ID.nl logo
Windows upgraden of herstellen? Zo maak je een installatiestick
© Andrii Synenkyi
Huis

Windows upgraden of herstellen? Zo maak je een installatiestick

Je kunt de overstap naar Windows 11 uiteraard maken via Windows Update, maar soms geeft het een veiliger gevoel om een usb-stick bij de hand te hebben waar je Windows 11 vanaf kunt installeren en herstellen. We vertellen je op welke manieren je zo’n installatie-usb-stick kunt maken.

In dit artikel lees je welke stappen je moet nemen om een installatie-usb-stick te creëren:

  • Download het installatiebestand voor Windows 11
  • Bedenk of je Media Creation Tool of Rufus wilt gebruiken voor de installatie
  • Installeer Windows 11 vanaf de usb-stick:
    • op een werkende pc
    • op een gecrashte pc
  • Upgraden naar Windows 11

Handig om te weten: Problemen met een usb-stick? Zo los je ze op

Als je opnieuw je computer wilt instellen, kun je een opstartbare usb-stick gebruiken. Die moet je zelf maken, want officieel kun je geen fysiek medium met het installatieprogramma van Windows aanschaffen in de Microsoft Store. Voor Windows 11 zijn er twee tools beschikbaar om de installatiebestanden naar een usb-stick te downloaden en de stick opstartbaar te maken. Je kunt de officiële Media Creation Tool gebruiken om de bestanden op een verwisselbaar medium te zetten. De tweede optie is Rufus, een tool van een derde partij. Met beide programma’s kun je een usb-stick maken die de vereiste Unified Extensible Firmware (UEFI) ondersteunt.

Windows-installatiebestanden in bezit houden?

Zet ze op een usb-stick

Media Creation Tool

De officiële methode verloopt dus via de Media Creation Tool. Hiermee maak je een opstartbaar medium waarmee je Windows 11 kunt upgraden of een schone installatie kunt uitvoeren. Stop een usb-stick van minimaal 8 GB in je computer. Daarna open je de downloadpagina van Windows 11. Daar zie je drie opties. Selecteer de tweede: Installatiemedia voor Windows 11 maken. Vervolgens klik je op de blauwe knop Download Nu. Bij Partitie-indeling selecteer je Standaard Windows-installatie.

Maak een opstartbare usb-stick met de Media Creation Tool.

Foutmelding? Andere usb-stick! De eerste keer dat wij de Media Creation Tool gebruiken om een opstartbare usb-stick te maken, krijgen we aan het einde van de procedure een foutmelding. We lezen in online fora dat dit een vaker voorkomend probleem is. De beproefde remedie is eenvoudig. Gebruik een (andere) usb-stick die NTFS-geformatteerd is. Daarmee loopt de installatie als een zonnetje.

Wanneer je een foutmelding krijgt, formatteer de stick dan naar NTFS.

Rufus als alternatief

Rufus is een gratis tool waarmee je installatiemedia kunt maken op vrijwel iedere hardware-configuratie. Dit programma heeft twee methoden om een installatiemedium te maken: je kunt een bestaand iso-bestand gebruiken, of je downloadt de bestanden rechtstreeks van de Microsoft-servers. Wij kiezen voor de eerste manier en downloaden hetzelfde iso-bestand als in de vorige paragraaf besproken. Als dat iso-bestand binnen is, stop je een usb-stick van minimaal 8 GB in je computer. Vervolgens open je de Rufus-downloadpagina. Selecteer op de pagina onder Downloaden de optie Rufus-4.5.exe en haal dit bestand binnen.

Download de standaardversie van Rufus.

Eigenschappen usb-stick

Dubbelklik op het bestand Rufus-4.5.exe om dit hulpprogramma te starten. Je komt direct bij de Eigenschappen van drive terecht. Onder Apparaat selecteer je de usb-stick. Bij Opstartselectie selecteer je het iso-bestand dat je eerder hebt gedownload: Win11_23H2_Dutch_x64v2.iso. Bij Image optie kies je Standaard Windows-installatie. Selecteer bij Partitie-indeling de optie GPT en bij Doelsysteem de optie UEFI (geen CSM). Bij Volumelabel typ je de naam van dit volume, bijvoorbeeld Windows 11. Laat de instellingen bij Bestandssysteem en Clustergrootte met rust. Onderaan kun je nog Geavanceerde opties voor formatteren openen. Vink de optie Snelformatteren en Uitgebreid label en pictogrambestanden aanmaken aan. Tot slot klik je op de knop Starten.

