Een slim apparaat dat de laatste jaren snel in populariteit wint, is de robotstofzuiger. Niet zo gek, want iedereen moet af en toe stofzuigen en met zo’n robotje gaat dat helemaal vanzelf. Robotstofzuigers worden steeds slimmer en de nieuwste modellen brengen je woning nauwkeurig in kaart om deze vervolgens doelgericht schoon te maken. Wat zijn de opvallendste eigenschappen van een moderne robotstofzuiger?

Tip 01: Voor je huishouden

Er zijn allerlei robotstofzuigers te koop die verschillen in zowel prijs als mogelijkheden. Duurdere modellen kunnen over het algemeen meer, maar het is niet zo dat we één exemplaar automatisch kunnen bestempelen als de beste. De keuze voor een robotstofzuiger begint naast je budget namelijk ook bij je huis. Het begint al bij het soort vloer dat je hebt. Als je een gladde vloer hebt zoals laminaat of pvc, dan is de zuigkracht minder belangrijk, terwijl dat bij hoogpolig tapijt misschien wel de belangrijkste eigenschap is.

Als je slechts één qua vorm relatief simpele kamer wilt bijhouden, dan is navigatie een stuk minder belangrijk dan wanneer je verschillende kamers hebt waar de robot doorheen moet. Ook is de samenstelling van je huishouden van invloed op de robotstofzuigerkeuze. Huisdieren en allergieën bijvoorbeeld (sommige modellen hebben een HEPA-filter, zodat kleine stofdeeltjes waaronder allergenen zoveel mogelijk in de stofzuiger blijven). Andere robots zijn weer beter in het vermijden van obstakels, handig als je kleine kinderen hebt die rommel maken. We raden je in dat opzicht sowieso aan om, als je voor de eerste keer gaat stofzuigen in een ruimte, er even bij te blijven, zodat je lastige obstakels die je over het hoofd zag even kan aanpassen of verwijderen.

©Seventyfour - stock.adobe.com

©Oleg Opryshko - stock.adobe.com

Tip 02: Let op de hoogte

Fabrikanten proberen een robotstofzuiger zo laag mogelijk te maken en vrijwel iedere robotstofzuiger laat zich dan ook omschrijven als een platte schijf. Ieder exemplaar is dan ook prima in staat om bijvoorbeeld onder je bed te stofzuigen. Heb je nog lagere meubels, let er dan op of je robotstofzuiger onder het meubel past. De laagste modellen zijn zo’n 8 centimeter hoog terwijl sommige (meestal geavanceerdere) robotstofzuigers wel 12 centimeter hoog zijn. Modellen met lasernavigatie (lidar) zijn vaak wat hoger dan modellen zonder lasernavigatie, omdat de ronddraaiende scanner op een torentje op de behuizing is geplaatst. Als je dus op zoek bent naar een zo laag mogelijke stofzuiger, dan moet je in de praktijk dus misschien wat luxe missen.

©Andriy Medvediuk

Tip 03: Accuduur

Een robotstofzuiger werkt op een accu en die loopt uiteraard leeg tijdens het stofzuigen. De batterijduur kan – afhankelijk van het model – uiteenlopen van anderhalf tot wel drie uur. Meer lijkt uiteraard beter, maar in de praktijk zal het waarschijnlijk niet zoveel uitmaken. Als je voor een stofzuigbeurt rekent op ongeveer een minuut per vierkante meter, dan kun je heel wat meters schoonmaken voordat de batterij leeg is. Tenzij je een heel groot huis hebt of alle je kamers per se achter elkaar in één keer wit laten stofzuigen, is de accucapaciteit geen heel belangrijk aankoopcriterium. De meeste robotstofzuigers kunnen als het echt moet tussendoor bovendien terugrijden naar het laadstation, bijladen en vervolgens hun schoonmaaktaak voortzetten.

©Alexandr - stock.adobe.com

Tip 04: App is handig

Op de absolute instapmodellen na kun je de meeste robotstofzuigers bedienen met een app. Daarmee kun je een schoonmaakactie starten en een schema maken waarmee de robotstofzuiger automatisch aan de slag gaat. Handig, want zo kan de robot zelf een rondje doen als je niet thuis bent. Op duurdere robotstofzuigers met navigatie zul je in de app ook een kaart van je kamers zien, zodat je tijdens het stofzuigen kunt controleren hoe ver de robot met zijn schoonmaakactie is. Je kunt de robot soms dan ook direct naar een specifieke kamer sturen. Sommige modellen kun je ook handmatig besturen met de app om snel even een ongelukje op te ruimen.

