ID.nl logo
Een pergola in de tuin? Die bouw je gewoon zelf!
Huis

Een pergola in de tuin? Die bouw je gewoon zelf!

Zelf een pergola maken is best een klus, maar met de juiste voorbereiding, materialen en gereedschap zul je beretrots zijn op het resultaat! Afhankelijk van je wensen kun je er een ingewikkeld bouwwerk van maken, of een simpel frame waarmee je een goede basis legt om verder uit te bouwen en aan te kleden. Wij gaan daarom uit van de frameversie, zodat je hierna zelf je vervolgstappen kunt zetten.

In dit artikel leer je:

  • Zelf eenvoudig een pergola bouwen
  • Waar je bij het bouwen rekening mee moet houden
  • Welke materialen je het best gebruikt
  • Hoe je jouw pergola nog verder kunt verfraaien

Voor je begint, doe je er goed aan een paar extra handen te regelen: dat scheelt in de uitvoering. Zorg ook dat je van tevoren je idee goed hebt uitgetekend, inclusief de bijbehorende maten. Hieronder een korte checklist van de spullen die je sowieso nodig hebt!

Checklist van je benodigde materiaal
  • Geïmpregneerde palen

  • Gegalvaniseerde schroeven

  • Snelbeton

  • Piketpaaltjes

  • Metselkoord

Checklist van je benodigde gereedschap
  • Accuboormachine

  • Steekschop of grondboor 

  • Huishoudtrap

  • Potlood

  • Lange waterpas

  • Klauwhamer

  • Emmer water

©DmitryDDD

Als basis kun je het best een houten frame gebruiken, en dan bij voorkeur een vierkant of rechthoekig model. Driehoekig of rond kan natuurlijk ook, maar dat vereist wel extra teken- en rekenwerk, dus laten we het niet meteen al te ingewikkeld maken.

We zijn uitgegaan van vurenhouten palen van 300 cm lang x 6,5 cm breed. Het liefst geïmpregneerd, zodat ze zijn beschermd tegen weersinvloeden. Een duurzamer alternatief kan ook, bijvoorbeeld Douglashout.

Stap 1: Uitmeten van je ontwerp

Zorg om te beginnen voor een vlakke, opgeruimde ondergrond zonder obstakels, zoals boomwortels of gesteente. Zo werk je snel en ongestoord aan je klus. Begin daarna met het uitzetten van je ontwerp. Dat doe je door de hoeken van je ontwerp met piketpaaltjes in de grond te slaan. Trek vervolgens met behulp van je meetkoord strakke hulplijnen van piketpaal naar piketpaal en voilà: de eerste zichtbare tekenen staan!

Stap 2: Aanleg en plaatsen palen

Nu begin je daadwerkelijk met de aanleg van je pergola. Graaf voor elke paal een gat in de grond met een diepte van 60 cm. Daarmee geef je de palen voldoende stevigheid.


Voor de afstand tussen de palen houd je minimaal 1 meter tot maximaal 2 meter aan. Als je pergola bijvoorbeeld 3 meter is, kun je het beste om de 1,5 meter een paal zetten.

Heb je de beschikking over een grondboor? Dan kun je daarmee snel en gemakkelijk een rond gat in de grond graven. Een grondboor wordt vaak voor het ingraven van palen en tuinschuttingen gebruikt. Afhankelijk van je tuinierambities kun je er een kopen of huren.

Vul de gaten met snelbeton. Als je de paal in het snelbeton zet, meet dan goed met je waterpas na of de paal ook echt mooi recht staat. De droogtijd van het snelbeton bedraagt 15 tot 30 minuten, en dan is het ook echt hard. Controleer aan het begin én halverwege of de paal nog recht staat, mocht de boel toch iets gaan wijken.

Je gooit het snelbeton rechtstreeks in het gat, en pas daarna het water. Het vermengt zich vanzelf, zonder te hoeven roeren. Mooi spul!

Stap 3: De liggers en / of doek monteren     

Als alle palen stevig in de grond staan, kun je aan de bovenkant beginnen. Afhankelijk van jouw ontwerp plaats je nu alle liggers of monteer je een afschermdoek. Wat je keuze ook is, je hebt in elk geval vier liggers nodig om de hoeken met elkaar te verbinden. Je kunt deze boven op de palen bevestigen of aan de zijkant van de palen. Bij een ontwerp met een doek kun je de liggers het best óp de palen bevestigen; dan is de kans op beschadigingen minder, maar het doek valt met deze methode ook mooier.

