VPN wordt steeds populairder. Niet alleen voorkom je dat iemand ziet wat je precies online doet, ze doen ook uitstekend dienst om blokkades van bijvoorbeeld Netflix of Hulu te omzeilen. We hebben een selectie gemaakt van 9 populaire VPN-diensten en getest hoe goed ze eigenlijk zijn.

Het gebruik van een VPN (Virtual Private Network) kent verschillende voordelen. Oorspronkelijk werden VPN-verbindingen vooral gebruikt om de uitwisseling van gegevens te beveiligen. Alle pakketjes worden versleuteld aan de ene zijde en ontsleuteld aan de andere zijde, zodat de gegevens waardeloos zijn als iemand de verbinding kan afluisteren. Dat blijft ideaal voor bedrijfskritische toepassingen. Lees ook: Wat is VPN?

Tegenwoordig is het ook voor particulieren onmisbaar aan het worden om aan het meeglurende oog van diverse instanties en diensten te ontsnappen. En dan hoef je niet eens iets heel geheimzinnigs of staatsgevaarlijks te doen. Vrijwel permanent een VPN-dienst draaien is een prima manier om onnodig gluren te voorkomen.

Hoe werkt het?

Een applicatie, bijvoorbeeld een webbrowser, wil gegevens verzenden of ontvangen via het netwerk. Deze worden niet via je standaard netwerkadapter verstuurd, maar aangeleverd aan een virtuele netwerkadapter, die de gegevens eerst naar bijvoorbeeld de OpenVPN-software stuurt. Daar worden de gegevens versleuteld, voorzien van een nieuw afleveradres en vervolgens via de virtuele adapter doorgestuurd naar de échte netwerkadapter. Via je internetrouter wordt het versleutelde verkeer naar je internetprovider gestuurd, die de pakketjes data via het internet aflevert op de eindbestemming - in dit geval de VPN-provider. Deze ontcijfert de data en stuurt deze naar de eindbestemming.

Geo-blokkades

Ook zijn er diensten die gebruikmaken van geo-blokkades. Bijvoorbeeld streamingdiensten als Netflix of Hulu. Deze diensten stemmen hun aanbod af op de regio waar gebruikers zich bevinden. Dat heeft enerzijds te maken met auteursrechten op de films en series die aangeboden worden, maar het is ook een beproefd middel om de promotie van de content af te stemmen op de gebruikersgroep. Een VPN kan helpen om dergelijke blokkades te omzeilen, omdat je computer het IP-adres meekrijgt van het zogenaamde VPN-endpoint. Dit noemt men ook wel de exit node.

Bevindt dat zich bijvoorbeeld in de Verenigde Staten, dan ben je zichtbaar via een IP-adres in Amerika. Alle VPN-diensten bieden gebruikers de mogelijkheid om zelf te bepalen via welke server ze zichtbaar zijn op internet. Op die manier kunnen lokale televisiezenders zoals BBC via de iPlayer worden bekeken. Daarnaast bieden de VPN-providers alternatieve DNS-servers aan. Deze DNS-servers vertalen computernamen naar IP-adressen en hun werking is afhankelijk van het gebied waarin ze zich bevinden.

Techniek

Vanuit technisch perspectief werken bijna alle VPN-diensten met dezelfde VPN-technieken. Het gaat dan om het protocol waarmee de data versleuteld worden en het systeem waarmee de gegevens over het internet verstuurd worden. In de praktijk is de standaard OpenVPN, een opensource protocol waar verschillende software voor bestaat. Andere populaire protocollen zijn PPTP en IPSEC. De eerste is een wat verouderd protocol dat niet veel bescherming biedt tegen afluisteren, maar wel erg efficiënt werkt en breed ondersteund wordt. De tweede wordt vooral voor bedrijfsnetwerken gebruikt en kan verschillende encryptiesystemen hanteren, zodat de gegevens betrouwbaar worden versleuteld. Het is minder geschikt voor thuisgebruik.

We troffen bij een aantal providers de mogelijkheid aan om het verkeer dubbel te versleutelen. Nu lijkt dat niet zo praktisch, maar het is een efficiënte manier om te voorkomen dat firewalls kunnen detecteren dat een VPN-verbinding is opgebouwd. Dat is handig als een internetverbinding beperkt wordt door een firewall of als er reden is om aan te nemen dat het verkeer gefilterd wordt, iets dat in sommige landen wordt gebruikt om te voorkomen dat het gehele internet bereikbaar is.

De test

In onze test hebben we een selectie gemaakt van de populairste VPN-providers. Omdat er allerlei redenen kunnen zijn om een VPN te gebruiken, hebben we tijdens de selectie gelet op VPN-providers die verschillende protocollen ondersteunen. Bovendien moeten ze minimaal servers in Nederland en de Verenigde Staten hebben, want dat zijn de gebieden waar de meeste gebruikers naar zoeken. Tijdens de test hebben we gelet op de technische implementatie, de gebruikte software, de eenvoud van installatie en natuurlijk de beveiliging. Omdat de meeste providers met dezelfde technologie werken, zien we daar trouwens slechts kleine verschillen. Ten slotte hebben we de prestatie getoetst door een verbinding te testen via een normale internetverbinding én we zijn het datacenter in gedoken om de totale capaciteit door te meten met behulp van supersnelle internetverbindingen.

©PXimport

Alle losse oordelen van de verschillende providers vind je in de tabel.

