ID.nl logo
Met deze gratis programma's kun je ieder bestand openen of afspelen
© Pavel Ignatov - stock.adobe.com
Huis

Met deze gratis programma's kun je ieder bestand openen of afspelen

Je hebt een document verzonden, maar de ontvanger krijgt het niet open. Of je wilt een video afspelen, maar het geluid of beeld hapert. In zulke gevallen is het vaak handig om het bestand naar een ander formaat om te zetten. Gelukkig bestaan hiervoor uitstekende (en gratis) onlinediensten en desktoptools.

In dit artikel benoemen we 8 tools waarmee je allerlei nukkige bestanden, zowel documenten als video's, foto's en audiofiles, kunt openen:

  1. Convertio
  2. Zamzar
  3. Cloudconvert
  4. PDF24
  5. XnConvert
  6. Switch
  7. Any Video Converter
  8. FFmpeg

Ook interessant: De vijf beste mp3-converters voor YouTube-video’s

Voordat je een conversietool of -dienst gebruikt, is het slim om eerst andere oplossingen te onderzoeken. Conversies kunnen namelijk leiden tot kwaliteitsverlies bij bijvoorbeeld mediabestanden, of in ongewenste lay-outwijzigingen bij documenten.

Controleer eerst of het probleem kan worden opgelost met een programma-update of een firmware-update voor je mediaspeler. Overweeg ook het installeren van een ander programma dat minder kritisch is bij het openen van bestanden. Zo is de gratis VLC media player een uitstekende keuze voor mediabestanden van diverse formaten.

Als alternatief kun je ook een ‘codec pack’ overwegen, zoals het gratis K-Lite Codec Pack Basic (selecteer tijdens de installatie Advanced voor extra opties). Dit voegt extra codecs toe aan Windows, waardoor je eigen mediaspeler ook het lastige bestand kan afspelen. In deze Codec Guide kun je zien welke mediaformaten dit pakket ondersteunt.

Daarnaast hebben veel applicaties in het Bestand-menu een optie als Opslaan als of Exporteren (als), waarmee je een bestand eenvoudig in een ander formaat kunt bewaren, zonder dat je een externe conversietool nodig hebt. Een voorbeeld is het gratis LibreOffice Writer, waarmee je tekstbestanden naar uiteenlopende formaten kunt omzetten.

Eventueel kun je ook de installatie van een extra codec pack overwegen.

Plussen en minnen Als je hebt besloten om bestanden te converteren, is het mogelijk om desktopapplicaties te installeren, maar voor veel bestandsconversies zijn er ook gratis onlinediensten beschikbaar. Deze zijn vooral handig als je slechts af en toe bestanden wilt omzetten of als je niet veel bestanden tegelijk hebt.

Je zult merken dat de meeste van deze applicaties zeer gebruiksvriendelijk zijn, maar je moet wel de tijd nemen (en de bandbreedte hebben) om de bestanden te uploaden en de geconverteerde exemplaren te downloaden. Mogelijk voel je je ook niet prettig bij het toevertrouwen van (privacygevoelige) bestanden aan een onlinedienst, zelfs wanneer de eigenlijke datatransfer (via https) wordt versleuteld. Houd er ook rekening mee dat de meeste diensten, vooral de gratis versies, tijdens het gebruik advertenties tonen. Als dit alles je niet afschrikt, is een webapplicatie een prima keuze.

1. Convertio

Een uitstekende conversiedienst is Convertio. Deze dienst biedt drie betaalde abonnementsvormen, waarvan de goedkoopste ongeveer 70 dollar kost en tot 25 gelijktijdige conversies van maximaal 500 MB per bestand mogelijk maakt. Maar je kunt Convertio ook beperkt gratis gebruiken, tot maximaal 100 MB per bestand. Convertio beweert 25.600 verschillende conversies tussen meer dan 300 bestandsformaten te ondersteunen (een overzicht vind je hier).

Je kunt meerdere bestanden tegelijk uploaden vanaf je pc en ook rechtstreeks vanuit Dropbox of Google Drive, na autorisatie. Convertio stelt automatisch bestandsformaten voor conversie voor op basis van het bestandstype, ingedeeld in categorieën zoals Beeld, Document, EBook en Presentatie. Nadat je de doelformaten hebt gekozen, hoef je slechts op Converteren te klikken.

Na conversie kun je elk bestand individueel downloaden, alle bestanden in één zip-archief downloaden, of je bewaart een link om later terug te keren en de resultaten binnen 24 uur te downloaden. Een handige extra is de OCR-module waarmee je gratis tekstherkenning op maximaal tien gescande documentpagina’s kunt uitvoeren en deze kunt converteren naar bewerkbare documentformaten.

Convertio stelt zelf mogelijke conversies voor op basis van het geüploade bestandstype.

