ID.nl logo
Cappuccino's, lattes en meer: melk opschuimen als een pro doe je zo
© Olena Rudo
Huis

Cappuccino's, lattes en meer: melk opschuimen als een pro doe je zo

De perfecte cappuccino (of latte macchiato) is gemaakt van koffie met melkschuim. Meestal is dat schuim gemaakt van volle melk, maar plantaardige varianten winnen terrein. Hoe kun je het beste melk opschuimen: met een apparaat of met de hand?

  • Om dik en romig melkschuim te maken, gebruik je volle melk die uit de koelkast komt.
  • Je kunt melkschuim maken met 1) het stoompijpje van een espressomachine, 2) een elektrische melkschuimer 3) de hand.
  • Ook met plantaardige melkvervangers kun je prima een lekkere cappuccino of latte maken. Sojamelk werkt goed, net zoals speciale barista-havermelk.
  • Wil je weten welke koffiebonen je moet kiezen als basis voor de koffie (meestal espresso) die je gebruikt? Lees dan: Verschillende soorten koffiebonen: welke kies je?

Melk opschuimen als een barista

Barista’s hebben toegang tot een mooie, professionele espressomachine. Daar zit een stoompijpje aan. Het goede nieuws is dat die óók aan veel espressomachines zitten die je thuis gebruikt. Zelfs aan de meeste budgetvarianten.

Watch on YouTube

Zoals je in de video ziet, is volle melk het meest geschikt voor melkschuim. We komen straks terug op plantaardige varianten.

Dierlijke melk, zoals koeienmelk, is erg geschikt om op te schuimen. Dit komt door de eiwitten, lactose (melksuiker) en vet die erin zitten. De eiwitten en lactose zorgen voor het vormen van schuim. De eiwitten strekken zich als het ware uit als elastieken en vormen luchtbellen die bij elkaar blijven. Het vet geeft structuur aan het schuim. Hierdoor beweegt het, als een fluweelachtige vloeistof. Dit noemen barista’s ook wel microfoam. Melk en schuim ‘homogeniseren’.

Bij volle melk blijft het schuim mooi, bij halfvolle melk barsten de bubbels al snel. Dat komt doordat er minder vet in zit. Je blijft dan vaak met een soort koffie verkeerd zitten. Tip: je kunt het beste melk gebruiken die direct uit de koelkast komt.

©Peng

🤍 Hoe maak je een hartje in je cappuccino of latte? Zoals je in de video kunt ziet, kun je met espresso en melkschuim een figuurtje (vaak een hartje of bladvorm) maken in je cappuccino. Dit noem je ook wel ‘latte art’. Je ziet al een beetje hoe barista Laurens dit doet in de video. Zo maak je zelf een hartje:

  • Bereid een shot espresso en vul een cappuccinokopje met de espresso.
  • Stoom melk tot je glad en zijdezacht microfoam-melkschuim hebt.
  • Giet de gestoomde melk langzaam in het kopje met espresso. Begin met het kopje een beetje schuin en giet de melk in het midden van de koffie. Begin hoog. Dit zal een donkere cirkel in het midden van je koffie creëren.
  • Maak ronddraaiende bewegingen, ongeveer totdat je driekwart van het kopje vol hebt.
  • Breng het kannetje dichter naar de kop terwijl je het kopje nu langzaam recht brengt.
  • Het laatste beetje melk schenk je door je kannetje hoger te houden en een rechte streep van boven naar beneden te trekken.

Als je klaar bent, zou je een hartje op je cappuccino moeten hebben. Waarschijnlijk moet je even oefenen. Als je het rond Valentijnsdag maar onder de knie hebt, zit je gebakken.

Melk opschuimen met de melkopschuimer

Met een elektrische melkopschuimer kan het bijna niet mis gaan. Dit kannetje heeft een stopcontact en een kloppertje onderin, dat razendsnel ronddraait. Het apparaat verwarmt en klopt tegelijk. Met volle melk komt er een mooi, dicht fluweelachtig schuim uit. Doe ‘m niet te vol, want de melk zet uit. Kán niet misgaan.