Wie luistert er mee?

Eén van de belangrijkste argumenten om een VPN te gebruiken, is de angst dat iemand meekijkt met jouw verrichtingen op internet. Door alle onthullingen van WikiLeaks en Edward Snowden zijn mensen zich bewust geworden van de mogelijkheden van opsporingsdiensten en natuurlijk proberen ze zich daartegen te beschermen. Daarom schermen alle VPN-providers met hun 'no logging'-beleid, zodat de overheid nooit kan zien welke gegevens je allemaal hebt opgevraagd. Dat klinkt mooi, maar wat er daadwerkelijk wordt opgeslagen, ziet natuurlijk niemand en kun je niet controleren. Check daarom de voorwaarden voor het gebruik van de VPN-verbinding goed. Hier staat meestal beschreven wat het beleid is wanneer overheidsdiensten jouw gegevens opvragen.

Pas op met betalen

Vrijwel alle diensten kun je eenvoudig betalen met creditcard of PayPal. Let op dat je vaak een automatische betaalrelatie aangaat. Als je niet opzegt, wordt iedere maand het contract verlengd en het maandbedrag afgeschreven. Gelukkig kun je dit bij elke dienst maandelijks opzeggen maar je moet dat wel zelf doen.

Hoe we hebben getest

Het testen van VPN-verbindingen is een flink karwei. We hebben daarom naar een aantal verschillende factoren gekeken in onze weging. Allereerst is de gebruikerservaring erg belangrijk. We hebben daarom alle clients geïnstalleerd en uitgetest. Onder de motorkap werken ze allemaal hetzelfde, maar de één is intuïtiever dan de andere. Daarnaast hebben we gekeken naar de performance. Via beschikbare tooling hebben we bandbreedte-tests gedaan tussen een server op internet en een client-pc. Deze test hebben we uitgevoerd op een gewone kabelaansluiting én in het datacenter van Redbee in Amsterdam. Daar hebben we de beschikking over een 1Gbit-aansluiting en kunnen we dus ook zien hoe de dienst presteert als er behoorlijk wat bandbreedte wordt gevraagd. Ten slotte hebben we gekeken naar de gebruikte technieken en de achterliggende bedrijfsinformatie. Niet alle geteste diensten hebben we ook uitvoeriger besproken, hieronder vind je de meest interessante of afwijkende VPN-diensten.

1. AirVPN

AirVPN heeft een dominante positie in het landschap van beveiligde verbindingen. Op internet barst het van de lovende recensies en dat heeft vooral te maken met de compleetheid van de dienstverlening. AirVPN heeft zijn eigen software voor Linux, Mac en Windows, maar ook andere platformen worden ondersteund omdat daarvoor OpenVPN-software beschikbaar is. Zo zijn er clients voor Android, iOS en is het zelfs mogelijk om de VPN-software te installeren op een aantal internetrouters. Je moet hiervoor de firmware in je router aanpassen, maar vanaf dat moment zijn álle aangesloten computers beveiligd.

AirVPN ondersteunt niet alleen de gebruikelijke OpenVPN-connectie, het is ook nog mogelijk om OpenVPN te gebruiken via een ánder encryptieprotocol, SSH of SSL. De theorie hierachter is dat de dubbele encryptielaag zorgt voor bescherming tegen DPI (Deep Packet Inspection, een techniek die sommige overheden gebruiken om zelfs het versleutelde verkeer af te luisteren).

Eén van de mogelijkheden van AirVPN is het instellen van 'remote port forwarding'. Hiermee kunnen andere gebruikers jouw computer bereiken. Het is een instelling die voor sommige protocollen handig is, bijvoorbeeld bittorrent. Zoek je een provider met een uitgebreide selectie clients of ben je op zoek naar oplossing die je in je internetrouter kunt programmeren, dan is AirVPN de beste keuze.

©PXimport

Gebruikers kunnen eenvoudig in de client selecteren welke server ze willen gebruiken.

2. BlackVPN

De mensen achter BlackVPN hebben in 2012 besloten om hun bedrijf te verhuizen uit de Verenigde Staten naar Hong Kong. Geïnspireerd door het werk van de oprichters van The Pirate Bay en de onthullingen van Edward Snowden, waren ze bang dat de Amerikaanse overheid regels zou opleggen voor het afluisteren van het verkeer. Door hun bedrijf te verhuizen naar Hong Kong, hopen ze dit soort regelgeving te ontlopen, want Hong Kong staat bekend als een voorvechter van de bescherming van privacy.

Voor het opzetten van een VPN via BlackVPN kan een gebruiker kiezen uit OpenVPN, IPSEC over L2TP en PPTP. De tweede optie is ingebouwd in Windows en OS X en daarmee eenvoudig te configureren. De ondersteuning voor PPTP is merkwaardig, want dat protocol kent een aantal veiligheidsrisico's, die je juist wilt ontlopen via de een VPN-verbinding. BlackVPN heeft géén eigen client, maar levert een gratis licentie op het uitstekende Viscosity. De website suggereert bovendien een goed aantal clients en heeft ook behoorlijke documentatie hoe deze in te stellen zijn. Een aardige extra die BlackVPN biedt is de VPN-router, een internetrouter die helemaal ingericht is om ál je internetverkeer door een VPN-verbinding te sturen. Daarmee voorkom je dat er software op je computer geïnstalleerd moet worden. De VPN-router is een Cisco E1550 met aangepaste firmware, je kunt hem via de website bestellen.

