Hoe kun je het waterverbruik verminderen in huis, om daarmee ook de energierekening te drukken? Slimme tips die goed zijn voor het milieu en geld besparen.

Om met het goede nieuws te beginnen: het gaat goed met het waterverbruik in Nederland. Maar we zijn er nog niet. Water wordt schaars, dus we moeten er nog zuiniger mee omgaan. Bovendien is dat goed voor de portemonnee, want waterverbruik gaat hand in hand met energiegebruik. Tenzij je fanatiek Wim Hof-aanhanger bent en iedere dag koud doucht. 

Wat is het gemiddelde waterverbruik in Nederland?

In 2021 was het gemiddelde watergebruik 129 liter per persoon per dag. Het gemiddelde waterverbruik per gezin was 275 liter: per jaar hebben we het dan over ruim 100.000 liter water. Dat is minder dan in 2020: toen was het gemiddeld waterverbruik per persoon 134 liter per dag. Dat is goed verklaarbaar doordat in 2020 corona de kop opstak, en de meeste mensen meer thuis waren door lockdowns. 

Er zit nauwelijks verschil in het waterverbruik tussen mannen en vrouwen. Nog een aantal leuke feitjes:

©Olga Yastremska, New Africa, Africa Studio

Wat zijn de grootverbruikers van water in het huishouden? 

Het toilet zit bij de grootverbruikers in huishoudens. Dat komt doordat ieder lid van het huishouden het toilet elke dag gebruikt, als je de hele dag thuis bent vaak zeker een keer of vijf. Een toilet gebruikt ongeveer 6 liter per keer: het totale watergebruik voor het toilet is gemiddeld 30,2 liter per persoon per dag - ruim 11.000 liter per jaar.

De douche is ook een grootverbruiker. Een gemiddelde douchebeurt kost ruim 71 liter water. Voor het totale verbruik is de grootte van het huishouden belangrijk, en niet iedereen doucht elke dag. In bad gaan kost overigens nog meer water (133 liter), maar er zijn niet veel Nederlanders die dit dagelijks doen.* 

Water besparen = minder energie gebruiken

Je weet vast zelf wel waar je ongeveer zit als het gaat om waterverbruik: ben je veel thuis, douche je dagelijks en vrij lang? Er zijn natuurlijk nog veel andere factoren die meespelen, die niet direct met je huishouden te maken hebben: eet je (veel) vlees? En hoe zit het met je kleding? 

In huis kunnen we water besparen om daarmee de energierekening te drukken. Water is iets anders dan energie, zou je zeggen. Toch is dat niet helemaal waar. Hoeveel van het water dat je thuis gebruikt is koud? In de douche gebruik je warm water, om je handen te wassen, en je lekkere kop thee of koffie is ook opgewarmd. Ruim 20 procent van je gasverbruik gaat op aan warm water voor de badkamer en keuken. Minder water gebruiken betekent een kleinere energiebehoefte om dat water te verwarmen. Dat scheelt in de portemonnee!

Tips om minder water te gebruiken (en daarmee energie te besparen)

In huis valt nog veel winst te behalen. Met de huidige energieprijzen is dat goed voor het milieu én voor je portemonnee. 

1. Water (en energie) besparen met de douche

De douche is een grootverbruiker op het gebied van water, maar ook energie. Daar kun je besparen met deze tips.

Installeer een waterbesparende douchekop 

Bijna de helft van de personen (49%) die meededen aan het onderzoek van CBS beschikt over een gewone douchekop, gevolgd door bijna 39 procent die over een waterbesparende douchekop en 24 procent die over een regendouche beschikt. Afhankelijk van het type douche verschilt het watergebruik tussen de 44,6 en 79,6 liter per douchebeurt. Volgens Milieu Centraal gebruik je met een spaardouche zo’n 7500 liter warm water minder per jaar, en dat levert je financieel ook voordeel op. 

Het gasverbruik bij douchen tijdens een gemiddelde douchebeurt van vijf minuten ligt ongeveer rond de 0,2 m³. Met de huidige gasprijzen kun je dus uitrekenen. Volgens de overheid betaalt een waterbesparende douchekop zich terug: een gemiddeld huishouden zorgt met een spaardouche voor eerdergenoemde waterbesparing van 7.500 liter warm water en bijna 44 m³ gas. 

Er zijn ook douches die het water hergebruiken. Het totale waterverbruik is hierdoor veel lager. Dit scheelt ook in energie. Om het water tijdens zo’n douchebeurt warm te houden, wordt heet water toegevoegd, ongeveer een liter per minuut. Zo blijft het douchewater warm met minder energiegebruik.

