Google bestaat bijna 20 jaar. In die tijd is de zoekmachine uitgegroeid tot één van de machtigste internetbedrijven ter wereld, met Android op mobiele telefoons als één van de belangrijkste peilers. Maar wat is er nog mogelijk in de toekomst van Android? Is dominantie op de telefoonmarkt nog niet genoeg? Of is het misschien wel té machtig?

Dit artikel is deel van onze reeks over de toekomst van Google. Vorige week bespraken we hier ook al wat Google wil doen met hardware.

iPhone-concurrent

In 2007 kondigde Steve Jobs de iPhone aan, een apparaat die bellen, surfen en muziek spelen combineerde, en hoewel de Apple-topman de geschiedenisboeken inging als 'de uitvinder van de smartphone' was de eerste iPhone niet de eerste telefoon met internet. Voor die tijd waren er al andere apparaten op de markt die als 'smartphone' konden worden geklassificeerd (ondergetekende had ooit een HTC Touch met Windows Mobile 5). De iPhone deed uiteindelijk echter wel iets unieks: het bracht een ecosysteem uit waarmee ontwikkelaars zelf apps konden bouwen. Het bleek een gouden zet, waar ook Google snel op inspeelde. Kort na de eerste iPhone bracht het bedrijf Android uit.

OEM

Sinds die eerste dagen gaat het goed met Android. Het besturingssysteem draait op meer dan 1,5 miljard apparaten. Dat zijn niet alleen smartphones, maar ook tablets, smartwatches, en zelfs auto's en televisies. Het grote verschil tussen Android en iOS is dat Android door iedere fabrikant op een telefoon kan worden geladen.

Pixel-lijn

Google heeft zich door de jaren heen ontwikkeld als perfect OEM-besturingsyssteem waar wereldberoemde telefoons zoals de Samsung Galaxy-serie op draaien. Maar in oktober 2016 leek Google ineens een andere kant op te gaan door zelf een telefoon te ontwerpen. De Pixel had dezelfde merknaam die Google ook al aan enkele laptops met ChromeOS had gegeven, en de Pixel-telefoon leek ongeveer dezelfde kant op te gaanL een premium-toestel (voor een bijpassende premium-prijs) met alle nieuwste snufjes en volledig door Google ontworpen. Nieuw aan het toestel was onder andere de slimme assistent van Google, die later ook in de Google Home-router werd verwerkt. Ook was het de eerste telefoon met ondersteuning voor Daydream, Googles eigen virtual reality-platform.

Concurrentie?

Vanzelfsprekend draaide de Pixel op de nieuwste versie van Android, waardoor kopers in ieder geval verzekerd waren dat het OS lang genoeg ondersteund bleef - één van de grootste valkuilen van Android. Maar de Pixel-telefoon riep ook vragen op. Wat betekende de release bijvoorbeeld voor de relatie tussen Google en andere fabrikanten? En welke rol hebben Android en de software-aspecten zoals Daydream en Assistent daarin?

One system to rule them all

Volgens de huidige Android-baas Hiroshi Lockheimer heeft Google een groot voordeel door een eigen telefoon te hebben om nieuwe toepassingen op te testen. In een interview met de Telegraph vertelt hij hoe de differentiatie van verschillende fabrikanten 'verwarrend is voor de gebruiker'. Hij noemt als voorbeeld dat Google met Android Pay een eigen betaalsysteem heeft, dat op OEM-apparaten moet concurreren met bijvoorbeeld Samsung Pay. Het is dus handiger als je een telefoon hebt waarbij je vooral Googles eigen applicaties gebruikt - al lijkt dat er echter ook wel op dat Google het hele besturingssysteem naar zich toe wil trekken.

Volgens Lockheimer komen dergelijke apps later ook beschikbaar komen op andere toestellen, maar op welke termijn dat moet gebeuren is niet bekend.