Tip 05: Slimme navigatie

Een belangrijke eigenschap van een robotstofzuiger is de navigatiemethode. Duurdere modellen zijn voorzien van sensoren die de ruimte daadwerkelijk in kaart brengen, zodat de robotstofzuiger weet waar hij geweest is en gestructureerd kan schoonmaken. Sommige modellen gebruiken hiervoor een camera. Het nadeel daarvan is dat een camera minder goed werkt als er weinig licht is. De duurste modellen gebruiken daarom een laserscanner (lidar) die ook prima werkt in het donker. Goedkopere modellen gebruiken gyroscopen of versnellingsmeters om de positie van objecten grofweg vast te leggen. Heel accuraat werkt dat niet en dergelijke robotstofzuigers zullen de weg minder goed vinden en soms een stukje overslaan. Er zijn ook stofzuigers die helemaal niks vastleggen en min of meer random rondrijden. Die zullen daardoor niet alles altijd schoonmaken en soms zelf een hele kamer overslaan als ze een deur toevallig niet vonden.

Alle robotstofzuigers hebben sensoren die detecteren of ze ergens tegenaan rijden, zodat ze een stukje achteruit gaan. Sommige modellen gaan verder en hebben ook extra sensoren of een camera die kleinere zaken zoals kabels of zelfs poep herkennen en voorkomen dat ze ertegenaan of overheen rijden. Dit wordt tegenwoordig ook wel AI-herkenning genoemd.

©Tolmachev Sergei

Tip 06: Verboden gebied

Een slimme robot weet waar hij is geweest en heen gaat, maar soms is het ook handig als de robot weet waar hij niet heen mag. Bijvoorbeeld omdat er plekken in huis zijn waar altijd heel veel rommel ligt of waar een kwetsbaar object staat.

Bij de wat duurdere modellen is het mogelijk om gebieden in huis te markeren als verboden gebied. Afhankelijk van het model kan dat fysiek of virtueel. Een fysieke manier is magnetische tape. Dat kun je op de vloer plakken en vormt een grens voor de robot waar hij niet overheen mag. Dat is natuurlijk niet heel fraai midden in de kamer, maar kan handig zijn langs drempels of onder randen van tapijten. Op steeds meer modellen kun je virtuele grenzen aangeven in een kaart in de app. Daar heb je uiteraard wel een geavanceerder model met navigatie voor nodig.

Tip 07: Meer verdiepingen

Een robotstofzuiger kan zelfstandig vanaf zijn basisstation aan het werk gaan, maar kan vermoedelijk niet overal in je huis komen. Trappen en hoge drempels zijn namelijk een onneembare horde voor robotstofzuigers. Wil je ergens schoonmaken waar je stofzuiger niet kan komen, dan moet je hem er zelf even neerzetten. Dat werkt in de praktijk verder prima en als de stofzuiger klaar is, breng je hem weer terug naar zijn laadstation. Sommige robotstofzuigers kunnen kaarten van meerdere omgevingen opslaan, wat handig is als je meerdere verdiepingen hebt. Je stofzuiger weet dan snel waar hij is en kan dan direct gestructureerd beginnen met schoonmaken. Modellen zonder kaartopslag moeten de ruimte iedere keer opnieuw scannen en dat kan even duren, maar heel erg is dat ook weer niet. Iets wat dan natuurlijk niet kan, is tussendoor terugkeren naar het basisstation als de accu leeg dreigt te raken. Als je een groot huis hebt, kun je het thuisstation natuurlijk ook even boven zetten.

©Smole - stock.adobe.com

Een robotstofzuiger met valpreventie:

Tip 08: Stofzak

Als je een robotstofzuiger uitpakt, vind je naast de stofzuiger ook een thuisbasis in de doos. Dat is het vertrek- en eindpunt van de stofzuiger en zorgt er tevens voor dat de accu van de stofzuiger wordt opgeladen. Op steeds meer topmodellen is zo’n basisstation ook voorzien van een stofzak waar de stofzuiger zijn afval in loost. Zo hoef je ongeveer nog maar eens per maand de stofzak te vervangen. En op de meest geavanceerde exemplaren kan zo’n basisstation zelfs de dweil schoonmaken, uitwringen en water bijvullen. Een basisstation met stofzak en eventueel waterreservoir is handig, maar neemt wel wat plek in en valt erg op. Het is uiteindelijk luxe, want heel veel werk is het uitkloppen van het stofbakje in een doorsnee-robotstofzuiger nu ook weer niet.

