ID.nl logo
Perfecte pdf’s maken doe je zo
© Reshift Digital
Huis

Perfecte pdf’s maken doe je zo

Pdf is het populairste formaat om documenten in op te slaan en te delen; je vindt pdf’s overal op het internet terug. Dat hoeft geen verbazing te wekken: deze ‘draagbare documenten’ laten zich op haast alle platformen en toestellen openen en ze zien er telkens precies uit zoal de maker dat ook bedoeld had.

Tip 01: Formaat

Voor wie 25 jaar niet op aarde heeft geleefd: pdf staat voor ‘portable document format’ en is de facto de standaard voor de uitwisseling van elektronische documenten waarvan de originele opmaak en lettertypes mooi behouden moeten blijven. Aanvankelijk was het een gesloten formaat uit de stal van Adobe, maar in 2008 werd het officieel als een open standaard uitgebracht. In de loop van de jaren werden er steeds nieuwe (sub)versies ontwikkeld: van 1.0 tot 1.7 en in augustus 2017 de voorlopig laatste versie 2.0 (ISO 32000-2). Bovendien breit Adobe zelf regelmatig ook eigen extensies aan de pdf-specificatie. Een mooi overzicht van deze versies en extensies vind je hier.

©PXimport

Tip 02: Tekstverwerkers

Om een pdf-document te creëren hoef je niet noodzakelijk te gaan shoppen: de betere tekstverwerker heeft zo’n functie al netjes ingebouwd. We nemen MS Word en het gratis LibreOffice Writer even als voorbeeld.

In MS Word selecteer je Bestand / Opslaan als / PDF (*.pdf). Via Meer opties kun je vervolgens kiezen tussen Standaard en Minimale grootte, waarbij deze laatste vooral is bedoeld voor online publicatie. De knop Opties geeft je toegang tot enkele aanvullende instellingen.

In LibreOffice Writer kies je Bestand / Exporteren als / Exporteren als PDF en je merkt meteen dat je heel wat meer mogelijkheden hebt dan in MS Word. Op het tabblad Algemeen bijvoorbeeld kun je onder meer een watermerk aanbrengen, de resolutie voor de afbeeldingen instellen en je document een Hybrid PDF maken. Deze laatste optie zorgt ervoor dat er in het pdf-document ook een odf-document wordt ingebed, zodat je naderhand nog makkelijk wijzigingen kunt doorvoeren vanuit Writer. Ook het tabblad Beveiliging is interessant: hier leg je de rechten op het document vast op basis van een wachtwoord. Je kunt bijvoorbeeld zo’n wachtwoord vereisen wanneer iemand het document (in hoge resolutie) wilt kunnen afdrukken of wilt kopiëren of aanpassen.

©PXimport

Tip 03: Formulieren

Het is ook mogelijk een heus pdf-formulier te creëren dat dan door je ontvangers kan worden ingevuld. In MS Word zijn de mogelijkheden ook op dit vlak duidelijk beperkter dan bij LibreOffice Writer. In Writer ga je in vogelvlucht als volgt te werk. Ga naar Formulier en activeer de Ontwerpmodus. Tik de naam van het eerste invoerveld in en selecteer een geschikt besturingselement, zoals Tekstvak of Keuzelijst, of klik op Meer velden om ook onderdelen als Datumveld of Valutaveld te kunnen selecteren. Je treft hier ook het item Groepsvak aan. Dat is handig voor het maken van onderling exclusieve keuzes, zoals bij keuzerondjes. Teken de benodigde ruimte voor het gekozen element in je document. Klik die vervolgens aan met de rechtermuisknop en kies Besturingselement. Je kunt nu allerlei eigenschappen wijzigen en instellen. Je invulformulier testen doe je door tijdelijk de Ontwerpmodus uit te schakelen. Bewaar je formulier met Bestand / Exporteren als / Exporteren als PDF en zorg dat er op het tabblad Algemeen een vinkje staat bij PDF-formulier maken en selecteer PDF bij Opmaak bevestigen.

©PXimport

MS Word levert geen echte pdf-invulformulieren af, zoals LibreOffice Writer dat wél kan

-

Tip 04: Virtuele printer

Sommige tekstverwerkers beschikken dus over een pdf-exportfunctie, maar dat geldt lang niet voor alle programma’s (bijvoorbeeld WordPad). In zulke gevallen kun je nog de ingebouwde virtuele pdf-printer van Windows aanspreken: kies Afdrukken en selecteer de printer Microsoft Print to PDF. We hebben het helaas al vaker meegemaakt dat bepaalde (grafische) elementen niet goed doorkomen – zelfs bij de pdf-exportfunctie van MS Word. Een betere tool is dan de gratis Community Edition van BullZip PDF Printer. Tijdens de installatie laat je het vinkje staan bij Download en installeerGhostscript Lite. Optionele items zijn PDF Power Tool (voor het digitaal ondertekenen van pdf’s) en Xpdf (pdf viewer en toolkit).

