Er worden wereldwijd meer games op smartphones gespeeld dan op consoles of pc’s. Toch zijn er nog veel vooroordelen rondom mobile gaming. Ergens is dat niet gek: er is een gigantische selectie aan verwaarloosbare games, en spellenmakers lijken nog meer dan op andere platforms gebrand op het verdienen van zoveel mogelijk geld. Toch is er een grote hoeveelheid aan kwalitatief hoogstaande games op je iPhone of Android-toestel te spelen!

Mobiele games zijn verantwoordelijk voor meer dan de helft van de omzet in de game-industrie. Miljarden mensen hebben immers een smartphone in hun broekzak zitten en de drempel om even een game op te starten op je mobiele telefoon is erg laag. Toch hebben veel mensen die fanatiek games op pc of console spelen nog bepaalde vooroordelen over de smartphone als gameplatform. Mobiele games zouden oppervlakkige ervaringen bieden, vol zitten met microtransacties en inferieur zijn aan ‘echte’ games. Ook worden klassieke games als Dungeon Keeper schaamteloos uitgeknepen. Die vooroordelen zijn dus niet uit de lucht gegrepen, maar gaan al geruime tijd niet altijd meer op.

Voor niets gaat de zon op

Om maar met de deur in huis te vallen: ja, veel smartphonegames bevatten microtransacties. Dat betekent dat je in een spel kunt (of in veel gevallen zelfs moet) betalen om progressie te boeken. Dit concept is natuurlijk niet nieuw: veel moderne games op pc en consoles hebben ook microtransacties en lootboxes, waarbij je geld uitgeeft voor een virtueel pakket met items en maar moet afwachten wat je er voor terugkrijgt. Het concept is echter groot geworden op de smartphone en daarom staan mobiele games er ook om bekend.

We pakken er ter illustratie Super Mario Run voor iPhone en Android bij. Het spel is gratis te downloaden en je kunt meteen aan de slag met de eerste spelwereld, maar je legt vervolgens 10,99 euro neer om de rest van de werelden te ontgrendelen. In de immens populaire puzzelgame Candy Crush Saga kun je geld uitgeven voor meer zetten om tijd te besparen. En de battle royale-shooter Fortnite is geheel gratis, maar je kunt geld uitgeven voor een Battle Pass, zodat je elk seizoen nieuwe uitdagingen voorgeschoteld krijgt, waarmee allerlei nieuwe items en kledingstukken zijn vrij te spelen. Het moet niet, maar als je de game fanatiek speelt, maakt het de ervaring veel leuker.

©PXimport

Eerst uitproberen

Microtransacties kunnen, zeker op gamesystemen, een irritante factor zijn. Daar betaal je immers vaak al rond de 60 euro voor een nieuwe game. Op smartphones zijn microtransacties echter veel logischer. Veel mobiele gamers zijn immers voor weinig geld of zelfs geheel gratis te downloaden. Dat moet haast wel, omdat deze spellen anders niet op kunnen boksen tegen de gigantische concurrentie in de App Store en Google Play Store. Bedrijven moeten vervolgens op de één of andere manier de kosten die ze hebben gemaakt tijdens de ontwikkeling wel terugverdienen, en daar zijn (optionele) microtransacties een prima oplossing voor. Zo kun je als speler een game eerst gratis uitproberen – wel zo fijn om erachter te komen of de aangeboden gameplay je bevalt – om vervolgens geld uit te geven wanneer je verder wil spelen.

De horrorverhalen over ouders van kinderen die gigantische rekeningen thuisgestuurd krijgen, zijn wel een goede waarschuwing. Niet alle kinderen begrijpen dat ze écht geld uitgeven wanneer ze een spel spelen. Zorg dus dat je kind de waarde van geld begrijpt en dat hij of zij niet zomaar toegang heeft tot de (betaalmethodes van de) app-stores. In de app-stores kun je overigens altijd lezen of een spel in-game aankopen bevat.

