Met Excel kun je prima lijsten met gegevens bijhouden, zoals een adressenbestand, klantenkring of de ledenlijst van een vereniging. In dit artikel gaan we aan de slag met de verschillende sorteermogelijkheden.

Gegevens in Excel kun je op verschillende manieren rangschikken. Je kunt ze bijvoorbeeld sorteren op alfabetische volgorde. Excel biedt hier verschillende handige opties voor, in deze basiscursus nemen we de mogelijkheden met je door. We behandelen voorbeelden die bruikbaar zijn voor Excel 2016 en 2019. Gebruik je een oudere versie, dan kan het zijn dat de instructies afwijken. We gaan aan de slag met een adreslijst en een ledenadministratie.

01 Werken met een adreslijst

Een adreslijst kun je handig gebruiken wanneer je meer mensen tegelijkertijd wilt benaderen, bijvoorbeeld via een brief of e-mail. In een adreslijst komen velden met gegevens als voornaam, tussenvoegsel, achternaam, straatnaam en huisnummer en postcode met woonplaats. We gaan aan de slag met een voorbeeld.

Open Excel en start deze met een lege werkmap. We beginnen in de lege werkmap in rij 2, we gebruiken rij 1 straks voor de veldkoppen. Vul eerst je eigen gegevens in.

1. Typ in cel A2 je voornaam.

2. Typ in B2 het tussenvoegsel (zoals ‘de’ of ‘van de’) als je naam dat heeft.

3. Typ in C2 je achternaam.

4. Typ in D2 je adres.

5. Noteer in E2 je postcode met je woonplaats. Wil je die twee liever apart noteren, typ dan je postcode in E2 en je woonplaats in F2.

Daarnaast kun je nog je telefoonnummer typen, de geboortedatum en wat je verder wilt bijhouden. Gebruik voor elk onderdeel een eigen cel in de rij.

©PXimport

02 Kopjes boven de kolommen typen

Nu je eigen gegevens in de spreadsheet staan, is duidelijk wat er in welke kolom komt. Je voorziet nu elke kolom van een eigen titel. Daarvoor gebruik je de eerste rij.

1. Typ in cel A1 Voornaam.

2. Typ in B1 tussen of tv (als afkorting van ‘tussenvoegsel’).

3. Typ in C1 Achternaam.

4. Typ vervolgens in D1 Adres, gevolgd door Postcode Woonplaats in E1. Wil je deze apart houden, typ dan in E1 Postcode en in F1 Woonplaats.

Dezelfde soort gegevens komen onder elkaar, dus alle plaatsnamen komen in dezelfde kolom, de achternamen in een andere kolom enzovoort. En de kenmerken die bij dezelfde persoon horen, komen in dezelfde rij naast elkaar.

03 Accenten aanbrengen

Je kunt de veldnamen voor de duidelijkheid vet maken en een opvallende achtergrondkleur geven.

1. Selecteer hiervoor rij 1 door op het rijnummer te klikken.

2. Klik in het tabblad Start op de knop Vet, of gebruik Ctrl+B op je toetsenbord.

3. Kies via het pijltje naast de knop Opvulkleur een gele kleur.

Je raamwerk voor de database is nu klaar.

©PXimport

04 Kolombreedte aanpassen

Wanneer je begint in een lege werkmap, hebben de kolommen in Excel een standaardbreedte, maar die kun je eenvoudig aanpassen. We willen graag kolom D (straatnaam en huisnummer) wat breder maken. Dat doe je als volgt.

1. Plaats de muisaanwijzer op de scheidslijn tussen kolomletter D en E; de muisaanwijzer krijgt pijlen naar links en rechts.

2. Houd de linkermuisknop ingedrukt en sleep opzij.

3. Laat los als de kolom breed genoeg is. Kolom D is breder geworden.

Je kunt een kolom in Excel ook sneller breder maken: daarvoor is de functie AutoAanpassen. Hiermee maak je de kolom automatisch zo breed als de langste tekst in een cel in die kolom. Je vindt AutoAanpassen onder het Lint bij Start en Cellen. Kies daar voor de knop Opmaak en vervolgens Kolombreedte AutoAanpassen.