Na afloop vind je ook deze virtuele printer terug in het afdrukmenu, met de naam Bullzip PDF Printer. Meer opties vind je via Printereigenschappen / Voorkeursinstellingen / Geavanceerd. Nog meer mogelijkheden komen beschikbaar in het dialoogvenster dat verschijnt als je de knop Afdrukken indrukt, met tabbladen als Afbeelding, Watermerk, Samenvoegen en Beveiliging. Op dit laatste kun je diverse rechten instellen, en zowel een gebruikers- als een eigenaarswachtwoord opgeven; het eerste is nodig om het document te kunnen openen, het tweede geeft toegang tot de beveiligingsinstellingen.

©PXimport

De virtuele Bullzip PDF Printer levert beter werk af dan Windows of MS Word

-

Tip 05: Scanner

Je hebt een scanner en je wilt je scans ook in pdf-formaat kunnen bewaren. Voorziet je scansoftware niet in zo’n optie, dan kun je de resulterende afbeelding in een tekstverwerker als Word of Writer oproepen om die via de exportfunctie in pdf om te zetten.

Een handiger alternatief is het gratis NAPS2 (Not Another PDF Scanner 2).

Start de tool op, klik op Profielen / Nieuw. Klik op Apparaat kiezen en duid je scanner aan – desnoods schakel je tussen WIA driver en TWAIN driver - waarna je alle scanopties naar wens instelt. Bevestig met OK, zorg dat het juiste profiel is geselecteerd en druk op Scannen. Na de scan klik je op PDF opslaan, tenzij je eerst nog aan de opties wilt sleutelen via PDF-instellingen. Het is ook mogelijk eerst nog andere documenten te scannen en die samen in één groot pdf-bestand te bewaren.

Houd er wel rekening mee dat je tekst als afbeelding in je pdf terechtkomt. Gelukkig voorziet NAPS2 ook in een ocr-module (optical character recognition) die maakt dat je pdf op tekst doorzoekbaar wordt. Klik na de scan op OCR – download eventueel eerst nog de gewenste taal, zoals Dutch – plaats een vinkje bij PDFs doorzoekbaar maken middels OCR, selecteer de taal en bevestig met OK. Vervolgens bewaar je de pdf.

©PXimport

Bitmap versus vectorieel

Stel, je wilt een pdf met een afbeelding creëren om die professioneel te laten afdrukken, bijvoorbeeld op doek. In de meeste gevallen wordt dan om een pdf met vectorafbeeldingen gevraagd. Anders dan bij een bitmap- of rasterfiguur, die niets meer is dan een verzameling pixels, wordt een vectorfiguur opgebouwd op basis van mathematische formules. Een belangrijk voordeel van zo’n vector is dat de randen ook bij sterke uitvergroting scherp blijven en geen kartels (‘jaggies’) vertonen. Beschik je al over zo’n vectorplaatje, bijvoorbeeld met extensie svg, dan hoef je dat alleen maar in je pdf-creatietool op te halen. In het andere geval heb je twee opties. Je creëert zelf zo’n vectorplaatje, bijvoorbeeld met een gratis tool als Vectr of Gravit Designer, of je converteert desnoods een bestaande bitmap. Dat laatste kan gratis met bijvoorbeeld een webapplicatie als Vectorizer of met Inkscape, via Paden / Bitmap overtrekken.

©PXimport

Tip 06: Mobiel

Het zal je weinig verbazen dat er inmiddels ook heel wat mobiele apps bestaan waarmee je pdf-documenten creëert. Op Android vinden we de gratis Google Drive-app een van de handigste tools. Start de app op, tik de plus aan en kies Scannen. Vervolgens neem je een foto van het object of het document. Tik nogmaals op de plus indien je meer pagina’s wilt scannen. Tik het vinkje aan om de afbeeldingen naar pdf te converteren. Deze pdf wordt dan bewaard in een zelf te bepalen map binnen je eigen Google Drive, onder de naam Gescand_[datum_tijdstip].pdf.

Wil je bestaande foto’s in een pdf onderbrengen, dan kun je de gratis app Image to PDF Converter (DLM Infosoft) overwegen. Daarin selecteer je foto’s, geef je de pdf een naam, stel je de compressie en/of wachtwoordbeveiliging in en klaar.

iOS doet uiteraard niet onder. Een van de betere documentscanners die ook pdf’s kunnen creëren vinden we Genius Scan (The Grizzly Labs) – die laat je trouwens ook toe foto’s in je pdf onder te brengen. De betaalde plus-versie (€ 8,99) biedt nog meer mogelijkheden, zoals uploads naar diverse cloudopslagdiensten.

©PXimport

PDFill PDF Editor

De meest complete tool om pdf’s te creëren en te bewerken is ongetwijfeld Adobe Acrobat, maar die is stevig aan de prijs. Een degelijk alternatief vinden we de gratis PDFill PDF Editor. Er is overigens ook een Pro-versie beschikbaar met meer functies (eenmalig 19,99 dollar). Tijdens de installatie laat je best het vinkje staan bij PDF Editor Basic, PDF Tools en bij PDF and Image Writer. Deze laatste installeert zich dan als een virtuele printer, met tal van instellingsmogelijkheden. Met de eigenlijke PDF Editor kun je pdf-documenten van de grond af samenstellen (via File / New Project with Blank Page), maar je kunt ook allerlei onderdelen aan een al bestaande pdf toevoegen. Te denken valt aan tekstvakken, grafische objecten, video, stempels, formuliervelden enzovoort. PDF Tools ten slotte is een collectie van zo’n 15 verschillende pdf-tools, waarmee je pdf’s kunt samenvoegen, opsplitsen, herschikken, versleutelen enzovoort.

