Een foto bewaar je als jpg en een video stuur je wellicht door als mp4. Zo gebeurt het vaak, maar het zijn natuurlijk niet de enige bestandsformaten. Welk formaat je het beste kiest, hangt af van verschillende factoren.

Tip 01: Digitale camera

We gaan ervan uit dat je zelf foto’s neemt met een digitale fotocamera. Zowat alle toestellen laten je toe foto’s in JPEG-formaat te bewaren (Joint Photographic Expert Group, met extensie jpeg of jpg). Dit gebeurt vooral om twee redenen. De verliesgevende compressie zorgt voor kleinere bestanden en bespaart ruimte, wat handig is bij beperkte opslagcapaciteit. Daarnaast kan bijna elk platform, apparaat of foto-app met dit formaat overweg, wat handig is bij delen.

Sommige (vooral professionele) fotocamera’s bieden ook TIFF-formaat aan (Tagged Image File Format, met extensie tiff of tif). Dit levert een hoogwaardig beeldformaat op zonder artefacten, meestal met verliesvrije compressie, zoals zip of lzw. Het wordt breed ondersteund door professionele fotobewerkingsprogramma’s als Adobe Photoshop en Lightroom. Dit alles maakt TIFF geschikt voor intensieve nabewerking, bewaring en archivering, mits voldoende opslagcapaciteit, en voor professionele afdrukken.

Ten slotte bieden de meeste camera’s ook opslag in RAW-formaat aan. Dit type beeldbestand bevat onbewerkte en ongecomprimeerde gegevens zoals die door de beeldsensor zijn vastgelegd, inclusief alle details over kleur, lichtintensiteit en metadata. Het exacte bestandstype kan per camera verschillen, zoals CR3 (Canon), DNG (Leica), NEF (Nikon) en ARW (Sony). Het RAW-formaat vereist erg veel opslagruimte, maar is uitermate geschikt voor (geavanceerde) nabewerking.

Op deze Canon-spiegelreflex kun je uit twee beeldformaten kiezen: RAW en JPEG.

Tip 02: Smartphone

Op smartphones is het JPEG-formaat altijd beschikbaar voor het bewaren van foto’s, om eerder genoemde redenen. Sommige camera’s laten je ook foto’s in PNG-formaat opslaan (Portable Network Graphics, met extensie png), hoewel PNG vooral geschikt is voor schermafbeeldingen en ook voor afbeeldingen met transparantie.

Een aantal high-end smartphones ondersteunen ook het RAW-formaat, meestal van het DNG-type, waaronder Google Pixel 4, Samsung Galaxy S21 Ultra, OnePlus 8 Pro en Apple iPhone 12 Pro met iOS 14.3 (en hoger).

Sinds iOS 11 op de iPhone 7 (Plus) zet Apple in op een ander formaat: HEIF (High Efficiency Image Format, met extensie heif) en HEIC. HEIC is een specifieke implementatie van HEIF, gebaseerd op HEVC/H.265-compressie, vandaar de extensie heic. Net als JPEG gebruikt HEIF/HEIC verliesgevende compressie, maar doet dit efficiënter, wat leidt tot kleinere bestandsgroottes bij vergelijkbare beeldkwaliteit. Dit formaat kan ook meerdere beelden in één bestand opslaan, handig voor bijvoorbeeld burst-foto’s.

Je bepaalt zelf in welk formaat je iPhone foto’s bewaart: ga naar Instellingen / Camera / Bestandsstructuren en kies tussen High Efficiency (voor HEIF) of Meest compatibel (voor JPEG).

Op iPhones kies je zelf in welk standaardformaat je foto’s opslaat.

Tip 03: HEIF/HEIC

Behalve op iOS en macOS is HEIF nog niet zo breed ondersteund als JPEG. Android (vanaf versie 9) en Ubuntu (vanaf versie 20.04) bijvoorbeeld ondersteunen het formaat wel. Om in Windows Verkenner foto’s met de extensie heif te kunnen bekijken, ook als voorbeeldafbeelding, moet je vanuit de Microsoft Store het gratis onderdeel Uitbreidingen voor HEIF-afbeeldingen installeren. Voor afbeeldingen met de extensie heic heb je ook het onderdeel Uitbreidingen voor HEVC-video nodig om deze in Verkenner te bekijken (deze kost 0,99 euro). Voor persoonlijk gebruik kan dit ook gratis met CopyTrans HEIC for Windows.

