Een dualboot-systeem, waarbij je Ubuntu naast je Windows-systeem installeert, is zo gepiept. Ubuntu gaat er echter vanuit dat je de Linux-distributie op dezelfde schijf als Windows wilt plaatsen. Wat als je twee schijven in je computer hebt? Dan moet je goed weten waarmee je bezig bent.

01 Opstartvolgorde in BIOS

©PXimport

Als eerste leggen we in het BIOS de juiste opstartvolgorde van je schijven vast. Eerst de optische drive of de usb-stick waarvan je Ubuntu installeert, vervolgens de harde schijf waarop je Ubuntu wilt installeren, en als derde de harde schijf waarop Windows staat. Dat zorgt ervoor dat niet alleen de installatie vlot start, maar ook dat je na de installatie het bootmenu van Ubuntu te zien krijgt met de keuze tussen Ubuntu en Windows. Gebruik je een usb-stick, steek die dan eerst in de computer voordat je de opstartvolgorde in je BIOS aanpast.

02 Ubuntu opstarten

©PXimport

We hebben een medium (optartbare cd of usb-stick) met de installatiebestanden van Ubuntu nodig. Een cd maak je door het iso-bestand van www.ubuntu.com te downloaden en te branden. Hier lees je hoe je een opstartbare usb-stick maakt. Start nu op vanaf het zojuist gemaakte medium. Je krijgt het bureaublad van Ubuntu. Kies links als taal Nederlands. Klik dan op Ubuntu installeren. Onderaan zie je aan de bolletjes hoe ver je in de installatie bent. Weet je nog niet zeker of Ubuntu iets voor je is, klik dan op Ubuntu uitproberen.

03 Voorbereiding

©PXimport

In de volgende stap controleert het installatieprogramma of je computer aan een aantal basisvereisten voldoet om de installatie tot een goed einde te brengen: je hebt voldoende vrije schijfruimte nodig, je computer moet op een stroomvoorziening aangesloten zijn (anders zit je met een onvolledige installatie als de batterij van je laptop leeg raakt) en je moet verbonden zijn met internet. Vink zowel Updates downloaden tijdens de installatie aan als Deze programma's van derden installeren. Met het laatste vinkje kun je onmiddellijk na installatie mp3's en Flash-video's afspelen. Klik dan op Verder.

©PXimport

C:, D:, E:, Z:

In Windows heten de partities van je harde schijven en andere opslagmedia C:, D:, E: enzovoort tot en met Z:. De schijfletters A: en B: zijn historisch gezien gereserveerd voor diskettestations en worden dus niet meer gebruikt. De partitie van het Windows-systeem dat je draait, heet altijd C:. D: en E: worden vaak aan eventuele dvd- of cd-drom-drives toegekend, maar dat hoeft niet. Netwerkschijven krijgen vaak schijfletters aan het eind van het alfabet.

sda1, sdb5, mmcblk0p1, sr0

In Linux krijgen partities geen opeenvolgende letters, maar complexere namen. Moderne schijven, inclusief SATA-schijven, SSD's en usb-sticks, krijgen de namen sda, sdb, sdc enzovoort. Een SD-kaartje dat je in een kaartlezer steekt, krijgt een naam als mmcblk0. Voor een partitie voeg je een nummer aan de schijf toe, bijvoorbeeld sda1, en bij SD-kaartjes komt er nog een p voor, zoals mmcblk0p1. Een optische drive krijgt nog een andere naam, bijvoorbeeld sr0.

04 Installatietype

©PXimport

Het volgende scherm is wat misleidend. Ubuntu merkt dat er Windows op één van je harde schijven staat en stelt voor om Ubuntu daarnaast te installeren. Als je die standaardoptie kiest, komt Ubuntu echter op dezelfde schijf als Windows terecht. De volgende optie is om Windows door Ubuntu te vervangen, maar dat willen we ook niet. Beide opties gaan er vanuit dat je maar één harde schijf in je computer hebt zitten. Kies hier dus voor Iets anders en klik op Verder. Daardoor krijg je de volledige vrijheid over de schijven en partities die je voor Ubuntu wilt inzetten.

