Wat begon als een veredelde playback-app is in een paar jaar uitgegroeid tot hét sociale medium van dit decennium. TikTok is immens populair, en allang niet meer alleen onder de jongste generaties. Inmiddels is de app een serieus platform met een verdienmodel, een enorme gebruikersschare en de nodige controverse. Het algoritme is anders dan dat van alle andere bekende socialmedia-diensten. Wat heeft TikTok dat Facebook en Instagram maar niet lijken te kunnen kopiëren?

TikTok is een socialmedia-dienst die nauwelijks is gericht op het in contact blijven met vrienden en bekenden, maar zich vooral richt op het ontdekken van hapklare brokken content van personen en bedrijven die je wellicht helemaal niet kent. Gemiddeld spenderen gebruikers anderhalf uur per dag op het platform, veel langer dan bijvoorbeeld op Facebook. De app is in zijn huidige vorm pas een jaar of vier oud, maar het aantal gebruikers groeit als kool. 

Het algoritme waaromheen TikTok is gebouwd, is in mysteriën gehuld. Vooraanstaande politici hebben geprobeerd de app te verbieden, en de haken en ogen die aan ieder sociaal medium zitten, lijken bij TikTok nog eens te worden uitvergroot. Toch blijft de app onverminderd populair, en het ziet er niet naar uit dat daar binnen afzienbare tijd verandering in komt. 

 Lees ook: Tiktok kan miljardenclaim verwachten in Nederland

Hoe het begon 

Het is 2016 als het Chinese bedrijf ByteDance een socialmedia-app met de naam Douyin op de markt brengt. Hoewel populair, met al snel honderd miljoen gebruikers, is de app vooral gericht op de Aziatische markt. Dat veranderde toen in 2017 de app Musical.ly werd aangekocht. Op Musical.ly plaatsten gebruikers in eerste instantie voornamelijk video’s waarin liedjes werden geplaybackt. De app brak al snel buiten China door, en ook in Nederland werd een trouwe schare fans gevonden. 

Een jaar later werden Douyin en Musical.ly samengevoegd in een enkele app: Douyin bleef de Chinese naam, terwijl de app voor de westerse markt werd omgedoopt in TikTok. Beide gebruikersdatabases werden samengevoegd, en het aantal gebruikers groeide vanaf dat moment harder dan ooit. Inmiddels zijn er wereldwijd 1,4 miljard actieve gebruikers, net zoveel als Instagram, en meer dan het in China eveneens populaire WeChat.  

Korte video’s 

Hoewel muziek nog steeds een grote rol speelt, mede door de gebruikersdatabase van Musical.ly, is TikTok inmiddels veel meer. De opzet blijft hetzelfde: gebruikers maken korte video’s via het platform. Begin je met het opnemen van een video, dan kun je kiezen tussen een lengte van 15 seconden, 60 seconden of 180 seconden (al zijn die lengtes aan veranderingen onderhevig). Over het zelf plaatsen van video’s lees je verderop meer, want TikTok is bij uitstek het sociale medium om te lurken: je hoeft niet per se zelf content te plaatsen – alleen kijken is meer dan genoeg. 

Open je TikTok, dan schotelt de app je een continue stroom van zichzelf repeterende video’s voor die pas stopt als je de app afsluit. In theorie kun je zo dagen achtereen door de feed scrollen, iets wat critici van sociale media nogal eens tegen de borst stuit.  

Het algoritme 

Het succes van TikTok komt grotendeels voort uit het algoritme dat wordt gebruikt om te bepalen welke content interessant is voor jou als gebruiker. Bij het aanmaken van een account kun je enkele gebruikers volgen en je interessegebieden aangeven, maar dat is niet eens per se nodig. Waar je bij platformen als Instagram en Facebook vooral vrienden volgt, en bij Twitter misschien een verzameling boeiende accounts in je volglijst hebt staan, hoeft dat bij TikTok helemaal niet. Het algoritme beslist wat je te zien krijgt. 

Dat uit zich op de For You Page, of kortweg FYP, of Voor Jou in het Nederlands. Al na het bekijken van een paar simpele filmpjes begint die pagina zich te vormen naar jouw wensen. Anders dan bij de meeste socialmedia-diensten hoef je daar zelf niets voor te doen: liken en reageren kan en mag, maar het algoritme kijkt vooral naar hoe vaak en hoelang je een video bekijkt. 

