De computer wordt trager. Windows vertoont ouderdomskwalen. Of je bent gewoon toe aan een frisse werkomgeving. Tijd voor een schone lei voor Windows. En met schoon bedoelen we écht schoon. Maak een Windows-opstartschijf, waarmee je Windows schoon kunt installeren én problemen kunt oplossen. Voor Windows 10 én 11.

Uiteraard zorgen we ervoor dat onze opstartschijf is gebaseerd op de meest recente bits en bytes van de Windows-versie die we gebruiken. Microsoft heeft de meest recente installatiebestanden van Windows 10 en Windows 11 online geplaatst en daar maken we dankbaar gebruik van. Ga naar de website van Microsoft en kies Windows 10 of Windows 11. Maak je gebruik van Windows 10, dan download je het hulpprogramma voor het maken van media (in het Engels: Media Creation Tool). Klik op Hulpprogramma nu downloaden.

Maak je gebruik van Windows 11, dan heb je meer mogelijkheden. Je kunt gebruikmaken van de optie Installatiemedia voor Windows 11 maken. Die optie is vergelijkbaar met het eerdergenoemde Hulpprogramma voor het maken van media. Behalve die optie kun je ook een Windows 11-schijfkopiebestand downloaden (beter bekend als iso-bestand. Deze optie geeft meer flexibiliteit.

Schijfkopiebestand (Windows 11)

Ga je in het geval van Windows 11 aan de slag met een schijfkopiebestand, dan zoek je op de pagina naar de sectie Windows 11-schijfkopiebestand (ISO) downloaden. In de lijst kies je voor Windows 11 (multi-edition ISO) en klik je op Downloaden. Hierna kies je de gewenste taal en klik je op Bevestigen. De download wordt ‘klaargezet’: klik hierna op Download. Die koppeling is tot 24 uur na de aanmaakdatum geldig en aanklikbaar.

Schijfkopiebestand (Windows 10)

Voor Windows 11 biedt Microsoft op het moment van schrijven netjes een iso-bestand aan. Voor Windows 10 ontbreekt die optie en word je gedwongen om het hulpprogramma voor het maken van media gebruiken. Het is wellicht verleidelijk om een van de vele iso-bestanden op niet-officiële websites te gebruiken, maar dat is niet verstandig. De herkomst van die bestanden is niet gegarandeerd.

Met een slimme truc zorg je er echter alsnog voor dat de officiële website een iso-bestand van Windows 10 aanbiedt: zorg dat de browser zich als een niet-Windows computer voordoet. In Chrome of Edge kies je voor Meer opties (de knop met de drie puntjes) en klik je op Meer hulpprogramma’s. Kies Ontwikkelhulpprogramma’s. Druk hierna op Ctrl+Shift+M. In de balk bovenin klik je op Responsive. Kies nu een ander platform, bijvoorbeeld iPad Air. Bezoek de eerdergenoemde downloadpagina van Microsoft. Het iso-bestand wordt met deze truc nu wél netjes aangeboden: klik op Windows 10 (multi-edition ISO) om het te downloaden.

Via Hulpprogramma

Als je het Hulpprogramma voor het maken van media gebruikt, hoef je zelf weinig te doen. Op de downloadpagina van Microsoft klik je op de knop Download nu bij de sectie Installatiemedia voor Windows 11 maken (in geval van Windows 11) of op de knop Hulpprogramma nu downloaden (in geval van Windows 10). In het hulpprogramma kies je voor Installatiemedia voor andere pc maken en klik je op Volgende. Kies nu de gewenste taal en uitvoering van Windows en klik op Volgende.

De wizard vraagt welk medium voor de opstartschijf moet worden gebruikt: wij kiezen voor USB-flashstation. Klik op Volgende en selecteer het usb-station. Klik achtereenvolgens op Volgende en op Voltooien.

Via de Opdrachtprompt

Geen zin om een apart programma te gebruiken voor het maken van de installatiemedia? Met de ingebouwde Opdrachtprompt van Windows lukt het je zonder hulp van buitenaf.

