Soms is het handig om een serie foto's in één keer te converteren van het ene formaat naar het andere, te verkleinen of eenzelfde bewerking herhaaldelijk uit te voeren. Dat kan volautomatisch met IrfanView! Wie kent inmiddels niet het zeer veelzijdige en voor niet-commercieel gebruik gratis IrfanView voor het snel bekijken van foto's en afbeeldingen?

Soms is het handig om een serie foto's in één keer te converteren van het ene formaat naar het andere, te verkleinen of eenzelfde bewerking herhaaldelijk uit te voeren. Dat kan volautomatisch met IrfanView! Wie kent inmiddels niet het zeer veelzijdige en voor niet-commercieel gebruik gratis IrfanView voor het snel bekijken van foto's en afbeeldingen? Maar IrfanView is veel meer dan 'slechts' een viewer voor zo ongeveer elk voorkomend multimediaal bestandsformaat; het is ook een soort van Zwitsers zakmes voor fotografen. Er zijn eenvoudige beeldbewerkingen mee uit te voeren, maar ook - heel belangrijk - is het mogelijk om op een hele serie bestanden volautomatisch bewerkingen uit te voeren: batchbewerking wordt dit ook wel genoemd.

Stap 1

©CIDimport

IrfanView is gratis te downloaden vanaf www.irfanview.com. Pak meteen ook even de Nederlandse taalmodule mee en installeer de plugins. Voor we echt gaan beginnen is het handig om eerst even ergens op een harde schijf een map aan te maken en daarin wat foto's te plaatsen om mee te experimenteren. Maak in die map vervolgens een submap aan met de naam Bewerkt, daar komen straks de door IrfanView behandelde foto's in te staan. Om IrfanView te starten dubbelklikt u simpelweg op een van de foto's in de testmap.

Stap 2

©CIDimport

We willen eerst even de sinpelste - maar o zo nuttige - vorm van serieel 'bewerken' laten zien: conversie. Het aardige van IrfanView is dat het ongelooflijk veel beeld (en andere) bestandsformaten kent, waaronder zelfs raw-formaten van diverse spiegelreflexcamera's. Handig, want zo kunt u foto's in de hoogste kwaliteit schieten met uw digitale camera, en daarna achteraf met IrfanView de zaak omzetten naar iets gangbaarders als bijvoorbeeld het bekende .tiff-formaat. Tif omdat er dan géén compressie met verlies plaatsvindt en alle details van de oorspronkelijke foto bewaard blijven. In onze voorbeeldmap staan foto's in het . NEF-formaat, een raw-derivaat van camerafabrikant Nikon. Zoals u ziet, zijn de foto's probleemloos te bekijken met IrfanView. Om alle bestanden in de map te converteren klikt u allereerst in het menu Bestand op Groepsconversie/ Hernoemen.

Stap 3

©CIDimport

Omdat we IrfanView hebben gestart middels een dubbelklik op een van de foto's in de testmap is dit ook meteen de werkmap van deze sessie. Wilt u álle foto's converteren, selecteer dan eerst het gewenste bestandstype van de originele foto's (1). In ons voorbeeld is dat dus de optie waarin onder andere het formaat NEF in voorkomt. U kunt nu enkele foto's selecteren in het overzichtje bovenaan, door daarbij de Ctrl-toets ingedrukt te houden kunt u door blijven klikken. Klaar? Dan klikt u op de knop Toevoegen. Wilt u alle foto's in de map converteren - zoals in dit voorbeeld - klik dan op de knop Alles toevoegen (2). Dan is het tijd om het gewenste uitvoerformaat te selecteren, kies daarvoor voor de optie TIF - Tagged Image Format. Om snel de doelmap te selecteren, klikt u op de knop Gebruik huidige map (3) en daarna op Bladeren (4). Selecteer dan de map Bewerkt (5) en klik op OK. Uiteraard kunt u met de knop Bladeren ook geheel handmatig naar een doelmap bladeren, maar dit werkt wel zo snel.

Stap 4

©CIDimport

Om de conversie te starten, klikt u nu alleen nog even op de knop Start. Het converteren kan afhankelijk van de gebruikte bestandsformaten, de resolutie en de snelheid van uw pc even duren. Uiteraard kunt u op deze manier van zo ongeveer elk bestandsformaat naar elk ander bestandsformaat converteren. Bedenk daarbij dat het weinig zinvol is om van een bestandsformaat als .jpg naar .tif te converteren, want de beeldkwaliteit verbetert hierdoor niet (jpg is immers niet bepaald verliesvrij qua compressiemethode), maar andersom (van .tif naar .jpg) kan wel, bijvoorbeeld om schijfruimte te besparen en/ of een foto te mailen.