Onveilig

Android mag dan op papier wel oppermachtig zijn, het besturingssysteem krijgt zeker de laatste jaren veel kritiek op de fragmentatie die zorgt voor veel onveilige situaties. Een update voor Android moet niet alleen door Google worden uitgebracht, maar vervolgens ook door de fabrikanten. Die moeten een nieuw OS bovendien voor ieder model aanpassen. Vaak gebeurt dat alleen voor de meest recente toestellen, en vaak ook alleen de premium-modellen, waardoor een groot aantal telefoons op een verouderde versie van het besturingssysteem draait.

Geen bevredigend antwoord

Dat is geen recnt probleem: al in 2013 werd toenmalig Android-chef Sundar Pichai (inmiddels de ceo van Google binnen Alphabet) daar al over ondervraagd door Wired. Hij gaf toen hetzelfde onbevredigende antwoord dat Google anno 2017 nog steeds geeft: "We zijn er van op de hoogte, we zijn er mee bezig", maar zonder details te kunnen noemen.

Google lijkt geen goed antwoord te hebben op hoe het Android veiliger kan maken, ondanks grote incidenten zoals Stagefright. Na die tijd begon Google een maandelijkse patch-ronde, maar in het Telegraph-interview zegt Lockheimer nog steeds dat "de verantwoordelijkheid van het updateproces bij de fabrikanten ligt".

Security van Pixel

Wat wel opvallend is, is de focus op security voor Pixel- en Nexus-toestellen. Daarvan zegt Google maandelijks met updates te komen. De veiligheid van besturingssystemen is anno 2017 een belangrijk verkooppunt, en een veelgenoemde reden waarom gebruikers overstappen naar iOS. Als Google een eigen telefoonlijn heeft waarmee het updates gegarandeerd op tijd kan versturen, is dat aantrekkelijk voor de consument.

Treble

Toch heeft Google wel één belangrijk idee om updates centraal uit dte voeren: Project Treble. Dat is een framework waarin Google de software- en hardware-onderdelen van het besturingssysteem wil opsplitsen. Zo kunnen fabrikanten een update makkelijker aanpassen voor hun toestellen. Het initiatief is goed, maar Google blijft erbij dat de eindverantwoordelijkheid bij de fabrikanten zelf ligt.

Mededingingsonderzoek

Een andere bedreiging voor het besturingssysteem is het mededingingsonderzoek dat de Europese Commissie momenteel uitvoert naar de machtspositie van Android. De commissie vermoedt dat Google zijn monopoliepositie op de smartphonemarkt misbruikt door fabrikanten te dwingen bepaalde apps voor te installeren, om zo onrechtmatig aan meer gebruikers te komen.

Oneens

Google zelf is het absoluut niet met de Commissie eens, en zegt juist dat "Android als meest flexibele mobiele besturingssysteem de concurrentie juist uitgebreid heeft." Later dit jaar volgt waarschijnlijk de uitspraak, maar als de eerdere megaboete voor machtsmisbruik een voorbode is staat Google nog wel wat te wachten...

Onzekere toekomst?

Android lijkt zich juist door zijn open source-karakter te hebben gefragmenteerd tot iets waar Google nog maar weinig controle over heeft, en dat levert problemen op. Qua veiligheid loopt het besturingssysteem achter, maar ook de nieuwe functionaliteiten die andere fabrikanten introduceren concurreren met Androids eigen doelen. Google lijkt het tij te keren met de Pixel-lijn, een telefoonlijn waarmee het de controle over zijn besturingssysteem volledig behoudt - maar is dat genoeg? Of is Android niet al buiten de greep van Google gekomen?

Wanneer je Windows 11 (opnieuw) installeert, vereist Microsoft dat je je aanmeldt met een Microsoft-account of dat je er eentje aanmaakt. En dat terwijl je je voorheen in Windows 10 gewoon met een offline account kunt aanmelden. Wij laten je zien hoe je dat ook in Windows 11 doet, rechtstreeks tijdens de installatieprocedure.