Steek de usb-stick in de computer en typ Opdrachtprompt in het Startmenu. Kies voor Als administrator uitvoeren. Eerst maken we de usb-stick geschikt. Typ Diskpart gevolgd door Enter. Typ nu List Disk, waarna een overzicht van schijven met bijbehorend nummer verschijnt. In dit overzicht vind je ook de usb-stick. Weet je niet zeker om welke schijf het gaat? Bij Grootte kom je erachter. Ga pas verder als je hier zeker van bent, zodat je niet in de stappen verderop per ongeluk de verkeerde schijf wist.

Maak de schijf actief, zodat je er een opstartbare schijf van kunt maken. Typ Sel Disk X, waarbij je X vervangt door het juiste nummer (bijvoorbeeld Sel Disk 4) en druk op Enter. Typ Clean gevolgd door Enter. Maak vervolgens de primaire partitie aan, via de opdracht:

Controleer het resultaat en maak de nieuwe partitie actief, zodat deze wordt gebruikt: typ List Par voor een overzicht van de partities. Typ nu Active gevolgd door Enter.

Tot slot formatteer je de usb-stick volgens de NTFS-bestandsindeling met de opdracht:

Druk op Enter, typ Exit en verlaat het programma.

Kopiëren maar!

Je beschikt nu over een opstartbare usb-stick, waarop we de installatiebestanden van Windows kunnen plaatsen. Zorg dat het hiervoor benodigde iso-bestand op een eenvoudige locatie op de computer is opgeslagen. Vanuit de Opdrachtprompt geef je de volgende opdracht:

Gevolgd door het volledige pad en bestandsnaam van het iso-bestand. Bijvoorbeeld: 

We gebruiken vervolgens het eerder besproken Diskpart om de schijfletter van het iso-bestand te achterhalen: typ Diskpart en druk op Enter. Typ hierna List volume en zoek de schijfletter op. Typ Exit gevolgd door Enter. Open het iso-bestand via de schijfletter: typ E:\ en druk op Enter (vervang E:\ door de juiste letter die je zojuist hebt opgezocht).

Open hierna de map Boot in het iso-bestand, via de opdracht Cd Boot. We zorgen er nu voor dat de usb-stick correct wordt ingesteld voor opstarten. Typ Bootsect /nt60 X: en vervang X: door de letter van de usb-stick, bijvoorbeeld Bootsect /nt60 D: en druk op Enter.

Kopieer tot slot de Windows-bestanden naar de usb-stick met de opdracht Xcopy E:\*.* D:\ /e /f /h.

Hierbij is E:\ de letter van het iso-bestand en D:\ de letter van de usb-stick. Wacht tot de Opdrachtprompt meldt dat het kopiëren is afgerond. De usb-stick is klaar voor gebruik.

Via opensource

In plaats van het officiële hulpprogramma (of het met de hand maken van de usb-stick) kun je gebruikmaken van Rufus. Met dit programmaatje kun je van allerhande iso-bestanden een opstartschijf maken, dus ook van de Windows-installatiebestanden. Zorg dus dat je over het iso-bestand beschikt, voordat je verdergaat. Je vindt de nieuwste versie van Rufus op de website.

Open het programma en sluit de lege usb-stick op de computer aan. In de sectie Device verschijnt de usb-stick. Kies voor Disk or ISO image bij de sectie Boot selection. Klik hierna op Select en blader naar het iso-bestand van Windows. Bij Image Option kies je vervolgens voor Standard Windows 11 Installation (TPM 2.0 + Secure Boot).

Prettig aan Rufus is de grote flexibiliteit ten opzichte van het officiële Microsoft-hulpprogramma. Heb je een computer die officieel niet wordt ondersteund door Windows 11, dan kun je er met Rufus voor zorgen dat de zelfgemaakte opstartschijf geen controle uitvoert, en je Windows alsnog kunt installeren. Kies dan voor de optie Extended Windows 11 Installation (no TPM/no Secure Boot).

