ID.nl logo
Huis

Te koop: nepnieuws om verkiezingen mee te winnen

De term 'nepnieuws' wordt inmiddels te pas en te onpas gebruikt, en de beladenheid van het woord is daarom al flink in waarde gedaald. Toch is 'fake news' nog steeds een probleem waar criminelen én staten graag op inspelen, en wordt het een lucratief verdienmodel voor kwaadwillenden. Dat blijkt althans uit een rapport waarin staat dat het op internet mogelijk is met nepnieuws een verkiezing te beïnvloeden.

Dat blijkt uit een onderzoek van beveiligingsbedrijf Trend Micro (PDF). Het rapport bevat 81 pagina's en kijkt naar de ondergrondse marktplaatsen waar je 'fake news' kunt kopen'. Opvallend aan het onderzoek is dat er heel veel Chinese, Russische en Middenoosterse websites tussen de marktplaatsen zitten. Vooral Rusland heeft de afgelopen jaren stevig ingezet op nepnieuws. De Amerikaanse inlichtingen- en opsporingsdiensten gaan er inmiddels vanuit dat het die inzet van nepnieuws was die ervoor heeft gezorgd dat Donald Trump is uitgeroepen tot president.

Journalisten afzeiken

Uit het onderzoek blijkt dat de verkopers hele pakketten aanbieden waarin niet alleen nieuwsartikelen worden geschreven en gedeeld, maar waarmee je ook veel verder kunt gaan. Een paar opvallende 'pakketten' zijn bijvoorbeeld het in diskrediet brengen van journalisten.

Twitter-bots en comments

Voor 2700 dollar per week koop je bijvoorbeeld een artikel waarin een bepaalde journalist persoonlijk wordt aangevallen, waarbij de schrijvers 50.000 retweets en 100.000 paginabezoeken beloven. Ook kun je video's laten maken (voor 2500 dollar per stuk), comments plaatsen onder nieuwsartikelen (1000 tot 4000 dollar), of een Twitter-account van een journalist door 200.000 Twitter-bots laten volgen zodat dat zijn reputatie schaadt (240 dollar).

Koopje

Maar het interessantst aan het onderzoek zijn de implicaties voor de 'echte wereld'. Nepnieuws probeert namelijk niet alleen maar kwade gevoelens bij lezers op te roepen, maar ook om impact te hebben in het maatschappelijke debat. En dat is terug te zien aan de prijslijst die de fake-nieuwsverspreiders hanteren. Zo kun je namelijk betalen om door nepnieuws een demonstratie te ontkenen, en zelfs om een verkiezing te beïnvloeden...

Daarvoor hoef je helemaal niet zo diep in de buidel te tasten. Een pakket waarbij je 'a decisive course of action' kunt manipuleren kost je 400.000 dollar - een schijntje als je kijkt naar de impact die dat heeft.

Verkiezingen beïnvloeden

Dat pakket gaat behoorlijk ver. Je krijgt daar meerdere websites voor die allemaal nepnieuws schrijven en naar elkaar verwijzen, en het nieuws richt zich op specifieke geografische gebieden. Juist dat laatste is interessant, want dat is een bewezen manier om verkiezingen te manipuleren. Als je kunt zorgen dat meer mensen in Venlo naar de stembus gaan en in Nijmegen thuis blijven, kun je op landelijk niveau goed regelen dat de PVV groter wordt dan GroenLinks.

Dat is niet alleen theoretisch. In Amerika heeft Facebook ooit al een lokale verkiezing beïnvloed op die manier.

Facebook heeft ooit al actief een verkiezing beïnvloed

-

Authentiek?

Wat in het verhaal wel ontbreekt is het effect van de gekochte campagnes. Trend Micro kijkt alleen naar de marktplaatsen en het aanbod, en de kosten daarvan, maar het bedrijf heeft niet onderzocht of zulke campagnes ook echt werken of überhaupt leveren wat ze beloven. Dergelijke darkweb-marktplaatsen staan er om bekend gebruikers regelmatig op te lichten. Wie bijvoorbeeld wapens of drugs koopt op websites loopt een grote kans te worden opgelicht en kostbare bitcoins kwijt te raken - en wie ga je dan bellen om verhaal te halen of om aangifte te doen?

De verantwoordelijkheid tegen nepnieuws

Media, politici en sociale netwerken worstelen al langer met de vraag waar de verantwoordelijkheid ligt voor het tegenhouden van nepnieuws, en hoewel iedereen het erover eens is dat die verantwoordelijkheid een beetje bij iedereen ligt is er nog geen eenduidige oplossing voor het probleem.

