Het is superhandig dat smartphones tegenwoordig van alles met locatiegegevens kunnen doen. Tegelijkertijd zorgt het ook voor een privacyvraagstuk, want er kan informatie over je in kaart worden gebracht en dat gebeurt helaas ook. Hoe voorkom je dat je smartphone verandert in een tracking device?

Android

Tip 1: Rigoureus

Wat er wel en niet gedeeld wordt aan locatiegegevens zit hem soms in hele subtiele instellingen en we kunnen ons voorstellen dat je daar enigszins zenuwachtig van wordt. Hoewel we in dit artikel de voornaamste manieren bespreken om te voorkomen dat je smartphone verandert in een apparaat dat je hele dagelijks leven locatiegewijs in kaart brengt. Er is één manier om ervoor te zorgen dat er gegarandeerd geen enkele gegevens over je kunnen worden verzameld en dat is het volledig uitschakelen van locatieservices. Klinkt ideaal toch? Misschien, maar voor veel mensen zal dit te rigoureus zijn. Want als je locatieservices volledig uitschakelt, kun je ook geen gebruik meer maken van de voordelen daarvan (en die zijn er wel degelijk). Interesseert dat je niets, dan ben je na het lezen van deze eerste tip klaar. Zoek in de instellingen naar je locatie-instellingen en schakel die uit. Dat is het, nu wordt er niets meer over je bijgehouden.

©PXimport

Wil je niet dat Android je locatie op wat voor manier dan ook bijhoudt? Schakel Locatie dan in z'n geheel uit.

Tip 2: Locatiegeschiedenis

Wat veel Android-gebruikers helaas niet weten, is dat Google zeer nauwkeurig bijhoudt waar ze zich op welk moment van de dag bevinden. Zo nauwkeurig zelfs dat je met behulp van de locatiegeschiedenis van je smartphone een volledige dag, week, maand of zelfs jaar in kaart kunt brengen. Gelukkig kun je dit eenvoudig uitschakelen. Zoek in de instellingen Locatie en druk vervolgens op Locatiegeschiedenis van Google. Druk op Locatiegeschiedenis van Google en vervolgens op de drie puntjes rechtsboven en daarna op Bekijken/beheren om met eigen ogen te zien hoeveel informatie er van je in kaart is gebracht, dat is namelijk heel confronterend. Om ervoor te zorgen dat Google deze gegevens voortaan niet meer bewaart, verwijder je het vinkje bij Aan. Vergeet vervolgens ook niet om onderin te drukken op Locatiegeschiedenis verwijderen. Mocht je trouwens meerdere Google-accounts gebruiken op je Android-telefoon, dan kun je bovenin op het kopje Locatiegeschiedenis drukken om de geschiedenis van andere accounts te bekijken/beheren.

©PXimport

Google houdt zeer nauwkeurig bij waar je je op een dag bevindt, maar dat kun je gelukkig uitschakelen.

Ik heb niets te verbergen

Wanneer de discussie over privacy oplaait, zijn er altijd mensen die roepen: het maakt mij allemaal niets uit, ik heb niets te verbergen. Maar dat is natuurlijk niet waar privacy om draait. Als er morgen iemand op je afstapt en zegt: luister, ik heb het afgelopen half jaar van minuut tot minuut in kaart gebracht waar jij was en wat jij deed, dan zou je daar bang van worden, en terecht. Want dat gaat niemand wat aan. Niemand zou dat aan een vreemde vertellen, maar blijkbaar vinden veel mensen het geen enkel probleem om al die informatie te verschaffen aan bedrijven die er geld mee verdienen. Locatieservices zijn niet slecht, het is fantastisch dat je smartphone weet waar je bent en je aan de hand daarvan nuttige informatie kan geven. Maar het is belangrijk dat jij de controle hebt over wat er met die informatie gebeurt of in ieder geval wéét welke informatie er verzameld wordt.

