Wie heeft er nou niet duizenden foto's en video's in zijn bezit? Die leuke beelden van bijvoorbeeld je partner of (klein)kinderen wil je natuurlijk nooit verliezen. Zorg daarom voor een (automatische) back-up, zodat je altijd goed bewaarde kopieën achter de hand hebt.

Het back-uppen van een steeds grotere fotocollectie lijkt eenvoudiger dan het is. Geheugenkaarten, usb-sticks en clouddiensten raken op den duur vol. Zeker met de hoge foto- en videoresoluties van tegenwoordig nemen mediabestanden veel ruimte in beslag. Zo kan een gemiddelde smartphonecamera in 4K filmen en op een resolutie van 50 megapixel fotograferen. Bezit je een duurder toestel, dan zijn zelfs hogere waarden haalbaar. Bedenk daarom goed hoe je al dit omvangrijke beeldmateriaal wilt back-uppen.

Overbodig materiaal wissen

Een back-upoplossing met oneindige opslag bestaat helaas niet. Daarom is het verstandig om te beginnen met het wissen van overbodig beeldmateriaal. Denk aan de grappige plaatjes of screenshots die je krijgt opgestuurd en zich vanzelf nestelen in de fotobibliotheek. Ook maken we vaak mislukte kiekjes: iemand heeft bijvoorbeeld net de ogen gesloten of het beeld is bewogen. Neem daarom regelmatig je foto- en videoverzameling door en verwijder al het materiaal dat je niet wilt bewaren. Vooral lange video’s nemen veel ruimte in beslag.

Heb je geen tijd om je fotobibliotheek door te nemen? Zowel recente iPhones als Android-toestellen hebben een functie om dubbele foto’s op te sporen. Zo kun je vlot overbodige beelden wissen. Open in iOS Foto’s en tik op Albums. Kies onderaan bij Andere voor Dubbele onderdelen en verwijder dan de bestanden.

Op een smartphone met Android vind je dubbelingen met Files by Google. Deze app bevindt zich vaak al standaard op de smartphone en is anders te installeren vanuit de Play Store. Open via het pictogram met de drie streepjes het menu en kies Opschonen. Bekijk onder Duplicaten eventuele dubbelgangers en verwijder ze. Overigens toont Files by Google nog meer opruimsuggesties.

Externe opslag kiezen

De meeste mensen bewaren hun fotocollectie op hun pc of laptop. Begrijpelijk, want deze apparaten hebben meestal voldoende opslagruimte. Bovendien zijn de bestanden direct beschikbaar voor onder meer het maken van een fraai fotoboek of diapresentatie. Helaas zijn opgeslagen foto’s op een computer wel relatief kwetsbaar. Een kwaadaardig programma, zoals ransomware of een virus, kan bijvoorbeeld de toegang tot de beelden blokkeren. Het is daarom verstandig om een externe opslagdrager in te zetten waarop je back-ups van foto’s bewaart. Deze opslagmethode is eenvoudig en betaalbaar.

Externe opslagdragers zijn in diverse varianten te koop. Een losse harde schijf of ssd ligt het meest voor de hand, want die hebben veel opslagcapaciteit. Een externe ssd heeft ten opzichte van een reguliere harde schijf een streepje voor. Dit apparaat is klein en ongevoeliger voor slijtage. Een ssd bevat namelijk geen bewegende onderdelen en heeft om die reden een lange verwachte levensduur. Een externe ssd met één terabyte opslag is vanaf ongeveer 100 euro te koop.

Wil je foto’s tegen lage kosten op een externe opslagdrager opslaan? Dan is de aanschaf van een losse harde schijf een goed alternatief. Een exemplaar met vier terabyte opslagcapaciteit is vanaf zo’n 110 euro verkrijgbaar.