Windows-noodschijf

Wil je in geval van nood de computer controleren op problemen en eventueel een eerder gemaakte back-up van Windows 10 of Windows 11 terugzetten? Dan kun je hiervoor een herstelstation maken. Hiermee heb je toegang tot diagnostische programma’s, onder meer voor het controleren van de vaste schijf, het interne geheugen en de systeembestanden. In zowel Windows 10 als Windows 11 vind je de ingebouwde mogelijkheid om een herstelstation te maken.

Sommige computers zijn vanuit de fabriek al voorzien van een herstelstation. De bestanden zijn dan vaak ondergebracht op een (verborgen) herstelpartitie, die je standaard ook niet ziet via Verkenner. Je kunt dit zelf controleren via Schijfbeheer. Open het Startmenu en typ Diskmgmt.msc. In onderste helft van het venster vind je een blok Herstelpartitie als deze op het systeem aanwezig is. Kun je de partitie niet vinden, dan is deze niet aangemaakt door de fabrikant.

Een herstelstation maken

Zorg voor een stick met een capaciteit van 16 GB. Open het Startmenu en typ Herstelstation. In het eerste venster vraagt de wizard of er ook een back-up van de systeembestanden moet worden gemaakt. Die optie is nodig om het herstelstation later eventueel te gebruiken om Windows opnieuw te installeren. Plaats een vinkje bij Maak een back-up van de systeembestanden naar het herstelstation. Klik op Volgende.

Hierna geef je aan op welk station je het herstelstation wilt maken. Wij kiezen voor de lege usb-stick. Klik op Volgende. De wizard meldt dat alle bestaande bestanden op de stick worden verwijderd. Klik op Maken. Hierna is het even wachten: de benodigde bestanden worden naar de stick gekopieerd.

Aan de slag

Of je nu een opstartschijf of een herstelstation hebt gemaakt: in beide gevallen beschik je over gereedschap waarmee je in geval van nood aan de slag kunt. De usb-stick is opstartbaar: zorg ervoor dat de computer ook kan opstarten vanaf de stick. De stappen hiervoor zijn afhankelijk van de gebruikte computer. Vaak is het indrukken van Del, F12 of F2 voldoende om bij de opstartopties te komen. Zoek dan naar de sectie Boot en een optie zoals Boot Order. Stel in dat de computer vanaf usb-stick start en sla de wijzigingen op via een optie zoals Save & Exit.

Tijd om de stick te proberen. Start de computer opnieuw op vanaf de usb-stick. Kies Doorgaan als je Windows op de normale wijze wilt starten. Lukt dit niet – de primaire reden om de stick te gebruiken – dan kies je voor Problemen oplossen. Om Windows opnieuw te installeren, kies je voor Deze pc opnieuw instellen. Alle bestanden en programma’s worden hierbij gewist. Je begint met een schone lei.

Interessanter is echter de sectie Geavanceerde opties. Deze sectie bevat gereedschap waarmee je een groot deel van de problemen kunt verhelpen. Maak je met behulp van Systeemherstel regelmatig een herstelpunt? Roep dan via Systeemherstel een overzicht van herstelpunten op en kies een punt waar Windows naar moet terugkeren. Uiteraard is deze optie niet van toepassing als je geen herstelpunten maakt.

Installatiekopie

In het geval van Windows 10 zie je ook de optie Herstellen met een installatiekopie. Hiermee kun je de computer herstellen met een systeemimage. Bij een systeemimage zet je een ‘snapshot’ van je computer terug dat je eerder zelf hebt gemaakt. Hierin verschilt een installatiekopie van het hiervoor beschreven herstelpunt. Bij een herstelpunt blijven persoonlijke bestanden (zoals documenten) behouden, ook al zijn deze gemaakt na het maken van het herstelpunt. Bij een installatiekopie is dat niet het geval: daar wordt de staat naar de eerdere datum teruggezet. Bestanden van na die periode zijn niet meer aanwezig. De optie werkt overigens alleen als je een systeemkopie hebt gemaakt in het verleden.