Tip 3: Draadloze netwerken

Je zou denken dat gps de enige manier is om informatie te vergaren over je locatie, maar niets is minder waar. Aan de hand van de draadloze netwerken om je heen, kan je locatie namelijk óók heel nauwkeurig in kaart worden gebracht. De manier waarop dit werkt, is overigens kinderlijk eenvoudig. Bedrijven als Google brengen de locaties van draadloze netwerken in kaart, en kunnen deze daarom koppelen aan geografische gegevens. Dat lijkt niet zo nuttig, maar wanneer men weet waar de draadloze netwerken zich bevinden waarmee jij verbindt, wordt het ineens kinderspel om je locatie heel nauwkeurig te bepalen. En daarbij helpt het enorm dat je Android-toestel standaard zo is ingesteld dat er non-stop naar draadloze netwerken in de buurt wordt gescand. Om dit uit te schakelen navigeer je naar Instellingen > Wifi en druk je rechtsboven op het menu en vervolgens op Geavanceerd. Wanneer je nu het vinkje verwijdert bij Scannen altijd toestaan, mogen Google-locatieservices en andere apps niet meer scannen naar draadloze netwerken. Zo ben je wéér een stukje anoniemer.

©PXimport

Je locatie wordt niet alleen in kaart gebracht via gps, ook draadloze netwerken spelen daar een grote rol in.

Tip 4: Apps monitoren

Meten is weten en dat is in dit geval absoluut van toepassing. Het is opmerkelijk dat Android standaard geen ingebouwde optie heeft die je in staat stelt om individuele apps de toegang tot je locatieservices te ontzeggen, maar dan nog is het wel belangrijk dat je weet welke apps toegang hebben tot je locatieservices en hoe vaak daarvan gebruik wordt gemaakt. Je kunt dat heel eenvoudig doen door naar Locatie te navigeren.

Overigens hoef je deze stap uiteraard niet uit te voeren wanneer je locatieservices in z'n geheel hebt uitgeschakeld. Onder het kopje Recente locatieverzoeken zie je welke apps onlangs gebruik hebben gemaakt van je locatie. Overigens zie je naast het feit dat de apps getracht hebben om je locatie te bepalen, ook hoeveel batterij zij verbruiken en dat is vaak niet gering (het één heeft ook met het ander te maken). Het is goed om hier af en toe eens te kijken, om inzicht te krijgen in hoeveel apps je toegang hebt gegeven tot je locatie.

In de volgende versie van Android (Marshmallow, 6.0) wordt het wel mogelijk om per app te bepalen waartoe hij toegang heeft. We hebben dit op het moment van schrijven nog niet kunnen testen.

©PXimport

Meten is weten: krijg inzicht in welke apps je locatie willen weten.

Tip 5: Apps beheren

Het is natuurlijk wel een beetje wrang (en dubieus) dat wanneer je een app na installatie toegang hebt gegeven tot je locatie, je deze toestemming niet meer kunt intrekken. Voorheen kon dat helemaal niet zonder je Android-toestel te rooten (zeg maar jailbreaken), maar tegenwoordig zijn er gelukkig apps voor. Een voorbeeld van zo'n app is MoboClean (het enige nadeel is dus dat je de app niet via de Google Play Store downloadt). Wanneer de app is gestart, druk je op Renew your Android in het midden van het scherm en daarna op Next. Vervolgens selecteer je de apps waarvan je de toegang wilt intrekken en druk je weer op Clean. Wat de app nu doet, is alle apps die je geselecteerd hebt, de-installeren en weer opnieuw installeren (pas dus op met apps waarvan je geen gegevens wilt verliezen zoals WhatsApp). Vervolgens geef je in de laatste stap aan welke rechten je van de betreffende app(s) wilt intrekken, zoals: Acquire location. Zo bepaal je dus wél zelf welke app wat mag zien.

Tip 6: Apps sluiten

Het kan zijn dat je het helemaal niet zo erg vindt dat de apps op je Android-toestel om je locatiegegevens vragen, maar dat je wél graag zelf wilt bepalen wanneer dat gebeurt. De oplossing daarvoor is kinderlijk eenvoudig: zorg ervoor dat je de apps sluit die je niet gebruikt. Overigens kun je met de app die we in tip 5 hebben besproken ook aangeven dat je niet wilt dat apps op de achtergrond blijven draaien wanneer je ze sluit.

