ID.nl logo
Zo bewerk je eenvoudig al je vakantiefoto's
© Reshift Digital
Huis

Zo bewerk je eenvoudig al je vakantiefoto's

Na de vakantie kom je vast thuis met een geheugenkaart vol mooie foto's. Heerlijk om nog lang na te genieten. Door je foto's op een slimme manier uit te zoeken, te organiseren en te bewerken, heb je in een mum van tijd je fotocollectie op orde en voorkom je dat dit klusje alsmaar blijft liggen.

Tip 01: Photoshop Elements

Terug van vakantie kun je nog lang nagenieten door je vakantiefoto's te bekijken. Voordat het zover is, ligt er eerst nog wat uitzoekwerk op je te wachten. Want met een digitale camera schiet je al snel een flinke hoeveelheid foto's. Daar zitten ongetwijfeld enkele mindere exemplaren tussen, een paar mislukkelingen en foto's die je liever eerst wilt bewerken, omdat ze dan pas echt gaan stralen.

Pas na dit uitzoeken en bewerken, zijn je foto's echt klaar om het daglicht te zien. Een pakket waarmee je foto's zowel kunt uitzoeken (beheren) als bewerken, is Adobe Photoshop Elements 12. Heb je dat programma nog niet in huis, vind je via www.adobe.nl een gratis proefversie die je dertig dagen zonder beperkingen mag gebruiken. Photoshop Elements kost ongeveer honderd euro, al zijn er regelmatig flinke kortingsacties.

©PXimport

Tip 01 Photoshop Elements is een geavanceerde en zeer complete fotobewerker.

Tip 02: Beheren en bewerken

Eenmaal geïnstalleerd heb je niet één, maar zelfs twee programma's op je computer staan. Allereerst natuurlijk Photoshop Elements en daarnaast ook nog een beheerprogramma genaamd Organizer. Hiermee zoek je in een mum van tijd je vakantiefoto's uit, of het er nu enkele tientallen of een paar honderd zijn. Uiteraard kun je er meteen al je foto's mee beheren, dus je hebt er het hele jaar door plezier van. Je kunt vanuit de Organizer naadloos naar de Elements springen om foto's op te peppen. Elke keer dat je Photoshop Elements opstart, krijg je een welkomstscherm te zien. Daar maak je de keuze of je naar de Organizer springt, of rechtstreeks naar Photoshop Elements (de Foto-editor). In dit artikel werken wij steeds vanuit de Organizer.

©PXimport

Tip 02 Tijdens opstarten kies je voor de Organizer of Photoshop Elements.

Tip 03: Media ophalen

Heb je al een map op de computer waarin je foto's bewaart? Klik dan zodra de Organizer is opgestart links bovenin op de knop Importeren en kies Uit bestanden en mappen. Wijs de fotomap aan en klik op de knop Media ophalen. Alle foto's (en filmpjes) in deze map worden vervolgens geïnventariseerd. Dit herhaal je eventueel voor elke andere fotomap die je hebt. Let op: je hoeft dit alleen voor hoofdmappen te doen. Staan er submappen in een map, dan worden die automatisch meegenomen.

Het doel van dit importeren, is dat de Organizer informatie over jouw foto's verzamelt en opslaat in een catalogus. Hierdoor ontstaat een centrale administratie waarmee je altijd snel en makkelijk elke foto weer kunt terugvinden. De foto's zelf blijven gewoon in de mappen staan waarin jij ze hebt neergezet. De catalogus bevat dus alleen informatie over jouw foto's, de zogenaamde metadata. Nooit de foto's zelf.

©PXimport

Tip 03 Importeer eerst bestaande fotomappen op je pc.

Tip 04: Foto's importeren

Heb jij jouw vakantiefoto's al naar de computer gekopieerd? Dan zijn ze nu meteen bekend in de Organizer, mits je de betreffende map of hoofdmap in de vorige tip hebt geïmporteerd. Zitten de foto's nog in de camera, dan ga je als volgt te werk. Sluit de camera met een usb-kabel op je computer aan of plaats het geheugenkaartje in de kaartlezer van je pc. Kies in de Organizer voor Importeren / Van camera of kaartlezer. In het kader Bron kies je de schijfletter waaronder jouw camera of de geheugenkaart bereikbaar is. In het kader Importinstellingen wijs je bij Locatie een fotomap op de computer aan.

Om je foto's overzichtelijk bij elkaar te houden, wil je hier vast een lege, nieuwe map voor gebruiken. Is dat de map die je nu aanwijst, kies bij Submap(pen) maken dan voor Geen. Heb je nog geen nieuwe map aangemaakt, dan kan dat nu gebeuren. Kies voor Aangepaste naam en tik in het veld eronder de mapnaam in. De andere velden en opties in dit venster hoef je niet aan te passen. Klik tot slot weer op Media ophalen. Nu worden de foto's naar je computer gekopieerd. Zijn er meerdere camera's gebruikt op vakantie? Dan herhaal je deze stappen om ook die foto's te importeren.

©PXimport

Tip 04 Foto's van geheugenkaart of camera naar de pc kopiëren.

