Je beschikt over een mooie videocollectie of hebt een online video op het oog die je wilt downloaden van YouTube. Eén probleem: het zijn allemaal verschillende, logge bestandsformaten, of alleen beschikbaar op een streamingplatform. Niet handig als je ze wilt gebruiken, bijvoorbeeld op een smartphone of tablet. Hoe converteer je gratis je favoriete video’s in een handomdraai? ID.nl legt het uit.

Er bestaan verschillende situaties waarin je je favoriete beeldmateriaal graag omzet naar een ander bestandsformaat. Heb je bijvoorbeeld een videobestand dat je graag meeneemt naar familie en vrienden en ter plekke toont op je telefoon of tablet? Het is dan prettig om het bestand zo compact mogelijk te maken. Heb je een favoriete video die helaas alleen op een videoplatform (zoals YouTube) beschikbaar is? Dan kun je die video alsnog omzetten naar lokaal formaat, zodat je meer vrijheid hebt. Er bestaan verschillende programma’s voor het omzetten van video’s, zowel betaald als gratis. In dit artikel gebruiken we het gratis Handbrake voor het converteren van lokaal opgeslagen materiaal en het eveneens kosteloze Kabuu Video Downloader voor het downloaden van video’s en desgewenst extraheren van daarin aanwezige audio. 

Copyright 

Werk je met beeld en geluid? Houd altijd rekening met de auteursrechten. Bijvoorbeeld als je video’s lokaal bewaart of geluid van video’s vastlegt en gebruikt. Dat iets technisch mogelijk is, betekent nog niet dat het juridisch mag. Controleer dat per video- of audiobron en respecteer de auteursrechten. 

HandBrake 

Online vind je talloze programma’s voor het omzetten van video’s. Helaas wisselt de kwaliteit flink en word je in ongunstige gevallen bestookt met advertenties en zelfs malafide bestanden om te downloaden. Voor ons doel maken we gebruik van HandBrake. Dit is een opensource-programma dat zich richt op het transcoderen van video’s. Je vindt de nieuwste versie op www.handbrake.fr. Mogelijk is er na de installatie nog een .NET-component van Windows nodig: het installatieprogramma geeft aan wanneer dit het geval is en leidt je naar de relevante downloadpagina. 

In het hoofdvenster van HandBrake kun je een bestand of een volledige map omzetten. In het linkerdeel van het venster vind je de opties: kies voor Folder (Batch Scan) als je een volledige map in één keer wilt omzetten. Gaat het om een individueel bestand, dan kies je voor File. Rechts in het venster vind je een groot vlak waarnaar je bestanden of mappen kunt verslepen. Hierna wordt het detailvenster geopend. Het bovenste gedeelte van het venster bevat de details van de ingeladen video. Bij Preset geef je aan wat de gewenste resolutie en beeldkwaliteit zijn. Neem de tijd om deze lijst door te nemen: hier bepaal je voor welk doeleinde de video geschikt is. 

Uitvoerformaten 

In de lijst met presets zie je voorgedefinieerde formaten, zoals Fast 1080p en Very Fast 480p30. In de praktijk is het verstandig om formaten die je aanspreken, uit te proberen en hierna te bepalen of het resultaat naar wens is. In de categorie Web vind je formaten die zijn afgestemd op specifiek onlinegebruik. Wil je de video bijvoorbeeld gebruiken voor e-mail, dan kun je kiezen voor Gmail Medium 5 minutes 480p30. Ook vind je hier formaten specifiek voor videodiensten, zoals Vimeo (kies bijvoorbeeld Vimeo YouTube HG 1080p60). Verder biedt HandBrake kant-en-klare presets voor apparaten. Dat is interessant als je het materiaal geschikt wilt maken voor gebruik op bijvoorbeeld een Android-telefoon of iPhone. Ook voor het afspelen van de video op apparaten zoals Chromecast en je spelconsole zoals PlayStation, zijn presets beschikbaar. 