Politiek gezien wordt er op hoog niveau gesproken over nepnieuws. Daar houdt zelfs de Europese Commissie zich nu mee bezig, en in Duitsland ligt zelfs al een conceptwet op tafel die daar paal en perk aan probeert te stellen.

Facebooks rol

Qua bereik zijn zowel Twitter als Facebook de grootste boosdoeners als het gaat om de verspreiding van nepnieuws, maar voor Facebook is de zaak net even wat erger. Dat wordt veel meer door 'gewone' lezers gebruikt, in tegenstelling tot Twitter dat een steeds gespecialiseerder publiek trekt van experts en journalisten. Facebook filtert bovendien al het nieuws dat wordt voorgeschoteld, waardoor het sociale netwerk ook een actievere rol heeft in de bestrijding van nepnieuws.

Maar Facebook worstelt erg met die verantwoordelijkheid. Het bedrijf probeert nepnieuws wel te onderscheiden met machine learning, maar slaagt daar nog niet echt in. Oprichter Mark Zuckerberg laat zelf een paar maatregelen zien hoe het netwerk tegen nepnieuws wil strijden, maar voorlopig blijft het zoeken naar een echte oplossing.

Nederlandse initiatieven

In Nederland zijn verschillende media begonnen met het actief sporen naar nepnieuws. Zo werkt NU.nl samen met Facebook om neppe nieuwsberichten te detecteren, en de Universiteit van Leiden heeft Nieuwscheckers opgericht om nieuwsberichten te ontmaskeren.

Mediahype?

Maar ook daar zitten weer kanttekeningen aan. Uit onderzoek blijkt namelijk ook weer dat nepnieuws wel erg veel op een mediahype lijkt, waar juist de media zelf erg geïnteresseerd in zijn. Journalisten schrijven graag over zichzelf en hun eigen vak, en bij nepnieuws lijkt dat niet anders. Er worden echter maar weinig echt concrete aanwijzigingen gevonden dat nepnieuws in Nederland een probleem vormt.

Het gevaar in Nederland

De vraag is ook hoe groot het gevaar van nepnieuws in Nederland nou precies is. Want waar de Russen flink inzetten om de verkiezingen in Engeland, Frankrijk, en Duitsland te manipuleren, zijn er geen aanwijzigingen dat het land ook onze verkiezingen heeft proberen te manipuleren.

Misschien is Nederland niet belangrijk genoeg om een verkiezing te laten beïnvloeden. Misschien zijn we als Nederlanders wel te goed in het doorprikken van nepnieuws. Of misschien is het nieuws over nepnieuws juist zelf wel wat buiten proportie geblazen. Hoe dan ook, nu geldt meer dan ooit dat je nooit zomaar moet aannemen wat je op internet leest. Behalve dit stuk dan!

▼ Volgende artikel
Zo meld je phishing in Outlook en Gmail
© izzuan - stock.adobe.com
Huis

Zo meld je phishing in Outlook en Gmail

Phishing komt nog steeds veel voor. Maak er een goede gewoonte van om phishing te melden in Outlook en Gmail. Je slaat twee vliegen in één klap, want je verwijdert de nepmail en je zorgt dat de maildienst zijn eigen filters verbetert.

Dit gaan we doen

Ook al worden mailfilters steeds slimmer, er glippen nog steeds phishingmails doorheen. In dit artikel lees je hoe je verdachte berichten meldt in Outlook en Gmail. Zo houd je je inbox schoon én help je mee om spamfilters te verbeteren.

Lees ook: Last van ongewenste mail? Zo voorkom én blokkeer je het

Rapporteren via Outlook online

Phishing is een vorm van oplichting waarbij een cyberaanvaller probeert om je wachtwoorden, bankgegevens of andere gevoelige informatie te ontfutselen. Deze mails zijn opgesteld dat mensen snel en zonder na te denken erop reageren. Om veilig te blijven moet je proactief zijn.

Door het afzenderadres te controleren zie je vaak dat het niet van een betrouwbare bron afkomstig is. Ook moet je voorzichtig zijn met alarmerende boodschappen die je oproepen om dringend actie te ondernemen.

Als je zo'n phishing-mail via Outlook online ontvangt, dan selecteer je het e-mailadres dat je wilt rapporteren. In het lint selecteer je Rapporteer en dan gebruik je de optie Aanmerken als phishing. Dit rapport wordt gebruikt om de spamfilters te verbeteren en dit soort berichten automatisch te herkennen en tegen te houden.

