We tonen hoe je met het gratis mediacenter Kodi allerlei media uit verschillende bronnen kunt afspelen. Je leert hoe je de app installeert en configureert, hoe je media streamt (inclusief content van streamingdiensten), en hoe je add-ons en skins toevoegt.

Heb je een grote collectie foto’s, muziek en/of films, dan is Kodi een handig gratis opensource-platform. Het biedt diverse voordelen ten opzichte van andere media-apps. Om te beginnen is Kodi veelzijdig: het ondersteunt talrijke bestandsformaten en biedt uitgebreide opties voor het organiseren en afspelen van media.

Alles is vanuit één interface te bedienen, dus je hebt geen aparte apps nodig voor verschillende mediabestanden. Je kunt ook het uiterlijk aanpassen met skins en via talrijke add-ons kun je de functionaliteit verder uitbreiden. Zo is het bijvoorbeeld mogelijk om ondertitels, weerinformatie en zelfs streamingdiensten als Netflix, Disney+ en Amazon Prime Video direct in Kodi te gebruiken.

Kodi is beschikbaar voor Windows, macOS, Linux, Android en Raspberry Pi. Soms is het zelfs vooraf geïnstalleerd op goedkope Android TV-kastjes (mogelijk onder de oorspronkelijke naam XBMC), zodat je media op meerdere apparaten kunt bekijken. Je kunt Kodi via Docker bijvoorbeeld ook nog op een NAS installeren.

Installatie

Het begint uiteraard met de installatie van Kodi zelf. We laten zien hoe je dit doet op Android als mobiele app en op Windows als desktopapplicatie. In het kader ‘Kodi op een Raspberry Pi’ bespreken we kort de installatie op Raspberry Pi.

Op Android is de installatie eenvoudig: download de officiële Kodi-app via Google Play Store en installeer deze met de knop Installeren. Open de app, tik op continue, geef de toestemming voor Tijdens gebruik van app en schakel de optie Toegang geven om alle bestanden te beheren in. Kodi is nu bijna klaar voor gebruik.

Op Windows ga je naar www.kodi.tv, klik je op Windows en dan op Installer (64BIT), tenzij je met een oudere 32bit-versie van Windows werkt. Dubbelklik op het gedownloade exe-bestand om de installatie te starten en klik op achtereenvolgend op Ja / Next / I Agree / Next (2x) / Install / Finish. Als de firewall vraagt om toegang tot het netwerk, klik je op Toestaan. Ook hier is Kodi bijna klaar voor gebruik.

Het initiële startscherm van Kodi op Android, nagenoeg gelijk aan het startscherm op Windows.

Snelle aanpassingen

Je merkt dat de Kodi-interface schermvullend is. Vind je dit vervelend, klik dan op het tandwielpictogram Settings, kies System, open Display en stel de optie Display mode in op Windowed in plaats van Full screen. Via de rechtermuisknop (in Windows) of door naar rechts te vegen (in Android) keer je terug naar het vorige scherm.

Om de interfacetaal te wijzigen, ga je opnieuw naar Settings en kies je Interface. Bij Regional kun je onder meer de taal op Dutch instellen. We gaan hier verder uit van een Nederlandstalige interface.

Nederlands bekt misschien iets beter.

Media toevoegen

Bij de eerste keer opstarten laat Kodi weten dat je mediabibliotheek leeg is. Dat klopt natuurlijk, want zonder media heb je weinig aan een mediacenter. Op een pc gebruik je waarschijnlijk vooral lokale bronnen, maar op een smartphone of ander apparaat verwijs je wellicht liever naar een netwerkbron, zoals gedeelde mappen op je NAS.

In het hoofdmenu vind je de nodige rubrieken, zoals Speelfilms, Series, Muziek, Muziekvideo’s, TV en Radio. We nemen Speelfilms als voorbeeld. Klik op Bestanden / +Toevoegen video’s / Bladeren. De beschikbare locaties worden opgesomd. Selecteer een geschikte map en kies OK. Voer eventueel een andere naam in voor de locatie en druk op OK. Via Voeg toe kun je direct extra locaties toevoegen.

In de locatielijst zie je onder meer Netwerkbestanden (NFS) en Windowsnetwerk (SMB) (zie ook kader ‘Bestanden delen’).

