Gratis software: de beste freeware van oktober 2020

Tip 01: Pexels - Beeld

Geschikt voor: elk systeem

Ooit was fotograferen een hele onderneming. Je had namelijk naast een scherp oog ook heel veel geduld en allerlei chemicaliën nodig om de perfecte plaat op papier te krijgen. Fotografie was naast een kunstvorm dan ook een ambacht en fotografen werden voor hun inspanningen terecht rijkelijk beloond en geprezen. Tegenwoordig is fotografie niet meer voor de elite, want zelfs smartphone-camera’s zijn van een dusdanige kwaliteit dat iedereen met een beetje esthetisch gevoel de schitterendste plaatjes kan schieten. Al betaal je voor het gebruik van een foto van een professional nog altijd exorbitante bedragen; lastig wanneer je bijvoorbeeld een beeld zoekt voor een privé- of non-profitwebsite. Gelukkig is er een oplossing in de vorm van Pexels. Op deze site vind je een enorme collectie foto’s (en video’s) die je niet alleen gratis mag gebruiken (soms zelfs commercieel), maar ook mag aanpassen. Zelfs bronvermelding is niet vereist, al wordt het wel op prijs gesteld. Je kunt de collectie doorzoeken op trefwoorden (Engels) en krijgt dan niet alleen heel veel foto’s, maar ook suggesties voor aanverwante zoektermen. Onder het kopje Explore kun je ook door de collectie bladeren op basis van allerlei thema’s of foto’s zoeken op een bepaalde kleur. Heb je iets van je gading gevonden, dan kun je dat downloaden in allerlei resoluties, vaak tot wel 24 megapixel. Kortom: Pexels is een goudmijn voor gratis beeld.

Tip 02: Visions of Chaos - Chaotisch

Geschikt voor: Windows 7, 8.x, 10

Aanvankelijk leken fractals (oneindig gedetailleerde figuren) vooral interessante curiosa, maar door de jaren heen doken ze overal in de natuur op en vonden ze er zelfs allerlei praktische toepassingen voor, zoals antennes in mobieltjes, compressie van bijvoorbeeld videosignalen en het creëren van realistisch ogende werelden in games.

Er zijn dus heel wat soorten fractals en het aardige ervan is dat heel veel – wanneer je ze grafisch weergeeft – buitengewoon fraaie plaatjes opleveren, ook al weet je niets van de achterliggende theorie.

Visions of Chaos (VoC) poogt zo veel mogelijk verschillende soorten fractals te visualiseren, waarbij je naar hartenlust met de instellingen kunt spelen om het uiterlijk te veranderen. Daarnaast kun je in VoC zien waar een grafische kaart werkelijk toe in staat is dankzij de vele voorbeelden in de OpenGL Shading Editor. Gevorderden kunnen zelfs Googles kunstmatige intelligentie voor beeldherkenning installeren en zo vanuit VoC op de eigen pc zogeheten Deep Dream-beelden genereren. Een feest voor het oog.

Tip 03: Learning Music - Muzikaal

Geschikt voor: elk systeem

Er is bijna geen mens te vinden die niet geniet van muziek, maar zelf muziek maken is weer een heel ander verhaal. Toch is het niet vreselijk moeilijk, zeker niet wanneer je een paar basisbeginselen hebt geleerd. Dat kan met de gratis lessen van Ableton Learning Music.

Ableton is maker van (virtuele) instrumenten waarmee vooral populaire muziek wordt gemaakt en het is dan ook niet vreemd dat daarop de focus ligt. Verwacht na het voltooien van de cursus dus niet dat je je eigen Bach-compositie kunt maken, maar wel dat je begrijpt hoe popmuziek ongeveer in elkaar steekt en dat je zelf je eigen deuntjes kunt maken.