2. Zamzar

Een van de populairste conversiediensten is Zamzar. Deze dienst ondersteunt circa 1100 bestandsformaten, zowel documenten, archieven als mediabestanden. Net als bij Convertio biedt ook Zamzar een drietal betaalde abonnementsformules aan, met prijzen vanaf circa 18 dollar per maand (onbeperkt aantal conversies tot 200 MB per bestand, inclusief 5 GB online opslagruimte). Je kunt bestanden ook rechtstreeks uploaden vanaf Box, Dropbox, Google Drive en OneDrive.

In de gratis versie kun je maximaal twee bestanden per 24 uur laten converteren, meestal tot 50 MB per bestand. Meerdere bestanden tegelijk uploaden kan ook, maar je kunt voor deze bestanden dan slechts één gezamenlijk conversieformaat aanduiden. Na afloop kun je de bestanden een voor een downloaden of je laat jezelf (ook) een e-mail naar de resultatenpagina mailen. Net als bij Convertio blijven ook hier de geconverteerde bestanden 24 uur bewaard en zijn er geen verdere conversieparameters beschikbaar.

Zamzar biedt tevens de mogelijkheid om bestanden via e-mail te converteren, met een maximum van 1 MB per bestand. Je voegt de gewenste bronbestanden als bijlage aan een mail toe en stuurt die naar <doelformaat>@zamzar.com, bijvoorbeeld pdf@zamzar.com. Per bestand ontvang je dan een e-mail met een link naar het resultaat.

De gratis versie van Zamzar beperkt je tot twee conversies per dag (maar er is ook nog e-mail).

3. Cloudconvert

Ook Cloudconvert is een degelijke conversiedienst. Deze ondersteunt weliswaar minder bestandsformaten dan Convertio of Zamzar (circa 200), maar je kunt wel tot 25 bestanden per dag gratis converteren en bij de meeste conversies kun je allerlei conversieparameters instellen.

Je stelt het best eerst het conversietype in en uploadt vervolgens de gewenste bestanden van je pc of rechtstreeks van Dropbox, Google Drive of OneDrive. Voor je op Convert klikt, stel je nog eventuele parameters in. Heb je bijvoorbeeld convert docx to pdf gekozen, dan kun je onder meer de gewenste pagina’s aanduiden, het pdf-type (pdf A of niet), of er bladwijzers moeten zijn, of de pdf geoptimaliseerd moet zijn voor beeldscherm of print, en of je de pdf met een wachtwoord wilt vergrendelen. Heb je meerdere bestanden geüpload, dan kun je voor elk een ander doelformaat instellen, telkens met aangepaste parameters.

De verwerking gebeurt over het algemeen sneller dan bij (de gratis versies van) Convertio en Zamzar. Na afloop kun je elk geconverteerd bestand afzonderlijk downloaden of alles in één zip-archief laten stoppen.

Met Cloudconvert kun je tot 25 bestanden per dag converteren, met aangepaste parameters. 

Snelkoppeling Als je regelmatig gebruikmaakt van een online conversiedienst (of andere webapplicaties), kun je deze toevoegen aan de bookmarkbalk van je browser. Dit kun je doen door het (slot)icoon net voor de url van de webpagina naar je bureaublad te slepen.

In browsers als Chrome en Brave kan het ook als volgt: open de webpagina, klik op het knopje met de drie stippen of lijnen en selecteer Meer hulpprogramma’s / Snelkoppeling maken. Geef de snelkoppeling een geschikte naam en plaats een vinkje bij Openen als venster voordat je op Maken klikt.

Een alternatieve optie is de app Webcatalog. Na de installatie start je de app op en klik je op Create Custom App. Vul een naam en de url van de webpagina in. Eventueel verwijs je naar een afbeelding voor een pictogram en plaats je een vinkje bij Add shadows and rounded corners. Bevestig je keuze met Install.

Geef webpagina’s het aanzien van een desktop-app (hier met Webcatalog). 

4. PDF24

Voor wie liever geen online conversiediensten gebruikt, zijn er verschillende desktoptools beschikbaar. Deze tools zijn weliswaar beperkt wat betreft documentconversies, maar gelukkig stellen de meeste kantoorsuites zelf al diverse bestandsformaten voor bij het opslaan van documenten.

De meeste desktoptools voor documentconversie zijn gericht op het omzetten van documenten van en naar het pdf-formaat. Een goed voorbeeld hiervan is de gratis tool PDF24. Hoewel je deze tool ook online kunt gebruiken, is er ook een offline desktopversie beschikbaar waarbij bestanden je pc niet verlaten.

Overigens vormen de conversiefuncties slechts een deel van deze toolbox. PDF24 biedt namelijk ook diverse andere mogelijkheden om pdf-bestanden te manipuleren, maar daar gaan we nu niet verder op in.

De app is zeer gebruiksvriendelijk. Je klikt op Converteren naar pdf of op PDF converteren naar... en je selecteert een of meerdere bestanden. Bij het eerste conversietype valt er verder niks in te stellen. Bij het andere type kun je het doelformaat selecteren, waarbij je kunt kiezen uit txt, html, epub, png, jpg, svg, docx, pptx, xlsx, PDF/A-1, PDF/A-2, PDF/A-3 en Secure PDF. Afhankelijk van je keuze kun je vervolgens nog een of meerdere conversieparameters instellen. Na de conversie kun je de geconverteerde bestanden op een geschikte locatie opslaan.