©PXimport

Even tussendoor gamen

Dat games op smartphones inferieur zijn aan spellen op pc of console, is een misvatting. Natuurlijk, er staan duizenden games in de online winkels die een oppervlakkige, korte of ronduit slechte game-ervaring bieden. Maar als je weet waar je moet zoeken, is er meer dan genoeg moois te ontdekken.

Veel games zijn afgestemd op de manier waarop smartphones in ons leven geïntegreerd zijn: even snel tussendoor een potje spelen terwijl we op de trein staan te wachten bijvoorbeeld. Puzzelgames waarin je zelf het tempo bepaalt, zijn daarvoor uitermate geschikt. In Monument Valley beweeg je de spelwereld om je een weg te banen door artistiek vormgegeven levels die zo uit een M.C. Escher-schilderij gekomen lijken te zijn. Fans van klassieke adventures als Myst zullen zich thuis voelen in The Room, waar je allerlei lastige puzzels met objecten oplost.

De grootste hits op smartphones zijn juist dergelijke games met een simpel spelconcept die toch heel verslavend kunnen zijn. Denk aan Angry Birds, waarin je een stel boze vogels richting varkens gooit, of Candy Crush Saga, waar je dezelfde soort snoepjes naast elkaar moet positioneren. Simpel om te begrijpen, maar o zo verslavend.

©PXimport

Traditionele games

Fans van meer traditionele game-ervaringen worden tegenwoordig ook op hun wenken bediend op smartphones. Veel van de indiegames op pc en consoles zijn ook gewoon op iPhone en Android beschikbaar. En steeds meer grote uitgevers brengen specifiek voor smartphones ontwikkelde delen in hun bekende franchises uit. Gamereeksen als Assassin’s Creed, Final Fantasy en Dragon Quest zijn allemaal aanwezig in de App Store en Google Play Store. Zelfs Nintendo, een bedrijf dat tot voor kort alleen maar games op hun eigen systemen uitbracht, kan niet meer om de populariteit van smartphonegames heen en brengt diverse iconische series op een unieke manier naar de smartphone. Het eerder genoemde Super Mario Run is een goed voorbeeld hiervan, maar ook series als Animal Crossing en Fire Emblem zijn op je mobiel te vinden.

En maar weinig mensen hebben nog nooit van het immens populaire Pokémon Go gehoord, waarin spelers uitgedaagd worden echt naar buiten te gaan om zakmonstertjes te vangen.

Natuurlijk begrijpt niet elk bedrijf het even goed. Zo ging Electronic Arts goed de mist in met een mobiele versie van het klassieke Dungeon Keeper, dat met een overdaad aan microtransacties spelers tegen zich in het harnas joeg. Een soortgelijk lot stond Rollercoaster Tycoon 4 Mobile te wachten. Maar steeds meer bedrijven lijken de correcte balans wel te vinden. The Elder Scrolls: Blades en het later dit jaar te verschijnen Diablo Immortal zijn nieuwe delen in gameseries die bij veel gamers populair zijn. Deze versies beloven weinig te verschillen qua gameplay, vergeleken met de traditionelere spellen.

De mobiele markt is inmiddels gewoonweg te groot voor spel-uitgevers om te negeren, en met de jaren wordt het aanbod aan spellen dan ook steeds volwassener.

©PXimport

De beste smartphones voor gaming

In principe maakt het tegenwoordig niet veel meer uit of je op een Android- of iPhone-toestel games speelt. Beide platformen hebben bijna alle grote games wel beschikbaar in hun online winkels. Wel is het zo dat games vaak eerder op de iPhone verschijnen. Ontwikkelaars gaan na de lancering op de iPhone vaak pas aan de slag met een Android-versie.

