Of het nu gaat om een tekstdocument, een afbeelding, video of audio, je wilt je eigen digitale creaties niet zomaar vrijgeven voor oneigenlijk gebruik. Door een watermerk toe te voegen, maak je duidelijk dat het jouw eigendom is. We bespreken enkele (gratis) tools waarmee dit mogelijk is.

Soms wil je je digitale creaties delen, maar tegelijkertijd voorkomen dat anderen deze zonder jouw toestemming verspreiden. Een specifieke licentie, zoals een Creative Commons-licentie CC BY-NC-ND, kan (voor artistieke werken) uitkomst bieden. Hiermee mogen anderen in een niet-commerciële context je werk gebruiken en delen zonder aanpassingen, mits ze jou expliciet crediteren. Op deze website vind je een handige licentiekiezer om gericht de beste CC-licentie te selecteren. Hiermee kun je het auteursrecht afbakenen, hoewel naleving niet gegarandeerd is.

Een watermerk toevoegen biedt extra bescherming, al is dat ook niet volledig … waterdicht. Je bepaalt zelf hoe en waar je het watermerk plaatst, maar het is wel aan te raden dit op een moeilijk te verwijderen plek te doen, zonder dat het te opvallend is of afleidt. Gebruik bij voorkeur een consistent ontwerp en formaat voor je watermerken om professionaliteit uit te stralen.

Watermerk in Word

Begin met het openen van een Word-document en selecteer het tabblad Ontwerpen. Kies in de sectie Pagina-achtergrond voor Watermerk. Je ziet een aantal standaardopties, zoals Urgent en Niet kopiëren, maar voor een eigen ontwerp kies je Aangepast watermerk. Je hebt de keuze tussen een Afbeelding als watermerk en Tekst alswatermerk.

Kies je voor een afbeelding, verwijs dan naar een passend plaatje en stel de schaal in, variërend van Auto tot een specifiek percentage tussen 500% en 50%. Als de afbeelding niet goed geschaald wordt, pas dan eerst de afmetingen van je afbeelding aan in een beeldbewerker. Je kunt ook overwegen om Wassen aan te vinken om het plaatje minder opvallend te maken.

Kies je voor tekst, voer dan de gewenste tekst in en selecteer het Lettertype, de Grootte, Kleur en Indeling (Diagonaal of Horizontaal). Het is raadzaam om ook Semitransparant aan te vinken. Voor het verwijderen van een watermerk vind je in hetzelfde menu de optie Watermerk verwijderen.

Watermerk in Writer

In Writer, van de gratis kantoorsuite LibreOffice, kun je ook watermerken toevoegen. Voor tekstwatermerken open je het menu Opmaak en selecteer je Watermerk. In het dialoogvenster voer je de gewenste tekst in en stel je Lettertype, Hoek (in stappen van 45°), Transparantie en Kleur in.

Het invoegen van een afbeelding als watermerk is iets complexer. Ga naar Invoegen, kies Afbeelding en verwijs naar een geschikt plaatje. Hoewel je in het menu bij Stijl voor Watermerk kunt kiezen, toonden tests geen merkbaar verschil met de optie Afbeeldingen.

Selecteer de geplaatste afbeelding en open het Eigenschappenvenster via de zijbalk aan de rechterkant of met de sneltoets Ctrl+Alt+1 (numeriek toetsenbord). Stel hier Omloop in op Door, kies een transparantiepercentage (bijvoorbeeld 75%) en pas de Draaiing aan (bijvoorbeeld naar 45°). De positie en grootte van de afbeelding kun je met de muis direct in je document aanpassen.

Pdf

Om ongeautoriseerde aanpassingen aan je tekstdocument tegen te gaan, kun je het document met een wachtwoord beveiligen, maar dat is niet altijd de handigste optie. Eenvoudiger is het om het bestand op te slaan als pdf. In Word ga je naar Bestand / Opslaan als en selecteer je PDF (*.pdf). In Writer selecteer je Bestand / Exporteren als / PDF. Writer biedt veel exportopties, waaronder Met watermerk ondertekenen, maar elke ingevoerde tekst verschijnt dan als een lichtgroen watermerk over de hele bladspiegel.