De conversiefuncties van PDF24 zijn slechts een onderdeel van deze toolbox.

5. XnConvert

Voor fotoconversie zijn diverse gratis applicaties beschikbaar, die vaak ook de mogelijkheid bieden om parameters in te stellen voor optimalisatie van de weergave of het toepassen van effecten. Het is handig als deze conversies in batch kunnen worden uitgevoerd.

Enkele opties die we bij ID.nl aanbevelen, zijn: PhotoFiltre, Converseen, ImBatch en XnConvert.

Foto's in raw-formaat?

Die zijn gemaakt met een (semi)professionele camera

We bespreken kort de werkwijze in de portable variant van XnConvert. Begin door alle gewenste foto’s toe te voegen. Via Acties / Actie toevoegen kun je tot wel honderd verschillende bewerkingen instellen. Als je alleen een bestandsconversie wilt uitvoeren, kun je dit negeren en in plaats daarvan het tabblad Uitvoer openen. Stel bij Bestandstype het gewenste bestandsformaat in, waarbij je uit tientallen opties kunt kiezen. Klik op Instellingen voor de bijbehorende parameters. Selecteer de doelmap, klik op het pijlknopje naast Bestandsnaam voor een geschikt naamsjabloon en configureer alle overige opties naar wens. Bevestig met Converteren. Je kunt je conversie-instellingen met NConvert.bat in een batchbestand opslaan, voor snel hergebruik.

XnConvert: een prima no-nonsense tool met talrijke opties.

6. Switch

Het aanbod van (gratis) conversietools die zich specifiek richten op audiobestanden is niet zo groot, omdat de meeste zich ook voor videoconversie lenen.

Een flexibele en gebruiksvriendelijke optie is Switch. Tijdens de installatie kun je optionele programma’s zoals Wavepad en MixPad mee installeren, maar dit is niet verplicht.

Open het tabblad Start en klik op Bestand(en) Toevoegen om de gewenste audiobestanden te importeren. Je kunt ook naar het menu Bestand gaan en Tracks van een Audio-CD Toevoegen selecteren. Onder in het venster stel je de doelmap in. Klik in het uitklapmenu bij Uitvoerindeling op het gewenste doelformaat. Er zijn meer dan dertig audioformaten beschikbaar.

Klik op Opties om de parameters in te stellen op de tabbladen Encoder, Metagegevens en Volume. Afhankelijk van het gekozen formaat kan het aantal instellingen aanzienlijk zijn, zoals samplefrequentie, kanalen, bitrate (regelmodus), metagegevens, en zelfs volumeregelingen zoals normalisatie en diverse audio-effecten. Bovenin, op het tabblad Effecten, zijn er nog meer effecten beschikbaar.

Klik op het pijlknopje naast Converteer voor speciale conversie-opties, zoals Converteer naar Afspeellijst, Converteer naar Karaoke, en Converteren en Uploaden naar YouTube / Cloud.

Switch maakt indruk met het ruime aanbod aan doelformaten en instelopties.

7. Any Video Converter

Videoconversie is vaak noodzakelijk omdat niet elke mediaspeler compatibel is met alle containers en codecs (zie kader ‘Containers en codecs’). Gelukkig bestaan er uitstekende gratis hulpmiddelen zoals Handbrake (voor iets meer ervaren gebruikers) en Any Video Converter Free. We bekijken kort deze laatste (de Nederlandse vertaling blijkt helaas wat krom).

Na installatie start je de app op, open je het tabblad Video toevoegen en voeg je de mediabestanden toe. Rechtsboven vind je een uitklapmenu met diverse conversieprofielen, met categorieën als Android, TV-apparatuur en Videobestanden.

In het rechtervenster heb je de mogelijkheid om verschillende parameters aan te passen, zoals Video Codec, Beeldverhouding en Frequentie. De uitvoerlocatie vind je bij Basisinstellingen. Als je alle video’s wilt samenvoegen tot één groot videobestand, schakel dan Voeg Alle bestanden samen in, rechtsonder. Klik op Nu converteren om de conversie te starten.

Verder is het mogelijk om een fragment uit een video te knippen (via het schaar-icoon), ondertitels toe te voegen (via het tekstballon-icoon) en verschillende videobewerkingen toe te passen (via het verfkwast-icoon).

Ook over het converteren van video's met Handbrake hebben we een artikel geschreven. Lees het hier.

Any Video Converter is een gebruiksvriendelijke en flexibele tool.

Containers en codecs Bij het omzetten van videobestanden is het handig als je iets weet over containers en codecs. Een container omvat de diverse elementen van een video, zoals video- en geluidsstromen, ondertitels en metadata. Dit wordt gewoonlijk geassocieerd met bestandsindelingen als .og (ogg), .mkv (Matroska Video), .avi, .mpg (mpeg) en .mov (mpeg4, Apple).