Er zijn ook smartphones die speciaal gemaakt zijn om goed op te kunnen gamen. Razer, een bedrijf gespecialiseerd in gamehardware, heeft zijn eigen smartphonelijn. De nieuwste editie is de Razer Phone 2. Deze telefoon is puur gemaakt voor mensen die fanatiek spellen op hun smartphone spelen. Hoewel sommige concurrenten betere en meer camera’s hebben, zien games er op het 120Hz-Ultramotion-scherm vloeiend uit. De 4.000mAh-batterij zorgt er daarnaast voor dat je telefoon langer meegaat wanneer je grafisch hoogstaande games speelt en de batterij laadt ook nog eens snel op. De kers op de taart is het volle stereogeluid dat uit de speakers komt.

Ook ASUS staat bekend om zijn game-hardware en heeft tegenwoordig een smartphone voor gamers in de vorm van de ROG. Deze ASUS-smartphone is zeer compleet, dankzij verschillende accessoires en de aanwezigheid van een koptelefoonpoort; geen overbodige luxe op een gamesmartphone. De octacore-processor van 2,9 GHz (Snapdragon 845) zorgt voor uitmuntende snelheden tijdens het spelen van games. De achterkant van de telefoon heeft ook nog twee touch-knoppen die programmeerbaar zijn, wat ideaal is voor het spelen van bepaalde games. Bij de accessoires kun je denken aan een extra scherm om het beeld uit te vergroten en twee halve controllers die aan de telefoon geklikt kunnen worden voor een traditionele ervaring.

Voor wie liever in het Apple-ecosysteem blijft, is de iPhone XS Max, de grotere versie van Apples nieuwste telefoon, een goede keuze. Dankzij het 6,5inch-scherm zijn alle details in games goed zichtbaar en de grotere batterij gaat ongeveer een uur langer mee dan die van de standaard iPhone XS. De A12 Bionic-processor laadt spellen nog sneller in, zodat je minder lang naar laadschermen aan het kijken bent. En zoals gezegd verschijnen smartphonegames over het algemeen eerst op de iPhone voordat ze voor Android uitkomen. Ook heeft Apple nog een andere troef: AR, zie hiervoor het kader.

©PXimport

AR

©PXimport

Bij ID.nl zijn we gek op producten met een mooie prijs of die iets bijzonders te bieden hebben. Daarom gaan we een paar keer per week op zoek naar zulke deals. Dit keer een bijzondere categorie die nog niet eerder aan bod is geweest: verstelbare bureau's voor een ergonomische werkplek.

Veel mensen die thuiswerken heb niet altijd de mogelijkheid om een apart bureau te gebruiken en ziten bijvoorbeeld vaak aan de eet- of keukentafel. Toch kan het lonen om te investeren in een goed bureau, omdat daarmee - in combinatie met een goede stoel - je werkhouding een stuk beter wordt. Wij bekijken vijf handige bureaus 's die in hoogte verstelbaar zijn.

Casaria 160x75

Het tafelblad van dit bureau uit de Casaria‑lijn is in hoogte verstelbaar van 73 tot 118 cm en beweegt met een snelheid van 2,25 cm per seconde. Je bedient de motor via een lcd‑scherm en kan twee voorkeursstanden opslaan, zodat je met één druk op de knop naar je favoriete werkhoogtes gaat. Er zit ook een herinneringsfunctie in die je eraan herinnert om weer te gaan staan of juist te zitten. Met het robuuste stalen frame en een draagvermogen van 80 kg is het bureau geschikt voor zware monitoren. Handige details zijn de kabelgeleider, beker‑ en koptelefoonhouder en in hoogte verstelbare poten. Het blad van 160 × 75 cm bestaat uit twee delen en is afgewerkt met melamine zodat het tegen een stootje kan. Dit bureau komt inclusief montagebenodigdheden en is verkrijgbaar in verschillende kleurvarianten.

