Wanneer u een anderstalige film of programma kijkt op televisie, dan is deze doorgaans voorzien van ondertiteling. Dat gaat zo automatisch dat u bijna zou vergeten dat het in werkelijkheid helemaal niet vanzelf gaat. Wanneer u een film downloadt merkt u dat die helemaal niet is voorzien van ondertiteling. Hoe zorgt u er in zo'n geval voor dat het bestand alsnog wordt voorzien van de broodnodige vertaling en hoe uw mediaspeler weet dat deze ondertiteling moet worden weergegeven? Wij leggen het u uit.

Deel 1: Ondertitel via los bestand

1. Wat zijn ondertitels?

Dat ondertitels regels tekst zijn die een vertaling weergeven van de gesproken tekst in beeld hoeven we u niet uit te leggen. Wat u wellicht nog niet weet, is wat een ondertitel fysiek is. Het is namelijk geen bizar complexe technologie, maar simpelweg een tekstbestandje met een speciale extensie (.srt, .sub etc) waarin de tekst van de ondertitels is opgenomen inclusief tijdcodes die aangeven op welk moment de tekst moet worden weergegeven. Op die manier weet uw pc of mediaspeler precies wanneer wat moet worden getoond.

©PXimport

2. Ondertitels zoeken

Afhankelijk van het bestandsformaat waarin u een film downloadt, is de kans groot dat u zelf op zoek moet gaan naar ondertitels. Gelukkig zijn er ontzettend veel sites waarop u deze kunt vinden, zoals Subtitlesnl en Opensubtitles. Op dergelijke sites zoekt u simpelweg op de titel (of beter nog de bestandsnaam) van de film, serie of documentaire waarvan u ondertitels wilt downloaden en selecteert u de gewenste taal. In veel gevallen kunt u ook nog aangeven in welke bestandsextensie u wilt downloaden.

©PXimport

3. Ondertitels zoeken met sublight

Hebt u wat moeite met het vinden van de juiste ondertitel, dan kunt u ook overwegen om Sublight te gebruiken, een gratis programma waarmee u eenvoudig kunt zoeken naar ondertitels. U kunt bijvoorbeeld bladeren naar het videobestand, zodat u zelf geen titel hoeft in te geven. U kunt zelfs de ondertitel vast even bekijken, zodat u niet iets downloadt waar u niets aan hebt. Het programma is te downloaden via Sublight en een uitgebreide recensie vindt u op onze website via Sublight.

©PXimport

4. Ondertitels in filmmap plaatsen

Wil een mediaspeler het bestand kunnen herkennen als ondertitel, dan is het van groot belang dat zowel het videobestand als het bestand van de ondertitel zich in precies dezelfde map bevinden. Daarbij geldt ook dat de onder­titel zich niet in een submap mag bevinden, het bestand moet écht fysiek op precies dezelfde locatie staan als het videobestand, anders zal de ondertiteling niet worden weergegeven. Er is hierbij geen verschil tussen het afspelen met Windows Media Player, een gebrande cd of een fysieke mediaspeler via het netwerk.

©PXimport

5. Ondertitels hernoemen

Hebt u beide bestanden in precies dezelfde map gezet, maar wordt er nog steeds niets weergegeven? Het kan natuurlijk liggen aan de instellingen van uw mediaspeler, maar voordat u die trukendoos opentrekt, is het verstandig om eerst te controleren of het videobestand en de ondertitel dezelfde naam hebben. Op de extensie na dienen deze bestandsnamen identiek te zijn om door de mediaspeler opgepikt te worden. Dus draagt uw filmbestand de naam independence_day.avi dan moet de ondertiteling independence_day.srt heten. Uiteraard zijn andere extensies ook mogelijk.

©PXimport

6. Testen

Wanneer u alles met de juiste namen in de juiste map hebt geplaatst, kunt u het beste gelijk even testen of de ondertitel helemaal naar wens is. Er is namelijk niets irritanter dan helemaal klaarzitten voor de filmavond, om vervolgens weer naar de computer te moeten en te rommelen met de ondertitels. Een snelle test is zo gepiept: neem een kijkje aan het begin, het midden en het einde van de film om te controleren of de ondertiteling goed is. Loopt deze niet gelijk? Geen zorgen, vanaf stap 7 leest u de oplossing.

©PXimport

Geen ondertiteling te zien?

