Wat begon als een veredelde playback-app is in een paar jaar uitgegroeid tot hét sociale medium van dit decennium. TikTok is immens populair, en allang niet meer alleen onder de jongste generaties. Inmiddels is de app een serieus platform met een verdienmodel, een enorme gebruikersschare en de nodige controverse. Het algoritme is anders dan dat van alle andere bekende socialmedia-diensten. Wat heeft TikTok dat Facebook en Instagram maar niet lijken te kunnen kopiëren?

TikTok is een socialmedia-dienst die nauwelijks is gericht op het in contact blijven met vrienden en bekenden, maar zich vooral richt op het ontdekken van hapklare brokken content van personen en bedrijven die je wellicht helemaal niet kent. Gemiddeld spenderen gebruikers anderhalf uur per dag op het platform, veel langer dan bijvoorbeeld op Facebook. De app is in zijn huidige vorm pas een jaar of vier oud, maar het aantal gebruikers groeit als kool. 

Het algoritme waaromheen TikTok is gebouwd, is in mysteriën gehuld. Vooraanstaande politici hebben geprobeerd de app te verbieden, en de haken en ogen die aan ieder sociaal medium zitten, lijken bij TikTok nog eens te worden uitvergroot. Toch blijft de app onverminderd populair, en het ziet er niet naar uit dat daar binnen afzienbare tijd verandering in komt. 

 Lees ook: Tiktok kan miljardenclaim verwachten in Nederland

Hoe het begon 

Het is 2016 als het Chinese bedrijf ByteDance een socialmedia-app met de naam Douyin op de markt brengt. Hoewel populair, met al snel honderd miljoen gebruikers, is de app vooral gericht op de Aziatische markt. Dat veranderde toen in 2017 de app Musical.ly werd aangekocht. Op Musical.ly plaatsten gebruikers in eerste instantie voornamelijk video’s waarin liedjes werden geplaybackt. De app brak al snel buiten China door, en ook in Nederland werd een trouwe schare fans gevonden. 

Een jaar later werden Douyin en Musical.ly samengevoegd in een enkele app: Douyin bleef de Chinese naam, terwijl de app voor de westerse markt werd omgedoopt in TikTok. Beide gebruikersdatabases werden samengevoegd, en het aantal gebruikers groeide vanaf dat moment harder dan ooit. Inmiddels zijn er wereldwijd 1,4 miljard actieve gebruikers, net zoveel als Instagram, en meer dan het in China eveneens populaire WeChat.  

Korte video’s 

Hoewel muziek nog steeds een grote rol speelt, mede door de gebruikersdatabase van Musical.ly, is TikTok inmiddels veel meer. De opzet blijft hetzelfde: gebruikers maken korte video’s via het platform. Begin je met het opnemen van een video, dan kun je kiezen tussen een lengte van 15 seconden, 60 seconden of 180 seconden (al zijn die lengtes aan veranderingen onderhevig). Over het zelf plaatsen van video’s lees je verderop meer, want TikTok is bij uitstek het sociale medium om te lurken: je hoeft niet per se zelf content te plaatsen – alleen kijken is meer dan genoeg. 

Open je TikTok, dan schotelt de app je een continue stroom van zichzelf repeterende video’s voor die pas stopt als je de app afsluit. In theorie kun je zo dagen achtereen door de feed scrollen, iets wat critici van sociale media nogal eens tegen de borst stuit.  

Het algoritme 

Het succes van TikTok komt grotendeels voort uit het algoritme dat wordt gebruikt om te bepalen welke content interessant is voor jou als gebruiker. Bij het aanmaken van een account kun je enkele gebruikers volgen en je interessegebieden aangeven, maar dat is niet eens per se nodig. Waar je bij platformen als Instagram en Facebook vooral vrienden volgt, en bij Twitter misschien een verzameling boeiende accounts in je volglijst hebt staan, hoeft dat bij TikTok helemaal niet. Het algoritme beslist wat je te zien krijgt. 

