ID.nl logo
Krant lezen? Zo doe je dat anno nu het handigst
© andranik123 - stock.adobe.com
Huis

Krant lezen? Zo doe je dat anno nu het handigst

Met de komst van het internet was voor veel mensen direct duidelijk dat de papieren krant definitief bij het oud papier zou gaan. Want waarom betalen voor nieuws als het gratis online staat? Hoe anders is het gelopen. Vijfentwintig jaar na de start van Nu.nl zijn de Nederlandse kranten nog altijd springlevend. Hoe is dat gelukt? En hoe lees je tegenwoordig het handigst de krant?

We laten zien hoe het de krant in de loop der jaren is vergaan en hoe je de krant – of artikelen daaruit – nog kunt lezen:

  • Maak online een account aan bij een van de kranten
  • Lees via browser of app
  • Luister een podcast

Lees ook: Vijf nieuws-apps om jou up-to-date te houden

In 1830 introduceerde het Algemeen Handelsblad als eerste Nederlandse krant een dagelijkse editie. Daarmee was de krant zoals wij die kennen een feit. In de eeuwen daarna werd de krant het invloedrijkste massamedium én de belangrijkste nieuwsbron voor veel mensen. Zelfs nadat de radio en de televisie hun intrede hadden gedaan, bleef dit zo. De krant die je las, was ook een deel van je identiteit.

In 2024 worden landelijke én regionale kranten nog steeds massaal gelezen.

Nieuws online

En toen kwam het internet. In 1999 was Nu.nl de eerste Nederlandse website die 24 uur per dag actueel nieuws bracht. Het voorspelde einde van de krant bracht alleen ook Nu.nl niet. Zo snel het normaal werd om tijdens het werk online het nieuws te scannen, zo gehecht bleven we aan de papieren krant.

Sinds 1999 is Nu.nl voor veel Nederlanders een belangrijke online nieuwsbron.

Bovendien hadden de krantenredacties al snel door dat zij iets met het internet moesten. Na elkaar lanceerden ze eigen websites. In het Internet Archive zijn deze terug te zien, net als de eerste versies van Nu.nl. Wat opvalt is dat de onderwerpen die het nieuws bepalen, weinig zijn veranderd. De manier waarop het nieuws wordt gebracht, is wel radicaal veranderd.

De eerste sites van de Nederlandse kranten zijn, net als de eerste versies van Nu.nl, terug te vinden in het Internet Archive.

Account

De websites van kranten behoren nu tot de beste van het internet. Ze bieden de hele dag door nieuwsupdates. Er wordt veel gebruikgemaakt van foto’s en video’s en er zijn geavanceerde mogelijkheden, zoals het laten voorlezen van een bericht.

De websites van de kranten behoren tot de beste van het Nederlandse internet.

De kranten willen graag weten wie hun sites bezoeken en stimuleren je daarom een account te nemen. Zo’n account levert jou als lezer kleine voordelen op. Denk aan het vastleggen van je persoonlijke voorkeuren voor bijvoorbeeld politiek of sport. Ook kun je met een account op berichten reageren. De kranten zijn hier wel wat terughoudend mee. Ze willen vooral geen geruzie onder hun artikelen. Reageren is daarom beperkt tot columns en opinieartikelen. Wel kun je via de mail een ingezonden brief sturen die dan mogelijk later in de gedrukte krant verschijnt.

Met een account kun je bijvoorbeeld je persoonlijke voorkeuren vastleggen.

Oudste krant De Courante uyt Italien, Duytslandt, &c geldt als de eerste krant in Nederland in de Nederlandse taal. De krant werd vanaf juni 1618 in Amsterdam gepubliceerd en verscheen daarna wekelijks. In de eerste editie stond nieuws uit Venetië, Keulen en Praag. Ook werd ingegaan op het bezoek van een Russische gezant aan Den Haag. De meeste berichten zijn vertalingen van artikelen die uit andere kranten werden overgenomen. Het enige exemplaar dat bewaard is gebleven, ligt in de Kungliga Biblioteket in Stockholm. Je kunt deze ook online bekijken bij Delpher. Dit is het online krantenarchief van de Nederlandse Koninklijke Bibliotheek. Hier vind je eveneens de jaargangen van alle andere Nederlandse kranten; een leuk tijdverdrijf.