In Windows 10 open je het instellingenvenster (Windows-toets+I) en kies je achtereenvolgens voor Bijwerken en beveiliging en Back-up. Kies voor Ga naar Back-up maken en terugzetten en klik op Een systeemkopie maken. Windows gebruikt de termen ‘installatiekopie’ en ‘systeemkopie’ door elkaar. Volg de stappen van de wizard. Hierna kun je gebruikmaken van de eerdergenoemde optie Herstellen met een installatiekopie van het herstelstation.

Opstartherstel

Tot slot is er nog een belangrijke optie, waarmee je de computer kunt redden in geval van opstartproblemen. De zelfgemaakte opstartschijf en het herstelstation komen ook van pas bij het automatisch oplossen van opstartproblemen. Kies Opstartherstel. Met deze optie worden verschillende programma’s uitgevoerd die je helpen bij het vaststellen en verhelpen van de problemen.

In je browser lopen werk, bankzaken en privé al snel door elkaar. Voor meer overzicht is het slimmer om te scheiden wat je voor je werk doet en wat voor jezelf. In Firefox kan dat eenvoudig met verschillende profielen. In dit artikel lees je wat profielen zijn, waarom ze handig zijn en hoe je ze instelt.

Wat is een Firefox-profiel?

Zie een profiel als een aparte kamer in je digitale huis. Net zoals je slaapkamer en keuken een eigen inrichting hebben, bewaart elk profiel zijn eigen instellingen, bladwijzers en add-ons. De gegevens van verschillende profielen staan los van elkaar en worden op een andere plaats op de schijf opgeslagen. Je kunt dus meerdere 'kamers' aanmaken: bijvoorbeeld één voor je werkaccount, een andere voor je persoonlijke mail en een derde voor experimenten. Vind je het nieuwe profielmenu niet in de werkbalk, dan kun je altijd about:profiles in de adresbalk typen om bij de profielbeheerder te komen.

Waarom zou je meerdere profielen gebruiken?

Het grote voordeel van meerdere profielen is dat alles netjes gescheiden blijft. Binnen één profiel wordt alles gedeeld: websites gebruiken dezelfde sessies, cookies, extensies en instellingen. Dat betekent dat je bijvoorbeeld voor je werk ingelogd blijft op een dienst zolang de cookie geldig is, ook al wil je diezelfde site later met een ander account bezoeken. Door voor werk en privé aparte profielen te gebruiken, blijft de aanmelding beperkt tot één omgeving en hoef je niet steeds uit te loggen om van account te wisselen. Werk en privé blijven letterlijk uit elkaar, zodat er geen onbedoelde overlap ontstaat tussen diensten of voorkeuren. Daarnaast is het prettig om een testprofiel te hebben waarin je nieuwe extensies of instellingen probeert zonder dat je stabiele omgeving daar last van heeft. Deel je de computer met huisgenoten of kinderen, dan kun je iedereen een eigen profiel geven zodat wachtwoorden, bladwijzers en webgeschiedenis niet door elkaar lopen.

Een nieuw profiel aanmaken

Een nieuw profiel aanmaken gaat snel. Klik in Firefox op het accountpictogram rechts bovenin, kies Profielen en vervolgens + Nieuw profiel. Er opent een tweede venster waarin je de naam van het nieuwe profiel invoert en eventueel een thema en avatar kiest. Firefox bewaart je wijzigingen direct en het nieuwe profiel verschijnt in de lijst. Zie je geen profieloptie, ga dan naar about:profiles en klik daar op Nieuw profiel aanmaken. Mozilla raadt aan de standaardlocatie voor het profiel te gebruiken. Kies je zelf een map, zorg dan dat die leeg is, omdat alles in die map wordt verwijderd als je het profiel ooit weggooit.