©PXimport

Tip 07: Handtekening

Het gebeurt steeds vaker dat je een pdf krijgt doorgemaild die je moet ondertekenen voordat je hem terugstuurt. Dat is eenvoudiger dan je misschien denkt: heel wat PDF-readers bieden die mogelijkheid, waaronder de bekende Adobe Acrobat Reader DC. Jammer genoeg is het meteen ook de logste in zijn soort. Lichtvoetiger alternatieven die bovendien meer annotatie- en bewerkingsmogelijkheden bieden zijn Nitro PDF Reader en Gaaiho PDF Reader. We gaan wat dieper in op deze laatste.

Een grafische handtekening plaatsen gaat als volgt. Ga naar Home en kies Handwritten signature. Om een nieuwe handtekening te creëren klik je vervolgens op Manage all signatures. Druk op het plusknopje en kies Draw my signature of Import an image as my signature. Bewaar je handtekening zodat die voortaan beschikbaar komt zodra je Place a Handwritten Signature selecteert. De grootte van de handtekening laat zich eenvoudigweg met de muis aanpassen.

©PXimport

Tip 08: Annotaties

Vaak dient je handtekening vergezeld te gaan van iets als ‘Gelezen en goedgekeurd’. Gelukkig maakt een tool als Gaaiho Reader het makkelijk om ook tekstvakken toe te voegen en die naar wens te positioneren en te schalen. Ook deze optie vind je op het tabblad Home, waar je Text box of Typewriter selecteert. Bij de eerste trek je dan eerst een rechthoek voor je tekstvak, terwijl je bij de tweede optie alleen de cursor hoeft te positioneren waarna je meteen tekst kunt intikken. Je bepaalt ook zelf het lettertype en de kleur en wanneer je op de Select Tool klikt, kun je de tekst nog makkelijk verplaatsen met de muis. Dat geldt trouwens ook voor andere objecten die je kunt toevoegen, zoals Note (kleefbriefje) of – op het tabblad Comment – Callout (tekstballon), Stamps (stempels; via het groene plusknopje creëer je ook je eigen stempels en via het tandwielpictogram importeer je andere stempels) en allerlei grafische figuren (via de knop Draw Tools). Met de knop Attachments kun je zelfs een extern (geluids)bestand aan je pdf-document koppelen. Mogelijkheden te over dus.

©PXimport

Tip 09: Bewerkingen

Voor annotaties kun je dus goed bij Gaaiho Reader terecht, maar wat als je pdf-documenten bijvoorbeeld wilt samenvoegen, opsplitsen of roteren? In de kadertekst verwezen we al naar PDFill PDF Tools, maar nog uitgebreider is het gratis PDF Candy, beschikbaar als webapplicatie maar ook als Windows-app (de Pro-versie heeft iets meer mogelijkheden en kost 29,95 euro). Zowel online als in de desktopversie bevat de interface een hele reeks pictogrammen (44 online; 35 desktop), telkens met een korte omschrijving die aangeeft wat de betreffende functie precies doet. De desktopvariant is opgedeeld in drie rubrieken en het is meteen duidelijk dat conversietools de overhand hebben: Vanuit PDF converteren (9), Naar PDF converteren (15), Andere tools (11). In de eerste categorie tref je conversies aan naar onder meer doc(x), odt, jpg, png en tiff, maar er is tevens een ocr-module (jammer genoeg niet voor het Nederlands). De tweede categorie gaat de andere richting uit, met omzettingen van onder meer doc(x), odt, xls(x), html, epub, mobi, png enzovoort. De categorie Andere tools ten slotte bevat een waaier aan handige hulpmiddelen, waaronder pdf comprimeren, samenvoegen, opsplitsten, ontgrendelen, roteren, bijsnijden en tekst of afbeeldingen extraheren.

In de meeste gevallen komt het erop neer je bronbestand te selecteren, een paar parameters in te vullen en het startcommando te geven. Makkelijk zat dus.

©PXimport

Ga na of je exotische fonts wel goed in je pdf zijn ingebed

-

Ingebedde fonts

Wanneer je een lettertype in je pdf-document opneemt dat niet beschikbaar is op het toestel van de ontvangers, dan is het niet uitgesloten dat er fontsubstitutie plaatsvindt. Gelukkig laten (de ontwerpers van) de meeste fonts toe dat een font in zo’n pdf-document wordt ingebed, zodat het zich ook traploos laat schalen wanneer je de pdf uitvergroot. Met behulp van (bijvoorbeeld) Gaaiho Reader kun je nagaan of een font al dan niet in je pdf zit ingebed. Klik achtereenvolgens op File / Properties / More properties / Fonts. Als je hier Embedded ziet staan, is het font geheel ingebed. Lees je hier Embedded Subset, dan zijn alleen de gebruikte fonttekens in het document ingebed. Dit laatste is op zich in orde, tenzij ook de ontvanger de tekst moet kunnen aanpassen. Het moet gezegd: ook wat het automatisch inbedden van fonts betreft hebben we betere ervaringen met Bullzip PDF Printer dan met bijvoorbeeld de pdf-exportfunctie van Word.