Je kunt de e-mail ook selecteren en via de drie puntjes de optie Rapporteren / Phishing melden kiezen.In de desktop-versie op je laptop werkt dit hetzelfde. Je selecteert de mail en klikt op dezelfde knop. Ook hier mikt Outlook het bericht meteen in de Prullenbak en stuurt het programma een rapport naar Microsoft.

Met één klik op de knop rapporteer je phishing.

View post on TikTok

Rapporteren in de mobiele Outlook

In de mobiele app van Outlook op een Android of iOS-toestel open je de mail en tik je op de drie puntjes bovenaan het bericht. Dan selecteer je de optie Een probleem melden. Vervolgens kun je een label selecteren dat het best past bij dit soort mail, zoals Spam, Aanzetten tot haat, Dreigende schade aan personen of eigendom. Helaas is hier geen specifieke phishing-optie aanwezig.

Binnen de mobiele app van Outlook rapporteer je phishing-pogingen het beste als spam.

Lees ook: Stop de spam! Zo help je de spamfilters een handje

Rapporteren in Gmail

Ook Gmail heeft niet echt een phishing-label, maar daar raden we aan de spam-optie te gebruiken. Open de nepmail. Dan klik je bovenaan op het pictogram met het uitroepteken: Spam rapporteren. Er verschijnt een pop-up die vraagt of je de spam wilt melden én je tegelijk wilt afmelden voor deze afzender. Gmail verplaatst de mail automatisch naar de spam-map.

Gmail verplaatst het bericht in de spam-map en zorgt ervoor dat je geen berichten meer ontvangt van deze afzender.

Krijg jij nog veel papieren post?

Dan kun je dit wel gebruiken!
▼ Volgende artikel
Black Friday 2025: de beste televisiedeals van dit moment
Huis

Black Friday 2025: de beste televisiedeals van dit moment

Black Friday 2025 staat bol van de televisiedeals, en dit jaar zijn ze beter dan ooit. Van betaalbare 4K-modellen tot gigantische oledschermen met premium beeldkwaliteit: de korting is stevig, het aanbod breed en de verleiding groot. Wij doken in de scherpste aanbiedingen van dit moment en selecteerden de tv’s die écht de moeite waard zijn. Ideaal voor wie nu wil upgraden naar een groter, mooier of slimmer scherm!

Black Friday is traditioneel hét moment om je slag te slaan als je een nieuwe televisie zoekt, en 2025 vormt daarop geen uitzondering. Wie zich deze weken verdiept in de aanbiedingen, merkt dat de televisiemarkt bruist van scherpe kortingen op zowel gloednieuwe modellen als gevestigde toppers. Van compacte budgetmodellen tot gigantische oledschermen: de beste deals liggen klaar voor iedereen die zijn kijkervaring wil upgraden.

LET OP: PRIJZEN KUNNEN DE KOMENDE DAGEN SCHOMMELEN (EN NÓG LAGER UITPAKKEN)!

©LG

LG 55G56LS

Een van de meest in het oog springende aanbiedingen is de LG 55G56LS, een oledmodel uit 2025 dat indruk maakt met zijn 55-inch 4K-paneel, WebOS-smartplatform en een verversingssnelheid van 120 Hz. De tv beschikt over vier HDMI-poorten en scoort een uitstekende 9,1 in de tests. Dankzij een stevige Black Friday-korting komt de prijs momenteel rond de 1449 euro uit, wat de tv ineens een stuk aantrekkelijker maakt voor wie high-end kwaliteit zoekt zonder meteen in het écht dure segment te belanden.

©Samsung

Samsung QE65QN92F

Niet minder interessant is de Samsung QE65QN92F, een 65-inch Neo-QLED-model dat dankzij miniLED-achterverlichting een hogere helderheid en betere contrasten levert dan traditionele QLED-tv’s. De 4K-weergave, het slanke ontwerp en de solide smart-functionaliteit maken dit model tot een geliefde keuze onder allround kijkers. Black Friday haalt hier tot wel 14 procent van de prijs af, waardoor het toestel rond de 1277 euro kost en daarmee een van de scherpste deals in het premiumsegment is.

