In een vorig artikel beschreven we de installatie van SPIN, software voor je router die specifiek draait om het in kaart brengen van je IoT-bescherming. Nu gaan we dieper in op de mogelijkheden die je daartoe hebt.We leggen hier uit hoe slimme apparaten beveiligen ermee werkt.

Lees eerst: SPIN installeren op router om IoT-netwerk te beveiligen

Na deze voorbereiding uit bovenstaand artikel ben je klaar om SPIN aan de tand te voelen. Klik in de hoofdpagina van Valibox op SPIN Live netwerk verkeer (experimenteel). Je krijgt nu al onmiddellijk een overzicht van het netwerkverkeer te zien van de computer waarmee je naar deze pagina surft, in de vorm van knooppunten met pijltjes ertussen.

De grijze knooppunten zijn je lokale apparaten. Enerzijds je Valibox-systeem zelf en de computer die je nu op je Valibox-netwerk verbonden hebt, anderzijds zullen ook IoT-apparaten, smartphones, tablets enzovoort die je met dit draadloze netwerk laat verbinden in de grafiek verschijnen. Standaard wordt het mac-adres getoond, maar als je het apparaat via de dhcp-instellingen van OpenWrt een hostname gegeven hebt, krijg je die hier te zien.

De groene knooppunten zijn minder dan dertig seconden geleden betrokken in netwerkverkeer, de blauwe langer geleden, maar niet langer dan tien minuten. Ouder verkeer wordt niet meer getoond, zo blijf je het overzicht houden. Bij de oranje knooppunten gaat het om dns-aanvragen waarbij er na de aanvraag geen ander netwerkverkeer naar die knooppunten meer heeft plaatsgevonden.

Als je op een knooppunt klikt, krijg je links bovenaan een kadertje te zien met wat informatie over dit knooppunt en knopjes voor mogelijke acties. Deze informatie is vooral nuttig als je wilt uitzoeken waarmee een van je IoT-apparaten nu precies aan het communiceren is.

Je krijgt het aantal pakketten te zien, de hoeveelheid verkeer en wanneer het knooppunt voor het laatst in het netwerkverkeer gezien is. Ook de ip-adressen en domeinnamen waaronder het knooppunt bekend is, vind je hier.

Inzicht in nodes en netwerkverkeer

Maar het blijft niet bij informatie opvragen: boven in het informatiekadertje vind je enkele knoppen voor acties. Met Rename this node geef je een knooppunt een andere naam dan zijn domein of mac-adres. Met Ignore this node toon je geen verkeer meer van en naar dit knooppunt: handig als je een smartphone of ander apparaat aan dit netwerk hebt hangen dat veel verkeer genereert waarin je tijdelijk niet geïnteresseerd bent, omdat je je wilt focussen op je IoT-apparaten.

Je kunt ook apparaten blokkeren. Als je bijvoorbeeld merkt dat een van je IoT-apparaten verdacht netwerkverkeer heeft, klik je in het informatiekadertje op Block node. Alleen communicatie met het Valibox-systeem en dns-aanvragen worden dan nog toegelaten, maar al het andere verkeer wordt geblokkeerd. Geblokkeerd verkeer wordt uitgebeeld met rode pijlen.

©PXimport

Hiermee blokkeer je alle netwerkverkeer van en naar het apparaat behalve dns-verkeer. Kijk dan in de grafiek met welke knooppunten het apparaat probeert te communiceren. Als je nu alleen communicatie met de servers van de fabrikant wilt toestaan, klik dan op die knooppunten en dan op Allow node. Je apparaat kan nu met de servers van de fabrikant praten en blijft dus werken, maar als het op enige manier gecompromitteerd is of aan ander verdacht verkeer deelneemt, wordt dat verkeer tegengehouden.

