Techgiganten als Google, Microsoft, Apple en Meta proberen gebruikers binnen hun netwerk van diensten en producten te houden. Deze strategie van intensieve klantenbinding zorgt immers voor een constante inkomstenstroom. Maar wat als je je hierbij oncomfortabel voelt en uit zo’n ecosysteem wilt ontsnappen?

Wie de strategieën van techgiganten als Google, Microsoft, Apple en Meta onderzoekt, zal beamen dat regulering nodig is. Dergelijke bedrijven hebben namelijk een ‘ecosysteem’ ontwikkeld; een netwerk van onderling verbonden diensten en producten die elkaar aanvullen en versterken. Dit maakt het voor gebruikers eenvoudiger en aantrekkelijker om meer producten van hetzelfde merk te gebruiken. Anders gezegd: de bedrijven maken het in de praktijk voor gebruikers lastig om uit hun ecosysteem te stappen.

Dit artikel gaat in op de uitdagingen van zo’n ‘exit-strategie’ en het mag nu al duidelijk zijn: makkelijk wordt het niet. We bekijken eerst hoe zo’n ecosysteem in elkaar steekt en daarna hoe je de ecosystemen van respectievelijk Google, Microsoft, Apple en Meta (selectief) kunt verlaten of er in elk geval voor kunt zorgen dat ze minder over jou te weten komen.

Functies van een ecosysteem

Voor wie niet bekend is met de opzet van een ecosysteem nemen we het netwerk van Apple als voorbeeld, maar de overeenkomsten met de strategieën van andere ecosystemen, zoals die van Google, Microsoft en Meta, zijn groot.

Om te beginnen zijn Apple-producten vaak strak geïntegreerd en werken ze naadloos samen, onder meer dankzij een reeks vernuftige continuïteitsfuncties oftewel integratietechnologieën, exclusief voor Apple-apparaten. Zo is er bijvoorbeeld AirDrop om bestanden snel te delen tussen een iPhone, iPad en Mac, maar ook functies als HandOff, Automatische ontgrendeling, Instant Hotspot, Sidecar en Universeel klembord zijn zeer handig als je meerdere Apple-apparaten in gebruik hebt.

Centraal in dit concept staan Apple ID en iCloud, diensten die niet alleen persoonlijke data en media bewaren, maar tevens synchroniseren tussen apparaten. Apple verschaft bovendien exclusieve toegang tot bepaalde diensten en content als Apple Music, Apple TV+, en tot talrijke specifieke apps in de App Store die niet op andere apparaten beschikbaar zijn, zoals de populaire communicatie-apps iMessage en FaceTime.

Verder is er nog de hardwarekoppeling met apparaten als de HomePod, AirTags en de Apple Watch, die eigenlijk alleen met een iPhone functioneren.

Gepersonaliseerde diensten

Naast diensten en functies die gebruikers aan een ecosysteem binden, is ook het verzamelen en exploiteren van gebruikersgegevens een belangrijk onderdeel. Dit stelt bedrijven in staat hun diensten te personaliseren voor een ‘optimale gebruikerservaring’. Denk aan gepersonaliseerde zoekresultaten en gerichte advertenties bij Google, aanbevolen apps in Apples App Store of contentaanbevelingen op Instagram en Facebook, bijvoorbeeld via Watch, Marketplace, Evenementen, Groepen en Vrienden.

Het verzamelen van data helpt de bedrijven ook om updates en nieuwe functies beter af te stemmen op gebruikers en om andere producten binnen hun ecosysteem efficiënter te promoten. Zo kan iemand die vaak Google Documenten gebruikt, gerichte aanbiedingen ontvangen voor Google Drive-opslag of voor een Google Workspace-abonnement.

Het geeft de bedrijven ook inzicht in marktbehoeften, zodat ze makkelijker nieuwe producten kunnen ontwikkelen die beter aansluiten bij bepaalde gebruikersgroepen of regio’s. Het adagium ‘de gebruiker is het product’ weerspiegelt deze benadering perfect: je betaalt als het ware met je eigen gegevens.

Google

Wat weet Google?

Nu we weten hoe digitale ecosystemen werken en hoe bedrijven gebruikers aan zich binden, focussen we ons als eerste op Google. Voordat we bekijken hoe we de invloed van dit ecosysteem kunnen verminderen, gaan we na welke gebruikersdata Google zoal verzamelt. Als je overweegt bepaalde diensten op te zeggen of zelfs je Google-account te verwijderen, is het namelijk belangrijk om te weten welke data je mogelijk achterlaat.