BlackVPN biedt pakketten tegen verschillende prijzen aan. Er zijn speciale pakketten voor gebruikers die alleen tv willen kijken, voor gebruikers die vooral op zoek zijn naar privacy, maar natuurlijk is er ook een 'Global'-pakket dat alle functionaliteit omvat. Ben je geïnteresseerd in de kant-en-klare router of wil je alleen betalen voor het streamen van content, dan is BlackVPN de moeite waard. Het is echter niet de goedkoopste uit de test en het ontbreken van een eigen client kan een bezwaar zijn.

©PXimport

De VPN-software van BlackVPN is gebaseerd op de opensource-client van TunnelBlick.

3. CactusVPN

CactusVPN is een bedrijf dat zich vooral richt op het omzeilen van geo-blokkades. Naast het aanbieden van VPN-diensten op basis van OpenVPN, biedt CactusVPN de zogenaamde SmartDNS-dienst aan. SmartDNS vervangt de DNS-instellingen op je computer, zodat het voor sommige sites lijkt alsof je computer zich in een ander land bevindt. SmartDNS kán in combinatie met een VPN gebruikt worden, maar qua functionaliteit werkt het ook zonder VPN. Het voordeel hiervan is dat er iets meer bandbreedte overblijft voor bijvoorbeeld video, maar de verbinding is dan natuurlijk niet versleuteld.

CactusVPN is te gebruiken met een standaard OpenVPN-client, maar het bedrijf heeft ook eigen software uitgebracht voor Mac, Windows, Android en iOS. Naast OpenVPN worden de meest gangbare VPN-protocollen ondersteund. CactusVPN heeft bovendien ondersteuning voor SoftEther, een alternatief voor OpenVPN dat het makkelijk maakt om een VPN op te zetten achter een verbinding waar alleen webverkeer wordt toegestaan.

Het bedrijf achter CactusVPN is geregistreerd in Moldavië. Niet direct een in het oog springende voorvechter van privacy en óók geen lid van de EU, maar de servers staan in vier verschillende landen opgesteld, waaronder in Nederland. CactusVPN is een van de goedkoopste providers uit de test, maar heeft ook een beperkt aantal gebieden waar servers staan. Zoek je de laagste prijs, dan is de dienst van CactusVPN de beste keuze.

4. CyberGhost

CyberGhost is gevestigd in Roemenië, onderdeel van de EU, en vooral gericht op een Europees publiek. Dat blijkt wel uit de locatie van de servers, want het merendeel van de servers bevindt zich in Europese datacenters, vooral in Nederland, Frankrijk en Duitsland.

De dienst is gratis als je de meegeleverde Mac- of Windows-software gebruikt. Sterker nog, het is niet eens nodig om je te registreren als gebruiker, zolang de gratis variant gebruikt wordt. Wil je een ander platform gebruiken of de keuze hebben tussen OpenVPN, L2TP en PPTP, dan moet er wel betaald gaan worden. Er zijn twee varianten: Premium staat je toe om met één apparaat te verbinden, terwijl je met Premium Plus met vijf computers of telefoons kunt werken. Als je wilt proberen of een VPN geschikt is voor jou, dan is de gratis toegang prima geschikt.

©PXimport

Eenmaal verbonden zie je in één oogopslag hoe je bekend bent op internet.

5. F-Secure Freedome

F-Secure is bij het grote publiek vooral bekend als een producent van antivirussoftware. In 2014 heeft het Finse bedrijf echter een aantal strategische keuzes gemaakt, waaronder het ontwikkelen van een bedrijfsonderdeel dat zich bezighoudt met de bescherming van privacy. Freedome is het VPN-product van F-Secure en het kenmerkt zich vooral door de brede ondersteuning over de verschillende platformen. Er is zelfs al een client beschikbaar voor de Apple Watch. Qua techniek is het vergelijkbaar met de andere providers.

In de client kun je malware en trackers blokkeren. Dat past bij de achtergrond van F-Secure en maakt Freedome de beste keuze als je geïnteresseerd bent in deze functies. F-Secure kent alleen jaarabonnementen. Gelukkig kun je het wel eerst veertien dagen uitproberen.

©PXimport

Freedome verloochent zijn afkomst niet: in de client kun je aangeven dat je tegen malware beschermd wilt worden.

6. IPVanish

IPVanish wordt in veel recensies als een van de betere VPN-diensten genoemd. Dat komt met name omdat ze veel servers hebben en een behoorlijke reputatie hebben als het gaat om snelheid en stabiliteit van het netwerk. Het bedrijf achter IPVanish is Amerikaans, maar logbestanden worden niet opgeslagen, waardoor er geen data op te vragen is door de overheid. IPVanish maakt gebruik van de standaard OpenVPN-protocollen. Een handige optie is de ondersteuning voor VOIP. Via IPVanish kun je op deze manier gebruikmaken van VOIP-providers die meerdere datacenters hebben en telkens tegen 'lokaal' tarief bellen. Er zijn clients voor Mac, Windows, iOS, Android en er is firmware beschikbaar om je internetrouter te laten verbinden met IPVanish.

Bel je veel via internet, dan is IPVanish een goede keuze. Let wel op de gebruiksvoorwaarden, die zijn nogal streng en verbieden je bijvoorbeeld om bittorrent te gebruiken.

©PXimport

In de software van Ipvarnish is een kaart ingebouwd, zodat je duidelijk kunt zien naar welke servers je kunt verbinden.

