Het is maar goed dat piraterij een minder groot probleem is dan een paar jaar geleden. En de piraten hebben er binnenkort een geduchte vijand bij. De Ghost van Juliet Marine Systems wordt namelijk ook wel de aanvalshelikopter van de zee genoemd, en die wil je niet tegenkomen op open water.

De Ghost is een experimenteel schip dat is gebouwd door Juliet Marine Systems, een kleine startup van ondernemer en uitvinder Gregory Sancoff. Die zei geïnspireerd te raken om een dergelijk schip te bouwen na de aanval op de USS Cole in 2000, waarbij 17 Amerikaanse militairen omkwamen.

Het schip is een ‘small waterplane area twin hull’, afgekort swath, een boot met twee rompen. Dat is vergelijkbaar met een catamaran, maar werkt iets anders omdat de rompen (de ‘hulls’) helemaal onder water liggen in plaats van dat die erop drijven.

Swath

Swath-systemen zijn handig voor boten die veel in ruige zeeën moeten varen – een vereiste voor een potentieel militair schip. Het voordeel van een swath-ontwerp is dat de verplaatsing die nodig is om het schip te laten drijven onder water ligt. Daar is veel minder effect door golven, waardoor het schip veel stabieler over het oppervlak vaart. Volgens Sancoff van Juliet Marine is het mogelijk om in het schip te zitten en ‘gewoon een kop koffie te drinken zonder dat je iets van het varen merkt’.

Swath-schepen hebben ook nadelen, met name dat ze normaal gesproken niet erg snel zijn. Dat is precies het probleem dat Juliet Marine wilde oplossen. Dat is voor een marine cruciaal, omdat je met zulke snelle vaartuigen kleine aanvallers kunt afslaan – precies wat er in 2000 gebeurde. Toen wisten terroristen met een klein bootje een groot gat in het vliegdekschip te slaan.

Snelheid

Het schip zelf is elf meter hoog, en wordt omhoog gehouden door twee schuine vinnen van 3,5 meter, die extra spits zijn zodat ze zo min mogelijk weerstand hebben. Aan de onderzijde van die vinnen zitten echter de indrukwekkende onderdelen van het schip. Daar zitten twee grote buizen, qua vorm vergelijkbaar met torpedo’s.

De buizen zijn 18 meter lang, en zijn los van elkaar te bewegen als vleugels. Bij dieper water of wanneer het schip sneller dan acht knopen (15 km/u) vaart gaan ze verticaler staan, waardoor de boeg van het schip hoger de lucht in gaat. Dat vermindert het schokeffect van de golven.

De buizen bevatten beide een gasturbine-motor. Dat zijn twee T53-703 turboshaft-motoren die elk 2.000 pk aan stuwkracht hebben, maar het bedrijf heeft plannen om in de toekomst T700-motoren van General Electric te gebruiken die efficiënter zijn.

Maar waar de motoren vooral in uitblinken zijn de schroeven voorop de buizen. Die zorgen door het draaien voor een gasbel (cavitatie), waar de buizen vervolgens doorheen worden geleid. Dat zorgt volgens het bedrijf voor wel 900 keer minder weerstand. Het vaartuig kan zo zeker een snelheid halen van 30 knopen (55 kilometer per uur), maar er zijn op dit moment ook testen aan de gang waarmee de Ghost 50 knopen kan halen (92,6 km/u).

Onzichtbaar

Het schip heet niet voor niets de Ghost. Dat is gedaan omdat het bijna niet te ontdekken is. De Ghost is nagenoeg onzichtbaar voor detectie door sonar en radar. Ook op andere vlakken is goed te zien dat het schip is gebouwd met militaire doeleinden in gedachten: zo zitten alle boordcomputers in de onderwaterbuizen, waar ze veel minder kwetsbaar zijn voor aanvallen, en zijn alle ruiten van kogelvrij glas.

“Je kunt dit schip een maand ergens in de oceaan laten varen met alle brandstof aan boord, en dan telefoongesprekken afluisteren of operaties uitvoeren en niemand weet waar je mee bezig bent”, zegt Sancoff van Juliet Marine. “Dat is een mogelijkheid die het Amerikaanse leger nu niet heeft.”

Te koop aangeboden

Het is maar de vraag of het voertuig ook daadwerkelijk kan worden ingezet. Het schip is inmiddels al wel operationeel en kan in theorie zo gebruikt worden, maar het Amerikaanse leger is er niet in geïnteresseerd.

Sterker nog, Juliet Marine is in allerlei juridische procedures verwikkeld omdat het Ministerie van Defensie niet wil dat zo’n schip aan andere landen wordt verkocht. Het bedrijf praat momenteel met een aantal andere landen die interesse hebben getoond in het voertuig, waaronder Israel, Saudi Arabië, Japan en Zuid-Korea.

Volgens Juliet Marine heeft één van die landen een bod gedaan om 25 Ghosts te kopen, maar of die koop doorgaat is maar de vraag. Het bedrijf denkt er nu over na om de patenten uiteindelijk te verkopen, zodat de technologie achter het schip mogelijk ook in commerciële vaartuigen kan worden ingezet.

Bij het kiezen van de ideale vaatwasser zijn er heel wat zaken om op te letten. Eén daarvan is de droogtechniek die wordt toegepast. Er zijn grofweg drie methodes: ventilatiedroging, condensdroging en drogen met zeoliet. In dit artikel leggen we uit wat elke techniek precies inhoudt.

