Op nagenoeg alle pc's is de browser veruit de meest gebruikte software. Genoeg reden om bekende en onbekende browsers eens grondig onder de loep te nemen. Wat is de beste keuze wanneer je snelheid belangrijk vindt? En waarmee kun je veilig internetten? We vergelijken tien browsers met elkaar.

Wanneer je een nieuwe Windows-versie installeert, krijg je een browserkeuzescherm voorgeschoteld. Naast Internet Explorer heb je keuze uit maar liefst negen andere browsers. Wellicht heb je geen idee welk programma je moet kiezen. Begrijpelijk, want de programma's lijken erg op elkaar en je kunt met iedere browser probleemloos over het web surfen. Maar wie zich een beetje in de browserwereld verdiept, ontdekt al snel grote verschillen op het gebied van veiligheid, snelheid, functionaliteit en vormgeving.

Als je bijvoorbeeld meerdere apparaten gebruikt om mee te surfen, is het handig wanneer het surfprogramma je gegevens en instellingen synchroniseert. Op die manier heb je overal favorieten en wachtwoorden bij de hand. Aangezien je steeds meer privézaken online regelt, is veiligheid natuurlijk een zeer belangrijk onderdeel van je browser. Verder is een hoge snelheid natuurlijk wel zo prettig. Op de komende pagina's keren we tien browsers binnenstebuiten en gaan we in op de belangrijkste verschillen.

©PXimport

In het browserkeuzescherm van Windows heb je keuze uit verschillende browsers.

Gebruikersomgeving

De afgelopen jaren hebben alle bekende browsers een minimalistische interface gekregen, waardoor er zo veel mogelijk ruimte gecreëerd wordt voor de weergave van webpagina's. Google was met Chrome trendsetter, waarna andere browserontwikkelaars iets later volgden. Qua vormgeving zijn er de laatste tijd weinig ontwikkelingen. De meeste programma's hebben een gecombineerde zoek- en adresbalk waarmee je soepel over het web kunt navigeren. Firefox is op dit gebied een buitenbeentje, want de ontwikkelaars van Mozilla weigeren nog altijd om het aparte zoekvak op te geven. Een beetje overdreven, aangezien je met de adresbalk in Firefox ook zoekopdrachten kunt uitvoeren. Verder laten browserbouwers hun gebruikers zelf bepalen welke werkbalken ze willen weergeven.

©PXimport

Firefox heeft een flexibele interface waarbij je de functies zelf een plekje kunt geven.

Werkbalken

Het is handig wanneer je in de werkbalk de knoppen eigenhandig een plekje kunt geven. Firefox en Safari zijn erg flexibel met het verplaatsen van knoppen. Vanuit een apart dialoogvenster sleep je de pictogrammen naar de gewenste locatie. Op die manier plaats je de startpagina-knop bijvoorbeeld naast de adresbalk. De vormgeving van Internet Explorer loopt naar onze mening iets achter. Zo verschijnen de instellingen in een oubollig dialoogvenster, terwijl browsers als Chrome en Opera hiervoor een moderne webpagina hebben ingericht.

©PXimport

Safari opent standaard met een overzicht van websites die je het vaakst bezoekt.

Verder valt de vernieuwde gebruikersomgeving van Firefox op. Het menu is niet langer meer bereikbaar via een opvallende oranje knop linksboven, maar open je het menu via een bescheiden knop rechtsboven. Deze positie is eigenlijk voor alle browsers gangbaar, alleen Opera vormt hierop een uitzondering. Een leuk extraatje is dat Chrome, Firefox en Opera het gebruik van thema's ondersteunen. De gebruikersomgeving van Safari is erg minimalistisch. Zodra je de cursor naar boven beweegt, verschijnen de werkbalken in beeld.

©PXimport

In tegenstelling tot enkele jaren geleden laten de meeste browsers nauwelijks nog werkbalken zien.

Tweemaal IE11 in Windows 8.1

In Windows 8.1 zitten twee versies van Internet Explorer 11 verstopt. Uiteraard vind je de browser zoals je die gewend bent. Daarnaast heeft Microsoft zijn surfprogramma ook in een app-jasje gegoten. Deze versie is vooral bedoeld voor aanraakschermen. De adresbalk en de tabbladen zijn naar beneden verhuisd, zodat je je hand minder ver hoeft te bewegen. Daarnaast heeft Microsoft heeft duidelijke pictogrammen toegevoegd, waarmee je onder meer favoriete websites bewaart en instellingen wijzigt.

©PXimport

Windows 8.1 heeft een tabletvriendelijke versie van Internet Explorer 11 in huis.

Snelheid

Natuurlijk wil je lekker vlot over het web surfen. Om te achterhalen welke browser het beste presteert, hebben we onder Windows 7 en 8 diverse benchmarks uitgevoerd. Omdat we de benchmarks hebben toegepast op dezelfde systemen, laten de scores zich goed met elkaar vergelijken. Alleen Safari laten we buiten beschouwing, want de nieuwste versie van deze browser werkt alleen onder Mac OS X. Voor Windows 7 gebruikten we een desktop met een 3,40GHz-processor (Intel Core i7-3770), 8 GB RAM en een AMD Radeon HD 6570-videokaart. Voor Windows 8 deden we een beroep op een notebook met een 2,13GHz-processor (Intel Core i3 M 330), 4 GB RAM en een NVIDIA GeForce GT 330M-videokaart.

Benchmark

Om de snelheidsverschillen tussen alle browsers nauwkeurig te meten, hebben we de Peacekeeper-benchmark van Futuremark gebruikt. Dit programma voert in iedere browser een reeks van diverse JavaScript-testen uit, waarbij ook de HTML5-prestaties onder de loep worden genomen. Voor een realistisch beeld van de verschillen in snelheid, hebben we ook benchmarks met SPEED BATTLE en Browsermark uitgevoerd. Van de vier bekendste browsers haalt Chrome in beide benchmarks de hoogste score. Firefox en Opera volgen op gepaste afstand. Internet Explorer valt erg tegen. Waar Chrome op de Peacekeeper-benchmark onder Windows 7 een score haalt van 5052 punten, komt Microsofts browser niet verder dan een puntentotaal van 2887. Opvallend is dat de exotische browsers Maxthon 4 en Avant Browser in alle benchmarks een prima score behalen, waarbij ze in sommige metingen zelfs Chrome voorbijstreven.