Tip 05: Waarderingen

Elke map die je aan de Organizer toevoegt, komt in de linkerkolom onder het kopje Mijn mappen te staan. Ook zie je miniaturen van je foto's. Dubbelklik op een miniatuur en de foto verschijnt in het groot. Met de pijltjestoetsen blader je vervolgens door je foto's. Kom je een mislukte foto tegen? Met de Delete-toets gooi je hem weg. Zet op het bevestigingsvenster wel het vinkje aan, want anders wordt de foto alleen uit de catalogus weggehaald. Fotografeer je veel? Dan is het slim om je beste foto's een sterwaardering te geven. Daarmee kun je ze straks eenvoudig weer terugvinden en sla je de mindere exemplaren eenvoudig over. Klik met rechts op zo'n foto en ken bij Waarderingen één tot vijf sterren toe. Hoe meer sterren, hoe beter je de foto vindt. Je hoeft niet alle waarderingen te gebruiken. Alleen drie en vijf sterren, of alleen vier en vijf, is bijvoorbeeld ook prima.

©PXimport

Tip 05 Geef je mooiste foto's een waardering.

Tip 06: Selectie

Een handige truc die je met sterwaarderingen kunt uithalen, is je mislukte foto's niet meteen weggooien, maar ze in eerste instantie één ster te geven. Zodra je alle vakantiefoto's hebt doorlopen, of nadat je het desnoods enkele dagen hebt laten bezinken en je echt zeker weet dat je ze kwijt wilt, klik je rechts bovenin het scherm bij Waarderingen op de eerste ster. Die kleurt nu als enige geel. Zorg vervolgens dat er voor het rijtje sterretjes een gelijkteken staat, door te kiezen voor waardering is gelijk aan. Nu zie je alleen nog maar de foto's waaraan jij één ster hebt toegekend. Zodra je er zeker van bent, kun je ze allemaal tegelijk in de prullenbak gooien. Uiteraard gebruik je de waarderingen vooral om snel je mooiste foto's te zien. Op dezelfde manier kies je dan bij Waarderingen voor het gewenste aantal sterren. Voor de sterretjes geef je aan of je alleen dit exacte aantal sterren wilt zien of ook foto's met meer of juist minder sterren.

©PXimport

Tip 06 Alleen je beste foto's in beeld via sterwaarderingen.

Tip 07: Rechtop zetten

Camera's hebben tegenwoordig een sensor aan boord, zodat ze weten of je een liggende dan wel een staande foto maakt. Soms gaat dit fout. Meestal als je schuin omhoog of omlaag fotografeert. Daarom kan het gebeuren dat sommige foto's in de Organizer en op het scherm verkeerd worden weergegeven. Dit corrigeer je eenvoudig door zo'n foto te kantelen via sneltoetsen Ctrl+Linker-cursortoets of Ctrl+Rechter-cursortoets. Je kunt dit ook doen door deze bewerkingen in het menu Bewerken uit te kiezen. Uiteraard is dit euvel ook te herstellen door de foto te roteren in Photoshop Elements zelf.

©PXimport

Tip 07 Foto's zet je in een oogwenk netjes rechtop.

Tip 08: Foto's bewerken

Tussen je vakantiefoto's zitten ongetwijfeld foto's die verbeterd kunnen worden. Daar is Photoshop Elements het aangewezen programma voor. Je start de fotobewerker door met rechts op een te verbeteren foto te klikken en te kiezen voor Bewerken met de Photoshop Elements Editor. In de menubalk vind je deze optie ook onder Bewerken. Je mag desgewenst ook meerdere foto's selecteren in de Organizer. Ze verschijnen dan als miniaturen in het fotovak onderaan het scherm van Photoshop Elements. Zo kun je heel snel een reeks foto's bewerken, zonder dat je steeds heen en weer naar de Organizer hoeft te springen. Je bewerkt ze overigens wel gewoon per stuk. Het fotovak kun je eventueel sluiten zodat je de foto lekker groot op het scherm te zien krijgt. Selecteer je een bepaald gereedschap, dan is dit fotovak niet te zien. Onderin het scherm kun je er dan alsnog naartoe springen.

©PXimport

Tip 08 In het fotovak zie je miniaturen van ingeladen foto's.

Tip 09: Bewerkingsmodi

Photoshop Element kent drie bewerkingsmodi. Dat zijn Snel, Met instructies en Expert. De keuze hiertussen maak je bovenin het scherm, vlak onder de menubalk. Met Snel kun je foto's op een laagdrempelige manier verbeteren. Dat kan iedereen, je hoeft er geen ervaring voor te hebben. Via Met instructies kun je ingewikkelde bewerkingen toch op een redelijk simpele manier toepassen, omdat het programma jou aan de hand neemt en duidelijke instructies geeft. Ben je helemaal thuis in fotobewerkers, dan ga je voor Expert en heb je totale vrijheid. Ondanks de naam vind je hier talloze eenvoudig te gebruiken gereedschappen en bewerkingen terug.

©PXimport

Tip 09 Bovenin kies je de gewenste bewerkingsmodus.

Tip 10: Slim repareren

Via bewerkingsmodus Snel verbeter je met een paar muisklikken zaken als de belichting en de kleuren van een foto. De soorten bewerkingen zie je aan de rechterzijde van het scherm. Klik bijvoorbeeld op het pijltje achter Slim repareren. Door vervolgens de muis boven een miniatuur te laten zweven, veranderen de belichting en de kleuren van de grote foto. Bevalt het je? Klik dan op die miniatuur om deze wijziging op de foto aan te brengen. Je mag ook met de schuifregelaar spelen, in plaats van een kant-en-klare miniatuur te gebruiken.