Verder vinden we een aparte sectie met allerhande populaire mkv-formaten en zijn er secties met formaten die pas verschijnen wanneer het bronbestand en de computer hiervoor geschikt zijn, zoals 4K-videoformaten. Je hoeft geen genoegen te nemen met een standaardpreset, maar kunt ook een eigen preset maken. Hierover lees je verderop, bij ‘Eigen presets’. 

Details opgeven 

Het tweede gedeelte van het venster is opgebouwd uit een aantal tabbladen, waarvan Summary het belangrijkst is. Hier bepaal je naar welk formaat de video wordt omgezet. Kies het formaat bij Format, bijvoorbeeld het populaire (en breed ondersteunde) MP4. Gaat het je alleen om het omzetten van de video en heb je geen aanvullende wensen, zoals het aanpassen van de afmetingen, dan geef je bij Save As aan waar het bestand mag worden opgeslagen en welke bestandsnaam wordt gebruikt. 

Klik hierna op When Done. Hier bepaal je wat er moet gebeuren nadat het bestand is omgezet. Zo kun je ervoor kiezen om de computer automatisch af te sluiten (Shutdown) of in de slaap- of stand-bystand te schakelen (Sleep of Hibernate). Tevreden over de instellingen? Klik op de knop Start Encode. Wil je eerst het resultaat bekijken, dan klik je op de knop Preview. Een nieuw venster opent: klik op Live Preview om een voorbeeldweergave te bekijken. 

 In één keer los 

Wil je meerdere bestanden omzetten? Je hoeft gelukkig niet alle bestanden per stuk om te zetten. Maak in plaats daarvan gebruik van de wachtrij. Nadat je de instellingen voor een bestand hebt opgegeven, klik je niet op de knop Start Encode, maar klik je op de knop Add to Queue. Wil je de rij bekijken? Klik op de knop Queue. Het cijfer ernaast geeft het aantal items in de wachtrij weer. Via hetzelfde overzichtsvenster kun je de conversie aftrappen. Klik daartoe op de knop Start Queue. Ook hier vind je de optie When Done, waarmee je bepaalt wat er met de computer moet gebeuren na het verwerken van de wachtrij. 

Eigen presets 

Hoewel HandBrake een flinke hoeveelheid bruikbare presets kent, heb je mogelijk eigen wensen. Maak je vaak gebruik van dezelfde instellingen, dan is het handig om deze als eigen preset op te slaan. Zo kun je ze altijd snel oproepen. Nadat je alle instellingen naar je hand hebt gezet, klik je op de knop Presets en kies je voor Save New Preset. Een nieuw venster opent. Geef een passende naam (Name) en beschrijving van de preset (Description) en bepaal in welke categorie de eigen preset moet verschijnen. Bij Resolution Limit geef je de maximale toegestane resolutie aan. Bij Audio kun je aangeven welke audiotracks als standaard moeten worden gebruikt (als er meerdere audiolagen aanwezig zijn) en bij Subtitles geef je optioneel aan welke standaardtaal voor ondertiteling actief moet zijn. Zodra je de informatie hebt opgegeven, klik op je Add. De preset wordt aan de lijst toegevoegd en is voortaan snel toegankelijk. 

Nog meer controle 

Tijd om een blik te werpen op de overige tabbladen. Open de tab Dimensions. Hier vind je instellingen om de oriëntatie van het beeld aan te passen. Werp hiervoor een blik op de sectie Orientation and Cropping. Zo kun je het beeld spiegelen (plaats een vinkje bij Flip), maar het beeld ook roteren (via Rotation). Die laatste optie is vooral handig bij oudere video’s die mogelijk geen volledig horizontaal beeld hebben (bijvoorbeeld scans van oude VHS-banden). 

In de sectie Resolution and Scaling kun je de resolutie van het materiaal aanpassen, maar ook een eigen resolutie bepalen als je specifieke wensen hebt. Verwijder dan eerst het vinkje bij Optimal Size. Hierdoor wordt de optie Scaled Size beschikbaar. Je kunt in beide vakken de gewenste resolutie opgeven. Tot slot is er de sectie Borders. Hier stel je eventuele randen van het beeldmateriaal in. Kies voor Custom en geef de gewenste afstanden op bij de instellingen Top, Left, Right en Bottom. Bij Colour geef je aan welke kleur de randen moeten hebben. 