©Mozilla

Profielen beheren en personaliseren

Je kunt profielen verder naar wens aanpassen. Geef ze duidelijke namen zodat je snel kunt schakelen. Kies bij elk profiel een ander thema, zodat je aan de kleur van het venster ziet in welke omgeving je werkt. Via dezelfde menuknop wissel je tussen profielen: klik op je huidige profielnaam en selecteer het profiel dat je wilt openen. Een profiel hernoemen of verwijderen kan vanuit de profielbeheerder. Als je een profiel verwijdert, kun je ervoor kiezen de bijbehorende bestanden te bewaren. Dat is handig wanneer je later nog bladwijzers of wachtwoorden wilt terughalen. Denk eraan dat definitief verwijderen alle gegevens verwijdert; maak dus een back-up als je niet zeker weet of je alles kwijt wilt.

Profielen selecteren en synchroniseren

Wil je bij het starten van Firefox kunnen kiezen welk profiel er wordt gebruikt, dan vink je in de profielbeheerder de optie Een profiel kiezen wanneer Firefox wordt geopend aan. Let op: dit kan alleen wanneer je de profielbeheerder start als Firefox gesloten is, omdat dan geen enkel profiel in gebruik is. Verderop lees je hoe je dat doet.  Laat je deze instelling uit, dan opent Firefox automatisch met het laatst gebruikte profiel. De inhoud van profielen wordt niet automatisch naar andere apparaten gestuurd. Wil je je bladwijzers en wachtwoorden op meerdere computers gebruiken, maak dan voor ieder profiel een eigen Mozilla-account aan en schakel synchronisatie in. Het is niet mogelijk om met dezelfde account meerdere profielen op één apparaat te synchroniseren; zo wordt voorkomen dat gegevens door elkaar raken.

De profielbeheerder starten wanneer Firefox gesloten is

Via de opdrachtprompt kun je de profielbeheerder starten wanneer Firefox gesloten is. Druk daarvoor op de Windows-toets + R, typ firefox.exe -P en bevestig je met Enter. Het venster Gebruikersprofiel kiezen verschijnt, waarna je profielen kunt aanmaken, hernoemen of verwijderen. Ook kun je hier instellen dat een bepaald profiel automatisch gebruikt moet worden zodra Firefox wordt opgestart. Als je meerdere Firefox-installaties op één computer hebt, vervang je firefox.exe door het volledige pad naar de gewenste installatie. Je ziet ook de optie Offline werken; klik je die aan, dan wordt het geselecteerde profiel geladen en start Firefox zonder verbinding te maken met internet. Je kunt eerder bezochte websites bekijken en experimenteren met je profiel.

©ID.nl

©Mozilla

De Xiaomi Redmi Pad 2 Pro is een Android-tablet, verkrijgbaar in twee configuraties. De adviesprijs is 299 euro voor 6 GB werkgeheugen en 128 GB opslagruimte of 349 euro voor 8 GB werkgeheugen en 256 GB aan ruimte. Wij hebben de laatstgenoemde variant getest.

De Redmi Pad 2 Pro oogt verrassend hoogwaardig voor zijn prijs. Het aluminium frame en de matte achterkant geven hem een stevige, vingerafdrukbestendige afwerking, al is het oppervlak wat glad. Met een gewicht van 610 gram en een dikte van 7,5 millimeter ligt de tablet prettig in de hand: solide, maar toch goed draagbaar. Een IP-certificaat ontbreekt, maar daar staat een aantal handige extra's tegenover, zoals vier Dolby Atmos-speakers, een audiojack en ondersteuning voor micro-sd-kaarten.

Het 12,1-inch lcd-scherm met een resolutie van 2560 bij 1600 pixels valt meteen op door de matte, papierachtige afwerking. Dankzij de anti-reflecterende coating heb je nauwelijks last van schittering, waardoor lezen buitenshuis of in fel licht prettig blijft. De tablet biedt verder een verversingssnelheid van 120 hertz, ondersteuning voor Dolby Atmos en HDR10+, en verschillende instellingen die je ogen ontzien. Alleen de maximale helderheid van 500 nits had wat hoger mogen zijn.

