Je hebt net je Windows-systeem helemaal op orde en nu wil je een complete back-up. Je overweegt een overstap naar een grotere harde schijf of een snelle SSD. Voor dergelijke scenario's komt de tool CloneZilla goed van pas. Die maakt het mogelijk je (systeem)partitie of je hele schijf te klonen.

01 Image & kloon

Om een exacte kopie van een partitie of harde schijf te krijgen, kun je zowel een 'image' als een 'kloon' gebruiken. Een image is één bestand waarin de hele kopie wordt opgeslagen (vooral handig als back-up). Bij een kloon, zoals we in deze workshop maken, wordt niets in een apart bestand weggeschreven, maar maak je de meest letterlijke kopie van alle bits en bytes op een partitie of schijf die je kunt bedenken: ideaal om een kant-en-klare back-upschijf te maken die je direct kunt inzetten, of om een systeem snel over te zetten naar een grotere schijf of een SSD.

02 CloneZilla Live

Voor onze kloonoperaties gebruiken wij het gratis CloneZilla, een opensource Linux-distributie. Kennis van Linux is niet nodig. CloneZilla heeft twee varianten: een live-versie en een server-editie. Voor thuisgebruik volstaat de live-versie. Je vindt die hier, waar je de rubriek Downloads opent en Stable releases aanklikt. Met het oog op compatibiliteit (met de meeste x86-cpu's) kies je bij CPU architecture voor i486. Ben je van plan een live-cd te branden, kies dan iso bij File type. Heb je liever een opstartbare usb-stick, selecteer dan zip. Bevestig met Download.

©PXimport

03 Live-cd

Als je het iso-bestand hebt gedownload, is het de bedoeling daar een opstartbare cd van te branden. Dat kan bijvoorbeeld met de gratis tool CDBurnerXP. Download en installeer het programma. In het hoofdvenster kies je vervolgens Brand ISO-bestand. Bevestig met OK en verwijs via de knop Bladeren naar het gedownloade iso-bestand. Zorg dat er een lege cd of dvd in het station zit, kies het juiste station bij Doelstation, laat het vinkje staan bij Finaliseren schijf en bevestig met Branden schijf. Even later is je opstartbare cd/dvd met CloneZilla klaar.

©PXimport

04 Stick formatteren

Beschikt je systeem niet over een cd/dvd-speler, dan ben je aangewezen op een live-stick. Daarvoor heb je het zip-bestand van CloneZilla gedownload. Stop een usb-stick in je pc, open de Verkenner, klik met de rechtermuisknop op de stationsletter van die stick en kies Formatteren. Het Bestandssysteem stel je in op FAT32, de Clustergrootte laat je ongemoeid. Kies een geschikte Volumenaam. Het vinkje bij Snelformatteren mag je laten staan. Druk op Starten om te formatteren. Houd er rekening mee dat alle eventuele data op die stick nu verdwijnen!

©PXimport

05 Opstartbare stick

Vanuit de Verkenner kopieer je de complete inhoud van het zip-bestand naar je stick: klik op het zip-bestand met de rechtermuisknop en kies Alles uitpakken. Verwijs naar je stick (niet naar een mapje op de stick!) en bevestig met Uitpakken. Na afloop open je in de Verkenner achtereenvolgens de submappen \utils en \win32 op je stick. Hier klik je dan het bestand makeboot.bat met de rechtermuisknop aan. Kies Als administrator uitvoeren. Je krijgt een melding dat je stick bootable zal worden gemaakt. Druk een willekeurige toets in om verder te gaan.

©PXimport

06 Live medium

CloneZilla staat nu klaar op een opstartmedium: een cd/dvd of een usb-stick. Stop dat in de pc waarvan je een schijf(partitie) wilt klonen en zorg dat het toestel hiervan opstart. Op sommige systemen zal CloneZilla automatisch opstarten als je de pc aanzet. Bij andere systemen moet je eerst een toets(combinatie) indrukken om een bootmenu op te roepen, waar je dan het gewenste bootmedium kiest. Desnoods maak je eerst een ommetje naar het setupvenster van je BIOS, waar je dan de opstartvolgorde (boot sequence) zo aanpast dat je systeem eerst van cd/dvd of usb-stick opstart.