De eerste Nederlandstalige Courante uyt Italien, Duytslandt, &c uit juni 1618. (Bron: Delpher)

Acceptatie

Steeds meer artikelen die de krantenredacties op hun sites plaatsen, zijn exclusief voor de betalende gebruiker. Bij bijvoorbeeld NRC is gratis lezen beperkt tot enkele artikelen per maand. Bij De Telegraaf en AD is van veel artikelen alleen het eerste deel gratis te lezen. Wil je de rest ook lezen, dan heb je een abonnement nodig.

De Premium-artikelen van De Telegraaf en AD zijn alleen te lezen door betalende abonnees.

“De gedachte dat op internet alles gratis is, heeft de krantenuitgevers lang parten gespeeld”, zegt Erik Grimm van NDP Nieuwsmedia, de brancheorganisatie voor nieuwsbedrijven. Volgens Grimm is de acceptatie dat je ook voor nieuws moet betalen te danken aan abonnementsdiensten als Netflix en Spotify. “Lezers bekostigen de krant met hun aandacht en data, doordat ze de site bezoeken waar advertenties staan, of met abonnementsgeld. Deze inkomsten zijn belangrijk, omdat een redactie ook moet worden betaald. Dat geldt eveneens voor de kosten die worden gemaakt voor de gehele infrastructuur van sites en apps én de mensen die daar weer verantwoordelijk voor zijn.”

Volgens Erik Grimm is het mede aan Spotify en Netflix te danken dat mensen accepteren dat ze moeten betalen voor de online berichten.

Advertenties Ondanks de komst van gratis online nieuwssites verloren de kranten maar een beperkt aantal abonnees. Dat wil niet zeggen dat de online ontwikkeling zonder gevolgen was. Integendeel: de kranten verloren massaal aan advertentie-inkomsten. Volgens Erik Grimm van NDP Nieuwsmedia vormen advertenties traditioneel tot wel 75 procent van de inkomsten van een krantenuitgever. Dat aandeel liep terug naar 20 procent. Dat is een ongekende aderlating die nog altijd niet volledig is opgevangen door advertenties op de eigen site. Het totaalbedrag dat wordt besteed aan online adverteren, groeit wel bijna elk jaar, maar slechts een klein deel komt terecht bij de krantenredacties. Op internet hebben zij namelijk veel meer concurrentie van andere sites en services, dan toen zij nog als enige huis aan huis werden bezorgd.

De advertentiemarkt in Nederland met online als veruit grootste aandeel en buitenreclame als grootste groeier. (Bron: Deloitte, Digital Advertising Spend 2022 the Netherlands)

Overal en altijd

Met een abonnement kun je vaak ‘de papieren krant’ met zijn karakteristieke opmaak integraal online of via een app lezen. Dit kan thuis, op het werk en op vakantie. De traditioneel rustige zomermaanden zijn hierdoor voor de redacties nieuwe topmaanden geworden. Juist in deze periode heeft de lezer meer tijd voor de krant. Digitaal is de krant vaak ook veel eerder beschikbaar dan wanneer deze op de deurmat valt. Samen lezen is eveneens geen probleem meer. Binnen een gezin een account delen valt binnen de regels van de meeste abonnementen. Kranten die met meerdere edities uitkomen, zoals veel regionale kranten, bieden vaak de mogelijkheid de andere edities digitaal te lezen. En natuurlijk maakt digitaal lezen het mogelijk een regionale krant uit een heel ander deel van het land te lezen. Leuk als je ergens familie hebt wonen of voor het sportverslag van je favoriete club.