Hoe dan ook, om compatibiliteitsproblemen te vermijden, converteert een iPhone heic-afbeeldingen standaard naar jpg-bestanden wanneer je deze deelt. Wil je dit anders, ga dan naar Instellingen / Foto’s en kies bij Zet over naar Mac of pc in plaats van Automatisch voor Behoud originelen.

Langs deze weg kun je automatische conversie van foto’s (en video’s) vermijden.

Tip 04: Converters

Heb je foto’s met extensies als raw, tif of heif/heic en wil je deze delen, of wil je raw- en tif-bestanden ook in een compacter formaat archiveren, dan moet je vaak converteren naar bijvoorbeeld jpg. Er zijn verschillende converters beschikbaar, maar wij houden deze overwegingen in gedachten: liefst gratis, ondersteuning voor RAW, TIFF en HEIF/HEIC, gebruiksvriendelijk, veel opties en met een batchmodus.

IrfanView (gratis voor niet-commercieel gebruik) voldoet aan deze voorwaarden en is beschikbaar in 32 en 64 bit (de 64bit-versie kan grotere bestanden aan en deze sneller verwerken). Op dezelfde pagina download je ook de tool All Plugins voor dezelfde architectuur. Installeer eerst het programma zelf en vervolgens de plug-ins in dezelfde map. Eventueel kun je op de website via Languages het Nederlandse taalpakket downloaden en in dezelfde map installeren.

Start IrfanView na deze installaties op. Bij Options / Change language kun je Nederlands instellen. Test of de beoogde beeldformaten worden ondersteund via Bestand / Openen. Bestandstypen staat hier standaard ingesteld op Standaard grafische bestanden, maar je kunt dit wijzigen in bijvoorbeeld Alle bestanden (*.*) of in specifieke formaten als HEIC/AVIF of DRC/DNG […] (Digital Camera Raw Format).

Dankzij de geïnstalleerde plug-ins kan IrfanView ook met diverse soorten raw-bestanden overweg.

Tip 05: Groepsconversie

We tonen kort hoe je met IrfanView bestanden in batch kunt converteren. Ga naar Bestand / Groepsconversie. Bij Uitvoerformaat stel je bijvoorbeeld JPG - JPG/JPEG format in. Verwijs bij Zoeken in naar je fotomap en pas indien nodig Bestandstypen aan. Selecteer de gewenste bestanden en klik op Toevoegen. Linksonder stel je de doelmap in. Start de groepsconversie met Start, of klik eerst op Opties om parameters voor de uitvoerbestanden in te stellen. Zet de schuifknop bij Kwaliteit eventueel op beste, en bepaal of en welke metadata je wilt behouden (EXIF, IPTC, XMP).

Plaats een vinkje bij Toon voorbeelddialoog als je de kwaliteit van elke foto tijdens de conversie wilt bijsturen. Je kunt deze parameters in een profielbestand bewaren voor snel hergebruik. Bevestig met OK.

Als je een vinkje plaatst bij Gebruik geavanceerde opties, krijg je via de knop Geavanceerd nog meer instellingen. Zo kun je het beeld uitsnijden, de grootte aanpassen, de kleurdiepte wijzigen en allerlei filters en talrijke speciale effecten toepassen. Ook deze instellingen kun je in een profiel bewaren en snel laden. Bevestig ook hier met OK.

Geen gebrek aan parameters, filters en effecten in de IrfanView-groepsconversie.

Voor optimale RAW- en TIFF-conversies zet je het best een gespecialiseerde bewerkingstool in (hier: GIMP met BIMP, gecombineerd met RawTherapee).

Tip 06: Containers en codecs

We gaan verder met de videoformaten. We grijpen hiervoor terug naar onze iPhone. Ongeacht of je High Efficiency of Meest compatibel instelt (zie tip 2), genereert iOS telkens een bestand met de extensie mov. Dat er toch verschil is, wordt duidelijk wanneer je de bestandsgroottes vergelijkt. Voor onze testvideo’s (elk circa vier seconden) was dat 7 versus 11 MB, zonder merkbaar kwaliteitsverschil.

