ID.nl logo
Gratis software: de beste freeware van juni 2018
© PXimport
Huis

Gratis software: de beste freeware van juni 2018

Freewaremakers zijn meestal enthousiaste computergebruikers die niet programmeren uit winstbejag, maar hun vaardigheden inzetten om iets te verbeteren. Dankzij de gratis programma’s wordt computeren leuker en handiger! We bespreken de beste programma’s van dit moment en nieuwe versies van ‘evergreens’.

Krijg je niet genoeg van onze freeware-tips? Op computertotaal.nl/freeware verzamelen we ze allemaal voor je, handig in één overzicht.

Tip 01: Wis usb-sporen

Geschikt voor: Windows 7, 8(.1), 10

Met USB Oblivion kun je alle sporen die je hebt achtergelaten na het gebruik van een geheugenstick, usb-koptelefoon of usb-microfoon verwijderen. Waarom zou je dat doen? Je denkt misschien: als ik een usb-stick wil verwijderen, trek ik hem toch gewoon uit de pc? Ja, dat klopt. Maar stiekem houdt Windows in het register precies bij welke usb-apparaten je op de computer hebt aangesloten. Als je niet wilt dan anderen weten dat jij een stick hebt gebruikt op een werkcomputer of een pc in een coffeecorner, dan kun je dus alle verwijzingen in het register verwijderen. En dat kan heel gemakkelijk en veilig met USB Oblivion. Er is geen installatie nodig. Je kunt simpelweg op Simulate drukken, de applicatie laat dan zien welke verwijzingen het heeft gevonden. Weet je zeker dat je ze wilt verwijderen? Selecteer dan Do real clean en klik vervolgens op Clean. USB Oblivion maakt automatisch een systeemherstelpunt en een back-up van je register. Mocht er onverhoopt toch iets misgaan, dan kun je dus of teruggaan naar het herstelpunt, of dubbelklikken op de back-up om alle verwijzingen weer terug te zetten.

©PXimport

Tip 02: Scoren met memes

Geschikt voor: Windows 7, 8(.1), 10; macOS

Gifjes bestaan al sinds 1987, maar zijn nu populairder dan ooit. De bewegende afbeeldingen zijn ideaal voor memes op sociale media. Velen kennen wel de plaatjes waarin een Minion een microfoon laat vallen (mic drop!), of Spongebob die staat te huilen, of die van de Turkse chef die zout op vlees strooit (Salt Bae). Hoe maak je zo’n plaatje? Met ScreenToGif bijvoorbeeld. Na de installatie kun je kiezen of je een opname wilt maken van je bureaublad (als je zelf een filmpje afspeelt en dat wilt opnemen), van je webcam of het tekenbord. In alle gevallen kun je de framerate en het formaat van de video kiezen. Klik je op Opname, dan krijg je een leeg kader te zien dat je bijvoorbeeld over een YouTube- of Netflix-video kunt leggen. Druk je op Opnemen, dan wordt het beeld binnen dat kader vastgelegd. Vervolgens krijg je een uitgebreide editor voorgeschoteld, waarin je de verschillende frames kunt aanpassen. Bijvoorbeeld door tekst toe te voegen, de snelheid te verhogen of overgangen in te stellen. En zo heb je binnen een paar minuten je eigen meme gemaakt om mee te scoren op bijvoorbeeld Facebook.

Een oneindige hoeveelheid blokjes, wielen, poppetjes en wegen in Lego-blokjes

-

Tip 03: Oneindig veel creaties

Geschikt voor: Windows 7, 8(.1), 10; macOS

Voor mensen die maar niet genoeg krijgen van Lego, heeft het bedrijf een programma ontwikkeld waarmee je eindeloos kunt bouwen. Digital Designer schotelt je een oneindige hoeveelheid blokjes, wielen, deurtjes, poppetjes en wegen voor. Daar mag je lekker je fantasie op los laten, en nog gratis ook. Een Formule 1-wagen? De Death Star? Of misschien toch een hele stad? Alles wat je kunt maken met Lego-blokjes, kun je ook met Digital Designer. Je kiest links in het venster een blokje en sleept dit naar het plateau rechts. Met de pijlen naast je creatie kun je het 3D-beeld draaien, zodat je de blokken van alle kanten goed kunt bekijken. Het is even stoeien met de vele functies, maar al snel zul je zien dat het digitaal bouwen net zo verslavend is als het spelen met echte Lego. Heb je geen inspiratie? Op YouTube zijn talloze filmpjes te vinden waarin je stap voor stap kunt zien hoe je bijvoorbeeld een villa, trein of motor kunt bouwen.