Back-uppen met FreeFileSync

Laten we eerlijk zijn: het back-uppen van foto’s is niet de leukste computerklus. Mensen vertonen op dit gebied dan ook massaal uitstelgedrag. Ten onrechte! Wie namelijk een systeem- of schijfcrash meemaakt, kent de waarde van een goede back-up. Bewaar je je foto’s op de computer en wil je hiervan back-ups wegschrijven naar een externe ssd of harde schijf? Besteed deze taak dan uit aan het gebruiksvriendelijke programma FreeFileSync.

Het principe van deze synchronisatietool is simpel. Je stelt een bron- en doelmap in, waarna de inhoud van beide opslaglocaties gelijk blijft. Kopieer je bijvoorbeeld kiekjes vanaf een smartphone of camera naar de fotomap op je computer? Dan kopieert FreeFileSync deze bestanden op zijn beurt naar een externe opslagdrager. De Nederlandstalige freeware is beschikbaar voor Windows, macOS en Linux.

Je gaat nu een bron- en doelmap instellen. Gebruik hiervoor respectievelijk het linker- en rechterdeelvenster. Je klikt boven het linkerdeel op Bladeren en selecteert op je computer de fotomap. Bevestig met Map selecteren. Op soortgelijke wijze stel je de doelmap in. Regel eerst dat de externe opslagdrager met de pc of laptop is verbonden.

Klik nu boven het rechterdeel op Bladeren en kies een doelmap op de harde schijf of ssd, waarbij je wederom bevestigt met Map selecteren. Zodra je bovenaan op Vergelijken klikt, verschijnt de inhoud van beide mappen. Via Synchroniseren / Start voer je de back-uptaak uit.

FreeFileSync synchroniseert de bestanden in twee richtingen. Wis je een foto uit één van de twee mappen, dan wordt dit bestand bij een volgende synchronisatietaak uit de andere map verwijderd. De inhoud blijft dus identiek. Klik na afloop op Sluiten. Heb je weer nieuwe foto’s aan de computer toegevoegd? Open dan FreeFileSync om de back-up bij te werken. Klik hiervoor op Vergelijken en Synchroniseren.

Online opslagdienst kiezen

Misschien ben je al bekend met diensten als iCloud en Google Foto’s. Als je een iPhone of Android-smartphone gebruikt, staan deze diensten al op je toestel. Binnen Windows vind je standaard OneDrive. Kortom, het online opslaan van foto’s is op elk apparaat binnen handbereik.

De voordelen zijn legio. Zo belanden de bestanden via zo’n clouddienst in een streng beveiligd datacentrum. Heb je in de toekomst ooit te maken met een brand of waterschade, dan zijn je foto’s in elk geval niet verloren. Daarnaast ontwikkelen de meeste aanbieders apps voor alle gangbare apparaten en besturingssystemen. Hierdoor kun je op elke pc, laptop, tablet en smartphone kopieën van foto’s opvragen. Alleen iCloud is op dit gebied een uitzondering, want deze aanbieder focust zich hoofdzakelijk op Apple-apparaten.

Clouddiensten hebben één belangrijk nadeel: de beperkte capaciteit. Zo bieden iCloud en OneDrive gratis 5 GB opslag. Google Foto’s levert in principe 15 GB ruimte voor nop, al moet je deze wel delen met overige diensten van Google. Voor het opbergen van foto’s en video’s is 5 of 15 GB erg weinig. Je kunt extra opslagruimte bijkopen, maar dat is vanwege de terugkerende kosten relatief duur. Ben je geabonneerd op Microsoft 365? Dat is gunstig, want afhankelijk van het pakkettype bezit je dan minimaal één TB opslagruimte bij OneDrive.

Synchronisatiemap instellen

Besluit je om foto’s bij een online opslagdienst onder te brengen? Het loont dan om op je computer een synchronisatiemap in te stellen. Elke foto die je in deze map plaatst, belandt vanzelf op de online server van de clouddienst. Overigens kun je zo’n synchronisatiemap eventueel aan meerdere systemen toevoegen. Handig, want je kunt dus zowel op een pc als laptop kopieën bewaren.