Wanneer u stap 1 t/m 6 hebt gevolgd en er wordt nog steeds niets weergegeven, dan kunnen er verschillende dingen aan de hand zijn. Wellicht gebruikt u een externe mediaspeler (fysiek apparaat) dat geen ondertitels ondersteunt, zie hiervoor de documentatie van uw apparaat. Of de mediaspeler is niet ingesteld voor het weergeven van ondertitels, u dient in dat geval bij de instellingen van uw apparaat of software te kijken of er een optie aanwezig is voor het inschakelen of weergeven van ondertitels.

©PXimport

Ondertiteling in Windows Media Player

In het geval van Windows Media Player is de optie om onder­titeling weer te geven standaard uitgeschakeld. Om de optie in te schakelen, klikt u op de knop Organiseren en vervolgens op Opties. Open het tabblad Beveiliging en vink de optie Ondertitels weergeven indien aanwezig aan. Windows Media Player zou de ondertiteling nu moeten weergeven.

©PXimport

7. Subsync downloaden

Het is goed mogelijk dat u een ondertitel hebt gedownload die totaal niet gelijk blijkt te lopen met wat u in beeld ziet. Vervelend, maar geen ramp. U hoeft in de meeste gevallen alleen de starttijd van de ondertitels aan te passen, omdat de tijd tussen de gesproken zinnen in de meeste versies gelijk blijft. Een ideaal programma voor het synchroniseren van ondertitels is Subsync. Dit programma wordt helaas door de maker niet meer ondersteund, maar u kunt het nog downloaden via Subsync.

©PXimport

8. Bestanden laden

Wanneer u het programma hebt geïnstalleerd en gestart ziet u veel knoppen, waarvan er gelukkig maar een paar van belang zijn. Klik op de knop naast het veld Media om het videobestand in te laden en op de knop naast het veld Subtitle om de bijbehorende ondertitel te laden. Wanneer u nu klikt op Edit Subtitles verschijnt er een venster met daarin alle ondertitels en de bijbehorende tijdcodes. U hebt hier allerlei opties voor het bewerken van de ondertitel, maar die hebben wij niet nodig. Wat we gaan doen is veel eenvoudiger.

©PXimport

9. Synchroniseren

Ga terug naar het hoofdvenster van Subsync en klik op de knop Afspelen. Uw video begint nu te spelen en de ondertitel die u daaraan hebt gekoppeld wordt weergegeven. Bekijk het begin om te zien waar de allereerste ondertitel ongeveer zou moeten beginnen. Speel het stuk af en druk precies op dat moment op de knop Blue. Spoel naar het eind en klik op Green zodra de laatste ondertitel wordt weergegeven. Klik tot slot op Adjust en daarna op Save subtitles en u hebt de ondertitel gesynchroniseerd.

©PXimport

10. Ondertitels bewerken

Synchroniseren is eenvoudig, maar het kan ook zijn dat er meer mis is met de ondertitels in uw ogen, bijvoorbeeld irritante vertaalcredits die steeds voorbij komen of titels die halverwege ineens uit sync beginnen te lopen. In dat geval kunt u gedetailleerdere bewerkingen loslaten op de ondertitels, al is dat het moment waarop u zich dient af te vragen of het niet eenvoudiger is om gewoon een andere set ondertitels te downloaden. In enkele gevallen is dat echter niet mogelijk, en dan hebt u weinig keus. Het programma Subtitle Workshop brengt in die situaties uitkomst.

©PXimport

11. Subtitle Workshop downloaden

U kunt ondertitels in principe ook bewerken met Subsync, maar dat programma kozen we vooral omdat het synchroniseren zo snel en eenvoudig is. Voor het gedetailleerde werk is het pakket Subtitle Workshop ideaal. U kunt zoeken en vervangen (ideaal voor het verwijderen van credits), maar bijvoorbeeld ook individuele tijdcodes aanpassen. Daarnaast kunt u ondertitels opslaan met een andere extensie, hetgeen van pas komt indien u de ondertitel wilt integreren binnen het videobestand. U download het programma via Subtitle Workshop.