Het bevestigen van de liggers doe je met lange gegalvaniseerde schroeven (die zijn bewerkt met zink en beschermd tegen roesten). Houd hiervoor anderhalf keer de lengte van de dikte van de palen aan. Is de dikte van het hout 6 cm? Gebruik dan een schroeflengte van minstens 9 cm. Vervolgens boor je de gaten voor de schroeven eerst voor. Dat voorkomt het splijten van het hout en dus de palen. Alles over het gebruik van de juiste boor voor jouw klus lees je hier!

Afhankelijk van je gekozen doek monteer je de uiteinden aan de hoeken. Als je doek groot genoeg is, kun je ervoor kiezen om het doek over één of meerdere tussenliggende liggers te draperen. En hiermee is het frame van je pergola eigenlijk al af. Laat die lange, zwoele zomeravonden nu maar komen!

©Iriana Shiyan

Je pergola verfraaien of uitbreiden

We geven je graag nog wat leuke tips om je pergola een persoonlijke touch te geven. Denk bijvoorbeeld aan: 

  • Het plaatsen van meerdere smalle dwarsliggers. Zo ontstaat er een natuurlijke zonwering.

  • Het plaatsen van klimplanten, die je er tegenaan en overheen laat groeien, zoals klimop, druif of een gouden regen.

  • Een likje verf, zoals een frisse lente- of mediterrane zomerkleur, of juist alleen een beschermend beitslaagje.

  • Het aanleggen van buitenverlichting, al dan niet met gemonteerde ledspots, hanglampjes of een klassiek lichtsnoer.

Helemaal next-level is natuurlijk een hangschommel monteren. Voor deze constructie kun je beter dikkere balken (bijvoorbeeld van 11 x 11 cm) gebruiken; die geven veel meer draagkracht. Kleine tip: gebruik hier een bouwpakket voor!

Liever niet zelf klussen?

Er bestaan ook kant-en-klare pakketten! 😀

Professionele hulp nodig in jouw tuin?

Vraag een offerte aan voor hovenier:

▼ Volgende artikel
Inbouwapparatuur in je keuken? Zo meet je de juiste maten
© RossandHelen
Huis

Inbouwapparatuur in je keuken? Zo meet je de juiste maten

Voordat je een nieuwe oven, koelkast of vaatwasser aanschaft, is één ding belangrijk: de juiste maten weten. Een paar millimeter kan het verschil maken tussen een strakke keuken of een dure miskoop. Hoe meet je de nis precies op? Hoeveel ventilatieruimte is nodig? En waar moet je rekening mee houden bij aansluitingen?

Wil je je inbouwapparatuur tot op de millimeter nauwkeurig installeren, dan is precies meten onmisbaar. In dit artikel lees je over: • Algemene meetprincipes • Waar je precies op moet letten bij een ⋄ inbouwkoelkast of -vriezer  ⋄ inbouwoven en -magnetron  ⋄ inbouwvaatwasser ⋄ inbouw-espressomachine  • Welke veelgemaakte fouten je moet zien te vermijden • Wat je altijd als laatste moet doen

Ook interessant: Een inbouwkoelkast kopen: waar moet je op letten?

Bij het kiezen van inbouwapparatuur voor je keuken is precisie alles. Een afwijking van slechts een paar centimeter kan ervoor zorgen dat je nieuwe koelkast, oven, of vaatwasser onmogelijk in de daarvoor bestemde ruimte past. Of het nu gaat om een inbouwkoelkast, een espressomachine of een diepe oven: een haastig genomen maat is zelden een goed idee. Laten we daarom stap voor stap kijken hoe je dit voorkomt, zodat je straks geen verrassingen tegenkomt tijdens de installatie.

Algemene meetprincipes 

Voordat je begint met meten, is het slim om een paar basisregels aan te houden. Gebruik een precieze rolmaat en een digitale schuifmaat voor de beste resultaten. Meet niet alleen de buitenkant van je keukenkasten, maar focus op de binnenafmetingen van de nis: breedte, hoogte en diepte. Houd daarnaast rekening met de benodigde ventilatieruimte, meestal 2 tot 5 centimeter aan de achter- en zijkanten. Check ook waar stopcontacten, wateraansluitingen en doorvoeren voor kabels zitten. Deze details zijn minstens zo belangrijk als de afmetingen zelf.

©Andrey Sinenkiy

Hier let je op bij een:

Inbouwkoelkast of -vriezer 

Bij koelkasten en vriezers is de nishoogte een cruciale maat, die per model sterk kan verschillen. Veelvoorkomende hoogtes zijn 88, 140 en 178 centimeter, maar er zijn uitzonderingen. Let ook goed op het deursysteem: een sleepdeurmechanisme heeft doorgaans 1 tot 2 centimeter extra ruimte in de breedte nodig. Voor de diepte geldt dat 55 centimeter meestal volstaat, al kan dat oplopen tot 60 centimeter bij modellen met een ventilator aan de achterzijde.