Kodi voorziet al in een aantal typische mediarubrieken.

Media definiëren

Na je bevestiging met OK opent het venster Inhoud toewijzen, waar je opties hebt voor de gekozen mediamap. Klik naast Deze map op Geen om het inhoudstype te bepalen. Kies bijvoorbeeld Speelfilms en selecteer dan een informatieleverancier, zoals The Movie Database Python. Hier vind je ook opties als Ook onderliggende mappen scannen (die wil je meestal inschakelen) en Locatie uitsluiten van bibliotheekupdates. Bevestig met OK en klik Ja op de vraag Wilt u informatie vernieuwen voor alle items in deze locatie. De nieuwe medialocatie is nu toegevoegd in de gekozen rubriek.

Klik in Windows met rechts op je locatie (in Android druk je langer met je vinger op die optie) en je ziet een menu met duidelijke opties zoals Afspelen, Aan afspeellijst toevoegen, Aan bladwijzers toevoegen, Locatie aanpassen, Locatie verwijderen, Inhoud wijzigen en Naar nieuwe inhoud scannen. Voor andere mediatypes volg je een vergelijkbare aanpak.

Vanuit het contextmenu kun je allerlei bewerkingen uitvoeren op een medialocatie.

Streams bekijken

Je kunt streaming media via Kodi afspelen op de pc of smartphone waarop je Kodi hebt geïnstalleerd, maar ook op je tv of beamer. Dit kan op verschillende manieren.

Met een HDMI-kabel of -adapter (zoals usb-c- of micro-usb-naar-HDMI) sluit je je apparaat direct aan. Op je Windows-pc druk je op Windows-toets+P, en kies je Dupliceren of Uitbreiden in het projectiemenu.

Voor draadloos streamen kun je Miracast gebruiken, mits je tv of beamer dit ondersteunt (of met een Miracast-adapter). Druk op Windows-toets+P en kies Verbinden met een draadloos beeldscherm om het beeld te spiegelen. Een andere optie is via DLNA/UPnP. In Kodi schakel deze functie in via Instellingen / Diensten / UPnP/DLNA , waar je de drie opties aanvinkt. Je tv of beamer moeten wel ook DLNA ondersteunen en met hetzelfde netwerk als je pc verbonden zijn. Zoek hier vervolgens naar netwerkapparaten via de mediabrowser van je tv of beamer.

Via een omweg Kodi-streams op je mobiele apparaat casten.

Voor Chromecast volg je deze stappen (de Kodi-app biedt namelijk geen directe Chromecast-ondersteuning): open Kodi, start de gewenste media en minimaliseer de app. Open de app Google Home op Android (of iOS), selecteer je Chromecast en kies Mijn scherm casten / Scherm casten. Bevestig met Casten starten en selecteer het Kodi-scherm. Op Windows kun je dit via Chrome doen: klik op de drie puntjes, kies Casten, selecteer je Chromecast-apparaat en bij Bronnen kies je Scherm casten.

Kodi streamt via Google Home en Chromecast de beelden naar onze beamer.

Add-ons

Kodi is eigenlijk een eenvoudige mediaspeler die enkel media afspeelt die op het apparaat of binnen het eigen netwerk is opgeslagen. Alle andere functies komen voort uit een goed geïntegreerd systeem van add-ons. Het toevoegen van een taal of een skin (Instellingen / Interface / Skin, kies Meer verkrijgen) gebeurt bijvoorbeeld via deze add-ons. Daarnaast zijn er add-ons die extra inhoud toevoegen aan Kodi, zoals nieuws, documentaires, films of tv-shows. Sommige add-ons bevinden zich in een grijze (of zwarte) zone, waardoor gebruikers vaak een versleutelde en anonimiserende VPN-verbinding inschakelen.

Add-ons vind je in online softwarecollecties, ook wel repository’s genoemd. De officiële Kodi-repository is al toegevoegd, dus je hoeft die niet te installeren. Open het menu Add-ons en kies bijvoorbeeld Muziek add-ons. Bij de eerste keer klik je op Ga naar add-on verkenner, waarna een alfabetische lijst met add-ons verschijnt. Neem SoundCloud als voorbeeld. Klik op Installeren (afhankelijk van de add-on moet je mogelijk nog de installatie van wat extra onderdelen bevestigen). SoundCloud wordt toegevoegd aan je lijst met add-ons en is direct beschikbaar met opties als Zoeken, Hitlijsten en Ontdekken.