©PXimport

Van alle bekende browsers haalt Chrome in de Peacekeeper-benchmark de hoogste score.

Synchronisatie

Tegenwoordig gebruikt iedereen meerdere apparaten om op internet rond te dwalen, zoals een tablet, laptop, smartphone en een pc. Het is dan ook wel zo prettig wanneer mobiele versies van browsers gegevens uitwisselen met je desktop. Je hoeft dan niet overal opnieuw wachtwoorden en favorieten te bewaren. Bovendien heb je altijd een overzicht van je meest bezochte websites bij de hand. Internet Explorer geeft op het gebied van synchronisatie helaas het verkeerde voorbeeld. Alleen in Windows 8.1 is het mogelijk om de surfgeschiedenis, voorkeuren en favorieten met andere Windows 8-apparaten te synchroniseren. Een voorwaarde is dat je met hetzelfde Microsoft-account op de machines bent ingelogd. Wanneer je ook wachtwoorden wilt synchroniseren, dien je ter verificatie een telefoonnummer aan Microsoft door te geven.

©PXimport

Internet Explorer 11 ondersteunt alleen synchronisatie van gegevens tussen Windows 8.1-apparaten.

Google heeft het met Chrome beter voor elkaar. Wanneer je met een Google-account bij deze browser inlogt, kun je zo'n beetje alle gegevens met andere pc's uitwisselen. Fijn is dat het zoekmachinebedrijf ook apps voor Android en iOS heeft ontwikkeld. Je favorieten, openstaande tabbladen, wachtwoorden, formulieren en geschiedenis zijn dus ook onderweg beschikbaar. Een geruststellend idee is dat Google gesynchroniseerde wachtwoorden versleutelt. Op eigen verzoek is het ook mogelijk om alle gesynchroniseerde gegevens te beveiligen met een wachtwoordzin.

Ook Firefox biedt uitgebreide functies om gegevens te synchroniseren, zoals tabbladen, favorieten, add-ons en wachtwoorden. In tegenstelling tot eerdere Firefox-versies is het aanmaken van een Sync-account snel gepiept. Net als bij Chrome beslis je zelf welke data je met andere apparaten wilt uitwisselen. Het Sync-account kun je overigens ook instellen op de Android-versie van Firefox. Opera wil natuurlijk niet achterblijven, dus de ontwikkelaars zijn druk bezig om een volledig vernieuwde synchronisatiefunctie te implementeren.

Beperkte sync

Op het moment van schrijven is het met de nieuwste versie van Opera helaas niet mogelijk om gegevens uit te wisselen tussen apparaten. Helaas is deze functie al ruim een jaar niet operationeel, dus hopelijk komen de makers snel met een oplossing. Vanuit Safari kun je de gegevens uitsluitend met overige Apple-apparaten synchroniseren. Dit gebeurt via de online opslagdienst iCloud. Het is mogelijk om openstaande tabbladen, favorieten, wachtwoorden, de surfgeschiedenis en de leeslijst uit te wisselen.

©PXimport

In de mobiele versie van Chrome bepaal je zelf welke instellingen je wilt synchroniseren.

Veiligheid

Veiligheid is misschien wel het belangrijkste onderdeel van een browser. Je wilt namelijk niet dat gevoelige privégegevens in verkeerde handen terechtkomen. Microsoft laat met Internet Explorer op dit gebied weleens steken vallen. In het voorjaar van 2014 werd de browser geteisterd door een ernstig beveiligingslek waardoor hackers in staat bleken om pc's op afstand over te nemen. Alle banken en de politie adviseerden om Internet Explorer niet meer te gebruiken. Enkele weken later kwam Microsoft pas met een oplossing.

Hoewel Internet Explorer 11 volgens de softwarefabrikant weer volledig veilig is, verschijnen er geregeld beveiligingsperikelen rondom deze browser in de media. Internet Explorer heeft, vergeleken met andere programma's, wel specifieke beveiligingsfuncties aan boord, zoals een SmartScreen-filter tegen phishingaanvallen. Maar ondanks die specifieke functies en diverse andere maatregelen, lukt het cybercriminelen nog regelmatig om een lek in de broncode te vinden.

Bij de overige browsers zijn de laatste tijd gelukkig weinig veiligheidskwesties aan het licht gekomen. Chrome, Firefox en Opera hebben een functie aan boord om je pc te beschermen tegen phishing en malware. Wanneer de bezochte website schadelijk is, ontvang je een melding. Verder is het mogelijk om cookies weg te gooien, zodat online advertentiebureaus je surfgedrag niet kunnen monitoren.

Je kunt ook aangeven dat je wilt dat cookies automatisch gewist worden wanneer je de browser afsluit. Hoewel browsers zelf allerlei veiligheidsmaatregelen nemen, is het nog altijd noodzakelijk om antivirussoftware op een Windows-machine te installeren. Mac OS X is minder gevoelig voor bedreigingen van cybercriminelen, maar evengoed is Safari uitgerust met enkele veiligheidsopties. Apples browser waarschuwt automatisch wanneer je een frauduleuze website dreigt te bezoeken.

©PXimport

De meeste geteste browsers proberen phishing en malware buiten de deur te houden, zoals Firefox.

Alternatieve browsers

Zoals je in de tabel aan het einde van deze test kunt zien, hebben we ook uitgebreid naar alternatieve browsers gekeken. Het niveau hiervan valt helaas nogal tegen. Een grote belemmering is dat ontwikkelaars hun programma's helemaal volstoppen met overbodige functies die je waarschijnlijk toch nooit gebruikt. Alleen Maxthon vinden we prettig werken, hoewel ook de interface van dit programma naar onze mening wat aan de drukke kant is. Maxthon is een zeer populaire browser in China en dat verbaast ons eigenlijk niets. Er zijn uitgebreide functies voorhanden, zoals een wachtwoordmanager, synchronisatiemogelijkheden en extensies.