De krant digitaal lezen kan online en in de app. Vooral op een tablet is dit handig.

App-revolutie Er is een noemenswaardige ontwikkeling geweest die de manier waarop we het nieuws tot ons nemen, enorm heeft veranderd. Dat is de komst van het mobiele internet en dan vooral de smartphone. Volgens de GfK-studie ‘Trends in digitale media’ gebruikt 60 procent van de smartphonebezitters zijn telefoon om het nieuws te volgen. De nieuwsconsumptie is daardoor ook enorm toegenomen. Iedereen kan nu op elk moment het nieuws lezen of bekijken. De helft van de 13-plussers leest dagelijks online het nieuws. Bij de groep van 35 jaar en ouder doet zelfs meer dan de helft dat. De kranten stimuleren dit door zelf apps aan te bieden voor het volgen van het nieuws of het lezen van de krant.

Inmiddels biedt elke krant wel een of meerdere apps aan om het nieuws te lezen.

Browser of app

Lees je de krant digitaal, dan is er een duidelijk verschil tussen het lezen via de browser op je pc en via een app op je telefoon of tablet. Bij een mobiel apparaat wordt de digitale krant altijd eerst gedownload en in een verder afgeschermd archief geplaatst. Dit maakt het mogelijk om de krant ook te lezen zonder internetverbinding. Dat is handig als je reist, maar beperkt wel het verdere gebruik. De opslagcapaciteit van mobiele apparaten is vaak beperkt en oude kranten worden daardoor na enige tijd weer verwijderd. Alleen wanneer ze naar de digitale papierbak gaan, is dit soms nog te herstellen. Gebruik je je pc, dan is er meer mogelijk. Je kunt dan de krant of losse artikelen downloaden. Dat kan meestal als pdf of als een formaat voor op je e-reader.

Lees je de krant online via de site? Dan is het vaak mogelijk de krant of losse artikelen te downloaden.

Nieuwe vormen

Digitalisering van de krant leidde ook tot nieuwe abonnementsvormen. Was lang ‘papier’ nog uitgangspunt en werd ‘digitaal’ als extra service gezien, inmiddels is dit volledig omgedraaid. De goedkoopste abonnementen bieden helemaal geen toegang meer tot de digitale krant en alleen tot alle berichten via de site. Dat klinkt als een verlies, maar is voor jongeren, die meestal geen nostalgische gevoelens hebben bij de traditionele krant, de natuurlijkste vorm.

Wil je nog wel de traditionele krant? Dan kun je kiezen om deze alleen digitaal te lezen of ook nog thuisbezorgd te krijgen. Een krant drukken en thuisbezorgen is alleen complex en kostbaar. Daarom hebben de krantenuitgeverijen liefst alleen digitale lezers. Senioren hebben vaak nog een voorkeur voor een gedrukte kant. Gezien de vergrijzing is dat de komende decennia nog een te grote groep voor de uitgevers om te negeren.

Een digitaal abonnement is voor de krantenuitgevers het aantrekkelijkst. Alleen de groep die de papieren krant nog wil, is te groot om te negeren.

Nieuwe platformen Behalve dat de oude kranten digitaal gingen, zijn er ook volledig nieuwe online media ontstaan. Follow the Money en De Correspondent zijn voorbeelden van nieuwe nieuwsmedia die alleen online bestaan. Een abonnement heet bij hen een lidmaatschap en die leden proberen ze, anders dan bij traditionele kranten, ook echt een stem te geven. Lezers kunnen bijvoorbeeld aangeven welke onderwerpen moeten worden onderzocht. De nadruk ligt bij deze platformen ook meer op de onderzoeksjournalistiek en de langer lopende dossiers. Een andere nieuwe vorm van online nieuws is Blendle. Hier zijn losse artikelen uit verschillende media te koop. Nederlandse kranten vind je bij Blendle niet meer. Die zijn er na een korte periode van samenwerken allemaal mee gestopt.

