Of het nu gaat om een tekstdocument, een afbeelding, video of audio, je wilt je eigen digitale creaties niet zomaar vrijgeven voor oneigenlijk gebruik. Door een watermerk toe te voegen, maak je duidelijk dat het jouw eigendom is. We bespreken enkele (gratis) tools waarmee dit mogelijk is.

Soms wil je je digitale creaties delen, maar tegelijkertijd voorkomen dat anderen deze zonder jouw toestemming verspreiden. Een specifieke licentie, zoals een Creative Commons-licentie CC BY-NC-ND, kan (voor artistieke werken) uitkomst bieden. Hiermee mogen anderen in een niet-commerciële context je werk gebruiken en delen zonder aanpassingen, mits ze jou expliciet crediteren. Op deze website vind je een handige licentiekiezer om gericht de beste CC-licentie te selecteren. Hiermee kun je het auteursrecht afbakenen, hoewel naleving niet gegarandeerd is.

Een watermerk toevoegen biedt extra bescherming, al is dat ook niet volledig … waterdicht. Je bepaalt zelf hoe en waar je het watermerk plaatst, maar het is wel aan te raden dit op een moeilijk te verwijderen plek te doen, zonder dat het te opvallend is of afleidt. Gebruik bij voorkeur een consistent ontwerp en formaat voor je watermerken om professionaliteit uit te stralen.

Watermerk in Word

Begin met het openen van een Word-document en selecteer het tabblad Ontwerpen. Kies in de sectie Pagina-achtergrond voor Watermerk. Je ziet een aantal standaardopties, zoals Urgent en Niet kopiëren, maar voor een eigen ontwerp kies je Aangepast watermerk. Je hebt de keuze tussen een Afbeelding als watermerk en Tekst alswatermerk.

Kies je voor een afbeelding, verwijs dan naar een passend plaatje en stel de schaal in, variërend van Auto tot een specifiek percentage tussen 500% en 50%. Als de afbeelding niet goed geschaald wordt, pas dan eerst de afmetingen van je afbeelding aan in een beeldbewerker. Je kunt ook overwegen om Wassen aan te vinken om het plaatje minder opvallend te maken.

Kies je voor tekst, voer dan de gewenste tekst in en selecteer het Lettertype, de Grootte, Kleur en Indeling (Diagonaal of Horizontaal). Het is raadzaam om ook Semitransparant aan te vinken. Voor het verwijderen van een watermerk vind je in hetzelfde menu de optie Watermerk verwijderen.

Watermerk in Writer

In Writer, van de gratis kantoorsuite LibreOffice, kun je ook watermerken toevoegen. Voor tekstwatermerken open je het menu Opmaak en selecteer je Watermerk. In het dialoogvenster voer je de gewenste tekst in en stel je Lettertype, Hoek (in stappen van 45°), Transparantie en Kleur in.

Het invoegen van een afbeelding als watermerk is iets complexer. Ga naar Invoegen, kies Afbeelding en verwijs naar een geschikt plaatje. Hoewel je in het menu bij Stijl voor Watermerk kunt kiezen, toonden tests geen merkbaar verschil met de optie Afbeeldingen.

Selecteer de geplaatste afbeelding en open het Eigenschappenvenster via de zijbalk aan de rechterkant of met de sneltoets Ctrl+Alt+1 (numeriek toetsenbord). Stel hier Omloop in op Door, kies een transparantiepercentage (bijvoorbeeld 75%) en pas de Draaiing aan (bijvoorbeeld naar 45°). De positie en grootte van de afbeelding kun je met de muis direct in je document aanpassen.

Pdf

Om ongeautoriseerde aanpassingen aan je tekstdocument tegen te gaan, kun je het document met een wachtwoord beveiligen, maar dat is niet altijd de handigste optie. Eenvoudiger is het om het bestand op te slaan als pdf. In Word ga je naar Bestand / Opslaan als en selecteer je PDF (*.pdf). In Writer selecteer je Bestand / Exporteren als / PDF. Writer biedt veel exportopties, waaronder Met watermerk ondertekenen, maar elke ingevoerde tekst verschijnt dan als een lichtgroen watermerk over de hele bladspiegel.