Zorg ervoor dat je alles juist hebt ingesteld om een werkende opstartbare usb-stick te maken.

Extra instellingen

Rufus heeft in vergelijking met de Media Creation Tool het voordeel dat je nog wat aanpassingen kunt doen als onderdeel van de zogenaamde Windows-gebruikerservaring. Na je klik op Starten, volgt er namelijk nog een pop-upvenster waarin je twee instellingen kunt aanvinken: Verwijder vereiste voor 4GB+RAM, Secure Boot en TPM 2.0 om een ​​usb-flashstation te maken dat ook geschikt is voor niet-ondersteunde apparaten en Verwijder vereiste voor een online Microsoft-account om ​​installatie met een lokaal account mogelijk te maken. Klik op OK. Je ontvangt nog een waarschuwing dat alle data op de usb-stick vernietigd zullen worden. Rufus neemt nu de tijd om de installatie-usb-stick te maken.

Rufus kent nog enkele aanvullende opties voordat je de installatie-stick aanmaakt.

Installeren op een werkende Windows 11-pc

We gaan er in eerste instantie vanuit dat je computer nog prima werkt, maar dat je toch Windows 11 opnieuw wilt installeren. Het maakt niet uit of je Rufus of de Media Creation Tool hebt gebruikt om de opstartbare usb-stick te maken. Stop de stick in de computer. Nu wil je dat de computer opstart vanaf die usb-stick. Dat doe je als volgt: typ bij Zoeken in de systeembalk de opdracht opstartopties. Klik op Geavanceerde opstartopties wijzigen. Onder Geavanceerde opstartopties lees je de tekst Start uw pc nu opnieuw op om de opstartopties te wijzigen, inclusief het starten van een schijf of USB-station. Dat laatste is inderdaad wat we van plan zijn. Klik op Nu opnieuw opstarten. De pc wordt opnieuw opgestart en je krijgt een venster te zien waarin je de opstartinstellingen kunt wijzigen. Kies in dit blauwe scherm de optie Een apparaat gebruiken: een usb-station, netwerkverbinding of Windows-herstel-dvd gebruiken. In het volgende scherm bevestig je dat een EFI USB Device wilt aanspreken. Daarna zal pc vanaf de usb-stick opstarten en het Windows 11-installatieprogramma openen.

Bevestig dat je de computer wilt opstarten vanaf het usb-station.

Installeren op een gecrashte Windows 11-pc

Is je computer gecrasht, dan moet je op een andere manier je computer opstarten om de herstelmodus te kunnen openen. Zet je computer aan en druk herhaaldelijk op een specifieke toets, bijvoorbeeld F2, F9, F10, F11, F12, Esc of Delete. Probeer het uit of zoek het op in de handleiding van jouw computer.

Heeft je laptop de geest gegeven?

Dan is het tijd voor iets nieuws

Krijg je je pc nog wel aan, maar lukt het niet om de herstelmodus te bereiken, dan kun je ook het volgende trucje uithalen. Klik op Start en houd Shift ingedrukt. Klik nu op het Aan/uit-pictogram en selecteer Herstarten. Houd Shift ingedrukt tot je in het blauwe scherm van de herstelmodus bent. Kies nu voor de optie Een apparaat gebruiken. Daarna selecteer je de usb-stick. Werk je op een laptop, dan werkt in sommige gevallen het touchpad niet meer. Sluit dan even een muis aan en ga verder met de opstartprocedure.

In de herstelmodus geef je aan dat je een extern apparaat als opstartmedium wilt gebruiken.

Het vervolg van de opstartprocedure

De installatieprocedure vanaf de usb-stick start nu. Tijdens de set-up word je gevraagd enkele opties in te stellen: Te installeren taal: Nederlands (Nederland), Indeling voor tijd en valuta: Nederlands (Nederland) en Toetsenbord of invoermethode: Verenigde Staten (Internationaal). Belgische lezers die een AZERTY-toetsenbord gebruiken in plaats van QWERTY, moeten bij Toetsenbord of invoermethode de optie Belgisch (punt) selecteren. Is alles goed ingesteld, dan klik je op Volgende. Er volgt een bericht met de softwarelicentievoorwaarden waarmee je akkoord moet gaan.