Follow the Money is een van de nieuwe journalistieke platforms die alleen online bestaat. Abonnees kunnen meepraten.

All you can read

Een krant is niet het product van een krantenredactie, maar van een krantenuitgeverij of tegenwoordig het mediabedrijf. Dit zijn steeds vaker grote en ook internationale bedrijven. Zo zijn De Volkskrant en AD samen met Trouw en Het Parool en een heel aantal regionale kranten, onderdeel van DPG Media. Ook een groot aantal tijdschriften, radiostations en Nu.nl zijn hier onderdeel van.

De kranten van DPG Media hanteren sinds kort een soort Blendle-model waarbij een abonnement op een van deze kranten, ook toegang geeft tot alle online artikelen van de andere kranten van het concern. Volgens Erik Grimm gebeurt dit niet zomaar. “De nieuwsbusiness is een goed georganiseerde industrie waar dingen goed doordacht gebeuren. Men gokt niet, maar doet eerst uitgebreid onderzoek en wisselt op congressen ervaringen uit, ook internationaal.” Onbekend is of Mediahuis dit voorbeeld gaat volgen. Mediahuis is de andere grote uitgever in Nederland en eigenaar van onder meer NRC, De Telegraaf en enkele regionale kranten.

Bij de kranten van DPG Media promoten ze digitaal lezen via een koop-één-lees-allesmodel.

Podcasts

Naast de krant bieden de redacties steeds meer andere digitale producten aan. Denk aan nieuwsbrieven met een selectie van berichten van die dag of juist over een bepaald onderwerp. Bij NRC zijn deze laatste inmiddels voorbehouden voor de abonnees. Betrouwbare informatie over AI, sport, klimaat of een ander onderwerp en voorzien van de juiste duiding, is volgens de krant een waardevol product.

Zelf een podcast maken?

Met deze starterset moet dat zeker lukken!

Een ander product waarop de kranten zich massaal hebben gestort, is de podcast. Die gaan van relatief kort en eenvoudig het nieuws van de dag herkauwen, tot hele inventieve en bijna spannende miniseries over misdaad of de politiek. Het is er allemaal én zover ook nog gratis.

Matthijs Valent van de journalistenvakbond NVJ noemt de podcasts een verrijking van het aanbod van de kranten, maar zet ook een kanttekening. “Podcasts maken is erg arbeidsintensief en de markt is al zeer verzadigd. Voor je ook maar weet of de inspanning zich uitbetaalt, ben je flinke investeringen verder. Daarbij vragen al die nieuwe uitingen waar de kranten mee komen, steeds meer van de mensen die binnen de media werken. Kan iedereen dat en wordt het voldoende beloond?”

Kranten zien podcasts vooral als een manier om zich met de jeugd te verbinden. Waar de ouderen nog graag lezen, luisteren en kijken jongeren liever naar het nieuws. Voorlopig kunnen de enkele reclames in de podcasts nog onmogelijk de kosten dekken om deze te maken. Wat dit voor de kranten gaat betekenen, is onbekend. Het krantenlandschap in Nederland blijft volop in beweging en biedt dankzij de digitalisering meer mogelijkheden dan ooit om er gebruik van te maken.

Ook regionale kranten bieden vaak zeer informatieve podcasts over misdaad, politiek of sport.

Watch on YouTube
▼ Volgende artikel
Solo of toch combi? Dit moet je weten als je een inbouw-magnetron zoekt
© Monkey Business Images
Huis

Solo of toch combi? Dit moet je weten als je een inbouw-magnetron zoekt

Houd je van een strakke keuken? Dan is inbouwapparatuur een logische keuze. Wil je een magnetron, dan sta je voor de keuze: ga je voor een combi-magnetron die meer kan dan alleen opwarmen, of volstaat een simpele solo-magnetron? Het antwoord hangt vooral af van hoe je kookt, maar natuurlijk ook van hoeveel ruimte je hebt. Meer daarover lees je hier.