Schieten met hagel 

Waar veel platformen hun content verrijken met trefwoorden, categorieën of zelfs uitgebreide gebruikersanalyses, werkt TikTok op een totaal andere manier. Iedere video die wordt geplaatst op het platform, wordt aan een bepaald aantal gebruikers getoond. TikTok weet een aantal zaken van degenen aan wie de video wordt voorgeschoteld, omdat die personen het platform al langer gebruiken. Op die manier leert het algoritme voor welke gebruikers die specifieke video geschikt is. De video wordt vervolgens getoond aan meer personen, en opnieuw wordt bekeken hoe goed de video presteert, en vooral bij wie. Zo wordt een steeds specifiekere analyse van de inhoud van de video gemaakt, zonder dat er ook maar iemand hoeft te beschrijven waar de video over gaat.  

TikTok gebruiken 

TikTok is een app die beschikbaar is voor zowel Android als iOS, en zodoende op praktisch elke smartphone of tablet kan draaien. Bovendien zijn er versies voor bijvoorbeeld Android TV en kun je de app in je browser gebruiken. Je downloadt de app in de App Store of in Google Play. Na het downloaden wordt aan je gevraagd een account aan te maken. Dat kan via je telefoonnummer of e-mailadres, maar ook met je account op Google, Twitter of Facebook. Na het invullen van je geboortedatum vul je je telefoonnummer of e-mailadres in en verzin je een wachtwoord. Vervolgens kies je een aantal globale interesses. Je landt meteen op de Voor Jou-pagina, de plek bij uitstek waar het algoritme van TikTok huist.

Scrollen door de video’s doe je door omlaag te swipen. De video’s worden automatisch afgespeeld, en als een video af is, begint hij weer opnieuw. Onder de video zie je wat metadata staan, zoals de naam van de video en een aantal tags. Aan de rechterkant vind je knoppen om het betreffende account te volgen, de post te liken, te reageren of te delen op andere platformen. Tik je op de profielfoto van een account, dan kun je alle posts van die persoon zien. 

Video’s plaatsen 

Zelf een video maken doe je door onderaan het scherm op het plusje te tikken. In principe wordt je frontcamera gebruikt, maar je kunt ook de camera achterop je smartphone gebruiken om iets of iemand anders te filmen. Via de knoppen aan de rechterkant kun je lagen met filters over je video heen leggen, maar ook bijvoorbeeld digitale make-up toevoegen. Ook bestaande video’s die je al op je telefoon hebt staan, kun je gebruiken. Bovenin zie je een balkje met daarin een muzieknoot. Tik daarop om een rechtenvrij audiofragment of een stukje van een bekend liedje aan je video te hangen. 

Hoewel TikTok draait om bewegende beelden, kun je ook statische foto’s plaatsen. Onderaan het scherm is Camera standaard geselecteerd, maar je kunt ook verder scrollen naar MV, oftewel Mysterieus Verhaal. Hier kun je een of meerdere foto’s selecteren, die dan in een TikTok-jasje gegoten worden. Via de optie Verhaal kun je ook je eigen verhaal samenstellen.  

Power Unlimited 

Een populair Nederlands account op TikTok is dat van gamewebsite en -magazine Power Unlimited. Martin Verschoor, Creative Director Gaming, is de drijvende kracht achter het account, dat op het moment van schrijven 435.000 volgers heeft. Maar zelfs voor een populair account als dat van PU blijft het algoritme van TikTok ondoorgrondelijk. “Het is een soort black box”, zegt Verschoor. “Niemand weet precies hoe het werkt. Toch kun je als maker mooi gebruikmaken van dit algoritme, want als je een video op de juiste manier van tags voorziet, wordt de video ook gepresenteerd aan mensen die geïnteresseerd zijn in het onderwerp en nog nooit van jouw platform hebben gehoord.” 

Verschoor weet wel hoe bepaalde zaken werken. “Als je een community wilt bouwen, heb je herkenbaarheid nodig en moet je een gebruiker het liefst meerdere keren per sessie bereiken, waardoor die herkenning ontstaat. Daarom plaats ik drie video’s per dag en houd ik me vast aan de niche. Zo worden je video’s getoond aan mensen die het interessant vinden. Als mensen je video’s bekijken en erop reageren, merkt het algoritme dat het een interessante video kan zijn voor een bredere doelgroep en wordt de video aan een steeds grotere groep op de Voor Jou-pagina getoond. 