Een goed startpunt is https://myactivity.google.com, waar je kunt doorklikken op opties als Web- en app-activiteit, Locatiegeschiedenis en YouTube-geschiedenis. Er is tevens een zoekfunctie voor je activiteiten, waarbij je kunt filteren op datum en een stuk of dertig Google-producten.

Om in realtime te zien hoe Google tijdens je surfsessies meekijkt, kun je de browserextensie Google Surveillance Detector installeren. Deze toont een teller en vermeldt Google monitors you on this domain, telkens als je een aan Google gelinkte pagina bezoekt.

Als je Google-diensten niet wilt stopzetten, maar wel de hoeveelheid verzamelde data wilt beperken, is https://myaccount.google.com een prima vertrekpunt. Bij Gegevens en privacy kun je niet alleen verzamelde data selectief verwijderen, maar ook instellen dat Google bepaalde gegevens niet langer mag bijhouden.

Alternatieven voor Google

Zo meteen laten we zien hoe je het Google-ecosysteem nagenoeg volledig de rug kunt toekeren, maar wellicht is voor jou stopzetting van een aantal specifieke diensten al voldoende. In dat geval heb je natuurlijk behoefte aan degelijke alternatieven, die bij voorkeur opereren buiten andere ecosystemen en voldoende oog hebben voor je privacy. In de tabel vind je een overzicht van de interessantste (en overwegend gratis) alternatieven met een focus op privacy voor de bekendste Google-diensten en -apps.

Weg bij Google

Als je Google ‘definitief’ vaarwel wilt zeggen, is het belangrijk eerst alle gewenste data veilig te stellen en te controleren welke andere diensten aan je account gekoppeld zijn.

Via https://takeout.google.com kun je een back-up maken door de gewenste diensten en apps te selecteren en eventueel een voorkeursbestandsindeling aan te geven. Het exportbestand kan wel fors zijn en het kan ook dagen duren voor je de downloadlink ontvangt.

Controleer via je account / Beveiliging, bij Je koppelingen met apps en services van derden, welke apps aan je Google-account verbonden zijn. Deze zijn onderverdeeld in de rubrieken Inloggen met Google, Gekoppeld account en Toegang tot. Voor details klik je op Details bekijken.

Om je Google-account te verwijderen, ga je naar deze pagina, scrol je naar Meer opties en klik je op Je Google-account verwijderen. Bevestig met Account verwijderen. Met Account herstellen kun je je beslissing nog een tijdje terugdraaien.

Microsoft

Wat weet Microsoft?

Om erachter te komen welke gegevens ­Microsoft van jou als gebruiker verzamelt, kun je na aanmelding het privacydashboard raadplegen. Start bij Uw productiviteit verbeteren. Een teller toont hoeveel activiteiten Microsoft heeft vastgelegd voor Locatie, Bladeren en zoeken, en Apps en services. Kies een categorie voor meer details en selecteer Alle activiteiten weergeven voor een chronologisch overzicht met zoekfunctie, waar je items individueel of alle gegevens tegelijk kunt verwijderen. Bij Apps en services vind je bijvoorbeeld activiteiten van OneDrive, Skype, Microsoft Store, en je kunt hier ook apps de toegang ontzeggen.

Onderaan de pagina vind je de link Advertenties en promotiecommunicatie beheren, waarmee je eventueel gepersonaliseerde advertenties kunt uitschakelen.

In het privacy­dashboard kun je verder je instellingen wijzigen voor producten als Xbox, Microsoft 365 en Microsoft Teams. Nuttig is ook het linkje Privacyinstellingen zoeken in andere Microsoft-producten voor instructies om de privacyinstellingen aan te passen voor specifieke producten als Bing, LinkedIn of Outlook.com. Het kost dus helaas wel wat tijd als je voor elk Microsoft-product de gegevens wilt beheren of de data­retentie wilt aanpassen.

Windows zelf behoort tot de gretigste dataverzamelaars. De belangrijkste opties en beperkingen stel je in via Instellingen / Privacy en beveiliging, maar er zijn meer plekken waaruit Microsoft data kan halen. Een tool als O&O ShutUp10++ vergemakkelijkt het beheer. Het is ook ­altijd mogelijk Windows op te starten met een lokaal account in plaats van met een Microsoft-account.