Dat uit zich op de For You Page, of kortweg FYP, of Voor Jou in het Nederlands. Al na het bekijken van een paar simpele filmpjes begint die pagina zich te vormen naar jouw wensen. Anders dan bij de meeste socialmedia-diensten hoef je daar zelf niets voor te doen: liken en reageren kan en mag, maar het algoritme kijkt vooral naar hoe vaak en hoelang je een video bekijkt. 

Schieten met hagel 

Waar veel platformen hun content verrijken met trefwoorden, categorieën of zelfs uitgebreide gebruikersanalyses, werkt TikTok op een totaal andere manier. Iedere video die wordt geplaatst op het platform, wordt aan een bepaald aantal gebruikers getoond. TikTok weet een aantal zaken van degenen aan wie de video wordt voorgeschoteld, omdat die personen het platform al langer gebruiken. Op die manier leert het algoritme voor welke gebruikers die specifieke video geschikt is. De video wordt vervolgens getoond aan meer personen, en opnieuw wordt bekeken hoe goed de video presteert, en vooral bij wie. Zo wordt een steeds specifiekere analyse van de inhoud van de video gemaakt, zonder dat er ook maar iemand hoeft te beschrijven waar de video over gaat.  

TikTok gebruiken 

TikTok is een app die beschikbaar is voor zowel Android als iOS, en zodoende op praktisch elke smartphone of tablet kan draaien. Bovendien zijn er versies voor bijvoorbeeld Android TV en kun je de app in je browser gebruiken. Je downloadt de app in de App Store of in Google Play. Na het downloaden wordt aan je gevraagd een account aan te maken. Dat kan via je telefoonnummer of e-mailadres, maar ook met je account op Google, Twitter of Facebook. Na het invullen van je geboortedatum vul je je telefoonnummer of e-mailadres in en verzin je een wachtwoord. Vervolgens kies je een aantal globale interesses. Je landt meteen op de Voor Jou-pagina, de plek bij uitstek waar het algoritme van TikTok huist.

Scrollen door de video’s doe je door omlaag te swipen. De video’s worden automatisch afgespeeld, en als een video af is, begint hij weer opnieuw. Onder de video zie je wat metadata staan, zoals de naam van de video en een aantal tags. Aan de rechterkant vind je knoppen om het betreffende account te volgen, de post te liken, te reageren of te delen op andere platformen. Tik je op de profielfoto van een account, dan kun je alle posts van die persoon zien. 

©Kaspars Grinvalds - stock.adobe.com

Video’s plaatsen 

Zelf een video maken doe je door onderaan het scherm op het plusje te tikken. In principe wordt je frontcamera gebruikt, maar je kunt ook de camera achterop je smartphone gebruiken om iets of iemand anders te filmen. Via de knoppen aan de rechterkant kun je lagen met filters over je video heen leggen, maar ook bijvoorbeeld digitale make-up toevoegen. Ook bestaande video’s die je al op je telefoon hebt staan, kun je gebruiken. Bovenin zie je een balkje met daarin een muzieknoot. Tik daarop om een rechtenvrij audiofragment of een stukje van een bekend liedje aan je video te hangen. 

Hoewel TikTok draait om bewegende beelden, kun je ook statische foto’s plaatsen. Onderaan het scherm is Camera standaard geselecteerd, maar je kunt ook verder scrollen naar MV, oftewel Mysterieus Verhaal. Hier kun je een of meerdere foto’s selecteren, die dan in een TikTok-jasje gegoten worden. Via de optie Verhaal kun je ook je eigen verhaal samenstellen.  

Power Unlimited 

Een populair Nederlands account op TikTok is dat van gamewebsite en -magazine Power Unlimited. Martin Verschoor, Creative Director Gaming, is de drijvende kracht achter het account, dat op het moment van schrijven 435.000 volgers heeft. Maar zelfs voor een populair account als dat van PU blijft het algoritme van TikTok ondoorgrondelijk. “Het is een soort black box”, zegt Verschoor. “Niemand weet precies hoe het werkt. Toch kun je als maker mooi gebruikmaken van dit algoritme, want als je een video op de juiste manier van tags voorziet, wordt de video ook gepresenteerd aan mensen die geïnteresseerd zijn in het onderwerp en nog nooit van jouw platform hebben gehoord.” 