Tip 09: Dweilen

Sommige robotstofzuigers beschikken over een dweilfunctie. Dat klink goed, maar verwacht bij de meeste modellen niet dat je vloer echt gedweild wordt. In de praktijk is het vaak niet meer dan een licht vochtig doekje over de vloer bewegen. Echt hardnekkig vuil wordt daardoor niet los geschrobd, al zijn er tegenwoordig wel modellen die voorzien zijn van roterende borstels of een vibrerende dweil die wat meer druk geven. Daarbij moet je de meeste robotstofzuigers ombouwen om te dweilen door een watertank te installeren en een doekje te bevestigen. Dat is vaak meer gedoe dan zelf even snel een dweil pakken. Als je echt vaak geautomatiseerd wilt dweilen, is een dweilrobot een beter idee. Sommige duurdere modellen kunnen de dweilfunctie automatisch activeren en uitschakelen tijdens de werking, maar daar betaal je wel een hoge prijs voor.

©Have a nice day - stock.adobe.com

Lees ook: Hekel aan dweilen? Deze slimme apparaten doen het werk voor jou

Tip 10: Zuigkracht

De meeste robotstofzuigers bieden een instelbare zuigkracht. Een lagere zuigkracht is voldoende voor bijvoorbeeld laminaat, maar wanneer de robot een tapijt tegenkomt, is meer zuigkracht nodig. Sommige modellen doen dit automatisch en passen de zuigkracht tijdens het schoonmaken aan op het gedetecteerde vloeroppervlak.

Heb je vooral een gladde vloer met hooguit een normaal laagpolig tapijt, dan is deze automatische herkenning en aanpassing niet echt noodzakelijk. Heb je wel een lastig tapijt in combinatie met een gladde vloer, dan kun je op een simpeler exemplaar ook altijd handmatig instellen op maximaal vermogen. Dat kost alleen wel meer energie en produceert meer lawaai dan noodzakelijk is.

©Alexandra - stock.adobe.com

Tip 11: Regelmatig onderhoud

Een robotstofzuiger neemt veel werk uit handen, maar dat betekent niet dat je helemaal niks meer hoeft te doen. Zorg ervoor dat je de stofcontainer regelmatig leegt. Filters in je robotstofzuiger vangen de fijnste stofdeeltjes op. Na verloop van tijd kunnen deze verstopt raken, wat de zuigkracht van je stofzuiger kan verminderen. De meeste modellen hebben verwijderbare filters die je eenvoudig kunt schoonmaken door ze af te spoelen onder de kraan. Roterende borstels vegen al het vuil op. Haren, draadjes en ander vuil kunnen in de borstels verstrengd raken en de effectiviteit ervan verminderen. Controleer de borstels en verwijder haren na elke zuigbeurt. Veel robotstofzuigers worden geleverd met een mesje waarmee je verstrengelde haren kunt doorsnijden.

Je robotstofzuiger heeft sensoren die hem helpen navigeren, obstakels detecteren en zorgen dat hij niet zomaar een trap afrijdt. Als deze sensoren vies zijn, kan de robotstofzuiger problemen hebben met navigeren. Gebruik een zachte, droge doek om de sensoren voorzichtig schoon te vegen. Maak ook de laadcontacten af en toe schoon.

©Lazy_Bear - stock.adobe.com

Kooptips

Op zoek naar een robotzuiger die bij je past? We zetten drie interessante producten met uiteenlopende eigenschapen voor je op een rij.

Rowenta X-Plorer Serie 45 RR8277WH

De Rowenta X-Plorer Serie 45 RR8277WH is een robotstofzuiger die niet is voorzien van slimme navigatie. In plaats daarvan gebruikt de robotstofzuiger infrarood-, stoot- en valsensoren om willekeurig zijn weg te vinden maar objecten wel te vermijden. Hierdoor duurt het schoonmaken relatief lang. Wel is het schoonmaakresultaat goed en de stofzuiger kan ook overweg met laagpolig tapijt. Zelfs dweilen is mogelijk. Rowenta heeft een app waarmee je de stofzuiger kunt starten en programmeren. Heb je een niet al te grote of ingewikkelde ruimte, dan heb je mogelijk genoeg aan dit apparaat.