Microsoft wil maar al te graag dat je een Microsoft-account hebt en deze ook gebruikt bij het aanmelden van Windows 11. Behalve dat je hiermee in geval van het vergeten van je installatiecode het besturingssysteem makkelijker opnieuw kunt activeren, biedt een Microsoft-account niet heel veel extra voordelen in Windows 11 zelf. Het enige wat met zo'n account makkelijker gaat is het instellen van e-mail en OneDrive, maar dat zijn ook diensten waar je je later bij kunt aanmelden.

Installatieprocedure

In een van de laatste stappen van de installatieprocedure, of wanneer je een Windows 11-laptop hebt gekocht, word je - om de laatste instellingen toe te passen - gevraagd om in te loggen bij een Microsoft-account, of er eentje aan te maken.

©MG | ID.nl

Wanneer je in bovenstaand scherm bent aangekomen, lijkt het alsof je hier niet meer uit kunt komen: je moet óf een account invullen, óf er eentje aanmaken, óf een stap terug gaan met de pijl rechtsboven in beeld. Toch kun je hier nog iets anders doen, namelijk een opdrachtprompt openen. En dat is handig, want met een opdrachtprompt tijdens de installatie van Windows 11 kun je alvast dingen regelen voordat Windows 11 zelf is opgestart. Het omzeilen van het aanmaken of invoeren van een Microsoft-account bijvoorbeeld. Om de opdrachtprompt te openen, moet je de volgende toetscombinatie intypen:

Shift+F10

Let op: bij sommige computers zoals laptops kan het zijn dat je ook de Functietoets Fn moet indrukken om de F10-knop te kunnen gebruiken. De opdracht wordt in dat geval dan:

Shift+Fn+F10

Na het indrukken van deze toetscombinatie wordt een zwart venster voor de opdrachtprompt geopend.

©MG | ID.nl

In dit scherm voor je een speciale opdracht in waarmee we de verplichte invoer voor een Microsoft-account gaan omzeilen. Zodra Windows 11 heeft gedetecteerd dat jouw computer een werkende verbinding heeft, blijf je op dat accountscherm hangen, maar ook wanneer er nog geen verbinding is gemaakt, wil Microsoft toch eerst dat je verbinding maakt en daarna alsnog met een Microsoft-account aan de slag gaat.

Nu de opdrachtprompt is geopend, schakelen we die online functie uit. Voer exact de volgende opdracht in:

start ms-cxh:localonly

Gevolgd door een druk op de Enter-toets. Dat zit eruit als hieronder:

©MG | ID.nl

Nadat je op Enter hebt gedrukt, verschijnt er een nieuw venster met de mogelijkheid om een lokaal account (dus zonder Microsoft-account) aan te maken. Goed om te weten: dit account is ook meteen een administrator-account.

©MG | ID.nl

Je kunt hier dus gewoon een normale (voor- en achter)naam opgeven, een e-mailadres is dan niet nodig. Je kunt ervoor kiezen om nu een wachtwoord in te vullen, maar als je dat doet, krijg je ook direct drie controlevragen die je moet opgeven; dat kun je niet skippen. Sla je het aanmaken van een wachtwoord nu over, dan kun je dat later in Windows 11 alsnog doen.

Nadat je de benodigde gegevens hebt ingevuld, worden de laatste installatiestappen voltooid, en wordt de computer nog een keertje opnieuw opgestart. Daarna kun je je aanmelden met het nieuwe account en voer je nog een aantal stappen uit met betrekking tot functies als locatie, diagnostische gegevens en handschriftherkenning.

Account aanpassen

Het account waarmee je je aanmeldt is een administrator-account. In dat geval doe je er goed aan om een wachtwoord in te stellen als je dat nog niet hebt gedaan in de hierboven uitgelegde stap. Om een wachtwoord in te stellen, klik je op de Startknop, en vervolgens op je accountnaam en kies je voor Mijn account beheren.

©MG | ID.nl

Je komt nu in het instellingenscherm terecht voor je account. Scroll naar de knop Aanmeldingsopties en daarna op Wachtwoord.