Je krijgt nu twee keuzes voorgeschoteld. Ofwel kies je de upgrade waarbij Windows 11 wordt geïnstalleerd en de bestanden, instellingen en toepassingen behouden blijven. Of je kiest ervoor enkel en alleen Windows te installeren. In de volgende stap zie je de verschillende schijven die Windows detecteert. Geef zelf aan op welke schijf je Windows 11 wilt installeren. In ditzelfde venster kun je eventueel partities verwijderen en formatteren.

Kies de juiste taalindeling en de invoermethode voor het toetsenbord.

Upgraden naar Windows 11

Veronderstel dat je pc op Windows 10 draait en je wilt de overstap maken naar Windows 11 met behulp van een usb-stick. Controleer allereerst of je pc wel geschikt is voor Windows 11. Als dat niet het geval is, zal de installatieprocedure vanzelf stoppen en kun je gewoon verder met Windows 10, maar het blijft zonde van je tijd. Download de PC Health Check-app van Microsoft en installeer dit hulpprogramma. Wanneer de tool opent, klik je bij Inleiding tot Windows 11 op de blauwe knop Nu zoeken. Als het goed is, krijg je de geruststellende boodschap dat de pc voldoet aan Windows 11-vereisten.

De pc is geschikt voor Windows 11.

Wat wil je behouden?

Herstart de Windows 10-pc en sluit alle programma’s en bestanden voordat je het besturingssysteem gaat installeren. Stop de geprepareerde usb-stick in de pc en open op de stick het bestand Setup.exe. Het venster Windows 11 installeren verschijnt. Tijdens de installatie worden meteen alle updates geïnstalleerd. Dit is de aanbevolen manier. Wil je dat niet, kies dan de optie Niet nu. Klik op Volgende en ga akkoord met de licentievoorwaarden. In de volgende stap geef je aan of je je bestanden én programma’s wilt behouden, alleen de bestanden wilt behouden en Windows wilt installeren zonder de huidige programma’s of alles wilt verwijderen inclusief bestanden, apps en instellingen. Wanneer de installatie klaar is, kom je in de welkomststappen van Windows 11 terecht, die kun je gewoon opvolgen.

Om te controleren of je over een originele kopie van Windows 11 beschikt die niet op meer apparaten wordt gebruikt dan dat de licentievoorwaarden toelaten, moet je Windows 11 na de installatie nog activeren met een productsleutel van 25 cijfers.

Je kunt ervoor kiezen alle bestanden, instellingen en toepassingen te behouden.

Downgrade naar Windows 10

Heb je spijt van je overstap naar Windows 11, mis je de werkomgeving van Windows 10 of is je computer traag en doen bepaalde toepassingen het niet meer? Je kunt op twee manieren terugkeren naar Windows 10. De eenvoudigste manier is via Windows Instellingen, maar dit werkt alleen als je Windows 11 niet langer dan tien dagen geleden hebt geïnstalleerd. Druk op Windows-toets+I om de Instellingen te openen. Vervolgens klik je op Systeem / Systeemherstel. Hier zie je Downgrade staan. Is deze regel in het grijs afgebeeld, dan zijn je tien dagen bedenktijd al voorbij. Zit je nog binnen je tien dagen, kies dan voor Terug en geef de reden op waarom je wilt downgraden. Klik op Volgende. Wil je weer terug naar Windows 10 omdat Windows 11 voor problemen zorgt, dan kun je eerst nog via Checken voor upgrades controleren of het probleem daarmee verholpen is. Niet gelukt? Klik dan een aantal keer op Volgende, tot je uiteindelijk uitkomt bij Downgraden naar Windows 10. Hierdoor wordt het systeem automatisch teruggezet.

Tot tien dagen na de upgrade kun je nog probleemloos terug naar Windows 10.

Downgrade via schone installatie

Staat Windows 11 al langer dan tien dagen op je computer, dan kun je het besturingssysteem alleen nog maar terugzetten door middel van een schone installatie. Zorg er in ieder geval voor dat je een back-up hebt van alle gegevens die je niet kwijt wilt raken, want bij een schone installatie zullen alle gegevens op de pc gewist worden.

