Het is superhandig dat smartphones tegenwoordig van alles met locatiegegevens kunnen doen. Tegelijkertijd zorgt het ook voor een privacyvraagstuk, want er kan informatie over je in kaart worden gebracht en dat gebeurt helaas ook. Hoe voorkom je dat je smartphone verandert in een tracking device?

Android

Tip 1: Rigoureus

Wat er wel en niet gedeeld wordt aan locatiegegevens zit hem soms in hele subtiele instellingen en we kunnen ons voorstellen dat je daar enigszins zenuwachtig van wordt. Hoewel we in dit artikel de voornaamste manieren bespreken om te voorkomen dat je smartphone verandert in een apparaat dat je hele dagelijks leven locatiegewijs in kaart brengt. Er is één manier om ervoor te zorgen dat er gegarandeerd geen enkele gegevens over je kunnen worden verzameld en dat is het volledig uitschakelen van locatieservices. Klinkt ideaal toch? Misschien, maar voor veel mensen zal dit te rigoureus zijn. Want als je locatieservices volledig uitschakelt, kun je ook geen gebruik meer maken van de voordelen daarvan (en die zijn er wel degelijk). Interesseert dat je niets, dan ben je na het lezen van deze eerste tip klaar. Zoek in de instellingen naar je locatie-instellingen en schakel die uit. Dat is het, nu wordt er niets meer over je bijgehouden.

©PXimport

Wil je niet dat Android je locatie op wat voor manier dan ook bijhoudt? Schakel Locatie dan in z'n geheel uit.

Tip 2: Locatiegeschiedenis

Wat veel Android-gebruikers helaas niet weten, is dat Google zeer nauwkeurig bijhoudt waar ze zich op welk moment van de dag bevinden. Zo nauwkeurig zelfs dat je met behulp van de locatiegeschiedenis van je smartphone een volledige dag, week, maand of zelfs jaar in kaart kunt brengen. Gelukkig kun je dit eenvoudig uitschakelen. Zoek in de instellingen Locatie en druk vervolgens op Locatiegeschiedenis van Google. Druk op Locatiegeschiedenis van Google en vervolgens op de drie puntjes rechtsboven en daarna op Bekijken/beheren om met eigen ogen te zien hoeveel informatie er van je in kaart is gebracht, dat is namelijk heel confronterend. Om ervoor te zorgen dat Google deze gegevens voortaan niet meer bewaart, verwijder je het vinkje bij Aan. Vergeet vervolgens ook niet om onderin te drukken op Locatiegeschiedenis verwijderen. Mocht je trouwens meerdere Google-accounts gebruiken op je Android-telefoon, dan kun je bovenin op het kopje Locatiegeschiedenis drukken om de geschiedenis van andere accounts te bekijken/beheren.

©PXimport

Google houdt zeer nauwkeurig bij waar je je op een dag bevindt, maar dat kun je gelukkig uitschakelen.

Ik heb niets te verbergen

Wanneer de discussie over privacy oplaait, zijn er altijd mensen die roepen: het maakt mij allemaal niets uit, ik heb niets te verbergen. Maar dat is natuurlijk niet waar privacy om draait. Als er morgen iemand op je afstapt en zegt: luister, ik heb het afgelopen half jaar van minuut tot minuut in kaart gebracht waar jij was en wat jij deed, dan zou je daar bang van worden, en terecht. Want dat gaat niemand wat aan. Niemand zou dat aan een vreemde vertellen, maar blijkbaar vinden veel mensen het geen enkel probleem om al die informatie te verschaffen aan bedrijven die er geld mee verdienen. Locatieservices zijn niet slecht, het is fantastisch dat je smartphone weet waar je bent en je aan de hand daarvan nuttige informatie kan geven. Maar het is belangrijk dat jij de controle hebt over wat er met die informatie gebeurt of in ieder geval wéét welke informatie er verzameld wordt.