Lengte en tijdstip 

Hoewel TikTok het toonbeeld van snelle contentconsumptie is, betekent dat niet dat video’s altijd kort hoeven te zijn. Verschoor: “TikTok vindt het juist fijn als je langere video’s post, want ze willen de mensen zo lang mogelijk in de app houden. Voor langere video’s zul je dus ook beloond worden. Ik merk zelf wel dat de aandachtsspanne van de gebruiker kort is, en ervaring leert dat de best presterende video’s tussen de elf en twintig seconden duren.” 

Ook qua tijdstip van plaatsing is PU door schade en schande wijs geworden. Verschoor: “Je ziet in de cijfers dat de meeste mensen rond 21:00 uur online zijn, dus dan wil je sowieso content posten. De kans dat een video door een grote groep mensen wordt opgepikt is dan het grootst.” Dat weten andere gebruikers inmiddels natuurlijk ook, dus trekt Verschoor zijn eigen plan. “Ik zit er nu het liefst vlak voor, of juist op momenten dat andere mensen geen video’s publiceren. Vroeg in de ochtend, bijvoorbeeld.”  

Verdienmodel 

TikTok is een commercieel bedrijf, en dus moet er geld verdiend worden. Dat gebeurt voor een groot deel door advertenties in de app zelf. Dat gebeurt op de manier die je kent van bijvoorbeeld Instagram, met advertenties die tussen de posts door worden getoond. Bedrijven kunnen een eigen video maken, en betalen om die video te tonen aan bepaalde doelgroepen. Doordat het algoritme zo goed werkt, worden advertenties alleen getoond aan gebruikers die affiniteit hebben met het product, iets waar adverteerders maar wat graag voor in de buidel tasten. 

Verder zijn er zogenaamde Brand Takeover-advertenties, die getoond kunnen worden zodra een gebruiker de app opent. Steeds belangrijker zijn ook de gesponsorde hashtags: bedrijven kunnen zo’n hashtag ‘kopen’, waarna TikTok de video’s waaraan de tag is toegevoegd op een goed zichtbare plek toont. Brand Takeover-advertenties en gesponsorde hashtags kosten bedrijven zo’n 100.000 euro per keer. Ook kunnen gebruikers hun favoriete accounts sponsoren door cadeautjes te kopen in de app. Tot slot haalt het bedrijf jaarlijks honderden miljoenen op via externe investeerders.  

Toekomst 

De opkomst van TikTok was stormachtig en de rek is er nog lang niet uit. Het aantal nieuwe accounts lijkt in de jongste doelgroepen wat te stagneren, maar oudere generaties vinden nog steeds massaal hun weg naar het platform. Nu de gebruikersaantallen van doorgewinterde socialmedia-diensten als Facebook en Instagram op hun retour lijken, ligt de weg open voor TikTok om het medialandschap naar de hand te zetten. 

Voorlopig zijn de controverses en de geheimzinnigheid van het algoritme in elk geval nog geen reden voor gebruikers om de app links te laten liggen. 

Wordt je smartphone steeds trager? Geen paniek, je hoeft echt niet meteen een nieuw toestel te kopen. Vooral bij Android kun je met een paar simpele aanpassingen je telefoon weer merkbaar sneller maken, gewoon via de instellingen die al op je toestel staan. Door opslagruimte vrij te maken en het energieverbruik te verlagen, werkt je telefoon weer als een zonnetje. In dit artikel lees je wat echt werkt.

Lees ook: 8 smartphones getest: veel kwaliteit tussen 300 en 500 euro

Tip 1: Ruim overbodige apps en bestanden op

Veel smartphones worden trager omdat het geheugen langzaam volloopt. Dat begint vaak bij apps die je allang niet meer gebruikt. Verwijder ze: ze nemen opslagruimte in, draaien soms op de achtergrond mee en hebben vaak nog toegang tot je gegevens. Kijk daarna meteen even in je Downloads-map. In de app 'Bestanden' (op Samsung-toestellen heet die 'Mijn bestanden') zie je snel wat de grootste ruimtevreters zijn. Grote video's, pdf-bestanden of oude screenshots? Verwijder ze of zet ze over naar de cloud.