©PXimport

▼ Volgende artikel
Review Fender x Teufel Rockster Cross 2 – Draagbare speaker met gitaarlooks
© Maikel Dijkhuizen
Huis

Review Fender x Teufel Rockster Cross 2 – Draagbare speaker met gitaarlooks

De reguliere Rockster Cross 2 van Teufel kwam afgelopen zomer op de markt. Onlangs bracht de Duitse audiospecialist in samenwerking met Fender een speciale uitvoering uit. Het fraaie 'gitaarversterkerdesign' komt grotendeels uit de koker van het bekende instrumentenmerk. Wat heeft deze bluetooth-speaker nog meer te bieden?

Fantastisch
Conclusie

Zoek je een goed klinkende bluetooth-speaker met een origineel design? Wanneer het stevige prijskaartje van zo'n driehonderd euro geen bezwaar is, schaf je met de Fender x Teufel Rockster Cross 2 een prima exemplaar aan. Andere pluspunten zijn de comfortabele draagriem, powerbankfunctie en stevige constructie.

Plus- en minpunten
  • Origineel uiterlijk
  • Solide constructie
  • Behuizing kan ietwat achterover hellen
  • Powerbankfunctie
  • 3,5mm-geluidsingang
  • Drie actieve audiodrivers
  • Lange batterijduur
  • Goede audiokwaliteit
  • Geluidsopties wijzigen in app
  • Zware behuizing
  • Duur

Wie weleens een gitaarversterker van Fender heeft gezien, weet meteen waar de vormgeving van de Fender x Teufel Rockster Cross 2 op is gebaseerd. Zo bevat het zilverkleurige speakergaas linksboven het sierlijke logo van de Amerikaanse producent. Dat is precies hoe Fender veel van zijn gitaarversterkers vormgeeft.

©Maikel Dijkhuizen

Naast de bluetooth-speaker zitten er een handleiding, usb-c-oplaadkabel en draagriem in de productdoos.

Zwaar, maar toch mobiel

Met een gewicht van 2,4 kilo is deze bluetooth-speaker bepaald geen lichtgewicht. Toch neem je de Rockster Cross 2 vrij eenvoudig mee. De achterzijde bevat namelijk twee handgrepen, waardoor je voldoende grip hebt. Een andere optie is om door middel van twee karabijnhaken de bijgesloten verstelbare draagriem te bevestigen. Het uiterlijk van deze riem lijkt trouwens sprekend op een gitaarband van Fender. Handig, want je draagt dit apparaat dus met je schouder.

De behuizing is zeer sterk en kan dus absoluut een stootje hebben. Het product voldoet aan de IPx5-norm, zodat het wel een spatje regen kan verdragen. Staat de Rockster Cross 2 eenmaal op zijn plek, dan zal de speaker niet zo gauw verschuiven. Het apparaat rust namelijk op vier lange antislipvoetjes. Een interessante optie is dat je de luidspreker ietwat achterover kunt laten hellen. Zet de behuizing dan schuin neer.

©Maikel Dijkhuizen

Dankzij de brede 'gitaarband' neem je de bluetooth-speaker makkelijk mee.

Aansluitingen

Dankzij de aanwezige bluetooth5.3-adapter verbind je vlot een smartphone of tablet. Het is bovendien mogelijk om gelijktijdig twee mobiele toestellen te koppelen. Voor oplaaddoeleinden zit er aan de achterkant een usb-c-poort met powerbankfunctie. Kortom, je laadt onderweg zo nodig jouw smartphone of smartwatch op. Achter hetzelfde klepje vind je trouwens ook een 3,5mm-geluidsingang. Hierop kun je eventueel een bekabelde audiobron aansluiten. Verder is er een behoorlijke accu ingebouwd. Teufel belooft namelijk een luistertijd van 38 uur bij een gemiddeld volumeniveau van 70 decibel. In de beschikbare ecomodus is dat zelfs naar verluidt 46(!) uur, maar dat gaat dan wel ten koste van de audiokwaliteit.

©Maikel Dijkhuizen

Achter het klepje zijn een usb-c-oplaadpoort en 3,5mm-geluidsingang verstopt.

Stevige beats

Voor een adviesprijs van maar liefst 299,99 euro mag je natuurlijk een goede audiokwaliteit verwachten. Gelukkig is dat ook het geval, want deze bluetooth-speaker levert een natuurgetrouw geluid. Twee tweeters en een behoorlijke woofer zijn verantwoordelijk voor de audioweergave. Vanwege deze verschillende actieve drivers is er een duidelijke scheiding tussen de hoge en lage tonen te horen. De muziek klinkt hierdoor erg levendig. Gebruik de Rockster Cross 2 ook gerust om een feestje te bouwen. Hij kan namelijk zeer luid spelen, waarbij de bas zich duidelijk laat gelden.

