ID.nl logo
Vormgeven in Word
© PXimport
Huis

Vormgeven in Word

Dtp-programma’s, zoals Adobe InDesign en QuarkXPress, zijn natuurlijk van topklasse, maar je betaalt er flink voor en er is een behoorlijke leercurve. Microsoft Publisher is toegankelijker, maar beperkter. De applicatie staat ook niet in alle Office-suites. Wist je dat je met Microsoft Word ook een eind kunt komen? We leggen uit hoe vormgeven in Word werkt.

Microsoft Word is een tekstverwerker, maar dat wel van het soort waarvan wordt beweerd dat 80 procent van de gebruikers slechts 20 procent van de mogelijkheden benut. Met dit artikel proberen we dat laatste percentage samen met jou wat op te krikken. We gaan vooral kijken naar tips en technieken die Microsoft Word de allure geven van een heus dtp-pakket. Je zult zien dat je met handigheden, zoals gekoppelde tekstvakken, slimme objectpositionering en decoratieve initialen, aardig in de buurt komt van dtp-pakketten als Microsoft Publisher of het gratis opensource-programma Scribus. En je blijft daarbij lekker comfortabel bij je vertrouwde tekstverwerker.

Paginaformaat

Wanneer je een nieuw Word-document begint is de kans groot dat het om een A4-formaat gaat. Heb je voor je uiteindelijke publicatie een ander formaat op het oog, dan kun je beter de paginagrootte afstemmen op de beoogde afmetingen. Open hiervoor het tabblad Indeling en klik op Formaat in de rubriek Pagina-instelling. Onderaan het uitklapmenu vind je de optie Meer papierformaten. Op het tabblad Papier vul je de gewenste Breedte en Hoogte in.

Ben je van plan je publicatie naderhand rondom bij te knippen of naar een drukkerij te sturen? Stel het papierformaat dan zowel in de hoogte als in de breedte met zo’n 0,6 centimeter groter in. Voor een visitekaartje van bijvoorbeeld 8,5 bij 5,5 centimeter kies je voor het formaat van 9,1 bij 6,1 centimeter. Deze extra ruimte kun je benutten voor de zogenoemde afloop (bleed). Het is de bedoeling dat die afloop uiteindelijk netjes wordt weggesneden.

©PXimport

Veiligheidsmarges

Helaas kent Word geen functie voor een echte afloop. Wel kun je veiligheidsmarges opgeven op 0,3 centimeter afstand van de vier randen. Foto’s kun je tot deze marges positioneren, terwijl je minstens 0,5 centimeter van deze marges wegblijft voor tekst en objecten als logo’s. Concreet: je afloop is een rand van 3 millimeter rond (en dus groter dan) het eindformaat, terwijl de eigenlijke tekstmarge een marge is van 5 millimeter binnen (en dus kleiner dan) het eindformaat.

Open hiervoor opnieuw Indeling en kies Marges, Aangepaste marges. Zowel bij Boven, Onder, Links als Rechts vul je dan telkens 0,3 cm in. Bevestig met OK.

Wanneer naderhand de afloop wordt weggesneden leunen de afbeeldingen die je tot daar had gepositioneerd, mooi tot tegen de paginarand. 

©PXimport

Sjablonen

In dit artikel gaan we ervan uit dat je met een leeg document begint en je printpublicaties verder helemaal zelf ontwerpt. Vind je dat wat lastig of zit je in tijdnood, dan kun je je laten inspireren door een van de talrijke (online)sjablonen van Word. Ga hiervoor naar Bestand, Nieuw en vul een term in de zoekbalk in, bijvoorbeeld Uitnodiging. Selecteer een geschikt sjabloon en klik op Maken. Je hoeft nu in principe nauwelijks meer te doen dan de placeholders door een eigen tekst te vervangen. Technisch gezien zijn dat besturingselementen voor de inhoud. Die kun je duidelijk zien wanneer je het tabblad Ontwikkelaars opent en Ontwerpmodus in de rubriek Besturingselementen selecteert. Dit tabblad kun je zichtbaar maken via Bestand, Opties, Lint aanpassen.