Aan de andere kant zorgt een codec voor het coderen/decoderen, waarbij audio en video doorgaans worden gecomprimeerd, zodat er minder schijfruimte of bandbreedte nodig is. Tijdens het afspelen worden de gegevens automatisch uitgepakt of gedecomprimeerd. Er bestaan diverse soorten codecs, wat kan leiden tot afspeelproblemen als een videospeler een niet-ondersteunde codec tegenkomt.

Een container bevat de video- en audiocodec en enkele andere typische onderdelen.

8. FFmpeg

Gevorderde gebruikers kunnen video’s ook moeiteloos converteren via de opdrachtprompt, zelfs in batchmodus. Een krachtig instrument hiervoor is FFmpeg. Je kunt het ook installeren via pakketbeheerders zoals Choco of Winget, met als parameter install ffmpeg. De tool is verkrijgbaar voor Windows, macOS en Linux.

Een eenvoudig commando kan er als volgt uitzien:

ffmpeg -i bronvideo.mp4 doelvideo.webm

Voor alternatieve codecs dien je de -c:v (video) en -c:a (audio) parameters aan te geven, bijvoorbeeld:

ffmpeg -i bronvideo.mp4 -c:v vp9 -c:a libvorbis doelvideo.mkv

Dit genereert een mkv-bestand met een VP9-videostream en een Vorbis-audiostream. Alleen de audiostroom wijzigen kan ook:

ffmpeg -i bronvideo.webm -c:v copy -c:a flac doelvideo.mkv

Of je wijzigt enkel de container terwijl de codecs behouden blijven:

ffmpeg -i bronvideo.webm -c:av doelvideo.mkv

Er bestaan eveneens talrijke parameters om de kwaliteit aan te passen, zoals:

ffmpeg -i bronvideo.webm -c:a copy -c:v vp9 -b:v 1M -r 30 doelvideo.mkv

Dit zorgt voor een bitrate van 1 Mb/s en een framerate van 30 fps. De afmetingen van de video kunnen ook geregeld worden, zoals in:

ffmpeg -i bronvideo.mkv -c:a copy -s 640x480 doelvideo.mkv

Daarnaast zijn er diverse andere beschikbare parameters om video’s in te korten, audio te extraheren en meer.

FFmpeg is een krachtige conversietool voor gebruikers die overweg kunnen met de talrijke parameters.

Watch on YouTube
▼ Volgende artikel
🍂 Voorbereiden op de herfst: deze tuintaken doe je in september
© Elena Elisseeva
Huis

🍂 Voorbereiden op de herfst: deze tuintaken doe je in september

Het is september, en dat betekent dat de nazomer ten einde loopt. Het licht wordt zachter, de avonden koeler en veel planten maken zich klaar voor de herfst. Dit is de maand om nog nieuw groen te planten, vaste planten te verjongen en hagen bij te knippen. Ook het gazon, de moestuin en de vijver vragen nu aandacht. Met een paar gerichte klussen zorg je dat je tuin gezond de herfst en winter ingaat.

In dit artikel ontdek je welke tuinactiviteiten je in september mag doen: 🍂 Dit kun je zaaien en planten in september 🍂 Haal de snoeischaar maar tevoorschijn 🍂 Extra snoeitips 🍂 Planten en gras in september 🍂 Blad ruimen 🍂 Werk in de moestuin

Lees ook: Van januari tot en met december: dit doe je elke maand in de tuin

Dit kun je zaaien en planten in september

In september kan er nog veel de grond in. Bosanemonen, herfst- en winterakonieten en cyclamen doen het goed wanneer je ze nu plant, net als groenblijvers die de tuin ook in de koude maanden kleur geven. Koop je een boom, let er dan op dat het blad nog stevig en fris oogt. Een boompje dat al kaal aan het worden is, kun je beter niet planten.
Wie volgend voorjaar een bloemenzee wil, zaait in deze periode korenbloemen, goudsbloemen en klaprozen. Ook vaste planten die al jaren op dezelfde plek staan, kun je nu delen om ze te verjongen. Wil je een groenblijver verplaatsen, dan is dit de juiste tijd: de grond is nog warm genoeg voor de wortels om zich goed te herstellen.

©Leika production

Haal de snoeischaar maar tevoorschijn

Veel planten kun je nu nog een knipbeurt geven. Begin bij kuipplanten die buiten staan, want snoeiwonden genezen beter in de buitenlucht. Ook hagen kun je in september mooi in vorm brengen. Werk van onder naar boven en knip ze licht taps toe, zodat ook de onderste takken voldoende licht krijgen. Geef daarna wat compost zodat de haag sterk de winter ingaat.
Lavendel kort je ongeveer tien centimeter in, de Japanse wijnbes die vrucht heeft gedragen knip je helemaal terug en hortensia's ontdoe je van de stugge bloemen. Bij bomen en struiken verwijder je aangetast blad. Daarnaast is het slim om wekelijks uitgebloeide bloemen van dahlia's, rozen en andere zomerbloeiers weg te knippen. Zo blijft de tuin verzorgd en verklein je de kans op ziektes.