De bovenzijde telt enkele fysieke knoppen. Daarmee koppel je een nieuwe bluetooth-bron, wijzig je het volume en pauzeer je de muziek. Daarnaast kun je tussen drie geluidsmodi switchen en een tweede Rockster Cross 2 draadloos koppelen. Met laatstgenoemde opstelling luister je naar echt stereogeluid. Je gebruikt jouw smartphone optioneel als veredelde afstandsbediening. Installeer hiervoor de Teufel Go-app, waarna je diverse geluidsinstellingen naar eigen wens aanpast.

©Maikel Dijkhuizen

Deze bluetooth-speaker heeft aan de bovenzijde enkele fysieke bedieningsknoppen.

Fender x Teufel Rockster Cross 2 kopen?

Zoek je een goed klinkende bluetooth-speaker met een origineel design? Wanneer het stevige prijskaartje van zo'n driehonderd euro geen bezwaar is, schaf je met de Fender x Teufel Rockster Cross 2 een prima exemplaar aan. Andere pluspunten zijn de comfortabele draagriem, powerbankfunctie en stevige constructie.

▼ Volgende artikel
Nieuwe pc? Zo neem je al je instellingen mee
© ID.nl
Huis

Nieuwe pc? Zo neem je al je instellingen mee

Wie overstapt naar een andere computer denkt meestal meteen aan het overzetten van programma's en bestanden zoals documenten en foto's. De vele persoonlijke instellingen en voorkeuren die zorgvuldig zijn opgebouwd, raken helaas vaak verloren. Hoe zorg je ervoor dat je je ook op het andere systeem meteen weer helemaal thuis voelt?

Wat gaan we doen?

Als je al een tijd op dezelfde computer werkt, heb je ongetwijfeld niet alleen het besturingssysteem op je eigen manier aangepast, maar ook je favoriete applicaties. Denk aan je vertrouwde bureaubladthema, spellingsinstellingen, woordenlijsten, aangepaste werkbalken en browserextensies. Juist deze (vaak kleine) aanpassingen maken een systeem echt persoonlijk en vlot bruikbaar. Gelukkig kun je heel wat van die personalisaties relatief eenvoudig meenemen. In dit artikel laten we je zien hoe je dat aanpakt voor Windows, kantoorsuites, browsers en andere applicaties. We gaan verder dan synchronisatie via cloudaccounts en laten je zien hoe je met (gratis) tools ook instellingen van losse applicaties veilig migreert.

Lees ook: Vind de perfecte laptop: alles wat je moet weten voor de juiste keuze

Synchronisatie via Windows-account

Windows biedt veel instellingen die je werkomgeving persoonlijker maken, zoals visuele thema's, spellingsvoorkeuren en meer. Sommige vereisen handmatig werk of externe tools, maar een aantal laat zich automatisch synchroniseren via je Microsoft-account. Laten we hiermee beginnen. Zorg dat je met zo'n account bent aangemeld bij Windows. Dit regel je via Instellingen / Accounts / Uw info. Klik daar op In plaats daarvan aanmelden met een Microsoft-account en volg de instructies.

Open daarna Accounts / Windows-back-up en druk op Beheren. Bevestig met Ja, synchroniseren / Gereed. Herstart de module Instellingen en open opnieuw Windows back-up. Schakel Mijn apps onthouden in als je op een andere pc met hetzelfde account dezelfde apps uit de Microsoft Store wilt gebruiken. Open Mijnvoorkeuren onthouden om aan te geven of je ook de onderdelen Accounts, WiFi-netwerken en wachtwoorden, Taalvoorkeuren en woordenlijst en diverse instellingen wilt synchroniseren.

Je kiest zelf hoever de automatische synchronisatie mag gaan.

Handmatige sync Windows

Zo'n accountsynchronisatie is handig, maar niet alle personalisatie-instellingen worden meegenomen. Dat geldt bijvoorbeeld voor geluidsschema's of muisaanwijzers. Of misschien meld je je liever helemaal niet aan met een Microsoft-account, of vertrouw je deze cloudsynchronisatie niet, ook al is er sprake van dataversleuteling. Dan kun je de migratie ook handmatig doen.

We beginnen met het overzetten van een Windows-thema, aangezien dat meerdere onderdelen omvat, zoals lokaal opgeslagen achtergronden, accent- en vensterkleuren, een geluidsschema en de muiscursorstijl. Ga naar Instellingen / Persoonlijke instellingen / Thema's. Dubbelklik op de miniatuur van het gewenste thema, of klik op Bladeren door thema's om er een nieuw te kiezen in de Microsoft Store. Bovenaan kun je het thema aanpassen via de opties Achtergrond, Kleur, Geluiden en Muiscursor. Gebruik telkens het pijltje linksboven om terug te keren. Sla daarna je aangepaste thema op met Opslaan en geef het een naam. Klik vervolgens met rechts op de miniatuur van dit geselecteerde thema en kies Thema voor delen opslaan. Bewaar het als .deskthemepack-bestand (dat eigenlijk een zip-bestand is) op een extern of gedeeld medium. Dubbelklik je op dit bestand in Verkenner van je andere systeem, dan wordt het automatisch uitgepakt en als Windows-thema geïnstalleerd.