Eerst heb je het installatieprogramma van Windows 10 nodig. Dat kun je hier downloaden. Klik op Hulpprogramma nu downloaden. Dubbelklik op het bestand als het is gedownload. Ga akkoord met de voorwaarden en kies Deze pc nu bijwerken. In het installatieprogramma lijkt het alsof je nog bestanden kunt behouden, maar dat is in dit geval niet mogelijk. Kies dus voor Niets. Tot slot klik je op Installeren.

Download het hulpprogramma om Windows 10 te installeren bij Microsoft.

Watch on YouTube
▼ Volgende artikel
Zo verandert Samsungs Micro RGB hoe je straks tv kijkt
© Samsung
Huis

Zo verandert Samsungs Micro RGB hoe je straks tv kijkt

Samsung heeft de Micro RGB gepresenteerd, een 115 inch-televisie met een achtergrondverlichting van afzonderlijk aangestuurde rode, groene en blauwe leds van minder dan 100 micrometer. Volgens Samsung zet Micro RGB een nieuwe standaard voor kleurnauwkeurigheid, contrast en beeldervaring in het ultra-premium tv-segment.

Waar conventionele tv's gebruikmaken van grotere leds of mini-leds in witte of blauwe varianten, zet Micro RGB elke afzonderlijke rode, groene en blauwe led precies daar waar die nodig is. Dat maakt een veel fijnere aansturing van kleur en contrast mogelijk. Samsung claimt hiermee de volledige BT.2020-kleurruimte te halen, een standaard die tot nu toe vooral in professionele toepassingen werd gehaald. Het beeld zou daardoor natuurgetrouwer ogen, vooral bij HDR-weergave.

De Micro RGB wordt aangestuurd door een eigen AI-engine die elk beeldframe analyseert en automatisch kleuren, contrast en geluid optimaliseert. Bij matte of doffe beelden kan de tv kleuraccenten versterken zonder onnatuurlijk te ogen. Een Glare Free-laag moet ervoor zorgen dat ook in fel verlichte woonkamers het beeld goed zichtbaar blijft.

Voor consumenten kan deze techniek de opmaat zijn naar een nieuwe generatie huiskamertv's waarbij achtergrondverlichting met micrometer-RGB-leds zorgt voor kleurnauwkeurigheid die voorheen niet haalbaar was. In combinatie met lcd-panelen kan dit leiden tot betere prestaties in hoge helderheidsniveaus, waar zowel traditionele lcd- als oled-tv's soms tekortschieten.
Naast beeldkwaliteit richt Samsung zich ook op gebruiksgemak. De Micro RGB ondersteunt spraakbediening via Bixby, bevat Vision AI-functies die beeld en geluid aanpassen aan de content, en draait op Tizen OS met een gegarandeerde 7 jaar aan software-updates. Beveiliging van persoonlijke gegevens verloopt via Samsung Knox.

De Samsung Micro RGB verschijnt in Nederland op 13 oktober voor een adviesprijs vanaf 29.999 euro. Er komen later meerdere formaten beschikbaar.

Het verschil tussen Micro RGB en pure microled

Hoewel de naam anders kan doen vermoeden, is Micro RGB niet hetzelfde als een pure microled-tv. Bij microled geeft elke pixel zelf licht, vergelijkbaar met oled maar met hogere helderheid en zonder inbrandrisico. Micro RGB is daarentegen een lcd-tv, waarbij de achtergrondverlichting is opgebouwd uit extreem kleine rode, groene en blauwe leds van minder dan 100 micrometer. Deze leds schijnen door een lcd-paneel heen en worden per kleur afzonderlijk aangestuurd. Dit levert een veel nauwkeurigere kleurweergave op dan gebruikelijk is bij witte of blauwe leds, maar de beeldopbouw blijft die van lcd.

