VPN wordt steeds populairder. Niet alleen voorkom je dat iemand ziet wat je precies online doet, ze doen ook uitstekend dienst om blokkades van bijvoorbeeld Netflix of Hulu te omzeilen. We hebben een selectie gemaakt van 9 populaire VPN-diensten en getest hoe goed ze eigenlijk zijn.

Het gebruik van een VPN (Virtual Private Network) kent verschillende voordelen. Oorspronkelijk werden VPN-verbindingen vooral gebruikt om de uitwisseling van gegevens te beveiligen. Alle pakketjes worden versleuteld aan de ene zijde en ontsleuteld aan de andere zijde, zodat de gegevens waardeloos zijn als iemand de verbinding kan afluisteren. Dat blijft ideaal voor bedrijfskritische toepassingen. Lees ook: Wat is VPN?

Tegenwoordig is het ook voor particulieren onmisbaar aan het worden om aan het meeglurende oog van diverse instanties en diensten te ontsnappen. En dan hoef je niet eens iets heel geheimzinnigs of staatsgevaarlijks te doen. Vrijwel permanent een VPN-dienst draaien is een prima manier om onnodig gluren te voorkomen.

Hoe werkt het?

Een applicatie, bijvoorbeeld een webbrowser, wil gegevens verzenden of ontvangen via het netwerk. Deze worden niet via je standaard netwerkadapter verstuurd, maar aangeleverd aan een virtuele netwerkadapter, die de gegevens eerst naar bijvoorbeeld de OpenVPN-software stuurt. Daar worden de gegevens versleuteld, voorzien van een nieuw afleveradres en vervolgens via de virtuele adapter doorgestuurd naar de échte netwerkadapter. Via je internetrouter wordt het versleutelde verkeer naar je internetprovider gestuurd, die de pakketjes data via het internet aflevert op de eindbestemming - in dit geval de VPN-provider. Deze ontcijfert de data en stuurt deze naar de eindbestemming.

Geo-blokkades

Ook zijn er diensten die gebruikmaken van geo-blokkades. Bijvoorbeeld streamingdiensten als Netflix of Hulu. Deze diensten stemmen hun aanbod af op de regio waar gebruikers zich bevinden. Dat heeft enerzijds te maken met auteursrechten op de films en series die aangeboden worden, maar het is ook een beproefd middel om de promotie van de content af te stemmen op de gebruikersgroep. Een VPN kan helpen om dergelijke blokkades te omzeilen, omdat je computer het IP-adres meekrijgt van het zogenaamde VPN-endpoint. Dit noemt men ook wel de exit node.

Bevindt dat zich bijvoorbeeld in de Verenigde Staten, dan ben je zichtbaar via een IP-adres in Amerika. Alle VPN-diensten bieden gebruikers de mogelijkheid om zelf te bepalen via welke server ze zichtbaar zijn op internet. Op die manier kunnen lokale televisiezenders zoals BBC via de iPlayer worden bekeken. Daarnaast bieden de VPN-providers alternatieve DNS-servers aan. Deze DNS-servers vertalen computernamen naar IP-adressen en hun werking is afhankelijk van het gebied waarin ze zich bevinden.

Techniek

Vanuit technisch perspectief werken bijna alle VPN-diensten met dezelfde VPN-technieken. Het gaat dan om het protocol waarmee de data versleuteld worden en het systeem waarmee de gegevens over het internet verstuurd worden. In de praktijk is de standaard OpenVPN, een opensource protocol waar verschillende software voor bestaat. Andere populaire protocollen zijn PPTP en IPSEC. De eerste is een wat verouderd protocol dat niet veel bescherming biedt tegen afluisteren, maar wel erg efficiënt werkt en breed ondersteund wordt. De tweede wordt vooral voor bedrijfsnetwerken gebruikt en kan verschillende encryptiesystemen hanteren, zodat de gegevens betrouwbaar worden versleuteld. Het is minder geschikt voor thuisgebruik.

We troffen bij een aantal providers de mogelijkheid aan om het verkeer dubbel te versleutelen. Nu lijkt dat niet zo praktisch, maar het is een efficiënte manier om te voorkomen dat firewalls kunnen detecteren dat een VPN-verbinding is opgebouwd. Dat is handig als een internetverbinding beperkt wordt door een firewall of als er reden is om aan te nemen dat het verkeer gefilterd wordt, iets dat in sommige landen wordt gebruikt om te voorkomen dat het gehele internet bereikbaar is.