Filters 

Ben je een meer gevorderde gebruiker, dan open je ook de tab Filters. Hier kun je optimalisaties aan het beeld opgeven. Zo vind je hier de optie Sharpen, waarmee je het beeld scherper kunt maken. Ook kun je eventuele ruis uit het beeld verwijderen en zelfs een kleurenvideo omzetten naar een versie bestaande uit grijstinten. 

Je kunt in HandBrake ook aangeven hoe de bestandsnaam standaard moet worden opgebouwd. Dat is handig als je meerdere bestanden omzet en telkens dezelfde structuur wilt aanhouden. Open het instellingenvenster via Tools / Preferences. Ga naar Output Files. Bij File Format geef je de gewenste opbouw van de bestandsnaam op. In de regel eronder vind je de verschillende mogelijkheden. Zo kun je onder meer de actuele datum en tijd opgeven, maar ook de kwaliteit, uitgedrukt in de gebruikte bitrate. 

Voor gevorderden 

HandBrake kent nog een paar andere tabbladen. Op de tab Video kun je bepalen welke encoder wordt gebruikt voor het omzetten van de video’s. Ook kun je hier de framerate bepalen en aangeven of er gebruik moet worden gemaakt van een dynamische of vaste framerate. In de sectie Quality bepaal je met een schuifregelaar de kwaliteit van het materiaal. Verder kun je een blik werpen op de tab Audio. Via deze tab kun je de standaard encoder voor de geluidslaag aanpassen. Ook hiervoor geldt: verander deze instellingen alleen als je de achterliggende werking en gevolgen voor de videokwaliteit kent. 

Video downloaden van YouTube en omzetten

Stel je voor dat je graag een online video van YouTube wilt gebruiken op je lokale computer. In zulke gevallen is het handig om de video te downloaden en eventueel om te zetten naar een ander formaat, zodat je deze ook zonder internetverbinding kunt bekijken. Met een zogeheten Video Downloader regel je dit betrekkelijk eenvoudig. We maken gebruik van Kabuu Video Downloader. Je mag dit programma gratis gebruiken. Bovendien ondersteunt het een flinke hoeveelheid resoluties (tot aan 4K) en wordt het niet stiekem geleverd met onnodige software, iets wat in dit domein helaas wel vaak gebeurt. Na installatie open je het programma. Breng nu een bezoek aan YouTube en open de video die je lokaal wilt bewaren. Kopieer het adres uit de adresbalk: selecteer het, klik erop met de rechtermuisknop en kies Kopiëren. Open het venster van Kabuu Video Downloader en klik op Paste Link. De video wordt toegevoegd aan de wachtlijst. Vervolgens kun je hem downloaden. Klik op de knop Download. Deze vind je rechts van de video in de wachtlijst. Standaard kiest Kabuu Video Downloader een bestandsformaat, maar je kunt dit ook zelf bepalen. Klik op de knop waarin het bestandsformaat wordt getoond (bijvoorbeeld MP4), kies Download Video en selecteer het gewenste formaat bij Format. Ook kun je hier de resolutie bepalen. 

In plaats van video’s los te downloaden, kun je ook in één keer een lijst met adressen opgeven. Dat is handig als je meerdere video’s wilt downloaden en omzetten. Klik op de knop Add Link en kies voor Add Links in Batch. Kopieer alle adressen in de lijst, waarbij je voor elke link een aparte regel gebruikt. Je kunt ook een volledige afspeellijst opgeven en alle inhoud hiervan downloaden en omzetten. Klik op Add Link en kies Add Playlist/User. 