©PXimport

Tuxboot

Lukt het om een of andere reden niet de usb-stick opstartbaar te maken, dan kun je het nog met de gratis tool Tuxboot proberen. Ook hier kun je er het beste voor zorgen dat je de stick vooraf als FAT32 hebt geformatteerd. Start Tuxboot als administrator op. Bovenaan stel je On-Line Distribution in op clonezilla_live_stable en current. Onderaan stel je het Type in op USB Drive en kies je de juiste stationsletter van je stick. Zodra je met OK bevestigt, zal Tuxboot CloneZilla zelf downloaden, uitpakken naar je stick en de stick opstartbaar maken.

©PXimport

07 CloneZilla opstarten

In ons eerste scenario gaan we ervan uit dat je - letterlijk - een kloon maakt van je harde schijf, en dat je met dat doel al een (nagenoeg) identieke tweede harde schijf hebt aangesloten. Als je systeem is opgestart vanaf het gemaakte live-medium met CloneZilla, kies je in het opstartmenu de bovenste optie: Clonezilla Live (Default settings, VGA 800x600). Mocht het met deze optie niet lukken, dan kun je het nog proberen met Other modes of CloneZilla Live, waarna je een van de andere opties selecteert (zoals Safe Graphic Settings of Failsafe mode).

©PXimport

08 Kloonmodus

Kies de gewenste taal (English wellicht, Nederlands ontbreekt vooralsnog) en kies Select keymap from arch list, waarna je een geschikte toetsenbordindeling selecteert (zoals qwerty / Dutch of azerty / Belgian / Standard). Vervolgens selecteer je Start Clonezilla. Zoals gezegd focussen we in deze workshop op het echte 'klonen', dus kies je in het volgende venster device-device work directly from a disk or partition to a disk or partition. Nog een stap verder vraagt CloneZilla je in welke modus je wilt werken. Kies hier Beginner mode (zie stappen 13 en 14 voor de Expert mode).

©PXimport

09 Kloonproces

In dit scenario kopieer je de ene schijf compleet naar een tweede schijf, dus kies je hier de optie local_disk_to_local_disk_clone. Nu is het even opletten. CloneZilla vraagt je de bronschijf aan te duiden. Selecteer de schijf waarvan je een kloon wilt maken. In het volgende venster duid je dan de doelschijf aan. Besef goed dat deze laatste geheel wordt overschreven met de inhoud van de bronschijf! Hierna accepteer je de standaardoptie (Skip checking/repairing source files). Bevestig met Enter en met Y (2x) en bevestig Do you want to clone the boot loader ook met Y.

©PXimport

10 Wissel

Afhankelijk van de schijfgrootte kan het kloonproces een hele tijd in beslag nemen. Na afloop druk je de Enter-toets in en kies je in het menu de optie Poweroff. Voordat je het systeem opnieuw laat opstarten, moet je een van beide schijven namelijk eerst verwijderen, omdat Windows met twee identieke schijven anders in de war kan raken. Om het resultaat uit te testen, kun je in dit geval de oude (bron)schijf verwijderen en alleen de nieuwe (doel)schijf aansluiten. Als alles goed is, start de computer nu netjes op van de nieuwe schijf. De kloonoperatie is succesvol.

©PXimport

11 Grotere doelschijf (1)

Het kan natuurlijk gebeuren dat je een kloonoperatie wilt uitvoeren van een bronschijf naar een grotere doelschijf. Ook deze operatie kun je op dezelfde manier uitvoeren als beschreven in stappen 7 t/m 10. Je zult dan wel merken dat CloneZilla niet de volledige capaciteit van de nieuwe schijf heeft benut, maar dat de partitie op die schijf precies even groot als die van de bronschijf. Dat kun je rechtzetten met een partitiebeheerder, zoals het Schijfbeheer dat in Windows zit ingebouwd. Je start het op via Windows-toets+R, waar je dan het commando diskmgmt.msc uitvoert.