Om ze echter handmatig te sluiten, druk je op het pictogram recente apps (rechts naast het pictogram thuispagina) op het aanraakscherm, of houd je de Thuisknop enkele seconden ingedrukt indien je een dergelijk pictogram niet hebt. Vervolgens krijg je een lijst te zien van alle apps die op de achtergrond draaien. Om een app te sluiten, veeg je het betreffende pictogram opzij. Het is geen waterdichte methode (er zijn ook apps die zelfs dán nog gegevens kunnen verzamelen), maar het voorkomt in ieder geval dat een waslijst aan apps voortdurend al je locatiegegevens onnodig in kaart brengen (ook fijn voor je batterij).

©PXimport

Sluit apps af wanneer je ze niet gebruikt en laat ze niet op de achtergrond draaien.

iOS

Tip 7: Volledig uitschakelen

In iOS is het privacyvraagstuk een behoorlijk stuk transparanter, maar ook daar zul je je verbazen over de hoeveelheid informatie die Apple (evenals de apps op je iPhone) verzamelt. Het enige verschil is wel dat Apple herhaaldelijk heeft aangegeven dat het niet geïnteresseerd is in gebruikersgegevens voor commercieel gebruik, maar om het bedrijf dan maar meteen blind te vertrouwen, is andere koek. Net als in Android is het in iOS mogelijk om locatieservices volledig uit te schakelen (uiteraard met verlies van de handige voordelen daarvan). Je doet dit door te navigeren naar Instellingen > Privacy > Locatievoorzieningen. Wanneer je deze functie uitschakelt, wordt er vanaf dat moment niets meer gedeeld.

Tip 8: Locaties per app

Maar net als in Android is het volledig uitschakelen van alle locatieservices misschien iets te rigoureus, je kunt er immers ook de vruchten van plukken. Gek genoeg, waar het normaliter juist Android is dat flexibeler is als het gaat om instellingen, is het op dit gebied juist iOS dat het kinderlijk eenvoudig maakt om individuele apps de toegang tot de locatieservices te ontzeggen. Je configureert dit door wederom te navigeren naar het menu Locatievoorzieningen in Instellingen > Privacy. Scrol nu naar beneden. Daar zie je een lijst met apps die je hebt geïnstalleerd. Door op de naam van een app te drukken, kun je aangeven of de betreffende app gebruik mag maken van de locatievoorzieningen of niet. Zo is het bijvoorbeeld denkbaar dat je Google Maps toestemming wilt geven, maar een app als Hangouts of Facebook niet. Sommige apps bieden naast de optie Nooit en Bij gebruik ook de optie Altijd. Dit zijn de apps die je in de gaten moet houden, want die kunnen zelfs de locatie opvragen wanneer ze niet actief zijn.

©PXimport

Bepaal zelf welke apps wanneer toegang krijgen tot je locatievoorzieningen.

Tip 9: Systeemlocaties

Tot slot is er nog een optie die een beetje is weggestopt, wat ons betreft een kwalijke zaak, omdat er nogal wat gegevens worden verzameld (vergelijkbaar met Google Locatiegeschiedenis). Wanneer je helemaal naar beneden scrolt in de lijst met apps in het menu Locatievoorzieningen in Instellingen > Privacy, zie je de optie Systeem. Druk je daarop, dan zie je een lange lijst aan opties die je waarschijnlijk nog niet eerder op je iPhone had gezien. Zo wordt hier bepaald dat Apple je meldingen mag geven op basis van je locatie en dat advertenties in apps weergegeven mogen worden op basis van je locatie. Een belangrijke optie om te bekijken is Veelbezochte locaties. Dat is namelijk de functie waarmee Apple bijhoudt welke locaties je veelvuldig bezoekt, op dezelfde manier als Google dat doet. Je kunt deze functie eenvoudig uitschakelen en daarna drukken op Wis geschiedenis.

Voor miljoenen gebruikers was Microsoft Paint de eerste stap richting digitale creativiteit. Kinderen tekenden er hun eerste computerkunstwerkjes in, volwassenen plakten er snel iets functioneels mee in elkaar. Sinds Windows 11 is Paint door de toevoeging van AI-functies en de ondersteuning van lagen veel slimmer geworden, zonder zijn eenvoud te verliezen.