Avalo 140x60

Avalo levert dit elektrisch verstelbaar bureau (de P58) met een compact blad van 140 × 60 cm. De hoogte is traploos verstelbaar van 73 tot 117 cm en kun je drie verschillende hoogtestanden opslaan. Dat is handig als je het bureau deelt met collega's of medethuiswerkers, of wanneer je snel wilt wisselen tussen zit‑ en stahouding. De bediening gebeurt via een bedieningspaneeltje aan de voorkant; met één druk op de knop gaat het blad naar de gewenste stand. Het frame is gemaakt van staal, het blad van P2‑melamine en de rand is afgewerkt met hittebestendig ABS. Verder wordt benadrukt dat het bureau plug‑and‑play is: je hoeft alleen de stekker in het stopcontact te steken en kunt meteen aan de slag. Door het smalle ontwerp past het bureau goed in kleinere kamers, maar biedt het toch voldoende ruimte voor een monitor, toetsenbord en documenthouder. Voor wie een elektrische zit‑sta‑oplossing zoekt met geheugenfunctie en solide materialen is dit model een optie.

Avalo 120x60

Dit is een kleinere variant van de hierboven besproken Avalo AP58. Dit model heeft een 20 cm minder breed blad, maar uiteraard ook elektrisch verstelbaar. Net als de grotere uitvoering varieert de hoogte van 73 tot 117 cm en kan het bureau drie standen onthouden. Voor het instellen gebruik je een eenvoudige bediening waarbij je een favoriete zit‑ en stahoogte opslaat en later oproept. Het frame bestaat uit staal en het blad uit melamine met een rand van warmtebestendig ABS. D tafel weegt 27 kg en is het daardoor stabiel zonder moeilijk te verplaatsen. Ook deze uitvoering is plug‑and‑play; je hoeft geen ingewikkelde montage uit te voeren. Door de compactere afmetingen is dit model ideaal voor kleinere werkplekken of voor wie extra apparatuur (zoals een printer) op een tweede tafel wil plaatsen. De strakke vormgeving past in verschillende interieurs en de elektrische motor zorgt ervoor dat je eenvoudig van houding wisselt.

VDD Gaming 118x58cm

Het frame van deze VDD is elektrisch in hoogte verstelbaar van 73 tot 118 cm. Hiermee wissel je gemakkelijk tussen zitten en staan en kun je de juiste houding aannemen voor langdurige sessies. Het witte werkblad van 118 × 58 cm biedt voldoende ruimte voor een monitor en toetsenbord en dankzij de krachtige motor is het maximaal belastbaar tot 60 kg. De tafel wordt geleverd met instructies en alle benodigde onderdelen, waardoor je de montage zelf kunt uitvoeren. Er worden geen extra functies zoals geheugenstanden vermeld, waardoor je elke gewenste hoogte handmatig instelt. Voor wie een elektrisch verstelbaar bureau zoekt dat weinig ruimte inneemt, is dit een praktische optie; vooral gamers zullen baat hebben bij het kunnen aanpassen van de werkhoogte tijdens een sessie.

Schaffenburg Linesto Plus 140x80

Het Schaffenburg Linesto Plus‑bureau is een rechthoekige tafel met een T‑poot. Het frame is zonder gereedschap te monterenen in hoogte verstelbaar met een drukknop tussen 65,5 en 85,5 cm. De maximale belasting bedraagt 70 kg. De hoogtebediening gebeurt via een knop aan het onderstel; er zijn geen geheugenstanden. De tafel is voorzien van een 25mm dik melamine blad, een metalen onderstel en stelvoeten om de tafel waterpas te zetten. Kabelbeheer is mogelijk via accessoires, en er zijn diverse blad‑ en framekleuren beschikbaar. Het Schaffenburg-bureau heeft verder een stalen frame met twee telescoperende buisdelen en een krasvaste coating. Als enige in dit overzicht is deze Linestor geen zit/sta-bureau, maar kan hij in zithoogte tot maximaal 85,5 cm worden gebracht.

Sinds juni 2025 is het voor fabrikanten van smartphones verplicht om een energiebabel voor hun apparaten te voeren. De consument kan aan de hand van het energielabel zien hoe energiezuinig een telefoon is, maar ook hoe makkelijk het is om de telefoon te (laten) repareren en wat het updatebeleid voor de software is. Door middel van het nieuwe energielabel kun je dus veel bewuster kiezen voor een bepaalde telefoon.