De test

In onze test hebben we een selectie gemaakt van de populairste VPN-providers. Omdat er allerlei redenen kunnen zijn om een VPN te gebruiken, hebben we tijdens de selectie gelet op VPN-providers die verschillende protocollen ondersteunen. Bovendien moeten ze minimaal servers in Nederland en de Verenigde Staten hebben, want dat zijn de gebieden waar de meeste gebruikers naar zoeken. Tijdens de test hebben we gelet op de technische implementatie, de gebruikte software, de eenvoud van installatie en natuurlijk de beveiliging. Omdat de meeste providers met dezelfde technologie werken, zien we daar trouwens slechts kleine verschillen. Ten slotte hebben we de prestatie getoetst door een verbinding te testen via een normale internetverbinding én we zijn het datacenter in gedoken om de totale capaciteit door te meten met behulp van supersnelle internetverbindingen.

©PXimport

Alle losse oordelen van de verschillende providers vind je in de tabel.

Wie luistert er mee?

Eén van de belangrijkste argumenten om een VPN te gebruiken, is de angst dat iemand meekijkt met jouw verrichtingen op internet. Door alle onthullingen van WikiLeaks en Edward Snowden zijn mensen zich bewust geworden van de mogelijkheden van opsporingsdiensten en natuurlijk proberen ze zich daartegen te beschermen. Daarom schermen alle VPN-providers met hun 'no logging'-beleid, zodat de overheid nooit kan zien welke gegevens je allemaal hebt opgevraagd. Dat klinkt mooi, maar wat er daadwerkelijk wordt opgeslagen, ziet natuurlijk niemand en kun je niet controleren. Check daarom de voorwaarden voor het gebruik van de VPN-verbinding goed. Hier staat meestal beschreven wat het beleid is wanneer overheidsdiensten jouw gegevens opvragen.

Pas op met betalen

Vrijwel alle diensten kun je eenvoudig betalen met creditcard of PayPal. Let op dat je vaak een automatische betaalrelatie aangaat. Als je niet opzegt, wordt iedere maand het contract verlengd en het maandbedrag afgeschreven. Gelukkig kun je dit bij elke dienst maandelijks opzeggen maar je moet dat wel zelf doen.

Hoe we hebben getest

Het testen van VPN-verbindingen is een flink karwei. We hebben daarom naar een aantal verschillende factoren gekeken in onze weging. Allereerst is de gebruikerservaring erg belangrijk. We hebben daarom alle clients geïnstalleerd en uitgetest. Onder de motorkap werken ze allemaal hetzelfde, maar de één is intuïtiever dan de andere. Daarnaast hebben we gekeken naar de performance. Via beschikbare tooling hebben we bandbreedte-tests gedaan tussen een server op internet en een client-pc. Deze test hebben we uitgevoerd op een gewone kabelaansluiting én in het datacenter van Redbee in Amsterdam. Daar hebben we de beschikking over een 1Gbit-aansluiting en kunnen we dus ook zien hoe de dienst presteert als er behoorlijk wat bandbreedte wordt gevraagd. Ten slotte hebben we gekeken naar de gebruikte technieken en de achterliggende bedrijfsinformatie. Niet alle geteste diensten hebben we ook uitvoeriger besproken, hieronder vind je de meest interessante of afwijkende VPN-diensten.

1. AirVPN

AirVPN heeft een dominante positie in het landschap van beveiligde verbindingen. Op internet barst het van de lovende recensies en dat heeft vooral te maken met de compleetheid van de dienstverlening. AirVPN heeft zijn eigen software voor Linux, Mac en Windows, maar ook andere platformen worden ondersteund omdat daarvoor OpenVPN-software beschikbaar is. Zo zijn er clients voor Android, iOS en is het zelfs mogelijk om de VPN-software te installeren op een aantal internetrouters. Je moet hiervoor de firmware in je router aanpassen, maar vanaf dat moment zijn álle aangesloten computers beveiligd.

AirVPN ondersteunt niet alleen de gebruikelijke OpenVPN-connectie, het is ook nog mogelijk om OpenVPN te gebruiken via een ánder encryptieprotocol, SSH of SSL. De theorie hierachter is dat de dubbele encryptielaag zorgt voor bescherming tegen DPI (Deep Packet Inspection, een techniek die sommige overheden gebruiken om zelfs het versleutelde verkeer af te luisteren).

Eén van de mogelijkheden van AirVPN is het instellen van 'remote port forwarding'. Hiermee kunnen andere gebruikers jouw computer bereiken. Het is een instelling die voor sommige protocollen handig is, bijvoorbeeld bittorrent. Zoek je een provider met een uitgebreide selectie clients of ben je op zoek naar oplossing die je in je internetrouter kunt programmeren, dan is AirVPN de beste keuze.

©PXimport

Gebruikers kunnen eenvoudig in de client selecteren welke server ze willen gebruiken.

2. BlackVPN

De mensen achter BlackVPN hebben in 2012 besloten om hun bedrijf te verhuizen uit de Verenigde Staten naar Hong Kong. Geïnspireerd door het werk van de oprichters van The Pirate Bay en de onthullingen van Edward Snowden, waren ze bang dat de Amerikaanse overheid regels zou opleggen voor het afluisteren van het verkeer. Door hun bedrijf te verhuizen naar Hong Kong, hopen ze dit soort regelgeving te ontlopen, want Hong Kong staat bekend als een voorvechter van de bescherming van privacy.