Geen download, geen licentie en altijd beschikbaar … Paint is er al sinds de vroegste Windows-versies en het is er nog altijd. Hoewel de mogelijkheden beperkt zijn, blijft het geliefd om zijn eenvoud en simpele bediening of puur vanwege nostalgie. Zelfs wie zwaardere grafische software heeft, grijpt vaak terug naar Paint om snel iets te tekenen, een schermafbeelding bij te snijden of iets te markeren. Met de nieuwe functies groeit het programma uit tot meer dan een digitaal speeltje. 

Image Creator

Met Image Creator maak je in Paint rechtstreeks afbeeldingen door simpelweg te beschrijven wat je voor je ziet. De functie gebruikt het DALL·E-model van OpenAI voor tekst-naar-beeldgeneratie. Open Microsoft Paint en klik bovenaan op Copilot. Selecteer vervolgens Image Creator om het zijvenster te openen. In de interface van Cocreator verschijnt een tekstvak waarin je beschrijft wat je wilt zien en in welke stijl. Hoe preciezer en gedetailleerder je bent, hoe beter het resultaat aansluit bij je verwachtingen.

Kies vervolgens een stijl – bijvoorbeeld Houtskool, Ink Sketch, Anime, Fotorealistisch of een andere – en klik op Maken. Image Creator genereert telkens drie varianten van je afbeelding. Selecteer de versie die je het meest bevalt om die meteen op het canvas te plaatsen.

Achtergronden

Een veelvoorkomende taak in beeldbewerking is het isoleren van een onderwerp uit de achtergrond. Met de functie Achtergrond verwijderen wordt dat verrassend eenvoudig. Houd er wel rekening mee dat deze functie niet zo verfijnd werkt als in Photoshop. Bij fijne details zoals haartjes, takjes of kleine blaadjes kan Paints AI soms een wat grof resultaat opleveren.

Ook hier start je via het pictogram Copilot. Kies vervolgens Achtergrond verwijderen. Paint analyseert het beeld en probeert automatisch te bepalen wat het onderwerp is en wat tot de achtergrond behoort. Aan de rechterkant verschijnt een miniatuurvoorbeeld waarin de achtergrond vervangen is door een schaakbordpatroon. Dat is de standaardweergave voor transparantie.

Onderaan in de zijbalk staat een vierkant pictogram. Als je daarop klikt, verschijnt hetzelfde schaakbordpatroon ook in de grote afbeelding. Je kunt via dit pictogram ook een achtergrondkleur kiezen in plaats van transparantie. Wil je een afbeelding opslaan met transparantie (bijvoorbeeld nadat je een achtergrond hebt verwijderd), dan moet je een bestandsformaat gebruiken dat transparantie ondersteunt. Het veelgebruikte jpg-formaat doet dat niet. Kies in dat geval voor png, dat wel transparante achtergronden kan bewaren.

Generatief wissen

Je kunt ook het selectiegereedschap linksboven gebruiken om een object in de afbeelding te verwijderen. Kies hiervoor het gereedschap Rechthoekige selectie of Vrije vorm selectie. Zodra je een gebied hebt geselecteerd, verschijnt er een klein contextmenu naast de selectie. Kies daar de optie Generatief wissen.

Je vindt deze functie ook via de knop Copilot. Vervolgens zie je een blauwe rechthoekige animatie rond het geselecteerde object. Paint analyseert de omgeving en vervangt het object door een realistisch ogende achtergrond die past bij de rest van de afbeelding.

Lagen

Lagen: verwijderen

De nieuwe Microsoft Paint (vanaf versie 11.2306.30.0 op Windows 11) ondersteunt lagen. Dit is een belangrijke stap richting meer geavanceerde beeldbewerking. Lagen werken als transparante vellen met afzonderlijke elementen die je op elkaar stapelt. Elke laag kun je apart bewerken zonder de andere lagen te beïnvloeden. Dat biedt veel meer controle en flexibiliteit tijdens het creatieproces. We tonen dit met een voorbeeld.