©PXimport

12. Aanpassen met Subtitle Workshop

Wilt u credits vervangen, klik dan in Subtitle Workshop simpelweg op Search en vervolgens op Replace. De functie werkt vervolgens precies als in Word (u kunt dus gegevens vervangen door 'niets'). Loopt het geheel halverwege ineens uit sync, scrol dan naar die betreffende ondertitel, klik erop, houd Shift ingedrukt en klik op de laatste titel. Klik met de rechtermuisknop op de selectie, selecteer Timings, Set delay en stel in met hoeveel seconden u de titels wilt vertragen of vervroegen. Selecteer wel For selected subtitles. Klaar? Klik File, Save.

©PXimport

Deel 2: Muxed bestanden maken

13. Wat is muxed

Hebt u wel eens geprobeerd om ondertitels te weergeven, dan bent u vast de term muxing wel eens tegengekomen. Muxing is een samentrekking van het woord multiplexing. Een muxed videobestand is een vorm die precies tussen het laden van een los bestand (stap 1 t/m 6) en het integreren van een ondertitel in een videobestand (stap 16 t/m 21) ligt. Een muxed bestand is een bestand dat zowel de video als de ondertitels bevat, maar deze zijn niet onlosmakelijk geïntegreerd. Oftewel, u zou een muxed bestand kunnen demuxen naar twee losse bestanden.

©PXimport

14. MKVToolnix Downloaden

Het klinkt allemaal heel ingewikkeld, maar het valt in werkelijkheid enorm mee, mits u uiteraard het juiste gereedschap gebruikt. Dat gereedschap is er in de vorm van MKVToolnix, een gratis pakket waarmee u in een handomdraai een gecombineerd bestand maakt van video en ondertitels. U downloadt het programma door te surfen naar MKVToolnix en vervolgens te klikken op Downloads en daarna op Windows (het zit een beetje verstopt). Wanneer u het hebt geïnstalleerd ziet u in het menu Start twee nieuwe programma's. Klik op mkvmerge GUI.

©PXimport

15. Ondertitel bij bestand voegen

Klik op Toevoegen en blader naar het gewenste videobestand, herhaal dit voor het ondertitelbestand. Onder het kopje Sporen, hoofdstukken en markeringen worden nu drie bestanden weergegeven: voor video, voor audio en de ondertitels. Via de knop Bladeren kunt u eventueel een andere locatie opgeven. U kunt in dit programma nog veel meer instellen, maar in dit geval is dat helemaal niet nodig. Klik op Start samenvoegen. Het resultaat is een mkv-bestand dat zowel de video als de ondertitel bevat.

©PXimport

Mkv-bestanden

Wanneer er gesproken wordt over videocodecs, zoals Xvid, x264 en wmv wordt mkv vaak in één adem daarbij genoemd. Mkv is echter per definitie géén videocodec. Het enige dat het bestand in feite is, is een envelopje dat andere bestanden bevat. Het grote voordeel hiervan is dat er slechts één bestand overblijft om mee te werken. Dat is handig, want het voorkomt problemen met verkeerd genoemde of geplaatste ondertitels. Er zijn ook spelers die ondertitels enkel ondersteunen via een mkv-bestand en niet via losse srt-bestanden.

De mkv die wij in deze workshop maken bevat een Xvid-bestand en een mp3-bestand. Hieraan voegen we nog de ondertitels toe.

©PXimport

Deel 3: Ondertitels in videobestand integreren

16. Ondertitels integreren

Hoewel steeds meer mediaspelers het weergeven van ondertitels ondersteunen, kan het zijn dat u het, om wat voor reden dan ook, niet voor elkaar krijgt om uw films te ondertitelen. Wellicht hebt u de pech net een speler te hebben die geen ondertiteling ondersteunt. Niet getreurd, het is iets meer werk, maar u kunt alsnog ondertitels tevoorschijn toveren, namelijk door ze in het videobestand te integreren. Er is dan geen los bestand maar de titels worden letterlijk in de video geplaatst. Ze kunnen dan ook nooit meer verwijderd worden, maar daar zult u niet wakker van liggen.

©PXimport

17. VirtualDub

Voor het integreren van ondertitels hebt u twee verschillende programma's nodig: VirtualDub plus benodigd VirtualDub filter en Subtitle Workshop (welke u al hebt geïnstalleerd als u stap 10 t/m 12 moest uitvoeren). Downloadt VirtualDub en het filter via Virtualdub-Filters, klik op Download subtitler-2_4.zip from virtualdub.org. Pak het zipbestand uit, start VirtualDub en klik op Video / Filters / Add / Load. Blader naar het uitgepakte bestand Subtitler.vdf, dubbelklik erop en klik op OK. VirtualDub is nu gereed voor productie.