Om een al bestaand pdf-document van een watermerk te voorzien, kun je gebruikmaken van het gratis PDF24, beschikbaar als online tool en als offline desktop-app. Klik op Watermerk toevoegen, open een of meerdere pdf-documenten, voer je tekst in met alle gewenste parameters, klik nogmaals op Watermerk toevoegen en daarna op Opslaan.

Aan afbeelding toevoegen

Je kunt met vrijwel elke fotobewerkingstool die om kan gaan met meerdere lagen een watermerk toevoegen. Zo lukt het met het in recente Windows-versies ingebouwde Paint, maar de opties zijn beperkt. Uitgebreider is de gratis tool GIMP, waarover we eerder een uitgebreid artikel hebben geschreven.

Om een tekstueel watermerk in GIMP toe te voegen, selecteer je de teksttool (sneltoets T), klik je op de gewenste locatie in je afbeelding en typ je de tekst. Pas vervolgens het lettertype, de grootte en de kleur aan. In het lagenpaneel selecteer je de tekstlaag en stel je met de schuifregelaar de transparantie in.

Voor een grafisch watermerk open je via Bestand / Openen als lagen een afbeelding, en schaal en verplaats (bijvoorbeeld via het Geïntegreerd Transformeergereedschap, sneltoets Shift+T) je deze naar wens. Stel ook hier de optimale laagdekking in.

Als je bereid bent je afbeeldingen te uploaden, kun je een online tool als Watermark.ink overwegen. Upload je foto(’s), selecteer er één en kies voor Text of Logo. Voor deze laatste optie upload je het gewenste logo, stel je de Opacity in (bijvoorbeeld op 0,4) en download je de foto(’s) als jpeg of png in de gewenste kwaliteit. Voor het downloaden van meerdere foto’s in een zip-bestand moet je je aanmelden bij de dienst.

Afbeeldingen in batch

Hoewel GIMP standaard geen batchbewerkingen voor het plaatsen van watermerken aanbiedt, is dit wel mogelijk met de gratis plug-in BIMP (klik op Latest). Na een eenvoudige installatie van de plug-in vind je deze terug in GIMP onder Bestand / Batch Image Manipulation. Open de plug-in, voeg de gewenste afbeeldingen toe, klik op Add en selecteer Voeg een watermerk toe. Je kunt kiezen voor een tekst- of afbeeldingswatermerk en vervolgens pas je de parameters als Lettertype, Kleur, Transparantie en Positie in. Bevestig met OK, kies een doelmap en klik op Apply.

Een alternatief voor wie GIMP te complex vindt, is Imbatch (gratis voor persoonlijk gebruik; ook portable). Open deze tool, importeer de gewenste afbeeldingen, selecteer ze (met Ctrl+A) en klik op Toevoegen taak. Ga naar de rubriek Alles en zoek naar Watermerk of Watermerk tekst. We nemen deze laatste als voorbeeld. Vul de parameters naar wens in op de tabbladen Dimensions, Position, Lettertype en Effects, en start de batchverwerking door op de blauwe pijlknop linksboven te klikken.

Toevoegen met commando’s

Gevorderde gebruikers zijn hebben vast weleens gehoord van FFmpeg, een krachtige bibliotheek voor het manipuleren van allerlei mediabestanden. De mogelijkheden zijn legio, maar we beperken ons hier tot het toevoegen van een watermerk. Download het meest recente zip-bestand voor Windows (in ons geval: ffmpeg-master-latest-win64-gpl.zip) en pak dit uit. Ga met de Verkenner naar de submap \bin en voer het bestand ffmpeg.exe uit – eventueel neem je dit pad op in je gebruikersvariabelen, met het commando:

Met de volgende instructie kun je een tekstueel watermerk aan een afbeelding toevoegen:

We kozen hier voor een witte tekstkleur met een fontgrootte van 100 pixels, waarbij het watermerk terechtkomt op 10 pixels van de linkerbovenhoek, met behoud van de originele codec.