Alleen geluid 

Mogelijk ben je niet geïnteresseerd in de video, maar gaat het je alleen om het geluid van het materiaal. Bijvoorbeeld bij een muziekvideo. Ook dan komt Kabuu Video Downloader van pas: je kunt een video selecteren en alleen het geluid downloaden. Plak wederom het webadres van de video via de knop Paste Link. Klik hierna op de rechthoekige knop met het standaardbestandsformaat (bijvoorbeeld MP4). Klik nu op het eerste menu Download Video. Een lijst klapt uit. Kies voor Download Audio. Bij Format geef je vervolgens het gewenste bestandformaat aan, bijvoorbeeld M4A. Sluit het venter via Close en klik nu op Download om alleen de audio binnen te halen. 

Alle video- en audiobestanden vind je door te klikken op de knop Download Folder. Je kunt deze map eenvoudig aanpassen aan een andere map. Klik op de knop Settings. Kies de tab Downloads en geef de nieuwe map aan bij Download folder. Via hetzelfde venster kun je ook aangeven welk bestandsformaat je voorkeur heeft. Kies de tab Format Preferences en selecteer het voorkeursformaat bij Prefered Format Order. Gebruik de knoppen Up en Down om de gewenste volgorde van formaten in te stellen. Bij Prefered Subtitle Language kies je welke taal bij voorkeur voor de ondertiteling moet worden gebruikt (uiteraard alleen indien beschikbaar).

Er zijn veel (gratis) e-boeken te vinden op het internet, maar misschien luister je liever dan dat je leest. Met de juiste tools zet je een e-book om naar een luisterboek. Of je maakt zelf een audioverhaal, met een stem en taal naar keuze, en helemaal gratis. In dit artikel lees je hoe je dat doet.

Je kunt een e-book natuurlijk zelf hardop voorlezen en je stem opnemen, maar dat is erg tijdrovend en weinig zinvol. Het ligt anders als je (e-)boeken of tijdschriften inspreekt voor mensen met een leesbeperking, bijvoorbeeld in samenwerking met organisaties als Dedicon (https://www.dedicon.nl) en Transkript (https://www.transkript.be). Er bestaan zelfs heuse stemmenbureaus waar mensen met een goede stem ingehuurd worden om teksten in te spreken.

Zulke initiatieven zijn zeker waardevol, maar de insteek hier is anders. Stel: je hebt een paar leuke e-boeken gevonden, maar lezen is niet je ding. Je luistert liever naar verhalen, bijvoorbeeld in de auto of met koptelefoon op de bank. Of je wilt eigen verhalen, eventueel door AI gegenereerd, laten voorlezen door een professionele stem, zelfs in meerdere talen. Denk aan sprookjes voor kinderen voor het slapengaan of een verhaaltje tijdens lange autoritten. Een interessant project, dat vooral de iets gevorderde lezer zal aanspreken.

E-boeken vinden

De tool waarmee we straks e-boeken naar luisterboeken converteren, kan – zoals de meeste legale software – in principe niet overweg met DRM-beschermde exemplaren (Digital Rights Management). Gelukkig zijn er voldoende niet-beschermde en gratis e-boeken beschikbaar. Een van de oudste publieke domeinprojecten is Project Gutenberg (https://www.gutenberg.org), met meer dan 75.000 titels, vooral klassiekers. Andere bronnen zijn onder meer ManyBooks.net (https://www.manybooks.net), Standard Ebooks (https://www.standardebooks.org) en FreeEbooks.net (https://www.free-ebooks.net). De focus ligt doorgaans op Angelsaksische werken, maar je kunt vaak filteren op taal en andere criteria. Specifiek voor Nederlandstalige titels is https://www.dbnl.org een goed vertrekpunt.

Afhankelijk van de bron kun je e-boeken vaak in meerdere formaten downloaden, zoals epub, mobi, azw3, pdf en txt. Het open en gestandaardiseerde epub-formaat is een van de populairste en meest geschikte, zeker ook voor conversie naar luisterboeken. Epub ondersteunt tevens interne navigatie, zoals inhoudsopgaven, die tools als ebook2audiobook kunnen gebruiken om hoofdstukken te scheiden. De belangrijkste versies zijn epub 2.x en 3.x, waarbij deze laatste technologieën als html5 en css3 ondersteunt, bruikbaar voor nieuwe e-readers en apps.