De cursus begint met de basis van vrijwel alle popmuziek: ritme. Daarna volgen noten en toonladders, akkoorden, baslijnen en melodieën en de structuur van nummers. Muziek is namelijk niet zomaar een opeenvolging van noten, maar vaak volgen die een bepaald stramien met herhalingen. Al deze begrippen leer je aan de hand van interactieve oefeningen en praktijkvoorbeelden van bekende nummers. Heb je die eenmaal onder de knie, dan kun je naar hartenlust zelf experimenteren in de muzikale speelplaats waar je ritmes, noten, akkoorden, baslijnen en melodieën naar eigen inzicht kunt samenvoegen.

Wie daarna de smaak te pakken heeft, kan zich verder bekwamen via een aantal geavanceerde onderwerpen, zoals de opbouw van majeur-, mineur- en pentatonische toonladers, modi, omkeringen van akkoorden en septiem-akkoorden.

Tip 04: Autorun Organizer - Opgestart

Geschikt voor: Windows 7, 8.x, 10

Het is algemeen bekend dat bij het starten van Windows ook allerlei extra onderdelen worden opgestart, vaak zelfs vele tientallen. Een deel daarvan is van Microsoft en nodig om Windows goed te laten functioneren, terwijl een ander deel afkomstig is van derden en verband houdt met bepaalde hard- of software die je hebt geïnstalleerd, denk bijvoorbeeld aan stuurprogramma’s en hulpprogramma’s. Omdat dit allemaal volautomatisch en op de achtergrond gebeurt, heb je er geen zicht op. Maar wat als een onbetrouwbaar programma kwaadaardige software aan de opstartlijst toevoegt? Dan wil je toch graag weten dat dat is gebeurd.

Om op zulke zaken zicht te krijgen, is er sinds jaar en dag Autorun Organizer (AO). AO draait voortdurend op de achtergrond en waarschuwt wanneer er een nieuw onderdeel aan de opstartlijst wordt toegevoegd, ongeacht op welke manier. Daarnaast geeft het programma een overzicht van opstarttijden, zodat je ziet hoe snel Windows gereed is. Componenten die niet essentieel zijn (zoals zelf-geïnstalleerde hulpprogramma’s) maar de boel wel ophouden, kun je met vertraging starten waardoor de pc sneller gebruiksklaar is. Ook waarschuwt AO door middel van een kleurcode voor onderdelen die geen perfecte score bij Virustotal hebben. Alhoewel dat niet meteen op groot gevaar hoeft te duiden, is het wel prettig om te weten.

Tip 05: Bibliovore - Lees!

Geschikt voor: Windows 10

Alhoewel veel mensen nog altijd graag een fysiek boek in hun handen houden, heeft het lezen van digitale exemplaren toch wel veel voordelen. Zo kun je over een enorme bibliotheek beschikken, zonder dat je een kapitale villa hoeft te bezitten om ze kwijt te kunnen. Wie zijn e-books niet op een e-reader leest, maar op een pc of laptop heeft uiteraard een programma nodig om ze te kunnen beheren. De krachtigste producten brengen vaak de nodige complexiteit met zich mee, maar in de Windows Store vinden we een alternatief dat gericht is op soberheid en eenvoud: Bibliovore.

In Bibliovore kun je pdf- en ePub-bestanden per stuk of met mappen tegelijk importeren in je bibliotheek. Deze kun je vervolgens doorzoeken op titel of auteur en je kunt ook zelf rubrieken aanmaken waarin je boeken onderbrengt. Uiteraard houdt Bibliovore voor elk boek bij waar je gebleven bent en kun je zelfs bladwijzers plaatsen. Tot slot kun je kiezen voor weergave van één of twee pagina’s tegelijk.

Tip 06: Graph Paper Printer - Patroon

Geschikt voor: Windows XP, Vista, 7, 8.x, 10

Computers zijn natuurlijk enorm handige apparaten die ons helpen bij van alles en nog wat, maar er zijn bepaalde klussen die toch echt sneller en gemakkelijker te klaren zijn met pen en papier. Neem bijvoorbeeld het maken van een grafiek door een paar meetpunten of het schrijven van muziek. Met een vel ruitjespapier klaar je het eerste karwei in een handomdraai en met een leeg vel muziekpapier begin je simpelweg met noten schrijven.