Schoon én droog

Een vaatwasser moet natuurlijk in de eerste plaats zorgen voor blinkend schone vaat. Maar minstens zo belangrijk is hoe goed hij alles droogt, want niets is zo irritant als bij het uitruimen alsnog de theedoek tevoorschijn moeten halen. Blijft er water achter op borden of in glazen, dan loop je bovendien het risico op schimmelvorming – en dat is allesbehalve fris. Ben je toe aan een nieuwe vaatwasser? Let dan zeker ook op de gebruikte droogtechniek.

Vaatwassers met ventilatiedroogtechniek

Een veelgebruikte manier om de vaat te drogen, is door het water te laten verdampen. Dit wordt ook wel de ventilatiedroogtechniek genoemd. Sommige vaatwassers hebben een mechanische arm die de deur automatisch opent zodra het programma is afgelopen. Het warme vocht in de machine kan dan vanzelf ontsnappen. Je kunt de deur natuurlijk ook handmatig openen, maar doe dat dan wel meteen na afloop van het programma. Omdat zowel de vaat als het water dan nog warm zijn, verdampt het vocht sneller dan wanneer je langer wacht.

Deze methode is het meest milieuvriendelijk, maar heeft ook een nadeel: het kan vrij lang duren voordat alles echt droog is. En soms blijft er toch nog vocht achter, waardoor je alsnog naar die theedoek moet grijpen.

©VLADYSLAV LEHIR

Vaatwassers met condensdroogtechniek

Een andere mogelijkheid is een vaatwasser met condensdroogtechniek. Deze methode is vooral geschikt als je vaak glaswerk, aardewerk of roestvrij staal reinigt. De warme, vochtige lucht in de machine slaat daarbij neer op de koelere wanden van de binnenruimte. Het gecondenseerde water wordt opgevangen en vervolgens weggepompt.

Het nadeel van deze techniek is dat de vaat vaak nog niet helemaal droog is wanneer het programma klaar is. Een theedoek blijft dus onmisbaar. Wil je toch profiteren van dit betaalbare systeem? Combineer het dan met handmatige ventilatie: zet de deur na afloop even op een kier zodat de stoom sneller kan ontsnappen en de vaat beter nadroogt.

Vaatwassers met zeoliet: hoe werkt dat?

De beste droogtechniek van dit moment? Dat is zonder twijfel zeolietdroging. Zeoliet is een mineraal dat warmte afgeeft zodra het in aanraking komt met water. Gebruikers zijn vaak laaiend enthousiast: volgens velen is hun vaat nog nooit zó goed droog uit de machine gekomen. Of het nu om plastic bakjes, glazen of borden gaat – alles komt er kurkdroog uit, ongeacht waar het staat in de vaatwasser. Niet gek dus dat modellen met deze techniek steeds populairder worden en steeds meer gemeengoed worden. Ze zijn dan ook bij diverse webwinkels te vinden.

Maar hoe werkt het precies? Onder in de vaatwasser liggen speciale zeolietkorrels. Zodra het programma is afgelopen en het water is afgevoerd, komen de korrels in actie. Ze geven warmte af aan de binnenruimte, waardoor de vaat efficiënt wordt gedroogd. Handig: de korrels regenereren zichzelf na elke wasbeurt. Je hoeft ze dus nooit te vervangen. Bovendien is dit systeem ook nog eens bijzonder energiezuinig.

Veel gebruikers vragen hun kinderen of hun vrienden om iets te laten weten wanneer ze veilig zijn aangekomen. Uiteraard kan de ander een sms of een geruststellend appje sturen, maar in iOS zit een functie die hier speciaal voor is gemaakt.

Stap 1: Check-in toevoegen aan de chat

De functie heet toepasselijk Check-in. De optie maakt deel uit van de standaard berichten-app van Apple: iMessage. Voorwaarde is wel dat zowel de verzender als de ontvanger over een iPhone beschikken waarop minstens iOS 17 staat. Laten we er even van uitgaan dat jij degene bent die onderweg is en het thuisfront wilt geruststellen. Je opent de app Berichten. Daar ga je in de chat naar degene met wie je zo’n check-in wilt versturen en je tikt linksonder op het plusteken. Vervolgens kies je de optie Meer en kun je Check-in selecteren. Geef aan of je het bericht Beperkt of Volledig wilt delen. Eventueel kun je de voorbeeldgegevens vergelijken zodat je weet wat je moet kiezen.

De optie Check-in maakt deel uit van iMessage.

Stap 2: Op basis van reistijd of locatie

De andere persoon zal verschillende meldingen ontvangen: wanneer de sessie begint, wanneer je aankomt en als je vertraging hebt. Zelfs wanneer je iPhone een langere tijd offline is, zal er automatisch een melding verzonden worden. Standaard werkt Check-in met een timer waarin je aangeeft hoelang je onderweg denkt te zijn. Tik op Wijzig om deze duur aan te passen. Het is ook mogelijk een melding te versturen op basis van de locatiegegevens. In dat geval moet je in een volgend scherm het adres invullen waar je naartoe gaat. Op de kaart verschijnt een cirkel die je op drie groottes kunt instellen. Op die manier bepaal je de actieradius waarop Check-in zich zal baseren om te melden dat je bent gearriveerd. Je kunt ook aangeven met welk vervoermiddel je reist.

Geef de bestemming in en het vervoermiddel.

Stap 3: Versturen

Je krijgt nog een overzicht van de volledige check-in. Tik op Gereed en daarna op Versturen. Met Check-in kun je slechts één chat tegelijk versturen. Het is mogelijk dat je tijdens de reis een waarschuwing ontvangt om je te melden. Als je daar niet op reageert, ontvangt de andere persoon een bericht met informatie zoals de afgelegde route en het batterijpercentage. Deze persoon kan dan via een berichtje of via de telefoon informeren of alles goed gaat.

Je ontvangt nog even een samenvatting van de check-in.