©Samsung

▼ Volgende artikel
Snel én grondig: zo maak je je keuken schoon met stoom
© Kärcher
Huis

Snel én grondig: zo maak je je keuken schoon met stoom

De keuken is voor veel mensen het kloppend hart van het huis, waar gekookt, gegeten, gepraat en gelachen wordt. Juist omdat we de keuken zo intensief gebruiken, ontstaan er snel vlekken, vetspetters en kalkaanslag. Regelmatig schoonmaken is dus nodig. Veel werk? Dat valt wel mee wanneer je een stoomreiniger gebruikt. Van de oven tot de vloer, van vieze kastjes tot de afzuigkap: je leest er alles over in deze 'stoomcursus'.

Hiervoor kun je in de keuken een stoomreiniger gebruiken:
  • Oven
  • Kookplaat (gas)
  • Afzuigkap
  • Grepen en lichtknoppen
  • Keukenfrontjes
  • Voegen en afvoeren
  • Vloer

Lees ook: Dé 15 dingen die je altijd vergeet schoon te maken (maar nu niet meer!)

Je keuken schoonmaken met allesreinigers en andere schoonmaakmiddelen uit de supermarkt lijkt misschien vanzelfsprekend, maar het is lang niet altijd de beste keuze. Veel schoonmaakmiddelen kunnen huidirritatie of allergische reacties veroorzaken, en het spoelwater belandt uiteindelijk in het milieu. Met een stoomreiniger verwijder je vuil zonder schoonmaakmiddel én dood je tegelijk 99,99% van de meest voorkomende bacteriën. Daarbij gebruik je opvallend weinig water: met één liter produceer je – afhankelijk van het model en de instellingen – genoeg stoom om zo'n 75 vierkante meter schoon te maken.

Oven makkelijk schoon

De oven schoonmaken is voor veel mensen een vervelende klus, maar met een stoomreiniger wordt het een stuk eenvoudiger. Aangekoekte etensresten en vet lossen op door de hete stoom. Wikkel een microvezeldoek om het opzetstuk en vang het losgeweekte vuil direct op. Bij hardnekkige aanslag helpt een stevige borstel. Gebruik bij voorkeur een borstel met nylon- of messingharen. Nylon is veilig bij normaal gebruik, maar houd de borstel niet te lang op één plek. Messing is hittebestendiger en tegelijk zachter dan staal, waardoor je minder kans hebt op krassen. Blijf stomen terwijl je voorzichtig over de aangetaste plekken wrijft. Druk niet te hard, want met te veel kracht of een verkeerde borstel kun je het ovenoppervlak beschadigen. Laat het vuil los, dan veeg je het eenvoudig weg met een doek.

©Alina_Stor

Kookplaat schoonmaken

Of je een handstomer kunt gebruiken voor het schoonmaken van je kookplaat, hangt af van het type. Inductie- en keramische kookplaten hebben een gevoelig glazen oppervlak en ingebouwde elektronica. Stoom is daarbij geen goed idee. Gebruik liever een speciale glaskeramiek-reiniger en een zachte doek. Aangekoekte resten kun je weghalen met een kunststof schraper, maar wacht wel tot de plaat helemaal is afgekoeld. Kom je er met gewone reinigers echt niet uit en wil je toch stoom gebruiken? Wees dan extra voorzichtig: richt de stoom nooit direct op randen of openingen en veeg het oppervlak tussendoor steeds droog om te voorkomen dat er vocht binnendringt.

Gasfornuizen zijn wat minder kwetsbaar voor vocht, maar ook hier is voorzichtigheid belangrijk. Haal losse onderdelen, zoals pannendragers en branderkapjes, los en maak die apart schoon met een handstoomreiniger en een microvezeldoek. Richt de stoom niet direct op de pitten of knoppen, en droog alles goed af voordat je het weer in elkaar zet.

De juiste volgorde

Werk van boven naar beneden om te voorkomen dat je net schoongemaakte oppervlakken opnieuw vuil maakt. Begin bij de afzuigkap en de bovenkastjes, ga daarna door met de kookplaat en het werkblad. Vervolgens pak je de oven en de onderkastjes aan. De vloer doe je als laatste.

Gebruik steeds een schone microvezeldoek en vervang die regelmatig. Zo voorkom je dat vet of vuil van het ene oppervlak op het andere terechtkomt. Voor sterk vervuilde plekken gebruik je een aparte doek die je niet ergens anders voor inzet.