©PXimport

18. Ondertitels converteren

Voor het programma VirtualDub dienen uw ondertitels de extensie .ssa te hebben. Kunt u alleen ondertitels vinden met de extensie .srt? Geen zorgen, u kunt ze eenvoudig converteren met Subtitle Workshop. Klik op File / Load Subtitle en blader naar het ondertitelbestand. Eenmaal geopend klikt u wederom op File en daarna op Save as. In het menu dat verschijnt klikt u op het uitklapmenu naast Opslaan als: en kiest u voor SubStation Alpha (*.ssa). Klik op Opslaan. U hebt de ondertitel nu geconverteerd naar een bestandsformaat waarmee VirtualDub kan werken.

©PXimport

19. Ondertitels laden in VirtualDub

Nu kunt u de ondertitels laden in VirtualDub. Om dit te doen opent u het programma en gaat u naar Video / Full Processing Mode. Klik op File / Open Video File en blader naar het videobestand waarin u de ondertitel wilt integreren. Selecteer het bestand en klik vervolgens op Open. Ga nu naar Video / Filters, klik op Add, scrol naar het filter subtitler dat we in stap 17 hebben toegevoegd en klik op OK. In het menu dat verschijnt bladert u naar het ssa-bestand, dat u toevoegt met een klik op OK.

©PXimport

20. Compressie selecteren

Nu dient u nog aan te geven welke videocodec er moet worden ­gebruikt voor het eindresultaat. In de meeste gevallen zal het gaan om een Xvid-bestand en in dit voorbeeld kiezen we dan ook voor die codec. Klik op Video en vervolgens op Compression. In de lijst die verschijnt selecteert u XviD Mpeg-4 Codec en klikt u op OK. Mocht deze codec niet beschikbaar zijn (u krijgt daar dan al melding van bij het openen van het videobestand), surf dan naar Xvid om de codec alsnog te downloaden en herstart VirtualDub.

©PXimport

21. Videobestand genereren

U hebt nu alles gedaan om de ondertitel te integreren binnen het videobestand. Het enige dat nog rest is het opslaan van het bestand. Klik hiervoor op File / Save as. Zorg ervoor dat u bij het uiklapmenu naast Save as: de optie Audio-Video Interleave (*.avi) selecteert. Wilt u de originele video niet over­schrijven, selecteer dan een andere opslaglocatie. Houd er rekening mee dat de conversie wat tijd in beslag kan nemen (voor een gemiddelde film een half uur). Het grote voordeel daarna is echter dat u gegarandeerd ondertiteling hebt bij uw video.

©PXimport

Wat hebben organisaties als KRO-NCRV, NS, Bits of Freedom en Oxfam Novib met elkaar gemeen? Dat ze niet langer actief zijn op het socialmediaplatform X. Waarom willen ze dat niet meer? Wat speelt er bij X? Welke alternatieven zijn er?

Sinds juli 2023 voegden veel media maandenlang ‘Twitter’ toe achter elke vermelding van X. Velen moesten namelijk nog wennen aan de nieuwe naam. Elon Musk, die Twitter in oktober 2022 voor 44 miljard dollar kocht, vond dat X beter paste bij zijn visie om het microblogging-platform om te vormen tot een allesomvattend digitaal ecosysteem, vergelijkbaar met WeChat in China. Musk lijkt trouwens een opvallende affiniteit te hebben met de letter X, wat ook zichtbaar is in projecten als SpaceX, Tesla Model X en xAI. Veel gebruikers waren niet gerust op deze overname, en niet geheel onterecht, want Musk heeft inmiddels ingrijpende veranderingen doorgevoerd.

X: aanpassingen

Kort na de overname herstelde Musk eerder geschorste accounts, waaronder die van controversiële figuren als Donald Trump, Andrew Tate en Kanye West. Het platform stopte bovendien met het handhaven van het beleid tegen desinformatie rond Covid-19. En waar vroeger een gratis verificatiesysteem was, waarbij Twitter invloedrijke personen en organisaties een blauw vinkje gaf, is dat nu puur commercieel: wie betaalt, krijgt een vinkje. Het staat niet langer voor authenticiteit, maar toont enkel aan dat een gebruiker betaalt voor X Premium en zo extra functionaliteit en zichtbaarheid krijgt.