Een andere interessante actie in het informatiekadertje is Capture PCAP traffic. Hiermee kun je alle netwerkverkeer van en naar het geselecteerde apparaat oppikken en opslaan in een bestand dat je vervolgens kunt analyseren. De optie is alleen beschikbaar bij apparaten die met je Valibox-netwerk verbonden zijn, niet bij externe knooppunten.

Als je op Capture PCAP traffic klikt, krijg je nog eens de naam (indien ingesteld), het mac-adres en de ip-adressen te zien. Controleer hiermee of het om het juiste apparaat gaat en klik dan op Start capture. Daarna staat er bij Capture status de status Running in het groen. Je krijgt ook te zien hoeveel bytes er al ontvangen zijn en wanneer de laatste data gezien zijn. Op het moment dat je denkt dat er genoeg data voorbijgekomen zijn, klik je op Stop capture. Klik daarna op Download capture data en sla het bestand op.

Netwerkverkeer analyseren

Het opgeslagen pcap-bestand kun je nu analyseren met een ‘packet sniffer’ zoals Wireshark. Start Wireshark en open het zojuist gedownloade pcap-bestand in het menu File / Open. Je krijgt nu alle onderschepte pakketjes te zien.

Elk pakketje in het onderschept netwerkverkeer komt in het bovenste paneel op een regel. De kolommen bevatten achtereenvolgens het (relatieve) tijdstip, de bron, de bestemming, het protocol, de lengte in bytes en wat basisinformatie.

Als je op een pakketje klikt, krijg je in het paneel eronder de geïnterpreteerde inhoud van het pakketje te zien, en in het paneel helemaal onderaan de ruwe bytes in hexadecimale vorm en ascii-codering. Waarschijnlijk is het meeste verkeer tls-verkeer, waardoor het versleuteld is en je de inhoud niet kunt bekijken. Maar je kunt het nog op allerlei andere manieren analyseren.

©PXimport

Een cursus Wireshark zou te ver leiden, maar we geven enkele tips voor verdere analyse. Om de gegevensstroom te volgen waarin een geselecteerd tcp-pakketje zich bevindt, rechtsklik je erop en kies je Follow / TCP Stream. Je krijgt dan een ascii-voorstelling van de inhoud te zien. Het weergavefilter in het hoofdvenster van Wireshark wordt ook zo ingevuld dat alleen deze gegevensstroom nog getoond wordt. Wil je weer alles zien, klik dan op het kruisje rechts van het tekstveld voor het weergavefilter.

In het menu Statistics vind je nog allerlei geavanceerdere analyses. Zo krijg je onder Protocol Hierarchy de percentages te zien van pakketjes die tot verschillende protocols behoren. Als je apparaat verdacht veel dns-verkeer genereert, kun je dat hiermee in één oogopslag zien. Behoort het misschien tot een botnet? En bij Conversations krijg je van alle conversaties tussen twee machines de duur en hoeveelheid uitgewisselde pakketten en bytes te zien. Met de I/O Graph bekijk je tot slot de doorvoer over langere tijd en kun je alle mogelijke statistieken opvragen over dns, dhcp, http enzovoort.

Firmware updaten

Als je op de hoofdpagina van de beheerinterface van Valibox op Firmware update klikt, controleert de firmware of er een nieuwere versie beschikbaar is en kun je deze installeren. Ook als je iets verprutst hebt aan je installatie, kun je hier eenvoudig de huidige versie opnieuw installeren. Standaard wordt je configuratie behouden, maar als je de optie Onthoud de huidige instellingen afvinkt, krijg je na de installatie weer een verse configuratie.

Wil je de nieuwste ontwikkelingen volgen, dan kun je hier zelfs kiezen om de laatste bètaversie te installeren. Bekijk ook zeker de changelog die op de updatepagina getoond wordt. Zo zie je welke verbeteringen er allemaal zijn opgenomen in de update.

