Uw digitale foto's, schrijfsels en andere waardevolle bestanden mogen niet verloren gaan. Dus hebt u deze data op een of meerdere media bewaard. Op een cd of dvd, usb-stick of een externe harde schijf waarschijnlijk. Maar hoe lang staat uw data daar veilig?Harde schijfDe harde schijf is het centrale opslagmedium van iedere pc.

Uw digitale foto's, schrijfsels en andere waardevolle bestanden mogen niet verloren gaan. Dus hebt u deze data op een of meerdere media bewaard. Op een cd of dvd, usb-stick of een externe harde schijf waarschijnlijk. Maar hoe lang staat uw data daar veilig?

Harde schijf

De harde schijf is het centrale opslagmedium van iedere pc. Iedere computergebruiker gebruikt dus een harde schijf om data op te bewaren, voor actuele data maar misschien ook voor een archief en backups vanaf andere media. Soms staat er ook data op de harde schijven van oude computers, die niet meer in gebruik zijn. Is die data wel veilig?

Zwakke schakels

Net als diskettes werkt een harde schijf op basis van magnetisme. De schijf zelf is een glasplaat (met een magnetische coating) en deze is geheel afgeschermd van de buitenwereld (en dus veel minder kwetsbaar). Een harde schijf kent twee zwakke schakels: hij bevat bewegende delen en langdurige warmte werkt slijtage in de hand. Omdat de schijf bewegende delen bevat kan hij slecht tegen schokken of stoten; schroef een harde schijf daarom altijd goed vast en laat de pc op een vaste plek staan (wees voorzichtig bij verplaatsingen). Bij een stoot raakt een harde schijf beschadigd doordat de leeskop een kras op het magnetische oppervlak maakt. In het ergste geval loopt de kop zelfs vast waarna de schijf niet of nauwelijks meer leesbaar is (een zogenaamde crash).

Te veel warmte is niet goed

Daarnaast slijten mechanische onderdelen door hitte. Dit is een langzaam proces dat vele jaren kan duren, maar uiteindelijk is het wel de hoofdoorzaak van uitval. Een koele schijf heeft een langere levensduur dan een warme; een vuistregel is dat iedere 10 graden dat de temperatuur oploopt, de levensduur halveert. Goede ventilatie en energiezuinige (lees: koelere) harde schijven zijn daarom een aanrader. De gemiddelde levensduur van een harde schijf is circa tien jaar, het is dus geen ideaal medium om belangrijke bestanden op lange termijn op te bewaren.

Cd, dvd, blu-ray

Optische media, oftewel cd's, dvd's en tegenwoordig ook blu-ray schijven, worden vaak gebruikt als backup-drager. Ze zijn relatief goedkoop, eenvoudig in gebruik en makkelijk mee te nemen. Maar zijn ze ook betrouwbaar? Uit tests in het verleden bleek dit nogal eens tegen te vallen. Naast topmerken zijn er namelijk veel fabrikanten die goedkope grondstoffen gebruiken, waardoor zowel het schijfje zelf als de beschrijfbare organische laag (de dye) niet altijd optimaal is. De dye is gevoelig voor zonlicht en het plastic (polycarbonaat) vergaat langzaam door vocht en warmte.

Vingerafdrukken en krassen

Verder zijn de schijfjes gevoelig voor krassen en vingerafdrukken. Een kwaliteitsproduct is dus een must, maar helaas zegt een merk niet alles. Er zijn namelijk zeer weinig merken die zelf over productiefaciliteiten beschikken (o.a. Verbatim en TDK). Vrijwel alle producenten kopen bij verschillende fabrieken in. Hierdoor kan het zijn dat twee schijfjes waarvan de etiketten overeenkomen, toch in verschillende fabrieken geproduceerd zijn. Via software is de herkomst wel uit te lezen (op basis van zogenaamde 'mediacodes'). De fabrieken die de meeste schijfjes produceren (CMC, Ritek en Moser Baer) leveren zowel absolute topkwaliteit als mindere kwaliteit (die vaak verschijnen onder minder bekende merknamen).

