Met Home Assistant kun je inzichtelijk maken hoeveel energie je verbruikt. Maar – nog veel belangrijker! – het helpt je ook om je verbruik stapje voor stapje in te dammen. Door slimme automatiseringen te bedenken, zorg je dat apparaten niet onnodig aan blijven staan. Je moet hier wel actief mee aan de slag. Hoe je dat doet, leggen we je uit in dit artikel. We zorgen eerst voor enkele praktische integraties en geven vervolgens tips voor het maken van automatiseringen rondom de gekoppelde apparaten.

Met software voor thuisautomatisering, zoals Home Assistant, kun je vrijwel alles in en om je huis automatiseren. Veel mensen denken dat je meteen veel energie bespaart. De praktijk is anders: daarvoor moet je eerst goed over je situatie nadenken en er ook actief mee aan de slag gaan. Het grootste voordeel is uiteindelijk gebruiksgemak. Veel handelingen zijn saai en repetitief en je vergeet ze gemakkelijk. Het lager zetten van de verwarming bijvoorbeeld, als iedereen afwezig is, of het sluiten van de rolluiken als extra isolatie tegen de vrieskou.

Door te automatiseren dwing je af dat het elke keer gebeurt zodra aan bepaalde voorwaarden is voldaan. Daar gaan we in dit artikel mee aan de slag. Niet alles zul je direct (kunnen) toepassen. Het hangt af van de integraties die je kunt maken. Wellicht zul je wat slimme sensors moeten aanschaffen die van alles meten of detecteren, zoals een temperatuursensor of raam-deurcontact. Daarnaast kun je denken aan een slimme thermostaat die je kunt regelen, of slimme stekkers en lampen die je kunt schakelen. Ook daar geven we tips voor die bovendien binnen elk budget passen. 

©denisismagilov - stock.adobe.com

Door te automatiseren kun je met minder moeite energie besparen. 

Met Home Assistant OS installeer je eenvoudig talloze add-ons. 

Integraties 

• Slimme lampen en stekkers 

Als je Home Assistant gebruikt, heb je vast al wat slimme lampen gekoppeld. Eventueel kun je ook traditionele lampen ‘slim’ maken door ze via een slimme stekker of dimmer te schakelen. Je hoeft meestal niet bang te zijn voor het (extra) verbruik in stand-by van slimme lampen. Bij Philips Hue-lampen is het verbruik in stand-by bijna verwaarloosbaar laag, rond 0,15 watt per lamp. Met slimme dimmers en stekkers moet je soms iets beter opletten. De Shelly Plug S, een van onze favoriete slimme stekkers die werkt via wifi, heeft een stand-byverbruik van ongeveer 0,8 watt. 

Er zijn veel praktische automatiseringen voor slimme stekkers te bedenken. Zo kun je ze als een soort master/slave gebruiken. Ofwel: schakel apparaat B in zodra apparaat A aan gaat, en schakel het (eventueel met een korte vertraging) weer uit samen met apparaat A. Ook zijn er slimme stekkers die het stroomverbruik meten. Je kunt dan aan het verbruik zien of het apparaat aan staat of in stand-by, bijvoorbeeld bij een pc. 

©vlarvix - stock.adobe.com

Het is raadzaam het standby-verbruik van je slimme accessoires na te meten. 

• Hubs en bridges 

De meeste integraties in Home Assistant zijn relatief eenvoudig te maken. Vaak worden apparaten al automatisch op het netwerk gevonden en hoef je ze alleen toe te voegen met enkele details. Voor andere protocollen, zoals Zigbee of Z-Wave, gebruik je veelal een hub of bridge. Een bekend voorbeeld is de Philips Hue-bridge. Als je die toevoegt in Home Assistant heb je binnen de software meteen alle aan de bridge gekoppelde lampen en -accessoires tot je beschikking.