©PXimport

12 Grotere doelschijf (2)

In principe heb je nu twee mogelijkheden. Je kunt de gekloonde partitie groter maken en de niet-toegewezen schijfruimte toevoegen aan de partitie. Klik die partitie hiervoor met de rechtermuisknop aan, kies Volume uitbreiden, druk tweemaal op de knop Volgende en op Voltooien. Een andere mogelijkheid is dat je van die niet-toegewezen ruimte een afzonderlijke partitie maakt. Daarvoor klik je die ruimte met de rechtermuisknop aan en kies je Nieuw eenvoudig volume. Druk op tweemaal op Volgende, kies een geschikte Volumenaam en bevestig met Volgende en met Voltooien.

©PXimport

13 Expertmodus (1)

In stap 8 gaven we al aan dat er ook een 'Expert mode' beschikbaar is. Hiermee is het bijvoorbeeld mogelijk CloneZilla de partitietabel en het bestandssysteem van een kleinere bronschijf automatisch te laten aanpassen aan de opslagcapaciteit van een grotere doelschijf, zodat ingrepen zoals in stappen 11 en 12 niet nodig zijn. Kies daarvoor Expert mode en local_disk_to_local_disk_clone. Geef zowel de bron- als de doelschijf aan en aanvaard de standaard ingestelde parameters (controleer dat ook de parameter -r van een asterisk is voorzien), evenals de optie Skip checking/repairing source files.

©PXimport

14 Expertmodus (2)

In het volgende venster kies je de optie -k1 Create partition table proportionally (OK for MBR format, not GPT). Dat zorgt ervoor dat de partitietabel aan de grotere doelschijf wordt aangepast. CloneZilla vraagt om bevestigingen. Na afloop sluit je het systeem af, verwijder je de bronschijf en ga je via het Windows Schijfbeheer na of de aangemaakte partitie inderdaad de volledige schijfruimte inneemt. Het kan gebeuren dat Windows bij het opstarten een probleem ontdekt. Gewoonlijk wordt dat automatisch hersteld. Desnoods val je terug op de methode uit stappen 11 en 12.

©PXimport

15 Grotere bronschijf (1)

Kloonprogramma's kunnen uiteraard niet 200 GB data op de bronschijf klonen naar een doelschijf van 160 GB. Maar als een partitie op die bronschijf bijvoorbeeld slechts 120 GB aan data bevat, dan krijg je die weer wél op de doelschijf. Nadat je de partitie(s) hebt gedefragmenteerd (althans op een klassieke harde schijf), ga je met een partitiebeheerder aan de slag om die zo veel mogelijk te verkleinen en op elkaar te laten aansluiten. Dat kan bijvoorbeeld met het gratis GParted, met een opstartbare cd/usb-stick.

©PXimport

16 Grotere bronschijf (2)

Vervolgens zorg je ervoor dat de doelschijf op dezelfde manier als de bronschijf is gepartitioneerd, dus hetzelfde aantal partities, dezelfde grootte en bootvlag. Daarbij houd je nog een stuk ongebruikte, niet-toegewezen schijfruimte over op de doelschijf. Ook dat doe je met Gparted. Start nu CloneZilla op. Deze keer kies je voor local_partition_to_local_partition_clone. Vervolgens duid je de (eerste) bronpartitie aan, gevolgd door de doelpartitie waarop je alle data van de geselecteerde bronpartitie wilt plaatsen. Kies na afloop eventueel Start over om zo ook (op dezelfde manier) de overige partitie(s) te klonen.