Met een vergelijkbare opdracht voeg je een watermerk met een logo toe:

Er zijn nog veel meer parameters waarmee je het resultaat kunt bijsturen, maar we hebben helaas niet de ruimte hier dieper op in te gaan. Uitvoerige uitleg en voorbeelden vind je hier.

Je kunt dergelijke commando’s ook in een batchbestand opnemen om in één keer meerdere beeldbestanden van een watermerk te voorzien. Tik daarvoor de volgende coderegel in Kladblok in, bewaar deze bijvoorbeeld als watermerklogo.bat en voer het batchbestand uit:

Video

Je kunt zelfs in een video een watermerk opnemen. Dit kan eveneens met FFmpeg. De opdracht is identiek aan die voor het toevoegen in een afbeelding en kun je dus ook in een batchbestand opnemen. We nemen een logo als voorbeeld, maar het kan ook met tekst:

Als je werken met commando’s te lastig vindt, kies dan voor een tool met een grafische interface. In principe is elke flexibele videobewerker geschikt, maar wij nemen ShutterEncoder als voorbeeld. Start de tool en importeer de video’s met Bladeren. Onder Functie selecteren kies je bij Uitvoer codecs voor een codec als H.265 (HEVC) of AV1, en stel je de bestandsextensie (container) in, bijvoorbeeld mp4, mkv of webm.

De geselecteerde video verschijnt in het middelste gedeelte. Ga naar het rechterpaneel en open Tijdcode / bestandsnaam / tekst weergeven. Activeer Tekstweergeven en voer de gewenste tekst in. Je kunt hier ook Lettertype, Kleur, Achtergrond, Grootte, Opaciteit evenals de X- en Y-positionering instellen. Voor een logo als watermerk, kies je Afbeelding / video als watermerk toevoegen. Klik op Watermerk toevoegen en verwijs naar een geschikte afbeelding. Hierbij kun je de Grootte, Opaciteit en X- en Y-posities aanpassen (of je verplaatst het watermerk met de muis).

Ga ten slotte naar het linkerdeelvenster, klik op Wijzigen en stel een geschikte bestemmingsmap in. Start de bewerking met Functie starten en wacht tot het proces voltooid is.

Audio

Een akoestisch signaal als watermerk inbedden in een audiobestand kun je doen met het gratis Audacity.

Installeer en start Audacity, en open je audiobestand via Bestand / Openen. Importeer vervolgens een kort audiofragment dat je als watermerk wilt gebruiken via Bestand / Importeren / Audio. Dit verschijnt in een apart spoor. Selecteer en versleep het op dit spoor tot de plek waar je het in het hoofdbestand wilt horen. Je kunt dit fragment meerdere keren laten horen door het fragment met Ctrl+C te kopiëren en op een andere plaats met Ctrl+V te plakken. Zoom eventueel in met het vergrootglas.

Sleep nu met ingedrukte linkermuisknop over de audiofragmenten op het tweede spoor zodat ze allemaal geselecteerd worden. Ga naar Effecten / Volume en compressie / Versterken. Verlaag de schuifregelaar, luister via Voorbeeld, en bevestig met Toepassen. Druk daarna op Ctrl+A om beide tracks te selecteren, ga naar Tracks en kies Mix / Mixen en naar nieuwetrack renderen om ze te combineren. Sluit de twee oorspronkelijke tracks met het kruisje en exporteer het gemixte audiobestand via Bestand / Audio exporteren.

Zes op de tien Nederlanders vervangen nooit het filter van hun afzuigkap. Dat blijkt uit recent onderzoek van Afzuigkapwinkel.nl. Veel mensen weten niet eens dat dit nodig is. Een vervuild filter vangt vet en geur niet meer goed op. Daardoor wordt de luchtkwaliteit slechter en het risico op oververhitting of zelfs brand groter. Regelmatig vervangen dus. Hoe, dat leggen we stap voor stap uit.