7. Private Internet Access

Private Internet Access (PIA) is een van de grootste aanbieders van VPN-verbindingen. Met een duizelingwekkende hoeveelheid servers, de teller staat nu op ruim 3100 servers, hebben gebruikers behoorlijke keuze aan servers. Omdat de servers zijn opgesteld in allerlei verschillende landen, is Private Internet Access vooral aantrekkelijk voor gebruikers die veel reizen of vaak verschillende geo-blokkades willen omzeilen. Private Internet Access biedt OpenVPN, L2TP en PPTP aan. Klanten kunnen hiermee hun eigen client gebruiken, maar PIA heeft ook een eigen client voor Mac, Windows, iOS en Android.

Het bedrijf achter PIA is gevestigd in de Verenigde Staten. De directeur van het bedrijf achter PIA is Andrew Lee en die naam kan bekend klinken, want het is tevens één van de oprichters van bitcoinbeurs Mt. Gox. Voor sommige gebruikers kan het land van vestiging een probleem lijken, want de Amerikaanse wet en regelgeving biedt de overheid behoorlijk wat middelen om mee te kijken met wat gebruikers precies doen. In de voorwaarden van PIA staat dan ook expliciet dat data wordt geleverd als de overheid daarom vraagt. PIA slaat echter naar eigen zeggen helemaal geen logbestanden op en daarmee kunnen ze voldoen aan de regelgeving door simpelweg niets op te leveren.

©PXimport

Een aantal providers biedt ook een client aan voor je tablet of mobiele telefoon. De client van Private Internet Access is eenvoudig in gebruik en handig als je wilt voorkomen dat anderen meeluisteren op een publiek draadloos netwerk.

8. PureVPN

De client van PureVPN behoort tot een van de mooiste en duidelijkste die we hebben gezien. In plaats van allerlei technische details, wordt de gebruiker een aantal eenvoudige keuzes voorgelegd voor het doel van de VPN-verbinding. Op basis daarvan wordt een profiel aangemaakt en een keuze gemaakt voor onderliggend protocol en een VPN-endpoint. Vreemd genoeg zit in de eenvoud meteen het belangrijkste risico: het onderliggend protocol dat standaard gekozen wordt, PPTP, gebruikt geen encryptie en is dus onveilig. In de client moet dus nog even een extra stap gezet worden om de verbinding te versleutelen. De Windows-client biedt deze opties, maar de client voor Mac is nogal beperkt. Zo wordt OpenVPN niet ondersteund in de PureVPN-client voor Mac, maar daar kun je natuurlijk wel een andere OpenVPN-client voor gebruiken.

Kies je graag voor een duidelijke en eenvoudige client, dan heeft PureVPN de beste papieren. Pas wel op met de standaardinstellingen, want deze bieden niet altijd de best denkbare bescherming.

©PXimport

De software van PureVPN loodst je met enkele simpele keuzes door de configuratie.

9. VyprVPN

VyprVPN is het VPN-product van Golden Frog. De oprichters zijn de mannen achter Giganews, een van de grootste Usenet-providers op het internet. VyprVPN werkt met OpenVPN en heeft zelf een protocol ontwikkeld, Chameleon, dat extra privacybescherming toevoegt. Het is een implementatie waarbij OpenVPN gecombineerd wordt met SSL, een techniek die we bij ook bij een aantal andere providers terug zagen komen.

VyprVPN heeft zelf clients geschreven voor Windows, OS X en iOS, maar ook firmware voor routers en een client voor televisies. Dat betekent dat je televisie, mits uitgerust met AndroidTV of OpenELEC, gebruik kan maken van VyprVPN. Op de website wordt ook gesuggereerd dat AppleTV ondersteund wordt, maar als we kijken naar de installatie-instructies gaat het hier simpelweg om een verbinding via je router: er is geen applicatie beschikbaar voor de AppleTV zelf.

Het netwerk van VyprVPN is opgebouwd uit 50 locaties en bestaat uit meer dan 700 servers. In bijna elk werelddeel staan wel servers, waardoor geo-blokkades eenvoudig te omzeilen zijn. VyprVPN biedt een gratis account aan met alle functionaliteit, maar beperkt dataverbruik. Betalende gebruikers krijgen ongelimiteerde toegang. Er zijn drie pakketten: ééntje met alleen ondersteuning voor PPTP, één voor toegang met alle technieken gelimiteerd tot twee apparaten en één voor drie apparaten. Er wordt veel gelogd en maar liefst dertig dagen lang.

Hoe hard mag het gaan?

De performance van een VPN-verbinding is erg onderhevig aan een grote set met condities. Niet alleen moeten de servers snel bereikbaar zijn en voldoende capaciteit hebben om de encryptie toe te passen, ook de bandbreedte naar je internetprovider en diens verbindingen met de VPN-provider zijn factoren om rekening mee te houden. Daarnaast is er een verschil in tijd: op sommige momenten is het piekdrukte, terwijl dit op andere momenten bijna niet speelt. In onze tests konden we de resultaten van de snelheid van een gewone verbinding (10 Mbit/s) vergelijken met de snelheid in een datacenter (1 Gbit/s). De resultaten zijn vergelijkbaar: met een snellere verbinding haalden we vergelijkbare resultaten ten opzichte van de extra bandbreedte. De belangrijkste beperking wordt dan de cpu van je computer: die moet immers al het verkeer versleutelen en ontsleutelen. Bij snelheden van 50 megabit per seconde of meer moet je computer echt gaan werken, alles daaronder moet met een fatsoenlijke processor zonder merkbaar verschil haalbaar zijn.