Daarnaast zijn er ook mobiele apps beschikbaar. Tot slot helpt het onderdeel Ad Hunter je om online advertenties te verbergen. De overige vier browsers voelen ietwat ouderwets aan en hebben weinig functies. Desondanks zijn we toch enkele interessante snufjes tegengekomen. Zo kunnen Lunascape en Avant Browser schakelen tussen de engines Trident (Internet Explorer), Gecko (Firefox) en Webkit (Chrome). Verder detecteert Avant Browser video's op websites. Via een downloadlink rechtsboven kun je de online filmpjes vervolgens lokaal opslaan.

©PXimport

Ondanks zijn drukke gebruikersomgeving kan Maxthon wat functies betreft prima opboksen tegen 'de grote vijf'.

Functionaliteit

Privémodus

Als je geen sporen achter wilt achterlaten op de pc, is het een fluitje van een cent om deze gegevens te wissen. Iedere browser beschikt over een functie waarmee je naderhand de surfgeschiedenis, downloadgeschiedenis, zoekopdrachten en cookies verwijdert. Zowel in Chrome, Firefox als Opera kun je kiezen uit meerdere periodes waarvan je de geschiedenis wilt wissen, bijvoorbeeld van het laatste uur, van de volledige dag, of vanaf het eerste gebruik. Het verwijderen van de geschiedenis van zo'n korte termijn is vooral nuttig wanneer je even een pc of laptop van iemand anders leent. Internet Explorer heeft als voordeel dat het de gegevens van favoriete websites eventueel onthoudt. Na een opschoonactie hoef je dan niet weer opnieuw je inloggegevens in te vullen op websites die je dagelijks bezoekt.

©PXimport

Wanneer je de geschiedenis in Internet Explorer opschoont, worden wel de gegevens van je favoriete websites bewaard.

Ook is het mogelijk je browser tijdens een surfsessie geen data te laten opslaan, zodat er ook geen tijdelijke internetbestanden, cookies en bezochte websites op het systeem achterblijven. Je hoeft dan naderhand niets meer zelf te wissen. In Internet Explorer heet deze optie InPrivate-navigatie. Zodra je deze functie activeert, verschijnt er een nieuw venster waarin je anoniem kunt surfen. Ook Chrome (incognito), Firefox (Privénavigatie), Opera (Privépagina) en Safari (Privémodus) hebben een privémodus.

©PXimport

De meeste browsers beschikken over een privémodus waarmee je anoniem over het web surft.

Uitbreidingen

Een browser heeft van zichzelf weinig functies aan boord, omdat je die met extensies zelf kunt toevoegen. Internet Explorer is de uitzondering op de regel, want door de stijfheid van Microsofts browser is het voor derde partijen niet zo interessant om uitbreidingen te ontwikkelen. In de catalogus zijn slechts tientallen invoegtoepassingen te vinden, zoals Facebook en Bing. We komen in de bibliotheek zelfs een sterk verouderde invoegtoepassing van Hyves tegen.

Zoals je waarschijnlijk wel weet, is dit sociale netwerk al enige tijd geleden opgedoekt. Chrome en Firefox bieden, vergeleken met Internet Explorer, een veel bredere ondersteuning van plug-ins. In beide catalogi vind je duizenden uitbreidingen die je rechtstreeks in de browser kunt installeren. Video Downloadhelper en Adblock Plus zijn bijvoorbeeld populaire extensies om respectievelijk mediabestanden van websites te plukken en advertenties te weren. Gelukkig hoef je Firefox niet meer te herstarten na de installatie van een plug-in. In Chrome was dat al niet nodig. Sterker nog, Googles browser voegt binnen luttele seconden iedere uitbreiding toe! Opera en Safari bieden ieder ook toegang tot een catalogus met interessante uitbreidingen, al is het aanbod wel wat beperkter.

©PXimport

Op het gebied van uitbreidingen zijn de browsers Chrome en Firefox veruit de beste keuzes.

Wachtwoordmanager

Voor bijna elke webdienst heb je een wachtwoord nodig. Het kan heel vervelend zijn om tijdens ieder bezoekje je wachtwoorden in te typen. Bovendien is een geheugensteuntje wel zo prettig. Je kunt natuurlijk voor deze taak een externe tool als LastPass gebruiken, maar alle bekende browsers hebben zelf ook een eenvoudige wachtwoordmanager in huis. Je logt ergens in, waarna de browser vraagt om je wachtwoord op te slaan. De volgende keer dat je de website bezoekt, vult de browser de inlogvelden automatisch in. Internet Explorer heeft als nadeel dat het niet mogelijk is om een overzicht met opgeslagen wachtwoorden op te vragen. Je kunt dus niet selectief inloggegevens verwijderen.

©PXimport

Nadat je ergens inlogt, vraagt Internet Explorer om het wachtwoord te bewaren.

Chrome heeft wel een dergelijke functie aan boord. In de instellingen kun je namelijk wachtwoorden beheren. Als je liever niet hebt dat Chrome bepaalde inloggegevens bewaart, klik je simpelweg op het kruisje. Ook Firefox heeft een uitgebreide wachtwoordmanager aan boord. In de instellingen bekijk je opgeslagen wachtwoorden en verwijder je ze eventueel uit de browser. Verder stel je optioneel een hoofdwachtwoord in. Bij iedere surfsessie geef je eenmaal het hoofdwachtwoord op, waarna Firefox de deur opent naar alle opgeslagen inloggegevens. Deze optie is bijvoorbeeld te gebruiken indien je niet wilt dat overige gezinsleden toegang hebben tot je persoonlijke accounts. Verder beschikken ook Opera en Safari over een eenvoudige wachtwoordmanager.