Voor het opzetten van een VPN via BlackVPN kan een gebruiker kiezen uit OpenVPN, IPSEC over L2TP en PPTP. De tweede optie is ingebouwd in Windows en OS X en daarmee eenvoudig te configureren. De ondersteuning voor PPTP is merkwaardig, want dat protocol kent een aantal veiligheidsrisico's, die je juist wilt ontlopen via de een VPN-verbinding. BlackVPN heeft géén eigen client, maar levert een gratis licentie op het uitstekende Viscosity. De website suggereert bovendien een goed aantal clients en heeft ook behoorlijke documentatie hoe deze in te stellen zijn. Een aardige extra die BlackVPN biedt is de VPN-router, een internetrouter die helemaal ingericht is om ál je internetverkeer door een VPN-verbinding te sturen. Daarmee voorkom je dat er software op je computer geïnstalleerd moet worden. De VPN-router is een Cisco E1550 met aangepaste firmware, je kunt hem via de website bestellen.

BlackVPN biedt pakketten tegen verschillende prijzen aan. Er zijn speciale pakketten voor gebruikers die alleen tv willen kijken, voor gebruikers die vooral op zoek zijn naar privacy, maar natuurlijk is er ook een 'Global'-pakket dat alle functionaliteit omvat. Ben je geïnteresseerd in de kant-en-klare router of wil je alleen betalen voor het streamen van content, dan is BlackVPN de moeite waard. Het is echter niet de goedkoopste uit de test en het ontbreken van een eigen client kan een bezwaar zijn.

©PXimport

De VPN-software van BlackVPN is gebaseerd op de opensource-client van TunnelBlick.

3. CactusVPN

CactusVPN is een bedrijf dat zich vooral richt op het omzeilen van geo-blokkades. Naast het aanbieden van VPN-diensten op basis van OpenVPN, biedt CactusVPN de zogenaamde SmartDNS-dienst aan. SmartDNS vervangt de DNS-instellingen op je computer, zodat het voor sommige sites lijkt alsof je computer zich in een ander land bevindt. SmartDNS kán in combinatie met een VPN gebruikt worden, maar qua functionaliteit werkt het ook zonder VPN. Het voordeel hiervan is dat er iets meer bandbreedte overblijft voor bijvoorbeeld video, maar de verbinding is dan natuurlijk niet versleuteld.

CactusVPN is te gebruiken met een standaard OpenVPN-client, maar het bedrijf heeft ook eigen software uitgebracht voor Mac, Windows, Android en iOS. Naast OpenVPN worden de meest gangbare VPN-protocollen ondersteund. CactusVPN heeft bovendien ondersteuning voor SoftEther, een alternatief voor OpenVPN dat het makkelijk maakt om een VPN op te zetten achter een verbinding waar alleen webverkeer wordt toegestaan.

Het bedrijf achter CactusVPN is geregistreerd in Moldavië. Niet direct een in het oog springende voorvechter van privacy en óók geen lid van de EU, maar de servers staan in vier verschillende landen opgesteld, waaronder in Nederland. CactusVPN is een van de goedkoopste providers uit de test, maar heeft ook een beperkt aantal gebieden waar servers staan. Zoek je de laagste prijs, dan is de dienst van CactusVPN de beste keuze.

4. CyberGhost

CyberGhost is gevestigd in Roemenië, onderdeel van de EU, en vooral gericht op een Europees publiek. Dat blijkt wel uit de locatie van de servers, want het merendeel van de servers bevindt zich in Europese datacenters, vooral in Nederland, Frankrijk en Duitsland.

De dienst is gratis als je de meegeleverde Mac- of Windows-software gebruikt. Sterker nog, het is niet eens nodig om je te registreren als gebruiker, zolang de gratis variant gebruikt wordt. Wil je een ander platform gebruiken of de keuze hebben tussen OpenVPN, L2TP en PPTP, dan moet er wel betaald gaan worden. Er zijn twee varianten: Premium staat je toe om met één apparaat te verbinden, terwijl je met Premium Plus met vijf computers of telefoons kunt werken. Als je wilt proberen of een VPN geschikt is voor jou, dan is de gratis toegang prima geschikt.

©PXimport

Eenmaal verbonden zie je in één oogopslag hoe je bekend bent op internet.

5. F-Secure Freedome

F-Secure is bij het grote publiek vooral bekend als een producent van antivirussoftware. In 2014 heeft het Finse bedrijf echter een aantal strategische keuzes gemaakt, waaronder het ontwikkelen van een bedrijfsonderdeel dat zich bezighoudt met de bescherming van privacy. Freedome is het VPN-product van F-Secure en het kenmerkt zich vooral door de brede ondersteuning over de verschillende platformen. Er is zelfs al een client beschikbaar voor de Apple Watch. Qua techniek is het vergelijkbaar met de andere providers.

