Zal je net zien: op die ene favoriete trui waarover je het ene na het andere compliment krijgt zit een gigantische vlek en wassen in de wasmachine is ten strengste verboden. Volgens het label tenminste, want soms zijn er toch manieren om vlekken weg te krijgen uit tere stoffen zonder dat je naar de stomerij hoeft. Gooi ‘m dus niet weg, maar ga wel meteen in de actie met deze tips.

Zo weet je of iets in de wasmachine mag

Van sommige stoffen heb je misschien al het vermoeden dat je extra voorzichtig moet zijn, maar check voor de zekerheid altijd het label met het wasvoorschrift in het kledingstuk. Weet je sowieso al dat er bij jou geen dag voorbij gaat zonder vlek, dan is het bij de aankoop trouwens al slim om even op het label te kijken of jullie wel zo’n goede match zijn. In onderstaande video vind je alle wassymbolen handig uitgelegd, maar zie je vooral veel kruisen, dan weet je eigenlijk al dat voorzichtigheid geboden is.

Deze 5 stoffen mogen niet in de wasmachine

Het label is dus altijd leidend bij de manier van wassen, maar mocht je ‘m uit de kleding hebben geknipt of zijn de symbolen niet meer leesbaar, dan geven we je hieronder een rijtje stoffen die je beter niet in de wasmachine wast. Hoe je eventuele vlekken er dan toch uit krijgt, verklappen we ook meteen.

1. Zijde

Zijde is afkomstig van de cocon van de zijdevlinder en daardoor een 100 procent natuurlijk materiaal. Het voordeel van zijde is dat het vuil afstoot en goed schoon te maken is, maar helaas niet in de wasmachine. Let bij zijde in het bijzonder op het gebruik van bleekmiddel en alcoholhoudende producten zoals deodorant, haarspray en parfum: deze vlekken zijn bijna niet te verwijderen.

Heb je toch een vlek ontdekt, maak deze dan zo snel mogelijk schoon. Schraap eerst de viezigheid er af en dep de vlek vervolgens droog. Gaat het om een vetvlek, dan kun je deze insprayen met wasbenzine of wat zijdewasmiddel een kwartier op de vlek laten inwerken. Daarna kun je het hele kledingstuk wassen in een teil met koud of lauwwarm water. Verwijder het overtollige water door het kledingstuk in een handdoek te rollen. Daarna laat je het liggend drogen.

Wil je liever niet met water in de weer, dan kun je vetvlekken ook bestrooien met wat bloem of inwrijven met wit brood.

©IHAR ULASHCHYK

2. Wol

Ook wol is een natuurlijk materiaal en hoef je in principe nauwelijks te wassen. Tenminste, als je geen vlekken maakt, want die zul je zo snel mogelijk moeten verwijderen.

Vloeistoffen trekken langzaam in wol in, dus als je op tijd bent, heb je een grote kans dat de vlek na behandeling niet meer te zien zal zijn. Masseer de vlek in met lauwwarm water en eventueel wat ossengalzeep. Laat dat een paar minuten intrekken en was de zeep er dan voorzichtig met water weer uit. Wanneer je wollen kleding liggend op een handdoek laat drogen, blijft de vorm goed behouden.

3. Viscose

Viscose wordt ook wel rayon of kunstzijde genoemd en is een half-synthetische stof. De basis van de stof is cellulose, ontstaan door een chemisch proces van kleine houtdeeltjes gewonnen uit bomen. Het materiaal lijkt qua uiterlijk op zijde, maar voelt aan als katoen omdat de stof goed ademt. Het nadeel van viscose is het krimpgevaar en bovendien wordt de kans op scheuren van de stof groter als het nat wordt. En dáár komt de no-go voor de wasmachine om de hoek kijken.