©SKT Studio

Extra snoeitips

Kies voor een droge dag, zonder felle zon en zonder dreigende vorst. Snoei net boven een knop. Wijst die naar binnen, dan groeit de nieuwe tak ook die kant op. Een knop die naar buiten wijst zorgt ervoor dat de tak zich die richting op ontwikkelt.

Lees ook: Welke snoeischaar voor welke tuinklus?

Planten en gras in september

Sommige planten hebben juist nu extra zorg nodig. Camelia's en rododendrons vormen in september hun knoppen voor volgend jaar en hebben daarom voldoende water nodig. Tweejarige planten zoals vingerhoedskruid kun je verplaatsen naar een nieuwe plek in je tuin. Hoge bloeiers als zonnebloemen, dahlia's en herfstasters geef je steun, zodat ze niet bezwijken onder de eerste herfststormen.
Het gazon vraagt een andere aanpak dan in de zomer. Maai het gras wat hoger en zaai waar nodig bij. Verticuteer eerst om mos en dood gras te verwijderen. Kies een zaadmengsel dat past bij zon of schaduw, afhankelijk van de ligging van je tuin. Heb je in augustus niet bemest, dan is dit hét moment om dat alsnog te doen. Vul kuilen aan en houd je terras vrij van onkruid en mos.

Blad ruimen

In september beginnen bomen hun bladeren te verliezen. Laat ze niet liggen op het gazon, want daardoor krijgt het gras te weinig lucht en licht en kunnen schimmels ontstaan. Ook in de vijver kan blad problemen geven doordat het zuurstofgehalte van het water afneemt. Houd daarom gazon, terras en vijver zoveel mogelijk bladvrij.

Werk in de moestuin

Ook in de moestuin valt er nog genoeg te doen. Boontjes moeten tijdig worden geplukt om taaie peulen te voorkomen. Tomaten die nog groen zijn leg je op een zonnige plek zodat ze verder kunnen rijpen. September is ook de maand van de appel- en perenoogst. Maak er compote, sap of een taart van, of bewaar ze op een koele plek. Verder kun je winterpostelein en raapstelen zaaien, zodat je later in het seizoen nog kunt oogsten.

Mooie appeloogst?

Tijd voor appeltaart!
▼ Volgende artikel
Bookmarks beheren en doorzoeken met Hoarder
© adragan
Huis

Bookmarks beheren en doorzoeken met Hoarder

Wil je wat orde brengen in je verzameling bookmarks? Het zelf te hosten Hoarder is hiervoor een mooie optie. Bookmarks, maar ook notities, afbeeldingen en ideeën kun je in overzichtelijke lijsten opslaan, die je van labels kunt voorzien en doorzoeken. Zelfs grotere verzamelingen zijn geen probleem, dankzij de optionele AI-functies. Deze benutten de API van OpenAI. In dit artikel lees je hoe je alles opzet!

Dit artikel in het kort

In dit artikel leer je hoe je Hoarder installeert, instelt en gebruikt om je bookmarks, notities en afbeeldingen te beheren. We laten zien hoe je AI inzet om automatisch labels en samenvattingen te maken. Ook komen handige functies aan bod zoals zoeken, lijsten maken en hoogtepunten markeren.

Lees ook: Bladwijzers onder controle: de beste bookmarkmanagers op een rij

Voor het bewaren van bookmarks bestaan diverse handige toepassingen, waaronder Pocket (https://www.getpocket.com) en het minder bekende Raindrop.io (https://www.raindrop.io). Het relatief jonge Hoarder mag in het lijstje naar onze mening niet ontbreken. Hierin kun je onder meer bookmarks, notities en afbeeldingen bewaren, waarna je de volledige inhoud kunt doorzoeken. Ook kun je items organiseren door labels toe te voegen of lijsten te maken. Dankzij de optionele koppeling met OpenAI kun je materiaal automatisch van labels voorzien, maar ook bijvoorbeeld vragen om een artikel samen te vatten. Je kunt Hoarder volledig zelf hosten. Dit geeft je meer controle en maakt het privacyvriendelijk. Voor de installatie kun je onder meer Docker Compose gebruiken, wat we ook in dit artikel doen. Er zijn browserextensies voor Chrome en Firefox, wat het toevoegen van artikelen op internet met de gewenste labels veel makkelijker maakt. Verder zijn er mobiele apps voor Android en iOS, zodat je ook onderweg je bookmarks kunt raadplegen. 

1 Installatie

Er zijn meerdere installatiemethoden, die in de documentatie uitgebreid aan bod komen (https://docs.hoarder.app). De aanbevolen installatiemethode is via Docker Compose, waar we ook hier voor kiezen. De installatie van Docker Compose is vaker behandeld en ook online vind je diverse handleidingen, zoals voor Ubuntu 24.04 (https://www.kwikr.nl/ubntdock).

