Met deze gratis programma's kun je ieder bestand openen of afspelen
Je hebt een document verzonden, maar de ontvanger krijgt het niet open. Of je wilt een video afspelen, maar het geluid of beeld hapert. In zulke gevallen is het vaak handig om het bestand naar een ander formaat om te zetten. Gelukkig bestaan hiervoor uitstekende (en gratis) onlinediensten en desktoptools.
In dit artikel benoemen we 8 tools waarmee je allerlei nukkige bestanden, zowel documenten als video's, foto's en audiofiles, kunt openen:
- Convertio
- Zamzar
- Cloudconvert
- PDF24
- XnConvert
- Switch
- Any Video Converter
- FFmpeg
Ook interessant: De vijf beste mp3-converters voor YouTube-video’s
Voordat je een conversietool of -dienst gebruikt, is het slim om eerst andere oplossingen te onderzoeken. Conversies kunnen namelijk leiden tot kwaliteitsverlies bij bijvoorbeeld mediabestanden, of in ongewenste lay-outwijzigingen bij documenten.
Controleer eerst of het probleem kan worden opgelost met een programma-update of een firmware-update voor je mediaspeler. Overweeg ook het installeren van een ander programma dat minder kritisch is bij het openen van bestanden. Zo is de gratis VLC media player een uitstekende keuze voor mediabestanden van diverse formaten.
Als alternatief kun je ook een ‘codec pack’ overwegen, zoals het gratis K-Lite Codec Pack Basic (selecteer tijdens de installatie Advanced voor extra opties). Dit voegt extra codecs toe aan Windows, waardoor je eigen mediaspeler ook het lastige bestand kan afspelen. In deze Codec Guide kun je zien welke mediaformaten dit pakket ondersteunt.
Daarnaast hebben veel applicaties in het Bestand-menu een optie als Opslaan als of Exporteren (als), waarmee je een bestand eenvoudig in een ander formaat kunt bewaren, zonder dat je een externe conversietool nodig hebt. Een voorbeeld is het gratis LibreOffice Writer, waarmee je tekstbestanden naar uiteenlopende formaten kunt omzetten.
Plussen en minnen Als je hebt besloten om bestanden te converteren, is het mogelijk om desktopapplicaties te installeren, maar voor veel bestandsconversies zijn er ook gratis onlinediensten beschikbaar. Deze zijn vooral handig als je slechts af en toe bestanden wilt omzetten of als je niet veel bestanden tegelijk hebt.
Je zult merken dat de meeste van deze applicaties zeer gebruiksvriendelijk zijn, maar je moet wel de tijd nemen (en de bandbreedte hebben) om de bestanden te uploaden en de geconverteerde exemplaren te downloaden. Mogelijk voel je je ook niet prettig bij het toevertrouwen van (privacygevoelige) bestanden aan een onlinedienst, zelfs wanneer de eigenlijke datatransfer (via https) wordt versleuteld. Houd er ook rekening mee dat de meeste diensten, vooral de gratis versies, tijdens het gebruik advertenties tonen. Als dit alles je niet afschrikt, is een webapplicatie een prima keuze.
1. Convertio
Een uitstekende conversiedienst is Convertio. Deze dienst biedt drie betaalde abonnementsvormen, waarvan de goedkoopste ongeveer 70 dollar kost en tot 25 gelijktijdige conversies van maximaal 500 MB per bestand mogelijk maakt. Maar je kunt Convertio ook beperkt gratis gebruiken, tot maximaal 100 MB per bestand. Convertio beweert 25.600 verschillende conversies tussen meer dan 300 bestandsformaten te ondersteunen (een overzicht vind je hier).
Je kunt meerdere bestanden tegelijk uploaden vanaf je pc en ook rechtstreeks vanuit Dropbox of Google Drive, na autorisatie. Convertio stelt automatisch bestandsformaten voor conversie voor op basis van het bestandstype, ingedeeld in categorieën zoals Beeld, Document, EBook en Presentatie. Nadat je de doelformaten hebt gekozen, hoef je slechts op Converteren te klikken.