Daarnaast introduceerde X de For You-feed, een sectie met aanbevelingen op basis van gebruikersvoorkeuren en -gedrag, maar ook beïnvloed door strategische beleidsbeslissingen. Dit gebeurt via een AI-gestuurd algoritme, waarvan slechts delen openbaar zijn gemaakt, wat vragen oproept over transparantie en mogelijke bias.

Het moderatiebeleid veranderde eveneens. Tweets die de richtlijnen schenden, worden niet meer verwijderd, maar zijn enkel minder zichtbaar (‘Freedom of Speech, Not Reach’). Daarnaast is er een verschuiving naar gemeenschapsgestuurde moderatie (‘Community Notes’), waardoor factchecking minder centraal en vaak trager verloopt.

De algoritmen van X roepen bij velen vragen op over de transparantie en mogelijke bias.

Fediverse

Musk zelf noemt deze aanpassingen democratischer, maar voor veel gebruikers hebben deze aanpassingen geleid tot een meer toxische inhoud. Daarbij worden specifieke groepen kritisch bekeken en beoordeeld, onder wie liberalen en de LGBTQ+-gemeenschap.

De cijfers lopen uiteen, maar de meeste bronnen zijn het er wel over eens dat heel wat gebruikers en organisaties het platform hebben verlaten sinds de overname door Musk.

Twee jaar geleden leek er maar één echt alternatief te zijn: Fediverse, dat gebruikers meer controle gaf over hun data en de moderatie.

Fediverse is een samentrekking van ‘federated’ en ‘universe’ en kun je zien als een netwerk van onderling verbonden platformen en servers, die onafhankelijk worden beheerd door organisaties of individuen. Bij traditionele socialmediaplatforms ben je afhankelijk van één centrale organisatie. Daardoor kun je met bijvoorbeeld een Instagram-account niet zomaar gebruikers van X bereiken. De gemeenschappelijke protocollen binnen het Fediverse, zoals het populaire ActivityPub, maken onderlinge communicatie juist wel mogelijk. Je kunt dus een account aanmaken op een server en vervolgens communiceren en gegevens uitwisselen met gebruikers op andere platformen. Binnen het Fediverse beweeg je dus vrijelijk tussen verschillende servers en platformen.

Het Fediverse-netwerk bevat talrijke platformen, waarvan de meeste door het ActivityPub-protocol zijn verbonden (afbeelding: Per Axbom, CC BY-SA 4.0, Wikimedia Commons).

Mastodon

Mastodon was – en is nog steeds – het populairste Fediverse-platform, maar dat bleek helaas niet geschikt voor het grote publiek. Veel (mainstream) gebruikers vonden het namelijk verwarrend dat ze zelf een server moesten kiezen bij registratie. Ook de interface en gebruikerservaring waren minder gestroomlijnd dan bij Twitter/X. Door de decentrale structuur werkten sommige servers ook traag of werden ze slecht beheerd.

Daarnaast bood Mastodon slechts beperkte ondersteuning voor video en live-updates en ontbraken universeel doorzoekbare inhoud en trending topics, waardoor populaire discussies moeilijker te volgen waren. Bekende personen waren er ook nauwelijks actief, en veel gebruikers hadden moeite om hun sociale netwerk opnieuw op te bouwen. Eind 2023 bereikte Mastodon een piek in regelmatige bezoekers, maar de groei vlakte al snel af.

De interface van Mastodon, met vertrouwde ingrediënten als tijdlijn, meldingen en favorieten.

Threads

Mastodon behoudt weliswaar een niche bij privacybewuste en opensource-enthousiastelingen, maar bleek dus te ingewikkeld en gefragmenteerd voor de doorsneegebruiker. Vanaf eind 2023 zochten velen daarom hun toevlucht tot traditionelere sociale netwerken als LinkedIn, Instagram en vooral Threads.

Dit laatste platform werd medio 2023 door Meta (Mark Zuckerberg) gelanceerd als reactie op de groeiende kritiek op Twitter/X. Het is direct gekoppeld aan Instagram, waardoor gebruikers hun bestaande account kunnen gebruiken.