De bridge ondersteunt echter niet alle Zigbee-hardware. Een deur- of raamsensor kun je bijvoorbeeld meestal niet aan de Hue-bridge koppelen. Je kunt je systeem eventueel uitbreiden met extra bridges en hubs van merken als IKEA, Xiaomi en Aqara of Samsung, maar dat is niet heel praktisch. Ze gebruiken immers allemaal stroom. Een goed alternatief is een directe integratie in Home Assistant zelf. We laten zien hoe je dat voor Zigbee doet. 

De Philips Hue-bridge kun je eenvoudig integreren in Home Assistant. 

• Zigbee-usb-dongel 

Om Zigbee binnen Home Assistant te gebruiken, raden we om te beginnen een goede kwaliteit usb-dongel voor Zigbee 3.0 aan. Die steek je uiteraard rechtstreeks of via een verlengkabeltje in het systeem waarop Home Assistant draait. We kiezen hier de Sonoff Zigbee 3.0 USB Dongle Plus (29,95 euro). De aanbevolen P-versie gebruikt de zeer stabiele CC2652P-chipset van Texas Instruments. Deze is standaard voorzien van de gewenste coördinator-firmware.

Voor de daadwerkelijke integratie van Zigbee heb je vervolgens twee opties: ZHA en Zigbee2MQTT. We lichten dat in de volgende alinea toe. Na de integratie van Zigbee kunnen je bestaande bridges voor Zigbee in principe de deur uit omdat je alle accessoires direct aan Home Assistant kunt koppelen. Daarna regel je ook alles in Home Assistant.

Overigens kun je de Hue-app dan niet gebruiken, die werkt namelijk alleen in combinatie met de Hue-bridge. Je zou een Hue-emulator kunnen overwegen of gewoon de Hue-bridge ernaast blijven gebruiken op een apart Zigbee-kanaal. Ideaal is dat niet: je profiteert op de gescheiden netwerken niet van de mesh-functionaliteit waarbij apparaten (binnen hetzelfde netwerk!) signalen aan elkaar doorgeven. 

Deze usb-dongel van Sonoff zorgt voor directe integratie van Zigbee. 

• Zigbee-integratie 

Voor de integratie van Zigbee in Home Assistant heb je zoals gezegd twee opties: ZHA en Zigbee2MQTT. ZHA is wat eenvoudiger om mee te beginnen, maar houdt veel verborgen, waardoor je bij fouten snel vast kunt komen te zitten. Ook ondersteunt ZHA minder accessoires. Zigbee2MQTT werkt zoals de naam al aangeeft samen met een MQTT-broker.

Mosquitto krijgt vaak de voorkeur en die kun je als add-on eenvoudig installeren zonder enige verdere configuratie. De integratie met Home Assistant is op elk vlak uitstekend en eenvoudig te regelen. Zigbee2MQTT ondersteunt maar liefst 2500 apparaten van 350 fabrikanten!

Ook voordelige accessoires van bijvoorbeeld Lidl en Xiaomi kun je gebruiken, zonder de bridge, en dus ook zonder zorgen over eventuele privacyschending. Een deel van de gekoppelde accessoires kun je zelfs ‘over the air’ van nieuwe firmware voorzien. Je kunt Zigbee2MQTT onafhankelijk van Home Assistant gebruiken. Dat maakt het onderhoud wat makkelijker en is ook een voordeel als je ook andere software gebruikt voor thuisautomatisering. 

Ook de Zigbee-apparaten van Lidl kun je verbinden via Zigbee2MQTT. 

• Installatie Zigbee2MQTT in Home Assistant 

Zowel de MQTT-broker Mosquitto als Zigbee2MQTT voeg je eenvoudig toe als add-on via Instellingen / Add-ons / Add-on winkel. Zet na de installatie vinkjes bij Start bij opstarten, Watchdog en Automatisch bijwerken. Voor Zigbee2MQTT open je in de add-on-winkel het menu en voeg je de repository toe die je vindt via github.com/zigbee2mqtt/hassio-zigbee2mqtt. Je ziet de add-on verschijnen, maar soms pas na een herstart. Zet na de installatie ook nog vinkjes bij Start bij opstarten, Watchdog, Automatisch bijwerken en Weergeven in zijbalk.