Bekijk en vergelijk alle waterbesparende douchekoppen op Kieskeurig.nl

©torwaiphoto

Douche korter 

Door de helft van de tijd te douchen, gebruik je ook de helft van het water en de helft van de energie. Logisch! De gemiddelde Nederlander doucht dagelijks 7,4 minuten. Dat kan best korter (dat is ook nog eens beter voor je huid). De timer op je telefoon of een kookwekker zijn goede hulpmiddelen. Je kunt ook minder vaak douchen, bijvoorbeeld door je één of twee keer in de week bij de wastafel te wassen. Of de douche even uitzetten tijdens het inzepen.

Thermostaatkraan

Kijk of je een thermostatische mengkraan kunt installeren. Deze heeft het water sneller op temperatuur. Zo verspil je geen water terwijl je wacht tot het warm is en wordt flink wat energie bespaard. 

Bekijk en vergelijk alle thermostaatkranen op Kieskeurig.nl

2. Toilet: gedeeltelijk doorspoelen door spoelkeuzeknop

De meeste moderne toiletten beschikken inmiddels over een spoelkeuzeknop: een knop voor de kleine en een knop voor de grote boodschap. Soms zit daar nog een spoelonderbreker bij, om niet meer water te gebruiken dan nodig is. Dat scheelt: bij het volledig doorspoelen van een toilet kost dat gemiddeld 6,7 liter per keer en bij het gedeeltelijk doorspoelen hebben we het over 3,7 liter. Dit scheelt enorm in het waterverbruik, het kan wel oplopen tot bijna 5.500 liter per jaar, maar minder in energie. We spoelen de wc natuurlijk door met koud water. 

3. Draai minder wasjes

Door een keer minder te wassen per week bespaar je al 200 liter water per maand. Daarbij moet het water opgewarmd worden én moet de machine zelf van energie worden voorzien. Dat loopt flink op in stroomverbruik. 

Lukt het niet om minder vaak te wassen? Probeer dan eens om minder heet te wassen. Een wasje draaien op 90 graden is bijna 7 keer zo duur als een wasje op 15 graden. Een was op 15 graden kost aan energie gemiddeld 0,23 euro een was op 90 graden gemiddeld 1,53 euro. Vervang je dus één was in de week die je normaal heet wast voor een 15 graden was, dan bespaar je jaarlijks al 70 euro aan alleen energie. Vaak wordt je kleding net zo schoon. Zorg ook dat je pas een was aanzet als je een trommel vol hebt. 

Andere tips: een kort wasprogramma kost gemiddeld meer energie, onder andere doordat we de trommel vaak niet vol doen. Ook fijne-wasprogramma's gebruiken per kilo wasgoed meer water en stroom.

Kijk voor alle wasmachines op Kieskeurig.nl

4. Draai de kranen dicht

Tijdens het tandenpoetsen of handen wassen is het natuurlijk een heel goed idee om de kraan dicht te draaien. Helemaal als je hiervoor ook nog eens warm water gebruikt. Je kunt 6 liter per minuut besparen terwijl je aan het poetsen bent. Repareer ook lekkende kranen zo snel mogelijk. 

5. Minder water en energie gebruiken met de vaat

Een vaatwasser gebruikt minder water dan met de hand afwassen. Om water te besparen kun je dus beter een vaatwasser inzetten (en het is natuurlijk wel zo makkelijk). Toch geldt het niet voor energiegebruik. Let goed op het energielabel van je vaatwasmachine: een vaatwasser verbruikt gemiddeld tussen 10 en 20 liter water en ongeveer 1 kWh elektriciteit per wasbeurt voor een toestel van klasse A, maar maar liefst 1,5 kWh in klasse C of D. Veel vaatwassers hebben een eco-stand: gebruik die. Zet de vaatwasser altijd helemaal vol en schraap je vaat goed af, zonder het eerst af te spoelen: dat zorgt voor dubbele kosten. 

* Deze cijfers zijn gebaseerd op data uit 2016, maar het verbruik per toepassing zal logischerwijs niet veel veranderd zijn. Schattingen van het CBS rekenen voor een douchebeurt een verbruik van 46,2 liter en een dagelijks waterverbruik voor toiletgebruik per persoon van 30,2 liter.

De Dreame X50 Ultra Complete mag dan misschien wel een van de duurste robotstofzuigers van dit moment zijn, het is ook meteen een van de beste. Dat komt door verschillende eigenschappen, waardoor vuil bijna geen kans meer heeft.