Als je een computer met Windows 11 gebruikt, staat de OneDrive-map al op je computer. Voor iCloud en Google Foto’s kun je een Windows-app installeren. Na de installatie vind je een synchronisatiemap op de computer. Stop daarin alle foto’s die je wilt back-uppen.

NAS kiezen

Wie veel foto- en videomateriaal bezit, kan de aanschaf van een NAS overwegen. Dit is een handig opslagapparaat met idealiter minimaal twee harde schijven. Je kunt de gegevens hierop gespiegeld opslaan. Gaat er een schijf stuk, dan staan de foto’s nog op de andere opslagdrager. Extra veilig dus!

Een NAS heeft een eigen besturingssysteem, zodat je de boel naar eigen wens kunt instellen. Houd er rekening mee dat je het apparaat in de buurt van een netwerkaansluiting moet zetten, zoals een switch of router. Je steekt vervolgens een netwerkkabel in de behuizing. Een NAS staat in principe continu aan, waardoor opgeslagen foto’s altijd toegankelijk zijn. Je creëert hiermee dus min of meer een privécloud.

Verschillende merken ontwikkelen NAS’en. Voor consumenten zijn producten van QNAP en Synology interessant. Deze apparaten hebben een gebruiksvriendelijk besturingssysteem. Zo is het erg prettig dat je naar eigen wens apps kunt toevoegen. Zo bepaal je zelf welke functies je wilt gebruiken. Je leest in dit artikel hoe je foto’s naar een Synology-NAS overhevelt.

Problemen met je NAS? Lees dan het artikel: Help, mijn NAS is stuk! Zo los je veelvoorkomende problemen op. 

Synology Photos: installeren

Als je een NAS van Synology gebruikt, heb je veel profijt van Synology Photos. Deze app biedt veel mogelijkheden. Zo kopieer je nieuwe foto’s rechtstreeks vanaf een smartphone naar de NAS. Daarnaast kun je de beelden ordenen en met bekenden delen.

De installatie van Synology Photos is zo gepiept. Open een willekeurige browser en ga naar https://finds.synology.com. Via Verbinding maken log je in met een gebruikersnaam en wachtwoord. Het besturingssysteem DiskStation Manager verschijnt.

Open nu het onderdeel Package Center. Scrol een flink eind omlaag totdat je de toepassing Synology Photos tegenkomt. Zodra je op Installeren / Openen klikt, verschijnt de app in een nieuw tabblad van de browser. Mogelijk moet je ook nog een of meerdere hulpprogramma’s installeren. Volg in dat geval de aanwijzingen in DiskStation Manager.

Synology Photos: foto’s toevoegen

Synology Photos toont eerst een Nederlandstalig introductievenster. Lees die vrijblijvend door en bepaal of je gezichtsherkenning wilt inschakelen. Sluit het venster met Nu starten. Aan jou de taak op de NAS te vullen met foto’s.

Klik op Foto’s toevoegen en blader naar de juiste map. Je drukt op de sneltoets Ctrl+A om alle bestanden te selecteren, waarna je bevestigt met Openen. Afhankelijk van de collectiegrootte duurt het mogelijk even voordat ze in Synology Photos opduiken. De beelden verschijnen automatisch in chronologische volgorde. Via de schuifregelaar aan de rechterkant zoek je op maand en jaartal. Verder kun je nieuwe albums aanmaken en een diavoorstelling afspelen.