©PXimport

17 SSD-uitlijning

Als je een harde schijf of een partitie wilt klonen naar een SSD, dan loop je het risico dat de partitie(s) op je SSD niet optimaal worden 'uitgelijnd', met mindere prestaties als gevolg. Om dat na te gaan, voer je op de Opdrachtprompt het commando wmic partition get Name, StartingOffset uit, of je start de Windows-tool msinfo32 op. Open hier Systeemoverzicht / Onderdelen / Opslag / Schijven. Is het aantal bytes bij de Start(ing)offset van de partitie(s) deelbaar door 4096, dan zit de uitlijning goed.

©PXimport

18 MiniTool Partition Wizard

Blijkt de uitlijning niet zoals het hoort, dan kun je dat alsnog bijsturen, bijvoorbeeld met de gratis MiniTool Partition Wizard Home Edition. Installeer dit programma en start het op. Klik in het grafische overzicht je SSD-schijf aan en selecteer Align All Partitions in het linkerpaneel. De tool analyseert de partitie en deelt je mee wanneer die al in orde blijkt te zijn. Is dat niet het geval, dan verneem je welke partitie(s) alsnog moeten worden uitgelijnd. Klik dan linksboven op Apply. Dat vergt wel een (automatische) herstart van Windows.

©PXimport

19 Vooraf uitlijnen

In plaats van pas na het klonen van de schijf de uitlijning te corrigeren, kun je ook vooraf de uitlijning van je SSD optimaliseren. Start voordat je gaat klonen de pc met Windows op vanaf je harde schijf. Open de opdrachtprompt als administrator en voer deze opdrachten uit, waarbij je x vervangt door de stationsletter van je SSD:

diskpart

list disk

select disk x

create partition primary align=1024

active

exit

Controleer vervolgens de uitlijning zoals beschreven in stap 17.

©PXimport

20 Partitie klonen

Nu je SSD is uitgelijnd, kun je de (primaire) partitie van je schijf gaan klonen naar de partitie op je SSD. Wanneer de bronpartitie kleiner is dan de partitie op de SSD, kun je gerust CloneZilla inzetten, kies de optie local_partition_to_local_partition_clone. In het andere geval: zie het kader 'Alternatieve tool'. Als Windows wegens ontbrekende bootloader niet wil opstarten, kun je dat oplossen door het systeem van de Windows-installatie-dvd op te starten en daar Uw pc herstellen te kiezen en via Problemen oplossen / Geavanceerde opties, het Opstartherstel uit te voeren.

©PXimport

21 SSD nazorg

Is de kloonoperatie achter de rug, verwijder dan de oude schijf voordat je de pc herstart. Het kan dat je de SSD in dezelfde SATA-poort moet pluggen als die oude schijf om te kunnen opstarten. Om er zeker van te zijn dat Windows een en ander heeft geoptimaliseerd voor de SSD, voer je als administrator vanaf de Opdrachtprompt nog het commando fsutil behavior query DisableDeleteNotify uit. Is het resultaat 1 (en niet 0), dan moet je de TRIM-functie alsnog inschakelen. Dat kan met fsutil behavior set DisableDeleteNotify 0. Ga ook na of Windows de defragmentatie voor je SSD heeft uitgeschakeld.

©PXimport

Alternatieve tool

Clonezilla is minder geschikt om een bronpartitie te klonen naar een kleinere doelpartitie. Als dit je situatie is, vind je een oplossing in EaseUS Partition Master Free. Het komt erop neer dat je eerst de bronpartitie selecteert, waarna de tool die analyseert (onder meer op de hoeveelheid gebruikte data). Vervolgens duid je een stuk 'unallocated space' aan op je SSD als doellocatie. Zorg dat er een vinkje staat bij Optimize for SSD en bevestig met Apply. De tool zorgt zelf voor een dynamische herschaling van de bronpartitie zodat die op de doellocatie van de SSD past.