Stel je eigen Windows-thema samen en exporteer het.

Lettertypes en screensavers

Misschien heb je ook zelf een of meer extra lettertypes en screensavers geïnstalleerd, en wil je deze overzetten. Dit kan handmatig als volgt. Voor lettertypes typ je %windir%\fonts in de adresbalk van Verkenner. Selecteer met ingedrukte Ctrl-toets alle gewenste lettertypebestanden, klik er met rechts op en kies Kopiëren naar. Sla deze bestanden op een extern of gedeeld medium op. Op de andere pc selecteer je de bestanden, klik je er met rechts op en kies je Installeren (voor alle gebruikers).

Het overzetten van screensavers verloopt op vergelijkbare wijze. Open de mappen %windir%\System32 en %windir%\SysWOW64, selecteer de gewenste scr-bestanden en kopieer ze naar een geschikt medium. Plak ze op de andere pc in %windir%\System32 en bevestig de kopieeractie als administrator. Je installeert een screensaver door er met rechts op te klikken en Installeren te kiezen, of via Instellingen / Persoonlijke instellingen / Vergrendelingsscherm / Schermbeveiliging.

We hebben een PowerShell-script gemaakt dat dit grotendeels automatiseert. Download het bestand exporteer-extrafonts-ss.ps1 (dit is de downloadlink) op je nieuwe pc, klik er met rechts op en kies Run with PowerShell (als administrator). Je vindt de screensavers en de meeste lettertypes nu op je bureaublad (behalve enkele standaardfonts die je in het script kunt aanpassen bij Fonts uitgezonderd), in submappen van FontScreenSaverBackup.

Je kunt screensaver-bestanden kopiëren en eenvoudig weer elders installeren.

Pictogramlay-out

Na verloop van tijd raak je ongetwijfeld gewend aan de lay-out van je bureaubladpictogrammen en snelkoppelingen. Om deze over te zetten naar een andere pc moet je eerst de snelkoppelingen en bestanden (eventueel handmatig) naar het bureaublad van dat systeem kopiëren. Je vindt deze snelkoppelingen (met extensie .lnk) in c:\users\<je-accountnaam>\desktop voor je eigen account en in c:\users\public\desktop voor alle gebruikers. Dit is echter niet iets wat je snel zult doen. Met het gratis en portable DesktopOK kun je de pictogramlay-out makkelijk opslaan en exporteren via DesktopOK / Pictogrammenindeling opslaan als *.DOK. Later kun je deze ook weer importeren via Pictogrammenindeling laden uit *.DOK. Dit werkt ook handig op dezelfde pc als je oorspronkelijke lay-out per ongeluk door de war is geraakt.

In principe kun je ook je vertrouwde pictogramlay-out terugzetten.

Profielen

De makkelijkste manier om je Windows-account naar een andere pc over te zetten is via een Microsoft-account (zie paragraaf 1, Synchronisatie via Windows-account). Toch wordt het gebruikersprofiel niet volledig meegenomen. Onder meer lokale bestanden, programmavoorkeuren buiten de Microsoft Store en appdata-mappen, zoals macro's, sjablonen en scripts, blijven achter.

In afwachting van een (vernieuwde) migratietool die Microsoft binnenkort belooft, kun je TransWiz gebruiken. Met de gratis versie kun je één account tegelijk overzetten, maar je kunt dit gewoon herhalen voor andere profielen. Dit werkt ook bij profielen die aan een Microsoft-account zijn gekoppeld. Schakel desnoods tijdelijk over naar een lokaal account. Na de migratie op de andere pc koppel je het profiel opnieuw aan hetzelfde Microsoft-account via Instellingen / Accounts.

Download TransWiz. Installeer het msi-bestand op beide pc's. Start het programma op je oude pc. Kies I want to transfer data to another computer, klik op Volgende en selecteer het gewenste, niet-actieve account (meld je eventueel tijdelijk aan met een ander account). Klik op Volgende en kies een opslaglocatie voor het zip-bestand. Beveilig dit eventueel met een wachtwoord.

Start TransWiz op het andere systeem, kies I have data I want to transfer to this computer en verwijs naar het zip-bestand. Geef eventueel een andere accountnaam op, kies of dit een standaard- of administratoraccount wordt en stel het wachtwoord in. Na afloop zijn de gegevens overgezet en kun je je aanmelden met het nieuwe profiel.

TransWiz staat op het punt een Windows-profiel te migreren.

Taalinstellingen

Taal en spelling zijn vaak afgestemd op je voorkeuren, dus waarschijnlijk wil je die ook overzetten. De meeste taalinstellingen binnen Windows worden automatisch gesynchroniseerd via je Microsoft-account, maar desnoods doe je dit handmatig, door dezelfde taalpakketten te installeren. Ga hiervoor naar Instellingen / Tijd en taal / Taal en regio en kies Een taal toevoegen.