©PXimport

Stijlen

Maak je een meerdere publicatietypes voor je vereniging of bedrijf, dan wil je vast met een herkenbare huisstijl werken. De beste garantie op consistentie bieden thema’s en stijlen. In een notendop kun je daar in Word als volgt mee aan de slag. Open het tabblad Ontwerpen en druk links op de knop Thema’s. Selecteer een thema dat het beste aansluit bij het beoogde design. Druk op Ctrl+Alt+Shift+S (of ga naar Start en klik op het pijlknopje rechtsonder de rubriek Stijlen) om de stijlen te zien die bij dit thema horen. Je hoeft nu maar een stuk tekst te selecteren en een geschikte stijl in het venster te kiezen.

Het is trouwens mogelijk om een stijl aan te passen. Klik de stijl met rechts aan in het venster en kies Wijzigen. Voer de nodige aanpassingen door en bevestig met OK. Alle tekstfragmenten in je document waarop je deze stijl eerder had toegepast, worden nu automatisch veranderd. Je kunt bij Stijlen ook de knop Nieuwe stijl gebruiken (onderaan). Op basis van de geselecteerde stijl kun je nu snel een nieuwe stijl creëren en gebruiken.

©PXimport

Tekstvakken: creatie

Tekstvakken zijn eigenlijk een onmisbaar onderdeel voor dtp-publicaties in Word. Je kunt er namelijk tekst, afbeeldingen en andere objecten in kwijt en ze laten zich tevens schalen en nauwkeurig (her)positioneren. Om een tekstvak te creëren open je het tabblad Invoegen en druk je op de knop Tekstvak in de rubriek Tekst. Je kunt uit tientallen ingebouwde ontwerpen kiezen, maar je kunt ook je eigen tekstvak ontwerpen.

Klik hiervoor onderaan op Tekstvak maken. De tekstcursor verandert nu in een plus waarmee je een of meer tekstvakken op (ongeveer) de gewenste positie in je document tekent. Om die correct te positioneren en uit te lijnen, plaats je op het tabblad Beeld (tijdelijk) een vinkje bij zowel Linialen als Rasterlijnen. Wanneer je vervolgens zo’n tekstvak selecteert, kun je de afmetingen in de linialen aflezen.

Om de afmetingen aan te passen, hoef je maar in een tekstvak te dubbelklikken. Hiermee wordt het tabblad Vormindeling beschikbaar. Rechtsboven vind je de aanpasbare afmetingen. Vanuit dit tabblad kun je het tekstvak ook verder bewerken. Probeer je hier bijvoorbeeld gerust even Vormopvulling, Vormeffecten en Tekstrichting uit (voor een verticale tekst).

©PXimport

Tekstvakken: koppeling

Om je eigen tekst te kunnen typen, klik je één keer in het tekstvak. Werk je tijdelijk liever met een dummytekst, tik dan gewoon =rand() in. Word genereert nu een willekeurige tekst uit de ondersteuningspagina’s van Microsoft. Je kunt ook =rand(x,y) intikken. Hierbij staat de x voor het aantal gewenste alinea’s en y voor het aantal zinnen per alinea.

Het kan natuurlijk gebeuren dat je tekst niet helemaal binnen zo’n tekstvak past. Je kunt dat vak dan vergroten, maar misschien is het de bedoeling dat je maar een deel van de tekst in het vak plaatst. Zoiets zie je wel vaker bij brochures: in een kader op de eerste pagina vind je de begintekst en de rest lees je op een vervolgpagina.

Dit regel je als volgt. Teken of plaats eerst de benodigde tekstvakken. Tik of plak de tekst in het eerste tekstkader. Selecteer dit, open het tabblad Vormgeving en klik op Koppelen in de rubriek Tekst. De tekstcursor verandert nu in een beker-icoon waarmee je in het volgende tekstkader klikt. Het vervolg van de tekst verschijnt nu in dit kader.