Roborock S8

Roborock is een merk dat al jarenlang robotstofzuigers maakt en bekendstaat om zijn goede navigatie en handige app. De Roborock S8 is het meest uitgebreide model van deze fabrikant zonder laadstation met stofzak. Verder is de S8 een indrukwekkende stofzuiger met een hoge zuigkracht en vernieuwde duorollers zonder borstelharen. Hierdoor zullen haren zich minder snel om de rollers heen wikkelen ,waardoor je deze niet meer zo vaak hoeft te verwijderen. Verder detecteert de S8 of hij op tapijt rijdt, waarna de zuigkracht wordt verhoogd. De S8 is net als vrijwel alle modellen van Roborock voorzien van uitstekende lidar-navigatie

iRobot Roomba J7+

De iRobot Roomba J7+ is een robotstofzuiger die voorzien is van een camera voor de navigatie en objectherkenning. Navigeren werkt goed en de Roomba maakt een kaart van de omgeving. Wel kan de cameranavigatie moeite hebben met volledig donkere omgevingen, dat is een nadeel ten opzichte van modellen met lidar. De robot is 8,7 centimeter hoog en past dus onder vrijwel alle kastjes. Wat deze luxere variant van de Roomba J7 echt handig maakt, is het laadstation met stofzak. Hierdoor wordt de stofzuiger na een schoonmaakrondje automatisch geleegd, zodat hij altijd klaar is om te stofzuigen. Je zult zelf dan maandelijks de stofzak moeten vervangen.

Je kunt er geen genoeg van krijgen!

QNED, het antwoord van LG op quantum dots, wordt toegepast in deze miniled lcd-tv. Dit type televisie is inmiddels erg populair geworden, ook in het subtop- en middensegment van het tv-aanbod. Heeft deze LG 65QNED91T6A genoeg in huis om de concurrentie de baas te blijven?

Deze LG-televisie past perfect in het rijtje van moderne, prima afgewerkte televisies die we dit jaar al vaker voorbij zagen komen. Het toestel is vrij slank dankzij het profiel van slechts 45mm, heeft een mooie metaalkleurige rand rondom en een vlakke rug. Aan de zijdes is de rug zoals bij de meeste toestellen wat afgeschuind. De centrale voet biedt geen verschillende draaiposities, maar het scherm staat desondanks toch 7cm hoog boven het tv-meubel, zodat een soundbar goed onder het scherm past. Het enige echt opvallende kenmerk? Het toestel is relatief zwaar, namelijk 35kg inclusief voet.

De tv beschikt over vier HDMI-poorten die allemaal de maximale HDMI 2.1-bandbreedte van 48Gbps bieden. Dat is nog steeds vrij zeldzaam, maar is wel goed nieuws voor gamers met meerdere high-end gaming-bronnen. Er is ondersteuning voor ALLM, 4K120 en VRR (AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync) en op één poort kun je ARC/eARC gebruiken. De input-lag is iets hoger dan bij de oled-modellen, maar blijft zeer goed, 17,0ms (4K60) en 7,6ms (2K120). Wie de tv wil uitbreiden met draadloze luidsprekers, kan gebruik maken van het WiSA-protocol (Wireless Speaker and Audio Association). Je bent wel beperkt tot 2.1-configuraties, een WiSA surround-opstelling is dan helaas niet mogelijk.

Niet alle minileds zijn gelijk

Het gebruik van minileds voor de achtergrondverlichting is iets waar fabrikanten graag mee uitpakken, maar het resultaat per merk en model kan sterk uiteenlopen. Minileds verdelen de achtergrondverlichting in meer segmenten dan wanneer er gewone leds worden toegepast. Het aantal zones kan sterk verschillen, van 100 tot meer dan 1.000. Dat heeft uiteraard impact op de prestaties wat betreft contrast en helderheid.

Deze LG heeft een achtergrondverlichting met 16x10 (160) zones, en dat is vandaag de dag toch redelijk weinig. Concurrenten zitten in dit segment al op 1.500 zones. Het eigen contrast van het VA-paneel is goed, 4.800:1, maar met dat beperkt aantal zones stijgt dat nauwelijks naar 5.000:1, en dat is vooral ook omdat LG erg voorzichtig is met de dimming. Op eenvoudigere testen kan dit wel naar 35.000:1 stijgen. Naar een reden hoeven we niet ver te zoeken, agressief dimmen met zo weinig zones maakt de zonegrenzen zichtbaar, ook omdat ze soms wat traag reageren. Dat stoort erg en hierdoor is een vage halo rond heldere voorwerpen op een donkere achtergrond dan ook onvermijdelijk.

©LG Electronics

Ook op het vlak van helderheid doet de LG op veel vlakken onder voor de concurrentie. Op een 10% venster meten we in de goed gekalibreerde HDR Filmmaker mode 1.099 nits, en op het volledig wit beeld haalt hij nog 644 nits. Dat was twee jaar geleden weliswaar nog acceptabel, maar nu concurrenten vlot over de 2.000 nits gaan, is dat toch wat te beperkt. Het kleurbereik scoort wel uitstekend, daar meten we 95% P3.