Tip 2: Check de automatische helderheid

De automatische helderheid (adaptive brightness) past het scherm aan op je omgeving en werkt meestal prima. Maar soms wordt het scherm onnodig fel, bijvoorbeeld in de zon of als je toestel je gebruik niet goed inschat. Dat vraagt extra energie en kan je telefoon wat langzamer maken, vooral als de accu bijna leeg is. Merk je dat je scherm vaak onnodig fel staat, zet dan de helderheid handmatig iets lager.

Tip 3: Schakel donkere modus in

Heb je een telefoon met een oled-scherm, dan loont het om de donkere modus te gebruiken. Bij deze schermtechniek betekent zwart letterlijk 'uit', wat batterij bespaart en warmteontwikkeling tegengaat. Bovendien ziet het er voor veel mensen rustiger uit.

©ID.nl

Tip 4: Activeer batterijoptimalisatie en Adaptive Battery

Android biedt slimme energiebesparingsopties waarmee apps die je weinig gebruikt automatisch worden begrensd. In het instellingenmenu vind je onder 'Batterij' of 'Energiebeheer' de functie 'Adaptive Battery'. Ook kun je per app instellen of Android achtergrondactiviteit mag beperken. Zo voorkom je dat apps die je niet meer gebruikt ongemerkt op de achtergrond blijven draaien en je telefoon onnodig vertragen.

©ID.nl

Tip 5: Gebruik de onderhoudsfunctie van je toestel

Op veel Android-smartphones, vooral van Samsung, zit een optie als 'Apparaatonderhoud' of 'Device Care'. Hiermee kun je geheugen vrijmaken, overtollige processen sluiten en tijdelijke bestanden verwijderen. Je kunt instellen dat je toestel dit automatisch doet, bijvoorbeeld dagelijks of bij een herstart.

©ID.nl

Tip 6: Herstart je telefoon regelmatig

Zeg eens eerlijk: zet jij je telefoon weleens helemaal uit? Grote kans van niet. De meeste mensen laten hun toestel continu aanstaan, waardoor tijdelijke bestanden zich langzaam opstapelen. Na een tijdje merk je dat aan de snelheid. Door je telefoon af en toe automatisch te laten herstarten (bijvoorbeeld dagelijks of wekelijks) geef je het systeem de kans om zichzelf op te ruimen. Je vindt die optie bij de geavanceerde instellingen van de onderhoudsapp.

Tip 7: Verlaag de schermverversing of resolutie

Veel moderne toestellen gebruiken een adaptieve verversingssnelheid die zichzelf automatisch aanpast aan wat er op je scherm gebeurt. Toch loont het soms om handmatig naar 60 Hz terug te schakelen,  bijvoorbeeld als het toestel snel warm wordt of als de batterij opvallend snel leegloopt. Van zo'n lagere verversingssnelheid merk je zelf nauwelijks iets, maar het kan wel gunstig zijn voor de prestaties en de accuduur. Kun je dit aanpassen op jouw toestel? Kijk dan bij Instellingen → Beeldscherm → Verversingssnelheid of Schermresolutie.

©ID.nl

Tip 8: Zet onnodige verbindingen uit

Bluetooth en NFC zijn handig voor het koppelen van apparaten of contactloos betalen, maar vaak heb je ze helemaal niet nodig. Hetzelfde geldt voor functies zoals locatieservices of automatische app-updates op mobiele data. Bij moderne telefoons is het energieverbruik van deze verbindingen normaal gesproken minimaal, maar bij slecht bereik of veel achtergrondactiviteit kunnen ze toch voor extra belasting zorgen. Door overbodige functies uit te schakelen bespaar je niet alleen wat batterij, maar verminder je ook de kans op thermal throttling.

Tip 9: Installeer updates voor Android en je apps

Een simpele maar belangrijke stap: updates bevatten bugfixes, beveiligingspatches en prestatieverbeteringen. Als je apps een tijd niet zijn geüpdatet, kunnen ze trager reageren of vastlopen. Dat geldt ook voor Android zelf: zorg dat je ook je systeemversie up-to-date houdt. Regelmatig updaten zorgt dat je telefoon goed blijft draaien.

Tip 10: Laatste redmiddel: je telefoon volledig resetten

Helpen alle tips hierboven niet voldoende? Dan is een fabrieksreset het proberen waard. Daarmee verwijder je alles wat ooit traagheid heeft veroorzaakt – van corrupte bestanden tot fout geïnstalleerde apps. Vergeet niet een back-up te maken voordat je begint. Daarna voelt je toestel vaak weer als nieuw.