05 Partitionering

©PXimport

Je krijgt nu de partities op je twee harde schijven te zien. Identificeer je Windows-schijf aan de hand van de grootte en de aanwezige partities. Op de andere schijf staan misschien ook partities, bijvoorbeeld als je je Windows-schijf gekloond hebt. Verwijder die dan door ze een voor een te selecteren en op de minknop (-) links te klikken. Indien de schijf nog geen partities bevat, selecteer ze dan en klik op Nieuwe partitietabel. Klik daarna op Verder, waarna er onder de schijf vrije ruimte komt te staan met de volledige capaciteit van de schijf.

06 Rootpartitie

©PXimport

We gaan nu twee partities aanmaken op de schijf. Selecteer dus de vrije ruimte op de schijf en klik op het plusteken (+) links. Kies als grootte de beschikbare ruimte die Ubuntu voorstelt, minus de grootte van je RAM. Als type kies je de standaardkeuze Primair en als locatie Begin van deze ruimte. Bij Gebruiken als behoud je de standaardkeuze Ext4 loggend bestandssysteem. Daarna kies je bij het aankoppelpunt /. Klik op OK, waarna Ubuntu hiervan je rootpartitie maakt.

07 Wisselgeheugen

©PXimport

Voor de tweede partitie selecteer je nog eens de vrije ruimte op de schijf en klik je weer op het plusteken. Als grootte wordt de nog beschikbare ruimte voorgesteld, die dus overeenkomt met de grootte van je RAM. Dat is nodig omdat we deze partitie als wisselgeheugen (swap) gaan initialiseren: die wordt tijdelijk gebruikt als je RAM vol is. Je volledige RAM wordt ook op het wisselgeheugen gekopieerd als je je computer in de pauzestand zet. Kies als type Primair en bij Gebruiken als neem je Wisselgeheugen. Klik op OK.

08 Opstartlader

©PXimport

Wees gerust: de wijzigingen die je tot nu toe hebt gedaan, werden niet onmiddellijk doorgevoerd. Ze zijn altijd terug te draaien door op Ongedaan maken te klikken, handig als je per ongeluk de verkeerde schijf hebt geselecteerd, of van gedachten bent veranderd. Tot slot moeten we nog een schijf of partitie kiezen waarin de opstartlader (boot loader) komt te staan. Kies hier de schijf die je in je BIOS als eerste harde schijf (HD of SSD) in de opstartvolgorde hebt ingesteld. Denk nog eens goed na of je alles correct hebt gekozen en klik dan op Installeer nu.

09 Tijdzone

©PXimport

De installatie begint nu op de achtergrond: nu is er echt geen weg meer terug. Je schijf wordt gepartitioneerd zoals je in de vorige stap gekozen hebt, er wordt een ext4-bestandssysteem aangemaakt waarop je Ubuntu-installatie komt en een wisselgeheugen. Ook de opstartlader wordt op de juiste plaats gezet. Daarna begint Ubuntu alle software te installeren. Terwijl de installatie aan de gang is, krijg je nog enkele configuratiestappen te zien. Eerst kies je je tijdzone, die standaard al correct ingevuld staat als je computer tijdens de installatie een internetverbinding heeft. Klik daarna op Verder.

10 Toetsenbordindeling

©PXimport

In de volgende stap komt de toetsenbordindeling. Afhankelijk van je taal en tijdzone stelt Ubuntu al een toetsenbordindeling voor, die waarschijnlijk correct is. Maar je kunt ze hier nog veranderen, bijvoorbeeld als je een speciale indeling gebruikt. Typ in het tekstveld onderaan wat toetsen in om te zien of de gekozen indeling overeenkomt met je toetsenbord. Weet je helemaal niet welke indeling je toetsenbord heeft, klik dan op Toetsenbordindeling vaststellen. Je krijgt dan enkele vragen om specifieke toetsen in te typen, waaruit Ubuntu je indeling afleidt. Klik daarna op Verder.