Het energielabel werd ooit bedacht om apparaten op een uniforme manier te vergelijken, los van marketingclaims. Door elk product in te delen op een schaal van A tot en met G ontstaat ruimte om echte koplopers te herkennen en achterblijvers aan te sporen. Smartphones waren nog niet eerder voorzien van een energielabel, maar hebben dat vanaf juni 2025 wel gekregen. Dat is logisch, want bij smartphones draait energie-efficiëntie niet alleen om het stopcontact, maar vooral om hoe slim hardware en software met de energie van een accu omgaan en hoeveel jaren je uit dezelfde telefoon haalt. Door die informatie eenduidig te tonen, verschuiven de argumenten over de oplaadtijd en de schermgrootte naar hoelang een telefoon meegaat en hoe makkelijk hij te repareren is.

Energie en duurzaamheid

Een smartphone gaat gemiddeld gezien wel een dagje mee op een enkele acculading, afhankelijk natuurlijk van het gebruik door de eigenaar. Erg veel energie wordt er dus niet verspild, maar de grootste winst wat betreft het klimaat is vooral te behalen uit de levensduur van de smartphone en of deze makkelijk te repareren is. De EU koppelt het nieuwe energielabel aan het eco-design van de telefoon. Het label dat de telefoon krijgt, is afhankelijk van een aantal factoren en is een gemiddelde van de prestaties van al deze factoren. Welk factoren dat zijn, lichten we je hieronder verder toe.

Levensduur accu

Het nieuwe energielabel laat zien wat de gemiddelde levensduur van de accu van de telefoon is. Dat wordt bekeken aan de hand van het aantal laadcycli: hoe vaak kan een telefoon opnieuw worden opgeladen voordat de kwaliteit van de accu achteruit gaat? Daarbij wordt een capaciteitsvermindering van 80 procent aangehouden: na hoeveel keer laden is de capaciteit tot 80 procent gedaald? Hoe hoger dit getal, des te betrouwbaarder is de accu.

Uithoudingsvermogen

Uiteraard wordt er ook gekeken naar de gebruiksduur van een telefoon of tablet als deze volledig is opgeladen. Door het uitvoeren van een zogeheten reallife-situatie wordt het gemiddelde gebruik van een smartphone geëmuleerd. Hoeveel uur en minuten je met de smartphone kunt werken op die enkele lading, wordt op het label getoond.

Vrije val

Een van de andere eigenschappen waarop wordt getest, is de vrije val-test. Hoe snel gaat een telefoon kapot als je deze vanaf een bepaalde hoogte op een harde ondergrond laat vallen? Misschien vraag je je af wat dit met duurzaamheid te maken heeft? Nou, heel veel: als je telefoon snel kapot gaat als je hem laat vallen, moet je al snel een nieuwe. Niet heel duurzaam dus. Op het energielabel vind je de valbestendigheid tussen de A en E. Hoe lager de letter (A), des te beter kan zo'n telefoon een val overleven. De test is gebaseerd op een val van 1 meter boven een verharde ondergrond en wordt met vijf modellen van hetzelfde toestel tot wel 270 keer uitgevoerd.

Elke keer dat een telefoon is gevallen, wordt gecontroleerd of het scherm nog functioneert en reageert op aanrakingen, of de camera het nog doet, of de mobiele functies als wifi en mobiel nog werken, of de telefoon kan worden opgeladen en of de audio nog goed functioneert. Barsten in het frame of het glas worden wel geaccepteerd, mits de telefoon nog veilig kan worden gebruikt. Bijvoorbeeld als het glas wel gebarsten is, maar geen splinters heeft.