Alternatieven voor Microsoft

In de tabel staan een paar goede alternatieven voor bekende Microsoft-­producten. Deze alternatieven zijn vaak gratis te gebruiken, eventueel met enkele beperkingen, en zijn niet gekoppeld aan grote ecosystemen. Hoewel de tabel minder uitgebreid lijkt dan die van Google, is dit misleidend. Voor producten zoals browser Edge, zoekmachine Bing, kantoorsuite Microsoft 365, mailservice Outlook.com, cloudopslagdienst OneDrive en Microsoft Foto’s, kun je immers dezelfde alternatieven overwegen als voor de vergelijkbare Google-apps en -diensten.

Weg bij Microsoft

Net als bij Google is het bij Microsoft verstandig om eerst je opgeslagen data te exporteren en te controleren welke apps en diensten aan je Microsoft-account zijn gekoppeld. Hier klik je op Een archief maken, selecteer je de gewenste rubrieken en bevestig je met Een archief maken. Het gecomprimeerde archief kun je vervolgens downloaden. Je vindt hier ook opties om data van apps als OneDrive, Microsoft 365, Microsoft Teams en Skype te downloaden.

Om gekoppelde apps te bekijken, klik je onderaan het privacydashboard op Details van app-toegang weergeven. Je ziet dan een overzicht van de betreffende apps en kunt via Bewerken / Deze machtiging verwijderen een app ontkoppelen.

Om je Microsoft-account op te zeggen, ga je naar https://account.microsoft.com, klik je op Uw gegevens en selecteer je bij Rekeninggegevens de optie Account sluiten. Klik op Doorgaan met het sluiten van je account, lees de tips aandachtig en bevestig met Ja,sluit mijn account. Je hebt in principe dertig dagen om je beslissing te heroverwegen.

Apple

Wat weet Apple?

Hoewel Apple een wat privacybewuster beleid voert dan sommige andere techbedrijven, verzamelt het ook gebruikersgegevens. Dit gebeurt via besturingssystemen en ingebouwde apps op apparaten als de iPhone, iPad, Mac en Apple Watch, en via webdiensten als iCloud, Apple Music en de App Store. Apple verzamelt ook locatiegegevens via diensten als Kaarten en Vind Mijn, en gezondheids- en activiteitendata via de Gezondheid-app of Apple Watch.

Je kunt een aantal gegevens bekijken en beheren via je Apple ID-accountpagina. Na aanmelding zie je bij Apparaten welke toestellen aan je account gekoppeld zijn. Via Privacy / Je gegevens beheren vind je opties om je gegevens te corrigeren, inclusief je Apple ID-accountgegevens en je accountgegevens bij de App Store en andere Apple-diensten. Op je iOS-apparaten kun je via Instellingen / Privacy instellen welke apps toegang hebben tot gevoelige gegevens zoals je locatie en contacten, en kun je systeembrede privacyinstellingen aanpassen. Je kunt ook de optie iCloud-analyse uitschakelen op https://privacy.apple.com om te voorkomen dat gebruiksdata van je iCloud-account worden doorgestuurd.

Alternatieven voor Apple

Voor diverse onderdelen van Google hebben we alternatieven voorgesteld die ook toepasbaar zijn op nagenoeg alle Apple-apps en diensten. Dit omvat alternatieven voor Safari, iCloud, iWork (inclusief Pages, Numbers en Keynote), Maps, Foto’s, Mail, Notities, iMessage, Agenda, Herinneringen, FaceTime en Apple Music. Specifiek voor de Vind Mijn-functie van Apple kunnen we Prey aanbevelen, gratis te gebruiken op verschillende platformen. Eenmaal aangemeld kun je dan een verloren apparaat traceren.

Weg bij Apple

Voordat je overweegt je Apple-account af te sluiten, is het verstandig eerst naar https://privacy.apple.com te gaan. Selecteer daar Je gegevens beheren en kies voor Eenverzoek om een kopie van je gegevens om aan te geven van welke apps en diensten je de bewaarde data wilt ontvangen. Bevestig je keuzes met Voltooi verzoek; het proces kan tot zeven dagen duren. Om te controleren voor welke externe apps of diensten je je Apple-account gebruikt om in te loggen, ga je naar https://appleid.apple.com, selecteer je Login en beveiliging en klik je op Log in met Apple. Kies vervolgens een app of ontwikkelaar, klik op Beheer instellingen en desgewenst op Stop het gebruik vanApple ID.

Terug bij Je gegevens beheren heb je de keuze om je account tijdelijk op non-actief te zetten via Verzoek om deactivering van je account, of je account definitief te verwijderen via Verzoek om verwijdering van je account; bevestig dit met Ga door. Je hebt een bedenktijd van zeven dagen.