©PXimport

Samsung Electronics heeft de wereldwijde uitrol van de Bespoke AI Jet Ultra aangekondigd. Deze snoerloze steelstofzuiger wordt omschreven als een zeer krachtig model, en werd eerder onthuld tijdens het Welcome to Bespoke AI-evenement.

Het apparaat beschikt over een verbeterde AI Cleaning Mode 2.0 en een geavanceerd HEPA-filtratiesysteem. De Bespoke AI Jet Ultra heeft volgens tests een zuigkracht tot 400 W. De HexaJet-motor speelt hierbij een belangrijke rol: de zeshoekige statorstructuur met een tweefasige diffuser en dunnere waaier verbeteren de luchtstroom en verhogen de efficiëntie. In de minimale vermogensstand kan de stofzuiger tot ongeveer 100 minuten werken op één accu. 

"Dit nieuwe model bouwt voort op het eerdere succes van de Bespoke AI Jet," aldus Jeong Seung Moon, EVP en hoofd van het R&D-team voor Digital Appliances Business bij Samsung Electronics.

Intelligente schoonmaakondersteuning

Het toestel is uitgerust met de verbeterde AI Cleaning Mode 2.0. In deze modus worden de druk op de borstel en de luchtdruk tijdens het stofzuigen gedetecteerd, waarna zes verschillende schoonmaakomgevingen kunnen worden herkend. De schoonmaakprestaties worden vervolgens automatisch aangepast. De Active Dual Brush kan onderscheid maken tussen normale en hoogpolige tapijten, terwijl de Slim LED Brush+ hoeken kan detecteren. 

Door het vermogen en de borstelsnelheid aan verschillende schoonmaakomgevingen aan te passen, verbruikt de batterij volgens Samsung tot 21 procent minder energie en neemt de wendbaarheid tot 8 procent toe met prestaties die vergelijkbaar zijn met de middelste vermogensstand. 

Verbeterd filtratiesysteem

Samsung heeft het filtratiesysteem verbeterd om stofdeeltjes op te vangen wanneer de lucht uit de stofzuiger wordt geblazen. De Bespoke AI Jet Ultra beschikt over een meerlaags filtersysteem dat fijnstof effectief opvangt. Binnenkomende lucht passeert interne compartimenten zoals de cycloon en een filter van metaalgaas die achtereenvolgens stofdeeltjes opvangen, wat volgens het bedrijf resulteert in een filtratie-efficiëntie van 99,999 procent. 

Het HEPA-filtersysteem vangt stofdeeltjes op tot 0,3 µm, waardoor er minder stof in de lucht terechtkomt. 

Prijzen en beschikbaarheid

De Bespoke AI Jet Ultra is verkrijgbaar in twee kleuren: Satin Black en Satin Mint. De adviesprijs voor beide modellen is 1349 euro. De stofzuiger zal vanaf eind april te koop zijn in de Benelux.

Nu de parkeer-app EasyPark onder vuur ligt vanwege de fors hogere servicekosten die vanaf 1 mei 2025 in rekening worden gebracht, is het tijd om eens te kijken naar alternatieven. De app van Q-Park bijvoorbeeld: stukken goedkoper en ook nog eens makkelijk in gebruik.

Om te beginnen download je de Q-Park-app via Apple App Store of Google Play Store . Open na de installatie de app en druk op Inloggen wanneer je al een account hebt, of kies voor Account aanmaken om je registratie te voltooien. Je ontvangt ook nog een bevestigingscode per mail die je moet invullen tijdens de registratie. Een werkend e-mailadres is dus belangrijk.

Voer vervolgens je e-mailadres en wachtwoord in en tik op Bevestigen. Eenmaal ingelogd krijg je toegang tot het hoofdscherm, waar je beschikbare parkeergarages in jouw buurt vindt.