Meteen na de installatie van de SoundCloud-add-on kun je op muzikale ontdekkingsreis gaan.

Streamingsdiensten

Via Kodi kun je ook add-ons gebruiken om media van streamingdiensten zoals Netflix, Amazon Prime Video en Disney+ te streamen. Hier laten we zien hoe je Netflix toevoegt. Eerst voeg je de benodigde repository toe. Ga naar Instellingen / Bestandsbeheer, selecteer aan de linkerkant Locatie toevoegen en klik op <Geen>. Vul de url https://castagnait.github.io/respository.castagnait in en bevestig met OK (2x). Ga daarna naar Instellingen / Systeem, kies Add-ons, schakel Onbekende bronnen in en bevestig met Ja.

Ga nu naar Instellingen / Add-ons en selecteer Add-ons installeren via een zipbestand. Kies de bron die je zojuist hebt toegevoegd (repository.castagnait) en selecteer het juiste zipbestand (repository.castagnait-2.0.1.zip). Bevestig met OK om de repository toe te voegen.

De repository is toegevoegd, nu de juiste add-in (in zip-formaat) nog.

De Netflix-add-on is nu te vinden bij Add-ons/Video add-ons. Selecteer de add-on, klik op Installeren en daarna op OK. Start Netflix en klik op Openen om je aan te melden.

Let op, inloggen via E-mail/Wachtwoord werkt niet meer. Je moet inloggen met de optie Authenticatiesleutel. De instructies vind je onder het subkopje For Windows. Dit gaat als volgt: unzip het archief, voer het uitgepakte exe-bestand, meld je aan bij Netflix, noteer de pincode en verwijs in Kodi via Authenticatiesleutel naar het gegenereerde NFAuthentication.key-bestand. Je hebt ook de pincode en je Netflix-wachtwoord nodig. Als alles goed is, kun je nu Netflix-films bekijken, mogelijk na het installeren van Widevine-DRM-systeem van Google voor het afspelen van DRM-content.

Ook streamingdienst Netflix is nu bereikbaar vanaf Kodi.

Welke dienst kies jij? De strijd om de bingekijker: Netflix, Disney+ of Prime Video?

Speciale Kodi-versies

Op een vergelijkbare manier kun je zelfs een volledige nieuwe ‘build’ voor Kodi installeren. Dit verandert niet alleen de skin, maar voegt vaak ook meerdere add-ons toe. Houd er wel rekening mee dat het uiterlijk en de functionaliteit van Kodi na een herstart flink kunnen veranderen. Sommige add-ons kunnen bovendien toegang geven tot illegale content, wat je wellicht juist wilt vermijden.

Via deze webpagina vind je een lijst met dertig populaire en recente Kodi-builds, inclusief bron-url’s en stap-voor-stap instructies (via How to Install <build-naam>). Je zult zien: deze instructies overlappen grotendeels met wat we hebben besproken in de vorige paragraaf.

Het installeren van nieuwe Kodi-build (hier: The Crew Wizard).

Houd je van knutselen én automatiseer je alles in en om je huis met Home Assistant? Kijk dan zeker eens naar ESPHome. Je kunt eindeloos variëren met componenten. Dankzij de koppeling met Home Assistant bouw je gemakkelijk en voor weinig geld een lichtschakelaar of sensor, om maar wat te noemen. De LVGL-bibliotheek zorgt ervoor dat je nu ook eenvoudig met een touchscreen en zelfbedachte gebruikersinterface kunt werken. We laten zien hoe dat werkt met tips voor passende projecten.

ESPHome maakt het heel makkelijk om apparaten te maken voor een slim huis, zoals je eigen sensors. Zo bouwden we eerder al eens een luchtkwaliteitsmonitor, een infraroodzender/ontvanger en een controller met drukknoppen en leds, waarmee je apparaten kunt bedienen en de status aflezen. Hoe je dat doet, lees je in dit artikel: Zo maak je met ESPHome apparaten geschikt voor je smarthome.