In de client kun je malware en trackers blokkeren. Dat past bij de achtergrond van F-Secure en maakt Freedome de beste keuze als je geïnteresseerd bent in deze functies. F-Secure kent alleen jaarabonnementen. Gelukkig kun je het wel eerst veertien dagen uitproberen.

©PXimport

Freedome verloochent zijn afkomst niet: in de client kun je aangeven dat je tegen malware beschermd wilt worden.

6. IPVanish

IPVanish wordt in veel recensies als een van de betere VPN-diensten genoemd. Dat komt met name omdat ze veel servers hebben en een behoorlijke reputatie hebben als het gaat om snelheid en stabiliteit van het netwerk. Het bedrijf achter IPVanish is Amerikaans, maar logbestanden worden niet opgeslagen, waardoor er geen data op te vragen is door de overheid. IPVanish maakt gebruik van de standaard OpenVPN-protocollen. Een handige optie is de ondersteuning voor VOIP. Via IPVanish kun je op deze manier gebruikmaken van VOIP-providers die meerdere datacenters hebben en telkens tegen 'lokaal' tarief bellen. Er zijn clients voor Mac, Windows, iOS, Android en er is firmware beschikbaar om je internetrouter te laten verbinden met IPVanish.

Bel je veel via internet, dan is IPVanish een goede keuze. Let wel op de gebruiksvoorwaarden, die zijn nogal streng en verbieden je bijvoorbeeld om bittorrent te gebruiken.

©PXimport

In de software van Ipvarnish is een kaart ingebouwd, zodat je duidelijk kunt zien naar welke servers je kunt verbinden.

7. Private Internet Access

Private Internet Access (PIA) is een van de grootste aanbieders van VPN-verbindingen. Met een duizelingwekkende hoeveelheid servers, de teller staat nu op ruim 3100 servers, hebben gebruikers behoorlijke keuze aan servers. Omdat de servers zijn opgesteld in allerlei verschillende landen, is Private Internet Access vooral aantrekkelijk voor gebruikers die veel reizen of vaak verschillende geo-blokkades willen omzeilen. Private Internet Access biedt OpenVPN, L2TP en PPTP aan. Klanten kunnen hiermee hun eigen client gebruiken, maar PIA heeft ook een eigen client voor Mac, Windows, iOS en Android.

Het bedrijf achter PIA is gevestigd in de Verenigde Staten. De directeur van het bedrijf achter PIA is Andrew Lee en die naam kan bekend klinken, want het is tevens één van de oprichters van bitcoinbeurs Mt. Gox. Voor sommige gebruikers kan het land van vestiging een probleem lijken, want de Amerikaanse wet en regelgeving biedt de overheid behoorlijk wat middelen om mee te kijken met wat gebruikers precies doen. In de voorwaarden van PIA staat dan ook expliciet dat data wordt geleverd als de overheid daarom vraagt. PIA slaat echter naar eigen zeggen helemaal geen logbestanden op en daarmee kunnen ze voldoen aan de regelgeving door simpelweg niets op te leveren.

©PXimport

Een aantal providers biedt ook een client aan voor je tablet of mobiele telefoon. De client van Private Internet Access is eenvoudig in gebruik en handig als je wilt voorkomen dat anderen meeluisteren op een publiek draadloos netwerk.

8. PureVPN

De client van PureVPN behoort tot een van de mooiste en duidelijkste die we hebben gezien. In plaats van allerlei technische details, wordt de gebruiker een aantal eenvoudige keuzes voorgelegd voor het doel van de VPN-verbinding. Op basis daarvan wordt een profiel aangemaakt en een keuze gemaakt voor onderliggend protocol en een VPN-endpoint. Vreemd genoeg zit in de eenvoud meteen het belangrijkste risico: het onderliggend protocol dat standaard gekozen wordt, PPTP, gebruikt geen encryptie en is dus onveilig. In de client moet dus nog even een extra stap gezet worden om de verbinding te versleutelen. De Windows-client biedt deze opties, maar de client voor Mac is nogal beperkt. Zo wordt OpenVPN niet ondersteund in de PureVPN-client voor Mac, maar daar kun je natuurlijk wel een andere OpenVPN-client voor gebruiken.

Kies je graag voor een duidelijke en eenvoudige client, dan heeft PureVPN de beste papieren. Pas wel op met de standaardinstellingen, want deze bieden niet altijd de best denkbare bescherming.

©PXimport

De software van PureVPN loodst je met enkele simpele keuzes door de configuratie.

9. VyprVPN

VyprVPN is het VPN-product van Golden Frog. De oprichters zijn de mannen achter Giganews, een van de grootste Usenet-providers op het internet. VyprVPN werkt met OpenVPN en heeft zelf een protocol ontwikkeld, Chameleon, dat extra privacybescherming toevoegt. Het is een implementatie waarbij OpenVPN gecombineerd wordt met SSL, een techniek die we bij ook bij een aantal andere providers terug zagen komen.