11 Gebruiker

©PXimport

In de laatste stap krijg je de vraag om een gebruiker aan te maken. Voer hier je naam in, de naam die je aan je computer geeft en een gebruikersnaam. Kies ook een wachtwoord en geef in het tekstveld eronder een tweede keer je wachtwoord in ter bevestiging. Ubuntu toont je of je wachtwoord sterk genoeg is. Als er Kort wachtwoord of Redelijk wachtwoord staat, maak je wachtwoord dan complexer tot er Goed wachtwoord staat. Vink tot slot Versleutel mijn persoonlijke map aan als je encryptie voor je persoonlijke bestanden wilt gebruiken. Klik op Verder.

12 Installeren

©PXimport

Tot de installatie voltooid is, krijg je een slideshow te zien met wat uitleg over de mogelijkheden van Ubuntu. Onderaan toont een voortgangsbalk hoeveel werk er nog is en krijg je in korte beschrijvingen een update over de taken die het installatieprogramma momenteel aan het uitvoeren is. Klik je op het omgekeerde driehoekje ernaast, dan krijg je een klein terminalvenster te zien met de uitgevoerde opdrachten. Als je het interessant vindt, kun je hierin ook scrollen om te controleren of alles goed verlopen is.

13 Installatie voltooid

©PXimport

Zodra de installatie voltooid is, krijg je hiervan een melding. Klik op Nu herstarten. De live-cd sluit dan af en herstart de computer. Vergeet niet de cd-rom uit de lade te halen of de usb-stick uit de computer te trekken, want anders start je computer opnieuw vanaf het installatiemedium op. Als je computer nu je vertrouwde Windows opstart, dan heb je de verkeerde opstartvolgorde van je schijven ingesteld. Herstart dan je computer, ga terug naar de instellingen in je BIOS en plaats de andere schijf eerst.

14 Opstartmenu

©PXimport

Als alles goed is verlopen, krijg je bij het opstarten het opstartmenu van Ubuntu te zien. Als eerste optie staat er Ubuntu, dat automatisch opgestart wordt als je niet binnen de 10 seconden een andere keuze maakt. Met de pijltjestoetsen selecteer je de andere opties. Je Windows-installatie van de andere schijf staat doorgaans onderaan. Selecteer een optie en druk op Enter om het besturingssysteem op te starten. Heb je per ongeluk je computer opgestart en wil je hem gelijk weer uit, druk dan de toets C in, typ daarna halt en bevestig met Enter om de computer uit te schakelen.

15 Aanmelden

©PXimport

Heb je Ubuntu in het opstartmenu gekozen, dan krijg je na een tijdje het aanmeldvenster van de Linux-distributie te zien. Je gebruikersnaam is al geselecteerd, dus je hoeft enkel maar je wachtwoord in te typen en op Enter te drukken. Je wordt nu aangemeld en krijgt het Ubuntu-bureaublad te zien met links de starter met een aantal icoontjes van belangrijke programma's. Klik rechtsboven op het radertje om je computer in de pauzestand te zetten, uit te schakelen of te herstarten.

16 Grub Customizer

©PXimport

Het opstartmenu ziet er wat saai uit en misschien bevalt de volgorde van de besturingssystemen in het menu je niet. Daarom installeren we het programma Grub Customizer om dit menu aan te passen. Klik op het bovenste icoontje in de starter links, typ terminal in en klik dan op het programma Terminalvenster. Typ achtereenvolgens de volgende opdrachten in: sudo add-apt-repository ppa:danielrichter2007/grub-customizer, sudo apt-get update en sudo apt-get install grub-customizer. Voer je wachtwoord in en druk op Enter als daarom gevraagd wordt.

17 Lijstconfiguratie

©PXimport

Na installatie klik je weer op het bovenste icoontje in de starter, typ je grub in en klik je op het icoontje van Grub Customizer. Geef je wachtwoord in en klik op Authenticeren. Daarna krijg je in het tabblad Lijstconfiguratie de opties te zien die het opstartmenu je bij het opstarten toont. Om de volgorde van de opties in het menu te wijzigen, selecteer je en optie en klik je dan op de pijltjes. Een optie een andere naam geven is ook mogelijk: rechtsklik erop, kies Hernoemen en typ de nieuwe naam in.

