Synthesizers en sequencers waren ‘vroeger’ (en dat is nog niet eens zo héél lang geleden) peperdure apparaten. Tegenwoordig heeft je smartphone geen enkele moeite met iets waar vroeger een duizenden euro’s kostend instrument voor nodig was. We zetten de mooiste synthesizer-apps voor je op een rij.

Een virtueel instrument bootst een synthesizer (die op zijn beurt weer allerlei instrumenten nadoet…) in software na. Eigenlijk niet heel vreemd, want de gemiddelde synthesizer is immers niet veel meer dan een computer met software erop. Althans, in de meer recente uitvoeringen. 

Animoog

We beginnen met de app Animoog voor iOS/iPadOS (10,99 euro). Animoog (iOS en iPadOS) is een compleet in software nagebouwde synthesizer van het legendarische merk Moog. Het betreft hier een analoog exemplaar, waarmee de meest exotische geluiden te produceren zijn. Ideaal voor moderne dancemuziek, terwijl ‘ie ook zeer geschikt is voor house, trance en rave. En nog een hele serie andere muzieksoorten, het is maar net hoe creatief je bent. Via het virtuele schermtoetsenbord bespeel je het geheel, waarbij ook de positie van je vingers op een toets invloed op het geluid heeft. Praktisch is de ingebouwde 4-track recorder. Animoog ondersteunt ook midi-toetsenborden, wat betekent dat je de app ook tijdens een optreden in kunt zetten.

©PXimport

SOUND Canvas

Heel bijzonder is ook de app SOUND Canvas van Roland, wederom een grote naam op het vlak van digitale muziekinstrumenten. Deze app is een synthesizermodule, zoals vaak gebruikt in studio’s. Via midi wordt zo’n apparaat alsnog met een keyboard verbonden, of je koppelt hem aan een computer om daar met een midi-composer aan de slag te gaan.

Verder kun je SOUND Canvas als midi-speler gebruiken. En daarvan zijn er meer dan genoeg te vinden op internet. Er wordt een aantal indrukwekkende voorbeeld-midi’s meegeleverd. Het is ook niet gek dat dit ding klinkt als een klok, want het is een volledig in software nagebouwde dure hardware-sequencer. Om een demobestand te openen tik je op de knop File open, gevolgd door een tik op een van de meegeleverde midi’s. Tik vervolgens op de afspeelknop en laat je oren van verbazing van het hoofd vallen: zo goed klonk midi nog nooit! Goedkoop is de app niet met een prijskaartje van 21,99 euro. Maar bedenk dat de hardware-uitvoering een klassieker is die een veelvoud kost.

©PXimport

Rockrelay Synth FM

Hoewel er voor Android helaas beduidend minder virtuele instrumenten van grote namen beschikbaar zijn, kun je met de app Rockrelay Synth FM (gratis met advertenties of voor 9,99 euro advertentievrij) toch genieten van een in software nagebouwde klassieker. Deze app is een emulatie van de legendarische Yamaha DX7 FM-synthesizer. Deze kwam in 1983 op de markt en was de allereerste FM-synth die geen gebruikmaakte van analoge schakelingen om golfvormen en daaruit voortvloeiende geluiden te produceren. In plaats daarvan werden DSP’s ingezet.

Een DSP is een Digital Signal Processor, een processor speciaal ontworpen om analoge signalen in gedigitaliseerde vorm zo efficiënt en snel mogelijk te verwerken. Tegenwoordig tref je DSP’s in tal van apparaten aan, zoals smartphones of een noise cancelling-hoofdtelefoons. In het laatste geval wordt de DSP gebruikt om omgevingslawaai uit te filteren.

Terug naar de DX7. Hoewel deze Yamaha volledig naar eigen hand is te zetten via tal van instellingen, was dat voor veel artiesten een brug te ver. Gelukkig beschikt de DX7 over een arsenaal aan presets. Die klinken je waarschijnlijk (tenminste voor een deel dan toch) bekend in de oren. Muzikanten uit de roemruchte jaren tachtig maakten volop gebruik van de DX7 en daarmee is deze synthesizer er een die mede het geluid van dat decennium bepaalde. Overigens: één van de weinigen die wel diep doordrong tot in de technische mogelijkheden van de DX 7 was Brian Eno. Wat hij bereikte met die kennis kun je horen op zijn ambient-album Apollo: atmospheres en soundtracks.