Blijft één probleem over: waar haal je dat speciale papier vandaan? Het antwoord is even simpel als doeltreffend. Dat druk je zelf af met het handige Graph Paper Printer. Dit programmaatje biedt een groot scala aan patronen die je stuk voor stuk uitgebreid naar je hand kunt zetten. Zo zijn er sjablonen voor grafiekpapier in rechthoekige- en poolcoördinaten, patronen met veelhoeken en stippen, perspectiefpapier om ruimtelijke tekeningen mee te maken, sjablonen voor tabellen, muziekpapier, logaritmisch papier en het ouderwetse dubbele lijntjespapier dat wordt gebruikt voor schoonschrijven. Kortom: hiermee hoef je nooit meer naar de (online) kantoorboekhandel.

Tip 07: MakeMKV - Kopietje

Geschikt voor: Windows 7, 8.x, 10

Alhoewel we tegenwoordig massaal gebruikmaken van Netflix en andere streamingdiensten, hebben veel mensen nog steeds de nodige dvd’s of blu-rays in huis. Spelers voor zulke schijfjes hebben echter niet het eeuwige leven en dat geldt ook voor de schijfjes zelf. Wie beschikt over een NAS, zou zijn collectie kunnen digitaliseren. Heb je zo’n apparaat niet, dan doe je er toch verstandig aan op een of andere manier kopieën van je verzameling te maken voordat de originelen leesfouten gaan vertonen. Probleem is dat een heleboel schijven voorzien zijn van een kopieerbeveiliging.

Het programma MakeMKV maakt daar in veel gevallen korte metten mee. Zeker bij schijven met een complexe structuur (zoals veel verborgen extra’s) kan het decodeerproces in eerste instantie wel even duren. Zodra de schijf helemaal geanalyseerd is, kun je aangeven welke onderdelen ervan je wilt verwerken. Vervolgens maakt het programma hiervan – zoals de naam al doet vermoeden – een mkv-bestand waarin alle essentiële kenmerken zoals hoofdstukken, aanvullende audiosporen en verschillende ondertitelingen behouden blijven. Het omgezette bestand kun je vervolgens op veel verschillende apparaten afspelen. Mocht je een apparaat hebben dat toevallig niet uit de voeten kan met mkv, dan kun je kiezen uit een groot aantal gratis programma’s om het naar een ander formaat te converteren.

Tip 08: PrintWhatYouLike - Isolatie

Geschikt voor: elk systeem

Wie veel tijd op internet doorbrengt, komt zo nu en dan interessante en wetenswaardige dingen tegen. Dat moet ik niet vergeten, denk je dan vaak. Ben je nog van de oude stempel, dan kan het best zijn dat je de webpagina afdrukt. Uiteraard is dat niet erg efficiënt, want doorgaans bevatten die webpagina’s ook allerlei zaken die je niet hoeft te bewaren, zoals menu’s en reclames. Bovendien kost dat nodeloos veel papier en vooral veel inkt of toner. Via de website www.printwhatyoulike.com kun je precies vastleggen wat je wel en niet afgedrukt wilt hebben. Wie PrintWhatYouLike (PWYL) bezoekt, vindt daar een invoervak waar je de url van de website kunt opgeven waarvan je de informatie wilt bewaren. Daarvan toont PWYL vervolgens een speciale versie waarin alle pagina-onderdelen losse blokken zijn die je herkent wanneer je er met de cursor overheen beweegt. Door Ctrl ingedrukt te houden, kun je met de linkermuisknop meerdere blokken selecteren. Heb je alle relevante informatie verzameld, kies dan voor Isolate en vervolgens verschijnt alles in een verder blanco scherm en kun je het afdrukken met Print. Via Save As kun je de pagina ook opslaan als pdf- of html-bestand. Wie een gratis account aanmaakt, kan bovendien informatie van meerdere sites tegelijk in één document vergaren.

Voor de verschillende browsers is er ook een zogeheten bookmarklet beschikbaar zodat je vanuit elke pagina snel toegang tot PWYL kunt krijgen.