Selecteer ook dit kader, klik weer op Koppelen en klik het derde kader aan. Dit kun je herhalen tot alle tekst een plek in de tekstkaders heeft gekregen. Je zult merken: wanneer je bijvoorbeeld het eerste kader kleiner of groter maakt, past de tekst zich automatisch in alle gekoppelde tekstvakken aan. Je kunt op elk moment de koppeling ook weer ongedaan maken via de optie Koppeling verbreken.

©PXimport

Tekstvakken: positionering

Wanneer je een tekstvak selecteert, verschijnen handgrepen waarmee je het vak kunt schalen, roteren en verplaatsen. Het is ook mogelijk twee vakken deels te laten overlappen, wat een bijzondere touch aan je lay-out kan geven. Om een tekstvak meer naar achteren of voren te halen, klik je het vak met de rechtermuisknop aan en kies je  Naar achtergrond of Naar voorgrond.

Om tekstvakken (en trouwens ook andere objecten, zoals afbeeldingen) mooi uit te lijnen, selecteer je de gewenste tekstvakken, open je  Vormindeling en kies je Uitlijnen in de rubriek Rangschikken. Selecteer hier Uitlijnen op marge, Uitlijnen op pagina of Geselecteerde objecten uitlijnen (om ze relatief tegenover elkaar uit te lijnen). Kies nogmaals Uitlijnen en selecteer dan een van mogelijke uitlijningen: verticaal of horizontaal en links, midden of rechts. Handig zijn verder de opties Horizontaal verdelen en Verticaal verdelen om de tekstvakken evenwichtig over de pagina te verspreiden.

We raden je aan hier de optie Hulplijnen voor uitlijning gebruiken in te schakelen. Je zult merken dat het correct positioneren dan meteen een stuk makkelijker wordt.

Wil je twee of meer tekstvakken als één geheel beschouwen, zodat bijvoorbeeld hun onderlinge positie behouden blijft? Selecteer die tekstvakken dan met de Shift-toets, rechtsklik op je selectie en kies Groeperen, Groeperen. Hier kun je natuurlijk ook weer Groep opheffen kiezen.

Objectanker

Wanneer je een tekstvak selecteert, heb je vast ook het anker-icoontje opgemerkt. Dit ankerpunt geeft aan dat het om een zogenoemd zwevend object gaat, dat zich op een laag bovenop je tekst(laag) bevindt. Dit kan kloppen, want je kunt zo’n tekstvak bijvoorbeeld over je gewone tekst heen schuiven.

Dit anker duidt meteen ook de positie (alinea) in je tekstdocument aan waaraan het tekstvak is gekoppeld. Zie je het ankerpunt niet, ga dan naar Bestand, Opties, Weergave en plaats een vinkje bij Objectankers. Goed om weten: voeg je na dit ankerpunt extra tekstregels toe dan blijft de positie van het tekstvak ongewijzigd. Voeg je die regels vóór het ankerpunt toe, dan schuift het tekstvak mee met je tekst.

Wil je dat het tekstvak ongeacht eventuele tekstwijzigingen steevast op die locatie in je document blijft staan? Klik dan met rechts op het geselecteerde tekstvak, kies Meer indelingsopties en verwijder het vinkje bij Object met tekst verplaatsen op het tabblad Positie. Een andere optie is nog Anker vergrendelen: die zorgt ervoor dat het tekstvak zich altijd op dezelfde pagina bevindt als het objectanker. Merk op dat je op dit tabblad ook heel nauwkeurig zelf de exacte verticale en horizontale positie van je tekstvak kunt ingeven.

©PXimport

Tekstterugloop

Zo’n objectanker kan niet alleen bij tekstvakken opduiken, maar bijvoorbeeld ook bij afbeeldingen die je in je document voegt (via Invoegen, Afbeeldingen). Standaard beschouwt Word dit als een inline object. Dat is automatisch gekoppeld aan de positie binnen de tekst(laag) waar je het plaatje hebt ingevoegd, zodat je geen anker-icoon te zien krijgt.