De basis voor ESPHome is een kleine, voordelige en zuinige microcontroller, meestal de ESP32. ESPHome ondersteunt enorm veel componenten en biedt daardoor haast onbegrensde mogelijkheden. We helpen je kort op weg met ESPHome, maar gaan ook meteen een stapje verder met de toevoeging van een touchscreen en de LVGL-bibliotheek. Daar kun je sinds augustus 2024 officieel gebruik van maken binnen ESPHome.

Met LVGL kun je aan de hand van widgets een grafische gebruikersinterface opbouwen en weergeven (zie kader ‘Grafische interfaces met widgets’). Soms kom je de term HMI (Human Machine Interface) tegen, waarmee een grafische gebruikersinterface voor het bedienen van apparatuur wordt bedoeld.

De kracht van ESPHome is dat je niet alleen lokaal aangesloten apparaten bedienbaar kunt maken, bijvoorbeeld via een relais, maar ook alle apparaten die je binnen Home Assistant gebruikt.

1 Wat gaan we doen?

Met ESPHome kun je relatief eenvoudig apparaatjes voor je slimme huis maken. Een voordeel ten opzichte van bijvoorbeeld Arduino en MicroPython is dat je niet hoeft te programmeren. Je hoeft alleen een configuratiebestand te maken waarin je de gebruikte microcontroller, verbindingsgegevens voor je wifi-netwerk en alle aangesloten componenten aanduidt. Hierna wordt firmware gemaakt en weggeschreven op je microcontroller. Alleen die eerste keer is dit soms wat lastig. Heb je het eenmaal werkend? Alle keren erna kun je heel eenvoudig de configuratie aanpassen en over-the-air (OTA) naar de microcontroller sturen.

In dit artikel gaan we met LVGL werken. Hiermee kun je binnen ESPHome grafische interfaces maken via widgets. Voor veel projecten zul je daarom niet eens componenten hoeven aan te sluiten, maar heb je genoeg aan een touchscreen. Denk bijvoorbeeld aan een lichtknop en helderheidsregeling voor een slimme lamp in Home Assistant, zoals we in dit artikel demonstreren. Je kunt natuurlijk ook geavanceerdere gebruikersinterfaces maken voor vrijwel elk apparaat in Home Assistant.

©pozitivo - stock.adobe.com

Je kunt bijvoorbeeld zelf een gebruikersinterface voor je slimme lampen bouwen, zodat je ze eenvoudig kunt bedienen.

2 Wat heb je nodig?

Wat hardware betreft, is het vrij eenvoudig. De ESP32-chip heeft snel de voorkeur boven de verouderde ESP8266-versie, zeker als je met een touchscreen gaat werken. De Raspberry Pi Pico W (zie gelijknamig kader) is ook een optie, maar die wordt nog niet volledig ondersteund binnen ESPHome.

Makkelijk om mee te starten is een eenvoudig ontwikkelbordje rondom de ESP32 dat je voor ongeveer 5 euro kunt aanschaffen. Het is wel fijn als je hier goede documentatie bij hebt, zodat je op zijn minst weet waar alle aansluitingen zitten.

Er zijn diverse varianten van de ESP32-module. Bekende opties zijn de ESP-WROOM-32E, ESP32-C3 en ESP32-S3. De ESP32-C3 wordt vaak in extra compacte bordjes gebruikt, die je onder de naam ‘super mini’ tegenkomt – handig als je niet veel aansluitingen nodig hebt of niet veel ruimte hebt.

De ESP32-S3 is een fijne optie vanwege de beschikbaarheid van PSRAM (Pseudo Static RAM), een voordelig type werkgeheugen dat onder meer nuttig is bij grafische toepassingen. Staat een touchscreen centraal in jouw project en wil je snel van start, overweeg dan een model met ingebouwde ESP32-chip (zie volgende paragraaf).

De ESP32-module is in verschillende uitvoeringen verkrijgbaar.

3 Touchscreen

Als je een touchscreen gaat gebruiken in je ESPHome-project, dan kun je eventueel een los exemplaar op de microcontroller aansluiten en configureren. Maar je kunt ook een touchscreen met ingebouwde ESP32 kiezen. Dat is vaak veel handiger en goedkoper. Je hoeft niet te solderen en kunt direct een gebruikersinterface bouwen in YAML-code. Het scheelt ook wat tijd. Bovendien zijn er zelfs modellen compleet met behuizing.