De toetsenbordindeling is gekoppeld aan de taal, maar je kunt ook handmatig extra indelingen toevoegen. Klik op de drie puntjes naast je voorkeurstaal en kies Taalopties. Scrol naar Geïnstalleerde toetsenborden en klik op Een toetsenbord toevoegen om de gewenste indeling te kiezen. Met Windows-toets+Spatiebalk schakel je vervolgens snel tussen indelingen. Je kunt trouwens ook per app-venster een andere invoermethode instellen via Instellingen / Tijd en taal / Typen / Geavanceerde toetsenbordinstellingen, met de optie Laat me een andere invoermethode instellen voor elk app-venster.

Wanneer je in apps met spellingcontrole, zoals Kladblok, met rechts klikt op een rood onderstreept woord en kiest voor Aan woordenboek toevoegen of Spelling / Aanwoordenlijst toevoegen, dan wordt het woord in Windows toegevoegd aan een gebruikerswoordenboek. Dit vind je in de map %appdata%\Microsoft\Spelling, wellicht in de submap \neutral of in een taal-submap zoals \nl-NL, in het bestand default.dic of custom.dic. Je kunt dit bestand bekijken met een teksteditor en kopiëren naar dezelfde map op je andere toestel om deze woordenlijst(en) over te zetten.

Je wilt vast alle toegevoegde woorden mee naar je andere systeem migreren.

Op zoek naar een nieuwe laptop?

Op Kieskeurig.nl zie je meteen welke het meest in prijs gedaald is

Applicaties

Geïnstalleerde applicaties zomaar overzetten lukt meestal niet, dus zit er weinig anders op dan ze opnieuw te installeren. Voor volledig portable apps volstaat het vaak om de map waarin je ze plaatste te kopiëren.

Er bestaan handige tools waarmee je veel populaire gratis apps met enkele muisklikken op je nieuwe pc installeert. Bijvoorbeeld Ninite en een pakketbeheerder zoals UniGetUI (klik op deze GitHub-pagina in de rechterkolom onder Releases op Latest).

In UniGetUI kies je Pakkettenbundels en klik je op Pakketten toevoegen aan bundel. Gebruik Pakketten ontdekken om apps op te zoeken. Vink de gewenste pakketten aan en klik op Selectie toevoegen aan bundel. Herhaal dit tot je bundel compleet is. Sla deze op via Bundel opslaan als, open de bundel daarna via Bestaande bundel openen, selecteer alle pakketten en bevestig met Selectie installeren.

Stel zelf je applicatiebundel samen om vervolgens alle apps snel te installeren.

Tip: maak een aparte usb-stick

Met al je favoriete portable apps

App-configuraties

Zo installeer je snel veel apps op je nieuwe pc, maar daarmee neem je je persoonlijke instellingen of configuraties nog niet mee. De gratis app CloneApp was hier prima geschikt voor, maar de ontwikkeling is al enkele jaren stopgezet. Je kunt deze nog steeds downloaden en gebruiken, maar weet dat instellingen van nieuwere apps mogelijk niet volledig meer worden meegenomen. De ontwikkelaar biedt intussen een alternatief aan, Appcopier, maar deze tool is vooralsnog beperkt en minder gebruiksvriendelijk.

Je kunt het eventueel handmatig proberen met een tool als FreeFileSync door de belangrijkste configuratiebestanden naar dezelfde maplocaties op je nieuwe pc te kopiëren. Veel van die bestanden zitten in app-specifieke submappen van mappen zoals %AppData%, %LocalAppData% en %ProgramData%, typisch met extensies zoals ini, cfg, conf, config, json, xml, yaml of yml. Het is het proberen waard, maar overschrijf niet zomaar bestaande bestanden op je nieuwe pc.

Upgrades voor CloneApp wachten helaas op een nieuwe ontwikkelaar.

Codes en licenties

Als je op je nieuwe pc programma's installeert die ook al op je oude pc stonden, wil je natuurlijk de softwarelicentie overnemen. Hoe je dat doet, hangt af van de toepassingen zelf. Bij software die aan een account is gekoppeld, hoef je meestal alleen met hetzelfde gebruikersaccount op je nieuwe pc aan te melden. Soms moet je de licentie eerst deactiveren op je oude pc via de instellingen of via een webportaal.

Voor software met een klassieke activatiecode noteer je de licentiecode van de oude installatie. Die vind je vaak in je account, op het doosje of in een mail. Bij de installatie op je nieuwe pc voer je deze opnieuw in. Tools zoals Magical Jelly Bean Keyfinder (gratis beperkte versie) en NirSoft Produkey (gratis) kunnen codes van veel geïnstalleerde programma's uitlezen. Omdat deze tools methoden gebruiken die ook door malware gebruikt wordt, is het normaal dat je virusscanner hierbij een melding geeft.

Sommige apps gebruiken een licentiebestand, met een extensie als lic, dat, key of ini, dat je moet exporteren of kopiëren naar dezelfde locatie op je nieuwe pc. Vaak is opnieuw activeren dan ook nodig.

Veel productsleutels hebben deze tools niet weten te vinden op dit testsysteem.