Dat is niet helemaal waar: wanneer je het apparaat niet goed schoonmaakt na gebruik, kan het wél misgaan. De beste manier om het apparaat schoon te maken is door direct na gebruik de melk af te spoelen en dan de melkopschuimer af te vegen met keukenpapier. Zorg dat al het vet uit de opschuimer is.

Eventueel kun je een drupje afwasmiddel met wat water in de melkopschuimer stoppen en 'm een rondje aanzetten. Wel goed naspoelen met water en afdrogen.

Melk opschuimen zonder apparaat

Ook met een garde kun je prima thuis melk opschuimen voor een lekkere cappuccino. Er bestaan ook kleine elektrische handopschuimers, een soort automatische garde.

Om met een garde goed melkschuim te maken, verwarm je eerst de melk. Dat kan het beste in een pannetje. De magnetron kan ook, maar de kans bestaat dat de melk dan te heet wordt. Je wilt de melk rond de 60 graden laten komen voor het beste resultaat

Schenk de melk van 60 graden over in een kannetje. Zo’n aluminium kannetje dat barista's ook gebruiken is ideaal (en het ziet er ook wel echt uit).

Houd dat kannetje schuin en begin met kloppen. Probeer snelheid te maken. Begin aan de onderkant van het kannetje en werk naar boven toe. Ook met de elektrische opschuimer. Maak cirkels in het kannetje, om alle melk te bereiken.

Als het goed is, zet de melk uit. Er komt lucht bij en opgeklopte melk heeft volume. Als het volume verdubbeld is, zit je op de goede weg. Met de hand is dat wel lastig, maar met een elektrisch handkloppertje is het echt te doen.

©Baiba Opule

Plantaardig in plaats van koemelk: deze varianten zijn geschikt voor melkschuim

Havermelk, sojamelk, kokosmelk, amandelmelk en tegenwoordig zelfs erwtenmelk zijn een greep uit de plantaardige dranken die je kunt gebruiken als vervanging voor melk. Goed om te weten: fabrikanten mogen de term melk overigens niet meer op de verpakking gebruiken, omdat het dan met koemelk verward zou kunnen worden.

In een cappuccino of latte zijn haverdrink of sojadrink de beste vervanger van koemelk, waarbij sojadrink het meest geschikt is, dankzij een hoog eiwitgehalte en flink vetpercentage is. Dat maakt dat het, net als volle melk, een best romig en homogeen schuim geeft. De eiwit- en vetgehaltes in soja zijn hoog in vergelijking met andere plantaardige melkvervangers. Maar het is nog altijd minder dan bij koemelk (en daarom is melkschuim nog steeds het romigst).

Ook haverdrink is de laatste tijd enorm in opkomst. Oorspronkelijk was het te waterig voor echt schuim, maar een aantal fabrikanten hebben een speciale barista-variant op de markt gebracht. Hier zitten meer eiwitten in. Sindsdien wordt deze plantaardige melk het meest gekozen.

Amandelmelk en kokosmelk bevatten bijna geen eiwitten. Lekker romig schuim is dan ook lastig te maken met deze vervangers. Bovendien hebben deze twee een eigen smaak. Die moet je net lekker vinden. Als vervanging voor een gewoon scheutje melk in je koffie kun je ze wel gebruiken.

Zo schuim je plantaardige melk op

Je schuimt plantaardige melk het beste op met een melkopschuimer of een stoompijpje. Omdat het iets lastiger vorm houdt dan koemelk, wordt opschuimen met de hand echt een uitdaging. Net als bij koemelk geldt dat je je melkvervanger in de koelkast bewaart totdat je gaat opschuimen. Je hebt dan meer tijd om er lucht in te kloppen (voordat de vloeistof te heet wordt).

Verder werkt het opschuimen op dezelfde manier als bij melk. Voor de melkopschuimer is het een kwestie van op het knopje drukken en wachten tot je schuim klaar is. Gebruik je een stoompijpje, kijk dan in de video wat je moet doen. In het kort:

  • Voorstomen: laat eerst het stoompijpje lopen voordat je begint met opschuimen om eventueel condens en water te verwijderen.

  • Positioneer de melkkan: plaats de melkkan zodanig dat het stoompijpje zich net onder het melkoppervlak bevindt, ongeveer 1 cm diep en een kwart van de rand.