Ditzelfde kan ook via een dubbele muisklik: ga weer met de muis op de scheidslijn tussen de kolomletters gaat staan (in ons voorbeeld tussen D en E). Je muisaanwijzer heeft nu twee pijlen opzij. Als je nu dubbelklikt, wordt de kolom ook automatisch aan de breedte van de tekst aangepast.

©PXimport

Help, ik zie #####

05 Ledenadministratie opzetten

Houd je voor bijvoorbeeld een vereniging de ledenadministratie bij, dan ga je hetzelfde te werk als eerder uitgelegd. Je begint weer met het invullen van de persoonsgegevens.

Boven de volgende lege kolom typ je het opschrift Team en daarin noteer je het team waarin de betreffende persoon speelt, zoals C1, D2, Senioren, Veteranen enzovoort. Je kunt de leden van dezelfde teams bij elkaar zetten door de ledenlijst te sorteren. Hoe je dat doet, leggen we vanaf stap 8 uit.

©PXimport

06 Kolomkoppen in beeld houden

De lijst met gegevens kan natuurlijk zo lang worden dat deze niet meer in zijn geheel in beeld past. Scrol je omlaag, dan schuiven de bovenste rijen omhoog, waardoor de rij met de koppen uit beeld verdwijnt. In Excel kun je de bovenste rij vastzetten, dat doe je als volgt:

1. Klik in een willekeurige cel.

2. Klik op de tab Beeld.

3. Klik op Blokkeren; er verschijnt een menu met drie opties.

4. Klik op Bovenste rij blokkeren.

Als je nu in je bestand omlaag scrolt, blijft de bovenste rij altijd in beeld. De andere rijen schuiven als het ware achter de bovenste rij langs. De nummering onder rij 1 verspringt en er loopt een zwarte lijn onder rij 1.

Zo kun je ook zorgen dat de linkerkolommen altijd in beeld blijven. Klik hiervoor op Blokkeren en kies Eerste kolom blokkeren.

©PXimport

07 Namen opzoeken

Zoek je in de adreslijst naar een bepaalde naam, laat Excel dan voor je zoeken.

Klik in het tabblad Start op Zoeken en selecteren (helemaal rechts); er opent een menu. Kies Zoeken; het venster Zoeken verschijnt. Je kunt dit venster overigens ook openen door op je toetsenbord op Ctrl+F te drukken.

Typ de naam die je zoekt of typ een woord. Je hoeft niet het complete woord te typen; de eerste letters zijn vaak al voldoende. Klik op Volgende zoeken of druk op Enter, Excel gaat naar de eerste cel waarin het zoekwoord voorkomt. Is dat nog niet de goede cel en komt het woord vaker voor, klik dan nogmaals op Volgende zoeken. Je gaat naar de volgende cel met dit zoekwoord enzovoort. Sluit dit venster met een klik op de knop Sluiten. Kun je de gemarkeerde cel niet goed zien doordat het venster Zoeken in de weg zit, dan verplaats je het venster door het aan de bovenste balk te verslepen.

©PXimport

08 Lijsten sorteren

Handig in Excel is dat je lijsten waarmee je werkt ook kunt sorteren. Dat kan in de volgorde die je zelf wilt. Je geeft op welke gegevens je wilt sorteren. In het voorbeeld dat we gebruiken – de adreslijst – kun je bijvoorbeeld sorteren op de achternaam en daarbij aangeven op welke volgorde je dat wilt doen. Dat kan met de sorteerknoppen onder het Lint bij Gegevens.

- Met A naar Z komen eventuele getallen eerst, van klein naar groot; daaronder komt de tekst in alfabetische volgorde, van A tot Z.

- Met Z naar A komt eerst de tekst in omgekeerde alfabetische volgorde, daaronder komen de getallen van groot naar klein.