©PXimport

Peter Vogel CMI

Nog een uniek instrument van weleer is de Vogel CMI. Dat is een volledig softwarematig nagebouwde Fairlight CMI, destijds ontworpen door Peter Vogel. Dat apparaat kostte ooit – jawel – 50.000 dollar. In Nederland zijn er voor zover bekend welgeteld vier exemplaren van over de toonbank gegaan.

Het was een complex instrument dat werd aangestuurd door een computer; de bediening verliep via een lichtpen en – natuurlijk – een keyboard. Het was ondanks de prijs en complexiteit een groot succes bij wereldberoemde artiesten. De in 1979 uitgebrachte synth is dan ook te horen op tal van tracks uit de jaren tachtig van de vorige eeuw; kenners pikken het karakteristieke geluid van het apparaat er direct uit. Feitelijk is het een van de toonaangevende instrumenten uit de eighties. En dat installeer je nu gewoon op de iPad of iPhone.

De bediening verloopt nog geheel in de stijl van toen via tekstgebaseerde schermen en editors. Om even snel een indruk te krijgen van de muzikale capaciteiten tik je in het P1-scherm op Help/Demo. Tik vervolgens op Demo in het geopende menu. Je vindt twee voorbeeldtracks, elk voorzien van een groene knop. Tik hierop en de track opent in de editor, alwaar je op Play tikt. Deze app kost je in de standaarduitvoering 10,99 euro; upgraden naar Pro met onder meer de mogelijkheid tot het afspelen van midi-bestanden is ook een mogelijkheid. Let niet op de wat zure beoordelingen van sommige kopers: het betreft hier een natuurgetrouwe emulatie van het origineel en dus is de bediening – om compatibiliteitsredenen – naar hedendaagse begrippen spartaans.

©PXimport

Virtual ANS

Ondertussen zaten de Russen niet stil. Sterker nog: in de voormalige Sovjet-Unie en aanpalende satellietstaten werd druk geëxperimenteerd met hypermoderne elektronische muziek. Daarvoor werden bijzondere instrumenten ingezet, zoals de ANS. Ontworpen tussen 1938 en 1958 was dit instrument zijn tijd ver vooruit. Op een glasplaat werden muziekvormen getekend in de vorm van een spectogram (sonogram). Die plaat werd vervolgens live gescand door een batterij aan lichtgevoelige cellen en verder verwerkt. Hoe dat klinkt, kun je onder meer beluisteren op

. En inderdaad: het is niet geheel verwonderlijk dat ANS gebruikt is voor bijvoorbeeld de soundtrack van de Russische sf-film Solaris.

Hoe dan ook, de ANS is er nu in app-vorm voor zowel Android als iOS. Virtual ANS kost 5,99 euro en je kunt er (onder meer) heerlijke space- en trance-geluiden mee produceren, wat het ook interessant maakt voor YouTubers en thuisfilmers. In de app teken je het geluid dan gelukkig wel op een virtuele glasplaat, dus minder breekbaar. Tik op de diskette en dan op New voor een nieuw geluid. Begin simpel, teken een lijn van linksboven naar rechtsonder. Druk op de (voorwaartse) afspeeltoets rechts onder in beeld. Je hoort nu een in toonhoogte afnemende toon. Door meerdere lijnen te tekenen kunnen complexe geluiden gemaakt worden. Leef je uit. Of gebruik een van de vele presets (diskette, Load, Projects, en een van de voorbeeldbestanden). Klinkt extreem futuristisch, toch?

©PXimport

Synthesizer TB 303

Androidgebruikers kunnen hun hart ophalen aan een mislukt instrument dat tegenwoordig een soort cultstatus heeft gekregen. Eentje die onder meer in allerlei moderne muziek wordt gebruik, al dan niet in virtuele vorm. We hebben het hier over de Roland TB-303. Dit was een synthesizer en sequencer die bedoeld was om een bas na te bootsen. Probleem was alleen dat die bas als een soort Donald Duck met een keelontsteking klonk. En dus niet serieus genomen werd door musici die op zoek waren naar een écht als een bas klinkend elektronisch alternatief.