©PXimport

In Chrome vraag je een overzicht op met gebruikersnamen en wachtwoorden.

Extra functies

Browsers onderscheiden zich van elkaar vanwege hun extra functies. Zo kun je in Opera een turbomodus activeren. De browser laadt dan een gecomprimeerde versie van de website. De ontwikkelaar beweert dat deze functie vooral nut heeft zodra je via een trage verbinding surft, omdat de browser minder dataverkeer hoeft te verwerken. Voorheen had Opera ook een interne bittorrentclient, maar helaas is deze functie uit het programma verwijderd. Daarnaast is ook de geïntegreerde e-mailclient niet langer meer onderdeel van deze browser. Sommige surfprogramma's kunnen overweg met RSS-feeds, zodat je snel nieuwe updates van websites raadpleegt. RSS-feeds waarop je je abonneert, voegt Firefox toe aan zijn Bladwijzerwerkbalk. Zodra je op de feed klikt, verschijnt er een overzicht met alle onderwerpen.

©PXimport

In Firefox volg je RSS-feeds vanuit de Bladwijzerwerkbalk.

Ook Internet Explorer heeft een geïntegreerde RSS-lezer. Net als in Firefox kun je de nieuwsupdates vanuit de werkbalk Favorieten laden. Chrome heeft deze functie dan weer niet. Veel browsers zijn in staat om een Do Not Track-header naar de servers van bezochte websites te verzenden. Hiermee geef je aan dat je niet wilt dat adverteerders je surfgedrag volgen via tracking cookies. Helaas heeft deze functie in de praktijk maar weinig nut, omdat de meeste online advertentiebureaus deze regel aan hun laars lappen. Het heeft dan ook meer zin om tracking cookies door de browser te laten blokkeren. Met Internet Explorer, Firefox, Chrome, Opera en Safari geef je in de instellingen aan dat je cookies van derden wilt blokkeren.

©PXimport

Met Internet Explorer blokkeer je eenvoudig cookies van derden (tracking cookies).

Internet Explorer heeft ten opzichte van andere browsers het voordeel dat het mogelijk is om webpagina's vast te pinnen aan de taakbalk. Favoriete websites zijn op deze manier altijd snel bereikbaar. Een andere handig optie in Chrome is dat het Google Cloudprinter ondersteunt. Hiermee kun je draadloos printopdrachten naar geschikte afdrukapparaten verzenden.

©PXimport

In Safari en andere browsers geef je aan dat je niet gevolgd wilt worden.

Mobiele ondersteuning

Hoewel veruit de meeste mensen een Android- of iOS-toestel bezitten, weigert Microsoft om een app van Internet Explorer voor deze veelgebruikte platformen te ontwikkelen. Alleen voor Windows Phone is er een mobiele variant beschikbaar. Dit is een gemiste kans voor Microsoft. Chrome heeft wel een app voor zowel Android als iOS, maar dan weer niet voor Windows Phone. De mobiele versie heeft een aantal functies van zijn grote broer overgenomen. Zo kun je internationale webpagina's naar het Nederlands laten vertalen, is er ook een privémodus beschikbaar en toont de adresbalk zoeksuggesties. Tot slot kun je rechtstreeks de desktopversie van websites opvragen, wat vooral handig is wanneer niet alle informatie op mobiele webpagina's beschikbaar is.

©PXimport

Ook met de mobiele versie van Chrome kun je internationale webpagina's vertalen.

Opera Mini

Opera heeft onder de naam Opera Mini apps van zijn browser ontwikkeld voor drie mobiele platformen, namelijk iOS, Android en Windows Phone. Opera Mini verbruikt weinig mobiele data omdat deze browser bezochte webpagina's comprimeert. Interessant is om te zien dat de app met een percentage aangeeft hoeveel dataverbruik je bespaart. Hoewel de makers claimen dat deze technologie een snelheidswinst oplevert, merken we daar in de praktijk weinig van. Sterker nog, Opera Mini is vergeleken met andere mobiele browsers nogal traag met het openen van websites. Wanneer we de turbomodus uitschakelen, lukt het gelukkig wel om vlot over het web te surfen.

©PXimport

Opera Mini is een interessante browser wanneer je het dataverbruik wilt beperken.

Verder kun je aangeven in welke kwaliteit je afbeeldingen wilt binnenhalen. Ook hiermee bespaar je op het verbruik van data. Een privémodus is in Opera Mini overigens niet aanwezig. Een leuk extraatje is wel dat er een QR-scanner is ingebouwd.

Mozilla heeft de mobiele ondersteuning van Firefox helaas beperkt tot Android. De ontwikkelaar is namelijk van mening dat Apple te veel restricties oplegt, waardoor ze liever geen iOS-versie uitbrengen. Een groot pluspunt is dat je webpagina's eventueel opent in een lezermodus. Op die manier kun je in een rustige omgeving webartikelen lezen. Je activeert optioneel de privémodus wanneer je geen sporen op het toestel wilt achterlaten. Bijzonder is dat er voor de mobiele versie van Firefox ook veel extensies beschikbaar zijn.

Apple heeft Safari op iedere iPhone, iPad en iPod Touch voorgeïnstalleerd. Deze mobiele browser is erg degelijk, al zijn er helaas weinig extra functies voorhanden. Je kunt wel websites in de privémodus bezoeken en favorieten opslaan. Sinds de introductie van iOS 8 is het daarnaast mogelijk om DuckDuckGo als standaard zoekmachine in te stellen. Deze dienst koppelt geen zoekopdrachten aan een gebruikersprofiel, waardoor je volledig anoniem blijft.

©PXimport

De privémodus van Safari laat een donkere rand zien.

Overstappen

Er is geen excuus om niet over te stappen naar een alternatieve browser. Nuttig om te weten is dat je persoonlijke instellingen vaak over kunt hevelen, zoals favorieten en de surfgeschiedenis. Je hoeft dan niet alles handmatig in te richten. Zodra je een onlangs geïnstalleerde browser opent, verschijnt vanzelf de vraag of je browsegegevens wilt importeren.