Verschoor weet wel hoe bepaalde zaken werken. “Als je een community wilt bouwen, heb je herkenbaarheid nodig en moet je een gebruiker het liefst meerdere keren per sessie bereiken, waardoor die herkenning ontstaat. Daarom plaats ik drie video’s per dag en houd ik me vast aan de niche. Zo worden je video’s getoond aan mensen die het interessant vinden. Als mensen je video’s bekijken en erop reageren, merkt het algoritme dat het een interessante video kan zijn voor een bredere doelgroep en wordt de video aan een steeds grotere groep op de Voor Jou-pagina getoond. 

©Kaspars Grinvalds - stock.adobe.com

Lengte en tijdstip 

Hoewel TikTok het toonbeeld van snelle contentconsumptie is, betekent dat niet dat video’s altijd kort hoeven te zijn. Verschoor: “TikTok vindt het juist fijn als je langere video’s post, want ze willen de mensen zo lang mogelijk in de app houden. Voor langere video’s zul je dus ook beloond worden. Ik merk zelf wel dat de aandachtsspanne van de gebruiker kort is, en ervaring leert dat de best presterende video’s tussen de elf en twintig seconden duren.” 

Ook qua tijdstip van plaatsing is PU door schade en schande wijs geworden. Verschoor: “Je ziet in de cijfers dat de meeste mensen rond 21:00 uur online zijn, dus dan wil je sowieso content posten. De kans dat een video door een grote groep mensen wordt opgepikt is dan het grootst.” Dat weten andere gebruikers inmiddels natuurlijk ook, dus trekt Verschoor zijn eigen plan. “Ik zit er nu het liefst vlak voor, of juist op momenten dat andere mensen geen video’s publiceren. Vroeg in de ochtend, bijvoorbeeld.”  

Verdienmodel 

TikTok is een commercieel bedrijf, en dus moet er geld verdiend worden. Dat gebeurt voor een groot deel door advertenties in de app zelf. Dat gebeurt op de manier die je kent van bijvoorbeeld Instagram, met advertenties die tussen de posts door worden getoond. Bedrijven kunnen een eigen video maken, en betalen om die video te tonen aan bepaalde doelgroepen. Doordat het algoritme zo goed werkt, worden advertenties alleen getoond aan gebruikers die affiniteit hebben met het product, iets waar adverteerders maar wat graag voor in de buidel tasten. 

Verder zijn er zogenaamde Brand Takeover-advertenties, die getoond kunnen worden zodra een gebruiker de app opent. Steeds belangrijker zijn ook de gesponsorde hashtags: bedrijven kunnen zo’n hashtag ‘kopen’, waarna TikTok de video’s waaraan de tag is toegevoegd op een goed zichtbare plek toont. Brand Takeover-advertenties en gesponsorde hashtags kosten bedrijven zo’n 100.000 euro per keer. Ook kunnen gebruikers hun favoriete accounts sponsoren door cadeautjes te kopen in de app. Tot slot haalt het bedrijf jaarlijks honderden miljoenen op via externe investeerders.  

©IB Photography - stock.adobe.com

Toekomst 

De opkomst van TikTok was stormachtig en de rek is er nog lang niet uit. Het aantal nieuwe accounts lijkt in de jongste doelgroepen wat te stagneren, maar oudere generaties vinden nog steeds massaal hun weg naar het platform. Nu de gebruikersaantallen van doorgewinterde socialmedia-diensten als Facebook en Instagram op hun retour lijken, ligt de weg open voor TikTok om het medialandschap naar de hand te zetten. 

Voorlopig zijn de controverses en de geheimzinnigheid van het algoritme in elk geval nog geen reden voor gebruikers om de app links te laten liggen. 