©PXimport

Tip 04: Insta downloaden

Geschikt voor: Chrome

Instagram is niet alleen beschikbaar als app op je mobieltje, maar kan ook gewoon in je browser worden bekeken via www.instagram.com. Op de site kun je de foto’s en video’s van je vrienden bekijken, en sinds kort zijn ook hun verhalen (Instagram Stories) beschikbaar. Reden voor software ontwerper Alec Garcia om een Chrome-extensie te bouwen. Hij wilde namelijk de verhalen niet alleen bekijken, maar ook graag downloaden. En dat is via de site (nog) niet mogelijk. Chrome IG Story, zoals de extensie van Garcia heet, geeft je een heleboel mogelijkheden. Niet alleen kun je de verhalen downloaden, je kunt ze ook stiekem bekijken, zodat degene die het verhaal op Instagram heeft gezet, niet kan zien dat je het hebt bekeken. Maar je kunt via de extensie ook verhalen bekijken van publieke accounts die je niet volgt, door te zoeken op gebruikersnaam, hashtag of locatie. Verder geeft Chrome IG Story ook toegang tot live-feeds, en ook die kun je downloaden. Kortom, als je geen genoeg kunt krijgen van de foto’s en video’s van anderen, of een verslag wilt maken van alle video’s op een bepaalde plek of tijd, dan is Chrome IG Story de ideale tool.

©PXimport

Tip 05: Freeze!

Geschikt voor: Chrome

De beste Chrome-extensies maken het leven gemakkelijker zonder al te aanwezig te zijn. The Great Suspender is er zo eentje. Heb je constant veel tabbladen openstaan in je browser? Dan heeft Chrome de neiging om langzaam te worden. De verklaring daarvoor is simpel: iedere tab vraagt geheugen, dus hoe meer tabs je open hebt staan, hoe meer geheugen Chrome gebruikt om alles draaiende te houden. The Great Suspender lost dat probleem op door de tabs die je niet gebruikt te bevriezen. De tab blijft gewoon staan, maar de pagina wordt niet actief gehouden, waardoor Chrome minder geheugen hoeft te gebruiken. Wil je een pagina weer activeren, dan hoef je alleen maar binnen het tabblad ergens op de site te klikken. Als je het instelt, kan de tab ook worden geactiveerd zodra je hem opent. En heb je sites waarvan je niet wilt dat ze worden gedeactiveerd, zoals Gmail of Google Agenda, dan kun je ze gemakkelijk toevoegen aan een whitelist.

©PXimport

Tip 06: Rustig lezen

Geschikt voor: Chrome

Twitter werd een paar jaar geleden nog gebruikt door iedereen om te delen waar hij/zij mee bezig was, tegenwoordig is het vooral een kanaal voor journalisten, ambtenaren en politici. Geen probleem op zich, want dat is ook interessant. Wil je op de hoogte worden gehouden van het laatste nieuws, dan is Twitter een geweldig kanaal. Maar waar de bedenkers ooit een groot sociaal medium met korte berichtjes voor ogen hadden, zijn niet alle gebruikers het met die gedachte eens. Het aantal tekens per bericht is onlangs al verhoogd van 140 naar 280, maar ook dat is voor een hoop mensen nog niet voldoend. Die reageren dan met extra berichten op hun eerste bericht, een thread genaamd. Zo’n slier van berichten leest niet echt lekker door de vormgeving van Twitter. Thread Reader lost dat op. Het programma geeft de teksten van een thread op een overzichtelijke manier weer. Dus zonder likes, retweets of icoontjes. Dat maakt het een stuk fijner om een tekst te lezen. Thread Reader is er als Chrome-extensie en als app voor Android en iOS. Installeer het programma, tik op het pijltje naast een tweet en kies Unroll in Thread reader.

Je kunt achter de pc maar beter zo goed mogelijk op je houding letten

-

Tip 07: Netjes zitten!