De interactiemogelijkheden binnen Threads lijken sterk op die van X, met opties als liken, citeren, posten en reageren. Ook doet het veel denken aan het oude Twitter: je volgt zelf mensen of vertrouwt op het algoritme. Volgens veel gebruikers is dit algoritme vooral ontworpen om politieke discussies en nieuwsverwijzingen te mijden. Al kun je zelf wel bepaalde mensen volgen. Het platform toont daarnaast vaak berichten die reacties willen uitlokken (‘engagement bait’). Op dit platform vind je veel beroemdheden en influencers, en de meeste content is vrij luchtig.

Threads werkt trouwens ook aan ondersteuning voor het ActivityPub-Fediverse, wat de dienst compatibel maakt met onder meer Mastodon.

Ook bij Threads kun je zelf bepalen wie je wilt volgen.

Bluesky

Hoewel Threads momenteel veel meer maandelijkse gebruikers heeft (circa 275 miljoen), trekt ook het microblogging-platform Bluesky tegenwoordig een groeiend aantal voormalige X-gebruikers aan (circa 30 miljoen). Ter vergelijking: X zou nu nog zo’n 500 miljoen maandelijkse gebruikers tellen, terwijl Mastodon er ongeveer 15 miljoen heeft.

Bluesky wordt gerund door Bluesky Social. Het werd begin 2023 officieel gelanceerd, maar ontstond al in 2021, opgericht door Jack Dorsey, medeoprichter van Twitter.

Net als Mastodon is Bluesky een gedistribueerd netwerk, maar het is wel gebruiksvriendelijker, mede dankzij het modernere, open protocol AT (Authenticated Transfer). Het platform streeft naar transparantie en wil ook gebruikers zelf hun eigen algoritme laten maken en verfijnen.

Er zijn nog geen advertenties en de tijdlijn toont berichten in chronologische volgorde, zonder verborgen algoritme. In principe kun je ook zelf een server kiezen, al is dat in de praktijk nagenoeg altijd hostingprovider bsky.social. Gevorderde gebruikers kunnen zelfs een eigen server hosten (PDS, personal data server).

Bluesky wordt momenteel vooral bevolkt door Amerikaanse gebruikers, en het valt nog af te wachten in welke mate ook het aantal actieve Nederlandse en Vlaamse gebruikers zal toenemen. In het vervolg van dit artikel maken we grondiger kennis met Bluesky, waarbij we vooral focussen op hoe je volgaccounts en berichtgeving meer naar eigen hand kunt zetten, met onder meer migratie, startpakketten, lijsten, feeds en ook extra diensten.

Meer dan Threads verwelkomt Bluesky ook politieke discussies.

Account

Je kunt Bluesky gebruiken via je browser of de app, beschikbaar in de officiële appstores van Android en Apple. Na installatie kies je de interface-taal (waaronder Nederlands) en registreer je je met een e-mailadres, wachtwoord, geboortedatum en ‘gebruikershandle’. Vervolgens upload je een profielafbeelding of kies je een avatar, en na het aanduiden van je interesse(s) kun je direct aan de slag. Je moet nog wel even een verificatiecode invullen die je via e-mail krijgt.

Bluesky: na een snelle registratie ben je er klaar voor.

Ontdekken en volgen

Wanneer je de startpagina opent, zie je twee secties: Discover en Following. In Discover verschijnen direct berichten, gebaseerd op de interesses die je bij registratie hebt opgegeven. Je ziet hier ook trending topics en populaire posts binnen de gemeenschap. Je kunt deze feed personaliseren via aangepaste feeds, door er zelf een te creëren of een passend algoritme te kiezen.

In de sectie Following zie je berichten van accounts die je volgt. Aanvankelijk is deze leeg, behalve het Bluesky-account. Om iemand te volgen, houd je de muis boven de post header (met accountnaam, tijdstip en berichttitel) en klik je op +Volgen. Dit verandert in Volgend; klik hierop als je het account niet langer wilt volgen. Berichten van gevolgde accounts verschijnen vervolgens in de sectie Following.

Het vergt slechtsr een muisklik om iemand te (ont)volgen.

Zoeken en migreren

Er zijn verschillende manieren om snel extra accounts aan je volglijst toe te voegen. Open de rubriek Zoeken (tik in de mobiele app op het pictogram met drie streepjes) en vul in de zoekbalk een onderwerp in, zoals Artificial intelligence. Selecteer een geschikt account en klik op +Volgen.