Open vervolgens het tabblad Configuratie. Alleen als je een andere MQTT-broker dan de Mosquitto-add-on gebruikt, moet je onder het kopje mqtt verbindingsdetails daarvoor invullen. Hier volstaat het om onder serial de poort van de usb-dongel in te vullen, bijvoorbeeld /dev/ttyUSB0. Kies daarna Starten op het tabje Informatie. Na ongeveer een minuut kun je via Zigbee2MQTT (in de zijbalk) apparaten beheren en toevoegen. Eventuele problemen zie je onder Logboek. 

Je kunt Zigbee2MQTT als add-on installeren binnen Home Assistant. 

• Sensors 

Sensors helpen je enorm bij het maken van automatiseringen. Naast sensors voor bijvoorbeeld de temperatuur en luchtvochtigheid, zijn er andere nuttige sensors. Zo kun je in automatiseringen bijvoorbeeld naar de actuele opbrengst van de zonnepanelen kijken. Als de opbrengst hoog is, schijnt er duidelijk veel zon. Als het ook nog warm is buiten, is dat wellicht een goed moment om de rolluiken te sluiten.

Bewegingssensors zijn ook heel praktisch om te zien of er iemand op je oprit loopt of zich in een bepaalde ruimte bevindt. Je kunt een automatisering uiteraard ook pas laten starten als er bijvoorbeeld gedurende tien minuten niemand meer is gedetecteerd. 

Met een bewegingssensor bepaal je of iemand op de oprit is. 

• Raam- en deursensors 

Je kunt ramen of deuren eenvoudig van een sensor voorzien, zodat je kunt detecteren of ze openstaan. Daar zijn meerdere toepassingen voor. Je kunt het bijvoorbeeld als inbraakdetectie gebruiken. Of je zet automatisch enkele lampen aan bij binnenkomst. Een bewegingssensor kan in deze situaties een alternatief zijn, maar een raam- of deursensor reageert vaak wat sneller. Ook is het de enige betrouwbare manier om daadwerkelijk te detecteren of een raam of deur openstaat. Dit helpt je om energie te besparen. Zo kun je bijvoorbeeld een verwarming of airco uitschakelen als het raam openstaat.

Onder meer Sonoff en Aqara (een merk van Xiaomi) verkopen raam- en deursensors voor minder dan een tientje. Deze werken op een batterij en je plakt ze eenvoudig op de gewenste plek. Binnen Zigbee2MQTT kun je deze en andere accessoires eenvoudig toevoegen voor gebruik binnen Home Assistant. 

©kalinichenkod - stock.adobe.com

Met een sensor kun je detecteren of een deur of raam openstaat. 

• Accessoires toevoegen via Zigbee2MQTT 

Wil je Zigbee-accessoires toevoegen via Zigbee2MQTT, open dan via de zijbalk Zigbee2MQTT en klik rechtsboven op Aanmelden toestaan (Alles). Daarmee kunnen automatisch nieuwe Zigbee-apparaten worden toegevoegd gedurende 255 seconden (iets meer dan vier minuten). De manier waarop je een koppeling (ofwel ‘pairing’) maakt, verschilt per apparaat. Een Philips Hue-lamp moet je bijvoorbeeld vijf keer aan- en uitzetten. De lamp gaat dan langzaam knipperen. Apparaten van Xiaomi hebben vaak een kleine reset-opening waar een paperclip in past. Deze reset moet je ongeveer vijf seconden indrukken.

Nieuw gekoppelde apparaten verschijnen automatisch in het overzicht van Zigbee2MQTT. Noteer de naam van het apparaat en ga via Instellingen naar Apparaten & Diensten. Hier kun je bij Mosquitto het nieuwe apparaat vinden voor gebruik binnen Home Assistant. 

Via de gebruikersinterface van Zigbee2MQTT activeer je het toevoegen van apparaten. 