Je moet van goeden huize komen om de regerend kampioen van de troon te stoten. Sinds medio 2024 was dat wat ons betreft de Dreame X40 Ultra Complete – en alleen Dreame kan daarin zichzelf overtreffen. Niet alleen als het om de prijs-kwaliteitverhouding gaat, maar ook als we kijken naar het aantal functies en mogelijkheden. De Dreame X50 Ultra Complete heeft een adviesprijs van 1499 euro en is daarmee niet duurder dan zijn voorganger tijdens de introductie. Desondanks heeft de fabrikant flink wat nieuwe onderdelen toegevoegd.

In de basis is dit nog altijd een zeer krachtige en uitgebreide robotstofzuiger, die onder meer beschikt over een uitschuifbare borstel en dweil, waardoor plinten en hoeken veel beter meegepakt worden. Ook is er nog altijd een LiDAR-scanner aanwezig voor de navigatie, die op basis van kunstmatige intelligentie tot tweehonderd objecten in huis kan ontwijken. Binnen de app stel je no-go-zones en meer in – wat dat betreft wijkt de ervaring niet af ten opzichte van de voorganger. Maar dan komen we op wat er nieuw is ...

©Wesley Akkerman

Tilt zichzelf op

Voor de recensie willen we ons met name concentreren op de nieuwe elementen, omdat die de ervaring naar een hoger niveau tillen. Letterlijk. Want onderop de robotstofzuiger zitten twee, wat Dreame noemt, intrekbare poten. Die kunnen het systeem tot zes centimeter omhoog tillen, waardoor menig drempel geen obstakel meer vormt. Daar waar tot nu toe alle geteste robotstofzuigers hier in huis stoppen bij de badkamerdrempel, gaat de Dreame X50 Ultra Complete gewoon door.

Je hoeft hier niets voor te doen. Wanneer de Dreame X50 Ultra Complete denkt dat het tijd is om de poten in te zetten, dan doet hij dat uit zichzelf. Vervolgens neemt hij een kleine aanloopt en rijdt zo over de drempel heen. We zijn nog niet zo ver dat de robotstofzuiger de trap oploopt; dat is vooralsnog een futuristisch idee. Maar op deze manier komen we er wel. Drempels herkent het systeem met de slimme camera voorop, dus zorg ervoor dat die zicht houdt op de omgeving. Verder kunnen die poten in elk geval tot dertigduizend keer ingezet worden. Klinkt duurzaam.

©Wesley Akkerman

Uitschuiven en intrekken

Zoals bij veel andere robotstofzuigers, zeker in dit prijssegment, zit er een kleine toren op waar in dit geval een Direct Time of Flight-sensor inzit. Daarmee kan het systeem veel beter diepte inschatten en dus een goede route bepalen. Omdat de sensor uitsteekt, kan dat verhinderen dat de stofzuiger onder allerlei meubelstukken schoonmaakt. Nieuw in dit model is de intrekbare sensortoren, die in de behuizing verdwijnt op het moment dat de Dreame X50 Ultra Complete denkt dat het nodig is. Zo komt hij toch onder menig bank, stoel of kast.

Als je al deze eigenschappen bij elkaar optelt, dan kom je uit op een som die tevredenheid oplevert. Uitschuifbare dweil, uitschuifbaar borsteltje, intrekbare poten en een scanner die in de behuizing verdwijnt – Dreame doet er alles aan om het schoonmaken uit handen te nemen en eventuele moeilijkheden uit de weg te ruimen – moeilijkheden waar veel andere robotstofzuigers wel (letterlijk) tegenaan lopen. Deze Dreame kan die vrijwel overal bij, onder veel meer meubels door en zelfs over hogere drempels heen (mits er ruimte voor de robot is).

©Wesley Akkerman

Onzichtbare verbeteringen

Daarnaast zijn er onzichtbare verbeteringen, die vooral op specificatielijsten goed staan. Zo bedraagt de zuigkracht maar liefst liefst 20.000 Pa en kun je binnen de app kiezen uit een van de vijf reinigingsstanden, waardoor vuil tussen vezels van je tapijt of kleed geen kans meer maakt. Zo luidt althans de belofte, want op dat vlak kan het wat ons betreft altijd beter: we kwamen soms toch nog wat viezigheid tegen in het kleed. Verder is het systeem stiller dan ooit: niet alleen als het om het stofzuigen gaat, maar ook het rijden klinkt nu geruislozer.

Onderop zitten bovendien twee borstels die goed met elkaar samenwerken. De ene borstel doet voornamelijk het schoonmaakwerk, terwijl de andere haren en dergelijk ontwart. In de basis treffen we daarnaast twee uv-lampen aan die bacteriën verwijderen in zowel de moppen als de stofzak. Dat voorkomt nare geurtjes in huis. Dit nieuwe systeem zorgt er verder voor dat je de dweilpads niet handmatig hoeft te wassen, zoals dat bij de voorganger nog wel het geval was.