Je kunt zo’n afbeelding wel zwevend maken door een andere tekstterugloop te kiezen. Selecteer hiervoor afbeelding, open het tabblad Afbeeldingsopmaak, kies Tekstterugloop en duid een van de volgende opties aan: Vierkant, Dicht opeen, Transparant, Boven en onder, Achter tekst of Voor tekst. Meteen na je keuze verschijnt het ankerpunt en kun je de afbeelding binnen de eigen laag verplaatsen.

Stel, je hebt een plaatje gekozen waarbij je de tekst mooi langs de afbeelding wilt laten lopen. In dat geval wil je misschien eerst nog de achtergrond(kleur) verwijderen. Hiervoor klik je op het tabblad Afbeeldingsopmaak op Achtergrond verwijderen en vervolgens op Gebieden markeren om te verwijderen of op Gebieden markeren om te behouden. Trek met het potloodicoon een streep binnen het beoogde gebied dat je transparant wilt maken of net wilt behouden. Ben je hiermee klaar, kies dan Tekstterugloop, Dicht opeen en vervolgens Terugloopppunten bewerken. Je kunt de teruglooppunten nu zelf optimaal positioneren zodat je tekst mooi om de omtreklijnen van je (voorgrond)afbeelding heenloopt.

©PXimport

Sectionering

Tekstvakken zijn reuzehandig voor creatieve tekstopmaak, maar sommige technische manipulaties van je lay-out zijn beter te regelen met zogenoemde secties. Je wilt bijvoorbeeld een bepaald deel van een pagina een andere afdrukstand geven of van regelnummers voorzien. Dat doe je op deze manier.

Positioneer je tekstcursor tot net voor het begin van het fragment. Open het tabblad Indeling en kies Eindemarkeringen, Doorlopend. Herhaal dit net na het einde van het fragment. Klik vervolgens ergens in het fragment (de sectie), ga naar Indeling, Regelnummers en kies Doorlopend (gevolg door Regelnummeropties). Je zult zien dat alleen de sectie van regelnummers wordt voorzien. Kies je voor dit fragment bijvoorbeeld Indeling, Afdrukstand, Liggend, dan wordt alleen dit fragment, weliswaar op de volgende pagina, in een liggende stand geplaatst. Ga naar Start en klik op het knopje Alles weergeven in de rubriek Alinea om de (sectie)codes te zien.

©PXimport

Decoratief initiaal

Een decoratief initiaal maken vind je vast een leuke uitsmijter voor dit dtp-artikel. Dat is bovendien zeer eenvoudig in Word. Selecteer de alinea die je van zo’n initiaal wilt voorzien, open het menu Invoegen en kies Decoratieve initiaal in de rubriek Tekst. Kies In tekst of eventueel In marge en vervolgens Opties voor decoratieve initialen. Hier kun je dan onder meer de grootte, het lettertype en de afstand tot je gewone tekst aanpassen. Je zult merken dat Word ook van deze initiaal standaard een zwevend object maakt.

▼ Volgende artikel
Review Amazon Kindle Colorsoft Signature Edition – Comfortabel (maar prijzig) leesmaatje
© Maikel Dijkhuizen
Huis

Review Amazon Kindle Colorsoft Signature Edition – Comfortabel (maar prijzig) leesmaatje

Op zoek naar een nieuwe e-reader met kleurenscherm? Goed nieuws, want er verschijnen steeds meer geschikte producten in de (digitale) winkelschappen. Een voorbeeld hiervan is de onlangs verschenen Amazon Kindle Colorsoft Signature Edition. Is dit product zijn stevige prijskaartje van 299,99 euro waard?

Uitstekend
Conclusie

Als je naast boeken ook graag kranten, tijdschriften en stripboeken op een e-reader leest, is de Kindle Colorsoft Signature Edition zeker het overwegen waard. Je bekijkt dan namelijk foto’s en afbeeldingen in kleur. Vergeleken met een smartphone- of tabletscherm zijn de kleuren wel veel fletser. Behalve dat en de hoge adviesprijs valt er verder weinig op deze e-reader aan te merken. Hij is namelijk snel, gebruiksvriendelijk en comfortabel.

