Een pergola in de tuin? Die bouw je gewoon zelf!
Zelf een pergola maken is best een klus, maar met de juiste voorbereiding, materialen en gereedschap zul je beretrots zijn op het resultaat! Afhankelijk van je wensen kun je er een ingewikkeld bouwwerk van maken, of een simpel frame waarmee je een goede basis legt om verder uit te bouwen en aan te kleden. Wij gaan daarom uit van de frameversie, zodat je hierna zelf je vervolgstappen kunt zetten.
In dit artikel leer je:
- Zelf eenvoudig een pergola bouwen
- Waar je bij het bouwen rekening mee moet houden
- Welke materialen je het best gebruikt
- Hoe je jouw pergola nog verder kunt verfraaien
Voor je begint, doe je er goed aan een paar extra handen te regelen: dat scheelt in de uitvoering. Zorg ook dat je van tevoren je idee goed hebt uitgetekend, inclusief de bijbehorende maten. Hieronder een korte checklist van de spullen die je sowieso nodig hebt!
Checklist van je benodigde materiaal
Geïmpregneerde palen
Gegalvaniseerde schroeven
Snelbeton
Piketpaaltjes
Metselkoord
Checklist van je benodigde gereedschap
Accuboormachine
Steekschop of grondboor
Huishoudtrap
Potlood
Lange waterpas
Klauwhamer
Emmer water
©DmitryDDD
Als basis kun je het best een houten frame gebruiken, en dan bij voorkeur een vierkant of rechthoekig model. Driehoekig of rond kan natuurlijk ook, maar dat vereist wel extra teken- en rekenwerk, dus laten we het niet meteen al te ingewikkeld maken.
We zijn uitgegaan van vurenhouten palen van 300 cm lang x 6,5 cm breed. Het liefst geïmpregneerd, zodat ze zijn beschermd tegen weersinvloeden. Een duurzamer alternatief kan ook, bijvoorbeeld Douglashout.
Stap 1: Uitmeten van je ontwerp
Zorg om te beginnen voor een vlakke, opgeruimde ondergrond zonder obstakels, zoals boomwortels of gesteente. Zo werk je snel en ongestoord aan je klus. Begin daarna met het uitzetten van je ontwerp. Dat doe je door de hoeken van je ontwerp met piketpaaltjes in de grond te slaan. Trek vervolgens met behulp van je meetkoord strakke hulplijnen van piketpaal naar piketpaal en voilà: de eerste zichtbare tekenen staan!
Stap 2: Aanleg en plaatsen palen
Nu begin je daadwerkelijk met de aanleg van je pergola. Graaf voor elke paal een gat in de grond met een diepte van 60 cm. Daarmee geef je de palen voldoende stevigheid.
Voor de afstand tussen de palen houd je minimaal 1 meter tot maximaal 2 meter aan. Als je pergola bijvoorbeeld 3 meter is, kun je het beste om de 1,5 meter een paal zetten.
Heb je de beschikking over een grondboor? Dan kun je daarmee snel en gemakkelijk een rond gat in de grond graven. Een grondboor wordt vaak voor het ingraven van palen en tuinschuttingen gebruikt. Afhankelijk van je tuinierambities kun je er een kopen of huren.
Vul de gaten met snelbeton. Als je de paal in het snelbeton zet, meet dan goed met je waterpas na of de paal ook echt mooi recht staat. De droogtijd van het snelbeton bedraagt 15 tot 30 minuten, en dan is het ook echt hard. Controleer aan het begin én halverwege of de paal nog recht staat, mocht de boel toch iets gaan wijken.
Je gooit het snelbeton rechtstreeks in het gat, en pas daarna het water. Het vermengt zich vanzelf, zonder te hoeven roeren. Mooi spul!
Stap 3: De liggers en / of doek monteren
Als alle palen stevig in de grond staan, kun je aan de bovenkant beginnen. Afhankelijk van jouw ontwerp plaats je nu alle liggers of monteer je een afschermdoek. Wat je keuze ook is, je hebt in elk geval vier liggers nodig om de hoeken met elkaar te verbinden. Je kunt deze boven op de palen bevestigen of aan de zijkant van de palen. Bij een ontwerp met een doek kun je de liggers het best óp de palen bevestigen; dan is de kans op beschadigingen minder, maar het doek valt met deze methode ook mooier.
Het bevestigen van de liggers doe je met lange gegalvaniseerde schroeven (die zijn bewerkt met zink en beschermd tegen roesten). Houd hiervoor anderhalf keer de lengte van de dikte van de palen aan. Is de dikte van het hout 6 cm? Gebruik dan een schroeflengte van minstens 9 cm. Vervolgens boor je de gaten voor de schroeven eerst voor. Dat voorkomt het splijten van het hout en dus de palen. Alles over het gebruik van de juiste boor voor jouw klus lees je hier!
Afhankelijk van je gekozen doek monteer je de uiteinden aan de hoeken. Als je doek groot genoeg is, kun je ervoor kiezen om het doek over één of meerdere tussenliggende liggers te draperen. En hiermee is het frame van je pergola eigenlijk al af. Laat die lange, zwoele zomeravonden nu maar komen!
©Iriana Shiyan
Je pergola verfraaien of uitbreiden
We geven je graag nog wat leuke tips om je pergola een persoonlijke touch te geven. Denk bijvoorbeeld aan:
Het plaatsen van meerdere smalle dwarsliggers. Zo ontstaat er een natuurlijke zonwering.
Het plaatsen van klimplanten, die je er tegenaan en overheen laat groeien, zoals klimop, druif of een gouden regen.
Een likje verf, zoals een frisse lente- of mediterrane zomerkleur, of juist alleen een beschermend beitslaagje.
Het aanleggen van buitenverlichting, al dan niet met gemonteerde ledspots, hanglampjes of een klassiek lichtsnoer.
Helemaal next-level is natuurlijk een hangschommel monteren. Voor deze constructie kun je beter dikkere balken (bijvoorbeeld van 11 x 11 cm) gebruiken; die geven veel meer draagkracht. Kleine tip: gebruik hier een bouwpakket voor!