Het staat je overigens vrij om meerdere browsers naast elkaar te gebruiken. Wel dien je altijd een standaardbrowser te selecteren. Zodra je bijvoorbeeld een e-mail ontvangt met een weblink, weet je pc in dat geval welk surfprogramma het moet openen. Als je consequent meerdere browsers naast elkaar gebruikt, kan het zinvol zijn om in ieder programma de uitbreiding Xmarks te installeren. XMarks houd alle favorieten tussen de browsers synchroon en biedt ondersteuning voor Internet Explorer, Chrome, Firefox en Safari.

Conclusie

Hoewel de meeste mensen nog altijd Internet Explorer gebruiken, loopt Microsofts browser al jaren achter de feiten aan. De interface is verouderd en ook op het gebied van snelheid is het niet bepaald een hoogvlieger. Bovendien zijn er nauwelijks synchronisatie-mogelijkheden met mobiele apparaten, omdat apps voor iOS en Android ontbreken. Chrome is wat ons betreft de beste browser, op de voet gevolgd door Firefox. Google heeft zijn browser voorzien van voldoende snelheid, gebruiksgemak en uitbreidingsmogelijkheden. Vooral de uitgebreide synchronisatiefunctie met iOS- en Android-toestellen valt goed in de smaak. De indrukwekkende catalogus met duizenden extensies is natuurlijk ook een meerwaarde.

Eigenlijk is het gebrek aan een RSS-lezer het enige nadeel van dit programma, maar dit euvel is simpel op te lossen via een plug-in. Naast Chrome presenteert Firefox zich als prima browser. De benchmarks vallen vergeleken met Chrome weliswaar iets lager uit, maar het verschil is acceptabel. Voor bezitters van een iOS-apparaat is Mozilla's browser helaas minder interessant, omdat daarvoor geen app beschikbaar is. Andere pluspunten van Firefox zijn het enorme aanbod met extensies, de synchronisatiefunctie en de flexibele gebruikersomgeving. Opera is momenteel niet meer zo relevant, omdat de unieke functies verloren zijn gegaan. Zo is de e-mail- en bittorrentclient uit het programma verdwenen. Bovendien is de synchronisatiefunctie al ruim een jaar niet actief.

In 2050 moet het volledige energieverbruik van Nederland afkomstig zijn uit duurzame bronnen. Dat is een mooi streven, maar op dit moment is dat slechts het geval voor 17 procent van de gebruikte energie. Om het doel te halen, moeten we er met z'n allen de schouders onder zetten. Jij kunt daarbij helpen, en dat levert je onder de streep ook nog eens geld op!

Partnerbijdrage - In samenwerking met Zonneplan.

Vol elektriciteitsnet

Bedrijven en huishoudens stappen steeds vaker over op het gebruik van stroom in plaats van gas. Dat is natuurlijk goed, maar het heeft wel als gevolg dat het elektriciteitsnet snel volloopt. Dat is op dit moment al een probleem, en in de toekomst wordt dat probleem alleen maar groter. Er moet namelijk ontzettend veel extra duurzame opwekcapaciteit worden bijgebouwd om de vraag naar stroom met het aanbod te kunnen matchen.

Met de noodzakelijke toename van duurzame stroom op het ene moment (vooral overdag) en de toename van de vraag (vooral 's avonds) wordt een probleem gecreëerd, waarbij stroomopslag de enige manier is om die duurzame energie op een ander moment beschikbaar te stellen. Zonder opslagcapaciteit gaan we op steeds meer momenten duurzame energie 'weggooien', doordat windmolens en/of zonnepanelen uitgeschakeld moeten worden (en wordt het dus ook minder interessant om in dit soort projecten te investeren). Dat is natuurlijk zonde, maar gelukkig is er een oplossing.

Thuisbatterijen kunnen tijdelijk overtollige energie opslaan, energie die op een later moment weer kan worden ingezet. Deze opslagcapaciteit is de enige manier om wind- en zonnestroom over tijd te verplaatsen, waardoor het dus veel efficiënter kan worden gebruikt. Dat zorgt ervoor dat het stroomnet tijdens piekmomenten minder hoeft te worden belast. Op die manier hoeft er minder energie uit gascentrales te komen, en dat is weer goed voor het milieu.

Wat levert een thuisbatterij op?

Een thuisbatterij kan je op dit moment al aardig wat geld opleveren. Dat heeft te maken met de onbalansmarkt. Die zorgt ervoor dat de stroomprijs automatisch omhoog gaat als er een tekort is, en juist lager wordt op momenten van een stroomoverschot. Gedurende een gewone dag kunnen zo grote verschillen ontstaan.

Als particulier kun je in principe niet bij die onbalansmarkt, maar met een thuisbatterij en Powerplay van Zonneplan kan dat wel! Je thuisbatterij wordt opgeladen als er een stroomoverschot is en levert weer stroom terug als er een tekort op het landelijke stroomnet dreigt. Zou er niet op deze onbalans gereageerd worden, dan ontstaat er schade aan apparaten of kan de stroom zelfs volledig uitvallen. Jouw bijdrage aan een stabiel net is dus enorm belangrijk en levert daardoor ook flinke vergoedingen op.

Netcongestie oplossen

Los van het stabiliseren van het landelijke net kunnen batterijen ook worden ingezet voor het oplossen van lokale druk, ook wel netcongestie genoemd. Dat komt voor wanneer zonnepanelen in één wijk massaal tegelijk energie terugleveren, of als bijvoorbeeld elektrische auto's en warmtepompen allemaal op hetzelfde moment stroom proberen af te nemen. Thuisbatterijen kunnen op die momenten tegenwicht bieden om de druk van het net te halen.

Op dit moment is daar nog geen markt voor, maar Zonneplan is onlangs wel al een eerste pilot gestart met netbeheerder Liander die daar een oplossing voor kan zijn.