Waarom een schoon filter belangrijk is

Een afzuigkap werkt alleen goed als lucht vrij door het filter kan stromen. Zodra dat filter verzadigd raakt met vet of vuil, moet de motor harder werken en neemt de zuigkracht af. Daardoor blijven kooklucht, vocht en vetdeeltjes in huis hangen. Op termijn kan dat leiden tot schimmelvorming en een vettige aanslag op kastjes en muren. Door het filter op tijd schoon te maken of te vervangen, houd je de luchtstroming stabiel en de motor in conditie.

De verschillende filters in een afzuigkap

Elke afzuigkap bevat minstens één vetfilter. Dat zit aan de onderkant en vangt vetdeeltjes op die vrijkomen bij het koken. Bij moderne modellen wordt vaak een metalen vetfilter gebruikt, meestal van aluminium of roestvrij staal. Dat type kun je schoonmaken en hergebruiken. Oudere of goedkopere afzuigkappen hebben soms schuim- of papieren vetfilters die niet te reinigen zijn en dus regelmatig vervangen moeten worden.

Bij afzuigkappen die lucht niet naar buiten afvoeren, maar via de kap terug de keuken inblazen (recirculatie), komt er nog een extra filter bij: het koolstoffilter. Dit filter bevat actieve kool, een fijn zwart poeder dat geurmoleculen bindt. De lucht wordt door het filter gezogen, geuren blijven aan de koolstof kleven en de schone lucht stroomt weer naar buiten. Zodra de kool verzadigd raakt, neemt de werking af en komen kookgeuren weer terug in de keuken. Daarom is het belangrijk het koolstoffilter meerdere keren per jaar te vervangen.

Nieuwere afzuigkappen gebruiken soms een gecombineerd vet- en geurfilter, of zelfs een zogenoemd plasmafilter. Dat laatste werkt met elektrische ontladingen die vet- en geur­deeltjes afbreken en hoeft vrijwel nooit vervangen te worden. Dit systeem is vooral te vinden in duurdere keukens, maar wint terrein omdat het duurzamer en onderhoudsarm is.

©Maksims_Liene | fotoduets

Hoe vaak onderhoud je de filters?

De frequentie hangt af van hoe vaak en hoe vet je kookt. Wie dagelijks bakt of frituurt, moet het vetfilter elke maand schoonmaken. Reinig een metalen vetfilter in de vaatwasser op een heet programma met een normaal vaatwasmiddel. Vermijd agressieve reinigingsmiddelen, want die kunnen aluminium dof maken – dat is op zich niet schadelijk, maar vooral een kwestie van uiterlijk. Het koolstoffilter moet gemiddeld om de drie tot zes maanden vervangen worden. Wie minder kookt, kan iets langer wachten, maar wacht niet tot de zuigkracht merkbaar afneemt.

Zo vervang je het filter stap voor stap

Begin altijd met veiligheid. Zet de afzuigkap uit, trek de stekker uit het stopcontact en laat de lampen even afkoelen. Verwijder daarna het oude vetfilter door de onderkant van de kap te openen of de clips los te maken. Maak meteen van de gelegenheid gebruik om de binnenzijde van de afzuigkap schoon te vegen met een sopje van warm water en ontvetter. Vet dat zich daar ophoopt, hindert de luchtstroom en kan nare geurtjes veroorzaken.

Plaats vervolgens het nieuwe filter op dezelfde plek. Zorg dat het goed aansluit en geen kieren heeft. Bij ronde koolstoffilters draai je ze vast op hun houder, terwijl vlakke filters meestal klemmen of klikken. Steek daarna de stekker weer in het stopcontact en test of de kap goed werkt. Als de luchtstroom krachtig aanvoelt en het geluid gelijkmatig is, zit alles goed gemonteerd.