Geschikt voor: macOS

Iedereen weet dat lang achter je pc zitten slecht voor je gezondheid kan zijn. Als je geen goede houding aanneemt, kun je na enkele uren last van je ogen of rug krijgen. Het is daarom beter om vaak pauzes te nemen en eventjes tussendoor te bewegen. Dat vindt niet iedereen ideaal, want wat als je net lekker aan het werk bent? Dan wil je nog helemaal geen pauze nemen. En dan kun je maar beter zo goed mogelijk op je houding letten. Nekoze helpt daarbij. Het programma houdt via de ingebouwde camera van je MacBook je postuur in de gaten. Ga je te veel voorover zitten of hangen, dan geeft Nekoze je ervan langs door een miauwende poes te laten horen (geen zorgen, je kunt het geluid ook uitzetten). De eerste keer moet je het programma kalibreren door de ideale zithouding aan te nemen. Geeft Nekoze je te vaak een waarschuwing? Via het menu Preferences kun je onder Advanced de gevoeligheid van het programma aangeven.

©PXimport

Tip 08: Digiboeken

Geschikt voor: Windows 7, 8(.1), 10; macOS

Veel mensen zweren bij papier. En dat is ook niet vreemd: de geur van de bladzijden, het gevoel als je het boek opent en een pagina omslaat, het hoort allemaal bij de beleving van het lezen van een goed verhaal. Maar boeken zijn soms lastig mee te nemen, bijvoorbeeld op vakantie. Dan zijn e-books ideaal. Met Kobo eBooks kun je je boekenkast gewoon meenemen op je laptop. Met de app kun je de e-books (epub-formaat) die je al bezit, gemakkelijk importeren. Je kunt ook nieuwe kopen in de online Kobo-winkel. Heb je ook een e-reader of lees je boeken op je mobiel, dan synchroniseert de Kobo-app je bladwijzers, zodat je verder kunt waar je gebleven was. Kobo eBooks is een mooi vormgegeven programma, dat het gemakkelijk maakt om door je boekencollectie te bladeren. Lees je een boek, dan kun je met een klik in het midden van het scherm de weergave makkelijk aanpassen. Zo kun je de witte bladzijden ook een sepia-kleurtje geven om het beeld wat rustiger te maken voor je ogen. En natuurlijk kun je ook de letters groter maken en een ander lettertype kiezen. Heb je al je romans uit, dan geeft de app je suggesties voor nieuw leesvoer.

©PXimport

Tip 09: Gratis tikken

Geschikt voor: Windows 7, 8(.1), 10; macOS

Wie een tekst moet schrijven of een spreadsheet moet maken, grijpt al snel naar het Office-pakket van Microsoft. Dat pakket werkt natuurlijk uitstekend, maar het is ook wat prijzig. Gelukkig zijn er ook gratis alternatieven. Een daarvan is het populaire LibreOffice. Dit pakket bestaat uit Writer (tekstverwerker), Calc (spreadsheets), Impress (presentaties), Draw (tekenprogramma), Base (database manager) en Math (wiskundige formules). Heb je eerder gewerkt met Office 2003, dan voelt LibreOffice erg bekend aan. De menu’s icoontjes en werkbalken lijken daar namelijk erg op. De kleuren doen wel wat kinderlijk aan. De simpele interface kan voor sommigen een verademing zijn ten opzichte van Word 2016, dat met z’n vele kleurtjes en tabbladen soms wat onoverzichtelijk is. Tekstverwerker Writer gebruikt een eigen odt-bestandsformaat om bestanden in op te slaan, maar kan ook bestanden lezen en opslaan in Microsofts doc- en docx-formaten. Hetzelfde geldt voor Calc en Impress, die ook overweg kunnen met de bekende Microsoft-formaten xlsx en pptx. Het Office-pakket van Libre werkt soepel en snel en heeft Nederlandse spellingcontrole ingebouwd. Een mogelijkheid om bestanden in de cloud op te slaan ontbreekt.