Zonneplan Nexus-thuisbatterij

Een van de populaire thuisbatterijen is de Zonneplan Nexus. Dat is niet zomaar een accu die even wordt opgeladen en weer wordt leeggetrokken. Nee, het is een van de meest geavanceerde batterijen die er op de markt zijn. De opslagcapaciteit van de Nexus ligt tussen de 10 en wel 20 kWh – dat is bijna drie keer het dagelijks verbruik van een gemiddeld gezin.

Ook gaat het opladen en ontladen van de accu razendsnel en op vol vermogen. Daardoor maak je maximaal gebruik van de fluctuerende energieprijzen en haal je zo veel mogelijk rendement uit het op- en ontladen van de accu.

De thuisbatterij wordt volledig voor je geïnstalleerd en updates met nieuwe functies en opties ontvang je gewoon over 4G. Tel daarbij de slimme AI-gestuurde software op en de Zonneplan Nexus is de ideale thuisbatterij, voor nu én voor de toekomst.

©Zonnneplan

Conclusie

De voordelen van een thuisbatterij zijn tweeledig. Enerzijds kun je nu al geld verdienen door een thuisbatterij aan te schaffen. Je voorkomt ermee dat je een duurdere aansluiting nodig hebt, en je kunt meehelpen om het stroomnet in balans te houden, waardoor je je energierekening flink verlaagt of zelfs geld terugkrijgt. Als het voordeel van saldering wegvalt, kun je met een thuisbatterij je eigen stroom opslaan en op een later moment weer gebruiken, bijvoorbeeld als de stroomprijs tijdelijk relatief hoog is.

Met de Nexus-thuisbatterij van Zonneplan en automatische Powerplay-aansturing help je nu al om het stroomnet in balans te houden, en voorzie je je volledige huishouden in de nabije toekomst van jouw zelf opgewekte stroom.

Kijk voor meer informatie over de Zonneplan Nexus op de website van Zonneplan.

Ga je weer werken na een vakantie, dan voelt dat vaak aan als een frisse start. Net zoals wanneer kinderen weer naar school gaan. Deze ‘back-to-school-periode’ is daarom voor veel gebruikers het moment om op zoek te gaan naar een nieuwe pc of laptop. Wij vertellen je in dit artikel waar je dan op moet letten.

Voor de meeste gebruikers is hun computer tegenwoordig een laptop. De desktop-pc raakt steeds meer in de vergetelheid en wordt vooral nog gebruikt door mensen die meer kracht nodig hebben dan een gemiddelde laptop kan bieden.

De klassieke laptop is echter niet het enige apparaat dat geschikt is om op te werken. Convertibles, oftewel tablets die je met een toetsenbord kunt gebruiken, hebben de traditionele laptop niet volledig vervangen zoals ooit werd voorspeld. Toch zijn ze vaak erg handig en kunnen ze een prima alternatief vormen, afhankelijk van je behoeften.

Oudere modellen

Na een opleving tijdens de coronaperiode is de verkoop van pc's en laptops sterker gedaald dan verwacht. Hierdoor hebben fabrikanten en winkels nog een flinke voorraad oudere modellen. Zo zijn er nog volop laptops te vinden met een Core-processor van de elfde generatie, chips die al in 2020 op de markt zijn gebracht. Bij AMD zijn er eveneens veel laptops met een Ryzen-processor uit de 5000-serie, uit 2021, beschikbaar.

Dat hoeft echter geen probleem te zijn. Ook iets oudere processors van Intel en AMD zijn nog altijd snel genoeg om comfortabel op te werken. Met een beetje geluk kun je voor een aantrekkelijke prijs een laptop op de kop tikken die nog prima aan je wensen voldoet.

©Maanas - iStock

Schermformaat

Het scherm bepaalt in grote mate het formaat van je laptop. Een 13- tot 14inch-scherm biedt wat ons betreft de beste verhouding tussen formaat en draagbaarheid. Toch zijn juist laptops met een 15- tot 16inch-scherm de populairste modellen, wellicht omdat veel gebruikers een laptop vooral thuis gebruiken en draagbaarheid in dat geval geen issue is. Laptops met een 17inch-scherm scharen we onder desktopvervangers. Zo’n groot scherm kan natuurlijk prettig zijn om langer op te werken, maar pas dan wel op dat je niet langdurig in een verkeerde houding zit.

Steeds meer laptops zijn voorzien van een scherm met een beeldverhouding van 16:10 in plaats van 16:9. Hiermee heb je verticaal meer werkruimte, en dat is bij vrijwel alle werkzaamheden prettig.

Een Full-HD-schermresolutie van 1920 × 1080 pixels (of bij een beeldverhouding van 16:10 1920 × 1200 pixels) is tegenwoordig standaard, ook in laptops van zo’n 500 euro vind je een Full-HD-scherm. In duurdere laptops hebben de schermen een hogere resolutie, zoals 2560 × 1440, 2560 × 1600, 2880 × 1800 of 4K.

Windows 11 is geschikt voor aanraakbediening en sommige laptops zijn daarom voorzien van een aanraakscherm. Zo’n aanraakscherm is in de praktijk vooral handig als je het scherm ook kunt omklappen om je laptop op schoot als tablet te gebruiken. Aanraakschermen zijn vrijwel altijd glanzend afgewerkt, iets dat ook voor veel normale schermen geldt. Wil je dat niet, zoek dan specifiek naar een mat afgewerkt scherm.

Schermtechnologie

Er wordt weleens gezegd dat echt slechte schermen niet meer bestaan, maar bij de goedkoopste laptops vind je soms uitzonderingen die deze regel bevestigen. Dit komt deels door het gebruik van tn (twisted nematic) schermtechnologie. Het voordeel van tn-panelen is de lage prijs en snelle reactietijd, maar de nadelen zijn de relatief beperkte kijkhoeken en minder goede kleurweergave. Toch betekent dat niet dat alle tn-panelen onbruikbaar zijn; sommige laptops met tn-schermen zijn zeker goed genoeg voor alledaags gebruik. Omdat tn-panelen tegenwoordig vooral in goedkopere laptops worden toegepast, zijn het automatisch ook de simpelste schermen op de markt.