Je kunt ook gaan voor Belichting en Kleur om deze afzonderlijk in te stellen. Of gebruik Niveaus om schaduwen, middentonen en hooglichten tot in de puntjes te verbeteren. Tot slot kan de foto verscherpt worden met de functie Verscherpen. Boven de foto selecteer je bij Weergave of je de originele, bewerkte, of beide versies tegelijk op het scherm ziet. Links van de foto bevindt zich de gereedschapsbalk. De gereedschappen die je hierin ziet, bespreken wij verderop in dit artikel.

©PXimport

Tip 10 Eenvoudige verbeteringen via bewerkingsmodus Snel.

Tip 11: Rechtzetten

Bewerkingsmodus Expert biedt de meeste mogelijkheden om je foto's op en top te verbeteren. Anders dan de naam doet vermoeden, zijn veel bewerkingen helemaal niet ingewikkeld en echt niet alleen aan experts voorbehouden. Stel dat een foto schuin staat omdat de camera niet waterpas is gehouden, dan zet je hem alsnog recht door te kiezen voor Afbeelding / Roteren / Afbeelding rechttrekken en uitsnijden. Gaat dit niet naar wens, maak de wijziging dan ongedaan via sneltoets Ctrl+Z. Doe het dan handmatig door onderin de gereedschapsbalk op het waterpas te klikken. Dit is het gereedschap Rechttrekken.

Sleep vervolgens met ingedrukte muisknop langs de horizon of over een lijn die in het echt horizontaal hoort te lopen. Zodra je de muisknop loslaat, draait de foto vanzelf. Zet vooraf in de gereedschapsbalk onder de foto een vinkje bij Randen automatisch vullen om lege hoeken die door het draaien ontstaan automatisch met beeldmateriaal te vullen. Wat ook kan, is de foto na het roteren zelf uitsnijden.

©PXimport

Tip 11 Een schuine foto zet je recht met het gereedschap Rechttrekken.

Tip 12: Uitsnijden

Bevinden er zich storende objecten bij de rand van de foto of is dat deel van de foto niet interessant? Dan kun je de foto bijsnijden, zodat je alleen het beste uit de foto overhoudt. Klik hiertoe in het gereedschapsveld op het gereedschap Uitsnijden. Trek vervolgens een kader in de foto om het gebied dat je wilt houden. Dat hoeft niet in één keer perfect. Want eenmaal de muisknop losgelaten, kun je de hoekpunten van het kader verslepen om het kader groter of kleiner te maken. Of om een andere vorm te krijgen. Zoals een breedbeeld-foto. Klik tot slot op het groene vinkje om de foto uit te snijden.

©PXimport

Tip 12 Een mooiere uitsnede van de originele foto.

Tip 13: Belichting

Foto's kunnen te donker of te licht zijn, omdat zelfs de modernste camera soms een verkeerde inschatting van het aanwezige licht maakt. Gelukkig kan de belichting op vele manieren verbeterd worden. Zoals via Verbeteren / Belichting aanpassen / Helderheid/contrast. Via de schuifregelaar Helderheid maak je de foto lichter of donkerder. Met Contrast versterk je het verschil tussen licht en donker, of zwak je dat juist af. Is slechts een deel van de foto verkeerd belicht? Dan kun je beter een andere bewerking gebruiken. Want als je dan de volledige foto aanpast, worden de delen die nu goed zijn, juist minder mooi. Dat wil je natuurlijk niet. Gebruik dan Verbeteren / Belichting aanpassen / Schaduwen/hooglichten.

Nu kun je de schaduwen onafhankelijk van de hooglichten aanpassen. Dus de donkere en lichte delen van de foto, zonder dat ze elkaar beïnvloeden. Let er wel op dat een foto erg vlak kan worden als je de schuifregelaars overvloedig gebruikt. Er blijft dan te weinig verschil (contrast) tussen licht en donker over. Liever iets minder dus of alsnog wat contrast toevoegen met de derde regelaar Contrast.

©PXimport

Tip 13 De belichting van een foto kan altijd wel verbeterd worden.

Tip 14: Kleuren

Ook kleuren kunnen er op een foto anders uitzien dan in werkelijkheid het geval was. Dit komt ook weer omdat de camera dan een verkeerde interpretatie van de lichtbron heeft gemaakt. Dit kun je onder andere herstellen via Verbeteren / Kleur aanpassen / Kleurzweem verwijderen. Met een pipet klik je vervolgens op een (deel van een) voorwerp waarvan je weet dat het in het echt wit, grijs of zwart hoort te zijn. Photoshop Elements past alle kleuren in de foto vervolgens aan om de kleurafwijking voor je te herstellen.

©PXimport

Tip 14 Klik met het pipet voor natuurgetrouwe kleuren.