Meta

Wat weet Meta?

Net als Google staat ook Meta bekend als een datahongerig bedrijf. Meta verzamelt en beheert zo mogelijk nog meer gebruikersgegevens dan Google via diensten als Facebook, Instagram en WhatsApp. Dit omvat interacties met posts zoals likes en berichten, maar ook informatie over de accounts, pagina’s, hashtags, mensen en groepen waarmee je verbinding of interactie hebt. Afhankelijk van je app-instellingen en apparaattoestemmingen verzamelt Meta ook locatiegegevens via gps, bluetooth of wifi en houdt het informatie bij over de apparaten die je gebruikt.

Dit datakluwen kun je (proberen te) beheren via het Accountcentrum, waaraan je accounts van Facebook en Instagram kunt toevoegen. Ga naar Je gegevens en toestemmingen en selecteer Je gegevens bekijken om te zien welke informatie Meta over jou heeft verzameld. Vanuit deze sectie kun je doorgaan naar Je Facebook-activiteit, waar je toegang hebt tot tientallen onderdelen zoals Berichten, Reacties, Chatberichten, Evenementen, Verbindingen (zoals Vrienden en Volgers) en Gelogde informatie (zoals Zoeken en Locatie). Hier kun je ook veel van deze specifieke data verwijderen.

Alternatieven voor Meta

Een uitdaging met sociale media, zoals de diensten van Meta, is dat, hoewel je eenvoudig naar een ander platform kunt overstappen, je vrienden vaak niet of nauwelijks bereikbaar zijn op dat nieuwe platform. Onder druk van de EU werkt Meta aan ‘cross-app messaging’, wat uiteindelijk interactie mogelijk moet maken tussen gebruikers van verschillende apps, bijvoorbeeld tussen Signal en WhatsApp-gebruikers. Helaas is dit nog niet gerealiseerd.

Voor wie een gratis en privacyvriendelijker alternatief voor Facebook zoekt, is Mastodon een optie. Dit is een gedecentraliseerd sociaal netwerk dat een beetje lijkt op X. Als alternatief voor Instagram kun je Pixelfed overwegen, een gecentraliseerd en advertentievrij platform dat deel uitmaakt van het fediversum, specifiek voor het delen van foto’s. Voor wie van Messenger wil overstappen, is Element een interessante keuze. Dit is een berichten-app met end-to-end encryptie, die je gratis zelf kunt hosten.

Weg bij Meta

Als je Meta wilt verlaten, zorg er dan eerst voor dat je alle data veiligstelt die je niet kwijt wilt. Ga naar het Accountcentrum en selecteer Je gegevens en toestemmingen / Je gegevens downloaden. Bevestig met Een download aanvragen, kies de gewenste accounts (van Facebook of Instagram) en beslis of je een Volledige kopie wilt, of selecteer Typen gegevensselecteren om zelf een selectie te maken. Bevestig met Verzoek verzenden. Je hebt vier dagen de tijd om het bestand te downloaden zodra het klaar is.

Klik ook op Je gegevens bekijken en vervolgens op Apps en websites buiten Facebook voor een overzicht van apps en diensten die aan je Facebook-account zijn gekoppeld. Om deze te ontkoppelen, klik je op Verwijderen bij het specifieke item (mogelijk moet je een paar keer op Meer weergeven klikken). Om je WhatsApp-chatgeschiedenis te exporteren, tik je in de app op het knopje met de drie puntjes en kies Meer / Chat exporteren.

Om je account(s) bij Meta stop te zetten, ga je weer naar het Accountcentrum, klik je op Persoonlijke gegevens / Eigendom en beheer van account / Deactivering of verwijdering. Selecteer je account en kies voor Account deactiveren (dit is tijdelijk en kan gereactiveerd worden) of Account verwijderen. Bevestig met Doorgaan.

Een inbouw-magnetron is ideaal als je op zoek bent naar een vaste plek voor je magnetron in een strakke, opgeruimde keuken. Maar hoe weet je welke je moet kiezen? De opties zijn uitgebreid: van compacte solo-magnetrons tot volwaardige combi-magnetrons met stoomfunctie. In dit artikel lees je waar je op moet letten zodat je een model vindt dat past bij jouw keuken én bij de manier waarop je kookt!

Meten = weten

Een inbouw-magnetron moet precies passen in de nis van je keukenmeubel. Daarom is het belangrijk om goed naar de afmetingen te kijken. Fabrikanten vermelden altijd de benodigde nishoogte, nisbreedte en nisdiepte in de specificaties. De standaard nishoogtes zijn meestal 38 cm of 45 cm. Sommige modellen zijn hoger, maar dan gaat het vaak om combi-ovens of apparaten met extra functies.