In de volgende stappen gaan we de bestanden docker-compose.yml en .env maken. We raden een systeem met ongeveer 2 GB werkgeheugen aan. Ook als je Hoarder binnen een container in Proxmox VE gaat installeren, moet je zoveel toewijzen, want 1 GB is net te weinig. Log in via SSH, maak een mapje voor Hoarder en navigeer naar deze map. Hierin gaan we de bestanden voor Docker plaatsen.

In de documentatie vind je diverse installatiemethoden voor Hoarder.

2 Docker

De snelste manier om te starten, is het downloaden van het YAML-bestand voor Docker Compose. Geef daarvoor de onderstaande opdracht vanaf de Opdrachtprompt:

wget https://raw.githubusercontent.com/hoarder-app/hoarder/main/docker/docker-compose.yml

Het bestand voor Docker Compose hoef je niet aan te passen. Wel is een bestand met omgevingsvariabelen nodig. Dit bestand kun je maken en bewerken met de opdracht nano .env. Zet hierin om te beginnen de volgende regels:

HOARDER_VERSION=release
NEXTAUTH_SECRET=super_random_string
MEILI_MASTER_KEY=another_random_string
NEXTAUTH_URL=http://localhost:3000

Bij NEXTAUTH_URL kun je localhost vervangen door het ip-adres van het systeem waarop Hoarder draait. De twee willekeurige strings kun je zelf bedenken of genereren met deze opdracht:

openssl rand -base64 36

Start ten slotte de container met:

docker compose up -d

Je kunt Hoarder nu openen via http://ipadres:3000, waarbij je ipadres dan vervangt door het echte ip-adres van het systeem. Bij toekomstige updates kun je Hoarder stoppen met:

docker compose down

Daarna kun je met deze opdracht de images vernieuwen:

docker compose pull

Om vervolgens met deze laatste opdracht alles weer in de lucht te brengen:

docker compose up -d

Via een bestand kun je enkele omgevingsvariabelen opgeven voor Hoarder.

3 Toegang OpenAI

Het is niet verplicht om de AI-functies te gebruiken, maar het is wel een leuke en nuttige toevoeging, zeker als je veel bookmarks gaat toevoegen. De kosten zijn bovendien zeer laag. Voor de meeste mensen is OpenAI de beste keuze, hoewel Ollama ook een optie is (zie kader 'Keuze tussen OpenAI of Ollama'). Om OpenAI te gebruiken, moet je toegang tot de API regelen. Hiervoor ga je naar https://platform.openai.com. Log in met een bestaand account, zoals het account dat je voor ChatGPT gebruikt, of maak een nieuw account. Ga dan naar https://www.kwikr.nl/oakey en kies Create new secret key. Vul bij Name een beschrijvende naam in, zoals Hoarder. Dit maakt de sleutel beter herkenbaar, mocht je deze in de toekomst willen verwijderen. Kies bij Project de optie Default project. Klik dan op Create secret key. De sleutel wordt nu gemaakt en slechts eenmalig getoond; bewaar deze dus goed! Open dan het bestand .env en voeg de volgende regel toe:

OPENAI_API_KEY=sleutel

Herstart nu Hoarder zodat de nieuwe configuratie actief wordt. Blijf nog even in de omgeving van OpenAI, want we moeten wat credits aanschaffen.

Maak een API-sleutel aan voor toegang tot OpenAI.

Keuze tussen OpenAI of Ollama

Om gebruik te maken van de AI-functies van Hoarder kun je naar voorkeur OpenAI gebruiken of een lokale installatie van Ollama met een groot taalmodel. Kies je voor OpenAI, dan wordt standaard het model GPT4o-mini gebruikt, dat naar schatting ongeveer 8 miljard parameters heeft. Wil je Ollama gebruiken, dan zijn (afhankelijk van je hardware) de kleinere modellen Gemma 3 met 1 miljard parameters (1b) en DeepSeek R1 met 1,5 miljard parameters (1.5b) goede opties.

Voor de meeste mensen zal OpenAI de meest logische keuze zijn. Het is veel eenvoudiger op te zetten en werkt meestal sneller en nauwkeuriger. Bovendien blijven de kosten zeer laag. Tijdens het maken van dit artikel daalde het saldo maar met enkele centen. Volgens Hoarder zelf kun je voor minder dan $1 ongeveer 3000 bookmarks van labels voorzien of ruim 1000 afbeeldingen laten analyseren.

4 Credits aanschaffen

Je hebt credits nodig om met de OpenAI-API te werken. Dit gebruik staat los van een eventueel abonnement op ChatGPT. Ga hiervoor naar Billing of rechtstreeks via https://www.kwikr.nl/oabill. De eerste keer moet je een betaalmethode toevoegen via Add payment details. Vul hier je creditcardgegevens in. Klik daarna op Continue. Begin met een klein bedrag, bijvoorbeeld 10 dollar. Dit is waarschijnlijk meer dan je ooit nodig zult hebben voor Hoarder. De optie voor automatisch opwaarderen, kun je daarom het best uitzetten, om risico's te beperken. Bevestig ten slotte de betaling.