©PXimport

09 Enkelvoudig sorteren

Het sorteren met deze knoppen is weliswaar snel, maar niet handig. De bovenste rij met veldnamen komt namelijk ergens in de lijst terecht, omdat de sorteerfunctie deze rij meeneemt bij het sorteren. Hierdoor komt bijvoorbeeld dan de kolomkop Voornaam onder in de lijst, bij de V en worden de andere koppen ook verplaatst.

Als je niets selecteert, zal Excel de gevulde cellen selecteren die een aaneengesloten blok vormen. Als er een lege kolom in je lijst voorkomt, worden de gegevens rechts van die lege kolom niet mee gesorteerd. Selecteer daarom alle kolommen van de lijst, om er zeker van te zijn dat de hele lijst wordt gesorteerd.

Een rij blijft dan altijd gewoon bij elkaar, dus hoef je niet bang te zijn dat je allerlei gegevens door elkaar gooit.

©PXimport

10 Sorteren met dialoogvenster

Je kunt de lijst beter sorteren met het dialoogvenster Sorteren, want dan kun je ervoor zorgen dat de titels in de bovenste rij op hun plaats blijven. Zo sorteer je de adreslijst op achternamen.

1. Selecteer alle kolommen van de adreslijst die gegevens bevatten.

2. Klik in het Lint bij het tabblad Gegevens op de knop Sorteren; dit opent het dialoogvenster Sorteren.

3. Zorg dat rechtsboven in dit venster de optie Mijn gegevens bevatten kopteksten is ingeschakeld. Want daardoor blijft de bovenste rij met de opschriften bovenaan staan.

4. Klik onder Kolom in de keuzelijst bij Sorteren op, op Achternaam.

5. De tweede keuzelijst onder Sorteren op, geeft nu aan dat je gaat sorteren op waarden; dat laat je zo.

6. De derde keuzelijst Volgorde staat standaard ingesteld op A naar Z, ook daar doe je niets aan.

7. Klik op OK.

De hele lijst wordt in een fractie van een seconde gesorteerd. Is dat niet goed gegaan, druk dan meteen op de sneltoets Ctrl+Z om deze actie ongedaan te maken.

©PXimport

Eerst selecteren en dan sorteren?

11 Het sorteren verfijnen

Staan alle achternamen eenmaal op alfabetische volgorde onder elkaar? Je kunt er ook voor zorgen dat vervolgens alle mensen met dezelfde achternaam op hun voornamen gesorteerd worden.

1. Klik in het tabblad Gegevens op Sorteren.

2. Zorg ervoor dat rechtsboven de optie Mijn gegevens bevatten kopteksten is ingeschakeld.

3. Klik onder Kolom in de keuzelijst op Achternaam (zoals in de vorige paragraaf).

4. Klik op Niveau toevoegen; je krijgt er een drietal keuzelijsten bij.

5. Klik bij Vervolgens op, in de keuzelijst op Voornaam.

6. Klik op OK.

Excel doet de rest van het werk: je lijst staat nu gesorteerd op achternaam, en per achternaam staan de mensen op voornaam gesorteerd.

12 Op meer subgroepen sorteren

Je kunt de adreslijst nog nauwkeuriger sorteren. Je sorteert bijvoorbeeld eerst alle achternamen op alfabetische volgorde en sorteert de mensen met dezelfde achternaam vervolgens op adres: die horen meestal bij hetzelfde gezin en staan dan bij elkaar. Vervolgens sorteer je de leden van hetzelfde gezin op voornaam.

1. Klik op Sorteren.

2. Zorg ervoor dat rechtsboven Mijn gegevens bevatten kopteksten is ingeschakeld.

3. Als het goed is, staat onder Kolom na Sorteren op, nog de optie Achternaam. Dat laat je zo.

4. Klik bij Vervolgens op, in de keuzelijst op b.

5. Klik op Niveau toevoegen; er komt een derde rij met opties bij.

6. Klik daarin bij Vervolgens op, in de keuzelijst op Voornaam en klik op OK.

Zo kun je het sorteerproces verder verfijnen naar eigen keuze.

Als je de lijst opnieuw wilt sorteren, bijvoorbeeld omdat je onderaan een nieuwe persoon hebt toegevoegd, klik dan op Sorteren. Je zult zien dat Excel de sorteervolgorde van de vorige keer al in het dialoogvenster Sorteren onthoudt. Dit geldt ook als je dit werkblad later weer opent.