Synology Photos: verzameling in broekzak

Synology Photos is zowel voor Android als iOS (iPhone) beschikbaar. Je krijgt hiermee in één klap toegang tot je voltallige fotobibliotheek op je smartphone. Misschien heb je bij het instellen van de NAS al een zogeheten QuickConnect ID aangemaakt. Dit is een soort webadres waarmee je het opslagapparaat eenvoudig buiten je thuisnetwerk kunt benaderen. Heb je dit niet gedaan? Ga dan in DiskStation Manager achtereenvolgens naar Configuratiescherm / Externe toegang en vink de optie QuickConnect inschakelen aan. Kies vervolgens een gebruikersnaam en bewaar de wijzigingen met Toepassen.

Typ in de Synology Photos-app op je smartphone de gebruikersnaam van de QuickConnect ID. Na het invullen van de reguliere gebruikersnaam en het wachtwoord, tik je op Aanmelden. Kies Photo Backup inschakelen en activeer de schakelaar achter Inschakelen. Met de standaardinstellingen belandt er van elke nieuwe foto een back-up op de NAS. Je tikt op Gereed om naar de fotobibliotheek van Synology Photos te gaan. Wil je ook een back-up van de fotoverzameling op je computer bewaren? Gebruik hiervoor dan het programma Synology Drive.

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom speurt de redactie een aantal keer per week naar zulke deals. In de categorie klussen in en om het huis hebben we deze keer vijf goede schuurmachines voor je gevonden.

Een schuurmachine gebruik je om oppervlakken glad te maken, verf of lak te verwijderen, of hout voor te bereiden op verdere afwerking. Het apparaat schuurt met roterende of trillende bewegingen en is handig bij houtbewerking, meubelrenovatie of het opknappen van deuren en kozijnen. De redactie van ID.nl zocht en vond vijf exemplaren voor een goede prijs.

Makita DBO180ZJ

Deze Makita schuurmachine handig als je wat bewegingsvrijheid nodig hebt. Geen snoer dat in de weg zit of een verlengsnoer dat nét te kort is. Je klikt een 18V Makita accu erin en kunt direct aan de slag. Het schuurblad van deze Makita draait rond én beweegt tegelijkertijd in kleine ellipsvormige (excentrische) cirkels. Hierdoor schuur je gelijkmatig zonder zichtbare schuurkringen, en dat maakt dit type vooral geschikt voor het fijn afwerken van hout, metaal of laklagen. Het lichte gewicht en de ergonomische vorm zorgen dat je de machine zelfs met één hand kunt bedienen, zonder dat je snel moe wordt. Dit model is vooral fijn als je al Makita-accu’s hebt liggen, want hij wordt zonder accu geleverd.

Makita BO3710

Wie graag netjes werkt, zonder al te veel lawaai of trillingen, vindt in deze Makita BO3710 een stille kracht. Hij is niet opvallend in uiterlijk, maar tijdens het schuren merk je meteen dat hij z’n werk serieus neemt. De rechthoekige zool maakt hem ideaal voor grotere oppervlakken zoals deuren, kasten of vensterbanken. Wat fijn is: je hoeft geen kracht te zetten, de machine doet het werk. Je hoeft hem alleen maar rustig over het oppervlak te bewegen. Hij laat geen krassen achter, ook niet op kwetsbaarder hout. En hij is stil genoeg om binnen te gebruiken zonder dat de hele buurt meeluistert. Hij ligt goed in de hand en blijft ook bij langer gebruik prettig om mee te werken. Voor wie het schuren graag rustig, secuur en zonder poeha aanpakt, is dit een uitstekende keuze.

Einhell TH‑OS 1016

De Einhell TH-OS 1016 is een typische 'even-snel-pakken'-machine. Als je een hoekje wilt bijwerken, een kleine beschadiging wil gladmaken of een randje verf moet verwijderen, dan is dit apparaat je vriend. Door z’n driehoekige zool kom je makkelijk in smalle hoeken en langs randen waar grotere schuurmachines moeite mee hebben. Hij is licht en eenvoudig te bedienen, zelfs als je geen ervaren klusser bent. En ondanks z’n bescheiden formaat en prijs, voelt hij verrassend stevig aan. Voor kleine karweitjes is dit eigenlijk alles wat je nodig hebt. Je hoeft hem niet op te bergen in een kast, want hij past gewoon in een lade of gereedschapskist. Het is een eenvoudig apparaat dat doet wat het moet doen, zonder poespas.