18 Algemene instellingen

©PXimport

In het tabblad Algemene instellingen kies je bovenaan welke optie er standaard opgestart wordt. Kies je vorige opgestarte opstartkeuze, dan onthoudt het opstartmenu welke optie je kiest. Als je bijvoorbeeld vaak na elkaar hetzelfde besturingssysteem gebruikt, stel dit dan zo in. Daardoor hoef je geen andere optie met de pijltjestoetsen te kiezen, zelfs als het besturingssysteem niet als bovenste in de lijst staat. In dit tabblad verander je ook hoelang het opstartmenu wacht voor de standaardkeuze opgestart wordt.

19 Weergave-instellingen

©PXimport

In het tabblad Weergave-instellingen pas je aan hoe het opstartmenu eruit ziet. Kies uit de lijsten de kleuren van normale en geaccentueerde letters. Onderaan kies je een achtergrondafbeelding. Je installeert een lijst met voorbeeldafbeeldingen door een Terminalvenster te openen en de opdracht sudo apt-get install grub2-splashimages uit te voeren. Daarna klik je in Grub Customizer onder Achtergrondafbeelding en navigeer je naar Computer en dan /usr/share/images/grub/ om een afbeelding te kiezen. Klik op Openen om de afbeelding te selecteren.

20 Thema downloaden

©PXimport

Er bestaan ook kant-en-klare thema's die een achtergrondafbeelding en letterkleuren bevatten. Ze zijn te downloaden op deze of deze website. Zoek daar op grub2, kies een thema dat om meer informatie te zien en klik op download. Sla het bestand op, open een Terminalvenster en ga naar de juiste map met de opdracht cd Downloads. Pak het bestand uit met tar xvzf naamvanbestand.tar.gz, waarbij je de juiste bestandsnaam gebruikt. Voer dan cd naamvandirectory uit en tot slot de opdracht sudo ./install.sh om het thema te installeren.

21 Thema kiezen

©PXimport

Open dan opnieuw Grub Customizer en klik op het menu naast Thema. Als alles goed gaat, verschijnt je nieuw geïnstalleerde thema in dat menu. Klik erop om het te selecteren en klik daarna op de knop Opslaan linksboven. Grub Customizer genereert nu het opstartmenu opnieuw met gebruik van het thema. Als je je computer nu herstart, word je begroet met een heel wat kleurrijker opstartmenu. Je kunt op elk moment een ander thema kiezen of teruggaan naar je eigen achtergrondafbeelding en kleuren door in Grub Customizer iets anders te kiezen.

©PXimport

Opstartlader repareren

Als er iets is misgelopen bij het installeren van de opstartlader en je daardoor je Linux- (en je Windows-)systeem niet meer kunt opstarten, hoef je niet in paniek te raken. Start je computer opnieuw op van je Ubuntu-installatiemedium. Kies dan voor Ubuntu uitproberen en installeer het programma Boot Repair, voer het uit en klik op Recommended repair. Schrijf de url die je daarna te zien krijgt op. Herstart je computer om te zien of de reparatie gelukt is. Indien niet, toon de url dan aan iemand met kennis van zaken.

Wollen kleding is lekker zacht, warm en tijdloos. Maar het heeft wel speciale zorg nodig om er mooi uit te blijven zien. Of het nu gaat om een trui, een hemd of jas: met de juiste wasmethode blijven je kledingstukken langer mooi.

Lees ook: Betekenis wassymbolen: wat zijn die wasvoorschriften?

Met de hand of in de wasmachine?

Het beste is om wollen kledingstukken met de hand te wassen. De wasmachine kan ervoor zorgen dat er de wol gaat pluizen of krullen. Dit geldt vooral als je een te hoge temperatuur gebruikt om te wassen. Wol wassen met de hand doe je zo:

1: Vul je badkuip, gootsteen of een emmertje met lauwwarm water en voeg er een wasmiddel aan toe dat geschikt is voor delicate materialen.
2: Keer het kledingstuk binnenstebuiten en dompel het in het water. Laat het kledingstuk niet te lang in het water liggen.
3: Haal het kledingstuk uit het water en spoel het wasmiddel eruit.