Tip 15: Verzadiging

Misschien zijn de kleuren nu wel goed, alleen vind je ze niet sprekend genoeg. Of het tegenovergestelde is waar: ze zijn zo fel dat het onnatuurlijk aandoet. In dat geval ga je naar Verbeteren / Kleur aanpassen / Kleurtoon/verzadiging aanpassen. Met de schuifregelaar Verzadiging stel je nu de 'felheid' van de kleuren bij, oftewel de verzadiging. Je kunt de kleurverzadiging zowel toe als af laten nemen. Gebruik Lichtsterkte om de foto lichter of donkerder te maken. Met Kleurtoon verschuif je de kleuren. Je verandert er kleuren radicaal mee en voegt een kleurzweem aan de foto toe. Dat geeft soms spectaculaire en onverwachte resultaten. Leuk om af en toe een creatief tintje aan een foto te geven.

©PXimport

Tip 15 Expres afwijkend kleuren gebruiken kan ook.

Tip 16: Retoucheren

Zijn er in je foto kleine voorwerpen te zien die je liever kwijt bent? Zoals afval op straat, een flesje in het gras, een scheur in een muur of een prullenbak die een mooie gevel ontsiert? Het wegwerken van dit soort storende objecten heet retoucheren. Met het Snel retoucheerpenseel gaat dit snel en effectief. Je herkent het gereedschap aan een pleister met een boog van stippels ernaast. Kijk zodra je het gekozen hebt onderin bij de gereedschapsopties of inderdaad het penseel met de stippels actief is. Die zonder stippels is namelijk een gewoon retoucheerpenseel.

Ook prima, maar die werkt net even anders. Kies bij Type voor Inhoud behouden en stel de Grootte in. Nu schilder je over het storende object heen, waarna het met passend beeldmateriaal wordt opgevuld. Dat gaat niet altijd in één keer goed. Ongedaan maken kan altijd met sneltoets Ctrl+Z. Soms helpt het als je met kleine beetjes tegelijk het object weg schildert. Kleine vlekjes of voorwerpen haal je meestal wel met één muisklik weg, door het penseel iets groter te maken dan het object.

©PXimport

Tip 16 Dat lelijke gele kastje retoucheren we liever weg.

Tip 17: Omvallend gebouw

Fotografeer je een huis of gebouw vanaf korte afstand, dan kun je niet anders dan je camera schuin omhoog richten. Anders krijg je het pand er niet helemaal op. Bekijk je daarna de foto, dan merk je tot je schrik dat het gebouw achterover lijkt te vallen. Ter plaatse los je dit op door je camera niet omhoog, maar recht vooruit te richten. Alleen moet je dan wel verder weg gaan staan, als dat kan. Ben je inmiddels thuis? Achteraf in Photoshop Elements is er ook nog wel wat aan te doen via Filter / Cameravervorming corrigeren. Over de foto wordt een raster gelegd. Daarmee controleer je of de muren rechtop staan en het dak of de vloer waterpas staat. Verschuif Verticaal perspectief subtiel tot je de lijnen recht hebt staan. Soms is het ook nodig Horizontaal perspectief te verschuiven. Via Hoek kan de foto gedraaid worden. Aan de randen raak je beeldmateriaal kwijt. Fotografeer gebouwen indien mogelijk daarom niet te krap.

©PXimport

Tip 17 Zet een gebouw of huis weer netjes rechtop.

Tip 18: Ruis en scherpte

Als je alle noodzakelijke bewerkingen hebt uitgevoerd, zijn er nog twee die je regelmatig nodig hebt en die je altijd tot het laatst bewaart. De eerste is het wegwerken van storende ruis als je bij weinig licht hebt gefotografeerd. Dat doe je met Filter / Ruis / Ruis reduceren. Speel met Sterkte en Details behouden tot de ruis voldoende gereduceerd is. Volledig verdwijnen zal het meestal niet en vergeet ook niet dat je nu een voorbeeld op ware grootte bekijkt. Zo groot bekijkt niemand jouw foto, dus staar je niet blind op een beetje ruis. Als laatste verscherp je de foto via Verbeteren / Onscherp masker. Hier gebruik je Hoeveel (doorgaans tussen 50% en 200%) en Straal (vaak tussen 0,5 en 2) om de scherpte in te stellen. Door Drempel te verhogen, voorkom je dat ook egale vlakken verscherpt worden, terwijl dat daar meestal niet nodig is.

©PXimport

Tip 18 Storende ruis kan altijd verminderd worden.

Tip 19: Opslaan

Eenmaal klaar met bewerken, is het tijd om de verbeterde foto op te slaan. Dat kan via Bestand / Opslaan als of via Bestand / Opslaan voor web om een kleinere versie op te slaan die je online wilt zetten of wilt versturen. Sla de bewerkte foto altijd met een nieuwe naam op. Bijvoorbeeld de originele bestandsnaam met zoiets als -bewerkt erachter. Overschrijf liever nooit de originele foto. Want dan kun je nooit meer terug om vanuit het oorspronkelijke beeld een nieuwe bewerking te maken. Je kunt er ook voor kiezen om de originelen naar een andere submap te verplaatsen. Of juist de bewerkte beelden. Zodat onbewerkte en bewerkte foto's niet door elkaar staan en je bij het bekijken dus twee keer (ongeveer) dezelfde foto tegenkomt. Probeer gerust uit wat jij het prettigst vindt werken.

©PXimport

Tip 19 Sla een bewerkte foto als kopie op.