©LG

LG OLED evo G5 48G56LS

Voor wie een kleinere, maar minstens zo hoogwaardige oled-ervaring zoekt, is er de LG OLED evo G5 48G56LS. Dit 48-inch model richt zich op gebruikers die weinig ruimte hebben, maar toch het diepe zwart en de levendige kleuren van OLED willen. Met een testscore van 9,5 en een prijs die dankzij Black Friday tot ongeveer 1149 euro is gezakt, blijkt dit een compacte krachtpatser die zijn prijskaartje meer dan waard is.

©Samsung

Samsung QE55S95D

Aan de andere kant van het oled-spectrum staat de Samsung QE55S95D, een QD-OLED-tv die de sterke punten van oled aanvult met extra helderheid door quantum dots. De 55-inch tv levert prachtige kleurweergave en een hoge piekhelderheid, waardoor HDR-content echt tot leven komt. De prijs is tijdelijk rond de 1217 euro, een daling van zo’n 10 procent, en maakt dit toestel tot een van de aantrekkelijkste deals voor filmliefhebbers die een stap hogerop willen.

©Hisense

Hisense 75U79Q Pro

Heb je juist behoefte aan pure schermoppervlakte? Dan is de Hisense 75U79Q Pro een deal die moeilijk te negeren is. Met zijn enorme 75-inch scherm en een testscores die richting de 9 lopen, levert deze led-tv verrassend veel waar voor zijn geld. De prijs van 1099 euro voelt bijna absurd laag voor zo’n groot en nieuw model, wat deze aanbieding tot een van de meest opvallende in het hele overzicht maakt.

©LG

LG OLED EVO 77G55LW

Voor wie nóg groter wil gaan – en de beste beeldkwaliteit verlangt – is er de LG OLED EVO 77G55LW. Dit 77-inch vlaggenschip staat garant voor een bioscoopwaardige kijkervaring. Met perfecte zwartwaarden, vloeiende beeldverwerking en een premium afwerking is dit het soort tv dat je woonkamer in een thuisbioscoop verandert. Black Friday tikt hier bijna 10 procent van de prijs af, wat het toestel met 2698 euro nog steeds stevig in het high-end segment plaatst, maar wel stukken aantrekkelijker maakt dan normaal.

©Philips

Philips The One 65PUS9000

Toch hoeft Black Friday niet alleen over luxe en high-end te gaan. Philips bewijst dat met The One 65PUS9000, een 65-inch QLED-model dat juist mikt op een breed publiek dat een betrouwbare middenklasser zoekt. De tv is scherp geprijsd op 899 euro en biedt alsnog een forse hoeveelheid scherm, een fijn smartplatform en solide beeldkwaliteit. Het is daarmee de ideale keuze voor wie simpelweg een grote, goede tv wil zonder zich in technische details te verliezen.

©Toshiba

Toshiba 32LV3E63DG

Mag het allemaal wat simpeler – en vooral goedkoper – dan is de Toshiba 32LV3E63DG een charmant alternatief. Deze compacte 32-inch tv is perfect voor de logeerkamer, studentenkamer of keuken. Ondanks zijn bescheiden formaat en Full HD-resolutie is hij verrassend netjes afgewerkt. Dankzij Black Friday zakt de prijs tot zo’n 169 euro, waardoor dit een van de voordeligste tv-deals van dit moment is.

©Samsung

Samsung QE43QN92F

Samsung speelt op nog twee fronten mee. Allereerst met de QE43QN92F, een 43-inch Neo-QLED met 4K-resolutie voor wie hoogwaardig beeld wil in een kleinere behuizing. Dankzij een korting van ruim 11 procent komt de prijs rond de 769 euro uit, waardoor dit model een perfecte middenweg vormt tussen compact en premium. Daarnaast biedt de fabrikant met de QE75QN92F een reusachtig 75-inch model dat dezelfde Neo-QLED-techniek gebruikt. De korting tikt hier tegen de 14 procent aan, waardoor het toestel rond de 1895 euro kost en binnen zijn formaatklasse zelfs een van de beste deals is.

©TCL

TCL 65Q8C

Tot slot is er nog de TCL 65Q8C, een interessante optie voor wie veel waarde hecht aan helderheid, contrast en een scherpe prijs. Deze miniLED-tv gebruikt geavanceerde achtergrondverlichting en biedt vier HDMI-poorten voor gamers en filmliefhebbers met meerdere apparaten. De Black Friday-prijs van ongeveer 1099 euro maakt dit model aantrekkelijk voor iedereen die een premium-achtige ervaring wil zonder het prijsniveau van de topmerken te betalen.