©Andrii

Wanneer weet je dat het tijd is voor vervanging?

Er zijn duidelijke signalen dat het filter zijn werk niet meer doet. De afzuigkap maakt meer geluid, de zuigkracht neemt af en kooklucht blijft langer hangen. Sommige modellen hebben een lampje dat gaat branden zodra het filter aan vervanging toe is. Ruik je bij het aanzetten van de kap een muffe geur, dan is dat vaak een teken dat het vetfilter verzadigd is of dat het koolstoffilter zijn opnamecapaciteit kwijt is.

Maak er een gewoonte van

Een afzuigkapfilter hoort net zo goed op je onderhoudskalender als de batterij van je rookmelder. Noteer de vervangdatum of stel een herinnering in op je telefoon. Zo blijft het een vaste gewoonte in plaats van een klus die je telkens vergeet. Regelmatig onderhoud zorgt niet alleen voor frisse lucht, maar ook voor een langere levensduur van je afzuigkap.

Dus?

Een schone afzuigkap begint bij goed filteronderhoud. Het vetfilter houdt vet tegen, het koolstoffilter verwijdert geuren. Reinig het vetfilter maandelijks en vervang het koolstoffilter minstens twee keer per jaar. Zo blijft de lucht in je keuken fris, werkt de motor stiller en voorkom je onnodige slijtage of risico op brand.

Je kiest een wasmachine niet op gevoel alleen. Je wilt schoon wasgoed, lage kosten per wasbeurt en een wasmachine die stil en betrouwbaar zijn werk doet. Vier namen domineren de markt: Miele, Siemens, Bosch en AEG. Alle vier sterk, maar elk met een eigen signatuur. In dit artikel ontdek de sterke punten van elk merk. Zo kun je goed vergelijken en de wasmachine kiezen die helemaal past bij jouw gezin en dagelijkse was.

Partnerbijdrage - in samenwerking met Bemmel & Kroon

Miele: voor langdurige prestaties en doseergemak

Wasmachines van Miele staan bekend om de hoge kwaliteit, nauwkeurige programma's en stille werking. Dat merk je aan het stabiele centrifugeren en een trommel die zorgvuldig met textiel omgaat. Het TwinDos-systeem neemt je dosering uit handen: twee reservoirs zorgen automatisch voor de juiste hoeveelheid wasmiddel en wasverzachter. Zo voorkom je verspilling, blijft er minder schuim achter en blijven kleuren en vezels langer mooi. Heb je haast, dan is er PowerWash, dat in minder dan een uur een volle trommel schoon krijgt. SteamCare vermindert kreuk en frist gedragen kleding op zonder dat je een volledige wasbeurt hoeft te draaien. Miele koppelt deze functies aan de bekende duurzaamheid: je krijgt maar liefst 20 jaar garantie op onderdelen.

©Miele

Siemens: slimme sensoren en opfrissen zonder water

Wasmachines van Siemens delen techniek met zustermerk Bosch, maar het accent ligt op anders. Dankzij iSensoric-sensoren past de machine het programma voortdurend aan op belading en vervuiling, zodat je minder water en energie verbruikt zonder in te leveren op resultaat. Wie tijd wil besparen, gebruikt varioSpeed: programma's zijn merkbaar sneller klaar. Siemens biedt daarnaast de unieke sensoFresh-functie, waarmee je geurtjes uit kleding verwijdert met actieve zuurstof, zonder water of wasmiddel. Ideaal voor blazers, truien of sportkleding die alleen muf ruiken. Veel modellen beschikken ook over i-DOS automatische dosering en een antivlekkensysteem, zodat de was er met minimale moeite fris en schoon uitkomt.