Inbouwoven en -magnetron 

Hoewel deze toestellen op het eerste gezicht standaard lijken, kunnen de afmetingen verschillen. De nisbreedte is meestal 56 centimeter, terwijl de voorzijde van het toestel vaak 59,5 centimeter breed is. Dit zorgt ervoor dat het front mooi aansluit op de keukenkast. De hoogte is een belangrijk aandachtspunt: compacte ovens beginnen bij 45 centimeter, terwijl standaardmodellen 60 centimeter nodig hebben. Bij magnetrons is het slim om rekening te houden met bedieningspanelen die kunnen uitsteken en extra ruimte bovenin vragen.

Inbouwvaatwasser 

Bij vaatwassers draait het vooral om de hoogte. Die varieert tussen 81,5 en 87 centimeter, maar dankzij verstelbare poten heb je hier wel wat 'bewegingsruimte'. Minstens zo belangrijk is de plinthoogte: meet van de vloer tot de onderkant van de kast en niet alleen de zichtbare plint. Vergeet ook de waterslang niet—reken op zo'n 5 centimeter extra diepte om voldoende ruimte te houden voor de aansluiting.

Inbouw-espressomachine 

Espressomachines zijn compact, maar nauwkeurig meten blijft belangrijk. De standaardbreedte ligt meestal rond de 56 centimeter, maar de diepte kan variëren. Afhankelijk van het model neemt het waterreservoir aan de achterkant 40 tot 55 centimeter in beslag. Let ook op de kleppen: bij een machine die naar voren opent, is extra ruimte nodig om koffiebonen of cups eenvoudig te vervangen.

©Cristina Villar Martin | Ladanifer

Voorkom deze veelgemaakte fouten 

Een veelvoorkomend probleem is dat apparatuur nét niet past, ondanks zorgvuldig meten. Dit komt vaak doordat ventilatieruimte of aansluitingen over het hoofd worden gezien. Een handige tip: plak een stuk tape op de vloer op de plek waar de achterkant van het toestel komt en markeer daarop de positie van stekkers en leidingen. Controleer ook of de nis waterpas is, vooral bij koelkasten met schuiflades. Een scheve ondergrond kan voor problemen zorgen, dus stel de keukenkast indien nodig bij voordat je gaat installeren.

Bij renovaties spelen vaak afwijkende maten een rol. Oudere keukens kunnen dikkere kastwanden of ongewone nisdieptes hebben. Meet daarom niet alleen de huidige situatie, maar vergelijk deze met de afmetingen van het nieuwe toestel. Twijfel je? Overweeg dan advies van een keukenexpert, zeker bij complexe combinaties zoals een oven met een ingebouwde magnetron.

En dit moet je echt altijd als laatste doen...

Het klinkt als een open deur, maar het blijft de beste garantie op succes: meet alles minimaal twee keer. Schrijf de maten op en leg ze naast de technische specificaties van het apparaat. Let daarbij op details als verstelbare poten, een uitklapbaar bedieningspaneel of deuruitsparing. Zo voorkom je dat je keukenproject verandert in een puzzel met ontbrekende stukken. Want uiteindelijk draait het erom dat alles naadloos samenvalt – letterlijk én figuurlijk.

▼ Volgende artikel
Dit zijn dé tuinklussen om te doen in april
© Leika production
Huis

Dit zijn dé tuinklussen om te doen in april

Het heeft even geduurd, maar de winter is eindelijk (zo goed als) voorbij. De zomertijd is ingegaan, 's morgens vroeg hoor je de vogels weer en de zon zien we ook steeds vaker. Tijd dus om lekker veel buiten te zijn om je tuin helemaal zomerklaar te maken. Dit zijn de tuinklusjes die je in april allemaal kunt doen.

Dit doe je in april: 🌻 Planten afharden 🌻 Rozen, bodembedekkers en zomerbollen planten 🌻 Heggen snoeien en bemesten 🌻 Meeldauw voorkomen en bestrijden 🌻 Het gazon: maaien, bijzaaien en bemesten

📆Handig: onze tuinkluskalender voor heel het jaar rond

Planten afharden

Planten die je in de afgelopen maanden binnen hebt gehouden, kun je nu langzaam laten wennen aan de lagere buitentemperaturen. Begin in de tweede helft van april door ze overdag buiten te zetten en 's avonds weer naar binnen te halen, bijvoorbeeld in de schuur of garage. Hoewel de lente begonnen is, kunnen de nachten nog koud zijn, zeker omdat de IJsheiligen nog niet voorbij zijn. Sommige nachten kan het zelfs nog vriezen. Geef kuipplanten een meststof met langdurige werking, zodat ze voldoende voeding hebben voor de komende maanden. Bescherm eenjarige planten, jonge gewassen en bloesembomen tegen nachtvorst met een vliesdoek.