Inbouw-magnetron kopen? Dit komt er kijken bij je keuze ⬇️
  • Dit kun je met een combi-magnetron
  • Dit kun je met een solo-magnetron
  • Inbouwmaten: nishoogte, nisbreedte en nisdiepte
  • Installatie en aansluiting
  • Keuzehulp: zes scenario's

Lees ook: Inbouwapparatuur in je keuken? Zo meet je alles precies goed op

Er zijn twee dingen belangrijk bij het kiezen van een inbouw-magnetron. We kijken daarom eerst naar de mogelijkheden van combi- en solomagnetrons, daarna zoomen we in op alles wat je moet weten over inbouwmaten.

Wat kun je met een combi-magnetron?

Met een combi-magnetron kun je meer dan alleen restjes opwarmen of iets ontdooien. Dit type combineert een gewone magnetronfunctie met hetelucht én vaak ook een grillstand. Dat betekent dat je er bijvoorbeeld ook een ovenschotel in kunt bakken of een pizza knapperig krijgt.

Zo'n alleskunner is vooral handig als je maar één nis in je keuken hebt voor een inbouwmodel. Of als je het gewoon prettig vindt om zo min mogelijk spullen in je keuken te hebben, maar wel van alles wilt kunnen bereiden. Het is daarbij wel goed om te weten dat de grillfunctie in een combi-magnetron meestal wat minder krachtig is dan die in een losse oven. Voor het braden van grote stukken vlees of regelmatig bakken van taarten en koekjes ben je waarschijnlijk beter af met een aparte inbouw-oven.

Wat doet een solo-magnetron (en wat niet)?

Een solo-magnetron is eenvoudiger, compacter en goedkoper. Geen oven, geen grill, gewoon een magnetronfunctie. We hebben het dan over snel iets opwarmen of ontdooien. De bediening is vaak simpel: een draaiknop, een paar standen en klaar. Heb je al een oven of kook je niet zo uitgebreid? Dan heb je aan een solo-magnetron voldoende.

©Sergey

Inbouwmaten: hoogte, breedte en diepte

Bij inbouwmodellen draait het niet alleen om functies, maar ook om afmetingen. De standaard nishoogte ligt meestal op 38 of 45 centimeter. Solo-magnetrons vallen vaak in de categorie van 38 cm, terwijl combi-magnetrons meestal 45 cm hoog zijn. Heb je een keuken met een vaste kolomindeling, dan bepaalt dit vaak al welk type je kwijt kunt.

De nisbreedte is vrijwel altijd 56 centimeter, ongeacht het type magnetron. Dat betekent dat de kast waarin je de magnetron plaatst, deze breedte moet bieden. De exacte maat kan per model een paar millimeter verschillen, dus het is slim om altijd de inbouwtekening van het toestel erbij te pakken vóór je tot aanschaf overgaat.

Voor de nisdiepte bestaat er geen vaste standaard. De meeste modellen vragen om een nis van zo'n 55 centimeter diep, maar er zijn ook compactere varianten die in een minder diepe kast passen. Ook hier geldt: kijk naar de technische tekeningen van het specifieke model om zeker te weten of het past. Vergeet bovendien niet te controleren of er rondom voldoende ventilatieruimte blijft – vooral bij combi-magnetrons is dat belangrijk.

Kom je er niet uit? Laat je goed voorlichten bij je keukenspecialist. Het zou toch heel vervelend zijn als je een magnetron zou kopen die net niet goed blijkt te passen!

©Dmitri Maruta

Installatie en aansluiting

Voor beide types heb je meestal genoeg aan een geaard stopcontact. Maar let op: combi-magnetrons hebben een hoger vermogen, vooral als de oven en grill tegelijk werken. Een combi-magnetron kan makkelijk 3000 watt vragen. Gebruik dus geen verlengsnoer of stekkerblok, maar sluit hem aan op een aparte groep als dat nodig is.