• Verwarming en airco 

We maken voor de verwarming gebruik van een slimme thermostaat van Tado. Deze is eenvoudig te integreren in Home Assistant. Tevens hebben we een airco van Daikin toegevoegd, waarvoor ook een integratie beschikbaar is. De airco werkt als zogenoemde lucht-lucht-warmtepomp en kan behalve koelen ook heel zuinig verwarmen. Zeker als je overproductie hebt van je zonnepanelen is dat interessant.

Als het buiten wat kouder wordt (onder de 7 graden Celsius) moet de condensor van de airco regelmatig ontdooien. Het apparaat kan dan tijdelijk niet de ruimte verwarmen. Als je de keuze hebt tussen verwarmen met je cv-ketel of de airco, kun je in een automatisering uiteraard ook rekening houden met de buitentemperatuur. 

Veel moderne airco’s kunnen behalve koelen ook zuinig verwarmen.

• Slimme thermostaat toevoegen 

Een slimme thermostaat kun je in veel gevallen in Home Assistant gebruiken. Onze slimme thermostaat van Tado die we in deze masterclass gebruiken wordt onder Instellingen / Apparaten en Diensten direct als integratie door Home Assistant gevonden. Klik op Configureer om deze toe te voegen en voer de gebruikersnaam en het wachtwoord van je Tado-account in. Er worden meerdere apparaten gevonden waarbij je per apparaat een ruimte kunt kiezen. Het apparaat dat begint met RU is de slimme thermostaat, de IB is de internetbridge. We voegen ze allemaal toe aan de ruimte Woonkamer. Heb je in meerdere kamers een thermostaat, dan kies je hier uiteraard de juiste ruimte.

Als je onder Instellingen / Apparaten en diensten op de gevonden apparaten klikt, zie je duidelijker welke informatie elk apparaat geeft. De internetbridge geeft bijvoorbeeld de verbindingsstatus en de slimme thermostaat de batterijstatus. Voorts is voor elke in Tado gemaakte zone een apparaat toegevoegd. Het apparaat voor de woonkamerzone geeft bijvoorbeeld de temperatuur en luchtvochtigheid in die ruimte, een sensor voor de openraamdetectie. En je kunt natuurlijk de temperatuur instellen, per tiende graad. 

De Tado kun je eenvoudig toevoegen, waarna je per apparaat een ruimte toekent. 

Automatiseringen 

• Verbruikers uit bij afwezigheid 

Hoe meer integraties je hebt, hoe makkelijker het automatiseren wordt. We raden je aan stap voor stap alles te proberen en te testen. We geven je uiteraard de nodige tips. Soms zul je wat moeten puzzelen of integraties moeten toevoegen. Wil je bijvoorbeeld weten of er iemand thuis is? De Tado biedt zelf een aanwezigheidsdetectie (zie kader ‘Aanwezigheidsdetectie via Tado’) die je kunt gebruiken. Dankzij Home Assistant kan dat ook zonder het abonnement. 

Een andere makkelijke manier is om te kijken welke apparaten op je wifi-netwerk zijn ingelogd. Daarvoor integreer je de router. Ook kun je de app van Home Assistant gebruiken om je locatie door te geven. Dit geeft je nog veel meer mogelijkheden. Je kunt namelijk zones aanmaken onder Instellingen / Ruimtes & Zones. In een automatisering kun je dan bijvoorbeeld aangeven dat de verwarming pas aangezet moet worden zodra je van je werk vertrekt. 

Je kunt automatiseringen ook op basis van een zone laten werken. 

De app van Tado heeft een geolocatie-functie waarin je je woongebied kunt aangeven. 

• Aanwezigheid in een ruimte 

Je kunt een hoop energie besparen door apparaten uit te schakelen als er niemand aanwezig is. Denk aan het uitschakelen van je monitor(s) als er even niemand meer achter de pc zit. Voor de detectie is een bewegingssensor een logische keuze. Denk ook aan een drukknop om de monitors weer gemakkelijk aan te kunnen zetten. Uiteraard zul je de monitor(s) ook van een slimme stekker moeten voorzien, zodat je ze daadwerkelijk kunt schakelen. 