Tip 20: Speciale bewerking

Er is nog een derde en laatste bewerkingsmodus die we nog niet besproken hebben en dat is Met instructies. Aan de rechterzijde vind je er allerlei bewerkingen die in drie categorieën zijn gerangschikt. Bij TouchUps word je door het programma begeleidt bij eenvoudige maar ook enkele wat complexere bewerkingen. Nog interessanter is Foto-effecten waar je op een relatief eenvoudige manier coole effecten aan foto's toevoegt. Fotoplay ten slotte bevat de allermooiste en meest geavanceerde effecten van dit programma. Zo kun je onder andere de illusie wekken dat een onderwerp deels uit de foto steekt of een puzzeleffect toevoegen. Ook een reflectie toevoegen alsof je aan het water staat of tegen een glimmend oppervlak aankijkt, behoort tot de mogelijkheden.

©PXimport

Tip 20 Voeg in een paar stappen je eigen reflecties toe.

Tip 21: Labels

Terug in de Organizer is er een aantal extra manieren om sneller je foto's terug te vinden. De sterwaarderingen hebben we al in tip 5 en 6 besproken. Je kunt ook labels aan foto's toekennen. Dat zijn steekwoorden waarop je kunt zoeken. Klik in de Organizer rechts onderin op de knop Tags/Info. In een kolom aan de rechterzijde vind je rubrieken met trefwoorden. Onderin bevindt zich een invoerveld waarmee je eigen labels aan deze rubrieken kunt toevoegen. Sleep een label naar één of meer foto's, en je kunt ze voortaan via deze labels terugvinden door erop te zoeken via het zoekveld bovenin het scherm of Zoeken in de menubalk.

©PXimport

Tip 21 Via labels vind je foto's nog sneller terug.

Tip 22: Gezichtsdetectie

De Organizer heeft een aantal tabbladen. Standaard sta je in Media en zie je miniaturen van foto's. Ga je naar Personen dan zie je alle foto's waarop mensen staan. Hiervoor is het wel nodig dat je eerst via gezichtsdetectie deze personen door het programma in je foto's laat opsporen via het pictogram Personen onderin het scherm. Er worden gezichten getoond en je hoeft alleen maar aan te geven wie het is. Het programma is zelflerend, dus het gaat steeds sneller en makkelijker. Op tabblad Plaatsen vind je foto's terug op locatie. Tenminste, als er locatiegegevens in je foto's zitten. Zo niet, dan kun je zelf locaties toevoegen, al is dat wel veel en handmatig werk. Tot slot zijn foto's te rangschikken op Gebeurtenissen.

©PXimport

Tip 22 Gezichtsdetectie herkent personen op foto's steeds beter.

▼ Volgende artikel
Gourmetten zonder stank: 10 ideeën die écht werken
© NilsZ - stock.adobe.com
Huis

Gourmetten zonder stank: 10 ideeën die écht werken

Gourmetten is misschien wel dé nationale volkssport tijdens de feestdagen. Maar hoe leuk de avond ook is, de ochtend erna is vaak minder feestelijk. Die doordringende vetlucht die in je gordijnen, bank en kleding is getrokken, ben je liever kwijt dan rijk. Met deze tien tips – verdeeld over wat je eet en wat je doet – blijft je huis een stuk frisser!

Dit gaan we doen

Stankvrij gourmetten is een kwestie van goede voorbereiding én de juiste nazorg. We splitsen de tien tips daarom op. We beginnen bij de basis: ingrediënten en spullen die nauwelijks rook veroorzaken. Vervolgens geven we je praktische hacks om, mocht er toch wat gourmetlucht blijven hangen, die direct weer uit je woonkamer te krijgen, zodat je de volgende ochtend wakker wordt in een fris huis.

Lees ook: Gourmetten nieuwe stijl: topfavoriet met een eigen twist

Ingrediënten & materialen

De meeste stank ontstaat niet door het gourmetstel zelf, maar door wat we erop leggen. Verbrande boter, karamelliserende suikers en spetterend vet zijn de grote boosdoeners. Met een paar slimme aanpassingen aan je boodschappenlijstje ben je de rookwolken voor.

Tip 1: Investeer in hittebestendige olie

De fout die bijna iedereen maakt: bakken in roomboter of standaard olijfolie. Deze vetten verbranden snel bij de hoge temperaturen van het gourmetten, wat zorgt voor die zware, scherpe walm. Kijk in de supermarkt eens schuin boven de olijfolie; daar vind je rijstolie of arachideolie. Deze oliesoorten hebben een veel hoger rookpunt en blijven stabiel als ze heet worden. Wil je het jezelf helemaal makkelijk maken? Koop dan een bakspray. Daarmee nevel je de pannetjes of de plaat licht in, waardoor je nooit te veel gebruikt en het vet niet onnodig staat te walmen.

Tip 2: Laat de kant-en-klare marinades staan

Die voorgemarineerde schotels uit de supermarkt zijn makkelijk, maar funest voor de luchtkwaliteit. De marinades zitten namelijk vaak vol suiker en water. Zodra dat de hete pan raakt, verbrandt de suiker en verdampt het vocht, met veel rook tot gevolg. Je kunt beter ongemarineerd vlees of vis kopen. Wil je toch smaak? Gebruik dan een dry rub (een droog kruidenmengsel) om het vlees vooraf te kruiden. Als je echt van sausjes houdt, kun je die beter koud op je bord toevoegen dan warm in het pannetje.