  • Melk opschuimen: open de stoomtoevoer helemaal om de melk in beweging te brengen. Houd de kan met beide handen vast. Na enige tijd hoor je een sissend geluid, wat betekent dat lucht in de melk wordt gezogen. Dit noemen we "stretching."

  • Temperatuur controleren: houd de temperatuur in de gaten, bijvoorbeeld met je handen. Als de onderkant van de kan lichaamstemperatuur bereikt, stop dan met het toevoegen van lucht. Luchtbelletjes die zich vormen boven de 37°C zijn te groot en moeilijker te mengen.

  • Verwarm de melk verder: breng de kan iets omhoog om de melk alleen nog maar op te warmen. Houd het stoompijpje ongeveer 2 cm onder het oppervlak. Blijf verwarmen tot de onderkant van de kan te heet is om aan te raken.

  • Stoompijpje schoonmaken: direct na het opschuimen maak je het stoompijpje schoon om te voorkomen dat melkresten zich ophopen.

  • Polijsten van het melkschuim: bekijk het melkschuim en verwijder eventuele grotere bellen door zachtjes met de kan op een harde ondergrond te tikken.

  • De melk (of vervanger) walsen: om de melkstructuur te behouden, wals je de melkkan langzaam maar stevig rond. Een glanzende structuur is het doel. Dit wordt ook wel microfoam genoemd.

©iBrave

Waarom wordt warme melk zoeter en dikker? Melk bevat van nature suikers, lactose. Toch zijn het niet zozeer die suikers die zorgen voor de zoete smaak, al komen ze in warme melk vaak welk beter tot uiting. Ze karameliseren een klein beetje. Wat gebeurt er dan precies? Tijdens het opwarmen van melk ondergaat het een chemische transformatie. Op een bepaald punt in dit proces reageren bepaalde eiwitten in de melk met zwavelverbindingen, wat zorgt voor de herkenbare gekookte smaak van de melk. Deze smaak blijft behouden, zelfs wanneer de melk weer afkoelt. Het is wel belangrijk om de temperatuur zorgvuldig te controleren en niet boven de 70°C te laten stijgen. Hierdoor blijft de melk zoet en lekker van smaak.

Andere melkvarianten

Heb je een koemelkallergie, maar hoeft je cappu niet per se plantaardig te zijn? Met geitenmelk kun je ook een cappuccino maken.

Het werkt hetzelfde als koeienmelk. Geitenmelk is iets zoeter, maar dat past meestal goed bij lekkere espresso. Schapenmelk kan trouwens ook. Gebruik ook hier bij voorkeur de volle variant.

Voor een extra zoete koffie verkeerd kun je gecondenseerde melk gebruiken. Gecondenseerde melk is melk waaruit een groot deel van het water is verwijderd. Dit gebeurt door de melk te verwarmen en er suiker aan toe te voegen. Het resultaat is een dikke, zoete melkachtige substantie die veel langer houdbaar is dan gewone melk. Het wordt vaak gebruikt in zoete gerechten en desserts. En soms dus ook in (ijs-)koffie.


Ben je op zoek naar een koffiemachine? Vraag dan de (gratis!) Kieskeurig.nl Koffiewijzer 2023 aan: 16 koffiemachines, uitgebreid getest door consumenten. Van gebruiksgemak tot onderhoud, van koffievariëteiten tot smaak: lees de onafhankelijke en eerlijke reviews van meer dan 100 testers.

De Kieskeurig.nl Koffiewijzer

16 koffiemachines getest door consumenten
▼ Volgende artikel
Review Nuki Smart Lock Ultra – Slim alles-in-één-systeem
© Wesley Akkerman
Zekerheid & gemak

Review Nuki Smart Lock Ultra – Slim alles-in-één-systeem

De Nuki Smart Lock Ultra zet de nieuwe standaard voor slimme sloten en is ontworpen voor een volledig sleutelloze levensstijl. Dit premium alles-in-één-pakket kost 349 euro en combineert een stille, razendsnelle motor met geïntegreerde wifi en een meegeleverde veiligheidscilinder.