Om een al bestaand pdf-document van een watermerk te voorzien, kun je gebruikmaken van het gratis PDF24, beschikbaar als online tool en als offline desktop-app. Klik op Watermerk toevoegen, open een of meerdere pdf-documenten, voer je tekst in met alle gewenste parameters, klik nogmaals op Watermerk toevoegen en daarna op Opslaan.

Aan afbeelding toevoegen

Je kunt met vrijwel elke fotobewerkingstool die om kan gaan met meerdere lagen een watermerk toevoegen. Zo lukt het met het in recente Windows-versies ingebouwde Paint, maar de opties zijn beperkt. Uitgebreider is de gratis tool GIMP, waarover we eerder een uitgebreid artikel hebben geschreven.

Om een tekstueel watermerk in GIMP toe te voegen, selecteer je de teksttool (sneltoets T), klik je op de gewenste locatie in je afbeelding en typ je de tekst. Pas vervolgens het lettertype, de grootte en de kleur aan. In het lagenpaneel selecteer je de tekstlaag en stel je met de schuifregelaar de transparantie in.

Voor een grafisch watermerk open je via Bestand / Openen als lagen een afbeelding, en schaal en verplaats (bijvoorbeeld via het Geïntegreerd Transformeergereedschap, sneltoets Shift+T) je deze naar wens. Stel ook hier de optimale laagdekking in.

Als je bereid bent je afbeeldingen te uploaden, kun je een online tool als Watermark.ink overwegen. Upload je foto(’s), selecteer er één en kies voor Text of Logo. Voor deze laatste optie upload je het gewenste logo, stel je de Opacity in (bijvoorbeeld op 0,4) en download je de foto(’s) als jpeg of png in de gewenste kwaliteit. Voor het downloaden van meerdere foto’s in een zip-bestand moet je je aanmelden bij de dienst.

Afbeeldingen in batch

Hoewel GIMP standaard geen batchbewerkingen voor het plaatsen van watermerken aanbiedt, is dit wel mogelijk met de gratis plug-in BIMP (klik op Latest). Na een eenvoudige installatie van de plug-in vind je deze terug in GIMP onder Bestand / Batch Image Manipulation. Open de plug-in, voeg de gewenste afbeeldingen toe, klik op Add en selecteer Voeg een watermerk toe. Je kunt kiezen voor een tekst- of afbeeldingswatermerk en vervolgens pas je de parameters als Lettertype, Kleur, Transparantie en Positie in. Bevestig met OK, kies een doelmap en klik op Apply.

Een alternatief voor wie GIMP te complex vindt, is Imbatch (gratis voor persoonlijk gebruik; ook portable). Open deze tool, importeer de gewenste afbeeldingen, selecteer ze (met Ctrl+A) en klik op Toevoegen taak. Ga naar de rubriek Alles en zoek naar Watermerk of Watermerk tekst. We nemen deze laatste als voorbeeld. Vul de parameters naar wens in op de tabbladen Dimensions, Position, Lettertype en Effects, en start de batchverwerking door op de blauwe pijlknop linksboven te klikken.

Toevoegen met commando’s

Gevorderde gebruikers zijn hebben vast weleens gehoord van FFmpeg, een krachtige bibliotheek voor het manipuleren van allerlei mediabestanden. De mogelijkheden zijn legio, maar we beperken ons hier tot het toevoegen van een watermerk. Download het meest recente zip-bestand voor Windows (in ons geval: ffmpeg-master-latest-win64-gpl.zip) en pak dit uit. Ga met de Verkenner naar de submap \bin en voer het bestand ffmpeg.exe uit – eventueel neem je dit pad op in je gebruikersvariabelen, met het commando:

Met de volgende instructie kun je een tekstueel watermerk aan een afbeelding toevoegen:

We kozen hier voor een witte tekstkleur met een fontgrootte van 100 pixels, waarbij het watermerk terechtkomt op 10 pixels van de linkerbovenhoek, met behoud van de originele codec.