Conclusie

Of het nu gaat om bescherming tegen afluisteren, het omzeilen van een geo-blokkade of omdat je gewoon wilt spelen met techniek: VPN-verbindingen kunnen voor verschillende doelen worden ingezet. De achterliggende techniek is bijna overal hetzelfde, maar de uitwerking niet: sommige providers hebben eigen clients, anderen vragen je om de standaardclient te gebruiken. We hebben tijdens deze test zo veel mogelijk gekeken naar de gebruiksvriendelijkheid en de prestaties. AirVPN wint met een veelzijdig aanbod aan clients, een ruime keuze aan beschikbare servers en een vlekkeloze werking.

Ook al is het aantal servers beperkt, de lage prijs, de ondersteuning voor SoftEther en de standaard veilige installatie levert CactusVPN de Redactietip op. Ook Private Internet Access krijgt de Redactietip. Deze aanbieder biedt enorm veel service, een lage prijs en een hoge snelheid. Voor alle plus- en minpunten in het kort kijk je in de tabel. Zijn de andere providers dan slecht? Zeker niet. De belangrijkste conclusie is: voor een goede VPN-verbinding zonder gedoe met logging of andere nadelen hoef je gewoon niet meer dan 35-55 euro per jaar te betalen.

Diensten als iCloud-foto’s en Google Foto’s zijn handig om je foto’s te back-uppen, beheren en delen. Alleen is de online opslagruimte beperkt. Ook je kijkt naar je privacy, zijn deze oplossingen niet altijd ideaal. Er zijn gelukkig gratis tools waarmee je bijna dezelfde ervaring hebt als bij deze online diensten. Je zet je foto’s niet in de cloud, maar gewoon op je eigen pc of NAS.

Er is weinig mis met de gespecialiseerde cloudopslagdiensten van Apple, Google, Microsoft (OneDrive) en Dropbox. Je kunt hiermee prima foto’s bewaren en delen. De tools zijn voor dit gebruik zelfs uitstekend, maar de opslagruimte is vaak beperkt en het blijven cloudoplossingen. Je bestanden staan dus ergens anders opgeslagen.

Overweeg je een alternatief om foto’s te synchroniseren zonder cloudopslag, dan zijn er meerdere opties, zoals Nextcloud (met de Photos-app), PhotoPrism, digiKam en Piwigo. Wij zijn gecharmeerd van de opensource-dienst Immich en Synology Photos, die je specifiek voor de Synology-NAS kunt gebruiken. Beide tools bieden functies als automatische fotoback-ups, album- en gebruikersbeheer, gezichtsherkenning, tijdlijnweergave, tagging, locatiegebaseerd zoeken, delen, raw-bestanden en toegang via een webinterface. Kortom, er is weinig in de cloudoplossingen dat je bij deze gratis tools niet vindt. We maken eerst kennis met Immich (uitgesproken als het Engelse ‘image’) en daarna met Synology Photos. We focussen ons hierbij op de installatie, de initiële configuratie en het basisgebruik.

Immich

Docker-installatie

Immich wordt frequent geüpdatet en is beschikbaar voor meerdere platformen. Wij gaan aan de slag met de installatie onder Windows. Dit doen we via het gratis Docker Desktop. Docker Desktop beheert containers, een soort lichte, afgescheiden virtuele omgevingen met alle benodigde apps, services en instellingen. Installeer de app met enkele muisklikken en start deze op (de eerste keer kun je op Accept en tweemaal op Skip klikken). Minimaliseer vervolgens het venster, maar laat de app actief.

Goed om te weten: je kunt Immich via Docker ook op je NAS installeren, wat hier ook wel Container Manager (Synology) of Container Station (QNAP) genoemd. In dit artikel gaan we hier alleen niet verder op in.

Docker Desktop heb je met een paar muisklikken geïnstalleerd en opgestart.

Voorbereiding

Immich installeren we dus als Docker-container. Eerst voer je enkele voorbereidingen uit. Open de verkenner en ga naar de map Linux (onderaan). Open vervolgens de submap docker-desktop en dan Home. Maak hier een map met jouw naam en daarbinnen de submap Docker. Binnen deze docker-map maak je de map Immich-app aan. Het pad wordt dus: \\wsl.localhost\docker-desktop\home\<je_naam>\docker\immich-app.

Creëer nu twee submappen in een andere map op een schijf met genoeg opslagruimte: Library en Postgres (bijvoorbeeld C:\Users\<je_accountnaam>\Docker\Immich\library).

Navigeer nu in de verkenner naar de map Immich-app. Houd de Shift-toets ingedrukt, klik met rechts op een lege plek en kies PowerShell-venster hier openen. Houd de verkenner geopend en ga via deze pagina naar de downloadsite. Klik bij Get docker-compose.yml file op het documenten-pictogram (Copy), plak dit in PowerShell met Ctrl+V en druk op Enter om het yml-bestand te downloaden. Herhaal dit voor het commando bij Get .env file, zodat zowel het yml-bestand als het env-bestand in de map Immich-app staan.

Open het env-bestand in een teksteditor, bijvoorbeeld Notepad++ of Kladblok, en pas de volgende variabelen aan:

Zorg ervoor dat de paden kloppen met jouw situatie en sla het aangepaste bestand op.