Wil je accounts van Twitter/X ook op Bluesky volgen, dan gaat dit het snelst met de browserextensie Sky Follower Bridge, beschikbaar in de officiële Chrome- en Firefox-webstores. Na installatie start je de extensie en meld je je aan met je Bluesky-handle of e-mailadres en een app-wachtwoord.

Om zo’n wachtwoord (met beperkte machtigingen) te maken, ga je in Bluesky naar Instellingen, kies je Privacy en beveiliging, selecteer je App-wachtwoorden en klik je op +App-wachtwoord toevoegen. Geef het een naam, bijvoorbeeld SkyFollowerBridge, bevestig met Volgende, kopieer of noteer het wachtwoord en klik pas daarna op Gereed.

Na aanmelding open je je lijst met gevolgde accounts op X via www.x.com/<je_accountnaam>/following. Klik op de extensieknop en kies Find Bluesky Users. De extensie zoekt naar actieve Bluesky-accounts in je lijst. Klik op View Detected Users en daarna op Follow on Bluesky om de gewenste accounts te volgen.

Sky Follower Bridge automatiseert het migratieproces van gevolgde accounts van X naar Bluesky.

Startpakketten

Een andere handige manier om je volglijst uit te breiden is met startpakketten. Als je een interessant account vindt, klik je erop om de profielpagina te openen en ga je naar het onderdeel Startpakketten. Met wat geluk heeft deze persoon al pakketten aangemaakt: dit zijn verzamelingen accounts rond een specifiek onderwerp. Open zo’n pakket, bekijk de tabbladen Personen en Berichten en volg gewenste accounts via de knop +Volgen.

Je kunt ook zelf startpakketten maken. Ga naar Profiel en open het tabblad Startpakketten. Klik op Aanmaken, geef je pakket een naam en voeg een beschrijving toe. Druk op Volgende en voeg minstens acht accounts toe die relevante berichten posten. Klik weer op Volgende om eventueel feeds toe te voegen of kies voor Overslaan. Daarna kun je anderen uitnodigen via een QR-code of door de link te kopiëren.

Je kunt ook je eigen startpakketten creëren en deze met anderen delen.

Lijsten en feeds

Je kunt zelf ook een reeks gebruikers opsommen en deze lijsten eventueel delen. Open hiervoor de rubriek Lijsten en klik op +Nieuw. Vul een naam en omschrijving in en bevestig met Opslaan. Voeg gebruikers toe en bekijk hun berichten vanuit de lijst. Klik op Vastzetten op startpagina om de lijst als aparte feed naast Discover en Following te tonen.

Je beheert feeds rechtstreeks via de rubriek Feeds. Onder Ontdek nieuwe feeds kun je voorgestelde feeds toevoegen of zelf zoeken via de zoekbalk. Klik op een feed bij Mijn feeds om de berichten te bekijken.

Gebruik het tandwielpictogram bij Feeds om feeds via het pinicoon op je startpagina vast te zetten of hieruit weg te halen. Niet-vastgezette feeds kun je hier ook verwijderen.

Je kunt eigen feeds creëren, bijvoorbeeld met een no-code tool als Skyfeed.app. Meld je aan met je Bluesky-account en een app-wachtwoord (zie ook de paragraaf ‘Zoeken en migreren’). Klik op Create your first feed en voeg in de Visual Editor (of JSON Editor) de gewenste blokken toe, zoals Input, Remove, RegEx, Sort by en Limit. Bevestig met Publish Feed.

Kopieer de feed-ID achteraan de gegenereerde link en deel deze met anderen. Zij hoeven alleen de rubriek Feeds in Bluesky te openen en het ID in de zoekbalk Search feeds te plakken om je feed toe te voegen.

Met een app als Skyfeed kun je ook eigen feeds creëren en deze met anderen delen.

Vandaag zijn het vooral Odido-abonnees die te kampen hebben met storing, maar ook als je klant bent bij bijvoorbeeld KPN, VodafoneZiggo, Ben, Simpel of Delta komt het voor: je kunt niet bellen en/of internetten. Als zo'n storing wat langer duurt, kun je recht hebben op compensatie. In dit artikel lees je wanneer je waar recht op hebt en hoe je die compensatie kunt aanvragen.