Kies een scherm dat door ESPHome wordt ondersteund. De website van ESPHome geeft goede suggesties. Je kunt ook afgaan op ervaringen van anderen. Het kan dan een iets grotere uitdaging zijn om de juiste configuratie voor je display in ESPHome te vinden. Je zult daarbij waarschijnlijk wel even moeten experimenteren, niet alleen bij het instellen van je display, maar ook bijvoorbeeld voor het touchgedeelte. Zelfs bij het vrij gangbare touchscreen dat we in dit artikel gebruiken, was dat een beetje prutsen.

Kies een touchscreen dat door ESPHome wordt ondersteund.

4 Scherm met ESP32

Voor dit artikel hebben we een eenvoudige ESP32-2432S028 gebruikt, met een resistief touchscreen van 2,8 inch met 240 × 320 pixels. Dit model wordt ook wel de ‘Cheap Yellow Display’ genoemd, wat vooral met de gele printplaat te maken heeft.

Er zijn meerdere varianten. Zo wordt in de schermpjes vaak de ILI9341-chip als aansturing gebruikt, maar soms ook de ILI9342, zoals in ons exemplaar. Dat vergt dan een heel kleine, maar noodzakelijke aanpassing in je configuratie.

Je kunt het scherm flexibel inzetten voor je IoT-projecten. Zoek je een wat groter touchscreen, dan kun je bijvoorbeeld de CrowPanel van Elecrow overwegen. Die is er in een versie van 5 inch (ca. 32 euro) en 7 inch (ca. 42 euro), inclusief acrylbehuizing en verzending via de fabrikant. Beide versies hebben een touchscreen met hoge resolutie van 800 × 480 pixels en zijn voorzien van de modernere ESP32-S3-chip. Het touchscreen is capacitief, wat zeker voor kleinere bedieningselementen fijner werkt dan het resistieve touchscreen in ons goedkope alternatief.

Tegenwoordig bestaan er ook ronde touchscreens. Een leuke optie (zij het met beperkte schermruimte) is de ESP32-2424S012 met een ESP32-C3-microcontroller, een rond kleuren-touchscreen van 1,28 inch en in een witte of zwarte behuizing. Makerfabs heeft een vergelijk schermpje zonder behuizing. De LilyGo T-RGB heeft een wat groter 2,1inch-scherm (zonder behuizing), maar is ruim twee keer zo duur.

De ESP32-2432S028 is een voordelig scherm (onder), een wat duurder alternatief is het capacitieve 5inch-aanraakscherm met ESP32 van Elecrow (boven).

5 Add-ons voor ESPHome

Hoewel je bijvoorbeeld een pc met Python kunt gebruiken voor het bewerken van je configuratiebestanden en het flashen van de microcontroller met de software voor ESPHome, is het meestal veel makkelijker om de add-on voor ESPHome binnen Home Assistant te gebruiken. Dat geeft ook een ander groot voordeel: je kunt de configuratie voor alle apparaten met ESPHome binnen Home Assistant beheren. Je zult zeker in de testfase veel wijzigingen aan de configuratie moeten maken.

Via de add-on voor ESPHome voeg je eenvoudig microcontrollers toe.

6 Microcontroller toevoegen

We gaan nu een verse microcontroller toevoegen. Je kunt eventueel ESPHome Web gebruiken om de microcontroller voor te bereiden voor gebruik met ESPHome, maar wij geven zoals gezegd de voorkeur aan de ESPHome-add-on, die je binnen Home Assistant kunt openen.

Je kunt voor deze methode de microcontroller gewoon via usb aansluiten op je eigen pc, maar dit vereist wel dat je Home Assistant opent via een beveiligde https-verbinding. Lukt dat niet? Als alternatief kun je de microcontroller ook via usb aansluiten op het systeem met Home Assistant zelf, voordat je verder gaat in ESPHome.

Het dashboard van ESPHome toont alle toegevoegde apparaten.

Ook leuk: Werk met wat je hebt: creëer je eigen alarmsysteem met Home Assistant

7 Configuratie

Klik binnen ESPHome op New device om een nieuwe microcontroller te initialiseren. Vul bij Name een naam in voor het apparaat. Bij Network name vul je de naam (SSID) in van het wifi-netwerk waarmee de microcontroller moet verbinden en bij Password het bijbehorende wachtwoord. Klik dan op Next.