Voordat je de container installeert, moet je eerst enkele variabelen aanpassen in het env-bestand.

Installatie

Alles is nu klaar om de Docker-container met Immich te draaien. Ga terug naar de map Immich-app en voer het commando docker-compose up -d uit. Dit zorgt ervoor dat alle benodigde onderdelen worden gedownload en uitgevoerd. Na enkele minuten zie je in het Docker Desktop-venster, bij Containers, dat de vier Immich-onderdelen actief zijn. Test dit direct door Localhost:2283 op de adresbalk van je browser in te vullen. Dit is de standaardpoort waarop Immich draait; dit zie je bij Immich_server in het Docker-containeroverzicht. Als het nodig is, kun je het poortnummer aanpassen in het yml-bestand. Klik in de webinterface op Aan de slag om daadwerkelijk met Immich te starten.

Je kunt de containers op elk moment stoppen en starten vanuit Docker Desktop. Dit doe je in de rubriek Containers: selecteer Immich en druk op Stop of Start.

De vier containers zijn gestart en Immich is nu bereikbaar vanuit de webinterface.

Configuratie

Je begint met het aanmaken van een beheerdersaccount. Vul de gevraagde gegevens in en bevestig met Registreren. Log daarna in met het opgegeven e-mailadres en wachtwoord.

Klik in het welkomstvenster op Thema, kies Licht of Donker, en ga naar Privacy. Hier kun je de kaartfunctie inschakelen (om foto’s via coördinaten op een kaart te tonen) en de versiecontrole activeren (voor het ontvangen van updates).

Ga vervolgens naar Opslagtemplate en bepaal of je fotobestanden automatisch wilt ordenen op basis van metadata. Als dit ingeschakeld is, kun je bij Voorinstelling een structuur kiezen met een sjabloon. Kies bijvoorbeeld voor {{y}}-{{MMMM}}-{{dd}}/{{filename}}. Bevestig met Klaar.

Je kunt via een sjabloon je foto’s bewaren op basis van bepaalde metadata.

Basisgebruik

Links in de webinterface zie je een venster met onderdelen als Foto’s, Verkennen, Kaart, Delen, Favorieten, Albums en Gereedschap. Open Foto’s, klik op de plusknop en selecteer de gewenste fotobestanden. De geüploade foto’s verschijnen als miniaturen in een tijdlijn. Bovenaan zie je een zoekbalk met rechts een filterknop om media te selecteren op onder meer naam, plaats, camera, datum en type. Gebruik Uploaden (rechtsboven) om extra foto’s toe te voegen.

Selecteer een of meer foto’s. Rechtsboven verschijnen meerdere knoppen, zoals Toevoegen aan favorieten (voor de rubriek Favorieten) en een menu om de selectie te downloaden, archiveren, verwijderen, de datum of locatie te wijzigen, of miniaturen en metadata te vernieuwen.

Via Toevoegen aan kun je foto’s aan een album toevoegen. Klik op +Nieuw album om een album te maken dat je terugvindt in de rubriek Albums. Gebruik Verkennen in het linkervenster om foto’s gegroepeerd te zien op tijd, locatie of – via AI – op herkenbare objecten, gezichten of thema’s, zoals berglandschappen.

De webinterface van Immich heeft wel wat weg van Google Foto’s.

Back-ups en delen

Je vindt in de webinterface ook de optie Delen. Klik hierop, voeg een beschrijving toe en eventueel een wachtwoord. Geef aan of de ontvanger foto’s mag downloaden en/of uploaden. Stel hiervoor een verloopdatum in, bijvoorbeeld over 1 dag. Klik op Link maken om een link te genereren. Deze link is mogelijk http://localhost<…>, maar je kunt dit aanpassen naar het interne ip-adres van je Immich-server, of een extern adres dat vanaf internet bereikbaar is (zie tekstkader ‘Vanaf het internet’).

Wil je media delen met specifieke personen? Klik hiervoor rechtsboven op je accountpictogram en kies Beheer. Ga naar Gebruikers, klik op Gebruiker aanmaken, vul de gegevens in en bevestig. Bij het openen van een fotoselectie of album kun je dan via de deelknop direct de gewenste gebruiker(s) selecteren, zodat de media in hun webomgeving beschikbaar zijn.

Voor Android en iOS kun je de mobiele Immich-app installeren. Vul het ip-adres van je Immich-server in en meld je aan. Tik op de upload-knop, geef Immich de nodige machtigingen en kies Selecteer om aan te geven welke fotoalbums de app moet back-uppen naar je server. Zet Albums synchroniseren aan om dit te automatiseren en bevestig met Back-up uitvoeren.

Immich is ook beschikbaar als mobiele app, wat handig is voor (automatische) mediaback-ups.

Synology Photos

Voorbereiding

We gaan uit van een Synology-NAS (Network Attached Storage) die via een webinterface toegankelijk is. Verbind via je browser met de webinterface van DSM, het Synology-besturingssysteem.

Open nu eerst het Configuratiescherm, kies Gebruiker en groep, ga naar Geavanceerd en zorg dat Gebruiker basismap inschakelen is ingeschakeld (op het gewenste volume). Bevestig met Toepassen. Open daarna de app File Station, waar je ziet dat de mappen Home en Homes (met persoonlijke submappen voor elke NAS-gebruiker) zijn aangemaakt.