©ReaLiia

Heb je geen tijd of zin in een handwasje? Selecteer dan een wolwasprogramma op je wasmachine. De nieuwste machines hebben zo'n programma. Was het kledingstuk niet warmer dan 30 °C. En laat de machine maar kort centrifugeren, op maximaal 400 toeren per minuut. Ook bij een wasje met de wasmachine geldt dat je een wasmiddel speciaal voor wol of delicate stoffen gebruikt.

Wollen kleding drogen

Na het wassen is de wollen kleding nog flink nat, of je het nu met de hand of met de machine hebt gewassen. Wring de kledingstukken niet uit en gebruik ook geen kledinghanger om het kledingstuk aan te laten drogen. Zorg dat je een plek hebt waar je de wollen kledingstukken kunt neerleggen. Je hangt de kleding dus niet op een rek om te drogen. Om extra water te absorberen uit de wol, leg je het kledingstuk eerst op een schone, droge handdoek. De handdoek rol je op en je drukt er zachtjes op om het water uit het kledingstuk te duwen. Vervolgens leg je het kledingstuk op een andere schone handdoek om het te laten drogen.

Wol strijken

De wol kan ondanks je beste zorgen wat zijn gaan krullen. Om de originele vorm van je kledingstuk weer terug te krijgen, strijk je het. Doe dit wel met zorg. Zet het strijkijzer niet te warm en gebruik stoom. Of kijk of je strijkijzer een speciale instelling voor wol heeft.

Wol netjes opbergen in je kledingkast

Wassen, drogen, strijken en klaar? Nee, ook het opbergen van je wollen kleding moet je met zorg doen. Je bewaart deze kledingstukken het beste in een bak van plastic die je kunt afsluiten. Motten zijn namelijk gek op wol. Deze insecten leggen hun eitjes het liefst op dierlijke vezels. Jouw wollen kledingstuk kan zomaar dus een fijn nestje worden voor de mot. Heb je geen plastic bak om de kleding in te bewaren? Check dan regelmatig je kast om te kijken of er geen motten in zitten.

©Tatiana Foxy

Veelgemaakte fouten bij wollen kleding

❗ Je hoeft je wollen kleding niet zo vaak te wassen als gewone kleding. Wol is zelfreinigend. Dus wanneer je jouw wollen trui wilt opfrissen, kun je hem ook buiten ophangen.

❗ Doe je wasmachine niet te vol met wollen items. Wol slurpt water. Wanneer je de trommel niet te vol doet, komt het kledingstuk minder nat uit de machine.

❗ Was wol niet te koud of te heet. Koud water laat de vezels krimpen, net als te heet water. Met 30 °C zit je altijd veilig.

❗ Heb geen haast met het drogen van je wollen kleding. Het mag echt niet in de droger, tenzij je wilt dat je trui krimpt tot een croptop.

Toch een gekrompen wollen truitje? Stop de trui in een emmer met lauw water en doe hier babyshampoo bij. Laat het vervolgens weer op de goede manier drogen. Je leest er meer over in ons stappenplan Trui gekrompen in de was? Zo kun je hem mogelijk redden.

Zonder het internet zijn we tegenwoordig nergens meer. Geen verbinding kunnen maken is dan ook erg frustrerend. Lees in dit artikel hoe je het oplost, zodat je weer met de wereld verbonden bent.

Een wifi-verbinding betekent dat je met een modem of router verbonden bent. Daarvandaan word je verbonden met het wereldwijde web. Wel wifi maar geen internet betekent dat de lokale connectie in orde is. In dat geval gaat er echter iets mis bij het verbinden met het web.

De oorzaak van het verbindingsprobleem vaststellen

Hoe kun je controleren of de wifi-verbinding niet werkt of dat het probleem verderop in de lijn ligt? Het makkelijkst is om rechtsonder in de taakbalk met de rechtermuisknop op het wifi-symbool te klikken en te kiezen voor Netwerk- en internetinstellingen. Je ziet vervolgens een diagram met jouw computer, je netwerk en een wereldbol staan. Is het lijntje tussen het netwerk en de wereldbol verbroken? Dan is niet de wifi-verbinding het probleem, maar de verbinding verderop en is deze handleiding dus voor jou bedoeld.

