Het is maar goed dat piraterij een minder groot probleem is dan een paar jaar geleden. En de piraten hebben er binnenkort een geduchte vijand bij. De Ghost van Juliet Marine Systems wordt namelijk ook wel de aanvalshelikopter van de zee genoemd, en die wil je niet tegenkomen op open water.

De Ghost is een experimenteel schip dat is gebouwd door Juliet Marine Systems, een kleine startup van ondernemer en uitvinder Gregory Sancoff. Die zei geïnspireerd te raken om een dergelijk schip te bouwen na de aanval op de USS Cole in 2000, waarbij 17 Amerikaanse militairen omkwamen.

Het schip is een ‘small waterplane area twin hull’, afgekort swath, een boot met twee rompen. Dat is vergelijkbaar met een catamaran, maar werkt iets anders omdat de rompen (de ‘hulls’) helemaal onder water liggen in plaats van dat die erop drijven.

Swath

Swath-systemen zijn handig voor boten die veel in ruige zeeën moeten varen – een vereiste voor een potentieel militair schip. Het voordeel van een swath-ontwerp is dat de verplaatsing die nodig is om het schip te laten drijven onder water ligt. Daar is veel minder effect door golven, waardoor het schip veel stabieler over het oppervlak vaart. Volgens Sancoff van Juliet Marine is het mogelijk om in het schip te zitten en ‘gewoon een kop koffie te drinken zonder dat je iets van het varen merkt’.

Swath-schepen hebben ook nadelen, met name dat ze normaal gesproken niet erg snel zijn. Dat is precies het probleem dat Juliet Marine wilde oplossen. Dat is voor een marine cruciaal, omdat je met zulke snelle vaartuigen kleine aanvallers kunt afslaan – precies wat er in 2000 gebeurde. Toen wisten terroristen met een klein bootje een groot gat in het vliegdekschip te slaan.

Snelheid

Het schip zelf is elf meter hoog, en wordt omhoog gehouden door twee schuine vinnen van 3,5 meter, die extra spits zijn zodat ze zo min mogelijk weerstand hebben. Aan de onderzijde van die vinnen zitten echter de indrukwekkende onderdelen van het schip. Daar zitten twee grote buizen, qua vorm vergelijkbaar met torpedo’s.

De buizen zijn 18 meter lang, en zijn los van elkaar te bewegen als vleugels. Bij dieper water of wanneer het schip sneller dan acht knopen (15 km/u) vaart gaan ze verticaler staan, waardoor de boeg van het schip hoger de lucht in gaat. Dat vermindert het schokeffect van de golven.

De buizen bevatten beide een gasturbine-motor. Dat zijn twee T53-703 turboshaft-motoren die elk 2.000 pk aan stuwkracht hebben, maar het bedrijf heeft plannen om in de toekomst T700-motoren van General Electric te gebruiken die efficiënter zijn.

Maar waar de motoren vooral in uitblinken zijn de schroeven voorop de buizen. Die zorgen door het draaien voor een gasbel (cavitatie), waar de buizen vervolgens doorheen worden geleid. Dat zorgt volgens het bedrijf voor wel 900 keer minder weerstand. Het vaartuig kan zo zeker een snelheid halen van 30 knopen (55 kilometer per uur), maar er zijn op dit moment ook testen aan de gang waarmee de Ghost 50 knopen kan halen (92,6 km/u).

Onzichtbaar

Het schip heet niet voor niets de Ghost. Dat is gedaan omdat het bijna niet te ontdekken is. De Ghost is nagenoeg onzichtbaar voor detectie door sonar en radar. Ook op andere vlakken is goed te zien dat het schip is gebouwd met militaire doeleinden in gedachten: zo zitten alle boordcomputers in de onderwaterbuizen, waar ze veel minder kwetsbaar zijn voor aanvallen, en zijn alle ruiten van kogelvrij glas.

“Je kunt dit schip een maand ergens in de oceaan laten varen met alle brandstof aan boord, en dan telefoongesprekken afluisteren of operaties uitvoeren en niemand weet waar je mee bezig bent”, zegt Sancoff van Juliet Marine. “Dat is een mogelijkheid die het Amerikaanse leger nu niet heeft.”

Te koop aangeboden

Het is maar de vraag of het voertuig ook daadwerkelijk kan worden ingezet. Het schip is inmiddels al wel operationeel en kan in theorie zo gebruikt worden, maar het Amerikaanse leger is er niet in geïnteresseerd.