©Gorodenkoff Productions OU

Voor aanwezigheidsdetectie is een bewegingssensor een logische keuze. 

• Boolean voor afwezigheid 

Het is handig een boolean te maken, een soort virtuele schakelaar, die aangeeft of iemand aanwezig is. Home Assistant noemt dat een helper. Je maakt hem via Instellingen / Apparaten & Diensten / Helpers. Druk op Helper aanmaken en kies Schakelaar. Kies een naam en icoontje. Ga dan naar Instellingen / Automatiseringen en Scènes. Maak nu een automatisering. 

We willen dat de boolean aangaat zodra iemand wordt gezien. Geef daarom onder Trigger aan dat de bewegingssensor van off naar on gaat. Onder Acties geef je aan dat de boolean uitgezet moet worden. Als een bepaalde tijd niemand is gezien, bijvoorbeeld twaalf minuten, moet de boolean uit. Maak daarvoor een tweede automatisering. Bij Trigger geef je aan dat de bewegingssensor van on naar off gaat waarbij je de tijd invult onder Voor (12 onder MM). Je kunt andere automatiseringsregels nu eenvoudig baseren op de zojuist aangemaakte helper. Gebruik de boolean dan als trigger en schakel apparaten bijvoorbeeld uit zodra deze van on naar off gaat. 

We maken een helper die steeds de aanwezigheid aangeeft. 

• Verwarming uit bij open raam 

Een goede optie om te besparen, is het lager zetten van de verwarming bij een geopend raam. Het openen van het raam kun je dan als trigger gebruiken. Uiteraard kun je het ook aanpassen om bijvoorbeeld de airco uit te zetten bij een geopend raam, zoals in veel hotels automatisch gebeurt. Dat is behalve in de zomer ook nuttig in de winter, als je de airco ook gebruikt om te verwarmen. Je lost de openraamdetectie het beste op via een raamsensor.

Eventueel biedt de Tado-thermostaat ook een openraamdetectie. Het kijkt daarvoor steeds naar veranderingen in temperatuur en luchtvochtigheid en geeft een melding bij een detectie. Er zijn wel de nodige valse meldingen. En ook nu is een abonnement nodig om daadwerkelijk de verwarming uit te laten zetten. Gelukkig is ook de openraamdetectie als sensor in Home Assistant beschikbaar, mocht je die liever willen gebruiken. 

De Tado-thermostaat heeft ook zelf een openraamdetectie. 

Met ESPHome maak je eenvoudig kastjes met allerlei sensors en schakelaars. 

💡Wil jij jouw huis verder verduurzamen?

Online veiligheid gaat allang niet meer alleen over het beschermen van je laptop of smartphone tegen virussen. Cybercriminelen richten zich niet alleen op apparaten, maar ook op jouw identiteit, bankgegevens en persoonlijke informatie. Op je complete digitale leven dus! Welke gevaren loop je en – belangrijker – hoe kun je jezelf daartegen beschermen?

Partnerbijdrage - in samenwerking met Bitdefender

De gevolgen van een cyberaanval kunnen ingrijpend zijn, variërend van financiële schade tot identiteitsfraude en privacylekken. Wat zijn de gevaren van vandaag de dag, en hoe kun je jezelf beschermen?

Identiteitsdiefstal: jouw gegevens in de verkeerde handen

Met zoveel persoonlijke informatie die we online delen, is identiteitsdiefstal een reëel risico geworden. Cybercriminelen kunnen je gegevens bemachtigen via datalekken, phishing of gehackte accounts. Zodra ze toegang hebben tot jouw naam, adres, burgerservicenummer of andere persoonlijke gegevens, kunnen ze zich voordoen als jou om frauduleuze leningen af te sluiten, je bankrekening te plunderen of zelfs nieuwe creditcards aan te vragen op jouw naam.