De nisbreedte is vrijwel altijd 56 cm. 60 cm komt ook voor, maar dat is eigenlijk meer geschikt voor een volledige oven dan voor een inbouw-magnetron. De nisdiepte varieert tussen de 55 en 58 cm. Meet de beschikbare ruimte goed op, inclusief de diepte van de achterwand en eventuele obstakels zoals elektriciteitsleidingen. Zit er een plint of deur onder? Controleer dan ook of de klep van de magnetron volledig open kan. Hieronder lees je nog wat meer over de afmetingen.

©RossandHelen

Solo of combi: welk type magnetron heb je nodig?

Een solo-magnetron gebruik je voor het opwarmen van voedsel, het ontdooien van diepvriesproducten of het bereiden van eenvoudige gerechten. Dit type magnetrons is eenvoudig in gebruik, vaak goedkoper en verbruikt minder stroom. Gebruik je de ovenfunctie nauwelijks, dan is dit een logische keuze.

Een combi-magnetron combineert de magnetronfunctie met een heteluchtoven. Je kunt er dus ook pizza's, taarten of ovenschotels in maken. Sommige combi-magnetrons hebben zelfs een grillstand of een stoomfunctie , waardoor je meerdere keukenapparaten kunt vervangen door één toestel. Houd er wel rekening mee dat een combi-magnetron doorgaans iets duurder is en iets langer nodig heeft om voor te verwarmen dan een volwaardige oven.

Voorbeeld: kook je veel met verse groenten en vis, dan is een model met stoomfunctie interessant. Warm je vooral soep en kant-en-klaarmaaltijden op, dan is een solo-magnetron vaak meer dan voldoende.

Bediening: draaiknop of touch?

Het gebruiksgemak verschilt per model. Traditionele modellen hebben vaak draaiknoppen: één voor het vermogen, één voor de tijd. Simpel en overzichtelijk, vooral geschikt als je de magnetron hoofdzakelijk gebruikt voor opwarmen en ontdooien.

Moderne inbouw-magnetrons zijn vaak uitgerust met touchbediening of zelfs een touchscreen. Je selecteert dan via het display het programma, de temperatuur of het gewicht. Sommige modellen hebben automatische programma's die zelf de bereidingstijd en het vermogen aanpassen. Handig, maar soms ook wat omslachtiger bij simpele taken.

Tip: probeer in een winkel of showroom hoe intuïtief het menu aanvoelt. Kies een bediening die past bij hoe jij graag kookt.

©Tom Baker | tab62

Let op de aansluiting en ventilatie

Een inbouw-magnetron werkt op een standaard stopcontact (230 volt), maar let goed op het vermogen. Sommige combi-modellen hebben een hoger piekverbruik; zorg dat de groep waarop je het aansluit dit aankan. Kijk ook waar de stekker zit: die moet je kwijt kunnen achter het meubel of via een uitsparing in de achterwand.

Daarnaast is ventilatie belangrijk. Tijdens het gebruik komt warmte vrij. In de handleiding van het apparaat staan minimale ventilatieruimtes aangegeven, bijvoorbeeld 2 cm boven en 5 cm achter. Houd je je daar niet aan, dan kan de magnetron oververhit raken of minder lang meegaan. Zit er al een oven onder of boven de plek waar je de magnetron wilt inbouwen? Controleer dan of de gecombineerde warmteafvoer goed geregeld is.

Praktische keuzehulp

Stel jezelf de volgende vragen voor je een keuze maakt:

☐ Waar komt de magnetron precies? In een hoge kast, boven een oven of op ooghoogte?
☐ Gebruik je nu vooral de magnetronfunctie of bak je ook regelmatig in de oven?
☐ Heb je al een aparte oven? Dan heb je vaak voldoende aan een solo-magnetron
☐ Wil je kunnen grillen of stomen?
☐ Wil je eenvoudige bediening of juist veel automatische programma's?
☐ Komt de magnetron in een bestaande nis of kastenwand, of wordt de keuken nog gebouwd?

Een voorbeeld: stel, je woont alleen, kookt snel en gebruikt de oven amper. Dan is een solo-magnetron van 38 cm hoog met draaiknoppen prima. Heb je een gezin, kook je gevarieerd en wil je ruimte besparen? Dan is een combi van 45 cm met grill en stoomfunctie een betere match.