©Sutthiphong

Beginnen bij de basis

Om dit probleem te verhelpen, beginnen we met een aantal eenvoudige stappen. Het voordeel is dat veel problemen met de internetverbinding helemaal niet zo lastig op te lossen zijn.

1 - Herstart het apparaat

Door je computer opnieuw op te starten wordt er een nieuwe verbinding met je modem gemaakt. Het klinkt misschien wat simpel, maar het is verrassend vaak dé oplossing voor het probleem.  

2 - Controleer de internetprovider

Een storing bij je internetprovider of onderhoud aan het netwerk kan ook een reden zijn dat je geen internet hebt. Je kunt dat controleren via de website van je provider. Daarvoor heb je dus een apparaat nodig dat wél met het internet verbonden is, zoals een smartphone met mobiele data. Bel desnoods een vriend of familielid en vraag aan hen om het voor je na te kijken. Is een storing bij je provider of onderhoud de oorzaak? Dan kun je zelf weinig doen en zul je moeten wachten tot er een oplossing gevonden is.

3 - Modem opnieuw opstarten

De instellingen van het modem gooien soms roet in het eten. Je reset dit apparaat door de stekker er 30 seconden uit te halen en weer in te pluggen.

4 - De bekabeling controleren

Wifi is een draadloze verbinding, maar je modem is wel degelijk via een kabel met het internet verbonden. Nu je er toch naast staat, is het geen gek idee om te kijken of die er nog netjes in zitten. Druk de internetkabels allemaal een stukje aan. Voel of hoor je een klik? Dan is dat wellicht de oplossing.

©manassanant

De netwerkkaart en internetconfiguratie nakijken

Het echt simpele werk zit er nu op. Werkt het internet nog steeds niet? Dan is het tijd om in Windows na te kijken of alles juist is ingesteld. Ook hiervoor hoef je geen IT-expert te zijn. Je moet alleen even weten waar je moet kijken.

Updaten van de netwerkkaart driver

Het updaten van de software van de netwerkdriver doe je via het Apparaatbeheer. Klik met de rechtermuisknop op de Windows-startknop en kies Apparaatbeheer. Open het menu met Netwerkadapters, selecteer je netwerkkaart met de rechtermuisknop en klik op Stuurprogramma bijwerken.

Weet je niet wat de naam van je netwerkkaart is? Meestal is het apparaat met 'Wi-fi' in de naam de juiste. Voor alle zekerheid vind je het antwoord onder Netwerk- en internetinstellingen in het Configuratiescherm.

Een nieuw IP-adres opvragen

Een conflict met IP-adressen leidt nog weleens tot problemen. Elk apparaat in een netwerk heeft een uniek IP-adres nodig. In Windows 11 vraag je via een paar simpele stappen een nieuwe aan.

Druk op Windowstoets+R, typ cmd in en druk op Enter om de Opdrachtprompt te openen. Voer in het venster van de Opdrachtprompt ipconfig /release in en druk op Enter. Typ daarna ipconfig /renew en druk wederom op Enter. Met deze combinatie reset je de configuratie en krijg je een nieuw IP-adres toegewezen.

De DNS-cache legen

Het legen van de DNS (Domain Name System) klinkt misschien wat intimiderend, maar ook dat valt erg mee. In het kort verbindt de DNS-cache de domeinnamen van websites met de IP-adressen. Ze worden lokaal opgeslagen, zodat de website een volgende keer dat je hem bezoekt sneller laadt.

Het kan echter gebeuren dat je door fouten in de DNS-cache geen of beperkt toegang tot het internet hebt. Om de DNS-cache te legen, open je wederom de Opdrachtprompt (Windowstoets+R, typ cmd in en druk op Enter). Typ vervolgens ipconfig/flushdns. De DNS-cache is nu weer helemaal leeg en wordt opnieuw opgebouwd.