Toch heeft LG nog een sterke troef in handen, namelijk de uitstekende kalibratie af fabriek. De Filmmaker mode is zowel in SDR als HDR bijzonder goed gekalibreerd. Dat betekent dat je kunt rekenen op veel schaduwnuances, een neutrale grijsschaal en mooie, natuurlijke kleurweergave. Met HDR10-beeld kan LG’s dynamische tone mapping prachtige resultaten opleveren en daarmee maakt de tv het beste van zijn kleurbereik en helderheid. Witnuances en intense kleuren worden uitstekend bewaard. Alleen heel donkere HDR10-scènes lijden wat onder het beperkte aantal zones, die beelden worden iets té donker. De QNED91 ondersteunt ook Dolby Vision, maar geen Dolby Vision IQ zoals bij de oled-modellen.

Uitstekende beeldverwerking

Naast een uitstekende kalibratie toont deze LG ook sterke prestaties voor beeldverwerking. Dat dankt de tv aan zijn Alpha 8-processor die verbeterd werd met eigenschappen en functies die vorig jaar nog exclusief voor de Alpha 9-processor waren. We kunnen zelfs zeggen dat de LG geen echte zwakke plekken meer heeft. Deinterlacen van 1080i-beelden zoals die van live tv, doet hij prima zodat je zelden nog een gekartelde rand ziet. Upscaling en ruisonderdrukking maken van oudere content mooie 4K-beelden, al kun je van oudere videocontent zoals dvd’s geen wonderen verwachten. Via een superresolutie-bewerking kan de tv wat fijn extra detail toevoegen, dat werkt goed voor HD-materiaal, maar kan bij dvd’s bijvoorbeeld wel voor een wat overbewerkt resultaat zorgen. De ruisonderdrukking kan ook kleurstroken in zachte gradiënten wegnemen.

©LG Electronics

Een lcd-paneel heeft minder bewegingsscherpte dan een oled-paneel, en dus maskeert het fijn detail in snelle actiescènes. Bewegende voorwerpen hebben soms een wazige rand of tonen een beperkt sleepspoor. LG biedt met Motion Pro verschillende opties om dat te elimineren, maar introduceren op hun beurt juist weer andere problemen, dus deze functie kun je beter uit laten staan. Heb je een hekel aan schokken in het beeld wanneer de camera snel beweegt, activeer dan de Trumotion-functie. Zeker voor sport is dat prettig, maar voor film blijft het vaak een kwestie van smaak.

Degelijke audio

De QNED91 is uitgerust met een 2.2-systeem van 40 watt, en ondersteuning voor Dolby Atmos en DTS:X. Onze filmfragmenten klonken prima met een aangename warme klank en een vleugje ruimtelijkheid. Die echte surround sound-ervaring kan je uit dit soort systeem niet halen, zelfs niet met ondersteuning voor de modernste audioformaten. Dat AI niet altijd de juiste resultaten geeft, werd hier bevestigd. De tv heeft een AI-Pro mode voor geluid, maar die klonk erg slecht, zeker voor muziek. In de muziek audiomode konden we het resultaat wél waarderingen, als loop je daar wel tegen beperkingen aan wanneer je voor hardere muziekgenres zoals metal kiest. Met het volume op ongeveer driekwart hoor je de woofer trillen in het chassis en gaat de bas uit de bocht. Al bij al een degelijk resultaat, in lijn met deze categorie. 

WebOS 24, helaas met reclame

De smart tv-omgeving van LG, WebOS, heeft veel goede punten. Zo vind je nagenoeg alle streaming-apps op dit platform, zowel internationaal als lokaal. Daarnaast heeft LG op de 2024-versie van webOS naast Airplay 2 ook Google Cast geïmplementeerd zodat je vanaf je smartphone, Android of iOS, moeiteloos content naar de tv kunt streamen. Apps en andere functies zijn gegroepeerd in zogeheten Quick Cards, zodat je gemakkelijk bepaalde functies kunt terugvinden.

©Eric Beeckmans | ID.nl

Er zijn Quick Cards voor Thuis-hub, Sport, Thuiskantoor, Games, Muziek, Toegankelijkheid en sinds kort ook voor Leren en Groeien. De lay-out van WebOS zelf is vrij eenvoudig en ook redelijk compact zodat je niet nodeloos hoeft te scrollen om iets te vinden. De Magic Remote van LG waarmee je een cursor bestuurt door naar het scherm te wijzen blijft ook een belangrijke factor in het gebruiksgemak. Aangezien smart tv-platformen nog steeds evolueren is het ook erg fijn om te weten dat LG nu vijf jaar lang de nieuwste versie van WebOS op je tv belooft te plaatsen. In dit overzichtsartikel vind je alle info over webOS.