©PXimport

Tip 10: Ontdubbelaar

Je kunt nog zó je best doen om je bestandsverzameling op orde te houden … het is bijna onmogelijk om na verloop van tijd te ontkomen aan dubbele exemplaren. Je zet een keer foto’s over vanaf je camera of je smartphone zonder te bedenken dat je dat al een keer gedaan had, je downloadt wat muziek die je al bleek te hebben, die bestanden van dat ene project staan op twee plekken op je computer enzovoort. Om de overbodige rommel op te ruimen, bestaat specialistische software voor bijvoorbeeld foto’s of muziek. Maar met een algemeen programma ruimt u snel alle bestandssoorten op. Een voorbeeld van zo’n tool is AllDup. Het is snel, werkt gedegen en kan doublures vinden op basis van allerlei criteria. Er is een installatietool voor Windows en ook een portable versie.

©PXimport

Tip 11: Sleutels opzoeken

Geschikt voor: Windows 7, 8(.1), 10

Ben je van plan om Windows of alleen bepaalde software opnieuw te gaan installeren? Dan is het verstandig om eerst de productstleutel/licentiecodes te achterhalen. Die codes staan waarschijnlijk nu ergens achterop een dvd-hoesje of in een oud mailtje … vind die maar eens terug! Bereid je dus alvast goed voor door de sleutels van de nu geïnstalleerde software te achterhalen. Dat kan gelukkig eenvoudig met Belarc Advisor. Dit programma analyseert je complete pc en toont vervolgens in een gedetailleerd verslag welke hard- en software je gebruikt. Al die informatie is voor dit doel wat overbodig, maar als je links in het verslag klikt op Software Licenses, vind je meteen wat je zoekt. Belarc geeft je daar een lijst van programma’s met de productsleutels die daarbij horen. Het programma kan de sleutels van Microsoft Office, Windows, antivirus programma’s en een heleboel andere software detecteren.

Tip 12: Virtuele machine

Geschikt voor: Windows 7, 8(.1), 10; macOS

Soms zou je willen dat je een tweede computer had staan met een ander besturingssysteem. Bijvoorbeeld omdat een bepaald programma alleen werkt op een bepaalde (verouderde) Windows-versie of omdat je Linux eens wilt uitproberen. Gelukkig hoef je in die gevallen niet meteen je portemonnee te trekken. Je kunt het andere besturingssysteem namelijk gewoon draaien op je huidige computer, binnen je huidige besturingssysteem. Dankzij software als VirtualBox kun je een virtuele machine op je computer draaien. Heb je een Windows-pc? Dan kun je bijvoorbeeld in een apart venster een oudere Windowsversie of Linux installeren. Zelfs macOS draaien is (met wat moeite) mogelijk. Dat klinkt misschien eng en lastig, maar VirtualBox neemt je door het hele proces aan de hand mee. Zodra je op Nieuw hebt geklikt, kun je uit een menu kiezen welk besturingssysteem je wilt installeren. VirtualBox vraagt je daarna hoeveel ruimte van je harde schijf, of hoeveel geheugen je aan dit extra besturingssysteem wilt geven. Vervolgens kun je het besturingssysteem installeren zoals je dat ook op een nieuwe pc zou doen. Ben je klaar met het systeem? Dan hoef je het alleen te selecteren en op Verwijderen te drukken. Kom je er toch niet helemaal uit, of wil je meer informatie, dan kun je hier de handleiding lezen.

©PXimport

Gevaarlijk?

Bij sommige freeware kun je een enge waarschuwing van je beveiligingsprogramma verwachten. Laat je niet afschrikken, maar lees goed wat er aan de hand is en of je dit logisch vindt. Programma’s maken bijvoorbeeld verbinding met internet. Deze actie kan al een reactie uitlokken bij je beveiliger. Ook voor software die relatief nieuw is of wordt aangeduid als ‘zeldzaam’ kan je beveiliger een waarschuwing geven. Vertrouw je de download? Laat het programma dan uitvoeren. Voel je twijfel? Laat je download onderzoeken door www.virustotal.com, dat doen wij ook. Deze dienst controleert je programma met meer dan vijftig beveiligingsprogramma’s. Zo zie je snel of je te maken hebt met een risico, of met een overijverig beveiligingsprogramma.