DeWalt DWE6423

Deze DeWalt schuurmachine is misschien wel de beste balans tussen kracht en comfort. Perfect voor grotere klussen waarbij je langere tijd aan het werk bent. De rubberen grip ligt goed in de hand en helpt om trillingen te dempen. Met zijn 125 mm schijfoppervlak schuur je snel grote delen weg, maar het apparaat blijft precies genoeg om ook bij de afwerking mooi werk te leveren. Je merkt dat hier goed is nagedacht over gebruiksgemak: de aan-uitknop zit op een logische plek, het stofopvangsysteem werkt behoorlijk goed en hij is stil. Een solide keuze voor wie regelmatig wil schuren zonder elke keer met zware, logge machines te moeten werken.

PARKSIDE Accu-excenterschuurmachine

Deze schuurmachine van PARKSIDE is vooral handig als je af en toe iets kleins moet schuren en niet te veel wilt uitgeven. Hij is licht, makkelijk vast te houden en komt dankzij zijn compacte formaat goed in hoeken en langs randen. Wat hem 'multifunctioneel' maakt, is de mogelijkheid om verschillende schuurzolen te gebruiken. Daarmee kun je van alles aanpakken: een schilderijtje opschuren, een hoekje verf verwijderen of een kastdeur gladmaken. Je moet geen professioneel apparaat verwachten, maar voor simpele klussen is hij meer dan voldoende. En omdat hij zo weinig kost, is het een prima keuze als je af en toe iets wilt bijwerken zonder meteen een duur merk aan te schaffen. Handig als tweede machine of voor beginnende klussers die gewoon iets praktisch zoeken.

Vier op de tien Nederlanders gebruiken ChatGPT, blijkt uit onderzoek van Telecompaper. Daarvan kiest 87 procent voor de gratis versie. Die blijkt voor de meesten ruim voldoende – mits je weet hoe je de tool slim inzet. Met deze tien tips haal je alles uit de gratis variant van ChatGPT.

Lees ook: ChatGPT onder de knie: zo word je een promptprofessional

1. Stel gerichte vragen

Wie zomaar wat typt, krijgt een antwoord dat alle kanten op kan gaan. Begin daarom met een duidelijke vraag of opdracht. Noem drie eenvoudige pasta­gerechten die binnen 20 minuten klaar zijn werkt bijvoorbeeld beter dan Vertel iets over pasta. Wees ook niet bang om tussendoor verder te vragen of je opdracht te verfijnen. ChatGPT onthoudt binnen een gesprek wat je eerder vroeg, zolang je in hetzelfde chatvenster blijft. 

©ID.nl

2. Geef ChatGPT een rol (zoals docent of tekstschrijver)

Je kunt ChatGPT laten denken als een docent, redacteur of programmeur, afhankelijk van wat je nodig hebt. Begin je vraag bijvoorbeeld met: Doe alsof je een leraar bent die uitlegt hoe fotosynthese werkt aan een kind van 10. Of: Je bent een tekstschrijver. Verbeter deze alinea op stijl en duidelijkheid. Zo krijg je antwoorden die beter aansluiten bij je doel.

Tip: Alle afbeeldingen in dit artikel kun je aanklikken om ze groter te bekijken. 👇🏻

©ID.nl

Tien x rollenspel

3. Gebruik ChatGPT om mee te sparren

De gratis versie is niet alleen handig om feitelijke informatie te vinden, maar ook om mee te denken als je even vastloopt of om je op nieuwe ideeën te brengen. Denk aan: Hoe pak ik een introductie aan voor een workshop over digitale veiligheid? of Geef vijf originele tekstjes voor op een verjaardagskaart. Zie de suggesties die ChatGPT dan geeft vooral als een middel om je op nieuwe ideeën brengen.