Beheren en omzetten

Onze focus ligt op het converteren naar audioboeken, maar we laten je eerst kort kennismaken met de gratis opensource-tool Calibre (https://www.calibre-ebook.com; beschikbaar voor meerdere platformen). Hiermee beheer je niet alleen je e-boeken, je kunt ze ook naar een ander, beter formaat omzetten.

Installeer de tool, start deze op en stel de taal, een geschikte locatie voor je boeken en je favoriete e-reader in (kies eventueel Generisch / Smartphone).

Om e-boeken aan je bibliotheek toe te voegen, klik je op het pijlknopje bij Boeken toevoegen en kies je bijvoorbeeld Boeken toevoegen uit een enkele map. Deze verschijnen in het midden, waar je ze op kolom naar keuze sorteert. Dubbelklik op een voorbeeld om meer details te zien, zoals het formaat. Met een dubbelklik op de titel kun je het boek lezen met de ingebouwde leesmodule.

Je kunt ook e-boeken uit e-readers ophalen en uitwisselen door deze met je pc te verbinden en via de knop Toestel op te halen, maar daar gaan we hier niet verder op in.

Converteren

Calibre converteert normaal automatisch boekformaten voor specifieke apparaten, maar je kunt ook handmatig converteren. Selecteer een of meer boeken in de bibliotheek en klik op het pijlknopje bij Boeken converteren. Kies Individueel converteren of Een groep converteren, waarbij de instellingen dan voor alle geselecteerde boeken gelden.

In het dialoogvenster pas je indien gewenst onderdelen aan, zoals Metagegevens (inclusief omslagafbeelding), Inhoudsopgave en meer. Je kunt deze ook gewoon laten zoals ze zijn en direct klikken op het pijlknopje rechtsboven.

Bij Uitvoerformaat kies je uit allerlei formaten, waaronder het prima geschikte EPUB. Zodra je een formaat selecteert, kun je via het linker paneel <formaat->uitvoer nog extra opties instellen.

Bevestig met OK. Rechtsonder in het Calibre-hoofdvenster volg je het conversieproces via de knop Taken. Zo'n conversie duurt meestal maar enkele seconden.

Ebook2audiobook

We zijn nu klaar om ons eerste e-boek om te zetten in een luisterboek. Dat doen we met het gratis ebook2audiobook. Deze tool gebruikt AI-gestuurde TTS-technologie (text-to-speech), wat zorgt voor natuurlijk klinkende stemmen.

We beginnen met een installatie onder Windows. Dit duurt even, maar verloopt grotendeels automatisch. Je hebt wel Python nodig om scripts te kunnen uitvoeren.

Ga naar de site via https://www.kwikr.nl/pydl, download de Windows-installer en start deze met een dubbelklik. Vink in het startvenster zowel Use admin privileges when installing py.exe als Add python.exe to PATH aan. Klik op Install Now.

Test na installatie of alles goed is verlopen door op de Opdrachtprompt het commando python --version uit te voeren. Je zou nu het versienummer van Python moeten zien.

Surf daarna naar https://www.kwikr.nl/ebook2. Klik op de groene Code-knop en kies Download ZIP. Pak dit archief uit naar een lege map, een proces dat wel even kan duren.

Installeren

Open de submap ebook2audiobook-main in de uitgepakte map via de Opdrachtprompt, bijvoorbeeld met het commando

In deze map zie je onder meer het tekstbestand requirements.txt. Als je dit opent in een teksteditor als Kladblok, zie je dat het een lijst bevat met dertig vereiste Python-onderdelen. Je installeert ze vanuit deze map met het commando

Start vervolgens het batchbestand ebook2audiobook.cmd vanuit dezelfde map door dit als commando in te voeren en met de Enter-toets te bevestigen. Je kunt dit bestand gerust vooraf bekijken met Kladblok. Het script installeert extra Python-pakketten en start het programma in een eigen (gevirtualiseerde) omgeving om potentiële conflicten met andere Python-pakketten te vermijden.