In de volgende stap zal ESPHome een configuratiebestand maken, firmware bouwen en de microcontroller flashen. Klik daarvoor dus eerst op Connect. Als het goed is, kun je nu de com-poort selecteren waarmee de microcontroller is verbonden. Zie je geen com-poort, dan zul je eerst drivers moeten installeren. De instructies krijg je als je het venster sluit zonder een com-poort te selecteren. Als de verbinding is gelukt, zal de installatie verdergaan. Lukt het niet? Dan kun je kiezen voor Skip this step gevolgd door een handmatige configuratie.

Vul een naam in en de details voor het wifi-netwerk.

8 Touchscreen met ESP32

We gebruiken in dit artikel zoals gezegd de ESP32-2432S028 als voorbeeld. Dit is een touchscreen met ingebouwde ESP32-chip. Dit apparaatje kun je direct toevoegen aan ESPHome: precies zoals in paragraaf 7 staat omschreven, al moesten we in dit geval na het aanwijzen van de com-poort wel de boot-knop even indrukken.

Overigens bevat het apparaat meestal een voorgeprogrammeerde demo met een gebruikersinterface op basis van LVGL. Die zie je als je hem zo uit de doos op een voeding aansluit. Je kunt daarmee meteen de werking controleren. Je zult bij een model met resistief aanraakscherm overigens iets harder moeten drukken dan je misschien gewend bent.

We gebruiken dit voordelige 2,8inch-aanraakscherm, dat ook wel ‘Cheap Yellow Display’ wordt genoemd.

9 Schermconfiguratie

Na het toevoegen van je touchscreen heb je direct een basisconfiguratie voor ESPHome. Via Edit kun je deze configuratie aanpassen. Zowel voor het aansturen van het display als de registratie van het aanraken wordt SPI (Serial Peripheral Interface) gebruikt. Voor onze ESP32-2432S028 is dit de configuratie, rekening houdend met de gebruikte interne GPIO-pinnen:

We voegen nu eerst de configuratie van het display toe en in paragraaf 11 het touchgedeelte. Voor het display is de configuratie als volgt:

Merk op dat er ook een (oudere) variant van dit touchscreen is met de ILI9341. In dat geval gebruik je model: ILI9341 en invert_colors: false. Na het maken van de aanpassingen kies je Install. Je kunt nu kiezen hoe je de firmware wilt overbrengen. Meestal kies je Wirelessly voor over-the-air-updates. Het apparaat hoeft daarbij niet meer met jouw pc te zijn verbonden.

Binnen ESPHome kun je eenvoudig de configuratie bewerken.

10 LVGL-bibliotheek

Binnen ESPHome kon je voorheen met displays werken door binnen de component display met lambda bijvoorbeeld teksten met een bepaald lettertype naar je scherm te sturen. Als je LVGL gaat gebruiken, gebruik je geen lambda meer, maar alleen LVGL en widgets. Als eerste voegen we de LVGL-bibliotheek toe aan de YAML-code:

De optie buffer_size is ons geval noodzakelijk, vanwege de afwezigheid van PSRAM. In paragraaf 13 voegen we ook nog widgets toe. Omdat we dat hier nog niet hebben gedaan, zie je na het flashen als het goed is een demo met een knop, checkbox, cirkel met tekst en schuifbalk.

11 Configuratie touchscreen

Bediening via het scherm is nog niet mogelijk. Daarvoor moeten we het touchscreen toevoegen aan de configuratie van ESPHome:

Bewaar de aanpassingen en installeer de nieuwe firmware. Controleer of je de demo goed kunt bedienen. De regels onder on_touch zorgen dat in de logs de geregistreerde coördinaten worden getoond. Er kunnen aanpassingen nodig zijn in de regels onder calibration en transform.

12 Backlight

Het display is voorzien van een achtergrondverlichting (backlight) via pin 21. We definiëren deze output als volgt:

Daarna configureren we de achtergrondverlichting, waarbij we verwijzen naar de hierboven gedefinieerde output.