Blu-ray niet gevoelig voor zonlicht

Beschrijfbare cd's en dvd's van topkwaliteit hebben - op basis van kunstmatige verouderingstests - een levensduur van circa 100 jaar. De productie van blu-ray schijfjes is nog niet zo massaal, waardoor een paar grote namen (Panasonic, Sony en TDK) het merendeel van de producten leveren. Een verschil met cd's en dvd's is dat een beschrijfbare blu-ray geen organische laag gebruikt, maar een metalen legering (een paar laagjes metaal die met elkaar versmolten worden via laserlicht). Dit is een stabiele laag die praktisch ongevoelig is voor zonlicht.

Usb-sticks, flashkaartjes en ssd's

Een relatief nieuw medium is flashgeheugen. Dit wordt onder andere gebruikt in usb-sticks, geheugenkaartjes en ssd's (harde schijven op basis van flashchips). De enen en nullen worden opgeslagen in cellen van geheugenchips. Deze cellen kunnen telkens opnieuw herschreven worden, maar dat gaat wel ten koste van de levensduur. Afhankelijk van het type flashgeheugen kan een cel tussen de 10.000 en 1.000.000 keer herschreven worden. Om lokale slijtage, zoals het eerste deel van de schijf, te voorkomen, wordt de data verspreid over het aantal cellen geschreven (dit heet wear leveling). Het is dus niet slecht om een usb-stick 10 procent te vullen en daarna weer te wissen. De volledige capaciteit wordt benut, waardoor de cellen evenredig zullen slijten.

Foute cellen worden geblokkeerd

©CIDimport

En de diskette?

De diskette, of floppydisk, wordt nauwelijks meer gebruikt, maar misschien hebt u er nog een paar liggen. Is de data daarop veilig? Zeker niet. Die gegevens worden met behulp van magnetisme bewaard. Omdat magneten overal in huis aanwezig zijn (bijvoorbeeld in speakers en transformators), moet u ze op een magneetvrije plek leggen. Maar ook het dragermateriaal van de diskette is vergankelijk. Het bestaat uit flexibel plastic met een magnetisch laagje. Het plastic is gevoelig voor warmte, vocht en stof. De gemiddelde levensduur van een diskette op een veilige plek is circa vijf tot tien jaar. Probeer maar eens een stapel oude diskettes uit te lezen: een groot deel zal niet meer functioneren. Mocht u nog belangrijke gegevens op diskettes hebben staan, zet die dan zo snel mogelijk over op andere media.

Ook houdt de controller van de stick in de gaten hoe de cellen presteren. Een cel die fouten vertoont, wordt geblokkeerd. Hierdoor worden alleen de goede cellen gebruikt om data te bewaren (de capaciteit neemt hierdoor logischerwijs wel iets af). Omdat de informatie op chips wordt opgeslagen zijn producten die flashgeheugen gebruiken over het algemeen zeer robuust. Er zijn voorbeelden van usb-sticks en geheugenkaarten die een wasmachine, een val uit een vliegtuig en een ontploffing overleefd hebben.

Levensduur ssd langer dan levensduur hd

Maar desondanks slijten de cellen wel. Volgens Sandisk gaan ssd's (harde schijven op basis van flashgeheugen) beduidend langer mee dan traditionele harde schijven (circa 2 miljoen versus 600.000 uur gebruik).

Compatibiliteit

De bruikbaarheid van het medium waarop u uw data bewaart, is niet alleen een kwestie van houdbaarheid en veroudering maar ook van compatibiliteit. De eerste generatie computers gebruikten cassettebandjes om data op te slaan, maar die methode is nu al meer dan 20 jaar uitgestorven. Diskettes worden nog wel mondjesmaat gebruikt, maar nieuwe computers worden al jaren zonder diskettestations geleverd. Anno 2009 een diskette lezen is dus niet zo eenvoudig, nog los van het feit dat er meerdere formaten bestaan (zoals 5 ¼ schijven, waarvoor al heel lang geen diskettestations meer bestaan). Er bestaan nog wel usb-diskettestations, waarmee u uw oude diskettes nog kunt uitlezen.

Einde ide-harde schijven in zicht?

De computermarkt is continu in beweging. Nieuwe producten en technologieën volgen de oude generatie op, wat soms ten koste gaat van de compatibiliteit. Zo is het einde van ide-harde schijven in zicht vanwege de nieuwe Sata-connector. Over een tijdje kan een oude schijf dus niet meer in een nieuwe pc gebruikt worden. Externe harde schijven op basis van firewire worden ook zeldzamer, omdat firewire terrein heeft verloren aan usb en sommige pc's daardoor zelfs geen aansluitingsmogelijkheid meer hebben. En software speelt ook een belangrijke rol. Zo werken veel oude usb-producten van het eerste uur zoals printers en scanners niet meer onder Vista, omdat de fabrikanten er geen nieuwe drivers voor uitbrengen.