Rozen, bodembedekkers en zomerbollen planten

Heb je nog geen rozen of heesters geplant? Dan is dit het moment om dat alsnog te doen, zodat ze deze zomer in volle bloei staan. Is het lekker weer in april? Op zonnige dagen kun je ook heiligenbloem of lavendel in de grond zetten. Zorg er wel voor dat je eerst onkruid verwijdert en de bodem losmaakt.

Wil je borderplanten aanplanten? Begin dan met bodembedekkers. Dit is bovendien een ideaal moment om de beplanting een voedingsboost te geven met mest. Heb je in maart eenjarige, tweejarige of vaste planten binnen gezaaid? Dan kun je ze nu voorzichtig verpotten. Nog niet gezaaid? Dat kan nog steeds.

Vanaf half april is het ook een goed moment om zomerbollen te planten. Denk aan lelies, dahlia's, siergember, canna's en gladiolen. Bloembollen die meerdere jaren in de grond blijven, geef je extra voeding met organische mest en een laagje compost. Wil je direct meer kleur in de tuin? Zet dan bakken en potten vol met bloeiende planten. Die zijn nu volop verkrijgbaar bij tuincentra.

🧄🌷🧄🌷 De zomer(bollen) in je hoofd?

Kijk & kies

©Alexander Raths

Heggen en klimplanten

Haal de heggenschaar maar tevoorschijn, want dit is het moment om hagen zoals taxus, conifeer, liguster en leylandii te snoeien. Zo houd je ze in vorm en voorkom je dat ze te breed uitgroeien. Geef de hagen meteen een speciale haagmeststof en leg een laag bodembedekking, houtsnippers of mulch rondom de wortels. Dit helpt de grond vocht vast te houden in de zomer en verbetert de bodemstructuur. Bovendien remt het de groei van onkruid.

Dunne en dode takken in heesters kun je nu ook verwijderen. De hoofdtakken mag je flink terugsnoeien om de struik voller te laten groeien. Dit geldt ook voor winterjasmijn en forsythia, die na de bloei een snoeibeurt kunnen gebruiken. Winterbloeiende heide knip je eenvoudig terug met een heggenschaar. Vergeet niet om klimplanten, zoals clematis, goed vast te zetten. Het kan deze maand namelijk nog flink waaien.

Meeldauw voorkomen en bestrijden

Meeldauw is een plantenziekte die wordt veroorzaakt door een schimmel. Vooral bij warm en droog weer, in combinatie met vochtige nachten door dauw, kan deze ziekte zich snel verspreiden. De schimmel laat een wit, poederachtig laagje achter op de bladeren. Dit is niet alleen lelijk, maar ook schadelijk. De schimmel dringt diep door in het plantenweefsel en onttrekt voedingsstoffen, waardoor de plant minder goed groeit. Rozen, ridderspoor, kamperfoelie, begonia's, aardbeien, tomaten, komkommers, courgette en druiven zijn extra gevoelig voor meeldauw.

Om meeldauw te voorkomen is het belangrijk om bij droog weer extra water te geven en ervoor te zorgen dat er voldoende ruimte tussen de planten blijft. Aangetaste bladeren kun je het beste meteen wegknippen en in de vuilnisbak gooien, zodat de schimmel zich niet verder verspreidt. Gooi ze niet op de composthoop! Daarnaast is het verstandig om meeldauwgevoelige planten niet te plaatsen op plekken waar eerder meeldauw heeft gezeten. Mocht een plant toch helemaal onder deze schimmel zitten, dan is een bestrijdingsmiddel de beste oplossing.

©cocci65

Het gazon: maaien, bijzaaien en bemesten

Controleer of het gazon zieke of kale plekken heeft. Wil je die direct aanpakken? Steek de aangetaste plek dan in een vierkante vorm uit en leg er een nieuw, op maat gesneden grasmat in. Opnieuw inzaaien is natuurlijk ook een optie. Vanaf nu kun je het gras weer maandelijks maaien. Lang gras langs de randen werk je bij met een grastrimmer of kantenknipper, zodat het gazon er weer strak uitziet.

Bemesting is belangrijk voor een gezond gazon. Dit doe je in de periode van maart tot en met september minstens drie keer. Heb je in maart nog niet bemest? Dan is het nu de hoogste tijd. Sluit daarnaast de buitenkraan weer aan, zodat de sproeiers in de tuin klaar zijn voor gebruik.

Lees ook: Grasmaaien: fluitje van een cent met deze tips