VyprVPN heeft zelf clients geschreven voor Windows, OS X en iOS, maar ook firmware voor routers en een client voor televisies. Dat betekent dat je televisie, mits uitgerust met AndroidTV of OpenELEC, gebruik kan maken van VyprVPN. Op de website wordt ook gesuggereerd dat AppleTV ondersteund wordt, maar als we kijken naar de installatie-instructies gaat het hier simpelweg om een verbinding via je router: er is geen applicatie beschikbaar voor de AppleTV zelf.

Het netwerk van VyprVPN is opgebouwd uit 50 locaties en bestaat uit meer dan 700 servers. In bijna elk werelddeel staan wel servers, waardoor geo-blokkades eenvoudig te omzeilen zijn. VyprVPN biedt een gratis account aan met alle functionaliteit, maar beperkt dataverbruik. Betalende gebruikers krijgen ongelimiteerde toegang. Er zijn drie pakketten: ééntje met alleen ondersteuning voor PPTP, één voor toegang met alle technieken gelimiteerd tot twee apparaten en één voor drie apparaten. Er wordt veel gelogd en maar liefst dertig dagen lang.

Hoe hard mag het gaan?

De performance van een VPN-verbinding is erg onderhevig aan een grote set met condities. Niet alleen moeten de servers snel bereikbaar zijn en voldoende capaciteit hebben om de encryptie toe te passen, ook de bandbreedte naar je internetprovider en diens verbindingen met de VPN-provider zijn factoren om rekening mee te houden. Daarnaast is er een verschil in tijd: op sommige momenten is het piekdrukte, terwijl dit op andere momenten bijna niet speelt. In onze tests konden we de resultaten van de snelheid van een gewone verbinding (10 Mbit/s) vergelijken met de snelheid in een datacenter (1 Gbit/s). De resultaten zijn vergelijkbaar: met een snellere verbinding haalden we vergelijkbare resultaten ten opzichte van de extra bandbreedte. De belangrijkste beperking wordt dan de cpu van je computer: die moet immers al het verkeer versleutelen en ontsleutelen. Bij snelheden van 50 megabit per seconde of meer moet je computer echt gaan werken, alles daaronder moet met een fatsoenlijke processor zonder merkbaar verschil haalbaar zijn.

Conclusie

Of het nu gaat om bescherming tegen afluisteren, het omzeilen van een geo-blokkade of omdat je gewoon wilt spelen met techniek: VPN-verbindingen kunnen voor verschillende doelen worden ingezet. De achterliggende techniek is bijna overal hetzelfde, maar de uitwerking niet: sommige providers hebben eigen clients, anderen vragen je om de standaardclient te gebruiken. We hebben tijdens deze test zo veel mogelijk gekeken naar de gebruiksvriendelijkheid en de prestaties. AirVPN wint met een veelzijdig aanbod aan clients, een ruime keuze aan beschikbare servers en een vlekkeloze werking.

Ook al is het aantal servers beperkt, de lage prijs, de ondersteuning voor SoftEther en de standaard veilige installatie levert CactusVPN de Redactietip op. Ook Private Internet Access krijgt de Redactietip. Deze aanbieder biedt enorm veel service, een lage prijs en een hoge snelheid. Voor alle plus- en minpunten in het kort kijk je in de tabel. Zijn de andere providers dan slecht? Zeker niet. De belangrijkste conclusie is: voor een goede VPN-verbinding zonder gedoe met logging of andere nadelen hoef je gewoon niet meer dan 35-55 euro per jaar te betalen.

Bij ID.nl zijn we gek op producten met een mooie prijs of die iets extra's of bijzonders te bieden hebben. Daarom gaan we een paar keer per week voor jullie op zoek naar leuke deals. Nu de avonden weer steeds vroeger donker worden en je vaker binnen zit, is lezen bij een leuke bezigheid. En met een mooie e-reader kan dat ook in kleur. Wij bekeken vijf betaalbare e-readers met kleurenscherm.

Kleuren‑e‑readers zijn relatief nieuw; ze combineren de batterijzuinigheid van elektronische inkt met een kleurenfilter dat magazines, strips en geïllustreerde kinderboeken tot leven brengt. Voor de Nederlandse markt zijn er nog niet heel veel modellen beschikbaar. Wij hebben vijf mooie exemplaren voor minder dan 250 euro op een rijtje gezet voor je.