Conclusie: backup is essentieel, maar hoe?

In dit digitale tijdperk is het backuppen van gegevens van levensbelang. Vertrouw nooit op één medium en maak een concreet plan hoe u uw belangrijke data op lange termijn veilig wilt bewaren. Hieronder volgt een aantal manieren waarop u dat doen kunt. Daarbij speelt zowel de fysieke houdbaarheid van het medium een rol, als de compatibiliteit met nieuwe technologieën. Het veiligstellen van uw data is en blijft een oneindige maar zeer belangrijke taak...

Backup op... externe harde schijf

Kopieer de belangrijkste mappen met data met regelmaat op een externe harde schijf. Gaat uw primaire harde schijf kapot, dan hebt u altijd nog een backup. U kunt de schijf bovendien eenvoudig meenemen naar een andere locatie.

Backup op... andere harde schijf

Een andere werkbare methode is om een tweede harde schijf in uw pc als backup te gebruiken. U kunt belangrijpe mappen hier naartoe kopiëren, maar er is ook software die dat met een bepaalde frequentie automatisch kan doen. Let er wel op dat het een fysieke harde schijf betreft en geen partitie (wat in feite dezelfde schijf is).

Backup op... RAID configuratie

Een makkelijke backup-methode is een zogenaamde RAID-opstelling. Er zitten dan twee (of meer) harde schijven in het systeem die dezelfde informatie bevatten. Gaat er een schijf kapot dan is alle informatie nog steeds intact op de andere schijf. Het is niet aan te raden om Windows op dezelfde schijf te installeren of deze te partitioneren. Want wanneer er sprake is van een ernstige Windows- of partitiefout zal dat in zo'n geval voor beide harde schijven gelden.

Backup op... internet

Een relatief nieuwe methode is het online backuppen van gegevens. Uw belangrijkste data wordt dan via het internet opgeslagen in professionele datacenters (met uitgebreide backup faciliteiten). Een minpunt is dat de opslagcapaciteit beperkt is (dus uw complete foto's, muziek en videocollectie backuppen is nog niet mogelijk).

Backup op... optische media op andere locatie

Regelmatig backups maken van foto's, video's en andere bestanden kan ook prima op basis van optische media (cd's, dvd's, blu-ray's). Het is wel aan te raden de originele bestanden ook op andere media te bewaren (zoals een harde schijf) en daarnaast de schijven om de zoveel jaar te controleren en eventueel opnieuw te branden.

Een laatste tip

Bewaar uw backups op een andere locatie dan uw eigen huis. Dan is het ook veilig bij een eventuele brand of (natuur)ramp.

De Quooker is niet voor niets populair: je tapt er direct koud, warm en kokend water uit, gewoon uit één kraan. Met de Quooker Cube komen daar nog twee mogelijkheden bij: daarmee krijg je ook de beschikking over gekoeld gefilterd water en gekoeld bruiswater direct uit de kraan. Maar hoe werkt dat precies? Wat komt er kijken bij het onderhoud? En wat kun je er in de praktijk allemaal mee?

Het oorspronkelijke Quooker-systeem bestaat uit een kraan en een reservoir dat kokend water levert. Dat reservoir, de PRO3 of COMBI, verwarmt water tot 100 graden en houdt het op temperatuur. De kraan zelf geeft daarnaast ook koud en warm leidingwater. Met de Cube voeg je gekoeld bruisend en gefilterd water toe aan dit aanbod. Daarmee levert de kraan voortaan vijf soorten water, zonder dat je iets anders hoeft te installeren.

De Cube is een compacte box die je in het keukenkastje bij de bestaande Quooker plaatst. Hij heeft een eigen koelsysteem, een aansluiting voor een CO₂-cilinder en een ingebouwd waterfilter. In combinatie met de juiste kraan – zoals de Quooker Fusion of Flex – kun je via een aparte bediening kiezen voor gekoeld plat of bruisend water.

Hoe werkt de Quooker Cube precies?