Zo simpel kan het zijn!

Met deze aanpassingen – van opruimen tot slimme instellingen – geef je je Android-telefoon een flinke oppepper. Je verlengt niet alleen de levensduur van je toestel, maar kunt ook die aanschaf van een nieuwe telefoon nog even uitstellen.

Heb je zonnepanelen, dan is je energierekening lager dan huishoudens zónder. Maar dankzij de almaar dalende terugleververgoeding en de stijgende terugleverkosten wordt dat verschil wel steeds kleiner. Wat je kunt doen om er nog wél iets aan te verdienen, lees je hier.

Lees ook: Stroomvreters: deze apparaten in huis verbruiken meer energie dan je denkt

Dat zonnepanelen steeds minder rendabel zijn, daar is al veel over geschreven. Natuurlijk, de energierekening van huishoudens met zonnepanelen zijn nog altijd lager dan die van huishoudens zonder. Om hoeveel euro het gaat, is vaak lastig in te schatten, maar Energievergelijk.nl heeft er een analyse op losgelaten. Daarbij zijn ze uitgegaan van een huishouden met een stroomverbruik van 3.000 kWh per jaar en zonnepanelen van 400 Wp per paneel.

Minder voordeel bij meer panelen

Een huishouden met acht zonnepanelen bespaart gemiddeld 34,81 euro per maand op de energierekening ten opzichte van een huishouden zonder. Is hierbij gekozen voor het goedkoopste energiecontract van dit moment, dan loopt dit op tot maximaal 43,30 euro per maand. Maar zou je in plaats acht panelen er twintig plaatsen (dus x 2,5), dan heb je níet ook 2,5 keer zoveel voordeel. Bij twintig panelen ligt het maximale voordeel op slechts 47,76 euro per maand. Dat is een verschil van slechts 4,46 euro per maand…

Dat komt vooral door twee dingen: de terugleververgoeding (wat je krijgt) en de terugleverkosten (wat je betaalt). Waar die vergoeding vooral steeds lager en lager wordt, worden de kosten steeds hoger. Die zijn namelijk sterk afhankelijk van hoeveel stroom je aan het net teruggeeft. Bij acht panelen wordt in het voorbeeld van Energievergelijk.nl gemiddeld 1.904 kWh teruggeleverd. Bij het goedkoopste energiecontract wordt daarvoor gemiddeld 17,25 euro per maand aan terugleverkosten berekend. Wie twintig zonnepanelen heeft, levert veel meer terug, gemiddeld zo'n 5.440 kWh. En daar betaal je bij het goedkoopste energiecontract 63,50 euro per maand voor. In de grafiek hieronder zie je duidelijk dat investeren in meer zonnepanelen dus niet de oplossing is om er nog redelijk wat aan over te houden – helemaal al niet omdat in 2027 de salderingsregeling verdwijnt én de terugleververgoeding helemáal miniem wordt.

©Data Energievergelijk.nl | Visualisatie BS ID.nl

Hoe kun je dan wél nog verdienen met je zonnepanelen?

Het antwoord is eigenlijk heel simpel. Zorg dat je zoveel mogelijk van je zelf opgewekte stroom verbruikt. Energievergelijk.nl heeft becijferd dat wie zonnepanelen heeft, gemiddeld zo'n 30 procent van de opgewekte stroom meteen zelf in huis verbruikt. Dat scheelt, want die stroom hoef je niet zelf in te kopen. Wanneer je erin slaagt om nog meer zelf opgewekte stroom te verbruiken, maak je zelfs dubbele winst: je hoeft minder stroom in te kopen en omdat je minder teruglevert, heb je ook minder terugleverkosten. Maar hoe doe je dat?

Tip 1: Zet elektrische apparaten overdag aan

Zet stroomvreters zoals de wasmachine, vaatwasser of airco op het moment dat je panelen de meeste stroom opwekken. Dat kun je handmatig doen, maar je kunt ook een timer instellen. Er zijn zelfs apparaten die automatisch kunnen starten op het moment dat je zonnepanelen veel stroom opwekken. Heb je de mogelijkheid om je elektrische auto overdag thuis op te laden? Dat is ook een prima manier om je eigen zonnestroom te gebruiken.