Sterker nog, Juliet Marine is in allerlei juridische procedures verwikkeld omdat het Ministerie van Defensie niet wil dat zo’n schip aan andere landen wordt verkocht. Het bedrijf praat momenteel met een aantal andere landen die interesse hebben getoond in het voertuig, waaronder Israel, Saudi Arabië, Japan en Zuid-Korea.

Volgens Juliet Marine heeft één van die landen een bod gedaan om 25 Ghosts te kopen, maar of die koop doorgaat is maar de vraag. Het bedrijf denkt er nu over na om de patenten uiteindelijk te verkopen, zodat de technologie achter het schip mogelijk ook in commerciële vaartuigen kan worden ingezet.

Amazon introduceerde kortgeleden een nieuwe generatie slimme speakers, waaronder de hier besproken Echo Dot Max. Volgens de fabrikant levert deze bescheiden luidspreker een verbeterde audiokwaliteit, terwijl de microfoon naar verluidt nauwkeuriger spraakopdrachten verwerkt. Met een adviesprijs van 109,99 euro is het ook nog eens een van de goedkopere smartspeakers in de markt. Hoog tijd voor een review!

Vergeleken met de voorgaande Echo Dot-speaker uit 2022 is het design ietwat op de schop gegaan. De behuizing oogt weliswaar nog altijd als een bolletje met als verschil dat er aan de voorzijde een stukje is 'afgesneden'. Je treft hier twee volumetoetsen en een aan-uitknop voor de microfoon. Rondom dit bedieningspaneel bevindt zich een blauwgekleurde ledring. Verder zit er aan de achterzijde een ingang voor de bijgesloten voedingsadapter.

©Maikel Dijkhuizen

Lichtgewicht wifi-speaker zonder accu

De bolvormige behuizing heeft een diameter van amper elf centimeter. Ondanks deze geringe afmetingen leent de wifi-speaker zich voornamelijk voor binnengebruik. Dit nieuwe model heeft namelijk, net zoals bij eerdere generaties het geval was, weer geen accu. Een gemiste kans, want de compacte constructie van 505 gram is in principe handzaam genoeg om ook als mobiele bluetooth-speaker te dienen.

De door ons geteste paarse uitvoering heeft naar onze smaak een nogal kitscherige uitstraling. Gelukkig is de Amazon Echo Dot Max er ook in een wit en grijs jasje. Die zien er al heel wat chiquer uit en zullen in jouw woonkamer niet misstaan. Het grootste deel van de kunststof behuizing is voorzien van een laagje stof. Dit materiaal voelt niet zo stevig aan zoals we bij veel bluetooth-speakers van onder andere JBL tegenkomen. Nou is dat niet zo'n probleem, want ten opzichte van weerbestendige speakers heeft dit exemplaar natuurlijk minder te lijden.

©Maikel Dijkhuizen

Verbinden en luisteren

De configuratie en bediening van het apparaat gebeurt via de Amazon Alexa-app op een smartphone. Dat gaat erg vlot. Na verbinding met wifi downloadt de Echo Dot Max eerst een firmwareupdate. In de behuizing zit trouwens een rappe wifi6E-adapter, waardoor het apparaat overweg kan met de snelste draadloze netwerken. Al met al duurt de configuratie slechts enkele minuten.

Je koppelt Spotify of een andere muziekdienst eenvoudig aan je Amazon-account. Zeg vervolgens hardop waarnaar je wilt luisteren. Met een spraakopdracht als “Alexa, speel Coldplay” hoor je binnen enkele ogenblikken de bijbehorende deuntjes. Gebruik je stem ook om bijvoorbeeld een liedje te skippen of het volume te wijzigen. De microfoon is zéér gevoelig. Zelfs zacht uitgesproken (fluister)opdrachten op enkele meters afstand verwerkt de speaker zonder morren.

Lees ook: Van mobiel naar desktop: waarom je Spotify op je pc moet proberen

De behuizing is weliswaar compact, maar toch slaagde Amazon erin om een tweeter en woofer te integreren. Kijken we binnen dezelfde prijscategorie naar de enigszins vergelijkbare Apple HomePod Mini, dan biedt dit nieuwe model van Amazon dus een extra audiodriver. Voor zo'n kleine speaker in deze prijsklasse hoef je uiteraard geen wonderen te verwachten, maar voor het opzetten van een achtergrondmuziekje voldoet dit product prima. Met name de hoge tonen klinken erg helder. Als we geconcentreerd luisteren, horen we ook een beetje bas. Deze lage tonen zijn ietwat ondervertegenwoordigd. Verder gaat het geluid op een hoog volume galmen en vervormen.