©Wesley Akkerman

Dreame X50 Ultra Complete kopen?

Een ander groot voordeel ten opzichte van de X40 Ultra Complete is dat de Dreame X50 Ultra Complete nu kan dweilen met warm water. Deze functionaliteit lijkt helaas alleen maar te werken wanneer je een schema instelt; ons is het op een andere manier nog niet gelukt aan de praat te krijgen. Dweilen op zich gaat ongeveer even goed als bij de X40 Ultra, met een minimum aan strepen. Verder navigeert de X50 Ultra complete moeiteloos door het huis (hij heeft geen enkele keer vastgezeten) en biedt de app ontzettend veel opties die je zelf kunt instellen.

Net zoals een paar maanden geleden bekronen we ook nu Dreame als de beste robotstofzuigermaker van dit moment. De Dreame X50 Ultra Complete lost veel problemen op waar robotstofzuigers in het algemeen vaak (letterlijk) tegenaan lopen en houdt je huis bovendien op-en-top schoon. Ondertussen kijken we uit naar modellen die kunnen traplopen of vuile sokken oppakken (hallo, Roborock), maar tot die tijd is dit het beste model dat je kunt aanschaffen. 1499 euro is weliswaar flink aan de prijs, maar dat is Dreame X50 Ultra Complete dan ook zeker waard.

Ai... Je let even niet op, en je pan met rijst, pasta of aardappels kookt over. Dus kun je na het eten ook nog eens je fornuis gaan schrobben. Gelukkig zijn er verschillende trucjes om te voorkomen dat je pannen overkoken. Snel lezen, dan heb jij er voortaan nooit meer last van!

Lees ook: Zo kook je extra zuinig op een inductiekookplaat

Redder in nood: een houten pollepel

Een houten pollepel is niet alleen handig voor het roeren in de pannen; het kan ook het overkoken van de pan tegengaan. Hoe? Je plaatst de pollepel dwars over de pan. De bubbels die ontstaan tijdens het koken van het water barsten kapot tegen het hout. Dit is iets wat je misschien ook weleens tijdens een scheikundeles hebt geleerd. De bellen water barsten omdat het materiaal, de droge houten pollepel, hydrofoob is. En omdat de bubbels zo'n 100°C zijn en tegen materiaal aangaan dat minder heet is, worden de bubbels weer vloeibaar. In vloeibare vorm is water zwaarder dan lucht, waardoor het in de pan terugvalt.

Je kunt deze truc dus niet uitvoeren met materiaal dat ook warm wordt, zoals metaal. Leg de pollepel pas op de pan als het water al kookt, niet direct als je de pan op het vuur zet. Hierdoor voorkom je dat de lepel al warm wordt tijdens het koken. Dankzij deze tip blijft je kookplaat, of het nu elektrisch of gas is, schoon.

©pharaoh1404

Deksels schuin!

Als je een pannendeksel helemaal op de pan legt, bouwt er door de hitte druk op van stoom die niet kan ontsnappen. Sommige etenswaren, zoals aardappels en rijst, veroorzaken schuim tijdens het koken. Het schuim stuwt snel omhoog. Het gevolg: het water kookt snel over en belandt op je kookplaat.

Je voorkomt dat er te veel druk wordt opgebouwd en dat schuim uit de pan ontsnapt door het deksel schuin op de pan te leggen. Schuim en bubbels blijven in de pan. En dat scheelt jou een hoop getier en poetswerk.

Olie of boter: smeren maar!

Tip nummer 3: smeer olie, bakspray of boter op de rand van de pan, tot waar het water mag reiken. Deze vette laag creëert een grens. De bubbels kunnen zich niet hechten aan de pan en rijzen hierdoor ook niet de pan uit. Pak een stukje keukenpapier, dip dit in wat boter of olie, of gebruik de bakspray. Smeer met het ingevette keukenpapier de pan in of spray met de bakspray. Doe dit voordat je begint met koken, want als je wacht tot het water kookt, heeft het geen effect meer.

©Nomad_Soul

Warmtebron niet zo hoog zetten

Eigenlijk een open deur: je voorkomt overkoken ook door simpelweg het vuur of de temperatuur van de kookplaat niet zo hoog te zetten. Zet het vuur tussentijds lager zodra je merkt dat de bubbels omhoog komen. Maar daarvoor is het wel belangrijk dat je goed blijft opletten tijdens het koken en dus niet ondertussen zit te appen met je beste vriend(in). En je moet dus wat geduld hebben: het koken zelf zal iets langer duren.