Het in 1982 uitgebrachte instrument werd daardoor snel teruggetrokken van de markt. Maar dat nam niet weg dat sommige muzikanten toch eens gingen experimenteren met het komische geluid dat de TB 303 produceerde. En zo af en toe dook het dan ook eens op in een nummer, zoals Rip It Up van Orange Juice. Als je de app Synthesizer TB 303 Bassline van Rockrelay start en er een beetje mee speelt, is het karakteristieke geluid op de genoemde track direct herkenbaar. En nu hoor je de 303 dus met regelmaat in hits, house, trance, dance enzovoort.

©PXimport

Mellotronics Streetlytron ’63

Tot slot een zonder meer legendarisch elektronisch instrument uit het verleden: de Mellotron. Het instrument beleefde z’n hoogtijdagen in de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw. Digitale technieken stonden in hun kinderschoenen, synthesizers gebaseerd op digitale samplers bestonden nog lang niet. De Mellotron gebruikte een unieke manier om toch allerlei instrumenten ten gehore te brengen: tapelussen. Binnenin waren met de einden aan elkaar geplakte banden aanwezig, met daarop de opname van een instrument. Een bandspeler bracht de opnamen ten gehore, afhankelijk van de toetsaanslag op een hogere of lagere afspeelsnelheid. Hoe dat klinkt, kun je bijvoorbeeld horen in het nummer Nights in White Satin van The Moody Blues. Ook vele andere artiesten maakten er met liefde gebruik van. Daar waar het geluid van de Fairlight CMI het geluid van de tachtiger jaren bepaalde, deed de Mellotron dat voor de jaren zeventig en zelfs zestig. En ook nu nog wordt de klassieker ingezet voor moderne producties. Maar het blijft een mechanisch monster dat veel liefde qua onderhoud vergt. De app voor je iPhone of iPad is een heel stuk gebruikersvriendelijker en klinkt als een klok. Bij de introductie kostte het instrument zelf 1.000 pond. Omgerekend naar hedendaagse valuta zou de originele Mellotron een ruime 18.000 euro kosten. De app-versie van de Mellotron heet Mellotronics Streetlytron ’63. Hij kost 7,99 euro in de basisuitvoering en 16,99 euro in de Pro-variant. De app neemt trouwens 1,7 GB in beslag dankzij de enorme berg aan tapeloops – de originele gedigitaliseerde exemplaren!

©PXimport

Nog niet zo heel lang geleden was een elektrische deken vooral iets voor omaatjes. Maar sinds de gasprijzen eind 2021 enorm opliepen, hebben we allemaal de warmtekussen en -dekens omarmd. Welk deel van je lichaam je ook wilt verwarmen: het aanbod is enorm. Tijd voor een uitgebreide test dus. Zaten we er warmpjes bij?

Het van oorsprong Duitse bedrijf Beurer richt zich vooral op producten die te maken hebben met beauty, medical en wellbeing. Dat loopt van haardrogers tot weegschalen en bloeddrukmeters. Maar van oorsprong – en we hebben het dan over 1919(!) – hield Beurer zich bezig met de productie van warmtekussens. Het is dan ook niet vreemd dat het bedrijf een aanzienlijk aantal warmteproducten in het assortiment heeft. Voor deze test probeerden we vier producten uit: een verzwaarde warmtemat (HK 145), een oplaadbaar warmtekussen (Heaty HK 77), een voetenwarmer met massagefunctie (FWM 45) en tot slot een elektrische bovendeken (HD 82 Stockholm). 

Voor gerichte warmte: HK 145 Cosy Weight Green Planet

We beginnen met de HK 145. Hoewel de HK 145 Cosy Weight door Beurer zelf als verwarmingskussen wordt aangeduid, zouden wij het toch eerder een warmtemat noemen. Dat komt door de langwerpige vorm (60x30 centimeter) en de geringe dikte (iets minder dan 9 centimeter). Heel geschikt dus om op specifieke delen van je lichaam te leggen – denk aan een stijve schouder of pijnlijke knieën. Ook als je bijvoorbeeld menstruatiekrampen hebt, kan de HK 145 helpen.

Bij het uit de doos halen viel meteen het gewicht van de mat op: ongeveer anderhalve kilo. Door de vulling van glaskralen is hij een stuk zwaarder dan traditionele warmtekussens. Wie wel eens onder een verzwaringsdeken heeft geslapen, weet hoe rustgevend dat werkt. Bovendien zorgen de kralen ervoor dat de warmte langer wordt afgegeven. Fijn is dat de mat gemaakt is van superzachte materiaal (100% gerecycled – de HK 145 maakt deel uit van de duurzame Green Planet-lijn).