©PXimport

Toekomstige mogelijkheden

SPIN is duidelijk nog niet af, maar het toont al heel wat potentieel. Het biedt een vrij gebruiksvriendelijke interface om inzicht te krijgen in je wifi-apparaten en ze zo nodig selectief te blokkeren. Maar SIDN kijkt al verder. Zo heeft de organisatie al een prototype draaien waarbij SPIN een apparaat automatisch blokkeert wanneer het plots veel meer verbindingen maakt dan normaal.

En dat is nog maar een eenvoudige manier van anomaliedetectie. De onderzoekers denken al aan machinaal leren: daarbij kan het systeem automatisch leren wat normaal gedrag van een IoT-apparaat is en het blokkeren als het zich plots anders begint te gedragen.

Het is ook de bedoeling dat er een platform komt waarop onderzoekers en gebruikers informatie kunnen delen over het netwerkverkeer van IoT-apparaten en dat er een publiek toegankelijke database komt van bekende ‘slechte’ apparaten of versies.

Er zouden ook profielen van netwerkverkeer kunnen gemaakt worden. Je kent je slimme tv dan bijvoorbeeld toe aan een profiel dat het apparaat alleen toegang geeft tot het nieuws, het weerbericht en Netflix. De rest wordt dan geblokkeerd.

Een veiliger internet

IoT-apparaten worden steeds populairder, maar fabrikanten besteden helaas niet altijd voldoende aandacht aan de beveiliging ervan. Oplossingen zoals SPIN en MUD zijn geen panacee: ze helpen wel de apparaten wat in te perken, maar lossen niet alle beveiligingsproblemen op.

Er is zeker een mentaliteitswijziging bij IoT-fabrikanten nodig, zodat hun apparaten een veilige standaardconfiguratie gebruiken, van veilige programmeermethodes gebruikmaken, regelmatig updates krijgen enzovoort. Maar ondertussen hebben gebruikers ook een verantwoordelijkheid: geef niet elk willekeurig IoT-apparaat in je huis volledige toegang tot je netwerk. SPIN is daarbij een handig hulpmiddel: installeer het op je thuisrouter of, beter nog, op een afzonderlijk draadloos toegangspunt voor je IoT-apparaten.

Denk je net goed bezig te zijn met een A+++-wasdroger, blijkt die vanaf juli 2025 opeens een magere C te scoren. Wat is hier aan de hand? Geen paniek: je apparaat is niet plotseling minder efficiënt geworden, het energielabel wordt een stuk strenger. In dit artikel lees je waarom de regels zijn veranderd, wat het nieuwe label precies meet en hoe je wél de juiste conclusies trekt bij je volgende aankoop.

Partnerbijdrage - in samenwerking met Bemmel & Kroon

Vanaf 1 juli 2025 – morgen dus! – verandert het energielabel van wasdrogers in heel Europa. De bekende klassen als A+, A++ en A+++ verdwijnen en maken plaats voor een overzichtelijker schaal van A tot en met G. Hierdoor krijgen veel huidige A+++-drogers voortaan een label C. Niet omdat ze slechter presteren, maar omdat de normering strenger en toekomstbestendiger wordt.

Waarom een nieuw energielabel nodig was

Het oude systeem was zijn doel voorbijgeschoten. Doordat fabrikanten steeds energiezuinigere apparaten ontwikkelden, werden er voortdurend plussen aan de A-klasse toegevoegd. Daardoor ontstond een wildgroei aan energielabels die de consument eerder in verwarring bracht dan hielp. Met het nieuwe label keert de rust terug: één heldere schaal die opnieuw ruimte laat aan de top. De zuinigste klasse A blijft voorlopig zelfs leeg, zodat alleen uitzonderlijk efficiënte apparaten die plek mogen innemen.