Bescherming tegen stof of water

Ook de zogeheten IP-tests (IP = Ingression Protection, of indringbescherming) worden uitgevoerd bij de telefoons en zijn een belangrijk onderdeel van de algehele score die een telefoon krijgt. De apparaten worden getest op het binnendringen van stof en water. De waterbestendigheidstest controleert bijvoorbeeld of een smartphone bestand is tegen spatwater vanuit verschillende richtingen, zonder dat de werking of veiligheid van het toestel wordt aangetast. Hiermee wordt gegarandeerd dat een telefoon in elk geval bestand is tegen vocht, bijvoorbeeld bij het gebruik tijdens een regenbui, het morsen van vloeistof of het gebruik van natte handen.

Repareerbaarheid

Een ander duurzaamheidsonderdeel waar de EU goed naar kijkt, is de repareerbaarheid van een smartphone. Dat omvat een groot aantal parameters, zoals welke onderdelen makkelijk te vervangen zijn, in hoeverre een consument bepaalde onderdelen zelf kan vervangen, en hoelang en hoe goed bepaalde onderdelen van de telefoon op voorraad zijn.

De EU wil dat smartphones langer meegaan en eenvoudiger te herstellen zijn – zowel door professionele reparateurs als (in bepaalde gevallen) door consumenten zelf. De eisen met betrekking tot repareerbaarheid blijven minimaal zeven jaar gelden na het einde van de verkoop van een model.

©WICHAN SHOP

Een fabrikant van een smartphone moet garanties kunnen geven met betrekking tot de ondersteuning van een telefoon. Als een toestel op de Europese markt wordt uitgebracht, mag de consument verwachten dat een telefoon zeven jaar na het verschijnen van de telefoon op de markt nog steeds gerepareerd kan worden.

Onderdelen

De reparatie- of 'vervangarantie' geldt voor alle essentiële onderdelen van een smartphone of tablet, zoals de accu, camera's, externe poorten voor audio en opladen, de microfoons en luidsprekers, de knoppen en de scharnieren als het een opklapbare telefoon betreft. De fabrikant moet zelfs de schroefjes op voorraad hebben als de originele niet meer kunnen worden gebruikt.

De bovenste onderdelen kunnen door een fabrikant of een telefoonreparateur worden gerepareerd, maar de EU vindt dat ook consumenten zelf onderdelen moeten kunnen bestellen en vervangen, zoals de accu, de achterzijde, de hele beeldschermunit en de oplader. Voor die zelfrepareerbaarheid krijgt een telefoon ook een waardering van A t/m E. De fabrikant is daarnaast verplicht om aan te geven waar reserveonderdelen te verkrijgen zijn, welk gereedschap er nodig is om de reparatie te kunnen uitvoeren en waar je de benodigde handleidingen kunt vinden.

Reparatie-index

Telefoonfabrikanten moeten dus uitgebreide informatie geven over hoe je je smartphone kunt repareren, maar ook over de complexiteit van de reparatie. Zijn de onderdelen die je wilt vervangen bijvoorbeeld makkelijk te bereiken, of moet je eerst andere onderdelen verwijderen om erbij te kunnen? Ook dat wordt allemaal opgenomen in de uiteindelijke classificering van de telefoon: hoe minder stappen er nodig zijn, des te hoger is de score die wordt toegekend.

Tot slot

De Europese Unie heeft met het nieuwe energielabel voor smartphones een goede stap gezet in de richting van duurzaamheid. Het uiteindelijke doel is om ervoor te zorgen dat fabrikanten meer hun best gaan doen om een zo makkelijk mogelijk te repareren telefoon uit te brengen. Deze strengere regels in de EU betekenen ook dat deze toestellen in andere landen buiten de EU makkelijker te repareren zullen zijn, omdat een telefoonfabrikant waarschijnlijk niet compleet verschillende uitvoeringen van een model smartphone gaat maken. Maar of consumenten in landen buiten de EU ook zo makkelijk zelf aan onderdelen kunnen komen, is dan nog maar de vraag; deze mate van tegemoetkoming aan of bescherming van de consument gelden vaak niet in andere landen. Fabrikanten hoeven deze informatie dus niet beschikbaar te stellen in landen buiten de EU.