We beginnen met een afbeelding van een meisje. Via Copilot / Achtergrond verwijderen halen we de achtergrond weg. Klik je vervolgens bovenaan op de knop Lagen, dan zie je dat de achtergrond is vervangen door het schaakbordpatroon.

Lagen: combineren

Achter het meisje willen we nu een nieuwe achtergrond plaatsen. Daarvoor klik je in bij Lagen op het plusteken, zodat er een tweede, transparante laag wordt toegevoegd. Klik op de miniatuur van deze nieuwe laag om die actief te maken. Vervolgens gebruik je de opdracht Bestand / Importeren naar canvas / Uit een bestand om een nieuwe afbeelding - de achtergrond - toe te voegen op deze tweede laag. Let op, als je vergeet eerst de juiste laag te selecteren vóór je importeert, wordt de laag met het meisje overschreven door de nieuwe afbeelding.

In Lagen kun je de laagvolgorde wijzigen door te slepen. Zorg ervoor dat de laag met het meisje boven de achtergrondlaag staat. Op die manier verschijnt het meisje op de voorgrond in een nieuwe omgeving. Wil je het meisje nog wat naar links of rechts verplaatsen? Druk dan op Ctrl+A om alles in de actieve laag te selecteren. Vervolgens verschijnt de verplaatsingshandgreep, waarmee je het onderwerp kunt verschuiven.

Lagen: manipuleren

Wanneer je met de rechtermuisknop op Lagen klikt, dan zie je zes mogelijkheden. Je kunt de laag verbergen. Dan verschijnt er in de rechterbovenhoek van de miniatuur een oogje dat doorstreept is. Als je op dit pictogram klikt, wordt deze verborgen laag opnieuw zichtbaar. Je kunt ook de opdracht Ctrl+H (met de H van hide) gebruiken om de geselecteerde laag te verbergen.

De opdracht Dubbele laag kies je als je een laag wilt dupliceren. De opdracht Samenvoegen naar beneden gebruik je wanneer je klaar bent, om alle laaginformatie te bundelen in één laag. Dat is vooral nuttig als je de afbeelding wilt opslaan in een formaat dat geen lagen ondersteunt. De opties Naar boven en Naar beneden gebruik je om lagen te verplaatsen. Persoonlijk slepen we de lagen liever in het deelvenster. En ten slotte is er de opdracht Laag verwijderen.

Lagen: tekst toevoegen

Je kunt ook tekst toevoegen op een aparte laag. Zorg er eerst voor dat je een nieuwe, lege laag aanmaakt via het plusteken in het lagenvenster voordat je het tekstgereedschap gebruikt. Zodra je met het tekstgereedschap op het canvas klikt, verschijnt er een extra werkbalk waarin je het lettertype, de lettergrootte en de stijl instelt. Via een schuifregelaar kies je een lettergrootte tussen 8 en 72 pt. Let wel: bij foto's blijkt zelfs 72 pt vaak te klein. Je kunt dit oplossen door handmatig een groter getal in te voeren in het veld voor lettergrootte.

In ons voorbeeld kozen we een lettergrootte van 800 pt. In de knoppenbalk bovenaan kun je zowel de tekstkleur als de achtergrondkleur van het tekstvak instellen. Klik op de bovenste grote kleurcirkel om de tekstkleur te kiezen via de kleurstalen of de kleurkiezer. Klik op de onderste kleurcirkel om een achtergrondkleur voor het tekstvak te selecteren. In de tekstwerkbalk moet je de optie Opvulling voor achtergrond activeren als je wilt dat de tekstachtergrondkleur zichtbaar moet zijn.

Paint is groot geworden

Kijk je naar de nieuwe mogelijkheden in Paint, dan kun je gerust zeggen dat het programma volwassen is geworden. Het is nog steeds even laagdrempelig als vroeger, maar inmiddels wel uitgerust met een AI-brein en een flink aantal nieuwe functies. Of je nu snel iets wilt knutselen of een slimme bewerking wilt uitvoeren met lagen en AI, Paint laat zien dat zelfs oude software prima meekan met de tijd. En het mooiste? Je hoeft niets te installeren of te betalen. Gewoon openen, klikken en creëren. Met of zonder AI-hulp, die keuze is aan jou!