Kobo Libra Colour - 7 inch

De Kobo Libra Colour is een 7 inch e‑reader met een E Ink Kaleido 3‑scherm. De zwart‑wit resolutie bedraagt 1264 × 1680 pixels en 300 ppi, terwijl kleuren worden weergegeven met 150 ppi. Je beschikt over 32 GB intern geheugen en een dual‑core processor van 2,0 GHz, waardoor pagina’s vlot worden ververst. Voor draadloze audioboeken of Bluetooth‑oortjes biedt de Libra Colour wifi (2,4 en 5 GHz) en Bluetooth 5.0, en bestanden worden geladen via USB‑C. Het apparaat is waterbestendig volgens IPX8 (tot 60 minuten op 2 m diepte). De geïntegreerde ComfortLight PRO‑verlichting heeft instelbare helderheid en kleurtemperatuur.

Dankzij de fysieke bladerknoppen heb je maar één hand nodig om te lezen en met de instelbare lettertypes en paginamarges pas je het leescomfort aan. De accu van 2050 mAh levert volgens Kobo een leestijd van enkele weken per lading. Het toestel meet 144,6 × 161 × 8,3 mm en weegt 199,5 g. Dankzij het kleurenscherm is dit model aantrekkelijk voor strips, tijdschriften en kleurrijke kinderboeken, terwijl hij ook standaard ePub‑, PDF‑ en audiobookbestanden ondersteunt.

Kobo Clara Colour - 6 inch

Zoek je een compacte kleurene‑reader, dan is de Kobo Clara Colour met een 6 inch E Ink Kaleido 3‑scherm interessant. Het scherm biedt een resolutie van 1448 × 1072 pixels met 300 ppi voor zwart‑wit en 150 ppi voor kleuren. Dankzij een dual‑core processor (2,0 GHz) en 16 GB opslagruimte is er genoeg vermogen om romans of stripboeken te laden. De reader ondersteunt wifi (dual band) en Bluetooth zodat je audioboeken kunt streamen, en hij gebruikt USB‑C om op te laden. Kobo past ComfortLight PRO toe met instelbare kleurtemperatuur, en de reader is waterdicht volgens IPX8 (tot 60 minuten op 2 m).

De accu heeft een capaciteit van 1 500 mAh en levert bij gemiddeld gebruik tot zes weken leestijd. Dankzij 13 lettertypen en verschillende lettergroottes pas je het scherm volledig aan. Met afmetingen van 112 × 160 × 9,2 mm en een gewicht van 174 g past de Clara Colour in een jaszak. Het apparaat ondersteunt onder meer EPUB, PDF, MOBI en CBZ/CBR en kan via Bluetooth naar audioboeken luisteren. Het kleurenscherm maakt hem geschikt voor geïllustreerde kinderboeken, kaarten en kookboeken terwijl het compacte formaat ideaal is voor onderweg.

PocketBook Verse Pro Color - 6 inch

PocketBook positioneert de Verse Pro Color als een robuuste kleuren‑e‑reader voor veel lezers. Het 6 inch E Ink Kaleido 3‑scherm beschikt over een grijstintenresolutie van 1072 × 1448 pixels en een kleurenlaag met 536 × 724 pixels. Daardoor krijgen stripillustraties en grafieken 4 096 kleuren te zien terwijl zwart‑wittekst scherp blijft met 300 ppi. De quad‑core processor (1,8 GHz) en 1 GB RAM zorgen voor soepele bladwisselingen, en met 16 GB opslagruimte kun je duizenden e‑books bewaren. Via de USB‑C‑poort en wifi en Bluetooth laad je gemakkelijk bestanden of luister je naar audioboeken.

PocketBook levert SMARTlight, een voorgrondverlichting waarmee je zowel helderheid als kleurtemperatuur aanpast. De reader draait op Linux en ondersteunt talloze formaten zoals ACSM, EPUB, PDF, DOCX en CBR/CBZ. Dankzij text‑to‑speech kun je boeken laten voorlezen. De 2100 mAh‑batterij biedt volgens PocketBook tot een maand leesplezier. De behuizing (108 × 156 × 7,6 mm, 182 g) is waterdicht volgens IPX8, zodat je bij het zwembad kunt lezen. Een G‑sensor draait pagina’s automatisch mee als je het apparaat kantelt. Kortom, de Verse Pro Color levert kleuren‑e‑ink in een handzaam formaat met brede bestands­ondersteuning.

PocketBook Era Color - 7 inch

Met een groter kleurenscherm en ingebouwde luidspreker richt de PocketBook Era Color zich op lezers die audioboeken willen luisteren zonder externe headset. Het 7 inch E Ink Kaleido 3‑display heeft een grijstintenresolutie van 1264 × 1680 pixels en een kleurresolutie van 632 × 840 pixels met 300/150 ppi. Dit zorgt voor scherpe tekst en kleurrijke afbeeldingen. De reader gebruikt een quad‑core processor (1,8 GHz) met 1 GB RAM en biedt 32 GB interne opslag. Het besturingssysteem is gebaseerd op Linux en ondersteunt een groot aantal ebook‑ en stripformaten.