Bij de start verschijnen normaal meldingen dat onderdelen als onder andere ffmpeg, nodejs en sox ontbreken, maar het batchbestand zorgt gelukkig zelf voor de installatie.

Neem gerust de tijd voor een kopje koffie, want de installatie duurt behoorlijk lang. Er worden namelijk duizenden kleine bestanden in de map geplaatst, goed voor meer dan 4 GB.

Waarschijnlijk vraagt je Windows-firewall op het einde nog toestemming en verschijnt onderaan de melding http://0.0.0.0:7860. Laat het opdrachtpromptvenster gewoon geopend.

Webinterface

Tik nu het adres localhost:7860 in de adresbalk van je browser. Krijg je een melding als 'Deze site is niet bereikbaar', dan is het opdrachtprompt-venster waarschijnlijk afgesloten. Je kunt trouwens het lopende proces in dit venster indien gewenst ook altijd zelf afsluiten met Ctrl+C.

Om het script weer op te starten en de webinterface beschikbaar te maken, voer je gewoon opnieuw het batchbestand ebook2audiobook.cmd uit. Het script merkt dat alles al is geïnstalleerd, dus je kunt vrijwel meteen verder. Ververs de webpagina indien nodig.

Ebook2audiobook is in essentie een opdrachtregelscript en de webinterface is weinig meer dan een grafische schil. In dit artikel beperken we ons tot het gebruik van die interface. Wil je verder graven, dan moet je je verdiepen in de opdrachtregelparameters.

Conversie-uitvoer

Selecteer linksboven File en klik op Click to upload. Selecteer een geschikt e-boek of ander tekstbestand. Geef bij Language aan wat de brontaal is; scrol eventueel tot bij More languages (A-Z). Je kunt ook handmatig een taal ingeven, zoals Dutch – Nederlands.

Bij Optional kies je een bestaande stem, waaronder die van bekende personen als David Attenborough of Morgan Freeman. Via de pijlknop beluister je een voorbeeld.

Wil je niet alleen de stem, maar ook toon en stijl laten nabootsen, selecteer deze persoon dan ook (indien beschikbaar) bij Fine Tuned Models in plaats van de standaardoptie Internal.

Standaard staat bij TTS Base de engine xtts geselecteerd, die meestal de beste resultaten geeft. Je kunt ook met de andere beschikbare engines experimenteren (het beste gaat dat met een korte tekst ter test).

Heb je een ondersteunde gpu, vink dan GPU aan bij Processor Unit om de conversie aanzienlijk te versnellen. Kies tot slot een geschikt uitvoerformaat. Meestal stelt de tool m4b voor, omdat dit hoofdstukken ondersteunt, je leespositie bewaart en bij hoge compressie toch goede kwaliteit levert. Andere opties zijn onder meer flac, m4a, mp3 en ogg.

Tot slot kun je op het tabblad Fine Tuned Parameters nog enkele technische aspecten bijsturen, zoals Temperature (hoe hoger, hoe creatiever, maar ook hoe minder accuraat) en Speed (de spreeksnelheid).

Is alles ingesteld, klik dan onderaan op de gele balk om de conversie te starten. Houd er rekening mee dat het omzetten naar natuurlijke stem veel rekenkracht vergt. Bij een doorsnee e-boek is het programma al snel een dag of nacht bezig, al kun je natuurlijk ook eigen, korte verhalen importeren. Dit kan eventueel ook in pdf, txt, docx of html.

Eigen stem

Na afloop kun je het resultaat vanuit de webinterface beluisteren. Gebruik de pijlknop linksonder om het bestand (vanuit de tijdelijke submap \tmp) op te slaan op een gewenste locatie. Je speelt het daarna af in je favoriete app, bijvoorbeeld met een mediaspeler als de gratis mediaspeler VLC media player (https://www.videolan.org).

Je kunt ook een andere stem gebruiken, bijvoorbeeld je eigen stem. Hiervoor heb je een stemopname nodig van maximaal zes minuten, liefst in mono, met een sample rate van 16K en opgeslagen als wav-bestand.