Met een vergelijkbare opdracht voeg je een watermerk met een logo toe:

Er zijn nog veel meer parameters waarmee je het resultaat kunt bijsturen, maar we hebben helaas niet de ruimte hier dieper op in te gaan. Uitvoerige uitleg en voorbeelden vind je hier.

Je kunt dergelijke commando’s ook in een batchbestand opnemen om in één keer meerdere beeldbestanden van een watermerk te voorzien. Tik daarvoor de volgende coderegel in Kladblok in, bewaar deze bijvoorbeeld als watermerklogo.bat en voer het batchbestand uit:

Video

Je kunt zelfs in een video een watermerk opnemen. Dit kan eveneens met FFmpeg. De opdracht is identiek aan die voor het toevoegen in een afbeelding en kun je dus ook in een batchbestand opnemen. We nemen een logo als voorbeeld, maar het kan ook met tekst:

Als je werken met commando’s te lastig vindt, kies dan voor een tool met een grafische interface. In principe is elke flexibele videobewerker geschikt, maar wij nemen ShutterEncoder als voorbeeld. Start de tool en importeer de video’s met Bladeren. Onder Functie selecteren kies je bij Uitvoer codecs voor een codec als H.265 (HEVC) of AV1, en stel je de bestandsextensie (container) in, bijvoorbeeld mp4, mkv of webm.

De geselecteerde video verschijnt in het middelste gedeelte. Ga naar het rechterpaneel en open Tijdcode / bestandsnaam / tekst weergeven. Activeer Tekstweergeven en voer de gewenste tekst in. Je kunt hier ook Lettertype, Kleur, Achtergrond, Grootte, Opaciteit evenals de X- en Y-positionering instellen. Voor een logo als watermerk, kies je Afbeelding / video als watermerk toevoegen. Klik op Watermerk toevoegen en verwijs naar een geschikte afbeelding. Hierbij kun je de Grootte, Opaciteit en X- en Y-posities aanpassen (of je verplaatst het watermerk met de muis).

Ga ten slotte naar het linkerdeelvenster, klik op Wijzigen en stel een geschikte bestemmingsmap in. Start de bewerking met Functie starten en wacht tot het proces voltooid is.

Audio

Een akoestisch signaal als watermerk inbedden in een audiobestand kun je doen met het gratis Audacity.

Installeer en start Audacity, en open je audiobestand via Bestand / Openen. Importeer vervolgens een kort audiofragment dat je als watermerk wilt gebruiken via Bestand / Importeren / Audio. Dit verschijnt in een apart spoor. Selecteer en versleep het op dit spoor tot de plek waar je het in het hoofdbestand wilt horen. Je kunt dit fragment meerdere keren laten horen door het fragment met Ctrl+C te kopiëren en op een andere plaats met Ctrl+V te plakken. Zoom eventueel in met het vergrootglas.

Sleep nu met ingedrukte linkermuisknop over de audiofragmenten op het tweede spoor zodat ze allemaal geselecteerd worden. Ga naar Effecten / Volume en compressie / Versterken. Verlaag de schuifregelaar, luister via Voorbeeld, en bevestig met Toepassen. Druk daarna op Ctrl+A om beide tracks te selecteren, ga naar Tracks en kies Mix / Mixen en naar nieuwetrack renderen om ze te combineren. Sluit de twee oorspronkelijke tracks met het kruisje en exporteer het gemixte audiobestand via Bestand / Audio exporteren.

Het gebrek aan een rijk contrast is een van de grootste ergernissen bij lcd- en ledtelevisies. Fabrikanten hebben daarom een slimme techniek bedacht die het contrast aanzienlijk verbetert: local dimming. In dit artikel leggen we uit hoe deze techniek van jouw grijze nachtlucht weer een inktzwarte sterrenhemel maakt.

Het contrast van je televisie is misschien wel de belangrijkste eigenschap voor mooi beeld. We willen dat wit verblindend wit is en zwart echt inktzwart. Bij oledtelevisies is dat makkelijk, want daar geeft elke pixel zelf licht. Maar de meeste televisies in de Nederlandse huiskamers zijn nog steeds lcd- of ledschermen (inclusief QLED). Die werken met een lamp achter het scherm, de zogeheten backlight. Local dimming is de techniek die probeert de nadelen van die achtergrondverlichting op te lossen.