©Maikel Dijkhuizen

Smartspeaker met Alexa

Lange tijd legde Alexa van Amazon het af tegen de spraakassistenten van Google en Apple, maar sinds 2024 verstaat Alexa eindelijk ook Nederlands. Daarmee is de Echo Dot Max een serieus alternatief voor smartspeakers van de eerdergenoemde merken. Je kunt in de Alexa-app onder andere een wekker, timer, herinnering, agenda-afspraak en boodschappenlijst instellen.

De behuizing heeft een temperatuursensor, zodat je naar de kamertemperatuur kunt vragen. Je kunt ook allerlei andere verzoeken doen. Vraag bijvoorbeeld naar de weersverwachting of naar de leeftijd van een BN'er. Helaas gaat niet iedere stemopdracht even vlekkeloos. Zo weigert ons testmodel om een overzicht van het laatste nieuws af te spelen.

Een nuttige optie is dat je in huis andere smarthome-apparaten met Alexa-ondersteuning kunt bedienen, zoals slimme lampen, stekkers en thermostaten. Dat werkt eveneens via spraakopdrachten. Misschien komt de geïntegreerde aanwezigheidssensor goed van pas, zodat de smartspeaker geschikte apparaten zelfstandig kan in- en uitschakelen.

Amazon Echo Dot Max kopen?

Zoek je een slimme luidspreker met een redelijke audiokwaliteit voor het luisteren van achtergrondmuziek? Dan is de Amazon Echo Dot Max een interessante kandidaat. Dankzij een zeer gevoelige microfoon laat je allerlei stemopdrachten op deze smartspeaker los. Meestal verwerkt de Echo Dot Max probleemloos deze commando's, al gaat er soms ook weleens iets fout.

Heb je een pc met weinig opslagruimte dan loont het wellicht om in Windows 11 de bestandscompressie in te schakelen. Dan hebben we het niet over zip-archieven, maar de NTFS-compressie waarmee je bestanden, mappen en zelfs volledige schijven kunt verkleinen.

Eerst een waarschuwing

Dankzij compressie is het mogelijk om meer data op te slaan op dezelfde ruimte. In Windows 11 kun je NTFS (New Technology File System) aanspreken. Het nadeel van deze methode is dat het extra rekenkracht vraagt iedere keer dat je zo'n gecomprimeerd bestand opent. Hetzelfde gebeurt wanneer je na de bewerking het bestand sluit en er recompressie wordt toegepast. Gebruik deze methode dus voor data die je lange tijd niet gebruikt en waar extra laadtijd nauwelijks hinderlijk is.

Je kunt op deze manier ook een volledige schijf comprimeren, maar we raden af om dit met de opstartschijf te doen. Gebruik deze functie niet op usb-sticks en alleen op snelle schijven zoals ssd's. Het prestatieverlies zou teveel doorwegen. Bij jpg-afbeeldingen of mp3- of mp4-mediabestanden is de winst verwaarloosbaar.

Map comprimeren

Open Windows Verkenner en navigeer naar de map waarvan je de inhoud wilt verkleinen. Klik met de rechtermuisknop op de map en in het snelmenu selecteer je Eigenschappen. Open het tabblad Algemeen en klik op Geavanceerd. Bij de Geavanceerde kenmerken zie je onderaan Compressie en versleutelingskenmerken. Plaats een vinkje bij Inhoud comprimeren om schijfruimte vrij te maken. Klik op OK en klik daarna op Toepassen.

Selecteer indien nodig de optie Wijzigingen toepassen op deze map, submappen en bestanden en klik op de OK-knop. Net zoals voorheen kun je zo'n map openen en de bestanden bekijken in Verkenner. Om de volledige map te decomprimeren, open je opnieuw de Eigenschappen en volg je de beschreven stappen.

Station comprimeren

Het is mogelijk om een volledige schijf te comprimeren. Open Windows Verkenner en klik op Deze pc in het linkerdeelvenster. Klik met de rechtermuisknop op de opslagschijf die je wilt comprimeren. Selecteer onder het gedeelte Apparaten en stations de optie Eigenschappen. Daarna kun je opnieuw de optie aanvinken: Dit station comprimeren om schijfruimte te besparen.