Conclusie

Een inbouw-magnetron kiezen begint bij de afmetingen, maar gaat vooral over hoe jij kookt. Warm je snel iets op, dan is een eenvoudige solo-magnetron vaak genoeg. Bak je graag of heb je weinig ruimte, dan loont het om te investeren in een goede combi-magnetron. Let altijd op de inbouwmaten, ventilatie en bediening. Zo voorkom je verrassingen en haal je het meeste uit je keuken.

Er komen steeds meer toepassingen voor het automatiseren van je huis. SwitchBot is al wat langer in Nederland actief en heeft naast robotstofzuigers, schakelaars voor lichtknoppen en elektronische sloten ook een automatisch open- en sluitsysteem voor gewone gordijnen in het assortiment. Daar is nu een systeem voor rolgordijnen bijgekomen: de Roller Shade.

Thuisautomatisering is een handige manier om apparaten in het huishouden te bedienen zonder dat je in de meeste gevallen ook zelf thuis hoeft te zijn. Denk bijvoorbeeld aan het aanpassen van de temperatuur in huis, het bedienen van de verlichting of deuren, maar ook het openen of sluiten van de gordijnen. Op warme dagen kan het bijvoorbeeld slim zijn om die gordijnen automatisch te sluiten als de temperatuur boven een bepaalde waarde uitkomt, of wanneer er een bepaalde intensiteit van lichtinval is.

Al deze zaken en meer kun je inregelen met de spullen van SwitchBot. Het ecosysteem van dit bedrijf omvat een scala aan apparaten, variërend van raam- en deursensors en lichtknoprobots die je lichtknoppen kunnen indrukken tot complete aircosystemen en zelfs robotstofzuigers. Maar ook slimme lampen en gordijnsystemen dus. We hebben van SwitchBot al eerder de SwitchBot Curtain en de SwitchBot Curtain 3 getest, systemen die bedoeld zijn voor gordijnen op rails.

Complete set

De SwitchBot Roller Shade is een rolgordijnsysteem waar het rolgordijn zelf al bij wordt geleverd, in tegenstelling tot de SwitchBot Curtain die bedoeld is om aan een bestaand gordijnsysteem te koppelen. Overigens kun je ook je eigen bestaande rolgordijn op het systeem van de Roller Shade monteren.

De Roller Shade is een compleet rolgordijnpakket, en in de doos vind je alles wat je nodig hebt om het systeem op te hangen. Alle beugels, het rolsysteem, schroeven en pluggen worden meegeleverd, en zelfs gereedschap voor het vastdraaien van schroeven en het op maat snijden van het rolgordijn zelf ontbreekt niet. Verder krijg je er een bedieningspaneeltje bij, bestaande uit een omhoog- en omlaagknopm, en een kabeltje van zo'n twee meter dat kan worden aangesloten op de daarvoor gemaakte aansluiting op het frame. De Roller Shade wordt aangedreven door een interne batterij die volgens SwitchBot acht maanden lang werkt zonder tussentijds opladen. Via de usb-c-poort kan het systeem indien nodig bijtanken.

Goed opmeten

Voordat je aan de slag gaat met de Roller Shade, of eigenlijk: voordat je er eentje gaat kopen, moet je eerst even goed controleren of je de juiste afmetingen in je winkelwagentje hebt. De SwitchBot Roller Shade is beschikbaar in vier breedteversies en in twee basiskleuren: gebroken wit en grijs. Voor de breedte kun je kiezen uit small, medium, large en extra large, waarbij je opeenvolgend kunt kiezen voor breedtes van 58 t/m 80 cm, 80 tot 110 cm, 110 tot 140 cm en 140 tot 185 cm.

Wij hebben voor de XL-versie gekozen, omdat het kozijn waarop de SwitchBot wordt getest een breedte van 171 cm heeft. Geen enkele SwitchBot Roller Shade zal direct passen op het raamkozijn waar je hem wilt gebruiken, waardoor je waarschijnlijk altijd een stuk gordijnstof zult moeten verwijderen. Verderop lees je hoe dat werkt.

Belangrijk is om vooraf goed te bedenken hoe je de SwitchBot Roller Shade(s) wilt inzetten. De gordijnen zijn van polyester en verduisteren volledig. Dat kan donkerder zijn dan je gewend bent, maar in een slaapkamer is het juist vaak ideaal. Houd er wel rekening mee dat de kosten snel oplopen als je meerdere kozijnen naast elkaar hebt, omdat je voor elk raam een afzonderlijke Roller Shade nodig hebt.