Tip 3: Draadloze netwerken

Je zou denken dat gps de enige manier is om informatie te vergaren over je locatie, maar niets is minder waar. Aan de hand van de draadloze netwerken om je heen, kan je locatie namelijk óók heel nauwkeurig in kaart worden gebracht. De manier waarop dit werkt, is overigens kinderlijk eenvoudig. Bedrijven als Google brengen de locaties van draadloze netwerken in kaart, en kunnen deze daarom koppelen aan geografische gegevens. Dat lijkt niet zo nuttig, maar wanneer men weet waar de draadloze netwerken zich bevinden waarmee jij verbindt, wordt het ineens kinderspel om je locatie heel nauwkeurig te bepalen. En daarbij helpt het enorm dat je Android-toestel standaard zo is ingesteld dat er non-stop naar draadloze netwerken in de buurt wordt gescand. Om dit uit te schakelen navigeer je naar Instellingen > Wifi en druk je rechtsboven op het menu en vervolgens op Geavanceerd. Wanneer je nu het vinkje verwijdert bij Scannen altijd toestaan, mogen Google-locatieservices en andere apps niet meer scannen naar draadloze netwerken. Zo ben je wéér een stukje anoniemer.

©PXimport

Je locatie wordt niet alleen in kaart gebracht via gps, ook draadloze netwerken spelen daar een grote rol in.

Tip 4: Apps monitoren

Meten is weten en dat is in dit geval absoluut van toepassing. Het is opmerkelijk dat Android standaard geen ingebouwde optie heeft die je in staat stelt om individuele apps de toegang tot je locatieservices te ontzeggen, maar dan nog is het wel belangrijk dat je weet welke apps toegang hebben tot je locatieservices en hoe vaak daarvan gebruik wordt gemaakt. Je kunt dat heel eenvoudig doen door naar Locatie te navigeren.

Overigens hoef je deze stap uiteraard niet uit te voeren wanneer je locatieservices in z'n geheel hebt uitgeschakeld. Onder het kopje Recente locatieverzoeken zie je welke apps onlangs gebruik hebben gemaakt van je locatie. Overigens zie je naast het feit dat de apps getracht hebben om je locatie te bepalen, ook hoeveel batterij zij verbruiken en dat is vaak niet gering (het één heeft ook met het ander te maken). Het is goed om hier af en toe eens te kijken, om inzicht te krijgen in hoeveel apps je toegang hebt gegeven tot je locatie.

In de volgende versie van Android (Marshmallow, 6.0) wordt het wel mogelijk om per app te bepalen waartoe hij toegang heeft. We hebben dit op het moment van schrijven nog niet kunnen testen.

©PXimport

Meten is weten: krijg inzicht in welke apps je locatie willen weten.

Tip 5: Apps beheren

Het is natuurlijk wel een beetje wrang (en dubieus) dat wanneer je een app na installatie toegang hebt gegeven tot je locatie, je deze toestemming niet meer kunt intrekken. Voorheen kon dat helemaal niet zonder je Android-toestel te rooten (zeg maar jailbreaken), maar tegenwoordig zijn er gelukkig apps voor. Een voorbeeld van zo'n app is MoboClean (het enige nadeel is dus dat je de app niet via de Google Play Store downloadt). Wanneer de app is gestart, druk je op Renew your Android in het midden van het scherm en daarna op Next. Vervolgens selecteer je de apps waarvan je de toegang wilt intrekken en druk je weer op Clean. Wat de app nu doet, is alle apps die je geselecteerd hebt, de-installeren en weer opnieuw installeren (pas dus op met apps waarvan je geen gegevens wilt verliezen zoals WhatsApp). Vervolgens geef je in de laatste stap aan welke rechten je van de betreffende app(s) wilt intrekken, zoals: Acquire location. Zo bepaal je dus wél zelf welke app wat mag zien.

Tip 6: Apps sluiten

Het kan zijn dat je het helemaal niet zo erg vindt dat de apps op je Android-toestel om je locatiegegevens vragen, maar dat je wél graag zelf wilt bepalen wanneer dat gebeurt. De oplossing daarvoor is kinderlijk eenvoudig: zorg ervoor dat je de apps sluit die je niet gebruikt. Overigens kun je met de app die we in tip 5 hebben besproken ook aangeven dat je niet wilt dat apps op de achtergrond blijven draaien wanneer je ze sluit.