Na het flashen zal de backlight standaard aanstaan. Eventueel kun je deze vanuit Home Assistant aan- en uitzetten en de helderheid ervan regelen, bijvoorbeeld op basis van afwezigheid. Je kunt ook een script maken om de helderheid bij inactiviteit terug te brengen. Daarvoor verwijzen we je naar het uitgewerkte voorbeeld op GitHub (zie kader ‘Code downloaden’).

Binnen Home Assistant kun je eventueel ook de backlight aan- en uitzetten.

13 Widgets toevoegen

Onder de regel lvgl kun je nu de gewenste LVGL-componenten toevoegen aan je YAML-configuratie. Denk aan bijvoorbeeld knoppen, schuifregelaars, grafieken of labels. In dit voorbeeld voegen we aan de bovenkant alleen twee widgets toe voor een dimbare led, te weten een schakelaar (button) en schuifregelaar (slider).

De meeste opties dienen voor het positioneren van de widget. We geven bijvoorbeeld de breedte (width) en hoogte (height) aan, halen de widgets iets van de rand of met x en y, en regelen de uitlijning met align. Het gedeelte bij on_click zorgt dat de bewuste lamp in Home Assistant wordt omgeschakeld bij het klikken op de button. Voor de slider doen we hetzelfde onder on_release. Die acties zijn overigens om veiligheidsredenen niet direct mogelijk. In paragraaf 16 leggen we uit hoe je dit kunt toestaan.

We voegen in dit voorbeeld alleen twee eenvoudige widgets toe.

14 Interactie met Home Assistant

De entiteit voor de dimbare lamp heeft in Home Assistant de naam light.wledkantoor. De waardes zijn nodig om de widgets de juiste status te kunnen geven. Daarom voegen we hieronder een binary_sensor toe voor de status (aan of uit) en een sensor voor het helderheidsniveau. We werken vervolgens bij on_state en on_value de widgets bij als de status verandert in Home Assistant. Bij id vul je uiteraard de id van de betreffende widget in.

Gebruik de logfunctie om te zien of bijvoorbeeld een status verandert.

15 Toevoegen aan Home Assistant

De add-on voor ESPHome hebben we gebruikt om de microcontroller van firmware te voorzien. Maar je zult het apparaat hierna nog wel moeten toevoegen aan Home Assistant. Dat is heel eenvoudig: het wordt automatisch gevonden. In Home Assistant zie je via Instellingen / Apparaten en diensten het bewuste apparaat direct terug op het tabblad Integraties. Klik op de knop Toevoegen om het aan Home Assistant toe te voegen.

Het apparaat met ESPHome moet je nog toevoegen aan Home Assistant.

16 Acties toestaan

Als je het touchscreen bedient, zal Home Assistant een melding geven dat het ESPHome-apparaat heeft geprobeerd een actie in Home Assistant uit te voeren. Standaard is dit om veiligheidsredenen niet toegestaan, maar dit is eenvoudig op te lossen.

Ga naar Instellingen / Apparaten en klik dan onder het kopje Geconfigureerd op ESPhome. Achter het bewuste apparaat klik je vervolgens op Configureren. Zet een vinkje bij Toestaan dat het apparaat Home Assistant-acties uitvoert. Klik op Verzenden. Hierna zijn alle acties zoals het omschakelen van de lamp en regelen van de helderheid wel toegestaan.

Zorg dat het apparaat acties in Home Assistant mag uitvoeren.

Met slimme stekkers verander je je huis eenvoudig in een smart home: steek ze in een gewoon stopcontact, sluit er lampen of je televisietoestel op aan en regel via een app of met je stem bijvoorbeeld dat ze automatisch worden uitgeschakeld. Zo voorkom je onnodig stroomverbruik doordat apparaten niet meer op stand-by blijven staan. Maar slimme stekkers gebruiken zélf ook stroom. Welke zijn zuinig genoeg om écht geld te besparen?

Ook lezen: Stroomvreters: deze apparaten in huis verbruiken meer energie dan je denkt

Slimme stekker of slim stopcontact?

De termen slimme stekker en slim stopcontact worden door elkaar gebruikt. Dat is een beetje verwarrend, maar wel begrijpelijk: het is een apparaat met aan de ene kant een stekker (voor je 'domme' stopcontact) en aan de andere kant een slim stopcontact. In dit artikel hanteren we de benaming slimme stekker.