Met dual‑band wifi, Bluetooth 5.4 en USB‑C met OTG‑functie koppel je eenvoudig draadloze hoofdtelefoons, luister je naar audioboeken of speel je muziek via de ingebouwde mono‑luidspreker. De SMARTlight‑voorgrondverlichting laat je zowel helderheid als kleurtemperatuur instellen. Dankzij de 2500 mAh accu en het efficiënte E‑Ink‑scherm is volgens PocketBook een maand gebruik mogelijk. Het apparaat is IPX8‑waterbestendig en uitgerust met een g‑sensor, coversensor en speakers. Met afmetingen van 134,3 × 155 × 7,8 mm en een gewicht van 235 g is de Era Color iets groter maar nog steeds draagbaar. De fysieke bladerknoppen zorgen voor comfortabel lezen, terwijl de ingebouwde spraakfunctie tekst kan voorlezen.

Tolino Vision Color - 7 inch

De Tolino Vision Color is een Duitse die dezelfde hardware heeft als de Kobo Libra Colour maar een eigen Android‑softwarelaag gebruikt. Volgens een productaankondiging biedt het apparaat een 7 inch E Ink Kaleido 3‑scherm met een zwart‑witresolutie van 1264 × 1680 pixels (300 ppi) en 150 ppi voor kleuren. De reader heeft fysieke bladerknoppen naast het aanraakscherm en gebruikt een MediaTek MT8113T‑dual‑core processor (2,0 GHz), 1 GB RAM en 32 GB interne opslag. Een 2050 mAh batterij voorziet de Vision Color van stroom, terwijl de ComfortLight PRO‑verlichting de kleurtemperatuur aanpast.

Het toestel biedt wifi en Bluetooth 5.0 zodat je audioboeken kunt streamen, en het is IPX8‑waterbestendig. Tolino gebruikt Android, waardoor je afhankelijk bent van de Tolino‑boekwinkel maar via de Tolino‑cloud kunt synchroniseren met diverse Duitse boekhandels. Een stylus is optioneel verkrijgbaar voor handschrift en aantekeningen. De Vision Color ondersteunt ePub, PDF en andere standaard‑e‑bookformaten en biedt toegang tot de HotSpots van Deutsche Telekom. Dit apparaat is in Nederland nog beperkt verkrijgbaar; een Duitse webwinkel verkoopt het voor ongeveer € 180,68 (incl. btw). Omdat Kieskeurig nog geen productpagina heeft, is het toestel alleen via buitenlandse winkels te vinden.

Om maar meteen met de deur in huis te vallen: ja en nee. Een iPhone wordt niet snel besmet met traditionele malware, maar dat betekent niet dat hij onkwetsbaar is voor hackers en cybercriminelen. En daarbij is het grootste risico niet iOS. Nee, het grootste risico ben je zelf…

Hoe raakt je iPhone besmet?

Een iPhone is goed beveiligd, maar niet tegen wat je zelf doet – en daar spelen kwaadwillenden op in. Het gaat vaak mis bij iets wat volkomen normaal lijkt: een link openen, een QR-code scannen of een agenda-uitnodiging accepteren kan al genoeg zijn om gegevens prijs te geven. Dit zijn de zes meest voorkomende manieren waarop je iPhone geïnfecteerd kan worden:

1: Zero-click en zero-day-aanvallen

De meest geavanceerde aanvallen gebruiken lekken in iOS die nog niet door Apple of beveiligingsonderzoekers zijn ontdekt. Via zo'n kwetsbaarheid kan spyware worden geïnstalleerd nog vóórdat er een update beschikbaar is.

Een zero-click-aanval gaat nog verder: jij hoeft niets aan te raken. Eén kwaadaardig iMessage-bericht of zelfs een gemiste FaceTime-oproep kan al genoeg zijn om toegang tot je toestel te krijgen.

De beste verdediging is simpel maar belangrijk: installeer updates direct zodra ze beschikbaar zijn (Instellingen > Algemeen > Software-update) en zet Automatische updates aan.

2: Quishing: malafide QR-codes

QR-codes worden soms vervangen door valse exemplaren die naar een nepsite met gemeentelogo of parkeerdienst leiden. Controleer altijd de link die de Camera-app toont voordat je op 'open' tikt, en laat dubieuze adressen desnoods scannen met een tool zoals Scamio.

Lees ook: Zo herken je verdachte QR-codes op parkeerautomaten en laadpalen

 3: Kwaadaardige configuratieprofielen

Een configuratieprofiel is een bestand waarmee instellingen op een iPhone of iPad in één keer kunnen worden aangepast. Zo'n profiel bepaalt bijvoorbeeld welke wifi-netwerken worden gebruikt, welke apps mogen worden geïnstalleerd of welke websites worden geblokkeerd. Bedrijven en scholen gebruiken configuratieprofielen vaak om meerdere toestellen tegelijk te beheren.