Na conversie kun je elk bestand individueel downloaden, alle bestanden in één zip-archief downloaden, of je bewaart een link om later terug te keren en de resultaten binnen 24 uur te downloaden. Een handige extra is de OCR-module waarmee je gratis tekstherkenning op maximaal tien gescande documentpagina’s kunt uitvoeren en deze kunt converteren naar bewerkbare documentformaten.
2. Zamzar
Een van de populairste conversiediensten is Zamzar. Deze dienst ondersteunt circa 1100 bestandsformaten, zowel documenten, archieven als mediabestanden. Net als bij Convertio biedt ook Zamzar een drietal betaalde abonnementsformules aan, met prijzen vanaf circa 18 dollar per maand (onbeperkt aantal conversies tot 200 MB per bestand, inclusief 5 GB online opslagruimte). Je kunt bestanden ook rechtstreeks uploaden vanaf Box, Dropbox, Google Drive en OneDrive.
In de gratis versie kun je maximaal twee bestanden per 24 uur laten converteren, meestal tot 50 MB per bestand. Meerdere bestanden tegelijk uploaden kan ook, maar je kunt voor deze bestanden dan slechts één gezamenlijk conversieformaat aanduiden. Na afloop kun je de bestanden een voor een downloaden of je laat jezelf (ook) een e-mail naar de resultatenpagina mailen. Net als bij Convertio blijven ook hier de geconverteerde bestanden 24 uur bewaard en zijn er geen verdere conversieparameters beschikbaar.
Zamzar biedt tevens de mogelijkheid om bestanden via e-mail te converteren, met een maximum van 1 MB per bestand. Je voegt de gewenste bronbestanden als bijlage aan een mail toe en stuurt die naar <doelformaat>@zamzar.com, bijvoorbeeld pdf@zamzar.com. Per bestand ontvang je dan een e-mail met een link naar het resultaat.
3. Cloudconvert
Ook Cloudconvert is een degelijke conversiedienst. Deze ondersteunt weliswaar minder bestandsformaten dan Convertio of Zamzar (circa 200), maar je kunt wel tot 25 bestanden per dag gratis converteren en bij de meeste conversies kun je allerlei conversieparameters instellen.
Je stelt het best eerst het conversietype in en uploadt vervolgens de gewenste bestanden van je pc of rechtstreeks van Dropbox, Google Drive of OneDrive. Voor je op Convert klikt, stel je nog eventuele parameters in. Heb je bijvoorbeeld convert docx to pdf gekozen, dan kun je onder meer de gewenste pagina’s aanduiden, het pdf-type (pdf A of niet), of er bladwijzers moeten zijn, of de pdf geoptimaliseerd moet zijn voor beeldscherm of print, en of je de pdf met een wachtwoord wilt vergrendelen. Heb je meerdere bestanden geüpload, dan kun je voor elk een ander doelformaat instellen, telkens met aangepaste parameters.
De verwerking gebeurt over het algemeen sneller dan bij (de gratis versies van) Convertio en Zamzar. Na afloop kun je elk geconverteerd bestand afzonderlijk downloaden of alles in één zip-archief laten stoppen.
Snelkoppeling Als je regelmatig gebruikmaakt van een online conversiedienst (of andere webapplicaties), kun je deze toevoegen aan de bookmarkbalk van je browser. Dit kun je doen door het (slot)icoon net voor de url van de webpagina naar je bureaublad te slepen.
In browsers als Chrome en Brave kan het ook als volgt: open de webpagina, klik op het knopje met de drie stippen of lijnen en selecteer Meer hulpprogramma’s / Snelkoppeling maken. Geef de snelkoppeling een geschikte naam en plaats een vinkje bij Openen als venster voordat je op Maken klikt.
Een alternatieve optie is de app Webcatalog. Na de installatie start je de app op en klik je op Create Custom App. Vul een naam en de url van de webpagina in. Eventueel verwijs je naar een afbeelding voor een pictogram en plaats je een vinkje bij Add shadows and rounded corners. Bevestig je keuze met Install.