Daarnaast bedekken de gordijnen nooit de volledige breedte van het kozijn. Aan beide zijden van de rol blijft een paar centimeter open, omdat de roller niet strak tegen het ophangframe aansluit. Afhankelijk van de montage kunnen hierdoor kieren ontstaan, waardoor er toch licht binnenvalt, vooral aan de kant van de motor. Plaats je meerdere Roller Shades naast elkaar voor één breed raam, dan blijven er altijd kleine openingen zichtbaar tussen de afzonderlijke gordijnen.

Op maat maken

Omdat de Roller Shade direct uit de doos waarschijnlijk niet meteen past, moet het systeem op maat worden gemaakt. Hoe dat werkt? Het ophangsysteem bestaat uit een verschuifbare aluminium balk waartussen het rolgordijn hangt. Aan een van de zijdes bevindt zich de motor, die via een stang in de aluminium rol van het gordijn is geschoven. De gordijnrol kan door de andere zijkant los te maken van de motorstang worden afgeschoven en eventueel worden vervangen door je eigen rolgordijn. In dit artikel houden we het bij de uitleg van het meegeleverde gordijn.

Om het meegeleverde SwitchBot-gordijn op maat te maken, is een vrij ingenieus systeem bedacht: aan de niet-gemotoriseerde kant kun je een apart blokje met een snijmes monteren, waar het rolgordijn met buis en al doorheen moet worden gehaald. Op die plek wordt het rolgordijn namelijk op maat gesneden.

In de SwitchBot-app geef je aan dat je een snij-sessie wilt starten. De motor van het rolgordijn begint nu langzaam te draaien. Tijdens het draaien moet je met de meegeleverde schroevendraaier het messysteem aandraaien, zodat het mes steeds dieper door de gordijnstof snijdt. Dat aandraaien doe je net zo lang tot het mes volledig door de stof heen is en bij de buis zelf is beland.

Het laatste deel van de buis waarop het gordijn is gerold, bestaat uit plastic. Als de snij-sessie correct is uitgevoerd en het mes met de schroevendraaier strak genoeg is aangedraaid, kan zelfs het plastic worden doorgesneden, of er in elk geval voor zorgen dat het makkelijker kan worden afgebroken.

Volledig uitrollen

Wanneer het overtollige stuk stof is losgesneden van de rest van het rolgordijn, blijft dat stuk aan het eind natuurlijk nog wel vastzitten aan de oprolbuis. Om dat stuk los te kunnen krijgen, moet de hele gordijnrol worden afgerold. Met een totale lengte van maar liefst 2,20 meter is dat nogal wat. Dat afrollen kan door middel van de app, maar kan ook handmatig door de oprolbuis eerst van de motorstang af te halen. Nadat het gordijn tot het eind is afgerold, kan het overtollige deel van de oprolbuis worden losgeknipt. Daarna breek je (zoals hierboven besproken) het overtollige plastic deel van de oprolbuis buis af, maar beter kun je proberen om dat stuk met een goed stanleymes af te snijden (het plastic is niet heel dik).

Het complete plastic deel van de oprolbuis moet er nu afgehaald worden, zodat de rest van het gordijn fatsoenlijk aan de buis kan worden bevestigd. De oprolbuis heeft nog een binnenste buis die je weer door het plastic deel moet schuiven. Vervolgens schuif je het dikke gedeelte van het gordijn door de sleuf van de plastic buis en schroef je alles vast.

Het opnieuw oprollen van het rolgordijn dient zorgvuldig te gebeuren, waarbij de linker- en de rechterkant gelijkmatig moeten worden opgerold. Gaat dat niet helemaal netjes, dan bestaat de kans dat het gordijn na het oprollen niet helemaal recht en strak om de oprolbuis zit. In ons geval moesten we het een paar keer opnieuw doen om alles strak te krijgen. Als het gordijn scheef op de rol zit, kan deze vast komen te zitten tijdens het automatisch omhoog rollen.

Ophangen

Het ophangsysteem van de Roller Shade is anders dan het gemiddelde rolgordijn. Die worden doorgaans links en rechts van de oprolbuis op het kozijn geschroefd. Bij de Roller Shade zit het bevestigingssysteem boven de aluminium balk en moet het systeem daar schuin in worden geklikt. Op zich is dat een prima manier, maar het vergt wel wat handigheid en je moet ietsje boven je macht werken omdat het hele systeem relatief zwaar is. De klus kun je dan ook beter met z'n tweeën doen.