Zo bespaart een slimme stekker stroom

Een slimme stekker helpt je stroom besparen door apparaten automatisch uit te schakelen, bijvoorbeeld 's nachts. Zo verbruikt je televisie geen stroom meer in de stand-bymodus. Je kunt instellen dat alle apparatuur op vaste tijden uitschakelt, bijvoorbeeld zodra je gaat slapen. Je kunt ook met één druk op de knop alle lampen en andere apparaten uitschakelen, zodat je niets vergeet. Slimme stekkers uit een hogere prijsklasse bieden bovendien inzicht in je stroomverbruik. Daardoor kun je gerichter energie besparen.

©Proxima Studio - stock.adobe.com

Verbruik van een slimme stekker

Tegenover de besparing staat het eigen stroomverbruik van slimme stekkers. Dat begint bij zo'n 0,3 watt en loopt op tot 2 watt. Niet veel, maar ze staan wel 24 uur per dag en 365 dagen per jaar aan. De zuinigste modellen verbruiken daardoor op jaarbasis 2,6 kWh (0,3 watt × 24 uur × 365 dagen ÷ 1000). Bij een stroomprijs van 0,30 euro per kWh komt dat neer op 0,79 euro per jaar. Een slimme stekker die 2 watt verbruikt kost op jaarbasis 5,26 euro. In een slim huis gebruik je al snel 10 slimme stekkers, waardoor je op jaarbasis aardig wat geld kunt besparen door de zuinigste modellen uit te kiezen.

Denk aan de compatibiliteit

Alleen letten op het stroomverbruik van een slimme stekker is niet genoeg. Het is minstens zo belangrijk dat de stekker goed samenwerkt met jouw slimme netwerk. De meeste modellen werken met Google Home en Amazon Alexa, terwijl Apple HomeKit selectiever is. Check daarom altijd de productbeschrijving om zeker te weten dat de slimme stekker bij jou thuis werkt.

Stroomverbruik en verbindingstype

Waar komt het grote verschil in stroomverbruik tussen slimme stekkers vandaan? Dat heeft alles te maken met de verbinding met je thuisnetwerk. De meeste stekkers gebruiken wifi om bereikbaar te blijven, zodat jij ze op afstand kunt bedienen. Maar wifi verbruikt relatief veel energie – het signaal is eigenlijk krachtiger dan nodig is voor dit soort toepassingen.

Een zuiniger alternatief is een hub die het wifisignaal omzet naar een lichter protocol, zoals Zigbee of Z-Wave. Die vormen een soort schakel tussen je netwerk en de slimme stekkers. Het grote voordeel: dit soort verbindingen verbruiken vaak minder dan 0,5 watt.

©Proxima Studio - stock.adobe.com

Zigbee en Z-Wave

De zuinige protocollen die gebruikt worden zijn Zigbee en Z-Wave en die werken allebei prima. Maar ze zijn niet verenigbaar met elkaar. Je zult dus één systeem moeten kiezen. Daarnaast heb je een centrale hub nodig om alles aan elkaar te koppelen. Dat is een kleine investering die zich, door de lagere stroomkosten, snel terugverdient.

Verbruik van hubs voor Zigbee en Z-Wave

Voor een compleet beeld moeten we ook kijken naar het stroomverbruik van een Zigbee- of Z-Wave-hub. Zigbee-hubs verbruiken doorgaans tussen de 0,5 en 3 watt. Sluit je meerdere slimme stekkers of andere apparaten aan, dan verdien je dat al snel terug ten opzichte van wifi. Z-Wave-hubs verbruiken wat meer, meestal tussen de 2 en 10 watt.

Ook qua veelzijdigheid zijn er verschillen. De Philips Hue Bridge (Zigbee) is bijvoorbeeld erg zuinig, met een verbruik tussen de 0,5 en 1 watt. Maar deze werkt uitsluitend met Philips Hue-apparaten.

Een slimme start is het halve werk

Zoals je ziet, zijn er heel wat factoren om rekening mee te houden. Breng daarom vooraf in kaart wat je nu nodig hebt én wat je in de toekomst verwacht te gebruiken. Zo voorkom je onnodige kosten en bespaar je op de lange termijn, vooral als je ook let op het energieverbruik per apparaat.

Nog meer energie besparen? ⤵️