Desgewenst kun je limieten configureren. Naast Hoarder zijn er overigens ook steeds meer andere toepassingen die de API van OpenAI kunnen gebruiken. Dat maakt de inzetbaarheid dus een stuk breder! Denk aan chatbots, schrijfhulpjes en automatiseringstools. Het is handig om voor elk project een aparte API-sleutel te maken, om het beheersbaar te houden.

Voeg wat credits toe, zodat je de API van OpenAI kunt gebruiken.

5 Registratie

We beginnen met het maken van een beheeraccount. Open daarvoor Hoarder door in je browser naar http://ipadres:3000 te gaan. Ga op het inlogscherm naar Sign up om een eerste account te maken. Dit eerste account krijgt altijd beheerrechten (administrator). Wil je Hoarder in het Nederlands gebruiken, klik dan op je profielicoontje rechtsboven, ga naar User Settings en kies achter Options bij Interface Language voor Dutch. Alles is nu in het Nederlands. In het vervolg gaan we Hoarder in deze taal gebruiken.

Via de instellingen kun je Hoarder op het Nederlands instellen.

 6 Gebruikers beheren

Je krijgt als beheerder speciale functies die je ziet als je via je profielicoontje naar Admin Instellingen gaat. Zo kun je onder Gebruikerslijst nieuwe gebruikers toevoegen met de gewenste rol. Als beheerder kun je bovendien het wachtwoord voor gebruikers opnieuw instellen. Als je echter als beheerder je wachtwoord kwijtraakt, is dat ingewikkelder omdat je dit via de database moet doen. Bewaar het wachtwoord dus goed!

Gebruikers kunnen zich bij de standaardinstellingen overigens ook aanmelden via het inlogscherm. Wil je dat voorkomen, voeg dan de volgende regel aan het bestand .env toe:

DISABLE_SIGNUPS=true

Herstart Hoarder met deze opdracht, zodat de nieuwe configuratie actief wordt:

docker compose up -d

Je kunt als beheerder eenvoudig extra gebruikers toevoegen.

7 Instellingen

We zullen kort enkele instellingen doornemen. Klik daarvoor op je profielicoontje en ga naar Gebruikersinstellingen. Onder AI Instellingen zie je een preview van de prompts die worden gebruikt voor de verschillende AI-mogelijkheden, zoals het genereren van labels en maken van samenvattingen.

Je kunt hier extra regels aan toevoegen, zodat de prompts worden aangepast. Zo kun je bijvoorbeeld voor Nederlandstalige labels en samenvattingen zorgen (zie kader 'Nederlandse labels en samenvattingen').

Onder RSS Abonnementen kun je RSS-feeds toevoegen. Verder kun je bookmarks exporteren als JSON-bestand of importeren vanuit diverse andere toepassingen, waaronder Pocket, Linkwarden (waar we eerder in Computer!Totaal over schreven) of je browser (zoals Chrome en Firefox). Ook alle links die je al in je browser hebt bewaard, kun je dus gemakkelijk overzetten naar Hoarder. Verder kun je sleutels maken voor de API van Hoarder, defecte links bekijken en webhooks aanmaken.

Via de instellingen kun je bookmarks exporteren of importeren.

Nederlandse labels en samenvattingen

Je kunt AI forceren om Nederlandse labels en samenvattingen te maken, onder Gebruikersinstellingen / AI Instellingen. Daarvoor moet je bovenaan extra regels toevoegen. Elke regel bevat de extra prompttekst en de prompt waaraan dit moet worden toegevoegd. Kies bijvoorbeeld Alle tags voor alle prompts voor het maken van labels of Samenvatting voor de samenvattingenprompt. Toegevoegde regels verschijnen meteen in de preview onderaan. De prompts vragen standaard om Engelse labels en samenvattingen. Om dit te 'vernederlandsen' zul je dus heel expliciet moeten zijn, zoals in deze regel voor Alle tags. Hierin vragen we ook om generieke termen naar kleine letters om te zetten:

The tags language must be in dutch. Convert generic terms to lowercase. Keep casing intact for anything that's a proper noun, brand, acronym or product.

Verder voegen we deze regel toe aan de prompt voor Samenvatting, waarbij we heel expliciet aangeven dat de samenvatting in het Nederlands moet zijn.

The summary language must be in dutch even if told otherwise! Remove all English!

Je kunt uiteraard experimenteren met deze instellingen. Om het in actie te zien kun je alle huidige AI-labels opnieuw laten genereren. Hiervoor ga je naar Admin Instellingen / Acties.