©Wesley Akkerman

Veel vermogen

De Redmi Pad 2 Pro draait op de Snapdragon 7s Gen 4-processor, die in de praktijk zorgt voor vlotte en stabiele prestaties. De tablet verwerkt moeiteloos meerdere apps en tientallen browsertabs (op de achtergrond) zonder merkbare vertraging. De chip is krachtig genoeg voor 4K-videobewerking en veeleisende werktoepassingen. Daarnaast ondersteunt hij moderne verbindingsstandaarden als wifi 6 en bluetooth 5.4, en kun je de opslag eenvoudig uitbreiden met een micro-sd-kaart.

De accuduur is een sterk punt, dankzij de forse 12.000mAh-batterij. Daardoor kun je de tablet dagenlang gebruiken zonder tussentijds opladen, zeker als je hem slechts af en toe erbij pakt. Minder overtuigend is de laadsnelheid: met de meegeleverde 33W-lader duurt het ruim drie uur voordat hij volledig is opgeladen. Wel praktisch is de ondersteuning voor omgekeerd opladen, waarmee je de tablet als een powerbank voor andere apparaten kunt inzetten.

©Wesley Akkerman

Lange software-ondersteuning

De Xiaomi Redmi Pad 2 Pro draait op het overzichtelijke HyperOS 2, gebaseerd op Android 15, met een belofte van vijf Android-upgrades (en zeven jaar aan beveiligingsupdates!). De interface is schoon en maakt multitasking gemakkelijk; de tablet kan drie apps in splitscreen of maximaal vier zwevende vensters tegelijk beheren. Mocht je veel andere Xiaomi-apparaten in huis hebben, dan kun je die prima bedienen van dit apparaat, dankzij de Interconnectiviteit van Xiaomi.

De tablet heeft aan zowel de voor- als achterkant een 8MP-camera, allebei vooral bedoeld voor praktische toepassingen. Fotokwaliteit staat hier niet centraal: beelden ogen wat zacht en missen levendigheid en diepte. De achtercamera leent zich goed voor het scannen van documenten en legt tekst duidelijk vast. De frontcamera is helder genoeg voor videogesprekken in 1080p, ook bij weinig licht, al ligt de vaste focus wat te dicht bij het gezicht.

©Wesley Akkerman

Optionele accessoires

De optionele keyboardcover maakt van de Xiaomi Redmi Pad 2 Pro een volwaardige werktablet. De hoes verbindt via bluetooth, heeft een eigen batterij en dient tegelijk als standaard. De toetsen bieden voldoende travel (diepte) voor prettig typen, al ontbreekt achtergrondverlichting. Ook is er geen touchpad aanwezig. De cover beschikt over een eigen usb-c-poort voor het opladen en heeft ruimte voor een los verkrijgbare stylus.

Voor creatieve gebruikers en studenten is er de Redmi Smart Pen. Deze stylus ondersteunt 4096 drukniveaus en benut de 240Hz-touchsampling van het scherm, waardoor schrijven en tekenen soepel aanvoelt. De pen maakt eveneens verbinding via bluetooth en heeft twee knoppen. Opladen gebeurt via een eigen usb-c-poort; magnetisch opladen via de tablet is niet mogelijk.

©Wesley Akkerman

Xiaomi Redmi Pad 2 Pro kopen?

De Xiaomi Redmi Pad 2 Pro is al met al een solide keuze voor wie een betaalbare en krachtige Android-tablet zoekt. De grootste pluspunten zijn het 12,1-inch matte Dolby Vision-scherm, de vier Dolby Atmos-speakers en de royale 12.000mAh-accu. De tablet leent zich uitstekend voor studenten en voor dagelijks gebruik, bijvoorbeeld voor streaming, lezen en lichte productiviteitstaken – zeker in combinatie met de accessoires. Minpunten zijn het trage opladen en het ontbreken van een IP-rating.