Om ze echter handmatig te sluiten, druk je op het pictogram recente apps (rechts naast het pictogram thuispagina) op het aanraakscherm, of houd je de Thuisknop enkele seconden ingedrukt indien je een dergelijk pictogram niet hebt. Vervolgens krijg je een lijst te zien van alle apps die op de achtergrond draaien. Om een app te sluiten, veeg je het betreffende pictogram opzij. Het is geen waterdichte methode (er zijn ook apps die zelfs dán nog gegevens kunnen verzamelen), maar het voorkomt in ieder geval dat een waslijst aan apps voortdurend al je locatiegegevens onnodig in kaart brengen (ook fijn voor je batterij).

©PXimport

Sluit apps af wanneer je ze niet gebruikt en laat ze niet op de achtergrond draaien.

iOS

Tip 7: Volledig uitschakelen

In iOS is het privacyvraagstuk een behoorlijk stuk transparanter, maar ook daar zul je je verbazen over de hoeveelheid informatie die Apple (evenals de apps op je iPhone) verzamelt. Het enige verschil is wel dat Apple herhaaldelijk heeft aangegeven dat het niet geïnteresseerd is in gebruikersgegevens voor commercieel gebruik, maar om het bedrijf dan maar meteen blind te vertrouwen, is andere koek. Net als in Android is het in iOS mogelijk om locatieservices volledig uit te schakelen (uiteraard met verlies van de handige voordelen daarvan). Je doet dit door te navigeren naar Instellingen > Privacy > Locatievoorzieningen. Wanneer je deze functie uitschakelt, wordt er vanaf dat moment niets meer gedeeld.

Tip 8: Locaties per app

Maar net als in Android is het volledig uitschakelen van alle locatieservices misschien iets te rigoureus, je kunt er immers ook de vruchten van plukken. Gek genoeg, waar het normaliter juist Android is dat flexibeler is als het gaat om instellingen, is het op dit gebied juist iOS dat het kinderlijk eenvoudig maakt om individuele apps de toegang tot de locatieservices te ontzeggen. Je configureert dit door wederom te navigeren naar het menu Locatievoorzieningen in Instellingen > Privacy. Scrol nu naar beneden. Daar zie je een lijst met apps die je hebt geïnstalleerd. Door op de naam van een app te drukken, kun je aangeven of de betreffende app gebruik mag maken van de locatievoorzieningen of niet. Zo is het bijvoorbeeld denkbaar dat je Google Maps toestemming wilt geven, maar een app als Hangouts of Facebook niet. Sommige apps bieden naast de optie Nooit en Bij gebruik ook de optie Altijd. Dit zijn de apps die je in de gaten moet houden, want die kunnen zelfs de locatie opvragen wanneer ze niet actief zijn.

©PXimport

Bepaal zelf welke apps wanneer toegang krijgen tot je locatievoorzieningen.

Tip 9: Systeemlocaties

Tot slot is er nog een optie die een beetje is weggestopt, wat ons betreft een kwalijke zaak, omdat er nogal wat gegevens worden verzameld (vergelijkbaar met Google Locatiegeschiedenis). Wanneer je helemaal naar beneden scrolt in de lijst met apps in het menu Locatievoorzieningen in Instellingen > Privacy, zie je de optie Systeem. Druk je daarop, dan zie je een lange lijst aan opties die je waarschijnlijk nog niet eerder op je iPhone had gezien. Zo wordt hier bepaald dat Apple je meldingen mag geven op basis van je locatie en dat advertenties in apps weergegeven mogen worden op basis van je locatie. Een belangrijke optie om te bekijken is Veelbezochte locaties. Dat is namelijk de functie waarmee Apple bijhoudt welke locaties je veelvuldig bezoekt, op dezelfde manier als Google dat doet. Je kunt deze functie eenvoudig uitschakelen en daarna drukken op Wis geschiedenis.

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt of die zijn voorzien van bijzondere eigenschappen. Met een robotstofzuiger wordt de vloer schoongehouden, terwijl je er niet bij hoeft te zijn. En stofzuigen is dan wel het minste dat ze kunnen, want ook dweilen is voor veel modellen geen proleem. We vonden vijf geavanceerde exemplaren.

Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01

De Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01 is ontworpen om grote ruimtes aan te kunnen. Het apparaat heeft een stofzak van 3 liter en een werktijd tot 180 minuten in de laagste stand. In tegenstelling tot veel kleinere robots is deze HomeRun uitgerust met een stille motor; de opgave van 66 dB maakt hem relatief stil.