Zitten er vlekken op jouw viscose blouse, dan behandel je dat door wat vloeibaar wasmiddel direct op de vlek aan te brengen. Ga daarna voorzichtig te werk, want zodra viscose nat wordt, is de stof extra gevoelig. Deppen dus, en niet hard wrijven of borstelen. Daarna kun je het kledingstuk uitspoelen met koud of lauwwarm water en liggend laten drogen.

©Olga Yastremska, New Africa, Africa Studio

4. Acetaat

Acetaat is een goedkopere vervanger van zijde en heeft dezelfde mooie glans. Het bevat net als viscose cellulose uit hout, bamboe en katoen als basis, maar wordt daarna tot een soort kunststof bewerkt. Krimpen doet acetaat nauwelijks, maar het is wel extra kwetsbaar als het nat wordt. Acetaat wordt vaak gemixt met katoen, zijde en wol, en omdat je dat niet altijd ziet, is het slim om het label goed te checken.

Blijf met kleding van acetaat uit de buurt van oplosmiddelen zoals aceton of terpentine: deze vloeistoffen kunnen de vezels oplossen. Hieronder valt ook nagellakremover; zelfs de damp ervan kan al schade aanbrengen. Vlekken verwijder je zachtjes met wat zachte vlekkenverwijderaar of wasmiddel. Laat dat even intrekken en spoel het dan uit. Laat het kledingstuk met acetaat aan de lucht drogen, maar pas op met te veel warmte.

5. Leer

Prachtig, die leren rok of jurk, maar met vlekken ben je helaas de sigaar. Voorkomen is in dit geval echt beter dan genezen, dus voorzie nieuw leer daarom altijd van een beschermlaag. Behandel het voordat je het gaat dragen met een speciale vlek- en waterafstotende impregneerspray en herhaal dat regelmatig.

Toch een vlek? Gebruik dan speciale reinigingsmiddelen voor leer en nooit chemische producten. Lichte vlekjes of regendruppels kun je zacht wegpoetsen met een leersponsje. Gaat het om vetvlekken, dan is het slim om de vlek met een droge doek te deppen om zo veel mogelijk vet op te nemen. Daarna kun je er talkpoeder of maïzena op strooien en dat een nacht laten intrekken. Vervolgens veeg je het leer schoon met de lederspons. Vergeet niet om het leer daarna opnieuw te impregneren.

In de rubriek Waar voor je geld gaan we op zoek naar leuke aanbiedingen of producten met bijzondere eigenschappen. Dit keer hebben we een selectie van vijf 65-inch televisies voor je, met uiteenlopende prijzen van zo'n 800 tot 1.600 euro, voor ieder budget dus.

LG OLED65C46LA

Met de LG OLED65C46LA haal jij een televisie in huis die een groot 65‑inch scherm combineert met de uitstekende contrasten van OLED. Elke pixel kan individueel oplichten of uitstaan, zodat zwarte beelden echt donker worden en er geen achtergrondverlichting nodig is. In de praktijk levert dat scherp beeld en een prettige kijkhoek op, waardoor je zelfs vanuit de hoek van je woonkamer naar films of series kunt kijken. De 4K‑resolutie (3.840 × 2.160 pixels) zorgt ervoor dat ondertitels en fijne details bij natuurdocumentaires of sportwedstrijden scherp blijven.

Dankzij het 120 Hz‑paneel worden snelle bewegingen vloeiend weergegeven, wat vooral bij games of sport handig is. De tv draait op LG’s WebOS‑systeem; daarmee kun je eenvoudig navigeren tussen apps zoals Netflix, Disney+ en YouTube. Vier HDMI 2.1‑poorten bieden ruimte voor gameconsoles en randapparatuur. Ook beschikt de tv over eARC voor het doorgeven van geluid naar een externe soundbar.