Niet te snel klikken

We zien het helaas te vaak en het zou verboden moeten worden: installatieprocedures die extra programma’s bundelen en zomaar aanpassingen doen. Je probeert een programma uit en voor je het weet is de homepage van je browser aangepast en ben je een aantal ongewenste programma’s rijker. Deze handelswijze heet in de volksmond ‘achterbaks’, maar de nette aanduiding is ‘potentially unwanted program’ (pup). Steeds meer beveiligingsprogramma’s letten hierop als je iets probeert te installeren. Wij gebruiken Unchecky om ‘verkeerde vinkjes’ op te merken. Je kunt de extra’s ook zelf voorkomen. Download een programma bijvoorbeeld alleen via de website van de makers. Kies altijd voor de geavanceerde of aangepaste installatie. Zo kun je goed nakijken welke opties er actief zijn. Verwijder de vinkjes bij aanpassingen/programma’s die je als ongewenst beschouwt of keur de aanpassing op een andere manier af.

©PXimport

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 slimme deurbellen met camera en online opslag
Zekerheid & gemak

Waar voor je geld: 5 slimme deurbellen met camera en online opslag

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom speuren we een paar keer per week binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ga je op vakantie maar wil je toch weten wat er bij je voordeur gebeurt? Een slimme deurbel laat je ook als je niet thuis bent zien wie er voor de deur staat. Wij vonden een vijftal betaalbare exemplaren.

Met een slimme deurbel krijg je een seintje als er iemand aanbelt en kun je vaak ook terugzien wie er voor de deur heeft gestaan. Je kunt daarbij kiezen om de video's lokaal op te slaan, maar de hier besproken deurbellen bieden ook online opslag. En dat is handig, want zo kun je ook tijdens je vakantie in de gaten houden welke (ongenode) gasten er voor de deur staan.

D230S1

Wat handig is aan de Tapo D230S1, is dat hij wordt geleverd met een compacte gong die tevens functioneert als een internet tussenpunt. Hierin kun je een microSD-kaart plaatsen voor lokale opslag van videobeelden, wat betekent dat een abonnement voor cloudopslag niet strikt noodzakelijk is om beelden te bewaren. Mocht je toch liever de flexibiliteit van cloudopslag hebben, dan biedt TP-Link hiervoor een optionele dienst aan. De installatie is over het algemeen eenvoudig en hij werkt op een batterij, wat veel vrijheid geeft qua plaatsing zonder gedoe met bedrading. De beeldkwaliteit is voldoende voor het dagelijks gebruik en de deurbel is uitgerust met slimme detectiefuncties om je op de hoogte te stellen van activiteit voor je deur. Dit maakt het een goede keuze voor wie een complete set zoekt zonder direct vast te zitten aan maandelijkse kosten voor opslag.

Ring Video Doorbell Wired

De Ring Video Doorbell Wired is een van de meest budgetvriendelijke opties van Ring. Deze deurbel sluit je bedraad aan op je bestaande deurbelbedrading, Dit betekent dat je je geen zorgen hoeft te maken over het opladen van batterijen of het leegraken ervan. De deurbel biedt 1080p HD-video en tweeweg-communicatie, zodat je met de bijbehorende app kunt praten met wie er voor de deur staat. Een belangrijk punt om te overwegen bij de Ring Video Doorbell Wired is dat voor de meeste functionaliteiten, waaronder het opslaan en terugkijken van videobeelden, een Ring Protect-abonnement nodig is. Zonder dit abonnement zijn de mogelijkheden vrij beperkt tot livebeeld en notificaties.

Arlo Essential 2 2K Video Doorbell

Deze draadloze videodeurbel van Arlo heeft focus op scherpe beeldkwaliteit en gebruiksgemak. De Arlo Essential 2 filmt in 2K resolutie, waardoor je een beter beeld krijgt dan met de meeste Full-HD-camera's. Een opvallend kenmerk is de 180 graden kijkhoek en de 1:1 beeldverhouding, waardoor je een volledig 'hoofd-tot-teen' beeld krijgt van je bezoekers en pakketjes op de grond. De installatie is bijzonder makkelijk en geheel draadloos. Voor het opslaan van opgenomen videobeelden maakt Arlo gebruik van een cloudgebaseerd systeem, waar je wel een abonnement voor nodig hebt.