Plus- en minpunten
  • Compact formaat
  • Waterdichte behuizing
  • Vlotte configuratie
  • Reageert snel
  • Matte schermafwerking
  • Veel schermopties
  • Lange accuduur
  • Duur
  • Vereist Amazon-account
  • Fletse kleuren
  • Korrelige foto's en afbeeldingen

De hier besproken Signature Edition heeft een aantal extra's ten opzichte van de reguliere Kindle Colorsoft Base Edition (269,99 euro). Zo bevat deze e-reader 32 GB (in plaats van 16 GB) opslagruimte. Bovendien is er ondersteuning voor draadloos opladen ingebakken. Vanwege het compacte touchscreen van 7 inch en de dunne schermranden is de behuizing ongeveer net zo groot als die van een normaal pocketboek, maar dan een stuk dunner. In combinatie met het bescheiden gewicht van 219 gram is de Amazon Kindle Colorsoft Signature Edition een aangenaam leesapparaat voor thuis en onderweg. De achterzijde heeft een ruwe afwerking, waardoor het apparaat prettig in de hand ligt. Behalve de aan-uitknop telt de sober vormgegeven behuizing geen fysieke knoppen.

©Maikel Dijkhuizen

Naast de e-reader vind je in de productdoos een korte handleiding en usb-c-kabel.

Snelle configuratie

Zodra je op de aan-uitknop aan de onderzijde drukt, verschijnt binnen enkele ogenblikken het configuratiemenu. Na het kiezen van de Nederlandse taal stel je de e-reader verder in. Dat kan met behulp van een smartphone-app of op het apparaat zelf. Laatstgenoemde optie werkt snel genoeg. Heb je het wifi-wachtwoord en je Amazon-accountgegevens eenmaal ingevuld, dan verschijnt het hoofdvenster. Een korte rondleiding neemt je op sleeptouw. Zo zijn diverse schermopties via een handig snelmenu bereikbaar. De configuratie duurt slechts enkele minuten, zodat je snel kunt beginnen met lezen.

Je koopt nieuwe e-books rechtstreeks in de Kindle Store. Via de Send to Kindle-dienst kun je ook eigen bestanden naar de e-reader sturen, zoals digitale boeken in het populaire epub-formaat. Andere ondersteunde bestandsformaten zijn onder meer pdf, mobi, docx en jpeg. Je kunt ook nog luisterboeken afspelen. Koppel in dat geval een draadloze koptelefoon via bluetooth.

©Maikel Dijkhuizen

De configuratie van de Kindle Colorsoft Signature Edition is zo gepiept.

7inch-kleurenscherm

De hamvraag is natuurlijk of een kleurenscherm op dit Kindle-product de hoge aanschafprijs rechtvaardigt. Een lastige kwestie, want de huidige generatie e-ink-kleurenschermen oogt toch wat flets. Er is weliswaar een instelling om een levendige kleurenstijl te activeren, maar het verschil is minimaal. Wel ziet de bibliotheek met alle gekleurde boekenkaften er aantrekkelijker uit. Daarnaast komt een kleurenscherm goed van pas bij het lezen van stripboeken, tijdschriften en kranten. De Colorsoft Signature Edition geeft afbeeldingen en foto's in een redelijke kwaliteit weer, al zijn de beelden ietwat korrelig. Verder pas je naar eigen wens de warmte van het scherm aan. Hierbij houdt de e-reader op jouw verzoek rekening met de zonsondergang en -opgang. Tot slot zijn de hoge contrastwaarden van dit scherm een voordeel.

©Maikel Dijkhuizen

Bekijk boekenkaften in kleur!