Tip 3: Kies voor 'droger' vlees en meer groente

Hoe meer vet er in het vlees zit, hoe meer het spettert en rookt. Hamburgers, worstjes en speklapjes zijn in feite kleine rookbommen. Kies liever voor magere opties zoals biefstuk, kipfilet, kalkoen of witvis. Daarnaast kun je de geuroverlast flink beperken door de verhouding vlees/groente om te draaien. Plakjes courgette, paprika, champignons en aubergine bakken vrijwel geurloos. Met een goede mandolineof groentesnijder maak je in een handomdraai dunne plakjes die snel gaar zijn, waardoor je minder lang hoeft te bakken.

Tip 4: Vervang die oude, bekraste pannetjes

Kijk voordat je begint eens kritisch naar je huidige gourmetstel. Zitten de pannetjes vol krassen en is de antiaanbaklaag versleten? Dan koekt je eten sneller aan, wat zorgt voor verbrandingsluchtjes die je de dag erna nog ruikt. Het is vaak helemaal niet nodig om een compleet nieuw apparaat te kopen; veel fabrikanten verkopen losse pannetjes of nieuwe bakplaten. Voor een paar tientjes bak je weer op een glad oppervlak, heb je minder olie nodig en ben je niet de hele avond bezig aangekoekte resten weg te schrapen.

Tip 5: Gebruik een gourmetstel met keramische coating

Ben je toch toe aan een heel nieuw apparaat? Let dan goed op de coating. Tegenwoordig zijn er gourmetstellen met een keramische bakplaat. Deze kunnen vaak hogere temperaturen aan zonder dat de laag beschadigt en ze zijn veel makkelijker schoon te maken.

Watch on YouTube

Zo ga je de strijd aan met de luchtjes in huis

Zelfs met de beste ingrediënten ontkom je niet aan enige baklucht. Gelukkig zijn er genoeg manieren om te voorkomen dat die geur permanent blijft hangen.

Tip 6: Zet een aromadiffuser aan

Een geurkaars maskeert de lucht vaak alleen maar, waardoor je een weeïge mengeling krijgt van lavendel en hamburger. Een betere optie is een elektrische aromadiffuser (ook wel vernevelaar genoemd). Dit apparaat verspreidt via koude waterdamp een constante, frisse geur naar keuze door de kamer, zonder dat er verbranding aan te pas komt. Kies voor essentiële oliën die bekend staan om hun verfrissende werking, zoals citroengras, eucalyptus of dennen. De waterdamp helpt bovendien meteen tegen de droge lucht in huis als de verwarming hoog staat.

Tip 7: Laat de luchtreiniger draaien

Misschien heb je er al eentje staan, en anders is dit het moment: de luchtreiniger. Let er bij aanschaf op dat het apparaat een koolstoffilter heeft, want alleen HEPA is niet genoeg voor kookluchtjes. Een koolstoffilter absorbeert gassen en geuren. Zet het apparaat niet pas aan als je naar bed gaat, maar laat hem al draaien zodra het gourmetstel aangaat. Heb je een modern exemplaar met een app? Zet hem dan alvast op de hoogste stand voordat de eerste walm ontstaat.

Tip 8: Ventileer flink

Ramen openzetten klinkt logisch, maar doe het wel slim. Eén raampje op een kier doet weinig. Je hebt trek nodig. Zet aan weerszijden van de woning een raam of rooster open zodat de luchtstroom de damp direct meeneemt. Vind je het te koud worden? Zet de verwarming gerust tijdelijk wat hoger; de kosten daarvan wegen niet op tegen de stomerijkosten van je gordijnen. Plaats eventueel een simpele tafelventilator in de buurt van het gourmetstel (niet erop gericht, maar richting het open raam) om de rook een handje te helpen de juiste kant op te gaan.

Tip 9: Azijn & koffie

Het is een klassieker uit grootmoeders tijd, maar hij werkt nog steeds: azijn neutraliseert. Je kunt bakjes azijn neerzetten, maar voor het zware werk kun je na het eten beter even een pannetje water met een flinke scheut schoonmaakazijn op het fornuis koken. Laat de afzuigkap uit en laat de damp door de kamer trekken. Vind je de azijnlucht zelf te heftig? Gooi er dan wat citroenschillen, een kaneelstokje of kruidnagel bij. Zo ruikt je huis direct weer naar winterse gezelligheid in plaats van naar een snackbar. Wat ook kan, is koffie. Zet na het eten een paar schaaltjes met gemalen koffie (snelfiltermaling) in de woonkamer. De koffie neutraliseert de zware baklucht en vervangt deze door een neutraal, aards aroma. Voor een nog sterker effect kun je wat koffiebonen op een warme onderzetter leggen; door de restwarmte verspreiden ze een subtiele geur die de gourmetlucht naar de achtergrond verdrijft.

Tip 10: Maak meteen met schoon

Het is verleidelijk om na het eten uit te buiken op de bank en de ravage te laten voor wat het is. Doe het niet. Zolang het gourmetstel vet en warm in de kamer staat, blijft het geur verspreiden. Haal direct na het eten een stuk keukenrol over de plaat. Gebruik daarna een sopje van afwasmiddel en warm water om de plaat en de tafel (want ja, vetnevel komt overal) af te nemen. Geloof ons, door hier na het eten even een paar minuten tijd voor vrij te maken, bespaar je jezelf de volgende ochtend een hoop gourmetluchtfrustratie!