©AK | ID.nl

De werking is heel simpel: stekker in het stopcontact en de gewenste stand kiezen. In totaal zijn er zes warmtestanden. Omdat wij enorme koukleumen zijn, vonden we de hoogste stand het lekkerst, maar dat is een persoonlijk iets. We hebben het kussen eerst uitgeprobeerd op onze de buik. Dat voelde door het verzwarende effect vooral heel ontspannend. Daarna was onze schouder aan de beurt (de combinatie een zekere leeftijd + 40 uur per week achter de laptop zitten is daar niet al te best voor). De warmte werkte snel en gericht: na een minuut of vijftien voelde de schouder duidelijk soepeler. Langer doorgaan was minder prettig, vooral door het gewicht en de harde rand van de mat, die in onze nek begon te drukken.

Om mee te knuffelen: HK 77 Heaty warmtekussen

Zeg je cosy warmte, dan zeg je al snel: warmtekussen. Maar dan wel eentje die in je interieur past. Dat hebben ze bij Beurer goed begrepen: het HK 77 Heaty kussen is verkrijgbaar met een corduroy hoes (in crème, oudroze, blauwgroen) of een velvet hoes (in taupe, roze. blauw). De hoes is wasbaar.

Net als bij de andere producten in deze test wordt ook de Heaty (wij probeerden de velvetblauwe versie) geleverd met een handleiding met een duidelijke schematische tekening waarop alle onderdelen en functies staan uitgelegd. Het enige wat we in de handleiding niet helemaal duidelijk vonden, was of je de accu kunt opladen terwijl hij nog in het zakje van het binnenkussen zat, of dat je hem eerst moet verwijderen. Voor de veiligheid hebben wij hem eruit gehaald. Het opladen zelf wijst zich vanzelf. Drie witte ledjes op het bedieningspaneel (het bruine label aan de buitenzijde) geven de voortgang van het opladen aan. Is de accu helemaal opgeladen, dan regel je via de drukknop op het paneel de hoogte van de warmte. Als het kussen aan staat, zie je zowel de ingestelde temperatuur-indicator als de ledjes van het batterijniveau.

©AK | ID.nl

Om met die warmte te beginnen: we kunnen niet anders concluderen dan dat het ultiem comfort is, snuggelen met een warm kussen. Wij als koukleumen opteerden natuurlijk voor de hoogste stand, maar ook na terugschakelen naar een lagere stand gaf het kussen nog steeds behaaglijke warmte af.

Wel vonden we dat de accu redelijk snel leegliep.Na ongeveer een uur op de hoogste warmtestand waren al twee van de drie witte ledlampjes uit. Volgens Beurer heeft de accu een maximale gebruiksduur van vier uur, maar dat geldt alleen voor de laagste stand. Op de hoogste stand haal je dus waarschijnlijk nét het einde van een romantische kerstfilm niet.

Warmte en ontspanning voor je voeten: FWM 45 voetenwarmer

Wie vaak koude voeten heeft, heeft niets aan een warmtekussen. Speciaal voor die mensen is er de FWM 45: een voetenwarmer met een teddyvoering, die twee verschillende warmtestanden heeft én twee verschillende massagestanden. Je kunt zowel de warmte als de massage afzonderlijk of tegelijkertijd gebruiken. Variatie genoeg dus.

Op een thuiswerkdag waarop het buiten behoorlijk koud was hebben wij de voetenzak onder het bureau gezet. Stekker in het stopcontact, even laten opwarmen en voeten erin. Aanvankelijk hielden we daarbij onze sokken aan. Dat voelde oké, maar echt warm: nee. Met blote voeten ging dat wat beter, hoewel het van ons nog wel wat warmer had gemogen. Jammer is dat de warmte alleen van een verwarmingselement aan de onderkant komt en dat de bovenkant niet elastisch sluit, waardoor er een opening blijft waardoor koude lucht naar binnen glipt. Kleine tip: vouw de teddyvoering uit in plaats van die over de zak te laten hangen, zodat je onderbenen beter bedekt zijn. Doen, wat ons betreft.