Bovendien wordt identiteitsfraude steeds vaker ingezet voor andere criminele activiteiten, zoals het witwassen van geld of het omzeilen van beveiligingsmaatregelen bij online diensten. De gevolgen kunnen ver reiken: naast financiële schade kun je ook juridische problemen krijgen als jouw identiteit wordt misbruikt voor illegale transacties.

Financiële fraude: phishing en scams

E-mails, sms'jes en nepwebsites die zich voordoen als betrouwbare instanties worden steeds overtuigender. Phishing-aanvallen proberen je te verleiden om inloggegevens of bankinformatie in te vullen. Een kleine fout kan grote financiële gevolgen hebben. Denk aan spookfacturen, nepbetalingsverzoeken of WhatsApp-fraude, waarbij criminelen zich voordoen als een bekende en je om geld vragen. Ook creditcardfraude neemt toe, waarbij criminelen jouw kaartgegevens stelen en misbruiken.

Naast phishing worden ook andere vormen van online oplichting steeds populairder, zoals investeringsfraude. Cybercriminelen lokken slachtoffers met nepaanbiedingen voor cryptovaluta, vastgoed of aandelen, en verdwijnen zodra ze je geld binnen hebben. Dit soort oplichtingspraktijken maken gebruik van psychologische manipulatie en nepgetuigenissen om betrouwbaar over te komen.

©Thawatchai Images

Dark web en datalekken: jouw gegevens verhandeld

Grote bedrijven en platforms worden regelmatig gehackt, waardoor miljoenen persoonsgegevens op straat komen te liggen. Wachtwoorden, e-mailadressen en creditcardgegevens belanden op het dark web, waar ze voor een paar euro verkocht worden aan criminelen. Wie meerdere accounts met hetzelfde wachtwoord gebruikt, loopt extra risico: één gelekt wachtwoord kan toegang geven tot meerdere diensten, zoals e-mail, sociale media en bankrekeningen.

Daarnaast kunnen cybercriminelen gestolen gegevens gebruiken om gerichte aanvallen op individuen uit te voeren. Dit kan variëren van afpersing met gelekte privéfoto's tot gerichte phishing-aanvallen waarbij criminelen zich voordoen als je bank of werkgever.

Ransomware: je bestanden gegijzeld

Ransomware is een van de gevaarlijkste cyberdreigingen van dit moment. Dit type malware versleutelt je bestanden en eist losgeld om ze weer toegankelijk te maken. Vaak beloven criminelen de bestanden vrij te geven na betaling, maar dat is geen garantie. Zonder goede bescherming kan een ransomware-aanval al je foto's, documenten en belangrijke gegevens in een klap ontoegankelijk maken.

Een toenemende trend is dubbel afpersing (double extortion). Hierbij versleutelen criminelen niet alleen je bestanden, maar dreigen ze ook om gevoelige informatie openbaar te maken als je niet betaalt. Dit kan extra druk uitoefenen op zowel particulieren als bedrijven om aan de eisen van de aanvallers te voldoen.

Gevaren van openbare wifi

Gratis wifi in cafés, hotels en luchthavens lijkt handig, maar het brengt serieuze risico's met zich mee. Cybercriminelen kunnen een openbaar netwerk manipuleren om jouw internetverkeer te onderscheppen. Denk aan afgeluisterde wachtwoorden, gestolen inloggegevens of onderschepte betaalgegevens. Zonder extra beveiligingsmaatregelen loop je ongemerkt gevaar.

Bovendien maken criminelen gebruik van zogeheten 'man-in-the-middle'-aanvallen, waarbij ze zichzelf tussen jou en de website plaatsen die je bezoekt. Zo kunnen ze jouw communicatie onderscheppen en zelfs aanpassen zonder dat je het doorhebt. Dit kan leiden tot identiteitsdiefstal of het stelen van financiële gegevens.

Hoe bescherm je jezelf tegen al deze dreigingen?