©PXimport

Cursus Excel

De laatste paar maanden verschijnen er steeds potentere midrange smartphones. Nu zit je met de Motorola Edge 60 Pro wel aan de bovenste kant van die markt, maar dat neemt niet weg dat je nog steeds veel waar voor je geld kunt krijgen.

De Motorola Edge 60 Pro ligt in de winkels voor een adviesprijs van 599,99 euro. Voor dat geld krijg je een royale 12 GB werkgeheugen en 512 GB opslagruimte – een uitstekende deal dus. De prijs is gelijk gebleven aan die van zijn voorganger, maar onder de motorkap is er wel het nodige veranderd. De nieuwe Edge heeft een snellere processor, een krachtiger accu, een volledig vernieuwd camerasysteem en – opvallend – een flinke upgrade van het oplaadvermogen.

Net als eerdere modellen is de Edge 60 Pro slank, licht en compact, met een luxe uitstraling dankzij de aflopende schermranden. Met een gewicht van 186 gram ligt het toestel prettig in de hand. De achterkant is bekleed met veganistisch leer, wat niet alleen zorgt voor extra grip, maar ook voorkomt dat je last hebt van vingerafdrukken. En met zowel een IP68- als IP69-certificering is de smartphone uitstekend bestand tegen water en stof.

©Wesley Akkerman

Duurzaam en prachtig display

Terwijl veel andere fabrikanten de gebogen schermranden inmiddels links laten liggen, gaat Motorola er juist vol voor. Het geeft de Edge 60 Pro een premium uitstraling, maar brengt ook een klein nadeel met zich mee: in fel licht kunnen de randen reflecteren, iets waar je bij een plat scherm geen last van hebt. Storend is het niet direct, maar het valt wel op. Gelukkig maakt het p-oledscherm veel goed. Kleuren spatten van het display, het contrast is uitstekend en content kijken is dan ook een genot.

De vingerafdrukscanner zit netjes in het scherm verwerkt en reageert snel. Het display zelf biedt een scherpe resolutie van 2712 bij 1220 pixels en een verversingssnelheid tot 120 Hertz, wat zorgt voor soepele beelden. Ook de helderheid is dik in orde, zelfs op zonnige dagen. Mooi meegenomen is de keuze voor het stevige Gorilla Glass 7i aan de voorkant, een krasbestendige laag die tegen een stootje kan en het scherm goed beschermt bij dagelijks gebruik.

©Wesley Akkerman

Capabele processor voor gaming

De Motorola Edge 60 Pro draait op de Mediatek Dimensity 8350 Extreme, en dat is een flinke stap vooruit ten opzichte van de Edge 50 Pro. Vooral voor wie graag games op zijn smartphone speelt, is dit goed nieuws. Maar ook bij alledaags gebruik – van appen en mailen tot bellen, browsen en foto's maken – draait het toestel soepel. Tijdens het testen zijn we geen haperingen, vertragingen of andere storende zaken tegengekomen.

Ben je van plan om te gamen op de Edge 60 Pro, houd er dan wel rekening mee dat het toestel bij intensief gebruik warm kan worden. Dat gebeurt niet snel, maar bij grafisch zware 3D-games kan de temperatuur merkbaar oplopen, wat de prestaties wel iets kan beïnvloeden. De meeste casual games draaien probleemloos, maar bij zwaardere titels uit de Play Store speel je doorgaans op medium instellingen. Dat is niet ongebruikelijk in deze prijsklasse, en het toestel houdt zich daar prima staande.

©Wesley Akkerman

Meer energie, iets langere laadtijd

Een van de grootste veranderingen ten opzichte van het vorige model is de accu. Die heeft nu een indrukwekkende capaciteit van 6000 mAh, terwijl de voorganger met 4500 mAh al prima presteerde. Met de Edge 60 Pro haal je moeiteloos het einde van dag twee, zelfs als je af en toe een potje gamet. Die extra accuduur komt echter met een kleine keerzijde: de oplaadsnelheid is verlaagd van 125 naar 90 watt. Nog steeds snel, maar wel een stapje terug.