Hoog leescomfort

Het scherm heeft een matte afwerking, zodat je comfortabel buiten kunt lezen. Zelfs met fel zonlicht vallen de weerspiegelingen erg mee. Lees je 's avonds, dan komt de automatische schermverlichting goed van pas. Deze functie zit overigens niet op de reguliere Kindle Colorsoft Base Edition. Voor e-readerbegrippen navigeer je snel in boeken en het menu. Hiervoor tik of veeg je op het touchscreen. Een nieuwe bladzijde opent vrijwel zonder vertraging, zodat je vlot kunt doorlezen. Wil je ondertussen iets online opzoeken? Open dan gewoon de browser en typ een url in de adresbalk. Deze e-reader laadt websites behoorlijk rap.

Een pluspunt is dat dit product voldoet aan de IPx8-norm. Je kunt dus gerust e-books in bad lezen, want de behuizing is waterdicht. Dankzij de lange accuduur hoef je het apparaat waarschijnlijk pas na een paar weken of zelfs enkele maanden op te laden.

©Maikel Dijkhuizen

Dankzij de geïntegreerde browser kun je er ook websites mee bezoeken.

Amazon Kindle Colorsoft Signature Edition kopen?

Als je naast boeken ook graag kranten, tijdschriften en stripboeken op een e-reader leest, is de Kindle Colorsoft Signature Edition zeker het overwegen waard. Je bekijkt dan namelijk foto’s en afbeeldingen in kleur. Vergeleken met een smartphone- of tabletscherm zijn de kleuren wel veel fletser. Behalve dat en de hoge adviesprijs valt er verder weinig op deze e-reader aan te merken. Hij is namelijk snel, gebruiksvriendelijk en comfortabel. Kortom, een aanrader!

▼ Volgende artikel
TP-Link breidt WiFi 7 uit naar buiten met Deco BE25 Outdoor
Huis

TP-Link breidt WiFi 7 uit naar buiten met Deco BE25 Outdoor

TP-Link heeft de Deco BE25 Outdoor aangekondigd, een weerbestendige Mesh wifi-router met wifi 7 die speciaal ontworpen is om het WiFi-netwerk eenvoudig uit te breiden naar de tuin. De router biedt een oplossing voor het probleem dat goed geïsoleerde ramen en muren het wifi-signaal vaak blokkeren, waardoor internetgebruik in de tuin vaak problematisch is.

De Deco BE25 Outdoor kan naadloos worden toegevoegd aan een bestaand Deco-netwerk, ongeacht of je al een wifi 5, 6 of 7-set gebruikt. Via de Deco-app is het apparaat met enkele klikken toe te voegen, waarna alle Deco apparaten één netwerk vormen met één naam en wachtwoord. Tot 10 Deco apparaten kunnen aan elkaar worden gekoppeld voor één groot WiFi-netwerk. Het apparaat is ook te gebruiken als losstaande router of als access point naast een bestaand netwerk van een ander merk.

De Deco-apparaten vormen samen één netwerk, met één naam en één wachtwoord, waardoor je in en om het huis stabiele wifi hebt. De router beschikt over een ingebouwde voeding en kan direct in een stopcontact worden gestoken of via Power over Ethernet (PoE) worden gevoed via een van de twee 2,5Gbps netwerkaansluitingen. De verbinding met een bestaand Deco-netwerk kan zowel via ethernetkabel als draadloos.

Met wifii 7 BE3600 haalt de router snelheden tot 3,6Gbps. Dankzij nieuwe wifi 7-technologieën zoals Multi Link Operation, 4K-QAM en 160Mhz brede kanalen levert het apparaat volgens TP-Link goede prestaties in de tuin. De router wordt geleverd met montagemateriaal en kan aan een muur of paal worden bevestigd of los worden neergezet.

Uiteraard ook met AI

De ingebouwde AI-Driven Mesh technologie stemt het wifi-netwerk automatisch af op de omgeving door patronen te herkennen, netwerkbelasting in kaart te brengen en gebruikers te verbinden met het optimale WiFi-punt. Voor de beveiliging maakt de router gebruik van WPA3 encryptie en TP-Link HomeShield, waarmee onder meer ouderlijk toezicht kan worden ingesteld.

Beschikbaarheid en prijzen

De TP-Link Deco BE25 Outdoor is direct beschikbaar voor een adviesprijs van 149 euro.