Toch heeft LG wat ons betreft een foute beslissing genomen. De fabrikant toont namelijk nu reclame op het Home-scherm, en die reclame is in tegenstelling tot bij andere fabrikanten niet beperkt tot content, maar kan bijvoorbeeld ook een sportwinkel of automerk tonen. Dat is echt wel het laatste wat we willen. Zelfs de screensaver kan reclame tonen (al zagen daar gelukkig alleen LG’s eigen LG Channel-dienst). Je kunt de reclame uitschakelen via de instellingen, iets dat we dan ook van harte aanraden.

Conclusie

De 65QNED91T6A kan zijn miniled-beloftes niet echt waarmaken. Het aantal zones in de achtergrondverlichting is vrij laag, waardoor er maar een beperkte verbetering van het contrast is. Ook op het gebied van piekhelderheid scoort hij niet overdreven goed. Als we naar concurrenten in deze categorie kijken, zoals Hisense of TCL, dan bieden die meer zones, beter contrast en meer piekhelderheid. LG slaat de plank verder ook mis door reclame op het Home-scherm toe te laten, dat zetten we onverbiddelijk uit.

Ondanks die beperking levert de tv nog voldoende contrast en piekhelderheid, en gecombineerd met een ruim kleurbereik en zeer goede beeldverwerking levert dat alsnog erg mooie beelden. De tv is op zijn best in verlichtte woonkamer. Hij ondersteunt Dolby Vision, maar geen HDR10+. LG vangt dat uitstekend op door zijn eigen dynamische tone mapping. Dat illustreert dat goede beeldverwerking net zo belangrijk als puur contrast of piekhelderheid. WebOS is een prima smart tv-systeem met ruim aanbod apps en functies en nu ook met de garantie voor vijf jaar nieuwe versies voor het OS. De prijs is wat ons betreft echter nog iets te hoog.

Je bent aan het videobellen, maar de achtergrond ziet er slordig uit. Of misschien wil je tussendoor een kort filmpje tonen, het beeld optimaliseren of opfleuren met enkele effecten. Software die je als virtuele webcam gebruikt, maakt dit en nog veel meer mogelijk.

Er zijn al langer applicaties beschikbaar waarmee je filters, effecten en virtuele achtergronden aan je videogesprek toevoegt. De populaire mobiele app Snapchat was een van de eerste. Met uitgebreide filters en lenzen kun je in realtime beelden aanpassen. Je geeft jezelf bijvoorbeeld kattenoren of verandert de omgeving. Snapchat gebruikt Augmented Reality (AR) om digitale elementen over echte beelden te plaatsen.

Inmiddels heeft ook Artificiële Intelligentie (AI) zijn intrede gedaan om effecten nauwkeurig op bewegende gebruikers toe te passen. Videoconferentietools zoals Teams en Zoom, gebruiken AI. Denk aan machinelearning-technologieën en convolutionele neurale netwerken. Daarmee is de gebruiker van zijn achtergrond te scheiden en kan er een virtuele achtergrond worden getoond. Een green screen is niet meer nodig.

In het gratis Microsoft Teams start je bijvoorbeeld een videogesprek via Nu vergaderen / Vergadering starten. Als je op Meer en Achtergrondeffecten klikt, kun je uit tientallen achtergronden kiezen of je achtergrond vervagen. Via Nieuwe toevoegen importeer je een specifieke achtergrond, bijvoorbeeld ontworpen door een AI-beeldgenerator.

Mogelijkheden

Virtuele webcams kun je gebruiken om speciale effecten, filters en grafische overlays aan je live-video toe te voegen, of om de achtergrond te vervagen of te vervangen. Als de gebruikte software dit toelaat, kun je ook afbeeldingen of andere video’s als webcam-uitvoer gebruiken. Zo kun je bijvoorbeeld je computerscherm delen. Tijdens je live-gesprek of -stream wissel je dan tussen video’s, afbeeldingen en zelfs verschillende camera’s, zoals een HDMI-camera die je gebruikelijke videoconferentietool mogelijk niet als (web)camera herkent.

Dit alles maakt dat virtuele webcam-software niet alleen leuk is voor persoonlijk gebruik, maar ook efficiëntere videoconferenties in een zakelijke context, of professionelere videostreams naar platforms als YouTube Live en Twitch mogelijk maakt. Je kunt zelfs de camera van je smartphone als webcam gebruiken. Dat is handig als je een optimaal beeld wilt hebben of als je computer niet over een webcam beschikt.