Hoe dit mogelijk is, zie je met een gratis tool als MediaInfo, die zich na installatie in het contextmenu van Windows Verkenner integreert. Als we rechtsklikken op beide mov-bestanden, MediaInfo kiezen en vervolgens Beeld / Boomstructuur openen, zien we meteen wat er aan de hand is. Bij de video werd respectievelijk AVC (Advanced Video Codec) voor het grootste bestand gebruikt (Meest compatibel) en HEVC (High Efficiency Video Coding) voor het kleinste bestand (High Efficiency). Verder zie je dat er in het mov-bestand ook audio is opgenomen (in beide gevallen met het AAC-LC-formaat) en dat er ook allerlei metadata in het bestand staan.

MOV (met de bestandsextensie mov) is namelijk een ‘mediacontainer’ en zo’n container kan naast metadata en eventuele ondertitels ook verschillende video- en audioformaten oftewel codecs bevatten. ‘Codec’ staat voor coder-decoder of compressor-decompressor. De gebruikte codecs kunnen een grote impact hebben op de bestandsgrootte, de afspeelkwaliteit en de compatibiliteit met software- en hardwarematige mediaspelers.

Links: AVC-codec (groter bestand), rechts: HEVC-codec (kleiner bestand, zelfde kwaliteit).

Tip 07: Overwegingen

De combinatie container-codecs maakt het optimaal opslaan van video (met audio) complexer dan een foto in het juiste formaat bewaren. Je moet namelijk niet alleen de container, maar ook de video- en audiocodecs kiezen die deze kan bevatten, want niet elke container werkt met elke codec.

Net als bij foto’s hangt je keuze af van de containers en codecs die je videoapparatuur of videobewerker ondersteunt. Sommige mobiele apparaten ondersteunen bijvoorbeeld beter de MP4-container met AVC/H.264-codec, terwijl professionelere video-editors, zoals het gratis DaVinci Resolve, nauwkeuriger werken met de container MOV en de codec ProRes.

Ook de bestandsgrootte kan een overweging zijn, vooral bij beperkte opslagruimte of bandbreedte. Codecs als Apple ProRes, Avid DNxHD/HR en ffv1 gebruiken verliesloze compressie en produceren grotere bestanden, terwijl AVC/H.264, HVEC/H.265, VP9 en AV1 compacter zijn door verliesgevende compressie. Ook audio heeft trouwens codecs die verliesloos (bijvoorbeeld APE, FLAC en WAV) of verliesgevend (bijvoorbeeld AAC, MP3, Ogg Vorbis en WMA) zijn.

Het beoogde doel en de toepassing spelen eveneens een rol bij de keuze van container en codec. Voor streaming is de MP4-container met H.264 (brede ondersteuning) en H.265 (betere efficiëntie) populair. Verder houd je het liefst ook rekening met het bronmateriaal, zoals resolutie en framerate. Zo is H.265 efficiënter bij 4K-video’s dan H.264.

Tot slot, sommige codecs zijn gepatenteerd. Om licentie- en kostenproblemen te vermijden, kun je opensource-codecs als VP9 of AV1 overwegen. In de tabel hieronder vind je een lijst met veelgebruikte combinaties van containers en codecs.

Professionelere video-editors zien graag mov-bestanden met Apple ProRes (hier: Davinci Resolve).

Tip 08: Beperkingen

Je weet nu welke combinaties van videocontainers met video- en audiocodecs vaak gebruikt worden, maar soms ben je beperkt tot wat je apparaat of video-editor ondersteunt. OpenShot bijvoorbeeld laat je via Bestand / Project exporteren / Video exporteren kiezen uit veel combinaties, waaronder MP4 (h.264), MKV (h.265), MOV (h.264) en WEBM (vp9), al dan niet lossless.

Bij Microsoft ClipChamp, de ingebouwde video-editor van Windows 11, ben je beperkt tot MP4 met AVC (video) en AAC LC (audio), weliswaar in verschillende resoluties.

Ontvang of download je een videobestand, dan heb je wellicht helemaal geen keuze over het formaat. Speelt je videospeler de video of audio niet correct af, dan kun je de gratis en opensource VLC media player overwegen, die met bijna alle gebruikelijke combinaties werkt.