De Cube heeft drie belangrijke onderdelen:

©Quooker

Hoe werken kraan, boiler en Cube samen?

Het mooie van het Quooker-systeem is dat alles samenkomt in één kraan. De bediening is intuïtief: voor kokend water druk en draai je aan de ring, voor bruisend of gekoeld water gebruik je een combinatie van drukken. Elke waterstroom heeft een eigen bediening en beveiliging, zodat je je niet snel vergist.

De kraan is verbonden met twee reservoirs: één voor warm en kokend water, en één – de Cube – voor gekoeld en bruisend water. Beide systemen werken onafhankelijk, maar worden centraal bediend. Omdat het leidingwerk slim is aangelegd, komt er nooit een mengsel van water uit de kraan: je krijgt precies wat je vraagt.

Onderhoud: hoe zit het met het filter en de CO₂-cilinder?

Een CO₂-patroon is goed voor ongeveer zestig liter bruiswater. Hoe vaak je het moet vervangen hangt dus af van je verbruik. De cilinder zit aan de voorkant van de Cube en is eenvoudig te verwisselen. Je draait de oude los en bevestigt een nieuwe. De Cube geeft zelf aan wanneer het patroon leeg raakt, meestal met een knipperend lichtje of een kort piepsignaal.

Het filter moet ongeveer één keer per jaar worden vervangen, afhankelijk van de samenstelling van het leidingwater en je gebruik. Ook dit onderdeel zit aan de voorzijde van de Cube en kan zonder speciaal gereedschap worden losgehaald en vervangen. Zowel de filter als de CO₂-patronen zijn los verkrijgbaar bij Quooker en andere aanbieders.

Wat zijn de voordelen van een Quooker Cube?

De uitbreiding naar gekoeld gefilterd en bruisend water lijkt misschien luxe, maar in de praktijk is het verrassend handig. Je hoeft geen flessen spa of ander merk bruiswater meer te kopen, te koelen of op te bergen. Drinkwater tap je altijd fris uit de kraan, ook op warme dagen. En omdat het gefilterd is, smaakt het beter – vooral als je in een regio woont met veel kalk in het water.

Ook in de keuken merk je het verschil. Gefilterd water is prettig voor het zetten van koffie of thee, omdat het minder aanslag geeft en de smaak ten goede komt. Bij koken – denk aan rijst, pasta of soep – gebruik je schoner water. En voor babyvoeding of flesjes voelt het goed om water te gebruiken waarvan je weet dat het gezuiverd is.

Bruiswater is bovendien een fijne extra tijdens een diner of op een feestelijke tafel. Je maakt eenvoudig zelf limonade of cocktails, zonder dat je flessen hoeft te openen of ruimte in de koelkast hoeft vrij te maken. Het water komt gekoeld uit de kraan, direct klaar om te drinken of te mixen.

©Quooker

Kun je de Cube toevoegen aan je bestaande Quooker?

In veel gevallen wel. De Cube is ontworpen als uitbreiding op het bestaande systeem en kan worden aangesloten op de meeste recente Quooker-kranen, zoals de Fusion, Flex of Front. Quooker zelf geeft aan dat toevoegen kan bij kranen en reservoirs die geproduceerd zijn na oktober 2017. Oudere modellen zonder dubbele aansluiting zijn meestal niet geschikt. In dat geval kun je de Cube niet los installeren en is vervanging van de kraan nodig.

De aansluiting zelf is relatief eenvoudig. Je plaatst de unit in het keukenkastje, koppelt de waterleidingen en sluit het CO₂-patroon aan. De kraan herkent automatisch dat er een Cube is aangesloten, en activeert de extra functies. Als je twijfelt of jouw systeem geschikt is, kun je dit checken via het serienummer of contact opnemen met Quooker. Je witgoed- of keukenspecialist kan je ook verder helpen.

Tot slot

De Quooker Cube maakt een toch al slimme kraan nóg veelzijdiger. Zonder extra ruimte op het aanrecht en zonder extra apparaten in huis, krijg je direct toegang tot vijf soorten water. Of je nu thee zet, een flesje voor de baby vult, bruiswater serveert of gewoon een glas koel drinkwater wilt: alles komt uit één kraan, met één handbeweging. En dat maakt het dagelijks leven een stuk makkelijker.