Applicaties

Er zijn verschillende programma’s voor virtuele webcams. In dit artikel focussen we ons op software die onder Windows draait en ook beschikbaar is als mobiele app. Op die manier kun je je smartphone of tablet als webcam gebruiken. Populaire applicaties zijn onder meer FineCam en ManyCam, die we beide kort voorstellen. Daarnaast besteden we aandacht aan een gratis opensource-alternatief: OBS Studio. Met deze tool combineer je meerdere videobronnen en creëer je scènes en overgangen. Dit maakt het bij uitstek geschikt voor live-streaming en schermopnames. OBS Studio ondersteunt bovendien een virtuele webcamfunctie, waardoor je OBS-uitvoer in videoconferentie-apps kunt gebruiken.

FineCam: set-up

Download FineCam. Met een druk op Install zet je de software op je pc. De gratis versie heeft een watermerk in de video. Wil je deze weg hebben? Dan heb je de betaalde Pro-versie nodig. Deze kost eenmalig zo’n 60 euro en ondersteunt ook resoluties van 1080p en hoger.

Na het opstarten kun je via het pijlknopje linksboven je aangesloten webcam selecteren. Een andere optie is om een mobiel Apple- of Android-apparaat te kiezen. Je moet dan wel de mobiele app van FineCam op dit apparaat draaien. Als het apparaat met hetzelfde netwerk is verbonden, druk je op de mobiele app op Connect en bevestig je met Agree in de desktop-app om een verbinding te maken. Het camerabeeld verschijnt dan direct in het applicatievenster.

FineCam: configuratie

FineCam kun je op verschillende manieren aansturen. We beperken ons tot de opties die ook in de gratis versie beschikbaar zijn. Zo kun je bijvoorbeeld het camerabeeld verplaatsen over de achtergrond, maar niet schalen. Bovenaan vind je knoppen om in- en uit te zoomen, het beeld te keren of te roteren en de vorm in te stellen, zoals Rectangle of Circle. Met Adjustment onderaan optimaliseer je de licht- en kleurinstellingen met schuifregelaars, zoals Brightness, Contrast, Saturation en White Balance.

Je kunt ook op Filter klikken om een van de ruim dertig vooraf ingestelde beeldweergaves te selecteren. Is je eigen fysieke achtergrond niet geschikt voor videobellen? Kies dan via Background uit twintig virtuele achtergronden. Of ontwerp je eigen achtergrond door bij AI Generated Background een prompt voor de AI-beeldgenerator in te voeren.

Kies je via Theme een lay-out waarbij je eigen webcambeeld niet het volledige scherm bedekt, dan kun je met Content tegelijkertijd andere inhoud tonen. Denk aan een webpagina, applicatievenster, video (ook via een YouTube-url), iPhone-beeld, PowerPoint-presentatie, tekst of eigen foto. In je videoconferentietool selecteer je FineShare FineCam om de virtuele camera te gebruiken. Mogelijk moet je nog bevestigen met de blauwe knop Virtual Camera rechtsonder in FineCam.

ManyCam: set-up

FineCam bevat ook de knop Multi-scenes waarmee je meerdere virtuele opzetten klaarzet en snel schakelt. Helaas is deze functie alleen beschikbaar in de Pro-versie. Een goed alternatief is dan ManyCam voor Windows en macOS. De betaalde versies zijn er vanaf ongeveer 45 euro per jaar. Je hebt dan geen watermerk en meer effecten, hogere resoluties (full HD tot 4K) en meerdere simultane videobronnen.

We beperken ons hier tot de gratis versie mét watermerk. Start de tool en klik op de plusknop in het hoofdvenster. In het uitklapvenster bij Camera’s selecteer je de gewenste (web)cam. In het rechtervenster kun je allerlei beeldinstellingen aanpassen, zoals Zoomen, Corner Radius, Ondoorzichtigheid en diverse opties bij Color Adjustment.

ManyCam: configuratie

In de gratis versie van ManyCam kun je maximaal twee presets klaarzetten, elk met verschillende beelden en instellingen. Klik op de plusknop in het tweede vakje onderaan het camerabeeld. Je kunt nu een andere camera selecteren of kiezen uit diverse opties, zoals Afbeeldingen en video’s, PowerPoint, PDF, YouTube URL en Desktop. Bij meerdere beeldschermen kun je zelf aangeven welk scherm je live wilt tonen. Andere opties zijn hier onder meer Gebied onder cursors (handig voor het volgen van je muisbewegingen) en App-venster. Net als bij FineCam kun je hier ook een mobiel apparaat gebruiken, waarmee je smartphone of tablet als webcam werkt.