Als bijvoorbeeld je mediastreamer een bepaalde combinatie niet ondersteunt en een firmware-update niet helpt, zit er vaak niets anders op dan je video naar een compatibel formaat te converteren. Dit leidt meestal tot enig kwaliteitsverlies, maar bij een doordachte keuze hoeft dit niet echt zichtbaar te zijn, afhankelijk ook van de kwaliteit van je bronbestand.

Het gratis OpenShot laat je toe naar uiteenlopende videoformaten te exporteren.

Tip 09: Conversies

Er zijn verschillende (en ook gratis) video- en audio-converters beschikbaar. Een zeer flexibele tool is het gratis Shutter Encoder, gebaseerd op de populaire en veelzijdige opensource-bibliotheek FFmpeg.

Start de app na de installatie en sleep je videobestand(en) naar het venster. In het uitklapmenu bij Functie selecteren kies je de gewenste videocodec. Deze zijn opgesplitst in categorieën als Geluidsconversies (voor wie enkel audio wil), Bewerk codecs (voor nabewerking in hoge kwaliteit), Uitvoer codecs (de meer gebruikelijke codecs), Uitzend codecs (voor streaming) en Oude codecs (minder gebruikelijke codecs).

Afhankelijk van de gekozen codec verschijnen rechts de beschikbare containers (bestandsextensies). Bij VP9 bijvoorbeeld zijn dat webm, mkv en mp4. Bij H.264 zijn dat er maar liefst negen verschillende. Selecteer de gewenste container.

In het rechterpaneel kun je nu talrijke creatieve aanpassingen doorvoeren, zoals Beeld bijsnijden en Overgangen. Wij zijn hier vooral geïnteresseerd in Audio instellingen, waar je bij Convert de gewenste audiocodec kunt aanduiden, samen met enkele andere optimalisaties. In het linkerpaneel geef je via Wijzigen een geschikte doelmap aan, waarna je met Functie starten de conversie laat uitvoeren.

Een uitgebreid artikel over hoe je hiermee video's kunt converteren en bewerken, vind je in dit artikel: Shutter Encoder: de gratis alleskunner op het gebied van videobewerking

Shutter Encoder en FFmpeg: een uitstekende combinatie voor je videoconversies.

Als je een nieuwe inbouwkoelkast of -vriezer koopt, kom je voor een keuze te staan waar je misschien nog nooit eerder over hebt nagedacht: welk deursysteem kies je? Bij inbouwapparaten zijn er namelijk twee manieren waarop de keukendeur aan het apparaat vastzit. Welke dat zijn en hoe ze werken, lees je in dit artikel.

Voor inbouwapparaten zoals koelkasten en vriezers heb je de keuze uit twee verschillende deursystemen: deur-op-deur en sleepdeur. Beide systemen werken op een andere manier, maar zijn in de basis eenvoudig. In dit artikel leggen we je uit wat het verschil is, wat de voor- en nadelen zijn, en waar je op moet letten bij het kiezen van het juiste systeem.

Vaste deur

Bij een deur-op-deur-systeem wordt het keukenpaneel rechtstreeks vastgeschroefd op de deur van de koelkast of vriezer. De twee deuren vormen dus samen één geheel. Als je de keukendeur opent, gaat de deur van het apparaat automatisch mee. Het voordeel van dit systeem is dat het er strak en stevig uitziet. De deuren blijven goed op hun plek zitten en het geheel voelt degelijk aan. Ook kun je de keukendeur meestal helemaal openzetten, wat handig is als je grote spullen in of uit de koelkast wilt halen. Daarnaast is er minder kans op slijtage aan de scharnieren, omdat alles in één beweging meebeweegt. Bij een vaste deur heeft de inbouwkoelkast extra sterke scharnieren die zowel het gewicht van de koelkastdeur zelf moeten dragen alsmede de opbouw van de keukendeur.