Kijk naar je kookgedrag, niet alleen naar de magnetron-functies

De keuze tussen een solo-magnetron en een combi-magnetron hangt vooral af van hoe jij je keuken gebruikt. Ben je vaak bezig met bakken, grillen en is het avondeten nooit gewoon maar een snelle hap? Dan biedt een combi-magnetron veel gemak. Gaat het je vooral om een snelle lunch of het opwarmen van een maaltijd? Dan is een solo-magnetron ruim voldoende.

Vind je het nog steeds moeilijk om te kiezen? Zes scenario's

1. Alleenstaande in klein appartementJe woont alleen, hebt een kleine keuken en kookt niet uitgebreid. Vaak gaat het om snelle maaltijden of iets opwarmen.
Kies dan voor een solo-magnetron. Die is compacter, voordeliger en doet precies wat je nodig hebt. De extra functies van een combi-magnetron blijven waarschijnlijk toch ongebruikt.

2. Jong gezin met ruime keuken en aparte ovenJe kookt regelmatig, hebt kinderen en genoeg ruimte in de keuken. Je hebt al een oven.
Dan is een solo-magnetron de logische aanvulling. Ideaal voor kinderhapjes, snel ontdooien en tussendoor snel iets opwarmen.

3. Gezin in kleine keuken zonder ovenJe kookt vaak en met plezier, maar hebt maar één vrije nis beschikbaar.
Ga dan voor een combi-magnetron. Zo combineer je magnetron, oven en grill in één apparaat. Let op de inhoud (minimaal 25 liter) als je regelmatig voor meerdere mensen kookt.

4. Kookliefhebbers met grote keuken

Jullie koken uitgebreid en hebben een royale keuken met plaats voor meerdere inbouwapparaten.
Kies voor een solo-magnetron in combinatie met een aparte oven. Zo heb je altijd het juiste apparaat tot je beschikking, wat je ook wilt bereiden.

5. Starter met beperkt budgetJe bent bezig met je eerste keuken en het budget is krap.
Begin met een solo-magnetron. Die is voordelig, eenvoudig en biedt alles wat je in de basis nodig hebt. Later kun je altijd nog uitbreiden.

6. Ouder echtpaar dat het graag simpel houdtDe kinderen zijn uit huis, je kookt kleinere porties en zoekt vooral gemak.
Een solo-magnetron volstaat prima. Hij is overzichtelijk in gebruik, neemt minder ruimte in en is perfect voor kleine gerechten of restjes van de vorige dag.

▼ Volgende artikel
iOS 26: alles over Apples nieuwe besturingssysteem voor je iPhone
© Apple
Huis

iOS 26: alles over Apples nieuwe besturingssysteem voor je iPhone

Met iOS 26 en de komst van de nieuwe iPhone 17-serie zet Apple een grote stap vooruit. Van het spectaculaire Liquid Glass-design en slimmere Apple Intelligence tot handige vernieuwingen in Berichten, Camera, Telefoon en CarPlay: ontdek hoe deze update je iPhone mooier, slimmer én persoonlijker maakt.

In dit artikel lees je meer over:
  • Het nieuwe Liquid Glass-design en wat het betekent voor je iPhone
  • De uitgebreide functies van Apple Intelligence in iOS 26
  • Vernieuwingen in apps als Berichten, Telefoon, CarPlay, Music en Wallet
  • Kleine, slimme verbeteringen die je dagelijks gebruik makkelijker maken
  • De introductie van de iPhone 17-serie met de krachtige A19-chip
  • Functies die in Nederland en de EU nog even op zich laten wachten
  • Beschikbaarheid en compatibiliteit van iOS 26