©Bemmel & Kroon

Wat je ziet op het nieuwe label

Het nieuwe energielabel bevat veel meer informatie dan alleen een letter. Naast de energieklasse geeft het label nu ook inzicht in het verbruik per honderd droogbeurten, gemeten volgens een gestandaardiseerd Eco-programma. Ook de programmaduur, het maximale vulgewicht van de trommel, het geluidsniveau in decibel en de condensatie-efficiëntie staan erop vermeld. Via een QR-code kun je bovendien extra technische details opzoeken in de Europese EPREL-database. Deze toevoegingen zorgen ervoor dat je als consument beter kunt inschatten welk apparaat past bij jouw huishouden en gebruik. Meer informatie vind je op deze pagina.

©Bemmel & Kroon

1. QR-code met link naar de EU database
2. Energie-efficiëntieklasse
3. Energieverbruik in kWh/100 droogcycli*
4. Condensatie-efficiëntieklasse en -percentage

5. Geluidklasse en geluidemissie in dB(A)**
6. Maximale laadcapaciteit (nominale capaciteit in kg)**
7. Duur in uren en minuten**

* Waarden gelden voor een gewogen gemiddelde van halve en volle ladingen met een verhouding van 0,62 (24x volle lading, 76x halve lading).
** Droogcyclus van katoen eco-programma bij volle lading.

Het lastige van vergelijken

Oude en nieuwe energielabels kun je niet zomaar naast elkaar leggen. Een A+++-droger uit 2024 kan volgens de nieuwe testmethodes een label C krijgen, terwijl het apparaat in de praktijk nog steeds even zuinig is. Dat verschil komt puur door de aangescherpte meetnormen, en niet door een verandering in prestaties. Laat je dus niet misleiden door een ogenschijnlijke 'verslechtering' van het label, maar kijk naar de echte verbruiksgegevens en technische kenmerken van jouw wasdroger.

Wat dit voor jouw keuze betekent

Bij het kopen van een nieuwe droger is het dus belangrijk om verder te kijken dan alleen de letter op het label. De vermelding van het energieverbruik per honderd droogcycli geeft je een veel concreter beeld van de stroomkosten op jaarbasis. Ook het geluidsniveau, de capaciteit van de trommel en de duur van het droogprogramma bepalen in sterke mate hoe comfortabel en efficiënt het apparaat in de praktijk is. Dankzij de QR-code kun je bovendien snel en eenvoudig controleren of de technische gegevens aansluiten bij je verwachtingen.

©Viktoria

Slim kiezen met het nieuwe label

De vernieuwde energielabels maken het makkelijker om een slimme, bewuste keuze te maken. Niet alleen zie je in één oogopslag hoe energiezuinig een apparaat is volgens de nieuwste normen, je hebt ook toegang tot de details die er écht toe doen. Zo kun je jouw keuze afstemmen op wat je belangrijk vindt: lage kosten, weinig geluid, korte droogtijd of een groot vulgewicht. Door te letten op de werkelijke prestaties in plaats van alleen op een letter, maak je een duurzame keuze die ook op de lange termijn rendeert.

Wil je hulp bij het kiezen van een energiezuinige droger of persoonlijk advies over welk type het best bij jouw huishouden past? Laat je dan informeren door een specialist, zodat je met vertrouwen de juiste keuze maakt voor nu én de toekomst.

Een nieuwe oven, koelkast of vaatwasser kiezen begint niet bij het design of de functies – het begint met een meetlint. Want hoe mooi of geavanceerd een apparaat ook is, als het nét niet past, zit je met een kostbare misser. Een paar millimeter speling kan het verschil maken tussen een perfect passende keuken en een frustrerende inbouwervaring. Met deze meetinstructies weet je zeker dat je straks niet voor verrassingen komt te staan.

Goed meten is het halve werk

Voordat je aan de slag gaat met meten, is het slim om een paar basisregels aan te houden. Gebruik altijd een betrouwbare rolmaat en eventueel een digitale schuifmaat voor extra precisie. Meet de binnenafmetingen van de nis (dus niet de buitenkant van je keukenkast) en noteer breedte, hoogte én diepte.