Samsung QE65Q73D

Als je graag een groot scherm wilt met levendige kleuren, dan is de Samsung QE65Q73D een model om naar te kijken. Deze QLED‑televisie heeft eveneens een schermdiagonaal van 165 centimeter, maar maakt gebruik van een Quantum‑Dot laag om licht om te zetten in een breed kleurvolume. Hierdoor zijn kleuren uit films, series of games aanwezig zonder dat je zelf iets hoeft bij te stellen. Met een verversingssnelheid van 100 Hz worden bewegingen soepel weergegeven en dankzij de Motion Xcelerator 120 Hz‑functie profiteer je bij gameconsoles die hogere verversingsfrequenties ondersteunen.

De 4K AI‑upscaler in Samsungs Quantum‑processor schaalt beelden op tot de volledige Ultra‑HD‑resolutie, zodat je oudere HD‑films scherper ervaart. Het besturingssysteem Tizen biedt toegang tot apps en streamingdiensten en je kunt via SmartThings andere

slimme apparaten bedienen. Er zijn vier HDMI‑poorten en wifi aan boord en energieklasse E geeft aan dat het verbruik gemiddeld is voor een groot QLED‑scherm.

LG OLED65G45LW

De LG OLED65G45LW uit 2024 is een zogeheten Gallery‑model, bedoeld om strak tegen de muur te hangen. Het scherm is slechts enkele centimeters dik, zodat het toestel in je interieur opgaat. Binnenin zit een OLED evo‑paneel met 4K‑resolutie, waardoor elk beeldpunt individueel wordt aangestuurd en kleurenkrachtig zijn. De televisie ondersteunt een verversingssnelheid van 120 Hz en biedt daardoor vloeiende beelden bij sport of snel bewegende films.

Via vier HDMI‑2.1‑aansluitingen kun je gameconsoles aansluiten en profiteren van variabele refresh rates. WebOS 8 vormt de basis voor het smart‑platform; hiermee navigeer je door apps en diensten en kun je via spraakassistenten als Google Assistant of Amazon Alexa de tv bedienen. De set wordt geleverd met een wandbeugel, zodat hij strak tegen de muur bevestigd kan worden.

LG OLED65B42LA

In de B‑serie van LG vind je de OLED65B42LA, een toestel dat in 2024 op de markt kwam. Deze televisie biedt de voordelen van OLED – elk pixel kan apart aan of uit – maar in een iets betaalbaarder segment dan de G‑ of C‑series. Het 65‑inch scherm combineert een 4K‑resolutie met een verversingssnelheid van 120 Hz. Hierdoor zijn bewegingen bij games of sportprogramma’s soepel en blijven details scherp.

WebOS maakt het mogelijk om streamingapps en live‑tv makkelijk te combineren en je kunt de tv bedienen met de meegeleverde Magic Remote. De televisie heeft vier HDMI‑poorten voor randapparatuur en ondersteunt eARC voor lossless audiotransport naar een soundbar of receiver. Door het slanke ontwerp staat de tv op twee subtiele pootjes of kun je hem aan de muur hangen via een VESA‑beugel.

Sony XR‑65A80L

Sony’s XR‑65A80L combineert een 65‑inch OLED‑scherm met het Google TV‑platform. Hierdoor kun je eenvoudig door streamingapps scrollen en de tv koppelen aan je Google‑account. Het XR‑paneel gebruikt Sony’s Cognitive Processor XR, die beelden analyseert en optimaliseert voor contrast en kleur. Met een vernieuwingsfrequentie van 120 Hz en ondersteuning voor HDMI 2.1 zijn snelle games of films geen probleem; variabele refresh rates en Auto Low Latency worden ondersteund.

De luidsprekers zitten achter het scherm verwerkt zodat het geluid direct uit het beeld lijkt te komen; met ondersteuning voor Dolby Atmos sluit je ook eenvoudig een soundbar aan. Vier HDMI‑poorten, wifi en Bluetooth zorgen voor verbinding met randapparatuur, en via de ingebouwde microfoon kun je spraakopdrachten geven. Dankzij de ingebouwde standaard kun je de tv neerzetten of via VESA aan de muur hangen. Het 55-inch model van deze televisie is eerder door ID.nl getest.