©ID.nl

Geleide deur of sleepdeur

Bij het sleepdeursysteem is de keukendeur niet direct vastgeschroefd op de koelkastdeur. In plaats daarvan zit er een soort schuifsysteem tussen. Als je de keukendeur opent, ‘sleep’ je de koelkastdeur met je mee via een geleiderail. De twee deuren bewegen dus los van elkaar, maar wel tegelijk. Het voordeel is dat het makkelijker te vervangen is als je ooit een ander model koelkast neemt, omdat je niet alles opnieuw hoeft uit te lijnen. Ook kun je de deuren iets onafhankelijk van elkaar bewegen, wat soms handig is bij montage of onderhoud.

©ID.nl

Voorkeuren

Welk systeem je kiest, hangt af van je keuken én van je voorkeuren. Heb je een moderne keuken met een strakke afwerking? Dan is deur-op-deur vaak de beste keuze, omdat het er netter uitziet en steviger aanvoelt. Heb je een oudere keuken en wil je een inbouwapparaat vervangen zonder te veel gedoe? Dan kan een sleepdeur een praktische oplossing zijn.

Let wel op: je kunt niet zomaar een apparaat met deur-op-deur-systeem in een kast zetten die bedoeld is voor een sleepdeur, en andersom. De scharnieren en montagepunten zitten op een andere plek, en ook de manier waarop de deur opent verschilt. Controleer dus altijd goed welk systeem je nu hebt voordat je iets nieuws aanschaft. En kijk ook hoe je keuken is ingedeeld, zodat je ook weet of alles wel past.

Systeem monteren

Het installeren van zo’n systeem is iets wat je misschien niet zelf wilt doen, tenzij je handig bent. Vooral bij een deur-op-deur-systeem is het belangrijk dat alles precies recht hangt, anders gaat de deur niet goed dicht of krijg je scheve kieren. Veel mensen kiezen er daarom voor om de koelkast of vriezer te laten plaatsen door een vakman. Dan weet je zeker dat alles goed en netjes zit en heb je garantie op het werk.

©ID.nl

Onderhoud

Beide systemen zijn in principe onderhoudsvrij, zolang ze goed gemonteerd zijn. Toch kan het geen kwaad om af en toe te checken of de scharnieren nog stevig vastzitten of de sleepgeleiders soepel lopen. Gewoon wat eenvoudig keukenonderhoud.

Tot slot

Of je nu kiest voor een stevig deur-op-deur-systeem of het wat flexibelere sleepdeur-systeem: het is vooral belangrijk dat het past bij jouw keuken en jouw wensen. Vraag bij twijfel altijd om advies bij de winkel of installateur. Zo voorkom je verrassingen, en kun je weer jarenlang genieten van je ingebouwde koelkast of vriezer.

Ben je lid van Amazon Prime? Dan krijg je vanaf 26 augustus 2025 te maken met advertenties tijdens films en series. Wil je geen advertenties zien? Dan moet je bijna 60 procent van de abonnementsprijs bijbetalen.

Volgens het bedrijf het tonen van reclames nodig om te blijven investeren in de content waar abonnees van genieten — en om dat ook op de lange termijn vol te houden. Ze gaan het tonen van advertenties volgens de e-mail die klanten deze week ontvingen, in 'beperkte mate' doen.

Lees ook: Zo bespaar je op streamingdiensten

Wie liever geen advertenties ziet, moet nu ook extra gaan betalen. Amazon biedt dan vanaf 26 augustus een advertentievrije optie aan. Voor een bedrag van 2,99 euro extra per maand kun je dan zonder advertenties kijken, waardoor een abonnement op Prime uitkomt op 7,98 euro per maand. Amazon Prime was eerder altijd al een van de goedkoopste streamingdiensten, maar als je geen advertenties wil zien, komt daar nu dus verandering in.

Er verandert volgens Amazon verder niets aan de prijs of inhoud van het standaard Prime-lidmaatschap, wat betreft functionaliteit. Ook heeft deze wijziging verder geen invloed op het bezorgen van producten van de webshop van Amazon.

Bestaande leden hoeven niets te doen om de nieuwe situatie met advertenties te krijgen; de standaardversie van Prime Video wordt automatisch aangepast. Wie liever overstapt op de advertentievrije versie, kan dat vanaf 26 augustus zelf regelen via zijn of haar accountinstellingen. Als je nog twijfelt of je je lidmaatschap wilt behouden, kun je je abonnement beheren of eventueel stopzetten via je Amazon-account. Je ontvangt dan (een deel van) het abonnementsgeld terug.