8 Bookmarks toevoegen

Op de openingspagina van Hoarder zie je de laatste toegevoegde bookmarks. Je kunt nieuwe items toevoegen via het vak. Je kunt hier ook afbeeldingen naartoe slepen, waarvan de tekst via OCR wordt omgezet, zodat dit (ook) doorzoekbaar wordt. Verder krijgen afbeeldingen en ook teksten die je toevoegt automatisch labels door AI.

In het menu (met de drie puntjes) zie je extra opties. Zo kun je een bookmark markeren als favoriet of deze toevoegen aan een of meerdere lijsten, die je via het menu aan de linkerkant kunt aanmaken en beheren. Om de inhoud en details voor een bookmark te bekijken, klik je op het icoontje met twee pijltjes voor een grotere weergave.

Ook toegevoegde afbeeldingen worden automatisch van labels voorzien door AI.

Voor je papieren boeken

De mooiste boekenleggers

9 Details bekijken

Als je de details voor een bookmark opent, zie je links een voorbeeld met de content uit de cache en een optie om de gemaakte schermopname te bekijken. Rechts kun je via Samenvatten met AI een samenvatting laten maken door AI. Ook zie je hier de labels die door jouzelf of AI zijn toegevoegd. Verder zie je een vak om een notitie te schrijven en enkele extra opties. Onderaan kun je de bookmark opslaan als favoriet, archiveren of verwijderen.

Met de hulp van OpenAI kun je een automatische samenvatting maken.

Extensies voor Chrome en Firefox

Hoarder heeft extensies voor de browser Chrome en Firefox. Na het toevoegen van de extensie geef je eenmalig het serveradres op en je accountgegevens. Als je een interessant artikel tegenkomt, hoef je alleen op het icoontje van Hoarder te klikken. De labels worden via AI automatisch toegevoegd, al kan dit wel enkele seconden duren, en soms iets langer, maar je hoeft hier niet op te wachten. Via het venster kun je zelf nog labels toevoegen of het artikel aan een lijst toevoegen.

10 Hoogtepunten

Een handige extra mogelijkheid is de zogenoemde hoogtepunten. Hierbij open je eerst de grotere weergave voor de bookmark. In het voorbeeld links kun je nu een stuk tekst selecteren. Vervolgens kies je een passende kleur (geel, rood, groen of blauw). Hierna wordt automatisch een zogenoemd hoogtepunt opgeslagen. Je ziet deze rechts bij de details. Als je via het menu van Hoarder naar Hoogtepunten gaat, zie je alle gemaakte hoogtepunten. Via Source kun je ook het gerelateerde artikel opvragen. Hoogtepunten zijn een handige manier om belangrijke details van artikelen te bewaren.

Hoogtepunten helpen je om belangrijke details van items te bewaren.

11 Zoeken

Wat Hoarder zo krachtig maakt, is dat je de volledige tekst van alle opgeslagen inhoud kunt doorzoeken via de balk aan de bovenkant. Dat gaat niet alleen om titels of beschrijvingen, maar ook om de volledige inhoud van de opgeslagen links en notities.

Je kunt in je zoekopdracht ook filters gebruiken. Met is:fav zoek je bijvoorbeeld alleen binnen je favorieten, het filter is:tagged zoekt naar items die een of meer labels hebben en is:inlist zoekt naar items die in een of meerdere lijsten zijn opgenomen.

Met #label kun je naar een bepaald label zoeken. Merk op dat labels hoofdlettergevoelig zijn. De labels Technologie en technologie worden daardoor als afzonderlijke labels beschouwd. Dit vraagt dus enige zorgvuldigheid bij het invoeren van labels. Dit kun je wel afvangen door de prompts voor AI aan te passen, zoals we hebben uitgelegd.

Behalve via de zoekfunctie kun je uiteraard ook via de toegekende labels bepaalde items terugvinden. Hiervoor ga je naar Labels. Je kunt hier de labels die op elkaar lijken desgewenst samenvoegen. Daarvoor klik je eerst op Drag & Drop Samenvoegen. Daarna sleep je een label naar een ander label.

Met de krachtige zoekfunctie kun je alle inhoud gemakkelijk doorzoeken.

Toegang van buitenaf met de app

Je kunt Hoarder prima alleen op je lokale netwerk gebruiken, wat ook het veiligst is. Maar zeker als je ook de apps gaat gebruiken, is het praktisch om toegang onderweg mogelijk te maken, buiten je lokale netwerk. Zet in dat geval wel de registratiemogelijkheid voor gebruikers uit. Een goede optie is het opzetten van een VPN-verbinding, waarmee je meteen ook alle andere toepassingen in je netwerk kunt gebruiken. Maar je kunt ook een reverse-proxy opzetten. Gebruik bijvoorbeeld Nginx Proxy Manager om al je hosts via een browser te beheren. Of werk met het wat complexere Traefik en voeg labels toe binnen Docker. De app is vooral nuttig voor het 'consumeren' van content, omdat je binnen de app heel snel toegang tot al je bookmarks en lijsten hebt.