4. PDF24
Voor wie liever geen online conversiediensten gebruikt, zijn er verschillende desktoptools beschikbaar. Deze tools zijn weliswaar beperkt wat betreft documentconversies, maar gelukkig stellen de meeste kantoorsuites zelf al diverse bestandsformaten voor bij het opslaan van documenten.
De meeste desktoptools voor documentconversie zijn gericht op het omzetten van documenten van en naar het pdf-formaat. Een goed voorbeeld hiervan is de gratis tool PDF24. Hoewel je deze tool ook online kunt gebruiken, is er ook een offline desktopversie beschikbaar waarbij bestanden je pc niet verlaten.
Overigens vormen de conversiefuncties slechts een deel van deze toolbox. PDF24 biedt namelijk ook diverse andere mogelijkheden om pdf-bestanden te manipuleren, maar daar gaan we nu niet verder op in.
De app is zeer gebruiksvriendelijk. Je klikt op Converteren naar pdf of op PDF converteren naar... en je selecteert een of meerdere bestanden. Bij het eerste conversietype valt er verder niks in te stellen. Bij het andere type kun je het doelformaat selecteren, waarbij je kunt kiezen uit txt, html, epub, png, jpg, svg, docx, pptx, xlsx, PDF/A-1, PDF/A-2, PDF/A-3 en Secure PDF. Afhankelijk van je keuze kun je vervolgens nog een of meerdere conversieparameters instellen. Na de conversie kun je de geconverteerde bestanden op een geschikte locatie opslaan.
5. XnConvert
Voor fotoconversie zijn diverse gratis applicaties beschikbaar, die vaak ook de mogelijkheid bieden om parameters in te stellen voor optimalisatie van de weergave of het toepassen van effecten. Het is handig als deze conversies in batch kunnen worden uitgevoerd.
Enkele opties die we bij ID.nl aanbevelen, zijn: PhotoFiltre, Converseen, ImBatch en XnConvert.
Foto's in raw-formaat?
Die zijn gemaakt met een (semi)professionele camera
We bespreken kort de werkwijze in de portable variant van XnConvert. Begin door alle gewenste foto’s toe te voegen. Via Acties / Actie toevoegen kun je tot wel honderd verschillende bewerkingen instellen. Als je alleen een bestandsconversie wilt uitvoeren, kun je dit negeren en in plaats daarvan het tabblad Uitvoer openen. Stel bij Bestandstype het gewenste bestandsformaat in, waarbij je uit tientallen opties kunt kiezen. Klik op Instellingen voor de bijbehorende parameters. Selecteer de doelmap, klik op het pijlknopje naast Bestandsnaam voor een geschikt naamsjabloon en configureer alle overige opties naar wens. Bevestig met Converteren. Je kunt je conversie-instellingen met NConvert.bat in een batchbestand opslaan, voor snel hergebruik.
6. Switch
Het aanbod van (gratis) conversietools die zich specifiek richten op audiobestanden is niet zo groot, omdat de meeste zich ook voor videoconversie lenen.
Een flexibele en gebruiksvriendelijke optie is Switch. Tijdens de installatie kun je optionele programma’s zoals Wavepad en MixPad mee installeren, maar dit is niet verplicht.
Open het tabblad Start en klik op Bestand(en) Toevoegen om de gewenste audiobestanden te importeren. Je kunt ook naar het menu Bestand gaan en Tracks van een Audio-CD Toevoegen selecteren. Onder in het venster stel je de doelmap in. Klik in het uitklapmenu bij Uitvoerindeling op het gewenste doelformaat. Er zijn meer dan dertig audioformaten beschikbaar.
Klik op Opties om de parameters in te stellen op de tabbladen Encoder, Metagegevens en Volume. Afhankelijk van het gekozen formaat kan het aantal instellingen aanzienlijk zijn, zoals samplefrequentie, kanalen, bitrate (regelmodus), metagegevens, en zelfs volumeregelingen zoals normalisatie en diverse audio-effecten. Bovenin, op het tabblad Effecten, zijn er nog meer effecten beschikbaar.