©AK | ID.nl

Bijzonder aan deze voetenwarmer (geschikt voor voeten tot en met maat 47) is dat er een massagefunctie op zit. Je kunt daarbij kiezen uit twee standen: rustgevend en verkwikkend. De rustgevende modus (stand 1) doet precies wat hij belooft. Je voelt de trilling in je voeten en kuiten. Het is niet hinderlijk en vooral ontspannend. We kunnen ons voorstellen dat dit een prettige stand is bij het tv-kijken na een dag hard werken. Tv-kijken terwijl de verkwikkende modus (stand 2) aan staat, zouden we zelf niet zo snel doen. Het masseren gaat in deze stand namelijk een stuk harder (en maakt ook wat meer geluid). Voelt het vervelend? Nee, dat niet. Maar het voelt ook niet heel lekker – je bent je vooral heel de tijd bewust van het getril onder je voeten. Wij vonden het lastig om ons tijdens deze stand te focussen op ons werk.

Om nooit meer onderuit te kruipen: HD 82 Stockholm warmtedeken

Reviewen is soms hard werken, maar soms is het een feestje. Het uitproberen van de HD 82 warmtedeken was zo'n feestje. Dankzij zijn afmetingen (130x180 centimeter) kun je er helemaal in wegkruipen. Op de handig verlichte bedieningseenheid kun je kiezen uit zes warmtestanden, waarbij koukleumen zoals wij ook bij een lagere stand dan de hoogste nog heerlijk warm blijven.

©AK | ID.nl

De deken is heel zacht (fleece) en ziet er luxueus uit. Geen deken die je na gebruik opbergt omdat hij lelijk staat in je interieur, maar echt een deken om standaard op de bank te hebben liggen. Een fijn idee daarbij is dat er een veiligheidssysteem is ingebouwd: bij een storing schakelt de deken automatisch uit. Ook wanneer hij drie uur heeft aangestaan, schakelt hij automatisch uit. Dat voorkomt dat je hem zelf vergeet uit te zetten. Scheelt weer op je energierekening! Niet veel, want een gemiddelde warmtedeken verbruikt ongeveer 100 watt per uur. Na drie uur is dat dus ongeveer 0,3 kWh. Bij een gemiddelde elektriciteitsprijs van 0,28 euro per kWh (niveau november 2025; bron: ANWB) kom je uit op net iets meer dan 9 cent. Dat is veel goedkoper dan drie uur de kachel aan… 

FRITZ! heeft de Mesh Set 1700 uitgebracht, een nieuwe wifi 7-oplossing die je gewoon in het stopcontact prikt. De compacte set bestaat uit kleine repeaters die samen één groot draadloos netwerk vormen, bedoeld om in elke hoek van het huis snel en stabiel internet te bieden.

De set draait om de vernieuwde FRITZ!Repeater 1200 AX, nu uitgerust met wifi 7 en goed voor snelheden tot 3.600 Mbit/s op de 2,4- en 5GHz-banden – een toename van ongeveer 600 Mbit/s ten opzichte van het vorige model. Dankzij multigigabit-wifi kunnen meer apparaten tegelijk verbonden zijn zonder dat de snelheid merkbaar daalt. De nieuwe wifi 7-functie Multi-Link Operation maakt het mogelijk om data gelijktijdig via beide frequentiebanden te versturen, wat de stabiliteit verder verbetert. Voor vaste apparaten is er bovendien een gigabitpoort aanwezig.

Omdat de repeaters direct in het stopcontact worden gestoken, nemen ze nauwelijks ruimte in en zijn ze eenvoudig te installeren. Gebruikers kunnen kiezen voor een set met twee of drie repeaters, afhankelijk van de grootte van de woning. De FRITZ!Mesh Set 1700 werkt het best samen met een FRITZ!Box, maar kan ook worden gekoppeld aan routers van andere merken. In dat geval fungeert de eerste repeater als centrale wifi-regelaar.

Goed om te weten: alle FRITZ!Box-routers en repeaters worden in Europa geproduceerd, krijgen vijf jaar garantie krijgen en ontvangen gratis beveiligings- en functie-updates.

Beschikbaarheid

De FRITZ!Mesh Set 1700 is per direct verkrijgbaar als set van twee of drie repeaters. De afzonderlijke repeater is ook los te koop onder de naam FRITZ!Repeater 1700.