Ook zijn de beugels waarin het aluminium frame wordt opgehangen niet heel stevig, waardoor alles een beetje naar beneden zakt op het moment dat het systeem wordt vastgeklikt. Ook belangrijk om te weten: past het frame precies in een raamnis, dan moet je het systeem compleet met het rolgordijn erin ophangen. Het rolgordijn er achteraf in plaatsen is dan niet mogelijk, omdat het systeem alleen vanaf één kant kan worden losgemaakt en het rolgordijn over de aandrijfstang van de motor geplaatst moet worden.

©MG | ID.nl

Kalibratie

Nadat de Roller Shade is opgehangen, is het tijd voor de kalibratie. Dat is nodig voor het systeem om te kunnen bepalen wanneer het rolgordijn volledig is opgerold en wanneer hij helemaal is uitgerold. Het rolgordijn is namelijk geschikt voor ramen tot zo'n 2 meter hoog, en dan moet op een bepaald moment worden ingesteld tot hoe ver het gordijn moet uitrollen totdat het venster compleet door het gordijn is bedekt. Het systeem kan niet uit zichzelf zien of het zich helemaal heeft opgerold; ook dat moet worden gekalibreerd.

Je start de kalibratie met behulp van de app, waarbij eerst moet worden bepaald wanneer het systeem volledig is opgerold. Aan de onderkant van het gordijn is een (eerder gemonteerde) aluminium stang geplaatst, die fungeert als tegengewicht om het gordijn op zijn plek te houden. Die stang dient tevens als buffer om te voorkomen dat het gordijn na het compleet oprollen blijft doordraaien. Tijdens het kalibratieproces kun je zelf niet aangeven wanneer tijdens het oprollen het einde is bereikt; dat stopt vanzelf zodra de aluminium stang het ophangframe bereikt. De app vraagt de gebruiker vervolgens of het systeem is vastgelopen of dat het einde is bereikt.

Het oprollen stopt hierdoor echter wel vrij abrupt en lijkt hiermee het ophangsysteem te beschadigen, omdat de aluminium balk relatief bruusk tegen het ophangframe wordt getrokken. Deze manier van kalibreren voelt al met al wat primitief aan, maar het werkt wel. De volgende stap is het bepalen van de afrollengte. Hierbij bepaalt de gebruiker wanneer het einde is bereikt en het raam naar wens is bedekt. Je drukt dan simpelweg op de stopknop en accepteert de stand van het gordijn. Na de kalibratie kun je de Roller Shade volledig gebruiken.

Schema's en timers

De SwitchBot-app voor de kalibratie en de bediening gebruik je ook als je andere apparaten van dit merk in huis hebt. De app is niet specifiek gericht op het rolgordijnsysteem, maar kan ook worden gebruikt voor het uitlezen van de verschillende temperatuur- en vochtmeters van SwitchBot, het bedienen van de andere gordijnsystemen zoals de SwitchBot Curtain 1 en Curtain 3 en andere slimme apparaten.

Handig is dat je verschillende apparaten en meters van SwitchBot aan elkaar kunt koppelen. Zo kun je er bijvoorbeeld bij het bereiken van een ingestelde temperatuur voor zorgen dat de Roller Shade automatisch wordt gesloten of geopend. Dat kan ook bij een bepaalde lichtintensiteit: als je een (apart te verkrijgen) zonnepaneel aan de usb-c-poort op de Roller Shade aansluit, kun je aangeven bij welke intensiteit het gordijn moet sluiten of openen. Met het aansluiten van zo'n zonnepaneel wordt de Roller Shade trouwens ook automatisch opgeladen.

Conclusie

De SwitchBot Roller Shade is een mooie manier om je huis te automatiseren en kan een prima toevoeging zijn als je al delen van je huis hebt geautomatiseerd. In combinatie met bijvoorbeeld een slimme thermostaat, verlichting en koel- of verwarmingsapparaten kun je bij warm weer je huis koel houden, of 's winters juist warmer krijgen. Dankzij het SwitchBot-ecosysteem is het handig dat je het rolgordijnsysteem kunt meenemen in alle routines voor huisautomatiseringen.

De Roller Shade is 100 procent verduisterend. Dat kan prettig zijn, maar dat werkt alleen goed als je het rolgordijnsysteem ook echt goed passend krijgt. Helaas lukt dat niet altijd, omdat het rolgordijn zelf niet de volledige breedte van het montagesysteem heeft. Daarnaast luistert de installatie vrij nauw, dus alles goed van tevoren opmeten is essentieel.