©MG | ID.nl

Nu kun je een wachtwoord naar wens opgeven, de eisen zijn hier niet streng, maar uiteraard kies je wel voor een lastig te raden wachtwoord. Wel ben je verplicht om een geheugensteuntje op te geven, maar dat is minder lastig dan drie extra beveiligingsvragen die je normaliter bij het installatiescherm moet opgeven. Bij de geheugensteun mag het wachtwoord (vanzelfsprekend) niet gebruikt worden .

©MG | ID.nl

Wachtwoord en geheugensteun ingevoerd? Dan ben je in principe klaar en kun je je systeem verder gaan configureren. Eventueel kun je nu ook nieuwe extra accounts aanmaken via het onderdeel Andere gebruikers in het instellingenscherm.

Je pakt je telefoon om even snel iets te bekijken – en ineens ben je zomaar een uur verder, omdat je niet kon stoppen met scrollen. En onderweg ben je meestal niet blijven hangen bij blije kattenfilmpjes, maar bij rampen, slecht nieuws en roddel. Of bij posts van mensen die allemaal mooier of rijker lijken dan jij. Doomscrolling dus. Slecht voor je humeur en zelfbeeld én zonde van je tijd. Maar gelukkig kun je er iets tegen doen.

Lees ook: Minder afleiding van je telefoon met deze 6 apps

Wat is doomscrolling?

Doomscrolling is eindeloos blijven scrollen door berichten, filmpjes en posts die je eigenlijk alleen maar onrustig maken. Dat begon ooit met nieuws, maar geldt tegenwoordig ook voor sociale media. Denk aan TikTok, Instagram of X waar je urenlang blijft scrollen, maar waar je zelden wijzer of rustiger van wordt. Het algoritme weet precies wat je aandacht trekt – en hoe het je blijft vasthouden.

De term ontstond rond 2020, tijdens de COVID-19-pandemie, toen mensen massaal thuis zaten en constant updates zochten over het virus. Maar het fenomeen heeft zich sindsdien uitgebreid naar alle vormen van nieuws of posts waar je je slechter van gaat voelen.

Waarom blijven we scrollen?

Apps zijn zo ontworpen dat ze je aandacht vasthouden. Elke swipe of nieuwe video geeft een kleine prikkel in je brein: een signaal dat er misschien iets interessants komt. Soms zit er iets tussen dat écht boeit, maar vaak blijft het bij vluchtige prikkels. Ondertussen raakt je hoofd vol, maar je krijgt er weinig voor terug.

Hoe weet je of je doomscrollt?

Er bestaat geen test waarmee je kunt checken of je een doemscroller bent. Maar er zijn wel duidelijke signalen. Je zit in de gevarenzone wanneer je:

🚩 Gedachteloos nieuws- of socialmedia-apps opent, vaak meerdere keren per dag
🚩 Je daarna leeg, onrustig of somber voelt
🚩 Moeite hebt om te stoppen, terwijl je eigenlijk wel weet dat het nergens toe leidt
🚩 's Avonds of 's ochtends lang op je telefoon zit zonder duidelijk doel
🚩 Niet toekomt aan andere dingen, of je gejaagd voelt als je niets checkt

Herkenbaar? Dan is het tijd om je scrollgedrag te doorbreken. Dat is niet makkelijk, maar het kan wel. Onderstaande tips helpen je op weg.

©Gorodenkoff

Wat kun je doen tegen doomscrolling?

1. Beperk je schermtijd en las schermvrije tijdstippen in

Geef jezelf vaste momenten waarop je iets mag checken. Bijvoorbeeld: 's ochtends 15 minuten nieuws, 's avonds 10 minuten social media. Stel een timer in, zodat je niet ongemerkt blijft hangen. Je kunt ook met jezelf afspreken dat je bijvoorbeeld één uur per dag niet op je scherm kijkt. Of in het weekend pas na twaalf uur 's middags je telefoon pakt. Ook is het mogelijk om tijdslimieten in te stellen voor bepaalde apps. Hieronder lees je hoe je dat doet op een iPhone en op een Android-toestel.