Lees ook: Technische toolkits voor computerproblemen: dit heb je nodig

Browsers

Je gebruikt waarschijnlijk een of meer browsers die gepersonaliseerd zijn met bijvoorbeeld eigen thema's, bladwijzers, geschiedenis, wachtwoorden en instellingen. De eenvoudigste manier om deze over te zetten, is door de ingebouwde synchronisatie te activeren.

We beginnen met Chrome. Log in met je Google-account (dat vind je rechtsboven), open Instellingen, klik op Jij en Google, ga naar Synchronisatie en Google-services en kies Synchronisatie aanzetten. Druk op de knop Instellingen, kies Beheren wat jesynchroniseert en vink de gewenste onderdelen aan via Synchronisatie aanpassen. Op je nieuwe pc meld je je aan met hetzelfde account en activeer je opnieuw de synchronisatie.

Voor Edge werkt dit op vrijwel dezelfde manier met je Microsoft-account, via Instellingen / Profielen / Synchroniseren. Bij Firefox kan het ook, als je een Mozilla-account hebt, via Instellingen / Synchronisatie.

Heb je geen account, dan wordt het iets omslachtiger. Wachtwoorden kun je exporteren en importeren via de ingebouwde wachtwoordmanager. Voor andere onderdelen gebruik je bijvoorbeeld een gratis tool zoals Hekasoft Backup & Restore (ook portable). Sluit je browsers, start de tool en selecteer de gewenste browser. De app ondersteunt circa 45 browsers. Je ziet meteen hoeveel data er geback-upt wordt. Zorg dat Backup is geselecteerd, klik op Start en kies een naam en locatie voor het back-upbestand (dat ook echt de extensie .backup heeft). Op je nieuwe pc installeer je dezelfde browser, sluit je deze en open je opnieuw de app. Kies Restore en verwijs naar het back-upbestand. Alles werkt netjes via lokale bestanden, zonder cloudverbinding.

Hekasoft Backup & Restore kan met nagenoeg alle browsers overweg.

Synchroniseren Office 365

De kans is groot dat je ook een kantoorpakket gebruikt, en wellicht is dit Microsoft 365 (voorheen Office 365). Persoonlijke instellingen worden dan automatisch gesynchroniseerd tussen systemen, op voorwaarde dat je een geldige licentie hebt en op elk apparaat met hetzelfde Microsoft-account bent aangemeld. Het gaat bijvoorbeeld om je Office-thema, aangepaste woordenlijst, Snelle toegang-werkbalk, Lint-aanpassingen, taalvoorkeuren en (via OneDrive) recente bestanden en persoonlijke sjablonen.

Controleer wel een paar instellingen. Meld je binnen de Office-apps aan met je Microsoft-account (klik desnoods op Aanmelden, rechtsboven). Ga in Windows naar Instellingen /Accounts / Windows-back-up, klik op Beheren bij Uw Microsoft-account synchroniseren met Windows en kies Ja, synchroniseren. Zet vervolgens de optie Mijn voorkeuren onthouden aan en vink bij voorkeur alle opties aan. Gebruik je een werk- of schoolaccount, dan kan je IT-beheerder wel bepaalde synchronisaties beperken (via groepsbeleid).

Voor automatische synchronisatie controleer je enkele instellingen.

Handmatig overzetten Office 365

Je kunt ook specifieke Office-onderdelen handmatig overzetten. Voor sjablonen kopieer je bestanden met extensies als dotx, potx en xltx naar dezelfde map op je nieuwe pc. Deze staan normaal gesproken in C:\Users\<gebruikersnaam>\Documenten\Aangepaste Office-sjablonen. Ook eigen woordenboeken kun je meenemen. Het bestand Custom.dic staat in %AppData%\Microsoft\Uproof, default.dic of custom.dic in %AppData%\Microsoft\Spelling, in de submap \neutral of eventueel andere submappen.

Aanpassingen aan het Lint en werkbalken exporteer je via Bestand /Opties / Lint aanpassen. Klik rechtsonder op Importeren en Exporteren en kies Alle aanpassingen exporteren.

Wil je aangepaste stijlen, marges, regelafstand, macro's of eventueel extra opmaakelementen in Word overnemen, dan kopieer je ook het bestand Normal.dotm uit %AppData%\Microsoft\Templates. Extra macro's kun je ook los exporteren in de VBA-editor (Alt+F11), via Bestand / Bestand exporteren en later Bestand importeren.

Bepaalde Office-voorkeuren, zoals standaard bestandslocaties, zitten in het Windows-register. Een back-up maken kan via de Register-editor (druk op Windows-toets+R en voer regedit uit). Bij recente Word-versies zitten deze in de sleutel Computer\HKEY\_CURRENT\_USER\Software\Microsoft\Office\16.0\Word\Options. Klik met rechts op deze sleutel, kies Exporteren en bewaar het reg-bestand. Dubbelklik op dit bestand op je nieuwe systeem en bevestig tweemaal met Ja om de instellingen te importeren. Je maakt liefst eerst een systeemherstelpunt via Een herstelpunt maken in het Windows-startmenu.

Sommige Office-instellingen zijn opgeslagen in het Windows-register.