Er zit een dweilfunctie in zodat je de robot na het stofzuigen ook direct kunt laten dweilen. Via de app kies je voor een van de modi of plan je een schoonmaakprogramma in. De robot kan zichzelf navigeren, obstakels omzeilen en keert na gebruik terug naar het laadstation. Omdat de opvangbak groot is hoef je niet vaak te legen en dankzij de Li‑ion‑accu is hij geschikt voor grotere woningen. Het apparaat is van recente datum en daarom nog volop verkrijgbaar.

Dreame L10s Pro Ultra Heat

Deze robot combineert een groot stofreservoir van 3,2 liter met een lange werktijd van ongeveer 220 minuten. Dankzij de geïntegreerde dweilfunctie verwijdert hij niet alleen stof maar kan hij ook nat reinigen. De L10s Pro Ultra Heat gebruikt een zak in het basisstation, waardoor je het reservoir minder vaak hoeft te legen.

De Dreame is voorzien van een Li‑ion‑batterij aanwezig en de robot keert automatisch terug naar het station voor opladen en legen. De sensortechnologie helpt bij het vermijden van obstakels en het nauwkeurig schoonmaken van zowel harde vloeren als tapijt. Dankzij de meegeleverde app stuur je de schoonmaak aan, stel je no‑go‑zones in of plan je een dweilrondje.

Philips HomeRun 3000 Series Aqua XU3100/01

Deze Philips‑robot is bedoeld voor wie minder vaak handmatig wil schoonmaken. Hij beschikt over een gecombineerde stofzuig‑ en dweilfunctie en kan zichzelf legen via het automatische station. Met een gebruiksduur tot 200 minuten in de laagste stand en een geluidsniveau van 66 dB kan hij urenlang zijn werk doen zonder al te veel herrie. De stofcontainer van 35 cl is kleiner dan bij de HomeRun 7000, maar door het automatische leegmechanisme is dat geen probleem.

Je bedient het apparaat via de app en kunt daar zowel een schema programmeren als zones instellen. De Aqua XU3100/01 is een model uit de recente 3000‑serie en doordat hij een mop‑pad heeft kan hij zowel droog als nat reinigen, wat handig is voor harde vloeren zoals tegels en laminaat.

iRobot Roomba Combo j9+

De Roomba Combo j9+ is een model dat je vloeren zowel kan stofzuigen als dweilen. De Combo j9 beschikt over een opvangbak van 31 cl en hij kan zelf zijn inhoud legen in het automatische basisstation dat bij de set hoort. De Li‑ion‑accu zorgt voor een lange gebruiksduur en de robot maakt een routeplanning zodat elke ruimte efficiënt wordt schoongemaakt.

Via de app kun je zones instellen waar de robot niet mag komen en het dweilelement in‑ of uitschakelen. In de basis maakt de Combo j9+ zelfstandig een kaart van je woning en keert terug naar het station wanneer de accu moet opladen of de stofcontainer vol is. De robot is bedoeld voor huishoudens die gemak belangrijk vinden en biedt naast stofzuigen ook een dweilfunctie voor hardere vloeren.

MOVA Tech P50 Ultra

De MOVA Tech P50 Ultra is een forse robotstofzuiger met een basisstation. Het apparaat heeft een stofreservoir van 30 cl en wordt geleverd met een basisstation waarin je het stof eenvoudig kunt verwijderen. De robot produceert een geluidsniveau van 74 dB, iets hoger dan de Philips‑modellen, en weegt inclusief station ruim 13 kg.

Hij kan uiteraard ook automatisch terugkeren naar het station om op te laden of te legen. In de specificaties staat dat de MOVA is voorzien van een Li‑ion‑batterij en dat hij zowel kan stofzuigen als dweilen. De meegeleverde app maakt het mogelijk om routes in te stellen en zones te blokkeren. Met een vermogen van 700 W is hij krachtig genoeg voor tapijten en harde vloeren. Het is geschikt voor mensen die een uitgebreid station met automatische functies willen.

Je hebt net een klein fortuin uitgegeven aan een gloednieuwe 4K- of zelfs 8K-televisie. Je installeert hem, start je favoriete filmklassieker en zakt onderuit op de bank. Maar in plaats van een bioscoopervaring bekruipt je het gevoel dat je naar een goedkope soapserie of een homevideo zit te kijken. De acteurs bewegen vreemd soepel, de actiescènes lijken versneld en de magie is ver te zoeken. Geen zorgen, je televisie is niet stuk. Hij doet eigenlijk iets te goed zijn best.