Fantastisch
Conclusie

De Nuki Smart Lock Ultra is een premium en complete oplossing voor sleutelloze toegang. De combinatie van de snelle en stille zelfontwikkelde motor, de geïntegreerde wifi en de toekomstbestendige Matter-ondersteuning plaatst dit model in het absolute topsegment.

Plus- en minpunten
  • Snel en relatief stil
  • Meerdere ontgrendelsnelheden
  • Zeer uitgebreide app
  • Optionele accessoires
  • Ingebouwde, oplaadbare accu
  • Magnetische oplaadkabel
  • Relatief compact ontwerp
  • Geen alternatief voor de oplaadkabel
  • Installatie op sommige punten onduidelijk
  • App-bediening gaat soms moeizaam

De Nuki Smart Lock Ultra is het paradepaardje van het merk, gemaakt voor wie echt zonder sleutel door het leven wil. Het strakke ontwerp in roestvrij staal oogt modern en degelijk, terwijl onder de motorkap een nieuwe borstelloze motor zit die het slot stiller én sneller maakt dan eerdere modellen. Je kiest zelf hoe snel het moet gaan, met als snelste optie de opvallend pittige ‘Insane’-modus. Omdat wifi standaard is ingebouwd, heb je geen aparte bridge meer nodig – alles wat je nodig hebt, zit al in het slot zelf.

Wat de Ultra extra bijzonder maakt, is de meegeleverde veiligheidscilinder met SKG***-keur. Die vervangt je bestaande cilinder en is speciaal ontworpen om perfect samen te werken met het slimme slot. Zo zit je meteen goed qua veiligheid én gebruiksgemak. En ook aan de toekomst is gedacht: met ondersteuning voor Matter over Thread haak je moeiteloos aan bij platforms als Apple Home en Google Home. De verbinding is volledig versleuteld, dus je digitale sleutels blijven net zo veilig als je voordeur.

©Wesley Akkerman

Pro of Ultra?

Het grootste verschil met de Nuki Smart Lock Pro zit 'm in de manier waarop je het slot installeert. Bij de Ultra vervang je de cilinder helemaal, terwijl je de iets goedkopere Pro gewoon over je bestaande slot en sleutel heen schuift. Die laatste is dus een zogenaamde retrofit-oplossing, wat hem iets dikker maakt – hij steekt net wat meer uit aan de buitenkant. Verder zijn de twee modellen in de basis gelijk: allebei hebben ze die snelle motor, ingebouwde wifi en ondersteuning voor Matter. De keuze komt dus vooral neer op hoe je het wilt installeren en hoeveel je eraan wilt uitgeven.

Volgens Nuki gaat de ingebouwde accu van de Ultra tot zes maanden mee. Na een maand intensief gebruik – vooral in de eerste weken klikten we de deur vaak open en dicht – zagen we het accuniveau dalen tot zo'n 60 procent. Daarna vlakte het verbruik duidelijk af. Of die zes maanden echt gehaald worden, kunnen we na één testperiode nog niet met zekerheid zeggen, maar bij normaal gebruik lijkt dat een realistische verwachting. Met een paar keer per dag ont- en vergrendelen moet je het moeiteloos een paar maanden redden.

Opladen doe je met een usb-c-kabel die via een magnetisch klikmechanisme aan het slot bevestigt. Die magnetische kop – speciaal door Nuki ontwikkeld – is afneembaar, en dat is handig. Als iemand per ongeluk de deur opent terwijl het slot aan de lader hangt, schiet de kop los zonder schade aan kabel of poort. De kabel valt gewoon op de grond en het slot blijft werken. Wel jammer: je bent voor een nieuwe kabel aangewezen op Nuki zelf.

©Wesley Akkerman

Het slimme slot installeren

De installatie van de Nuki Smart Lock Ultra verloopt over het algemeen soepel, al zijn er een paar momenten waarop je graag iets meer houvast zou willen. Het vervangen van de cilinder zelf is rechttoe rechtaan en werkt zoals je verwacht. Wat lastiger is, is het bepalen welke verlengstukken je nodig hebt voor jouw deur. Die worden netjes meegeleverd voor verschillende diktes, maar de instructies in de app laten op dat punt wat te wensen over. Uiteindelijk kwamen we er wel uit – een kwestie van logisch nadenken en gewoon even proberen – maar echt intuïtief is het niet.