Om te begrijpen waarom local dimming nodig is, moet je eerst weten hoe een standaard led-tv werkt. Simpel gezegd is het een groot paneel met pixels die zelf geen licht geven, maar alleen van kleur veranderen. Achter die pixels brandt een grote lichtbak. Als het beeld zwart moet zijn, sluiten de pixels zich om het licht tegen te houden. Helaas lukt dat nooit voor de volle honderd procent; er lekt altijd wat licht langs de randjes. Hierdoor zien donkere scènes er vaak wat flets en grijzig uit. De achtergrondverlichting staat immers vol aan, ook als het beeld donker moet zijn.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

De lampen dimmen waar het donker is

Local dimming pakt dit probleem bij de bron aan. In plaats van één grote lichtbak die altijd aan staat, verdeelt deze techniek de achtergrondverlichting in honderden (en bij duurdere tv's soms duizenden) kleine zones. De televisie analyseert de beelden die je kijkt continu. Ziet de processor dat er linksboven in beeld een donkere schaduw is, terwijl rechtsonder een felle explosie te zien is? Dan worden de lampjes in de zone linksboven gedimd of zelfs helemaal uitgeschakeld, terwijl de lampjes rechtsonder juist fel gaan branden.

Het resultaat is direct zichtbaar. Zwart wordt weer echt zwart, simpelweg omdat er geen licht meer achter dat deel van het scherm brandt. Tegelijkertijd blijven de lichte delen van het scherm helder. Dat zorgt voor een veel groter contrast en geeft het beeld meer diepte. Vooral bij het kijken van HDR-films en -series is dat van belang. Zonder local dimming kan een led-tv eigenlijk geen goed HDR-beeld weergeven, omdat het verschil tussen licht en donker dan te klein blijft.

©ER | ID.nl

Niet alle local dimming is hetzelfde

Het klinkt als een wonderoplossing, maar de uitvoering verschilt enorm per televisie. Het grote toverwoord hierbij is het aantal zones. Hoe meer zones de tv onafhankelijk van elkaar kan aansturen, hoe preciezer het licht kan worden geregeld. Goedkopere televisies gebruiken vaak edge lit local dimming. Hierbij zitten de lampjes alleen in de rand van de tv. Dat werkt redelijk, maar is niet heel nauwkeurig. Je ziet dan soms dat een hele verticale strook van het beeld lichter wordt, terwijl er eigenlijk maar één klein object moest worden verlicht.

De betere variant heet full array local dimming. Hierbij zitten de lampjes over de hele achterkant van het scherm verspreid. De allernieuwste en beste vorm hiervan is miniLED. Daarbij zijn de lampjes zo klein geworden dat er duizenden in een scherm passen, wat de precisie van oled begint te benaderen. Als er te weinig zones zijn, kun je last krijgen van zogenaamde 'blooming'. Dat zie je bijvoorbeeld bij witte ondertiteling op een zwarte achtergrond: er ontstaat dan een soort wazige lichtwolk rondom de letters, omdat de zone groter is dan de tekst zelf.

Ga voor de full monty!

Local dimming is dus geen loze marketingkreet, maar een dankbare techniek voor iedereen die graag films of series kijkt op een led- of QLED-televisie. Het maakt het verschil tussen een flets, grijs plaatje en een beeld dat van het scherm spat met diepe zwartwaarden. Ben je in de markt voor een nieuwe tv? Vraag dan niet alleen óf er local dimming op zit, maar vooral of het gaat om full array dimming. Je ogen zullen je dankbaar zijn tijdens de volgende filmavond!

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt of die zijn voorzien van bijzondere eigenschappen. Met een robotstofzuiger wordt de vloer schoongehouden, terwijl je er niet bij hoeft te zijn. En stofzuigen is dan wel het minste dat ze kunnen, want ook dweilen is voor veel modellen geen proleem. We vonden vijf geavanceerde exemplaren.

Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01

De Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01 is ontworpen om grote ruimtes aan te kunnen. Het apparaat heeft een stofzak van 3 liter en een werktijd tot 180 minuten in de laagste stand. In tegenstelling tot veel kleinere robots is deze HomeRun uitgerust met een stille motor; de opgave van 66 dB maakt hem relatief stil.