Dit scherm toont in real time hoeveel plaatsen er nog vrij zijn en wat de verwachte kosten zijn. Wil je direct instructies naar een locatie? Raak dan Navigeren aan en gebruik de ingebouwde routebeschrijving van je toestel. Houd er rekening mee dat je soms toestemming moet geven voor locatiediensten, wat je bij de eerste keer gebruik in de systeeminstellingen kunt regelen. Zo ben je binnen enkele minuten klaar om overal vlot te parkeren, zonder eindeloos rondjes te hoeven rijden in drukke stadscentra. 

Betalen en tariefoverzicht

Per parkeergarage of -terrein kun je direct zien hoeveel elektrische oplaadpunten er zijn. Als je echter benieuwd bent naar de parkeerkosten, dan wordt het je in de app niet heel gemakkelijk gemaakt. Die kosten zijn namelijk niet opgenomen in de app: je wordt doorverwezen naar de website van Q-Park, waar je vervolgens alsnog handmatig de parkeerlocatie moet invoeren. Niet heel gebruikersvriendelijk.

Parkeren op straat gaat gelukkig wel iets eenvoudiger: daar hoef je alleen de parkeersessie te starten. Als je creditcard of bankrekening is gekoppeld, hoef je vervolgens verder nergens meer naar om te kijken.

De app houdt de duur van je parkeeractie bij en rekent automatisch het juiste bedrag af. Zo voorkom je onnodige boetes. Zodra je terug bij je auto bent, beëindig je de sessie via Parkeersessie stoppen. Houd er rekening mee dat sommige locaties een maximaal dagtarief hanteren. Door dit vooraf te checken, kom je nooit voor verrassingen te staan. Ook prettig is dat je geen transactiekosten betaalt als je op straat parkeert, zoals dat bijvoorbeeld wel het geval is bij EasyPark.

Makkelijk garages inrijden

Een andere handige optie is de functie mobiel parkeren. Als je dit in de app instelt, kun je voortaan automatisch parkeergarages van Q-Park inrijden waar nummerbordherkenning is ingeschakeld. Welke dat zijn, zie je in de app. In de app geef je daartoe het nummerbord van je auto op, maak je een koppeling met iDeal of je creditcard en na het verifiëren van je rekeningnummer door middel van een machtiging van één cent wordt de betaling voortaan automatisch afgeschreven wanneer je de parkeergarage of het parkeerterrein afrijdt. Je betaalt in deze gevallen ook geen 40 cent transactiekosten. En: zowel bij het in- als uitrijden wordt de slagboom automatisch voor je geopend.

Handige tips

Het leuke aan de de Q-Park-app is dat deze meer biedt meer dan alleen het parkeren zelf. Zo kun je meldingen inschakelen door op Instellingen en vervolgens Pushmeldingen te tikken. Hierdoor ontvang je een notificatie wanneer je parkeersessie bijna afloopt of wanneer er een actietarief geldt.

Stel je voor dat je met vrienden dineert in een onbekende stad: de functie Vind mijn auto wijst je exact de weg terug naar je parkeerplek. Alles werkt intuïtief, omdat de app een overzichtelijke interface heeft en jou begeleidt bij elke stap. Mocht je tegen problemen aanlopen, dan kun je met Help direct contact opnemen met de supportafdeling. Let op dat je je gegevens up-to-date houdt, zodat je altijd toegang hebt tot de juiste betaalopties.

Meerdere auto's

Heb je meerdere auto's of wil je je account delen met anderen? Dat kan ook: in je profiel kun je namelijk meerdere nummerborden toevoegen. Logt iemand anders op een andere telefoon in met hetzelfde account, dan kan deze persoon de app dus ook gebruiken voor zijn of haar auto.

Tot slot

De Q-Park-app bespaart je kostbare tijd door parkeren makkelijk te maken en automatisch je betalingen te regelen. Dankzij de duidelijke interface en realtime informatie vind je moeiteloos beschikbare parkeerlocaties. Bovendien kun je snel je parkeeractie verlengen en betaalopties beheren, zodat je nooit meer onnodig betaalt. Prettig daarbij is dat je geen transactiekosten betaalt.