Een compleet beveiligingspakket kan je helpen om deze risico's te minimaliseren. Een oplossing zoals Bitdefender Premium Security biedt meerdere lagen bescherming tegen de moderne cyberdreigingen:

Met de juiste bescherming verminder je het risico op identiteitsfraude, financiële schade en datalekken aanzienlijk. Cybercriminelen worden steeds slimmer, maar met goede beveiligingsmaatregelen blijf je hen een stap voor. Zorg dat je online veiligheid net zo serieus neemt als je fysieke veiligheid – want de gevolgen van een hack kunnen minstens zo ingrijpend zijn.

Een barbecue kiezen is niet zo eenvoudig als het lijkt. Zodra je gaat zoeken, ontdek je dat er een enorme variatie is aan soorten, maten en merken. De drie hoofdtypen – houtskool, gas en elektrisch – hebben elk hun eigen kenmerken en voordelen. En dan is er natuurlijk ook nog de kamado. Wij helpen je kiezen.

Lees ook: BBQ'en zonder burenruzie: tips om rookoverlast te beperken

Houtskoolbarbecue: voor de liefhebber van traditie en smaak

De houtskoolbarbecue is de klassieke keuze en wordt vaak gezien als de enige echte manier van barbecueën. Het vergt wat meer geduld om de kolen op temperatuur te krijgen, maar de beloning is een intense, rokerige smaak die bij andere barbecues moeilijk te evenaren is. De bereiding is een proces op zich: eerst moet je de kolen aansteken en wachten tot ze heet genoeg zijn. Dit kan dertig tot veertig minuten duren, afhankelijk van het type houtskool of briketten dat je gebruikt. Vervolgens moet je de temperatuur regelen door de luchttoevoer aan te passen, iets wat oefening vergt maar barbecueën ook een ambacht maakt.

Houtskoolbarbecues zijn er in alle soorten en maten, van kleine, draagbare modellen tot grote grillstations. Bekende merken zijn Weber, bekend om hun klassieke kogelbarbecues, en Napoleon, dat zich onderscheidt met robuuste modellen en slimme temperatuurregeling. Big Green Egg is een bekende naam binnen het segment van kamado-barbecues, een speciale variant van de houtskoolbarbecue waar we later dieper op ingaan.

Hoewel houtskoolbarbecues geliefd zijn om hun smaak en veelzijdigheid, hebben ze ook nadelen. Het schoonmaken is een stuk arbeidsintensiever dan bij een gas- of elektrische barbecue. De as moet na iedere sessie worden verwijderd, en de roosters hebben een grondige schoonmaakbeurt nodig. Bovendien zijn ze minder geschikt voor snelle maaltijden, omdat het even duurt voordat je aan de slag kunt. Maar wie barbecueën als een ritueel ziet en geniet van het experimenteren met houtskoolsoorten en rookhout, zal deze nadelen voor lief nemen.

©Lars

Gasbarbecue: gemak en controle

Voor wie snelheid en controle belangrijker vindt dan de authentieke beleving van een houtskoolvuur, is de gasbarbecue een uitstekende keuze. Met een druk op de knop ontsteek je de branders, en binnen tien minuten is de barbecue op temperatuur. Dit maakt gasbarbecues ideaal voor doordeweeks gebruik, wanneer je zonder gedoe een stuk vlees, vis of groenten op de grill wilt leggen. De temperatuur is eenvoudig te regelen met draaiknoppen, net als bij een gasfornuis. Hierdoor kun je heel precies grillen en bakken, zonder het risico dat je eten verbrandt of te gaar wordt.

Een gasbarbecue heeft minder rookontwikkeling dan een houtskoolbarbecue, wat prettig is voor je buren. Wel mis je de typische rokerige smaak die houtskool geeft, al kun je dit deels compenseren met rookboxen of houtsnippers. Het schoonmaken is relatief eenvoudig: vetresten en etensresten brand je weg op hoge temperatuur, en daarna hoef je alleen het rooster en de vetopvangbak schoon te maken.