In de praktijk merk je daar weinig van. Tenzij je de Edge 60 Pro direct naast zijn voorganger legt, zul je het verschil nauwelijks opmerken. Opladen van 0 naar 100 procent duurt minder dan 50 minuten, en met een halfuurtje zit je vaak al rond de 75 procent. Draadloos laden is wél flink afgeremd: dat gaat nu met maximaal 15 watt, terwijl dat bij het vorige model nog 50 watt was. Een duidelijke concessie, al zal het voor veel gebruikers geen breekpunt zijn.

©Wesley Akkerman

De software was altijd zo goed…

Op softwaregebied heeft Motorola een aantal veranderingen doorgevoerd die niet voor iedereen positief zullen uitpakken. Zo staan er nu meer vooraf geïnstalleerde apps op het toestel, en is er een nieuwe AI-omgeving toegevoegd, ontwikkeld in samenwerking met Perplexity AI. Net als bij de Nothing Phone 3a krijg je daar via een aparte knop snel toegang toe. Daarmee kun je bijvoorbeeld meldingen laten samenvatten of informatie opvragen.

Leuk in theorie, maar in de praktijk werkt dat nog niet met alle apps. Toch zitten er handige functies tussen: zo kun je de assistent vragen om iets voor je te onthouden, zoals een foto of screenshot, die je later eenvoudig kunt terugvinden. Een duidelijke beperking is echter dat deze AI-functies alleen in het Engels werken. En hoewel we in Nederland vaak prima overweg kunnen met die taal, gaat dat ongetwijfeld ten koste van de toegankelijkheid voor sommige gebruikers.

©Wesley Akkerman

50x

Veel AI-opties

Een andere nieuwe functie is Playlist Studio. Daarmee kun je een afspeellijst laten samenstellen op basis van je eigen prompt. Klinkt veelbelovend, maar er zit een flinke beperking aan: het werkt alleen met Amazon Music, en dan ook nog uitsluitend als je een actief abonnement hebt. Daardoor zal deze functie voor veel gebruikers nauwelijks bruikbaar zijn. Image Studio – eveneens in samenwerking met Perplexity – is wél geslaagd. Hiermee maak je eenvoudig achtergronden, stickers en andere visuals, precies zoals je zou verwachten.

Daarnaast kun je rekenen op de kracht van Google Gemini, die je activeert door de powerknop ingedrukt te houden. Daarmee stel je vragen of geef je opdrachten, net als bij Google Assistant. Ook Circle to Search is aanwezig, een handige manier om snel informatie op te vragen over elementen uit foto's of screenshots. De nieuwe Moto AI-knop aan de linkerkant van het toestel is speciaal bedoeld voor deze AI-functies, maar is helaas niet aanpasbaar. Zonde, vooral voor wie weinig gebruikmaakt van Motorola's eigen AI-platform.

3x

2x

Veel dataverzameling

Opvallend is dat Motorola twee verschillende nieuwsoverzichten in zijn software-omgeving aanbiedt. Veeg je op het thuisscherm naar rechts, dan verschijnt de vertrouwde Google-feed – al kun je die eventueel uitschakelen. Daarnaast is er binnen het app-overzicht nóg een nieuwsoverzicht, afkomstig van een andere aanbieder. Het maakt duidelijk dat er veel gebeurt op het gebied van dataverzameling en -verwerking. Dat is op zich niets nieuws, maar Motorola zet het nu opvallend zichtbaar neer.

De Edge 60 Pro draait op Android 15 en krijgt drie jaar lang software-upgrades en vier jaar beveiligingsupdates. Daarmee loopt Motorola duidelijk achter op merken als Samsung en Google, die ruimere termijnen hanteren. Volgens Motorola sluit dit beleid echter aan op het werkelijke gebruik van hun toestellen. Intern onderzoek zou uitwijzen dat gebruikers hier tevreden mee zijn – reden genoeg voor het bedrijf om daar niets aan te veranderen. Toch voelt het als een gemiste kans: het drukt de langetermijnwaarde van een verder prima smartphone.