Er zit een dweilfunctie in zodat je de robot na het stofzuigen ook direct kunt laten dweilen. Via de app kies je voor een van de modi of plan je een schoonmaakprogramma in. De robot kan zichzelf navigeren, obstakels omzeilen en keert na gebruik terug naar het laadstation. Omdat de opvangbak groot is hoef je niet vaak te legen en dankzij de Li‑ion‑accu is hij geschikt voor grotere woningen. Het apparaat is van recente datum en daarom nog volop verkrijgbaar.

Dreame L10s Pro Ultra Heat

Deze robot combineert een groot stofreservoir van 3,2 liter met een lange werktijd van ongeveer 220 minuten. Dankzij de geïntegreerde dweilfunctie verwijdert hij niet alleen stof maar kan hij ook nat reinigen. De L10s Pro Ultra Heat gebruikt een zak in het basisstation, waardoor je het reservoir minder vaak hoeft te legen.

De Dreame is voorzien van een Li‑ion‑batterij aanwezig en de robot keert automatisch terug naar het station voor opladen en legen. De sensortechnologie helpt bij het vermijden van obstakels en het nauwkeurig schoonmaken van zowel harde vloeren als tapijt. Dankzij de meegeleverde app stuur je de schoonmaak aan, stel je no‑go‑zones in of plan je een dweilrondje.

Philips HomeRun 3000 Series Aqua XU3100/01

Deze Philips‑robot is bedoeld voor wie minder vaak handmatig wil schoonmaken. Hij beschikt over een gecombineerde stofzuig‑ en dweilfunctie en kan zichzelf legen via het automatische station. Met een gebruiksduur tot 200 minuten in de laagste stand en een geluidsniveau van 66 dB kan hij urenlang zijn werk doen zonder al te veel herrie. De stofcontainer van 35 cl is kleiner dan bij de HomeRun 7000, maar door het automatische leegmechanisme is dat geen probleem.

Je bedient het apparaat via de app en kunt daar zowel een schema programmeren als zones instellen. De Aqua XU3100/01 is een model uit de recente 3000‑serie en doordat hij een mop‑pad heeft kan hij zowel droog als nat reinigen, wat handig is voor harde vloeren zoals tegels en laminaat.

iRobot Roomba Combo j9+

De Roomba Combo j9+ is een model dat je vloeren zowel kan stofzuigen als dweilen. De Combo j9 beschikt over een opvangbak van 31 cl en hij kan zelf zijn inhoud legen in het automatische basisstation dat bij de set hoort. De Li‑ion‑accu zorgt voor een lange gebruiksduur en de robot maakt een routeplanning zodat elke ruimte efficiënt wordt schoongemaakt.

Via de app kun je zones instellen waar de robot niet mag komen en het dweilelement in‑ of uitschakelen. In de basis maakt de Combo j9+ zelfstandig een kaart van je woning en keert terug naar het station wanneer de accu moet opladen of de stofcontainer vol is. De robot is bedoeld voor huishoudens die gemak belangrijk vinden en biedt naast stofzuigen ook een dweilfunctie voor hardere vloeren.

MOVA Tech P50 Ultra

De MOVA Tech P50 Ultra is een forse robotstofzuiger met een basisstation. Het apparaat heeft een stofreservoir van 30 cl en wordt geleverd met een basisstation waarin je het stof eenvoudig kunt verwijderen. De robot produceert een geluidsniveau van 74 dB, iets hoger dan de Philips‑modellen, en weegt inclusief station ruim 13 kg.

Hij kan uiteraard ook automatisch terugkeren naar het station om op te laden of te legen. In de specificaties staat dat de MOVA is voorzien van een Li‑ion‑batterij en dat hij zowel kan stofzuigen als dweilen. De meegeleverde app maakt het mogelijk om routes in te stellen en zones te blokkeren. Met een vermogen van 700 W is hij krachtig genoeg voor tapijten en harde vloeren. Het is geschikt voor mensen die een uitgebreid station met automatische functies willen.