Xiaomi Smart Doorbell 3

Ook deze deurbel filmt in 2K resolutie en heeft een indrukwekkende kijkhoek van 180 graden, waardoor je een breed overzicht krijgt van wat er voor je deur gebeurt. Een van de handige eigenschappen is de meegeleverde gong die ook functioneert als basisstation. Deze gong is uitgerust met een interne opslag van 64 GB, wat voldoende is voor de meeste gebruikers en maakt het overbodig om een apart cloudabonnement te nemen, iets wat overigens wel mogelijk is. De deurbel heeft een ingebouwde batterij die lang meegaat en is eenvoudig te installeren. Ook beschikt hij over AI-gestuurde persoonsdetectie, wat helpt om valse meldingen te verminderen.

Imou Doorbell 2S Kit

De Imou Doorbell 2S Kit is een draadloze videodeurbel met nachtfunctie Imou biedt een optionele cloudopslagdienst, maar je kunt de video's ook lokaal opslaan. De deurbel werkt op een ingebouwde, oplaadbare batterij, wat de installatie zeer eenvoudig maakt omdat je geen bedrading nodig hebt. De AI-gestuurde persoonsdetectie zorgt ervoor dat je geen ongewenste meldingen van beweging krijgt, dus niet bij elke langslopende kat.

▼ Volgende artikel
Facebook en Instagram gratis blijven gebruiken? Zo houd je grip op wat je ziet
Huis

Facebook en Instagram gratis blijven gebruiken? Zo houd je grip op wat je ziet

Gebruikers die deze week Facebook of Instagram openen, krijgen ineens een keuze voorgeschoteld: wil je betalen om geen advertenties meer te zien, of blijf je het gratis gebruiken mét advertenties? Die keuze is vanaf nu verplicht. Sinds november 2023 bood Meta al de mogelijkheid om een betaald abonnement zonder advertenties te nemen, maar tot nu toe was dat geheel vrijblijvend. Wat betekent die verplichte keuze precies? En kun je, als je niet wilt betalen, nog steeds zelf bepalen wat je te zien krijgt?

Waarom moet je nu ineens kiezen?

Meta voert deze verplichte keuze door vanwege aangescherpte Europese privacyregels. De wetgever stelt strengere eisen aan hoe bedrijven data mogen gebruiken voor advertentiedoeleinden. Een gratis dienst met gepersonaliseerde advertenties mag alleen als de gebruiker daar bewust toestemming voor geeft. Meta zet de gebruiker daarom voor het blok: betalen voor een advertentievrije ervaring, of toestemming geven voor het gebruik van je gegevens.

De betaalde abonnementsvorm: wat houdt het in?

Wie zich abonneert op de advertentievrije versie van Facebook en Instagram betaalt 7,99 euro per maand via de app, of 5,99 euro via een browser. Dit bedrag geldt voor één account in het zogeheten Accountcentrum. Wil je meerdere accounts advertentievrij gebruiken, dan betaal je daar extra voor. Meta belooft dat je gegevens in dat geval niet verwerkt worden voor advertentiedoeleinden. Je gebruikt de platformen dan volledig zonder gepersonaliseerde advertenties.

©Meta

Kritiek op het 'pay or consent'-model

Hoewel Meta stelt dat deze keuze in lijn is met de Europese privacyregels, heeft het 'pay or consent' (betaal of geef toestemming) model veel kritiek gekregen. Tegenstanders noemen het een vorm van privacy blackmail: je betaalt om je privacy te behouden, of je geeft die op in ruil voor gratis gebruik en gepersonaliseerde advertenties. Het is de vraag of een 'keuze' wel echt een keuze is als de alternatieven zo ongelijkwaardig zijn.

Niet betalen? Dit doet Meta dan met je gegevens

Kies je ervoor om Facebook en Instagram gratis te blijven gebruiken, dan geef je Meta toestemming om je gegevens te gebruiken voor advertenties. Het gaat dan om gepersonaliseerde advertenties, gebaseerd op je profiel, gedrag op het platform en je interacties met andere websites en apps. Je huidige ervaring blijft grotendeels hetzelfde, maar de verwerking van je gegevens valt voortaan onder strengere Europese regels.

Je kunt later ook kiezen voor advertenties met minder personalisatie. Deze optie gebruikt minder van je gegevens en is iets privacyvriendelijker, maar laat nog steeds advertenties zien. Meta gebruikt dan geen informatie meer over je gedrag op andere sites of eerdere interacties binnen hun platformen. In plaats daarvan worden alleen basisgegevens gebruikt, zoals je leeftijd, geslacht, locatie en activiteit op dat moment. Deze instelling kun je op elk moment inschakelen via het menu Advertentie-instellingen, onder het kopje dat gaat over personalisatie en gegevensgebruik.