Houd daarnaast rekening met de ventilatieruimte: meestal is 2 tot 5 cm aan de achterkant en zijkanten nodig. En check of er ruimte is voor stopcontacten, wateraansluitingen en kabeldoorvoeren – die bepalen vaak óók of het apparaat goed kan worden geplaatst.

©Andrey Sinenkiy

Waar moet je op letten per apparaat?

Elk soort inbouwapparaat heeft zijn eigen eisen en aandachtspunten. Hieronder lees je per type waar je bij het opmeten en installeren specifiek op moet letten. Zo kom je niet voor verrassingen te staan.

Inbouwkoelkast of -vriezer

De hoogte van de nis is hier allesbepalend. Veelvoorkomende maten voor inbouwkoelkasten en -vriezers zijn 88, 140 en 178 cm, maar afwijkingen komen vaak voor. Let op het deursysteem: een sleepdeurmechanisme vraagt meestal om iets meer ruimte in de breedte. Diepte is vaak 55 cm, maar modellen met een ventilator achterop kunnen richting de 60 cm gaan.

Inbouwoven of -magnetron

Standaard? Niet helemaal. De nisbreedte is meestal 56 cm, terwijl het frontpaneel iets breder is (ca. 59,5 cm) voor een nette aansluiting. Hoogtes verschillen: compacte ovens zijn 45 cm hoog, standaardmodellen 60 cm. Magnetrons vragen soms extra ruimte aan de bovenkant voor uitstekende bedieningspanelen.

Inbouwvaatwasser

Hier draait het vooral om hoogte. Die varieert tussen 81,5 en 87 cm, met verstelbare poten voor wat speling. Meet ook de plinthoogte (van vloer tot onderkant kast), en vergeet de watertoevoer niet – reken op zo’n 5 cm extra ruimte in de diepte voor de slang.

Inbouw-espressomachine

Kleiner apparaat, maar niettemin precisiewerk. De breedte is vaak rond de 56 cm, maar de diepte varieert sterk. Let vooral op het waterreservoir (dat tot 55 cm diep kan zijn) en op kleppen of deurtjes die naar voren openen: die hebben extra werkruimte nodig.

©Cristina Villar Martin | Ladanifer

Veelgemaakte fouten die je makkelijk voorkomt

Zelfs met zorgvuldige metingen kan het misgaan, vaak doordat kleine details worden vergeten. Denk aan ventilatieruimte, uitstekende stekkers of leidingen die net in de weg zitten. Een handige tip: plak een strook tape op de vloer op de plek waar de achterkant van het apparaat komt, en markeer waar stekkers en leidingen zitten. Zo zie je snel of er iets in de weg zit.

Ook niet onbelangrijk: controleer of de nis waterpas is! Zeker bij koelkasten met uitschuiflades kan een scheve ondergrond voor problemen zorgen. Pas waar nodig je kast of ondervloer aan voordat je installeert.

Bij renovaties gelden vaak afwijkende maten. Oudere keukens hebben soms dikkere wanden of ongebruikelijke dieptes. Meet dus altijd de huidige situatie én de specificaties van je nieuwe apparaat. Twijfel je? Schakel een keukenexpert in, zeker bij combinaties zoals een oven met magnetron, waarbij elk detail telt.

En tot slot: de allerbelangrijkste stap

Het klinkt als een open deur, maar het voorkomt de meeste problemen: meet altijd twee keer! Schrijf je maten op en leg ze naast de officiële productspecificaties. Let daarbij op details als verstelbare voetjes, uitsparingen voor de deur of een uitschuifbaar bedieningspaneel. Zo weet je zeker dat jouw nieuwe inbouwapparaat niet alleen technisch past, maar ook mooi aansluit bij de rest van je keuken. Want uiteindelijk draait het om één ding: alles moet kloppen – tot op de millimeter.