Een landelijke storing bij je internet, tv of telefoon is niet alleen vervelend, maar kan ook financiële gevolgen hebben. Gelukkig is in Nederland wettelijk vastgelegd dat je in sommige gevallen recht hebt op een vergoeding. Maar hoe werkt dat precies? Wanneer heb je recht op compensatie, hoe hoog is die vergoeding en waar kun je terecht bij jouw provider?

Volgens de Telecommunicatiewet heb je als consument of kleinzakelijke gebruiker recht op compensatie als er sprake is van een volledige netwerkstoring die twaalf uur of langer duurt. Dat betekent dat alle onderdelen van je abonnement uitvallen: dus bijvoorbeeld zowel internet als televisie en telefonie. Regionale storingen vallen ook onder deze regeling, zolang je binnen het getroffen gebied woont of werkt. Sommige providers hanteren uit zichzelf een iets soepelere norm en keren al bij acht uur storing een vergoeding uit, maar dat is niet verplicht. De wettelijke grens ligt op twaalf uur.

De hoogte van de vergoeding is gekoppeld aan de maandelijkse kosten van je abonnement. Bij een storing van twaalf tot vierentwintig uur ontvang je één dertigste van je maandbedrag. Duurt de storing langer, dan loopt het bedrag op met telkens nog een dertigste per extra dag. Voor prepaid-gebruikers geldt een vergoeding van vijftig cent per dag. De vergoeding wordt meestal verrekend op je volgende factuur. Je hoeft er als klant wel iets voor te doen: in de meeste gevallen moet je zelf een aanvraag indienen via de website of app van je provider.

Verzamel bewijs

Heb je last gehad van een storing, controleer dan altijd eerst hoe lang die precies heeft geduurd. De meeste providers publiceren actuele storingsmeldingen op hun website. Noteer de begindatum en -tijd en maak eventueel een screenshot als bewijs. Zodra de storing voorbij is, kun je je aanvraag indienen. Meestal kan dat nog tot enkele maanden na de storing, maar wacht niet te lang. Het aanvragen van compensatie gaat soms via een speciale pagina, in andere gevallen moet je daarvoor contact opnemen met de klantenservice. Hieronder staan handige links naar de grootste providers om je verder te helpen.

©Website Odido

Bron: Odido

Compensatie aanvragen doe je zo:

Bij KPN kun je een compensatieverzoek indienen via je persoonlijke KPN-pagina, waar je moet inloggen met je KPN ID.
👉 Meer lezen/aanvragen compensatie KPN

Vodafone-klanten kunnen hun aanvraag doen via de Vodafone-app of de klantenservice.

👉 Meer lezen/aanvragen compensatie Vodafone

Ziggo heeft een aparte compensatiepagina, waar je een storing kunt melden en direct je vergoeding kunt aanvragen. Die staat hier:

👉 Meer lezen/aanvragen compensatie Ziggo

Ook bij Odido geldt de wettelijke grens van twaalf uur. Op de veelgestelde vragen-pagina lees je hoe je een claim kunt indienen. Odido zegt zelf een formulier online te zetten wanneer een storing langer dan twaalf uur geduurd heeft.

👉 Meer lezen/aanvragen compensatie Odido

Ben, dat gebruikmaakt van het netwerk van Odido, heeft dezelfde regeling. Informatie over compensatie vind je op:

👉 Meer lezen/aanvragen compensatie Ben

Simpel, dat ook gebruikmaakt van het Odido-netwerk, verwijst je naar je persoonlijke accountomgeving voor het melden van een storing. De klantenservicepagina staat hier:

👉 Meer lezen/aanvragen compensatie Simpel

Bij Delta kun je compensatie aanvragen via MijnDELTA of per brief. Uitleg staat op:

👉 Meer lezen/aanvragen compensatie Delta

Dus: meer dan twaalf uur storing? Compensatie!

Samengevat: bij een volledige uitval van je netwerk van twaalf uur of meer heb je recht op een vergoeding van minimaal één dertigste van je maandbedrag. Bij sommige providers kun je al eerder compensatie krijgen, maar dat is geen wettelijke verplichting. De meeste providers maken het aanvragen makkelijk via hun eigen omgeving of app. Heb je geen toegang tot je account, dan kun je altijd contact opnemen met de klantenservice. De verwerking duurt meestal een paar weken. Laat je niet afschepen als je recht hebt op compensatie. De regeling is wettelijk vastgelegd!