Een bredere trend: betalen voor advertentievrije content

De beslissing van Meta om te kiezen voor een betaalde advertentievrije optie staat niet op zichzelf. Steeds meer bedrijven voegen advertenties toe aan diensten die voorheen gratis of advertentievrij waren, of bieden juist een betaalde versie zonder advertenties. Disney+ heeft bijvoorbeeld de optie Standaard met reclame, Videoland biedt meerdere abonnementen aan met reclames en Netflix heeft in een aantal landen ook een dergelijk abonnement (nog niet in Nederland overigens). Vanaf 26 augustus voegt ook Amazon advertenties toe aan Prime Video in Nederland. En het blijft niet bij videostreaming. Spotify biedt al jaren een gratis versie met advertenties naast zijn Premium-abonnement, net als YouTube. Ook op sociale media zie je dezelfde trend. X, voorheen Twitter, heeft een betaalde variant die minder advertenties belooft, al krijg je zelfs met X Premium nog wel wat advertenties te zijn.

©Videoland

Hoe houd je invloed op wat je te zien krijgt?

Ook als je kiest voor de gratis versie van Facebook of Instagram, kun je nog wel degelijk invloed uitoefenen op de advertenties die je te zien krijgt.

Advertentie-instellingen beheren

Ga naar de instellingen van je Facebook- of Instagram-account en zoek naar Advertentievoorkeuren of Advertentie-instellingen. Hier krijg je een overzicht van de interesses die Meta aan jouw profiel heeft gekoppeld. Je kunt deze interesses bewerken, verwijderen of toevoegen. Door dit te doen, geef je Meta een duidelijker beeld van wat je wel en niet relevant vindt. Je kunt ook instellen dat je geen advertenties meer wilt op basis van je activiteit op andere websites en apps.

Advertenties verbergen, rapporteren of de herkomst begrijpen

Bij elke advertentie verschijnt een menu met de optie Waarom zie ik deze advertentie?. Als je daarop klikt, zie je welke informatie Meta heeft gebruikt om jou die advertentie te tonen. Denk aan je interesses, je leeftijd, locatie of het feit dat je eerder een bepaalde pagina hebt bezocht. Vanuit dat scherm kun je direct instellingen aanpassen of interesses verwijderen die niet (meer) bij je passen. Als je een advertentie ziet die je niet interesseert of ongepast vindt, kun je deze ook verbergen of rapporteren. Klik op de drie puntjes bij de advertentie en kies voor Advertentie verbergen of Deze advertentie rapporteren.

Merken of onderwerpen blokkeren

Daarnaast kun je in je advertentie-instellingen specifieke merken of onderwerpen blokkeren die je liever niet voorbij ziet komen. Dit zorgt er niet voor dat advertenties verdwijnen, maar wel dat ze iets minder willekeurig aanvoelen en beter aansluiten op wat je zelf belangrijk of prettig vindt.

Alternatieven: gratis en advertentievrij?

Als de ontwikkelingen bij Facebook en Instagram je zorgen baren en je liever geen advertenties ziet én niet wilt betalen, zijn er maar weinig alternatieven. Volledig gratis, advertentievrije sociale media zijn zeldzaam. De meeste platformen draaien op advertentie-inkomsten of het gebruik van data. Er zijn wel opties die het anders aanpakken. Mastodon, onderdeel van het Fediverse, werkt bijvoorbeeld met open-sourceprincipes en wordt beheerd door community's. Hier zie je weinig tot geen advertenties, maar het bereik is kleiner en de ervaring anders. Ook kun je specifieke niche-platforms of forums opzoeken die zonder advertenties draaien dankzij donaties of vrijwilligers.

De keuze is aan jou

Betalen, de advertenties voor lief nemen of je account opzeggen: de keuze is aan jou. En dat is geen makkelijke keuze. Blijf je bij de gratis versies van Facebook en Instagram? Met de tips in dit artikel kun je in ieder geval nog een beetje grip op je eigen tijdlijn houden.

Lees ook: Je Facebook-account deactiveren of verwijderen