Tip 09: AIVA - Compositie

Geschikt voor: elk systeem

Kunstmatige intelligentie manifesteert zichzelf op steeds meer terreinen en één daarvan is het componeren van muziek. AIVA biedt je de gelegenheid om daar zelf online mee te spelen. Het systeem kan muziek componeren in verschillende stijlen, zoals pop, rock, jazz, filmmuziek, ambient en Chinees. Voor elk van die stijlen kun je desgewenst een toonsoort, maatsoort, tempo, instrumentatie en duur kiezen. Tot slot kun je ervoor kiezen om AIVA meerdere composities tegelijk te laten maken in de gekozen stijl, zodat je met het meest geslaagde resultaat verder kunt werken. Op voltooide nummers kun je namelijk nog allerlei bewerkingen loslaten. In de gratis versie kun je drie composities per maand downloaden als mp3, maar je kunt er zo veel maken als je wilt en daar online mee spelen.

Sinds kort biedt AIVA ook de mogelijkheid om midi-bestanden te uploaden die dienen als stijlvoorbeeld zodat je niet meer afhankelijk bent van het aanbod aan presets.

Tip 10: Spread32 - Slanke rekenaar

Geschikt voor: Windows XP, Vista, 7, 8.x, 10

Wanneer je maar af en toe het soort berekeningen hoeft te maken waar een spreadsheet voor nodig is, dan is de installatie van een complete kantoorbundel – zelfs als die gratis is – nogal een zware maatregel, ook bedenkend dat het flink wat schijfruimte inneemt. Spread32 is een schitterend Excel-compatibel spreadsheetprogramma, dat eenmaal uitgepakt slechts iets meer dan 1 MB in beslag neemt. Het mooiste is nog dat de grootte van het programma niets zegt over de mogelijkheden. Zo kun je werken met 256 kolommen en 65536 rijen in tot wel 255 spreadsheets tegelijk. Daarin kun je gebruikmaken van ruim 300 functies, kun je cellen formatteren, rijen en kolommen vastzetten of ernaar verwijzen via een naam en zelfs grafieken maken. Kortom: veel voor weinig.

Tip 11: Earth's Core - Edelsteen

Geschikt voor: Windows XP, Vista, 7, 8.x, 10

In den beginne was er waterstof. Dit lichtste elementen klonterde door zwaartekracht samen en zo ontstonden de eerste sterren. Door kernfusie ontstonden binnen die sterren zwaardere elementen die het heelal werden in geslingerd toen ze ontploften. Gelukkig maar, want zo konden vervolgens nieuwe sterrenstelsels worden geboren, compleet met planeten en zelfs leven. Al die nieuwe elementen vormden ook een veelheid aan gesteenten, mineralen en edelstenen. Met name die laatste oefenen op veel mensen een grote aantrekkingskracht uit.

In het fraaie Earth’s Core leert u alles over die al dan niet waardevolle keien. Het programma is dan ook een uitgebreide mineralen-encyclopedie met naast 2.100 fraaie foto’s, alles wat je maar zou kunnen willen weten over maar liefst 600 mineralen, 300 soorten edelstenen en 200 andere gesteenten. Ook geeft Earth’s Core informatie over alle bekende elementen, is er een uitgebreid woordenboek met uitleg over Engelse geologische termen en is er een biografie van bekende mineralogen en ontdekkers van elementen.

Tip 12: OpenSesame - Vraagbaak

Geschikt voor: Windows 7, 8.x, 10

Meten is weten. Dat zal dan ook wel de reden zijn dat steeds meer bedrijven hun klanten bestoken met tevredenheidsonderzoeken. Enquêtes bestaan al heel lang en zijn natuurlijk breed toepasbaar. De vraag is vooral hoe je het beste de antwoorden kunt verwerken. OpenSesame is een mooi programma hiervoor. Het biedt de mogelijkheid om onderzoeken op te stellen en de antwoorden statistisch te verwerken. Overigens hoef je het niet te houden bij het samenstellen en verwerken van eenvoudige vragenlijsten, want OpenSesame wordt zelfs gebruikt voor allerlei psychologische onderzoeken.

Gevaarlijk?

Niet te snel klikken