Gelukkig zijn steeds meer laptops voorzien van een ips-scherm (in-plane switching), dat goede kleurweergave combineert met brede kijkhoeken. Hoewel er kwaliteitsverschillen bestaan, is een ips-scherm in de meeste gevallen ruim voldoende voor normaal gebruik. De betere (en vaak duurdere) ips-panelen hebben een groter kleurbereik, waardoor ze geschikter zijn voor beeldbewerking.

Een derde schermtechnologie die snel aan populariteit wint, is oled (organic light-emitting diode). Een oledscherm bestaat uit individueel aangestuurde pixels die ook volledig uitgeschakeld kunnen worden. Hierdoor is zwart ook echt zwart, wat zorgt voor een uitstekend contrast en een indrukwekkende beeldkwaliteit.

Besturingssysteem

Misschien ben je simpelweg op zoek naar een laptop voorzien van Windows. Andere opties zijn macOS en Chrome OS. MacOS werkt in de basis vergelijkbaar met Windows en veel populaire software is ook voor Apples besturingssysteem beschikbaar.

Wanneer je een laptop alleen gebruikt voor taken die je in een browser kunt uitvoeren, dan kan Chrome OS een interessante keuze zijn. Chrome OS is ontworpen voor online gebruik, maar documenten kun je ook offline bewerken. Daarnaast kun je Android-apps en Linux-software installeren. Een voordeel van Chrome OS is dat het relatief licht is, waardoor het ook op minder krachtige laptops acceptabel presteert. Chromebooks zijn over het algemeen dan ook goedkoper dan laptops waar Windows op draait. Toch geldt dat niet voor iedere Chromebook; er zijn varianten te koop met krachtige hardware vergelijkbaar met luxere Windows-laptops.

Processorreeksen

Met tientallen opties op de markt kan het kiezen van de juiste processor behoorlijk lastig zijn. Zowel Intel als AMD bieden chips aan voor vrijwel elk prijspunt, en daarnaast zijn er nog laptops beschikbaar met processors uit drie verschillende generaties.

Op het eerste gezicht lijkt de keuze overzichtelijk, aangezien zowel Intel als AMD hun processors indelen in verschillende duidelijke reeksen. Intel biedt bijvoorbeeld de Core i3-, i5-, i7- en i9-processors aan, terwijl AMD Ryzen 3, 5, 7 en 9 in het assortiment heeft. Over het algemeen geldt: hoe hoger het getal, des te beter de prestaties van de processor, met meer cores en een hogere kloksnelheid. Intel zal overigens vanaf de volgende generatie (die nog niet te koop is) overstappen op Core 3, 5 en 7 voor reguliere processors, en Core Ultra 5, 7 en 9 voor de snellere varianten.

Bij desktopprocessors is deze indeling vaak al een goede leidraad, maar bij laptopprocessors ligt het wat ingewikkelder. Zowel Intel als AMD delen hun laptopprocessors namelijk verder in op basis van energieverbruik, waardoor het vergelijken van verschillende modellen iets complexer kan zijn.

©Intel Corporation

Lees ook: Kies de juiste processor voor je laptop

Energieverbruik

Het energieverbruik van processors verschilt voornamelijk door het aantal cores en de kloksnelheid, maar bij Intels twaalfde en dertiende generatie Core-processors ook door het type cores. Deze generaties gebruiken een hybride architectuur met twee soorten cores: performance-cores voor hoge prestaties en efficiency-cores die zuiniger zijn.

Bij Intel zijn de chips die speciaal ontworpen zijn voor energiezuinige toepassingen voorzien van een 'U' in het typenummer, zoals de Core i5-1235U. Deze processors hebben een standaard energieverbruik (thermal design power, tdp) van maximaal 15 watt, waarbij een hoger verbruik voor betere prestaties slechts kortstondig mogelijk is. Een stap hoger zijn de chips met een 'P' in het typenummer, die een tdp van 28 watt hebben en meer performance-cores bevatten dan de U-varianten.

In de elfde generatie Core-processors worden de energiezuinige varianten aangeduid met een 'G' in de typenaam. Deze generatie gebruikt geen hybride architectuur, maar de tdp kan wel worden ingesteld tussen 15 en 28 watt, wat tot prestatieverschillen leidt.

De krachtigste processors hebben een 'H' in het typenummer (bijvoorbeeld Core i7-13700H) en zijn ontworpen voor een tdp van 45 of 55 watt.

Bij AMD is er een vergelijkbaar systeem. Processors met een 'U' in het typenummer, zoals de Ryzen 5 6600U, zijn afhankelijk van het model ontworpen voor een tdp tussen de 15 en 28 watt, met soms instelbare tdp-opties. De chips met een 'H' in het typenummer (bijvoorbeeld Ryzen 7 7735HS) hebben een configureerbare tdp van 35 tot 45 watt, of zelfs 55 watt voor de krachtigere modellen.

©Intel Corporation

Normaal of meer kracht

In de meeste laptops die voor thuisgebruik interessant zijn, zul je een processor terugvinden die voorzien is van een U in het typenummer (of een G in het geval van een processor uit de elfde generatie Core-processors). Deze vereisen de minste koeling en maken dunne laptops mogelijk. De processors met een wat hoger energieverbruik (bij Intel met een G of P in het typenummer) vind je in de duurdere en luxere dunne laptops waarin een betere koeling mogelijk is.

De snelste chips met een H in het typenummer zul je niet terugvinden in normale laptops, maar worden gebruikt voor doelgroepen die meer kracht nodig hebben, zoals grafische professionals of gamers. Dergelijke laptops of workstations zijn over het algemeen dikker, luidruchtiger en hebben een kortere accuduur dan dunne laptops.