Vloeibaar glas

Volgende maand verschijnt iOS 26, en het belooft de grootste visuele update sinds iOS 7 te worden. Het nieuwe Liquid Glass-design geeft de interface een transparante, glasachtige uitstraling die door het hele systeem is doorgevoerd. Van de iconen en widgets tot het vergrendelscherm: alles oogt dieper, dynamischer en levendiger. Kleuren passen zich subtiel aan je achtergrond aan, waardoor de iPhone meer dan ooit een persoonlijke uitstraling krijgt. Apple wil hiermee een consistentere visuele ervaring over al zijn apparaten creëren, zodat je iPhone naadloos aansluit bij iPadOS, macOS en zelfs visionOS. Niet iedereen is echter onverdeeld enthousiast: sommige testers vinden dat de extra transparantie ten koste kan gaan van de leesbaarheid in fel licht. Wij denken dat dat een kwestie van wennen is.

©Apple

Apple Intelligence slimmer en veelzijdiger

Apple Intelligence, het AI-platform dat in iOS 18 voorzichtig zijn intrede deed, krijgt in iOS 26 een flinke upgrade. Waar het voorheen vooral als slimme assistent achter de schermen werkte, wordt het nu nadrukkelijker zichtbaar in het dagelijks gebruik. Realtime-vertaling in Berichten, FaceTime en telefoongesprekken gebeurt volledig op je toestel, wat niet alleen snel maar ook privacyvriendelijk is. Visual Intelligence kan teksten, datums, locaties of gezichten in foto's en screenshots herkennen en direct acties aanbieden. Zo kun je een adres in één tik openen in Kaarten of een datum meteen in je agenda zetten.

Met Image Playground maak je creatieve beelden door stijlen en elementen te combineren, terwijl Genmoji gepersonaliseerde emoji's oplevert die passen bij jouw stemming of situatie. Deze functies zijn vooral handig voor wie vaak visueel communiceert en snel iets unieks wil delen. Ze laten ook zien hoe Apple AI wil verweven met creativiteit, zonder dat het gebruik ingewikkeld wordt.

Handige app-vernieuwingen

De Berichten-app krijgt een paar functies die groepsgesprekken levendiger maken. Polls maken het makkelijker om bijvoorbeeld samen een restaurant te kiezen, terwijl gepersonaliseerde achtergronden elk gesprek een eigen sfeer geven. In de Telefoon-app pakt Apple veelgevraagde verbeteringen aan: spam wordt automatisch gefilterd, onbekende nummers kun je direct screenen, en met Hold Assist neemt je iPhone het wachten bij een klantenservice van je over. Zo kun je iets anders doen totdat er een medewerker beschikbaar is.

Nieuwe Camera-app

De Camera-app is flink aangepakt, en dat werd hoog tijd. Apple heeft het rommelige menu met kleine icoontjes opgeruimd en teruggebracht tot twee duidelijke opties: ‘Foto’ en ‘Video’. Onder die knoppen vind je via een veeg of de Liquid-Glass-rasterknop alle andere modi, zoals Portret, Panorama en Slow-mo. Veel instellingen zitten nu bovendien in duidelijke pop-upmenu's (denk aan flits, timer, belichting of formaat), wat veel sneller werkt.

Voor video-liefhebbers zijn er extra fijne tools: je kunt nu de resolutie, framerate en formaten gewoon direct vanuit de app bepalen, zonder eerst door de instellingen te moeten ploeteren. De interface past bovendien helemaal in het Liquid-Glass-design: zwevende knoppen, minder visuele ruis en duidelijke labels. Handig is dat je een melding krijgt als je cameralens vies is; zo voorkom je onscherpe foto's.

CarPlay profiteert ook van de update. Multitouch-bediening maakt inzoomen en schuiven in Kaarten eenvoudiger, en Live Activities tonen onderweg actuele informatie, zoals de status van je bestelling of sportuitslagen. De gloednieuwe Apple Games-app bundelt al je games op één plek, inclusief aanbevelingen, ranglijsten en prestaties. Dit moet het gamen op iOS zichtbaarder en socialer maken. Daarnaast krijgen Apple Music, Kaarten en Wallet subtiele maar nuttige verbeteringen, zoals songtekstvertalingen voor buitenlandse nummers en live-vluchtinformatie rechtstreeks in Wallet.