1x

0,5x

Solide camera’s, maar…

Het camerasysteem van de Motorola Edge 60 Pro levert over het algemeen degelijke fotoprestaties. De hoofdcamera heeft een resolutie van 50 megapixel, net als de ultragroothoeklens die ook dienstdoet als macrocamera. Daarnaast is er een telelens van 10 megapixel, goed voor 3x optische zoom en tot 50 keer digitale zoom. Aan de voorkant vind je een selfiecamera van eveneens 50 megapixel, met een lichtsensor die zorgt voor betere belichting en witbalans.

De lenzen produceren heldere, scherpe foto's, en dankzij de samenwerking met Pantone ogen kleuren meestal natuurlijk en accuraat, ook bij beweging of in lastige lichtomstandigheden. De HDR-prestaties zijn sterk, met veel detail in zowel lichte als donkere delen. Een minpunt is de neiging tot overbewerking: sommige foto's worden te sterk verscherpt, waardoor ze kunstmatig aanvoelen. Dat doet wat denken aan de beeldverwerking van sommige Samsung-toestellen.

0,5x

1x

Problemen in het donker

De hoofdcamera doet het prima bij daglicht, maar zodra het donker wordt, levert hij zichtbaar in op scherpte en detail. De ultragroothoeklens schiet bij goed licht acceptabele foto's, al vertaalt de sensor-upgrade zich niet altijd in betere beeldkwaliteit. In situaties met weinig licht vallen de prestaties flink tegen. De grootste tegenvaller is de telelens. Door de kleine sensor heeft die moeite met helderheid en dynamisch bereik, en de digitale zoom kun je sowieso beter links laten liggen.

De selfiecamera scoort daarentegen wél punten, met realistische huidtinten en scherpe beelden. Het bokeh-effect – waarbij de achtergrond onscherp wordt – is wisselend, en ook kun je kleurverschillen opmerken tussen de verschillende lenzen. Het zwakste punt van de Edge 60 Pro is echter de videokwaliteit. De beeldstabilisatie schiet tekort, waardoor video's al snel schokkerig aanvoelen. Onbruikbaar is het niet, maar op dit prijsniveau had Motorola meer mogen bieden.

2x

3x

Motorola Edge 60 Pro kopen?

De Motorola Edge 60 Pro scoort op hardwarevlak overtuigend, met een krachtige processor, een indrukwekkende accuduur en een helder, prettig scherm. Toch wordt de gebruikerservaring flink geremd door de software. Waar Motorola vroeger bekendstond om zijn schone Android-ervaring, oogt de Edge 60 Pro rommeliger dan ooit. De hoeveelheid voorgeïnstalleerde apps is toegenomen, en de AI-integratie voelt onaf – zeker omdat ondersteuning voor de Nederlandse taal ontbreekt.

De niet-aanpasbare AI-knop, de dubbele nieuwsfeeds met bijbehorende dataverzameling en het magere updatebeleid van drie jaar werpen een flinke schaduw over de solide hardwarebasis. Deze softwarematige concessies zorgen ervoor dat het toestel niet de verfijnde, toegankelijke ervaring biedt die je van Motorola zou verwachten. Zonder alle onvolwassen AI-toeters en bellen – en ondanks de wisselende camerakwaliteit – hadden we de Edge 60 Pro met gemak kunnen aanraden. Maar nu blijft er vooral een gevoel van gemiste kansen hangen.

Een oven wordt flink heet tijdens het gebruik, en ook in een magnetron met grill- of ovenfunctie kan de temperatuur behoorlijk oplopen. Daardoor verdampt vet of spettert eten sneller tegen de binnenkant van de deur. Zelfs bij een gewone magnetron kunnen spetters en condens zich ophopen op het ruitje. Na een tijdje is het glas zo vettig of bruin dat je nauwelijks nog naar binnen kunt kijken. Niet gevaarlijk, wél vervelend. Gelukkig is het schoonmaken van die ruit minder lastig dan je denkt!