4. Laat ChatGPT samenvatten of herschrijven

Heb je een lange tekst gekregen, zoals een rapport, artikel of e-mail? Of een tekst die je niet helemaal snapt omdat het taalgebruik te ingewikkeld is? Vraag ChatGPT om een samenvatting in gewone taal, zodat je snel begrijpt waar het over gaat. Andersom kan ook: als je zelf zo'n tekst hebt geschreven, kun je ChatGPT vragen om het korter, vriendelijker of zakelijker te maken.

5. Knip grote opdrachten op in kleinere stappen

Een complexe opdracht werkt vaak beter als je die opknipt. Begin klein en bouw op. Wil je bijvoorbeeld een sollicitatiebrief laten schrijven? Vraag dan eerst: Wat zijn de belangrijkste elementen van een goede sollicitatiebrief voor functie X? Je kunt daar eventueel iets aan toevoegen als Geef een beknopt lijstje met elementen. Je hoeft het verder nog niet uit te werken. Laat daarna pas een opzet maken. Zo houd je meer controle over het resultaat en kun je tijdig bijsturen wanneer dat nodig is.

©ID.nl

6. Weet wat de gratis versie wel en niet kan

De gratis versie werkt standaard met GPT‑4o. Deze versie heeft een kennisbasis tot oktober 2023, dus recente ontwikkelingen of nieuws van ná dat punt kent het model niet. Als gratis gebruiker mag je maar een beperkt aantal berichten met GPT‑4o sturen binnen een periode van vijf uur. Is die limiet bereikt, dan krijg je een melding. ChatGPT schakelt dan automatisch over op GPT‑4.1 mini – een lichtere variant met iets minder rekenkracht. Je merkt dat soms aan antwoorden die wat oppervlakkiger zijn of minder duidelijk opgebouwd. Controleer daarom altijd zelf of feiten kloppen. Goed om te weten: dat overschakelen kan ook gebeuren wanneer ChatGPT tijdelijk overbelast is door veel gebruikers tegelijk.

7. Zet ChatGPT in als taalhulp bij spelling of vertaling

Twijfel je over spelling, grammatica of interpunctie? ChatGPT helpt je bij het corrigeren van zinnen. Je kunt ook vragen naar het verschil tussen vergelijkbare woorden of hulp krijgen bij vertalen tussen bijvoorbeeld Nederlands en Engels – inclusief uitleg.

©ID.nl

8. Voeg je eigen kennis toe voor betere resultaten

ChatGPT is goed in structureren en herschrijven, maar mist gezond verstand en actuele kennis. Daarom ontstaan de beste antwoorden wanneer jij zelf iets toevoegt: een eigen doel, situatie of voorkeur. Denk aan: Ik wil deze uitleg gebruiken voor een workshop over cybersecurity. Kun je hem korter maken voor beginners? In dit voorbeeld geef je aan waarvoor je de tekst wilt gebruiken (de workshop), voor wie hij bedoeld is (beginners) en wat je nodig hebt (een kortere versie). Zulke aanwijzingen helpen ChatGPT om met een antwoord te komen waar je echt iets aan hebt.

9. Bouw voort op eerder antwoorden in dezelfde chat

Je hoeft niet bij elke nieuwe vraag opnieuw te beginnen. Blijf je in hetzelfde chatvenster, dan kun je voortbouwen op eerdere antwoorden. Zo werk je stap voor stap toe naar een tekst, idee of plan dat steeds beter past bij wat je zoekt.

10. Houd het gesprek overzichtelijk

Als een chat te rommelig wordt, is het soms handiger om opnieuw te beginnen. In een nieuw venster houd je het gesprek overzichtelijk en voorkom je dat ChatGPT blijft terugkomen op eerdere dingen die niet meer relevant zijn.