Klik op het pijlknopje naast Converteer voor speciale conversie-opties, zoals Converteer naar Afspeellijst, Converteer naar Karaoke, en Converteren en Uploaden naar YouTube / Cloud.
7. Any Video Converter
Videoconversie is vaak noodzakelijk omdat niet elke mediaspeler compatibel is met alle containers en codecs (zie kader ‘Containers en codecs’). Gelukkig bestaan er uitstekende gratis hulpmiddelen zoals Handbrake (voor iets meer ervaren gebruikers) en Any Video Converter Free. We bekijken kort deze laatste (de Nederlandse vertaling blijkt helaas wat krom).
Na installatie start je de app op, open je het tabblad Video toevoegen en voeg je de mediabestanden toe. Rechtsboven vind je een uitklapmenu met diverse conversieprofielen, met categorieën als Android, TV-apparatuur en Videobestanden.
In het rechtervenster heb je de mogelijkheid om verschillende parameters aan te passen, zoals Video Codec, Beeldverhouding en Frequentie. De uitvoerlocatie vind je bij Basisinstellingen. Als je alle video’s wilt samenvoegen tot één groot videobestand, schakel dan Voeg Alle bestanden samen in, rechtsonder. Klik op Nu converteren om de conversie te starten.
Verder is het mogelijk om een fragment uit een video te knippen (via het schaar-icoon), ondertitels toe te voegen (via het tekstballon-icoon) en verschillende videobewerkingen toe te passen (via het verfkwast-icoon).
Ook over het converteren van video's met Handbrake hebben we een artikel geschreven. Lees het hier.
Containers en codecs Bij het omzetten van videobestanden is het handig als je iets weet over containers en codecs. Een container omvat de diverse elementen van een video, zoals video- en geluidsstromen, ondertitels en metadata. Dit wordt gewoonlijk geassocieerd met bestandsindelingen als .og (ogg), .mkv (Matroska Video), .avi, .mpg (mpeg) en .mov (mpeg4, Apple).
Aan de andere kant zorgt een codec voor het coderen/decoderen, waarbij audio en video doorgaans worden gecomprimeerd, zodat er minder schijfruimte of bandbreedte nodig is. Tijdens het afspelen worden de gegevens automatisch uitgepakt of gedecomprimeerd. Er bestaan diverse soorten codecs, wat kan leiden tot afspeelproblemen als een videospeler een niet-ondersteunde codec tegenkomt.
8. FFmpeg
Gevorderde gebruikers kunnen video’s ook moeiteloos converteren via de opdrachtprompt, zelfs in batchmodus. Een krachtig instrument hiervoor is FFmpeg. Je kunt het ook installeren via pakketbeheerders zoals Choco of Winget, met als parameter install ffmpeg. De tool is verkrijgbaar voor Windows, macOS en Linux.
Een eenvoudig commando kan er als volgt uitzien:
ffmpeg -i bronvideo.mp4 doelvideo.webm
Voor alternatieve codecs dien je de -c:v (video) en -c:a (audio) parameters aan te geven, bijvoorbeeld:
ffmpeg -i bronvideo.mp4 -c:v vp9 -c:a libvorbis doelvideo.mkv
Dit genereert een mkv-bestand met een VP9-videostream en een Vorbis-audiostream. Alleen de audiostroom wijzigen kan ook:
ffmpeg -i bronvideo.webm -c:v copy -c:a flac doelvideo.mkv
Of je wijzigt enkel de container terwijl de codecs behouden blijven:
ffmpeg -i bronvideo.webm -c:av doelvideo.mkv
Er bestaan eveneens talrijke parameters om de kwaliteit aan te passen, zoals:
ffmpeg -i bronvideo.webm -c:a copy -c:v vp9 -b:v 1M -r 30 doelvideo.mkv
Dit zorgt voor een bitrate van 1 Mb/s en een framerate van 30 fps. De afmetingen van de video kunnen ook geregeld worden, zoals in:
ffmpeg -i bronvideo.mkv -c:a copy -s 640x480 doelvideo.mkv
Daarnaast zijn er diverse andere beschikbare parameters om video’s in te korten, audio te extraheren en meer.