Stap 5

©CIDimport

In het geval u naar .jpg converteert, loont het om even op de knop Opties naast het gekozen uitvoerformaat te klikken. Met de schuifregelaar in het geopende dialoogvenster kunt u de kwaliteit en bestandsgrootte instellen. Meer naar rechts betekent een betere beeldkwaliteit, maar ook een groter bestand. Meer naar links werkt deze redenering andersom. Goed om in het achterhoofd te houden als u iets wilt mailen.

Stap 6

©CIDimport

U kunt eventueel de map met de in de vorige stappen geconverteerde bestanden leegmaken, puur om het overzicht te behouden. Want er kan nog meer met IrfanView. Stel dat we onze .NEFbestanden naar .jpg willen converteren en deze tegelijkertijd willen verkleinen. Dat kan allemaal, het is zelfs mogelijk er in één run meteen een of ander filter op los te laten. Klik weer in het menu Bestand op Groepsconversie/ Hernoemen. Voeg weer alle (of een aantal) foto's toe en kies het gewenste uitvoerformaat. We gaan deze keer voor .jpg. Schakel vervolgens de optie Gebruik geavanceerde opties in (1) en klik op de knop Geavanceerd (2).

Stap 7

©CIDimport

Stel dat u een multimegapixelfoto naar iets mailbaars wilt converteren qua afmetingen, bijvoorbeeld naar 640 x 480 pixels. Dan schakelt u allereerst de optie WIJZIG GROOTTE (1) in om daarna de gewenste breedte of hoogte in te vullen. Omdat het misschien om een mix van zowel staande als liggende foto's gaat, schakelen we de optie Langste zijde in en vullen we de gewenste waarde (640) in het veld daarachter (2) in. Op die manier worden staande en liggende foto's allemaal even groot. Omdat foto's uit met name spiegelreflexcamera's niet de standaard 3:4 beeldverhouding hebben, schakelt u ook het vakje voor de optie Behoud aspectratio (proportioneel) (3) in, daardoor wordt bij de gewenste langste zijde van 640 pixels automatisch de waarde voor de kortste zijde berekend. Die zal dan niet altijd precies 480 zijn, maar uw foto wordt niet opgerekt of samengedrukt. Verder is het zaak om de optie Gebruik Resample functie (4) aan te zetten voor de beste verkleinkwaliteit. Desondanks treedt er bij verkleining altijd een beetje wazigheid op, schakel daarom de optie Verscherpen (5) in. Een waarde van circa 20 doet het wat ons betreft goed in de meeste omstandigheden. Verder kunt u natuurlijk naar hartenlust gebruik maken van allerlei andere aanwezige filters en opties. Weet u bijvoorbeeld dat er wat kleurverhoudingsproblemen zijn in veel van de te converteren foto's, schakel dan de optie Automatische kleuraanpassing (6) eens in. Met al deze opties beschikt u eigenlijk over uw eigen digitale ontwikkelcentrale!

Stap 8

©CIDimport

De verkleinde foto's zijn uiteraard in een handomdraai te mailen, de bestandsgrootte van onze testfoto's ligt tussen de 51 Kb en 165 Kb. Dat is héél wat gunstiger dan de oorspronkelijke foto's die tussen de circa 10 en 12 MB per stuk innemen. Bedenk tot slot dat áls u gaat converteren naar een ander bestandsformaat (al dan niet verkleind) het beslist zaak is om de originele .rawfotobestanden te bewaren. Hierin zit namelijk cameraspecifieke informatie verwerkt zodat u later met speciale .raw-bewerkingssoftware dingen kunt doen die op geen enkele manier met een .tif-bestand mogelijk zijn. Staat tegenover dat de meeste camera's inmiddels zulke goede foto's afleveren dat nabewerking op .rawniveau bijna niet nodig is. Maar mocht u ooit eens een creatieve bui krijgen...

Deze workshop komt uit Computer Idee nummer 17, jaargang 2009

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt of die zijn voorzien van bijzondere eigenschappen. Met een robotstofzuiger wordt de vloer schoongehouden, terwijl je er niet bij hoeft te zijn. En stofzuigen is dan wel het minste dat ze kunnen, want ook dweilen is voor veel modellen geen proleem. We vonden vijf geavanceerde exemplaren.

Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01

De Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01 is ontworpen om grote ruimtes aan te kunnen. Het apparaat heeft een stofzak van 3 liter en een werktijd tot 180 minuten in de laagste stand. In tegenstelling tot veel kleinere robots is deze HomeRun uitgerust met een stille motor; de opgave van 66 dB maakt hem relatief stil.

Er zit een dweilfunctie in zodat je de robot na het stofzuigen ook direct kunt laten dweilen. Via de app kies je voor een van de modi of plan je een schoonmaakprogramma in. De robot kan zichzelf navigeren, obstakels omzeilen en keert na gebruik terug naar het laadstation. Omdat de opvangbak groot is hoef je niet vaak te legen en dankzij de Li‑ion‑accu is hij geschikt voor grotere woningen. Het apparaat is van recente datum en daarom nog volop verkrijgbaar.

Dreame L10s Pro Ultra Heat

Deze robot combineert een groot stofreservoir van 3,2 liter met een lange werktijd van ongeveer 220 minuten. Dankzij de geïntegreerde dweilfunctie verwijdert hij niet alleen stof maar kan hij ook nat reinigen. De L10s Pro Ultra Heat gebruikt een zak in het basisstation, waardoor je het reservoir minder vaak hoeft te legen.

De Dreame is voorzien van een Li‑ion‑batterij aanwezig en de robot keert automatisch terug naar het station voor opladen en legen. De sensortechnologie helpt bij het vermijden van obstakels en het nauwkeurig schoonmaken van zowel harde vloeren als tapijt. Dankzij de meegeleverde app stuur je de schoonmaak aan, stel je no‑go‑zones in of plan je een dweilrondje.

Philips HomeRun 3000 Series Aqua XU3100/01

Deze Philips‑robot is bedoeld voor wie minder vaak handmatig wil schoonmaken. Hij beschikt over een gecombineerde stofzuig‑ en dweilfunctie en kan zichzelf legen via het automatische station. Met een gebruiksduur tot 200 minuten in de laagste stand en een geluidsniveau van 66 dB kan hij urenlang zijn werk doen zonder al te veel herrie. De stofcontainer van 35 cl is kleiner dan bij de HomeRun 7000, maar door het automatische leegmechanisme is dat geen probleem.

Je bedient het apparaat via de app en kunt daar zowel een schema programmeren als zones instellen. De Aqua XU3100/01 is een model uit de recente 3000‑serie en doordat hij een mop‑pad heeft kan hij zowel droog als nat reinigen, wat handig is voor harde vloeren zoals tegels en laminaat.

iRobot Roomba Combo j9+

De Roomba Combo j9+ is een model dat je vloeren zowel kan stofzuigen als dweilen. De Combo j9 beschikt over een opvangbak van 31 cl en hij kan zelf zijn inhoud legen in het automatische basisstation dat bij de set hoort. De Li‑ion‑accu zorgt voor een lange gebruiksduur en de robot maakt een routeplanning zodat elke ruimte efficiënt wordt schoongemaakt.

Via de app kun je zones instellen waar de robot niet mag komen en het dweilelement in‑ of uitschakelen. In de basis maakt de Combo j9+ zelfstandig een kaart van je woning en keert terug naar het station wanneer de accu moet opladen of de stofcontainer vol is. De robot is bedoeld voor huishoudens die gemak belangrijk vinden en biedt naast stofzuigen ook een dweilfunctie voor hardere vloeren.

MOVA Tech P50 Ultra

De MOVA Tech P50 Ultra is een forse robotstofzuiger met een basisstation. Het apparaat heeft een stofreservoir van 30 cl en wordt geleverd met een basisstation waarin je het stof eenvoudig kunt verwijderen. De robot produceert een geluidsniveau van 74 dB, iets hoger dan de Philips‑modellen, en weegt inclusief station ruim 13 kg.

Hij kan uiteraard ook automatisch terugkeren naar het station om op te laden of te legen. In de specificaties staat dat de MOVA is voorzien van een Li‑ion‑batterij en dat hij zowel kan stofzuigen als dweilen. De meegeleverde app maakt het mogelijk om routes in te stellen en zones te blokkeren. Met een vermogen van 700 W is hij krachtig genoeg voor tapijten en harde vloeren. Het is geschikt voor mensen die een uitgebreid station met automatische functies willen.