▼ Volgende artikel
Slimme stekker voor kerstverlichting: hier moet je op letten
© detry26 - stock.adobe.com
Zekerheid & gemak

Slimme stekker voor kerstverlichting: hier moet je op letten

Er zijn weinig dingen zo gezellig als kerstverlichting. Maar laten we eerlijk zijn: elke avond achter de bank of onder de boom kruipen (🤬 naalden in je knieën) om de stekker eruit te trekken: kan dat niet handiger? Zeker wel: met een slimme stekker maak je in één klap je 'domme' lichtsnoeren slim.

In dit artikel

Kerstverlichting slim maken hoeft niet ingewikkeld te zijn. In dit artikel lees je waar je op let bij het kiezen van een slimme stekker voor de feestdagen, welke modellen in Nederland goed scoren en hoe je een handig tijdschema instelt. Ook leggen we uit wat wel en niet kan met slimme stekkers, bijvoorbeeld als je verlichting wilt laten meebewegen met muziek.

Lees ook: Slimme stekkers: welke modellen zijn echt zuinig?

Met een slimme stekker, ook wel smart plug genoemd, stuur je de kerstverlichting aan via je telefoon, stel je tijdschema's in of roep je simpelweg naar je slimme speaker dat de kerstboom aan moet. Maar waar moet je op letten bij de aanschaf en welke stekkers zijn nu echt handig voor die specifieke kerstsituatie? Wij leggen het uit.

Waar moet je op letten bij een slimme stekker voor kerst?

Niet elke slimme stekker is even geschikt voor de decembermaand. Het eerste waar je goed op moet letten is het formaat van de stekkerbehuizing. Kerstverlichting zit namelijk vaak met meerdere adapters en stekkers in één verdeeldoos. Veel oudere modellen slimme stekkers zijn vrij breed, waardoor ze onbedoeld de stopcontacten links en rechts ervan blokkeren. Zoek daarom specifiek naar een compact of smal ontwerp, zodat je geen kostbare stroompunten verliest rondom de kerstboom.

Daarnaast is de manier waarop de stekker verbinding maakt, het zogenaamde protocol, een belangrijke keuze. De meest laagdrempelige optie is een wifi-stekker. Deze werkt direct samen met je router zonder dat je extra kastjes nodig hebt, wat het ideaal maakt voor beginners. Heb je echter al slimme verlichting zoals Philips Hue of IKEA Tradfri, dan is een stekker met het Zigbee-protocol vaak slimmer. Deze stekkers vormen samen een eigen netwerkje, waardoor je wifi niet overbelast raakt als je veel lampjes ophangt. Tegenwoordig zie je ook steeds vaker 'Matter' op de verpakking staan; dit is de nieuwe standaard die garandeert dat de stekker moeiteloos samenwerkt met zowel Apple, Google als Amazon.

Vergeet ook de locatie van je verlichting niet. Wil je lampjes in de heg, aan de schutting of langs de gevel slim maken, gebruik dan nooit een binnenstekker. Voor buitengebruik is een model met een IP44-certificering nodig. Dat betekent dat de behuizing beschermd is tegen spatwater, zoals regen of opspattend water, en geschikt is voor normaal gebruik buitenshuis. Let wel op: IP44 is niet waterdicht. De stekker mag dus niet onder water liggen en ook niet langdurig in een plas staan. Een plek waar water kan blijven staan, bijvoorbeeld op de grond zonder goede afwatering, is daarom minder geschikt. Je kunt dan beter een stekker met IP65 of hoger kiezen.

Tot slot kan een slimme stekker waarbij je het energieverbruik kunt aflezen in de app (zoals de TP-Link Tapo P115)  een fijne extra optie zijn. Zeker oudere kerstverlichting kan ongemerkt veel stroom verbruiken. Een stekker die het verbruik meet, geeft je inzicht en helpt je grip te houden op de energierekening in december.

©ID.nl

Lees ook: Kerstsfeer in huis? Dit kun je allemaal met Philips Hue

Zo stel je het perfecte tijdschema in

Het grote voordeel van een slimme stekker is dat je hem één keer instelt en er vervolgens niet meer naar om hoeft te kijken. Maar wat is nu een handig schema? Wij raden aan om te werken met een schema dat gebaseerd is op jouw leefritme én de stand van de zon.

Een ideaal weekschema voor werkende mensen begint vaak 's ochtends vroeg. Stel de stekker zo in dat de kerstverlichting rond 06:30 of 07:00 uur aangaat. Er is niets fijner dan opstaan in een donker huis waar de kerstboom al gezellig staat te branden. Laat de verlichting automatisch weer uitgaan rond 09:00 uur, wanneer je naar je werk vertrekt of het daglicht fel genoeg is.