Tip 2: Krijg inzicht in je energiegebruik

Er zijn allerlei apps die bijhouden hoeveel stroom je zonnepanelen opwekken, maar waarop je ook kunt zien ook hoeveel energie je op dit moment van de dag gebruikt. Ook zijn er slimme stekkers waarmee je het stroomgebruik van een elektrisch apparaat kunt meten. Dit inzicht kun je twee kanten op gebruiken: wordt er veel stroom opgewekt, dan kun je bijvoorbeeld meer apparaten aanzetten. Is het een dag met weinig opbrengst, dan zou je ervoor kiezen om sommige apparaten juist níet aan te zetten. Hoe erg is het bijvoorbeeld om de was een dag later te doen?

Tip 3: Verspreid je zonnestroom-verbruik over de dag

In plaats van energieslurpers allemaal tegelijk in te schakelen — denk aan wasmachine, droger en vaatwasser — verdeel je hun gebruik over de dag. Zet één apparaat in de ochtend aan, een ander in de middag. Zo vermijd je dat je panelen onvoldoende leveren op een moment dat meerdere apparaten draaien en voorkom je dat je netstroom moet afnemen terwijl dat met een betere planning niet nodig zou zijn.

Tip 4: Vervang apparaten door elektrische varianten

Stap over op elektrische alternatieven: een robotgrasmaaier in plaats van een benzinegrasmaaier, inductiekoken in plaats van gas, een warmtepomp of elektrische verwarming in plaats van een traditionele cv-installatie. Daarmee bespaar je op kosten voor gas én je zorgt ervoor dat je meer van je zelf opgewekte stroom verbruikt. Waarmee je weer bespaart op netstroom die je zelf moet afnemen. Een win-win-win-situatie dus.

Tip 5: Oost, west …

Veel mensen kiezen voor zonnepanelen op het zuiden, omdat die op een zonnige dag de hoogste opbrengst geven. Toch kan het juist slim zijn om panelen te verdelen over oost en west. Zo sluit de stroomopwekking beter aan op het dagelijkse energiegebruik. Panelen op het oosten leveren vooral in de ochtend stroom, terwijl panelen op het westen juist aan het einde van de middag meer opwekken. Je voorkomt daarmee dat je alleen rond het middaguur een piek aan zonne-energie hebt. De totale opbrengst ligt iets lager dan wanneer je alleen maar zonnepanelen op het zuiden hebt, maar doordat je de stroom meer verspreid gebruikt, haal je er in de praktijk vaak meer voordeel uit

Tip 6: Gebruik een energiemanagementsysteem (EMS)

Een energiemanagementsysteem (EMS) is een slim kastje in je meterkast dat je zonnepanelen, laadpaal, warmtepomp en andere elektrische apparaten met elkaar verbindt en aanstuurt. Via software houdt het systeem continu in de gaten hoeveel stroom je opwekt, wat je verbruikt en – als je een dynamisch energiecontract hebt – wat de actuele stroomprijzen zijn. Ook weersvoorspellingen worden meegenomen, zodat het systeem vooruit kan plannen.

Op basis van al die informatie zorgt een EMS ervoor dat je elektrische auto of thuisaccu automatisch wordt geladen wanneer er veel zon is of als de stroom goedkoop is. Dreigt terugleveren juist nadelig te worden door lage prijzen of hoge terugleverkosten? Dan schakelt het systeem teruglevering uit en kiest voor direct verbruik of opslag. Ook apparaten zoals een warmtepomp of boiler worden slim aangestuurd, zodat ze draaien op de momenten dat het qua energieverbruik en financieel het gunstigst is.

Tip 7: Vergelijk leveranciers op terugleververgoeding en -kosten

Het netto bedrag dat je overhoudt bij terugleveren (vergoeding min kosten) kan sterk schelen per leverancier. Zo zul je vanaf 1 januari 2027 bij Vattenfall bijvoorbeeld per teruggeleverde kWh netto 0,00230 euro krijgen (minder dan een kwart cent) en bij Eneco en Greenchoice 0,00250 euro (een kwart cent), terwijl bijvoorbeeld Innova Energie een tarief van 0,00968 euro (bijna een cent) hanteert. Wanneer je precies weet hoeveel jouw panelen opwekken en wat je verbruikt (zie Tip 2), weet je ook hoeveel kWh je teruglevert. Door voor het aflopen van je huidige energiecontract goed te vergelijken en een berekening te maken, kun je zien bij welke energieleverancier je het beste af bent bij het afsluiten van je nieuwe contract.