©Siemens

Bosch: zuinig wassen met i-DOS en stabiele werking

Bij wasmachines van Bosch ligt de nadruk op gemak en efficiënt omgaan met water en wasmiddel. Belangrijk daarbij is i-DOS: je vult de reservoirs en de machine bepaalt zelf de juiste hoeveelheid wasmiddel, door met sensoren het  gewicht én de vuilgraad van je wasgoed te meten. Dat scheelt wasmiddel en zorgt ook voor de beste resultaten.. Dankzij varioPerfect kies je per wasbeurt tussen sneller of energiezuiniger draaien. Handig is ook dat je een programma kunt pauzeren om nog snel een kledingstuk toe te voegen. Staat de machine in de buurt van de woonkamer of op een houten vloer, dan zorgt het AntiVibration-ontwerp voor extra stabiliteit en minder geluid. Met ActiveWater Plus past Bosch het waterverbruik aan kleine ladingen aan, zodat je ook bij halve trommels zuinig wast.

©Bosch

AEG: zorg voor stoffen met slimme dosering en stoom

Wasmachines van AEG staan bekend om technologie die kleding langer mooi houdt. Een goed voorbeeld is AutoDose, waarbij de machine automatisch de juiste hoeveelheid wasmiddel en wasverzachter doseert. ProSense past de duur en het verbruik van elk programma aan op de hoeveelheid was, zodat kleding nooit langer wordt gewassen dan nodig is. AEG wasmachines van de 8000 en 9000-serie beschikken bovendien over ÖKOMix: wasmiddel en wasverzachter worden eerst opgelost in water en pas daarna toegevoegd aan de trommel. Zo worden zelfs de meest delicate stoffen beschermd en blijven ze langer mooi. Tot slot helpt ProSteam om kreuk te verminderen en kleding op te frissen zonder volledige wasbeurt. Samen zorgen deze functies ervoor dat kleding schoner wordt, minder slijt en langer meegaat.

©Robert Rieger | Miele

Zo kies je gericht tussen deze vier merken

Begin bij je wasprofiel. Draai je veel en gevarieerd, dan ligt automatisch doseren met TwinDos (Miele), i-DOS (Bosch/Siemens) of AutoDose (AEG) voor de hand: je voorkomt verspilling en houdt resultaten stabiel. Leg je de nadruk op tijdswinst, dan bieden Siemens-functies als varioSpeed en de SpeedPerfect-opties bij Bosch uitkomst. Vind je het belangrijk dat je kleding langer mooi blijft en minder kreukt, kijk dan naar AEG met ProSense, ÖKOMix en ProSteam. Staat de wasmachine in of naast de woonkamer, let op demping en het geluidsniveau: Miele staat bekend om een stille werking, bij Bosch zorgt AntiVibration voor extra stabiliteit.

Kijk vervolgens naar de praktische kant. Het vulgewicht bepaalt hoeveel je per keer kwijt kunt: 7–8 kilo is ideaal voor kleinere huishoudens, terwijl 9–10 kilo beter past bij gezinnen of als je regelmatig beddengoed meedraait. Het toerental beïnvloedt hoe droog de was uit de trommel komt. Met 1400 toeren zit je in de meeste gevallen goed; 1600 toeren maakt wasgoed nog wat droger, al is dat niet voor elke stof geschikt. Het energielabel geeft een duidelijk beeld van het verbruik per cyclus. Hoe vaker je wast, hoe sneller een zuinige keuze zich terugverdient. Let tot slot op de programma's die jij vaak gebruikt, zoals korte wasbeurten, hygiënewas op 60 graden, speciale vlekkenprogramma's of stoomfuncties om kleding op te frissen en minder te hoeven strijken.

©Siemens

Conclusie

Miele, Bosch, Siemens en AEG leveren allemaal moderne, zuinige wasmachines met hun eigen sterke punten. De keuze hangt af van wat jij het belangrijkst vindt: automatisch doseren, een kortere programmaduur, extra stabiliteit en stilte of kleding langer mooi houden met stoom. Door je wasprofiel, capaciteit en gewenste functies te combineren, maak je snel een shortlist. Die kun je verder verfijnen door te filteren op vulgewicht, toerental en energielabel. Zo kom je uit bij de wasmachine die past bij jouw huishouden en manier van wassen.