©Luiza - stock.adobe.com

Amazon introduceerde kortgeleden een nieuwe generatie slimme speakers, waaronder de hier besproken Echo Dot Max. Volgens de fabrikant levert deze bescheiden luidspreker een verbeterde audiokwaliteit, terwijl de microfoon naar verluidt nauwkeuriger spraakopdrachten verwerkt. Met een adviesprijs van 109,99 euro is het ook nog eens een van de goedkopere smartspeakers in de markt. Hoog tijd voor een review!

Vergeleken met de voorgaande Echo Dot-speaker uit 2022 is het design ietwat op de schop gegaan. De behuizing oogt weliswaar nog altijd als een bolletje met als verschil dat er aan de voorzijde een stukje is 'afgesneden'. Je treft hier twee volumetoetsen en een aan-uitknop voor de microfoon. Rondom dit bedieningspaneel bevindt zich een blauwgekleurde ledring. Verder zit er aan de achterzijde een ingang voor de bijgesloten voedingsadapter.

©Maikel Dijkhuizen

Lichtgewicht wifi-speaker zonder accu

De bolvormige behuizing heeft een diameter van amper elf centimeter. Ondanks deze geringe afmetingen leent de wifi-speaker zich voornamelijk voor binnengebruik. Dit nieuwe model heeft namelijk, net zoals bij eerdere generaties het geval was, weer geen accu. Een gemiste kans, want de compacte constructie van 505 gram is in principe handzaam genoeg om ook als mobiele bluetooth-speaker te dienen.

De door ons geteste paarse uitvoering heeft naar onze smaak een nogal kitscherige uitstraling. Gelukkig is de Amazon Echo Dot Max er ook in een wit en grijs jasje. Die zien er al heel wat chiquer uit en zullen in jouw woonkamer niet misstaan. Het grootste deel van de kunststof behuizing is voorzien van een laagje stof. Dit materiaal voelt niet zo stevig aan zoals we bij veel bluetooth-speakers van onder andere JBL tegenkomen. Nou is dat niet zo'n probleem, want ten opzichte van weerbestendige speakers heeft dit exemplaar natuurlijk minder te lijden.

©Maikel Dijkhuizen

Verbinden en luisteren

De configuratie en bediening van het apparaat gebeurt via de Amazon Alexa-app op een smartphone. Dat gaat erg vlot. Na verbinding met wifi downloadt de Echo Dot Max eerst een firmwareupdate. In de behuizing zit trouwens een rappe wifi6E-adapter, waardoor het apparaat overweg kan met de snelste draadloze netwerken. Al met al duurt de configuratie slechts enkele minuten.

Je koppelt Spotify of een andere muziekdienst eenvoudig aan je Amazon-account. Zeg vervolgens hardop waarnaar je wilt luisteren. Met een spraakopdracht als “Alexa, speel Coldplay” hoor je binnen enkele ogenblikken de bijbehorende deuntjes. Gebruik je stem ook om bijvoorbeeld een liedje te skippen of het volume te wijzigen. De microfoon is zéér gevoelig. Zelfs zacht uitgesproken (fluister)opdrachten op enkele meters afstand verwerkt de speaker zonder morren.

Lees ook: Van mobiel naar desktop: waarom je Spotify op je pc moet proberen

De behuizing is weliswaar compact, maar toch slaagde Amazon erin om een tweeter en woofer te integreren. Kijken we binnen dezelfde prijscategorie naar de enigszins vergelijkbare Apple HomePod Mini, dan biedt dit nieuwe model van Amazon dus een extra audiodriver. Voor zo'n kleine speaker in deze prijsklasse hoef je uiteraard geen wonderen te verwachten, maar voor het opzetten van een achtergrondmuziekje voldoet dit product prima. Met name de hoge tonen klinken erg helder. Als we geconcentreerd luisteren, horen we ook een beetje bas. Deze lage tonen zijn ietwat ondervertegenwoordigd. Verder gaat het geluid op een hoog volume galmen en vervormen.