Je hebt net een klein fortuin uitgegeven aan een gloednieuwe 4K- of zelfs 8K-televisie. Je installeert hem, start je favoriete filmklassieker en zakt onderuit op de bank. Maar in plaats van een bioscoopervaring bekruipt je het gevoel dat je naar een goedkope soapserie of een homevideo zit te kijken. De acteurs bewegen vreemd soepel, de actiescènes lijken versneld en de magie is ver te zoeken. Geen zorgen, je televisie is niet stuk. Hij doet eigenlijk iets te goed zijn best.

Dit fenomeen is zo wijdverspreid dat er een officiële term voor is: het 'soap opera effect'. In technische kringen wordt dit ook wel bewegingsinterpolatie of 'motion smoothing' genoemd. Hoewel fabrikanten deze functie met de beste bedoelingen in hun televisies bouwen, is het voor filmfanaten vaak een doorn in het oog. Gelukkig is het eenvoudig op te lossen... als je tenminste weet waar je moet zoeken.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

Wat is het 'soap opera effect' precies?

Om te begrijpen wat er misgaat, moeten we kijken naar hoe films worden gemaakt. De meeste bioscoopfilms en veel dramaseries worden opgenomen met 24 beelden per seconde. Die snelheid geeft films hun karakteristieke, dromerige uitstraling. Een beetje bewegingsonscherpte hoort daarbij; dat is wat onze hersenen associëren met 'cinema'. Moderne televisies verversen hun beeld echter veel vaker: meestal 60 of zelfs 120 keer per seconde.

Om dat verschil te overbruggen, verzint je slimme televisie er zelf beelden bij. De software kijkt naar beeld A en beeld B, en berekent vervolgens hoe een tussenliggend beeld eruit zou moeten zien. Dit voegt de tv toe aan de stroom. Het resultaat is een supervloeiend beeld waarin elke hapering is gladgestreken.

Voor een voetbalwedstrijd of een live-uitzending is dat geweldig, omdat je de bal en spelers scherper kunt volgen. Maar bij een film zorgt die kunstmatige soepelheid ervoor dat het lijkt alsof je naar een achter de schermen-video zit te kijken, of dus naar een soapserie zoals Goede Tijden, Slechte Tijden, die traditioneel met een hogere beeldsnelheid werd opgenomen. De filmische illusie wordt hierdoor verbroken.

©ER | ID.nl

De winkelmodus is ook een boosdoener

Naast beweging is er nog een reden waarom het beeld er thuis soms onnatuurlijk uitziet: de beeldinstellingen staan nog op standje zonnebank. Veel televisies staan standaard in een modus die 'Levendig' of 'Dynamisch' heet. Deze stand is ontworpen om in een felverlichte winkel de aandacht te trekken met knallende, bijna neon-achtige kleuren en een extreem hoge helderheid. Bovendien is de kleurtemperatuur vaak nogal koel en blauw, omdat dat witter en frisser oogt onder tl-licht. In je sfeervol verlichte woonkamer zorgt dat echter voor een onrustig beeld waarbij huidtinten er onnatuurlijk uitzien en details in felle vlakken verloren gaan.

Hoe krijg je de magie terug?

Het goede nieuws is dat je deze 'verbeteringen' gewoon kunt uitzetten. De snelste manier om van het soap opera effect en de neonkleuren af te komen, is door in het menu van je televisie de beeldmodus te wijzigen. Zoek naar een instelling die Film, Movie, Cinema of Bioscoop heet. In deze modus worden de meeste kunstmatige bewerkingen, zoals bewegingsinterpolatie en overdreven kleurversterking, direct uitgeschakeld of geminimaliseerd. Het beeld wordt misschien iets donkerder en warmer van kleur, maar dat is veel dichter bij wat de regisseur voor ogen had.

Sinds kort hebben veel moderne televisies ook de zogeheten Filmmaker-modus. Dat is de heilige graal voor puristen. Als je deze modus activeert, zet de tv met één druk op de knop alle onnodige nabewerkingen uit en respecteert hij de originele beeldsnelheid, kleuren en beeldverhouding van de film.

Wil je de beeldmodus niet volledig veranderen, maar alleen dat vreemde, soepele effect kwijt? Dan moet je in de geavanceerde instellingen duiken. Elke fabrikant geeft het beestje een andere naam. Bij Samsung zoek je naar Auto Motion Plus of Picture Clarity, bij LG-televisies ga je naar TruMotion, bij Sony naar Motionflow en bij Philips naar Perfect Natural Motion. Door deze functies uit te schakelen of op de laagste stand te zetten, verdwijnt het goedkope video-effect en krijgt je film zijn bioscoopwaardige uitstraling weer terug.