Voor de avondinstelling is de 'zonsondergang-functie' (astro-timer) de beste optie. Bijna elke app van slimme stekkers heeft deze functie. Hiermee gaan de lampjes automatisch aan zodra het buiten donker wordt, wat in december al rond 16:30 uur kan zijn. Zo kom je nooit thuis in een donker huis. Stel als eindtijd een vast moment in waarop je meestal naar bed gaat, bijvoorbeeld 23:30 uur. Zo voorkom je dat de boom de hele nacht stroom staat te verbruiken voor de kat of de inbrekers. Heb je vakantie? Gebruik dan een aangepast schema. Laat de verlichting bijvoorbeeld pas om 09:30 uur aanspringen (lekker uitslapen!), zet hem uit tussen 11:30 en 16:00 uur (wanneer je veel daglicht hebt), laat hem daarna weer aanspringen en stel in dat alles weer uitgaat wanneer jij naar bed gaat.

FAQ: Kan ik mijn kerstboom laten knipperen op Spotify-muziek?

Een veelgestelde vraag is of je met een slimme stekker je kerstverlichting kunt laten meebewegen op de maat van je favoriete kerstplaylist op Spotify. Het korte antwoord is: nee, dat is met een slimme stekker helaas niet mogelijk en zelfs af te raden.

Een slimme stekker is namelijk een mechanische schakelaar. Als je die heel snel achter elkaar aan en uit zou laten gaan om een 'disco-effect' te creëren, hoor je de stekker niet alleen constant klikken, maar zal hij door de slijtage ook binnen de kortste keren kapotgaan. Bovendien zit er vaak een kleine vertraging op het wifi-signaal, waardoor het licht nooit strak in de maat zou lopen.

Wil je toch een lichtshow op 'All I Want for Christmas is You'? Dan heb je geen slimme stekker nodig, maar slimme verlichting. Kijk hiervoor bijvoorbeeld naar de speciale kerstverlichting van het merk Twinkly of de Festavia-snoeren van Philips Hue. Deze systemen zijn digitaal en kunnen via hun app (en een koppeling met Spotify of de microfoon van je telefoon) wél vloeiend van kleur veranderen en knipperen op de beat, zonder dat er iets slijt. Gebruik de slimme stekker dus puur voor het aan- en uitzetten van je traditionele 'domme' verlichting.

Watch on YouTube

Koopgids: 5 slimme stekkers voor je kerstverlichting

Philips Hue Smart Plug: voor iedereen die al slimme lampen van Philips Hue in huis heeft, is de Philips Hue Smart Plug veruit de meest logische keuze. Deze stekker integreert naadloos met je bestaande Hue Bridge en app. Het grote voordeel hiervan is dat je kerstboom direct onderdeel wordt van je lichtscènes. Als je via je slimme speaker het commando geeft om de 'Kerstsfeer' te activeren, gaat zowel je boom als je normale sfeerlicht in de juiste dimstand aan. Hij werkt via Zigbee, maar ondersteunt ook bluetooth voor directe aansturing.

Lees ook: Review Philips Hue Bridge Pro: dé bridge voor de toekomst

TP-Link Tapo P115: als je zoekt naar een betaalbare en zeer compacte oplossing, dan is de TP-Link Tapo P115 een goede kandidaat. TP-Link staat bekend om betrouwbare smarthome-producten voor een zachte prijs en dit model is zo klein ontworpen dat hij in een stekkerdoos geen andere stopcontacten blokkeert. De stekker werkt direct op je wifi-netwerk, dus je hebt geen extra hub nodig. Een prettige bijkomstigheid is dat dit kleine apparaatje ook nog eens nauwkeurig je stroomverbruik meet via de bijbehorende app.

Hombli Smart Outdoor Socket: wie lampjes wil in de voortuin of op het balkon, kan niet om de Hombli Smart Outdoor Socket heen. Hombli is een Nederlands merk dat bekendstaat om gebruiksvriendelijkheid en deze stekker is speciaal gebouwd voor buiten. Hij is robuust, heeft een IP44-classificatie en een stevig klepje dat het stopcontact beschermt tegen vocht en vuil. Via de app stel je eenvoudig in dat de buitenverlichting automatisch aangaat bij zonsondergang en weer uitgaat wanneer jij naar bed gaat.

Innr Smart Plug (SP 240): wil je wel gebruikmaken van het stabiele Zigbee-netwerk, bijvoorbeeld in combinatie met een Homey of Hue Bridge, maar vind je de originele Philips-stekker aan de prijzige kant? Dan is de Innr Smart Plug het perfecte alternatief. Innr specialiseert zich in producten die compatibel zijn met grote systemen, maar dan voor een lagere prijs. De SP 240 is slank vormgegeven en werkt in vrijwel alle gevallen vlekkeloos samen met je bestaande Zigbee-setup. Let er wel op dat deze stekker, wanneer gekoppeld via de Hue Bridge, niet zichtbaar is in Apple HomeKit.

Eve Energy: voor de Apple-gebruiker die zijn hele huis bedient via de Woning-app op de iPhone, is de Eve Energy de beste keuze. Deze robuuste stekker ondersteunt de moderne standaarden Matter en Thread. Dit zorgt ervoor dat het apparaat razendsnel reageert en het bereik van je smarthome-netwerk vergroot zonder je wifi te belasten. Handig: de app geeft uiterst gedetailleerde grafieken over je stroomverbruik en de geschatte kosten. 

©Philips

Kerstverlichting

Vrolijke lichtjes in de tuin