Ga vervolgens naar Package Center in het hoofdmenu. Als de app Synology Photos nog niet is geïnstalleerd, zoek dan naar de naam van deze app. Klik vervolgens op Installeren en daarna op Openen. Klik rechtsboven op je profielicoon, kies Instellingen en open het tabblad Gedeelde ruimte. Schakel eventueel Gedeelde ruimte in en bevestig met Opslaan. Gedeelde media worden nu standaard opgeslagen in de map \photo.

Het is even wennen, maar je persoonlijke media en je gedeelde media belanden voortaan in de daarvoor bestemde mappen.

Gedeelde media

Als je nu foto’s met bijvoorbeeld familieleden wilt delen die toegang hebben tot je NAS, volg dan deze stappen. Ga naar Configuratiescherm / Gebruiker en groep, open het tabblad Groep en klik op Maken. Geef een groepsnaam op (bijvoorbeeld Familie) en druk op Volgende. Selecteer de gewenste leden, druk drie keer op Volgende en vink Synology Photos in de kolom Toestaan aan. Bevestig met Volgende (tweemaal) en met Voltooid.

Open vervolgens de app Synology Photos. Bij Instellingen / Gedeelde ruimte klik je op Toegangsmachtigingen instellen. Selecteer de groep (Familie) en kies Volledige toegang in de uitklapmenu’s. Bevestig met de plusknop en klik op Opslaan. Zet daarna op het tabblad Gedeelde ruimte een vinkje bij zowel Gezichtsherkenning inschakelen in Gedeelde ruimte als Onderwerpherkenning inschakelen in Gedeelde ruimte. Bevestig met Opslaan.

Test de instellingen door een gebruiker uit de groep aan te melden op je NAS, bijvoorbeeld via een incognito-tabblad in je browser. Zodra deze gebruiker Synology Photos opent, kan ook hij media uploaden in zowel de persoonlijke ruimte als de gedeelde ruimte. Links bovenaan in het applicatievenster kun je tussen deze ruimtes schakelen. De inhoud van deze ruimtes kun je overigens ook op bestandsniveau beheren via de overeenkomstige mappen in File Station (althans als administrator).

Als lid van de groep Familie krijgt deze gebruiker meteen ook toegang tot de gedeelde ruimte.

Basisgebruik

We laten nu zien hoe je met fotoalbums werkt. Gebruik eerst de knop Filter tonen (rechtsboven) om filters te activeren en snel de gewenste foto’s te vinden. Selecteer vervolgens een reeks foto’s; er verschijnt een rode balk. Klik hier op de plus-knop Toevoegen aan album, kies +Nieuw album, vul een naam in en druk op OK. Ga naar Albums (tweede knop) in het applicatievenster. Hier kun je foto’s opvragen volgens Recent toegevoegd, Labels en Locaties en, indien eerder ingeschakeld, volgens Mensen (gezichtsherkenning) en Onderwerpen (objectherkenning). Je albums vind je hier ook. Met de plus-knop rechtsboven kun je hier nieuwe albums maken.

Ga met de muisaanwijzer boven een album staan; er verschijnt een knop met drie puntjes. Klik op Delen. Schakel Koppeling delen in en stel bij Privacy-instellingen in of het album Privé of Openbaar is (eventueel met downloadmachtiging). Bij Privé selecteer je bij Lijst van genodigden de gewenste gebruiker(s) of groep(en) en geef je de machtigingen aan: Weergave, Downloaden of Provider (beheerder). Je kunt ook een wachtwoord en vervaldatum instellen. Kopieer de link en bevestig met Opslaan.

Klik op Delen (derde knop) in het applicatievenster en kies Fotoverzoek. Klik op Fotoverzoek maken, vul een onderwerpsregel in, selecteer een bestemmingsmap en bevestig met Verzoek maken. Je hoeft nu alleen maar de link te sturen naar de mensen van wie je graag foto’s wilt ontvangen voor je collectie.

Goed om te weten: er is ook een mobiele app voor Android en iOS van Synology Photos met de functie Photo Backup. Daarmee synchroniseer je opgeslagen foto’s en video’s.

Je kiest zelf met wie je albums deelt en met welke machtigingen je dat doet.

De Denon AH-C500W-oortjes beloven vanwege de open pasvorm comfort en omgevingsbewustzijn. In de praktijk pakt dit concept echter minder goed uit. Het ontbreken van rubber oortips resulteert in een pasvorm die niet echt aansluit op de gehoorgang.

Het ontwerp van de Denon AH-C500W is volgens de fabrikant gericht op comfort; daarvoor heeft de fabrikant een zogenaamde 'open pasvorm' in het leven geroepen die niet diep in je gehoorgang zit. Hierdoor voelen de oordopjes licht aan en kun je ze lang zonder enige irritatie dragen. Bovendien blijf je goed in verbinding met je omgeving, omdat er geen ruisonderdrukking is en de dopjes zelf niets tegenhouden. Dat zijn allemaal mooie manieren van omdenken. De AH-C500W-dopjes hebben dan ook geen rubber tips die in je oren gaan en de boel afsluiten, maar vallen bij bewegingen daardoor ook makkelijk uit je oren.