Augustus is de maand waarin je voluit kunt genieten van je tuin. Bloemen staan in bloei, het groen is uitbundig en de tuin bruist van het leven. Juist nu is het slim om vooruit te kijken. Met een paar eenvoudige aanpassingen geniet je niet alleen nu nog langer van je tuin, maar ook in de herfst en zelfs het volgende voorjaar.

Lees ook: Van januari tot en met december tuinieren

Tijd voor knollen en bollen

Wil je ook in het najaar kleur in de tuin? Plant dan nu herfstbloeiende soorten zoals sternbergia, herfstkrokus, herfsttijloos en cyclamen. Ook coniferen kun je vanaf half augustus planten of verplaatsen. Deze struiken stoppen vroeg in het jaar met groeien, dus dit is het ideale moment. Zorg wel dat je voldoende grond rond de wortels meeneemt en plant alleen als je de komende weken thuis bent. Nieuwe aanplant heeft namelijk veel water nodig.

Een laatste stikstofboost

Augustus is het moment voor een laatste stikstofbemesting. Daarna moet je overstappen op najaarsmest. Stikstof stimuleert de groei, maar planten moeten zich vanaf september juist voorbereiden op rust. Voor bloeiende planten in potten of bakken kun je tot half augustus nog om de twee weken vloeibare mest geven. Hortensia's hebben baat bij speciale hortensiamest voor een rijke bloei en gezonde groei.

Bloemen wegknippen, planten stekken

Verwijder uitgebloeide bloemen van rozen, dahlia's, lathyrus (ook bekend als pronkerwt of sweet pea) en andere zomerbloeiers. Zo steken de planten hun energie niet in zaadvorming, maar in nieuwe knoppen. Je verlengt er de bloei aanzienlijk mee. Geef hoge planten wat steun, zeker bij wind of regen, en zorg bij droogte voor extra water, vooral bij dorstige soorten zoals hortensia's. Haal lelijke bladeren en oude stelen van bijvoorbeeld geraniums weg. Augustus is ook een goed moment om stekken te nemen. Daarmee vul je in het voorjaar gemakkelijk kale plekken. En vergeet het onkruid niet te wieden – dat groeit in de zomer net zo hard mee.

©Nedopekin Yuriy

Vocht = kans op schimmel

In augustus worden de nachten vochtiger, en dat merk je aan de planten. Schimmel ligt op de loer. Controleer regelmatig het blad en verwijder aangetaste delen meteen. Besproei de rest van de plant eventueel met bladmeststof om de weerstand te verhogen. Ook bladluis is nu nog erg actief. Zie je een plaag opkomen, spuit de beestjes dan weg met een harde straal water.

Gazon bijhouden en herstellen

Maai het gras regelmatig, maar laat bij aanhoudende droogte liever iets langer. Zo voorkom je dat het gras verbrandt. Geef bij droog weer eens per week langdurig water, zodat het diep in de bodem trekt. Augustus is ook het moment om kale plekken bij te zaaien. Doe dit bij voorkeur halverwege de maand. Ook het gazon mag nu voor de laatste keer stikstof krijgen, daarna is het tijd voor najaarsvoeding.

Lees ook: Is het gras bij de buren groener? Zo pak je kale plekken in het gazon aan

Bomen en hagen snoeien

Augustus is een geschikte maand om hagen en bepaalde bomen te snoeien. Denk aan conifeer, buxus, taxus en liguster, maar ook aan walnoot, berk en esdoorn. Door ze in model te snoeien houd je ze strak en stimuleer je nieuwe scheutvorming. Let op: snoei nooit tot op het kale hout, behalve bij taxus. Lavendel mag je voor maximaal een derde terugsnoeien – bloeit hij nog door tot oktober, stel het snoeien dan uit tot na de winter. Ook de klimhortensia en blauweregen kun je nu bijwerken: verwijder uitgebloeide delen en knip uitlopers terug tot 15 cm vanaf het oude hout. Eenmalig bloeiende rozen kun je na de bloei terugsnoeien; dat zorgt voor sterke twijgen die klaar zijn voor de winter. Snoei bij voorkeur niet als het boven de 25 graden is of in de volle zon – dat kan schade geven aan het blad en de bast.

Lees ook: Welke snoeischaar voor welke snoeiklus?

©Таня Микитюк