Werkgeheugen

Er zijn laptops met 4 GB RAM te koop. Die voldoen weliswaar aan de minimumeisen van Windows 11, maar toch raden we je ten minste 8 GB aan. Wil je ook langere tijd prettig werken, dan is 16 GB vermoedelijk de beste keuze. Twijfel je tussen 8 en 16 GB, ga dan voor 16 GB, omdat het geheugen op steeds meer laptops een vast gegeven is; de geheugenchips zijn immers direct op het moederbord gesoldeerd.

Sommige laptops bieden een combinatie van gesoldeerd geheugen en een geheugenslot, waardoor uitbreiding wél mogelijk is. Al loop je dan al snel tegen de situatie aan dat je moet werken met ongelijke modules, en dat is minder optimaal dan twee gelijke modules. Uiteraard zijn er ook laptops met losse geheugenmodules; dat zijn over het algemeen de duurdere of krachtigere modellen, zoals gamelaptops.

©NIKITA SOBOLKOV

Opslag

Als je weinig lokale opslagruimte nodig hebt, kun je mogelijk uit de voeten met een ssd van 128 GB. Maar zelfs met slechts een paar geïnstalleerde programma's raakt deze capaciteit snel vol, vooral omdat updates ook tijdelijk extra ruimte in beslag nemen. Daarom raden we aan om in de prijsklasse tot ongeveer 500 euro minimaal te kiezen voor 256 GB opslag. Bij duurdere laptops is het verstandig om te gaan voor minimaal 512 GB opslag.

Gelukkig kun je bij de meeste laptops de ssd vervangen, omdat ze vaak zijn uitgerust met een M.2-ssd. Dit maakt het eenvoudig om de opslagruimte te upgraden als dat nodig is.

Let er wel op dat ook de goedkoopste laptops tegenwoordig voorzien zijn van op flashgeheugen gebaseerde opslag. Soms wordt er echter geen echte ssd gebruikt, maar eMMC-opslag. Dit type opslag is meer vergelijkbaar met een snelle geheugenkaart en is merkbaar trager dan een echte ssd, vooral bij gebruik van een volledig pc-besturingssysteem zoals Windows.

Grafische kaart

Elke laptopprocessor heeft tegenwoordig een geïntegreerde gpu, die voor de meeste dagelijkse werkzaamheden prima voldoet. Hoewel er prestatieverschillen zijn tussen deze geïntegreerde gpu's, is dat voor normaal gebruik meestal niet zo belangrijk. Wanneer je echter grafisch intensieve taken wilt uitvoeren, zoals het spelen van games of het bewerken van video's, heb je al snel een extra (dedicated) gpu nodig.

Mobiele gpu's worden geproduceerd door zowel Nvidia als AMD, maar in de meeste laptops zie je toch voornamelijk Nvidia-gpu's terug.

Voor een gaming-laptop is de minimale aanbevolen gpu de Nvidia GeForce RTX 4050. Hiermee kun je de meeste games spelen in Full HD-resolutie met gemiddelde kwaliteitsinstellingen. De oudere Nvidia RTX 3060 biedt vergelijkbare prestaties als de RTX 4050.

Een RTX 4060 is een goede keuze als je games op hogere instellingen wilt spelen. Voor oudere laptops kun je dan naar een RTX 3070 kijken. De krachtigere RTX 4070 (of de RTX 3080) maakt het mogelijk om vrijwel alle games op de hoogste instellingen te spelen, terwijl een RTX 4080 zelfs gaming in 4K ondersteunt.

Let op de aansluitingen

Uiteraard let je er bij de keuze van een laptop op of het apparaat is voorzien van de door jou gewenste aansluitingen als usb-poorten, HDMI en een kaartlezer. Vrijwel alle moderne laptops zijn tegenwoordig voorzien van in ieder geval één usb-c-aansluiting. Helaas is de ene usb-c-poort de andere niet, want usb-c ondersteunt diverse standaarden.

Het trage usb 2.0 is zeldzaam, maar bij gebruik van usb 3.2 (dat soms nog 3.1 genoemd wordt) kan het om gen 1 of gen 2 gaan met een maximale snelheid van 5 of 10 Gbit/s. De meeste laptops met usb-c laten zich via usb-c opladen, maar dat is niet altijd het geval. Hetzelfde geldt voor een DisplayPort-beeldsignaal. Controleer dit dus goed in de specificaties, want een usb-c-poort die zowel laden, dataoverdracht als een beeldsignaal ondersteunt, is in de praktijk erg handig. Hiermee is het mogelijk om je laptop met één kabel op een keur aan dockingstations aan te sluiten die je al voor enkele tientjes in huis hebt.

Vind je thunderbolt 3 of 4 of usb 4.0 in de specificaties van je laptop, dan heb je automatisch een aansluiting die voorzien is van alle mogelijkheden.

©cronislaw@gmail.com

Prijsklassen

Je haalt al vanaf zo’n 300 euro een nieuwe laptop in huis, maar op dat prijsniveau kun je niet heel veel verwachten. Zo zal de processor een relatief langzame Intel Pentium zijn en zul je 4 GB RAM krijgen in combinatie met een krappe ssd. We raden je daarom aan om minimaal 500 euro voor je nieuwe laptop te reserveren. Voor dat bedrag kun je een laptop kopen die is voorzien van een Intel Core i3- of AMD Ryzen 3-processo in combinatie met 8 GB RAM en 256 GB opslag.

Ben je op zoek naar meer kracht en luxe, dan vind je in de prijscategorie tussen 700 en 800 euro interessante modellen. Voor dit geld is het mogelijk om een laptop met 16 GB RAM in huis te halen in combinatie met een ssd van 512 GB. De processors zullen doorgaans nog een Core i5 of Ryzen 5 van de wat oudere generaties zijn.

Ben je op zoek naar een snelle, moderne en lichte laptop, dan heb je voor zo’n 1000 euro een prima exemplaar in huis voorzien van een moderne processor, 16 GB RAM en 512 GB opslag. Ook een scherm met een resolutie hoger dan Full HD vind je in deze prijsklasse terug.