Dit fenomeen is zo wijdverspreid dat er een officiële term voor is: het 'soap opera effect'. In technische kringen wordt dit ook wel bewegingsinterpolatie of 'motion smoothing' genoemd. Hoewel fabrikanten deze functie met de beste bedoelingen in hun televisies bouwen, is het voor filmfanaten vaak een doorn in het oog. Gelukkig is het eenvoudig op te lossen... als je tenminste weet waar je moet zoeken.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

Wat is het 'soap opera effect' precies?

Om te begrijpen wat er misgaat, moeten we kijken naar hoe films worden gemaakt. De meeste bioscoopfilms en veel dramaseries worden opgenomen met 24 beelden per seconde. Die snelheid geeft films hun karakteristieke, dromerige uitstraling. Een beetje bewegingsonscherpte hoort daarbij; dat is wat onze hersenen associëren met 'cinema'. Moderne televisies verversen hun beeld echter veel vaker: meestal 60 of zelfs 120 keer per seconde.

Om dat verschil te overbruggen, verzint je slimme televisie er zelf beelden bij. De software kijkt naar beeld A en beeld B, en berekent vervolgens hoe een tussenliggend beeld eruit zou moeten zien. Dit voegt de tv toe aan de stroom. Het resultaat is een supervloeiend beeld waarin elke hapering is gladgestreken.

Voor een voetbalwedstrijd of een live-uitzending is dat geweldig, omdat je de bal en spelers scherper kunt volgen. Maar bij een film zorgt die kunstmatige soepelheid ervoor dat het lijkt alsof je naar een achter de schermen-video zit te kijken, of dus naar een soapserie zoals Goede Tijden, Slechte Tijden, die traditioneel met een hogere beeldsnelheid werd opgenomen. De filmische illusie wordt hierdoor verbroken.

©ER | ID.nl

De winkelmodus is ook een boosdoener

Naast beweging is er nog een reden waarom het beeld er thuis soms onnatuurlijk uitziet: de beeldinstellingen staan nog op standje zonnebank. Veel televisies staan standaard in een modus die 'Levendig' of 'Dynamisch' heet. Deze stand is ontworpen om in een felverlichte winkel de aandacht te trekken met knallende, bijna neon-achtige kleuren en een extreem hoge helderheid. Bovendien is de kleurtemperatuur vaak nogal koel en blauw, omdat dat witter en frisser oogt onder tl-licht. In je sfeervol verlichte woonkamer zorgt dat echter voor een onrustig beeld waarbij huidtinten er onnatuurlijk uitzien en details in felle vlakken verloren gaan.

Hoe krijg je de magie terug?

Het goede nieuws is dat je deze 'verbeteringen' gewoon kunt uitzetten. De snelste manier om van het soap opera effect en de neonkleuren af te komen, is door in het menu van je televisie de beeldmodus te wijzigen. Zoek naar een instelling die Film, Movie, Cinema of Bioscoop heet. In deze modus worden de meeste kunstmatige bewerkingen, zoals bewegingsinterpolatie en overdreven kleurversterking, direct uitgeschakeld of geminimaliseerd. Het beeld wordt misschien iets donkerder en warmer van kleur, maar dat is veel dichter bij wat de regisseur voor ogen had.

Sinds kort hebben veel moderne televisies ook de zogeheten Filmmaker-modus. Dat is de heilige graal voor puristen. Als je deze modus activeert, zet de tv met één druk op de knop alle onnodige nabewerkingen uit en respecteert hij de originele beeldsnelheid, kleuren en beeldverhouding van de film.

Wil je de beeldmodus niet volledig veranderen, maar alleen dat vreemde, soepele effect kwijt? Dan moet je in de geavanceerde instellingen duiken. Elke fabrikant geeft het beestje een andere naam. Bij Samsung zoek je naar Auto Motion Plus of Picture Clarity, bij LG-televisies ga je naar TruMotion, bij Sony naar Motionflow en bij Philips naar Perfect Natural Motion. Door deze functies uit te schakelen of op de laagste stand te zetten, verdwijnt het goedkope video-effect en krijgt je film zijn bioscoopwaardige uitstraling weer terug.