Afzuigkap vetvrij maken

Een vette afzuigkap oogt niet alleen onfris, maar werkt ook minder goed. Vet kan zich ophopen op rvs, glas of kunststof, en het materiaal bepaalt hoe je het het beste schoonmaakt. Met een stoomreiniger zit je in de meeste gevallen goed. Wikkel een microvezeldoek om het opzetstuk, zodat het losgeweekte vet direct wordt opgenomen. Dat voorkomt krassen en maakt het oppervlak weer mooi vetvrij.

 

Vergeet grepen en lichtknoppen niet

Keukenkastgrepen, schakelaars en lichtknoppen worden dagelijks aangeraakt, maar vaak vergeten bij het schoonmaken. Juist daar hopen zich bacteriën, vet en vlekken op. Met een klein mondstuk op het opzetstuk en een microvezeldoek verwijder je het vuil snel en zonder schoonmaakmiddel. Stoom is veilig voor kunststof en metaal. Even nawrijven met een droge doek en alles ziet er weer schoon en streeploos uit.

Voorzichtig met houten keukenfrontjes

Hout geeft de keuken sfeer en karakter, maar is gevoeliger voor vocht en temperatuurschommelingen dan kunststof of rvs. Wil je houten kastdeurtjes schoonmaken met een stoomreiniger, richt de stoom dan niet direct op het oppervlak. Gebruik liever een doek die je licht bevochtigt met stoom. Werk niet te nat en droog het hout na afloop goed af. Zo voorkom je dat het kromtrekt of dat de afwerking loslaat. Deze methode is alleen geschikt voor gelakt of afgewerkt hout – gebruik bij onbehandeld of geolied hout liever een andere schoonmaakmethode.

Goed laten drogen

Na het reinigen met stoom blijven oppervlakken vaak nog even vochtig. Harde materialen zoals tegels, rvs of glas drogen meestal binnen een minuut of vijf op. Bij poreuze oppervlakken, zoals natuursteen, duurt dat wat langer. Zorg voor voldoende ventilatie in de keuken om het droogproces te versnellen. Hout kun je het beste nadrogen met een schone, droge doek om vochtschade te voorkomen. Zet pas spullen terug of sluit elektrische apparaten weer aan als alles helemaal droog is.

Voegen en afvoeren

Op lastig bereikbare plekken zoals voegen, kiertjes en afvoeren hoopt zich vaak vet of kalkaanslag op. Gebruik een smal opzetstuk om de stoom gericht toe te passen. Lichte kalkaanslag weekt tijdens het stomen los en veeg je daarna eenvoudig weg. Bij hardnekkiger aanslag helpt het om de plek vooraf in te wrijven met wat azijn of citroensap. De stoomreiniger maakt het daarna goed schoon.

©Ruslan

Vloer reinigen met stoom

Tegels zijn populair in de keuken – en niet voor niets: ze zijn slijtvast en makkelijk schoon te houden. De klassieke aanpak is stofzuigen en daarna dweilen, maar met een stoomreiniger gaat het vaak sneller en grondiger. Beweeg het vloeropzetstuk in overlappende banen over de tegels terwijl het apparaat stoom afgeeft. De stoom maakt het vuil los. Dat wordt opgenomen door de hoes bij het mondstuk (vaak is deze hoes gemaakt van badstof of microvezel). Vervang die doek regelmatig om te voorkomen dat je vuil weer verspreidt.

Extra vloerdoeken, pads of microvezelhoezen nodig?

(Je kan ze maar in huis hebben)
❌ Stomen? Liever niet 👇

Stoomreinigers zijn veelzijdig, maar niet geschikt voor elk oppervlak. Gebruik nooit stoom op onbehandeld of geolied hout, want het vocht kan het hout doen uitzetten of verkleuren. Ook sommige kunststoffen kunnen niet goed tegen de hitte — test daarom altijd eerst op een onopvallende plek. Elektrische apparaten die niet waterdicht zijn, zoals koffiezetapparaten of blenders, maak je beter schoon met een vochtige doek. Voor delicate materialen zoals marmeren werkbladen geldt dat ze dof kunnen worden door de combinatie van hitte en vocht. Twijfel je over een oppervlak, zelfs nadat je het op een onopvallend plekje getest hebt? Dan kun je toch beter schoonmaken op de manier waarop je gewend bent. Al was het maar voor je eigen gemoedsrust.