Slimme details

Naast de grote veranderingen bevat iOS 26 talloze kleine verbeteringen die het dagelijks gebruik nét wat fijner maken. De wekker­snooze kun je straks zelf instellen, zodat je niet vastzit aan de standaard negen minuten. Als je cameralens vuil is, krijg je een melding om wazige foto’s te voorkomen. Bij het opladen toont de iPhone nu hoelang het duurt tot 80 of 100 procent, wat handig is als je haast hebt of juist de batterij wilt sparen.

De nieuwe Adaptive Power Mode leert van je gebruikspatroon en past het energieverbruik daarop aan, zodat je net wat langer vooruit kunt. Screenshots kunnen voortaan direct in HDR worden opgeslagen, wat vooral op de nieuwste displays voor helderdere en scherpere beelden zorgt. En wie graag speelt met vormgeving, kan het vergrendelscherm voorzien van een afbeelding met 3D-effect die reageert op de beweging van je toestel.

Nieuwe iPhone 17-serie

Zoals elk jaar verschijnt iOS 26 samen met een nieuwe generatie iPhones. De iPhone 17-serie bestaat uit de iPhone 17, de 17 Pro, de 17 Pro Max en de compleet nieuwe iPhone 17 Air. Deze toestellen krijgen de gloednieuwe A19-chip, die niet alleen sneller is maar ook zuiniger, en geoptimaliseerd is voor de meest geavanceerde AI-functies in iOS 26.

iPhone 17 Air: ultraslank en verrassend compleet

Wat Samsung kan, kunnen wij ook, moet Apple hebben gedacht. De iPhone 17 Air is de nieuwste telg in de familie en doet z’n naam eer aan: hij is lichter en dunner dan zijn broers, maar heeft genoeg power om mee te tellen. Binnenin zit dezelfde snelle A19-chip als in de rest van de 17-serie, dus qua prestaties lever je niks in. Het grote verschil zit 'm vooral in het gewicht en de handzaamheid. Ideaal voor wie wel een flinke iPhone wil qua scherm, maar niet het gevoel wil hebben een baksteen in z'n zak te dragen.

De displays bieden ProMotion-technologie met verversingsfrequenties tot 120 Hz, waardoor animaties en scrollen nog vloeiender ogen. De camera's zijn verbeterd, met bij de Pro-modellen een nieuwe 48MP-telefoto­lens en een 24MP-selfiecamera. Bovendien is er ondersteuning voor wifi 7, zodat downloads en streaming razendsnel gaan. Voor wie het maximale uit iOS 26 wil halen, vormen deze nieuwe toestellen de perfecte match.

Nog even geduld...

In Nederland en de rest van de EU zullen sommige functies helaas niet direct beschikbaar zijn. Apple stelt bepaalde mogelijkheden uit vanwege regelgeving zoals de Digital Markets Act (DMA). Het gaat onder meer om locatie-gebaseerde diensten zoals Visited Places en enkele AI-functies. Daarnaast ondersteunt Apple Intelligence de Nederlandse taal nog niet volledig; live-vertaling en automatische samenvattingen in onze taal worden pas later in 2025 toegevoegd. Dat betekent dat we in eerste instantie vooral profiteren van de visuele vernieuwingen en de universele functies.

Beschikbaarheid en compatibiliteit

iOS 26 wordt in september uitgerold voor iPhones met minimaal een A13-chip, waardoor de iPhone XR, XS en XS Max dit jaar afvallen. De meest geavanceerde Apple Intelligence-functies zijn alleen beschikbaar op toestellen met een A17 Pro-chip of nieuwer, zoals de iPhone 15 Pro, 15 Pro Max, de iPhone 16-reeks en de nieuwe iPhone 17-modellen. Heb je zo'n toestel, dan kun je straks zonder beperkingen genieten van alles wat iOS 26 te bieden heeft.