Een tweede puntje: het is niet meteen duidelijk dat je de montageplaat, waar het slot op vastklikt, moet vastzetten met een klein schroefje. Als je die stap overslaat, merk je dat pas zodra de deur voor het eerst draait: dan komt het slot los. Een beetje technisch inzicht helpt dus wel bij het afronden van de installatie. Op dit vlak doen merken als Tedee en Yale het net iets beter, met helderdere instructies en meer begeleiding. Gelukkig is dit een eenmalige handeling, dus echt storend wordt het niet.

©Wesley Akkerman

Nuki Smart Lock Ultra-app

De Nuki-app biedt een ruime keuze aan instellingen waarmee je het slot precies naar wens afstemt. Zo zie je altijd direct hoe vol de batterij nog is, en kun je de helderheid van de ledverlichting op het slot aanpassen of helemaal uitschakelen. De nachtmodus is een slimme toevoeging: die vergrendelt de deur automatisch op een vast tijdstip en schakelt tegelijk over op een stillere, energiezuinige stand – ideaal als je 's avonds laat thuiskomt zonder het hele huis wakker te maken. Met functies als Autolock en Lock 'n' Go sluit de deur zich vanzelf, wat het dagelijkse gebruik net wat makkelijker maakt.

Ook handig is het logboek in de app, waarin je precies ziet wie het slot wanneer gebruikt heeft. Je kunt tijdelijke of permanente toegang verlenen aan anderen en accessoires toevoegen, zoals een keypad of sensor. De Auto-unlock-functie steekt daar wat ons betreft bovenuit: zodra je thuiskomt, gaat de deur vanzelf van het slot. Dat werkt verrassend precies: je moet echt vlak bij de deur staan voordat het systeem reageert, wat ongewenst ontgrendelen voorkomt. We zijn normaal wat sceptisch over zulke functies, maar tijdens de test werkte dit opvallend goed.

©Wesley Akkerman

Hoe bevalt-ie?

Tijdens onze test van vier weken gebruikten we het slot samen met de Nuki Keypad 2 – een accessoire dat echt iets toevoegt. Hiermee open je de deur via een pincode of je vingerafdruk. Het toetsenpaneel koppel je eenvoudig via de app aan het slot en werkt volledig lokaal, dus je hebt er geen internet voor nodig. Je kunt kiezen voor vaste of tijdelijke toegangscodes, en bij vertrek sluit je de deur met één druk op de knop. Zulke functies tillen het gebruiksgemak van een slim slot naar een hoger niveau.

Vooral de vingerafdrukscanner is een uitblinker. Binnen een paar seconden na het scannen gaat de deur open – snel, betrouwbaar en prettig in het dagelijks gebruik. Ook het invoeren van een pincode gaat vlot en zonder vertraging. Wat ons betreft is de Keypad 2 dan ook een waardevolle aanvulling op de Smart Lock Ultra. Het maakt toegang tot je huis eenvoudiger, sneller en intuïtiever. Met een simpele druk op de terugknop vergrendel je het slot weer, een functie die je via de app instelt.

Vergeleken met de bediening via de smartphone-app (die meerdere stappen vereist) is dit een stuk sneller en minder omslachtig. Hoewel de Auto-unlock op basis van locatie verrassend goed werkt, kiezen we zelf liever voor handmatige controle, om fouten uit te sluiten. En wat ons betreft blijft een fysieke sleutel onmisbaar als ultieme back-up. De Ultra levert drie sleutels mee, zodat je altijd binnenkomt, ook als de techniek je een keer in de steek laat. Dat vinden we geen luxe, maar een absolute vereiste bij slimme sloten.

©Wesley Akkerman

Nuki Smart Lock kopen?

De Nuki Smart Lock Ultra biedt een hoogwaardige en complete oplossing voor wie afscheid wil nemen van traditionele sleutels. Met een stille, vlot werkende motor, ingebouwde wifi en ondersteuning voor het nieuwe Matter-protocol, positioneert dit slimme slot zich overtuigend in het topsegment. De bijgeleverde SKG***-cilinder speelt daarbij een (ja ja) sleutelrol: die verhoogt niet alleen de veiligheid, maar zorgt er ook voor dat je altijd kunt terugvallen op een fysieke sleutel. Dankzij deze doordachte combinatie voelt de hogere prijs volledig gerechtvaardigd.