Heb je een opname in een ander formaat, dan converteer je die eenvoudig met een gratis tool als het uitstekende Shutter Encoder (https://www.shutterencoder.com). Open het opnamebestand, kies WAV bij Functie selecteren, stel bij Audio-instellingen in op Mix audiobestanden naar: Mono en Bemonsteringsfrequentie wijzigen naar: 16k. Bevestig op Functie starten.

In de webinterface van ebook2audiobook klik je bij Cloning Voice Audio File op Klik om te uploaden en verwijs je vervolgens naar het wav-bestand. De opname wordt meteen verwerkt en automatisch geselecteerd. Je kunt de stem hier ook beluisteren.

Metadata

Ook luisterboeken kun je voorzien van een omslagfoto, titel, auteur, trefwoorden en andere metadata. Wil je dit vóór de conversie regelen, dan doe je dat het makkelijkst in Calibre: klik met rechts op de titel van het e-boek (epub) en kies Metagegevens bewerken.

Hoewel je bepaalde metadata ook via ebook2audiobook kunt meegeven, is dat minder eenvoudig. Achteraf aanpassen is dan praktischer, bijvoorbeeld met een gratis tag-editor als Mp3tag (https://www.mp3tag.de/en), geschikt voor onder meer mp3, mp4, m4a en m4b.

AI-creatie

Met behulp van AI laat je ook heel eenvoudig eigen teksten of verhalen maken, zoals sprookjes voor het slapengaan, inclusief een mooie omslagafbeelding. We tonen kort hoe je dat doet in ChatGPT (https://www.chatgpt.com).

Meld je aan bij de app en geef een uitvoerige prompt in waarin je precies beschrijft welk type verhaal je wilt: het onderwerp, de personages, de setting, de stijl en de gewenste lengte. Je kunt het resultaat naderhand met extra prompts verder bijsturen.

Is het verhaal klaar, kopieer de tekst naar het klembord en plak het in een Word-document. Dat kun je eventueel via Calibre omzetten naar een epub-bestand.

Vraag de chatbot ook om een passende tekening bij het verhaal, bijvoorbeeld met de hoofdpersonages. Via de plusknop kun je optioneel één of meer foto's uploaden als model en vragen om de illustratie daarop te baseren.

Je voegt de afbeelding vervolgens samen met andere metadata toe aan je epub-bestand in Calibre. Ebook2audiobook maakt er dan een spannend luisterverhaal van. Voor elke dag eentje, misschien wel met je eigen stem om het helemaal echt (of echt nep) te maken.

Met zijn elegante touchscreen, ruime kijkvenster en geïntegreerde verlichting is de Bosch Serie 6 Air Fryer een heuse blikvanger. Naast het oog willen je smaakpapillen natuurlijk ook wat. We voelden deze stijlvolle airfryer een aantal weken aan de tand. Lees hier onze ongezouten mening.

Dankzij een riante capaciteit van 7,2 liter is de Serie 6 Air Fryer (MAF671B1) geschikt voor gezinnen. Naast de airfryer zelf levert de Duitse fabrikant een grillrooster en vijf vleesspiesjes mee. Dit grillrooster komt ook van pas als je gerechten wilt 'stapelen'. Kortom, keukenprinsen en -prinsessen kunnen er alle kanten mee op. Na het uitpakken kan de kok van dienst er vrijwel meteen mee aan de slag. Je dient wel eerst even het handvat op het mandje te monteren, maar dat is vanwege het kliksysteem zo gepiept. De behuizing weegt nog geen 6 kilo, waardoor je deze airfryer van 30,9 × 31,4 × 38,8 centimeter relatief makkelijk meeneemt, mocht dat nodig zijn.