Een preset verwijder je eenvoudig via het prullenbakicoon. Met het knopje met de drie puntjes stel je een visueel overgangseffect in bij het schakelen tussen presets. Er zijn nog vele andere effecten beschikbaar via de toverstaf bovenaan. Kies uit verschillende rubrieken, zoals GIFS (druk op het plusknopje om eigen afbeeldingen te gebruiken), Animals, Emojis en Face Accessories. Via Asset Store download je extra items.

OBS Studio: set-up

Zowel FineCam als ManyCam zijn gebruiksvriendelijke programma’s, maar helaas zijn de mogelijkheden in de gratis versies beperkt en wordt je video ontsierd door een watermerk. Een volledig gratis alternatief is OBS Studio. Download de tool (beschikbaar voor Windows, macOS en Linux) en installeer deze. Bij de opstart merk je al snel dat er veel functies zijn. We beperken ons hier tot enkele leuke opties voor het gebruik van een virtuele camera.

Allereerst controleer je de videoresolutie. Klik rechtsonder op Instellingen en open de rubriek Video. Stel de Basisresolutie bij voorkeur in op die van je monitor (bijvoorbeeld 1920x1080 en 16:9). De Uitvoerresolutie stel je normaal gesproken op dezelfde waarden in, tenzij je videoconferentietool andere waarden voorstelt. Bevestig met OK.

Linksonder in het hoofdvenster merk je dat OBS Studio al één scène heeft aangemaakt. Rechtsklik op deze scène en noem deze bijvoorbeeld Virtuele webcam. Nu moet je natuurlijk nog de gewenste bronnen aan je virtuele webcambeeld toevoegen.

OBS Studio: bronnen

Standaard heeft OBS Studio al één bron toegevoegd: Vensteropname. Je mag deze selecteren en met het prullenbakicoon verwijderen. Druk vervolgens op de plusknop en kies Video opname-apparaat om je fysieke webcam toe te voegen. Kies Nieuwe maken en geef deze als naam bijvoorbeeld Mijn webcam. Bevestig met OK en kies de juiste webcam bij Apparaat. Resolutie/FPS Type staat standaard op die van het apparaat, maar je kunt hier ook Aangepast kiezen. Klik op Video Instellen om allerlei beeldinstellingen te optimaliseren.

Na je bevestiging met OK verschijnt het webcambeeld op je canvas en kun je dit met de muis verplaatsen, roteren en schalen. Dit is vooral interessant als je nog andere content (bronnen) wilt toevoegen. Klik op (De)activeren om de video in één keer zichtbaar of onzichtbaar te maken.

Voor extra content klik je op het plusknopje bij Bronnen en voeg je onderdelen toe zoals Afbeelding, Beeldschermopname, Browser, Diashow, Vensteropname (van een nader te bepalen app) of Mediabron (om bijvoorbeeld een eigen videobestand te tonen). Elk van de toegevoegde bronnen kun je vervolgens positioneren en schalen op je canvas.

Wil je snel kunnen afwisselen tussen een beeld waarin je zelf prominent op de voorgrond staat met een applicatievenster verkleind op de achtergrond, en andersom? Maak dan twee scènes aan. Klik met rechts op je eerste scène, kies Dupliceren en noem deze bijvoorbeeld Applicatie (webcam). Vervolgens schaal je de objecten (bronnen) van de andere scène naar wens. Klik ook met rechts op zo’n object, want er zijn nog veel meer opties. Zo kun je bijvoorbeeld via Volgorde / Naar boven verplaatsen een object in één keer naar de voorgrond halen.

OBS Studio: camera

Vanuit ditzelfde contextmenu kun je nog veel andere bewerkingen uitvoeren. Bij Transformeren bijvoorbeeld vind je opties om het geselecteerde beeld te spiegelen of te draaien, en bij Filters kun je via de plusknop allerlei beeldeffecten toepassen.

Hoe krijg je de klaargemaakte scènes uit OBS Studio in je videoconferentie-app? Dit is wellicht eenvoudiger dan je denkt. Druk rechtsonder in OBS Studio op Start virtuele camera en selecteer in de videoconferentie-app OBS Virtual Camera (bij Skype bijvoorbeeld via Instellingen / Audio en Video, in het uitklapmenu bij Camera). De scène die op dat moment binnen OBS Studio actief is, komt nu in beeld. Een scène-wissel is niet moeilijker dan in OBS Studio de gewenste scène te selecteren.

Onder het camerabeeld bij Scène-overgangen kun je bovendien een transitie-effect instellen dat bij een scène-wissel ook binnen je videoconferentie-app te zien zal zijn. Je kunt op elk moment op Stop virtuele camera drukken om de videostream vanuit OBS Studio te onderbreken.