Na installatie blijkt de Smart Lock Ultra een bijzonder betrouwbaar en krachtig systeem, al mogen de montage-instructies wel iets duidelijker. De app biedt een uitgebreide set functies en het slot reageert snel en nauwkeurig. Ontgrendelen via de app vergt soms een extra handeling, maar wie kiest voor het optionele Keypad 2, opent en sluit de deur met één druk op de knop. Kleine kanttekeningen daargelaten, is dit slimme slot een uitstekende keuze voor wie zoekt naar een stil, geavanceerd en allesomvattend systeem dat jarenlang meegaat.

▼ Volgende artikel
Spraakberichten in WhatsApp lezen, zo werkt het
© Tashatuvango
Huis

Spraakberichten in WhatsApp lezen, zo werkt het

Je kunt via WhatsApp berichten dicteren, dan worden je woorden omgezet naar getypte tekst, maar je kunt ook spraakberichten versturen. Ontvang je zo’n spraakbericht, dan is het nu zelfs mogelijk om de boodschap door WhatsApp te laten uitschrijven.

In drie stappen vertellen we je hoe je spraakberichten om kunt zetten in tekst:

  • Spraakbericht inspreken
  • Transcriptie aanzetten
  • Spraakberichten omzetten naar tekst

Dit moet je weten: Van vinkjes tot vervaldatum: WhatsApp-hacks voor dagelijks gebruik

Stap 1: Spraakberichten versturen

Om audioberichten te versturen, open je een chat en houd je de microfoonknop rechtsonder ingedrukt. Spreek dan je boodschap in en laat de microfoonknop los om het gesproken bericht te versturen. Verander je van idee, dan veeg je tijdens de opname naar links om de opname te verwijderen, of je tikt op het prullenbakje.

Het is ook mogelijk om zelfvernietigende audioberichten te versturen. Zo’n bericht kan de ontvanger slechts één keer openen. Daarna wordt dit bericht automatisch uit de chat verwijderd. Opnieuw ga je naar de chat waar je het audiobericht wilt verzenden. Houd de microfoonknop ingedrukt en veeg omhoog om handsfree op te nemen. Rechtsboven de verzendknop staat het cijfer 1. Als je hierop tikt, activeer je de automatisch verdwijnende functie. Daarna neem je het gesprek op en tik je op Verzenden.

Zie je het cijfer 1 boven de verzendknop, dan weet je dat het een zelfvernietigend bericht is.

Vergaderingen, interviews, colleges , ...

Voor het opnemen van gesprekken is een voicerecorder uitermate geschikt

Stap 2: Transcriptiefunctie instellen

Sinds eind 2024 is de mogelijkheid om automatisch transcripties te maken van zo’n spraakbericht. Stel dat je in een lawaaierige omgeving zo’n spraakbericht ontvangt, dan kun je door de transcriptie de boodschap lezen in plaats van deze te beluisteren. Je moet die functie nog wel activeren. Open WhatsApp en ga naar de instellingen door op het tandwielpictogram te tikken. In het menu Instellingen open je Chats en dan kun je Transcripten van spraakberichten aanzetten. Op dezelfde plek kun je een taal voor de transcriptie selecteren, waaronder het Nederlands.

Zet de transcriptiefunctie aan.

Stap 3: Spraakberichten omzetten in tekst

Wanneer je een spraakbericht ontvangt, dan houd je de vinger erop ingedrukt en kies je de optie Maak transcript. Dan moet je enkele seconden wachten, afhankelijk van de lengte van het bericht. Vervolgens verschijnt de transcriptie op je telefoon. Deze transcripties worden door je telefoon gegenereerd en niet door WhatsApp. De boodschap komt dus nooit op de servers van WhatsApp. Op die manier kan niemand van WhatsApp deze berichten lezen of horen. Bovendien blijft het mogelijk om het audiobericht nog te beluisteren.

Je kunt de transcriptie lezen terwijl je naar het audiobericht luistert.

Watch on YouTube