De oordopjes beschikken over moderne technologie zoals bluetooth 5.3 met multipoint-connectiviteit, waardoor je met twee apparaten tegelijk kunt verbinden. De totale batterijduur bedraagt 24 uur, inclusief de oplaadcase. Dankzij de IPX4-classificatie zijn ze bestand tegen zweet en spatwater, maar gezien de vorm zijn ze niet echt geschikt voor sporters. De bediening verloopt via gevoelige aanraakoppervlakken op de oordopjes of via de gratis app. Verder hebben ze microfoons met beamforming voor heldere telefoongesprekken.

©Wesley Akkerman

Gladde oortjes

Aan de functionaliteit ligt het dus zeker niet. Denon zet daarmee in op een breed publiek. We vinden het alleen jammer dat de oortjes geen rubber tips hebben, want die helpen vaak bij het blijven zitten in de gehoorgang. We realiseren ons dat dit een persoonlijke voorkeur is; er zijn immers nog steeds mensen die liever gladde oordopjes hebben dan rubber of siliconen oortips die je dieper in je oor moet duwen. Maar als je lang haar hebt, je veel met je hoofd beweegt of de oordopjes met de hand (en niet via de app) bedient, is de kans groot dat je ze verplaatst of dat ze uit je oren vallen.

We vinden de bediening op de oortjes sowieso behoorlijk gevoelig, maar gelukkig kun je die uitschakelen via de gratis Denon Headphones-app. Dat hebben wij dan ook gedaan. We hebben ze regelmatig beter in onze oren moeten draaien, omdat ze niet bleven zitten, en hebben daardoor regelmatig onbedoeld functies geactiveerd. Bovendien beschikt de app over een vijfpunts equalizer. Heel handig, want daarmee verbeter je het geluid daadwerkelijk. Helaas kun je je eigen instellingen niet opslaan; als je terug wilt naar oude settings, dan moet je die handmatig invoeren.

©Wesley Akkerman

Het open karakter

Omdat de Denon AH-C500W een open karakter heeft, zijn ze lastig te vergelijken met oordopjes die wel beschikken over enige afsluiting. Maar dat is dan ook precies de bedoeling. Het is maar net wat je van een setje oortjes verlangt. En eerlijk is eerlijk: ze zijn zo licht dat je ze bijna niet voelt zitten. Door dit karakter klinkt de muziek heel helder, terwijl je ondertussen alles nog meekrijgt vanuit je omgeving. In het openbaar vervoer is dat een nachtmerrie, maar we denken niet dat Denon verwacht dat je ze overal gebruikt.

Verder is ons duidelijk dat de Denon AH-C500W flink wat kracht mist. Zonder equalizerinstellingen vallen de lagere tonen helemaal weg, waardoor je voornamelijk naar de vocalen en hogere segmenten luistert. Met de traditionele glimlachinstellingen van de equalizer (zie de screenshots verderop) trek je het middensegment verder weg van de audioweergave, maar geef je wel een flinke boost aan het onderste deel. Daardoor klinkt de muziek al wat aangenamer. Maar oordopjes met een betere afsluiting zullen in dit geval altijd beter klinken dan de AH-C500W.

©Wesley Akkerman

Open of gesloten?

Je zou de Denon AH-C500W daardoor beter kunnen vergelijken met oordopjes die je meer boven je gehoorgang plaatst – denk aan de Openfit 2+ van Shokz. Daar klinkt de soundstage daadwerkelijk warm, vol en gedetailleerd, en daar kunnen we de Denon-oortjes niet altijd op betrappen. Helemaal eerlijk is de vergelijking trouwens niet, omdat het producten uit twee technisch verschillende groepen zijn. Maar in onze beleving legt dit setje het af tegen oortjes met afsluiting en écht open oordoppen. Het is het net niet, zogezegd.

Daar speelt het ontwerp ook een grote rol in. De Denon AH-C500W's blijven minder goed zitten dan open modellen die je met een haakje om je oren bevestigt. Je bent ze bovendien voortdurend aan het bijdraaien om maar een goede pasvorm te vinden. Wellicht ligt dat deels aan de oren van ondergetekende, maar dat is nu eenmaal wel de ervaring. Ze doen bovendien sterk denken aan de AIrPods. En daardoor hebben we ook het idee dat Denon meer het Apple-publiek wil aanspreken. Een onbegonnen zaak, aangezien die mensen meestal al voorzien zijn.

©Wesley Akkerman

Denon AH-C500W kopen?

De Denon AH-C500W wil zichzelf met zijn open ontwerp neerzetten als een alternatieve keuze voor wie omgevingsbewust wil blijven. In de praktijk pakt dit concept echter minder goed uit. Het ontbreken van rubber oortips resulteert in een onrustige pasvorm, waardoor de oordopjes bij de minste beweging al dreigen uit te vallen. Deze constante noodzaak tot bijstellen leidt tot frustratie, mede door de overgevoelige aanraakbediening. Gelukkig kun je die via de app uitschakelen, maar dat verandert verder niets aan het idee dat ze niet echt lekker zitten.

Ook op audiogebied overtuigen de oortjes niet helemaal. Het open karakter levert een helder geluid op, maar de basweergave is ondermaats en vereist flinke aanpassingen via de equalizer, waarvan je de instellingen frustrerend genoeg niet kunt opslaan. De AH-C500W's vallen hierdoor in een lastig niemandsland: ze missen de geluidsisolatie en krachtige bas van afgesloten oordopjes en de stabiele pasvorm van échte open-ear modellen met oorhaken. Uiteindelijk voelen de oordopjes aan als een compromis dat op de belangrijkste vlakken helaas tekortschiet.