©Maikel Dijkhuizen

Kookinstellingen kiezen

Het touchscreen bevat duidelijke pictogrammen voor patat, kip, vlees, vis, groente, gebak en brood. Daarnaast is er een warmhoudfunctie. Zodra je op een van de pictogrammen tikt, selecteert het apparaat de bijbehorende temperatuur en kooktijd. Het kan eigenlijk niet misgaan. Vanzelfsprekend pas je deze automatische instellingen naar eigen inzicht aan. Gebruik hiervoor de plus- en minknoppen. Kies hierbij tussen een temperatuur van minimaal 40 en maximaal 200 graden Celsius. Dat gaat in stapjes van vijf graden. Het opgegeven uitgangsvermogen bedraagt 1800 watt. Wanneer er een kookprogramma is gestart, komt het geluidsniveau uit op zo'n 63 decibel. Dat valt erg mee, zodat je in de keuken gelukkig nog gewoon een gesprek kunt voeren.

©Maikel Dijkhuizen

Eten bereiden

Op de bodem van het mandje bevindt zich een uitneembaar rooster. Hierop plaats je rechtstreeks een flinke lading friet, snacks of groente. Voor het bereiden van vlees kun je eventueel ook het bijgesloten grillrooster gebruiken. Een minpunt is het ietwat stroeve sluitsysteem voor het mandje. De onderzijde bevat weliswaar antislipvoetjes, maar het apparaat glijdt evengoed (te) makkelijk over het keukenblad. Hierdoor is het noodzakelijk om de achterkant van de behuizing met één hand tegen te houden als je het mandje in het apparaat duwt. Zeker wanneer het apparaat al warm is, is dat niet zo prettig.

Dankzij het kijkvenster houd je de voortgang van het gerecht nauwlettend in de gaten. Tik je op het pictogram met het lampje, dan gaat de verlichting ongeveer tien seconden branden. Voor diverse kookprogramma's activeert de Serie 6 Air Fryer (MAF671B1) het zogeheten Shake-alarm. Je hoort dan om de zoveel minuten een piepend geluid. Na het schudden van het mandje gaat het kookproces weer verder.

©Maikel Dijkhuizen

Knapperige gerechten

Net als de meeste airfryers heeft ook dit exemplaar boven in de behuizing een verwarmingselement en ventilator. Deze fan blaast de hete lucht omlaag. Volgens de fabrikant heeft deze airfryer voldoende power om vijf porties friet klaar te maken. Dat blijkt ook in de praktijk. Het bereiden van 750 gram patat is bijvoorbeeld geen enkel probleem. Leg daarnaast gerust tien kroketten in de mand, want ze worden stuk voor stuk warm. Bosch claimt dat je gerechten zonder voorverwarmen kunt klaarmaken, maar neem deze belofte met een flinke korrel zout. Voor een knapperig resultaat is het namelijk wel degelijk nodig om de airfryer voor te verwarmen. Daarnaast is goed schudden essentieel, anders worden de frietjes niet gelijkmatig gaar.

Verder zien we een verschil in kleur, maar gelukkig smaken ook de ietwat bleke patatjes prima. Na de maaltijd ben je weinig tijd kwijt met schoonmaken. De gladde buitenkant bevat geen knoppen die uitsteken, waardoor je de behuizing vlot kunt afnemen. Verder zijn alle losse onderdelen vaatwasserbestendig. Was je het mandje handmatig af, dan belandt er soms wel wat water of sop in de loze ruimte van het kijkvenster. Dit kijkvenster bestaat namelijk uit twee 'plaatjes' van transparante kunststof. Overigens trekt dat vocht snel weg.

©Maikel Dijkhuizen

©Maikel Dijkhuizen

Bosch Serie 6 Air Fryer kopen?

De Bosch Serie 6 Air Fryer heeft een goede prijs-kwaliteitverhouding. Merken als Ninja, Inventum en Tefal produceren weliswaar vergelijkbare airfryers tegen een iets lagere aanschafprijs, maar toch vinden we de adviesprijs van 169,99 euro gerechtvaardigd. Dit apparaat beschikt tenslotte over enkele extra's die veel andere producten niet hebben. Zo volg je met het kijkvenster en de verlichting het kookproces op de voet. Bovendien maak je de airfryer inclusief alle accessoires binnen mum van tijd schoon. Ook niet onbelangrijk; de gerechten smaken prima! Jammer genoeg levert Bosch geen fysiek receptenboek mee.