Lees ook: Magnetron kopen? Dit is waar je op moet letten

Hoe ontstaat die vettige aanslag eigenlijk?

Tijdens het verwarmen van eten verdampt vet. In een oven branden die vetdruppeltjes langzaam in op het glas, zeker bij temperaturen boven de 180 graden. Ook etensresten die over de rand borrelen of spetteren kunnen tegen het ruitje aankomen. In een magnetron gebeurt min of meer hetzelfde, al speelt condens daar ook een rol. Het resultaat is een doffe waas die met alleen een vaatdoekje niet meer weggaat.

Wat heb je nodig?

Met een paar alledaagse schoonmaakmiddelen kun je die bruine aanslag al te lijf gaan:

🞐 Warm water
🞐 Scheutje afwasmiddel
🞐 Zachte doek (liefst microvezel)
🞐 Oude tandenborstel
🞐 Klein beetje baking soda
🞐 Schoonmaakazijn of citroensap
🞐 Eventueel een plastic schrapertje (géén metaal)

Let op: laat de oven of magnetron altijd goed afkoelen voor je begint.

Stap voor stap schoonmaken

Begin met de buitenkant van de ruit. Maak een lauwwarm sopje met afwasmiddel en veeg het glas schoon met een microvezeldoek. Hardnekkige plekken? Maak een dik papje van baking soda en een beetje water. Smeer dit op de vlekken en laat het tien minuten zitten. Daarna veeg je het eenvoudig weg met een vochtige doek.

Voor de binnenkant helpt het om vet eerst los te weken. Maak een doek nat met heet water en een flinke scheut azijn of citroensap. Houd deze een paar minuten tegen de binnenkant van het ruitje aan – of leg de doek er voorzichtig op, als dat lukt. De warmte en het zuur helpen om het vet los te weken. Gebruik daarna een tandenborstel om voorzichtig langs de randjes te schrobben.

Sommige ovens hebben een dubbele glasplaat. In veel gevallen kun je die losmaken om ook daar tussen schoon te maken. Kijk hiervoor in de handleiding van je oven: vaak zitten er klemmetjes of schroeven aan de bovenrand van de ovendeur. Wees voorzichtig en zorg dat je alles stevig terugplaatst.

©Андрей Журавлев

Let op bij zelfreinigende ovens

Heb je een zelfreinigende oven? Dan werkt het schoonmaken net even anders. Sommige ovens hebben een pyrolysefunctie: hierbij wordt de oven verhit tot zo'n 500 graden, waardoor vet en vuil veranderen in as. Dat kun je daarna eenvoudig opvegen met een doek. Andere modellen gebruiken katalyse of stoomreiniging. In al deze gevallen geldt: gebruik géén agressieve middelen op de wanden of het glas, want daarmee kun je de speciale coating beschadigen.

Ook belangrijk: de ruit kan tijdens zo'n reinigingsprogramma flink heet worden. Wacht dus altijd tot de oven volledig is afgekoeld voor je eraan begint. En poets het glas alleen met zachte doeken en neutrale middelen, zoals lauw water met een druppeltje afwasmiddel. Baking soda of citroen kun je in dit geval beter vermijden, tenzij je zeker weet dat jouw oven geen speciale coating heeft.

Wat moet je níet doen?

Gebruik geen schuursponsjes of staalwol. Ook ovenreiniger en agressieve sprays zijn geen goed idee op glas: ze kunnen het ruitje beschadigen of dof maken. Gebruik bij voorkeur ook geen mesjes of metalen schrapers – hoe verleidelijk dat soms ook is. Krassen zijn snel gemaakt en vrijwel niet meer weg te werken.

En daarna? Zo houd je het ruitje schoon

Veeg de ruit na elk gebruik even kort na met een vochtige doek, vooral als je ziet dat er gespetterd is. Dat kost je amper tijd en voorkomt dat vuil zich opbouwt. Gebruik je ovenschalen die kunnen overkoken? Zet er een lekbak onder. En voor magnetrons werkt een eenvoudig spatdekseltje echt verrassend goed – die vangt het meeste op.