Het is bijna kerst en tussen het regelen van de laatste boodschappen door kijk je om je heen. De post ligt nog op tafel, er slingert speelgoed rond en een grote schoonmaak gaat niet meer lukken. Toch wil je dat je gasten in een net huis binnenkomen. Met een strak plan kun je in precies zestig minuten de perfecte illusie van een schoon huis creëren. Zet de timer, doe je favoriete muziek aan en ga aan de slag.

Je begint waar je gasten binnenkomen. De hal is vaak een rommelige plek, zeker in de winter. Pak een grote mand of krat en gooi daar alles in wat er niet hoort: sjaals die niemand draagt, post, sleutels en rondslingerende tassen. Zet die mand tijdelijk weg in de berging, schuur of desnoods in je eigen kledingkast. Zorg dat er ruimte is aan de kapstok voor de jassen van je bezoek. Klop de deurmat even krachtig buiten uit en haal de stofzuiger snel door de gang. Als je hierna nog dertig seconden over hebt, veeg je met een doekje over de spiegel. Een schone spiegel en een lege vloer geven direct bij binnenkomst al het gevoel van een opgeruimd huis.

De woonkamer: sfeer boven perfectie

Door naar de plek waar jullie de meeste tijd zullen doorbrengen. In de woonkamer geldt nu de regel: opruimen is belangrijker dan boenen. Loop een rondje met een vuilniszak voor alles wat weg kan en een wasmand voor spullen die naar een andere kamer moeten. Maak de salontafel en bijzettafels helemaal leeg. Een leeg oppervlak oogt namelijk direct schoon, zelfs als je niet nat afneemt. Schud daarna de kussens op de bank flink op en vouw plaids netjes op. Haal de stofzuiger alleen door het midden van de kamer en langs de bank; vergeet de hoekjes en plinten, want daar kijkt vanavond niemand naar.

©Евгения Рубцова

Het toilet: kort maar krachtig

Dit is de enige plek waar je gasten echt even alleen zijn en stilzitten, dus hier moet het wel fris zijn. Gelukkig is de ruimte klein. Spuit wc-reiniger in de pot en laat dit even inwerken terwijl je de rest doet. Gebruik een wegwerpdoekje of een sopje voor de bril, de spoelknop, de deurklink en de kraan. Hang een schone handdoek op en controleer of er voldoende toiletpapier ligt. Heb je nog een geurkaarsje of geurstokjes? Zet die dan hier neer. Als het lekker ruikt, voelt je toilet al snel schoner aan.

Puntjes op de i in de keuken

Je hebt nu nog een kwartier over. Snel door naar de keuken. Zorg allereerst dat het aanrecht helemaal leeg is. Als het niet meer lukt om alles af te wassen, zet je de vuile vaat snel in de vaatwasser, ook als deze eigenlijk al vol is. Een andere slimme noodoplossing is om de vaat tijdelijk in een keukenkastje te verstoppen. Het gaat erom dat alles uit het zicht is. Haal tot slot nog even een doekje over het aanrecht en de kookplaat zodat alles weer fris oogt.

©APALKOV | MestoSveta - stock.adobe.com

Sfeer maken

Nu is het tijd voor de belangrijkste truc: het aanpassen van de verlichting. Dim de grote lampen en steek overal kaarsen en sfeerverlichting aan. Dat ziet er niet alleen heel gezellig uit, maar dat zachte licht zorgt er ook voor dat achtergebleven stof of verdwaalde kruimels niet meer opvallen. Tot slot doe je nog één ding voor de sfeer. Zet een raam op een kier voor frisse lucht of zet een pannetje op het vuur met wat water, kaneel en sinaasappelschil voor een heerlijke kerstgeur.

Klaar voor de bel

Kijk nu eens om je heen. Je huis is opgeruimd, het ruikt lekker en het is gezellig verlicht. Niemand die ziet dat je de bovenkant van de kasten hebt overgeslagen. Schenk wat te drinken voor jezelf in en adem uit. Laat die bel maar gaan!