Scherm- en apptijd beperken op iPhone

Wil je op vaste tijden niet gestoord worden? Stel dan apparaatvrije tijd in op je iPhone. Tijdens die periodes zijn alleen telefoongesprekken, berichten en apps die je zelf toestaat beschikbaar. Ga naar Instellingen > Schermtijd, tik op App- en websiteactiviteit en schakel dit in als dat nog niet gebeurd is. Kies daarna voor Apparaatvrije tijd en stel via Gepland de begin- en eindtijd in. Je kunt kiezen voor elke dag hetzelfde tijdstip of per dag variëren. Vlak voor de ingestelde tijd krijg je een herinnering.

Ook kun je tijdslimieten instellen voor apps of hele categorieën, zoals sociale netwerken of games. Ga naar Instellingen > Schermtijd > Applimieten > Voeg limiet toe en selecteer de gewenste apps of categorieën. Tik op Volgende, stel de limiet in en gebruik eventueel Pas dagen aan voor verschillende limieten per dag. Rond af met Voeg toe.

Scherm- en apptijd beperken op je Android-telefoon

Rustmomenten op je Android-toestel stel je in via de Bedtijdmodus. Tijdens deze periodes worden je schermkleuren aangepast (bijvoorbeeld naar grijstinten) en kun je meldingen dempen of het scherm automatisch laten uitschakelen. Ga naar Instellingen > Digitaal welzijn en ouderlijk toezicht > Bedtijdmodus en stel in wanneer de modus moet starten en eindigen. Je kunt dit voor elke dag apart instellen of een vast schema kiezen.

Wil je appgebruik beperken? Ga dan naar Digitaal welzijn > Dashboard en kies de app die je wilt beperken. Tik op het zandlopertje naast de app en stel een dagelijkse limiet in. Zodra de limiet is bereikt, is de app de rest van die dag niet meer toegankelijk.

2. Zet meldingen uit

Pushmeldingen van nieuwsapps, sociale media of video-apps zorgen dat je telkens toch weer gaat kijken en scrollen. Zet ze uit. Wat je niet ziet, open je ook minder snel.

3. Richt je telefoon prikkelarmer in

Zet socialmedia- en nieuwsapps niet op je beginscherm. Of verwijder ze helemaal. Wil je ze toch echt bezoeken, dan kan dat via de browser. Dat is een extra handeling vergeleken met een app, maar juist daarom doe je het misschien minder vaak.  

Verder kun je er ook voor kiezen om de grijstintenmodus in te schakelen. Dat zorgt voor minder afleiding en een beeld dat rustiger is.

Op een iPhone ga je hiervoor naar Instellingen > Toegankelijkheid > Weergave en tekstgrootte > Kleurfilters en schakel je de optie in. Op een Android-smartphone ga je hiervoor naar Instellingen -> Toegankelijkheid -> Kleurfilters. Hier schakel je de optie Grijstinten in. Afhankelijk van je toestel kunnen deze menu-opties een iets andere naam hebben.

©ID.nl

4. Volg niet alles en iedereen

Kies één of twee betrouwbare nieuwsbronnen. Ontvolg accounts die vooral onrust of negativiteit brengen. Kies liever voor mensen of media die je inspireren, informeren of aan het denken zetten. Een account waar je geen energie van krijgt, maar dat je energie kost: dat kun je beter ontvolgen.

Stoppen met doom-scrolling? Het kan!

Doomscrolling gaat allang niet meer alleen over nieuws. Ook gedachteloos scrollen langs filmpjes, reacties of meningen op sociale media hoort erbij. Het lijkt onschuldig, maar kost tijd, energie en aandacht — en levert weinig op.

Het goede nieuws: je kunt ermee stoppen. Niet in één keer, maar stap voor stap. Door bewuster te kiezen wat je leest en wanneer. Door je telefoon minder het ritme van je dag te laten bepalen. En door ruimte te maken voor dingen die je echt iets opleveren.