Binnen de gasbarbecues zijn Weber en Napoleon de meest bekende merken, maar ook Boretti heeft een aantal luxere modellen die een stijlvolle uitstraling combineren met krachtige branders. Veel gasbarbecues hebben extra functies zoals een zijbrander voor sauzen of een ingebouwde thermometer om de temperatuur goed in de gaten te houden.

Elektrische barbecue: praktisch en handzaam

Voor wie geen zin heeft in gedoe met gasflessen of houtskool, maar toch wil genieten van een barbecue, is een elektrische barbecue een uitkomst. Je steekt de stekker in het stopcontact, wacht even tot het verwarmingselement heet is en kunt direct beginnen met grillen. Omdat er geen verbranding plaatsvindt, komt er nauwelijks rook vrij, wat dit type barbecue ideaal maakt voor op balkons of in tuinen waar buren dicht op elkaar wonen.

Elektrische barbecues zijn vaak compacter en makkelijker op te bergen dan gas- of houtskoolbarbecues. Ze zijn vooral geschikt voor kleinere gezelschappen, omdat ze over het algemeen een kleiner grilloppervlak hebben en minder hoge temperaturen bereiken. Hierdoor duurt het garen van sommige gerechten langer dan op een gas- of houtskoolbarbecue. Ook mist de karakteristieke grillsmaak, hoewel sommige modellen een speciale grillplaat hebben die een grillpatroon in het eten brandt waardoor het er in ieder geval uitziet alsof het van een traditionele barbecue komt.

Bekende merken binnen deze categorie zijn Weber, dat een aantal elektrische modellen heeft ontwikkeld met geavanceerde temperatuurregeling, en Severin, dat zich richt op compacte en betaalbare elektrische barbecues.

©stockcreations

Kamado-barbecues: een categorie op zich

Naast de traditionele houtskool-, gas- en elektrische barbecues is er nog een vierde type dat steeds populairder wordt: de kamado-barbecue. Dit is geen merk, maar een specifiek type houtskoolbarbecue die is gemaakt van keramiek. Het ontwerp is gebaseerd op Japanse kleiovens en zorgt voor een uitstekende warmte-isolatie en -verdeling. Dit maakt kamado's bijzonder geschikt voor slow-cooking, roken en grillen op hoge temperaturen.

Door de dikke keramische wanden blijft de warmte lang behouden en is de temperatuur heel precies te regelen. Dit maakt het mogelijk om urenlang op lage temperatuur te garen zonder steeds kolen te moeten bijvullen. Kamado's zijn veelzijdiger dan gewone houtskoolbarbecues en kunnen zelfs worden gebruikt om pizza's te bakken of brood te maken.

Big Green Egg is de bekendste naam in deze categorie, maar er zijn ook andere merken zoals Kamado Joe, die innovatieve ontwerpen combineert met praktische extra's zoals een scharnierend deksel en geïntegreerde roostersystemen. Primo en The Bastard zijn ook populaire keuzes, vooral in Europa.

Het grootste nadeel van een kamado is de prijs. Een goed model is vaak duurder dan een gewone houtskoolbarbecue, en ook de accessoires zoals gietijzeren roosters en pizzastenen kunnen flink oplopen in kosten. Daarnaast zijn kamado’s zwaar en minder makkelijk verplaatsbaar. Maar voor wie graag experimenteert met barbecueën en het maximale uit grilltechnieken wil halen, is een kamado een investering die zich dubbel en dwars terugbetaalt.

Welke barbecue past bij jou?

De keuze voor een barbecue hangt af van je wensen en levensstijl. Als je op zoek bent naar de authentieke barbecuebeleving en bereid bent wat tijd te investeren, dan is een houtskoolbarbecue of een kamado ideaal. Wil je vooral gemak en snel kunnen grillen, dan is een gasbarbecue de beste optie. En als je een compacte en praktische oplossing zoekt, is een elektrische barbecue een slimme keuze.

Kies wat bij je past en nodig vrienden of familie uit voor een heerlijke barbecue. Want of je nu kiest voor houtskool, gas of elektrisch, het draait uiteindelijk om genieten van goed eten en goed gezelschap.