Gezellig, zo'n avondje gourmetten. Maar na afloop blijft er op het gourmetstel vaak aangebakken vet, gesmolten kaas en saus achter. Logisch dat je niet meteen zin hebt om de boel schoon te maken. Als je het slim aanpakt, is alles binnen een half uurtje weer schoon!

Laten afkoelen, maar wacht niet te lang

Zet het gourmetstel na gebruik uit en trek de stekker uit het stopcontact. Laat het geheel afkoelen tot het handwarm is. Wacht je te lang, dan koeken vet en kaas vast en wordt schoonmaken lastiger. Haal losse onderdelen zoals pannetjes, spatels en bakplaatjes eraf voordat je begint met schoonmaken.

Losse onderdelen schoonmaken

Gourmetpannetjes en bakplaatjes hebben meestal een antiaanbaklaag. Die blijft het mooist als je ze niet hardhandig schoon schrobt. Leg ze in warm water met een beetje afwasmiddel en laat ze tien tot vijftien minuten weken. Aangekoekte resten laten dan vanzelf los. Gebruik daarna een zachte spons of borstel en spoel alles goed af. Controleer altijd even de handleiding: sommige onderdelen kun je in de vaatwasser doen, andere juist niet.

©Saskia van Weert

Zo maak je het elektrische deel veilig schoon

Terwijl de pannetjes, spatels en losse bakplaatjes staan te weken, ga je door met het verwarmingselement. Dat element zelf mag nooit nat worden. Zie je vetspetters of etensresten, veeg die dan weg met keukenpapier zodra het gourmetstel is afgekoeld. Voor hardnekkiger vuil gebruik je een licht vochtige doek met een klein beetje afwasmiddel. Knijp de doek goed uit en zorg dat er geen water bij het snoer of in openingen komt. Droog alles direct na met een schone doek.

De bak- of grillplaat weer vetvrij krijgen

Heeft je gourmetstel een losse bak- of grillplaat, haal dan eerst het overtollige vet weg met keukenpapier. Leg de plaat vervolgens in warm water, zodat aangekoekte resten kunnen losweken. Is de bakplaat vast onderdeel van het gourmetstel, dan kun je deze uiteraard niet in water onderdompelen. Neem in dat geval de plaat af met een licht vochtige doek zodra hij is afgekoeld, eventueel met een beetje afwasmiddel. Zo voorkom je dat vet tijdens het schoonmaken uitsmeert. Gebruik vooral geen schuursponsjes of schrapers om het vet weg te krijgen, want die beschadigen de coating en zorgen ervoor dat eten de volgende keer sneller blijft plakken. 

Vergeet je tafel niet!

Vetspetters en gemorste saus zijn bijna niet te voorkomen. Leg daarom vooraf een afwasbaar tafelkleed of gebruik een papieren tafelkleed. Dat kan na het gourmetten rechtstreeks de vuilnisbak in. Houd tijdens het eten keukenpapier of doekjes bij de hand om gemorste resten meteen weg te vegen. Is de tafel toch vies geworden, neem hem dan zo snel mogelijk af met warm water en een mild schoonmaakmiddel.

Schoon wegzetten voor de volgende keer

Laat alle onderdelen volledig drogen voordat je het gourmetstel opbergt. Berg je alles nog vochtig op in de doos of kast, dan kunnen er snel muffe geurtjes ontstaan. Bewaar pannetjes en platen apart van elkaar, eventueel met een vel keukenpapier ertussen. Berg pannetjes en platen apart op, eventueel met een velletje keukenpapier ertussen. Zo voorkom je krassen. Zo is het volgende keer alleen nog maar een kwestie van de boel weer tevoorschijn halen en lekker gaan eten. Veel gourmetplezier!