©Maikel Dijkhuizen

Smartspeaker met Alexa

Lange tijd legde Alexa van Amazon het af tegen de spraakassistenten van Google en Apple, maar sinds 2024 verstaat Alexa eindelijk ook Nederlands. Daarmee is de Echo Dot Max een serieus alternatief voor smartspeakers van de eerdergenoemde merken. Je kunt in de Alexa-app onder andere een wekker, timer, herinnering, agenda-afspraak en boodschappenlijst instellen.

De behuizing heeft een temperatuursensor, zodat je naar de kamertemperatuur kunt vragen. Je kunt ook allerlei andere verzoeken doen. Vraag bijvoorbeeld naar de weersverwachting of naar de leeftijd van een BN'er. Helaas gaat niet iedere stemopdracht even vlekkeloos. Zo weigert ons testmodel om een overzicht van het laatste nieuws af te spelen.

Een nuttige optie is dat je in huis andere smarthome-apparaten met Alexa-ondersteuning kunt bedienen, zoals slimme lampen, stekkers en thermostaten. Dat werkt eveneens via spraakopdrachten. Misschien komt de geïntegreerde aanwezigheidssensor goed van pas, zodat de smartspeaker geschikte apparaten zelfstandig kan in- en uitschakelen.

Amazon Echo Dot Max kopen?

Zoek je een slimme luidspreker met een redelijke audiokwaliteit voor het luisteren van achtergrondmuziek? Dan is de Amazon Echo Dot Max een interessante kandidaat. Dankzij een zeer gevoelige microfoon laat je allerlei stemopdrachten op deze smartspeaker los. Meestal verwerkt de Echo Dot Max probleemloos deze commando's, al gaat er soms ook weleens iets fout.

Heb je een pc met weinig opslagruimte dan loont het wellicht om in Windows 11 de bestandscompressie in te schakelen. Dan hebben we het niet over zip-archieven, maar de NTFS-compressie waarmee je bestanden, mappen en zelfs volledige schijven kunt verkleinen.

Eerst een waarschuwing

Dankzij compressie is het mogelijk om meer data op te slaan op dezelfde ruimte. In Windows 11 kun je NTFS (New Technology File System) aanspreken. Het nadeel van deze methode is dat het extra rekenkracht vraagt iedere keer dat je zo'n gecomprimeerd bestand opent. Hetzelfde gebeurt wanneer je na de bewerking het bestand sluit en er recompressie wordt toegepast. Gebruik deze methode dus voor data die je lange tijd niet gebruikt en waar extra laadtijd nauwelijks hinderlijk is.

Je kunt op deze manier ook een volledige schijf comprimeren, maar we raden af om dit met de opstartschijf te doen. Gebruik deze functie niet op usb-sticks en alleen op snelle schijven zoals ssd's. Het prestatieverlies zou teveel doorwegen. Bij jpg-afbeeldingen of mp3- of mp4-mediabestanden is de winst verwaarloosbaar.

Map comprimeren

Open Windows Verkenner en navigeer naar de map waarvan je de inhoud wilt verkleinen. Klik met de rechtermuisknop op de map en in het snelmenu selecteer je Eigenschappen. Open het tabblad Algemeen en klik op Geavanceerd. Bij de Geavanceerde kenmerken zie je onderaan Compressie en versleutelingskenmerken. Plaats een vinkje bij Inhoud comprimeren om schijfruimte vrij te maken. Klik op OK en klik daarna op Toepassen.

Selecteer indien nodig de optie Wijzigingen toepassen op deze map, submappen en bestanden en klik op de OK-knop. Net zoals voorheen kun je zo'n map openen en de bestanden bekijken in Verkenner. Om de volledige map te decomprimeren, open je opnieuw de Eigenschappen en volg je de beschreven stappen.

Station comprimeren

Het is mogelijk om een volledige schijf te comprimeren. Open Windows Verkenner en klik op Deze pc in het linkerdeelvenster. Klik met de rechtermuisknop op de opslagschijf die je wilt comprimeren. Selecteer onder het gedeelte Apparaten en stations de optie Eigenschappen. Daarna kun je opnieuw de optie aanvinken: Dit station comprimeren om schijfruimte te besparen.