Ook kwaadwillenden kunnen zo'n profiel aanbieden, bijvoorbeeld via een link in een phishingbericht. Zodra je het installeert, krijgt de afzender toegang tot je netwerkverkeer of kan hij extra apps laten installeren. Controleer daarom altijd de herkomst voordat je een profiel accepteert, en verwijder onbekende profielen via Instellingen > Algemeen > VPN en apparaatbeheer.

4: Nagemaakte wifi-netwerken

Criminelen zetten daarnaast nepwifinetwerken op met namen als 'Airport_Free_WiFi' of 'NS_Gratis_Wifi_In_De_Trein'. Maak je daar verbinding mee, dan kan al je internetverkeer worden onderschept en kunnen je wachtwoorden of persoonlijke gegevens eenvoudig worden buitgemaakt. Gebruik op openbare wifi een VPN, bijvoorbeeld via Bitdefender Mobile Security, zodat je verbinding versleuteld blijft.

5: Malafide agenda-uitnodigingen

Krijg je een vreemde agenda-uitnodiging die je niet herkent? Verwijder die, want er zitten vaak phishinglinks in. De veiligste manier is om de hele ongewenste agenda te wissen zonder op links of knoppen in de afspraak te tikken. Druk ook niet op 'Weiger', want daarmee laat je de afzender weten dat je account actief is, wat juist tot meer spam leidt. Controleer bij twijfel onderaan in je agenda-instellingen welke kalenders zijn toegevoegd en verwijder alles wat je niet herkent.

6: AirDrop-spam

AirDrop is ideaal wanneer je snel en draadloos foto's, documenten, video's of zelfs wachtwoorden of passkeys wilt delen – of ontvangen. Voor hackers is dit ook een aantrekkelijke ingang in je iPhone. Stel, je hebt net iets gedeeld of ontvangen via AirDrop, bijvoorbeeld foto's tijdens een concert. Misschien heb je daarvoor in de instellingen Iedereen gedurende 10 minuten geselecteerd. Zet je dat na het delen of ontvangen niet uit, dan blijft je iPhone dus nog tien minuten zichtbaar voor iedereen. Beter is het om, vooral op drukke plekken, AirDrop in te stellen op Alleen contacten of zelfs te kiezen voor Ontvangen uit.

Zo merk je dat er iets mis is met je iPhone

Als je iPhone besmet of gehackt is, verschijnt er geen knipperende pop-up om je dat te vertellen. De signalen zijn subtiel – maar herkenbaar als je weet waar je op moet letten. Dit zijn de zeven meest voorkomende aanwijzingen dat je iPhone geïnfecteerd kan zijn.

1: De batterij raakt opvallend snel leeg

Malware kan continu draaien en daardoor veel stroom verbruiken. Controleer in Instellingen > Batterij welke apps dat doen. Let vooral op apps die veel actief zijn op de achtergrond, zeker als ze daar geen reden voor hebben. Een weerapp die acht uur blijft draaien terwijl je hem niet gebruikt, is bijvoorbeeld niet normaal.

2: Je dataverbruik schiet omhoog

Spyware stuurt ongemerkt gegevens door naar servers van aanvallers. Dat zie je vaak terug in Instellingen > Mobiel netwerk. Daar kun je, als je een stukje naar onder scrolt, bij Mobiele data zien of het dataverbruik ineens hoger ligt dan normaal. Let op opvallende pieken in datagebruik, onbekende apps of vreemde pictogrammen. Een simpele tool of een spel dat je zelden opent, hoort geen gigabytes aan data te verbruiken.

3: Apps crashen of lopen vast

Malware kan problemen geven met iOS of andere apps. Als apps vaak opnieuw opstarten of het toestel warm wordt, is dat verdacht.

4: Er verschijnen pop-ups of advertenties buiten Safari om

iOS hoort reclamevrij te zijn. Zie je ineens advertenties op je beginscherm of in instellingen, dan zit er waarschijnlijk adware achter.

5: Er staan onbekende apps of profielen op je toestel

Sommige aanvallers installeren via een lek of misleidende link een app die er betrouwbaar uitziet, maar in werkelijkheid data doorstuurt of instellingen wijzigt. Kijk daarom regelmatig in de Appbibliotheek of er iets tussen staat wat je niet kent. Verwijder verdachte apps meteen; op een iPhone worden daarmee ook de bijbehorende gegevens gewist. Heb je het toestel tweedehands gekocht of vertrouw je het niet helemaal, dan is een volledige fabrieksreset de veiligste keuze.

6: Je toestel is mogelijk gejailbreakt

Bij een jailbreak wordt een deel van Apple's beveiliging uitgezet om functies vrij te geven die normaal niet zijn toegestaan. Dat lijkt handig, maar maakt het systeem kwetsbaar voor apps met te veel rechten. Als je nooit bewust een jailbreak hebt uitgevoerd en toch apps als Cydia, Sileo, or Checkra1n ziet, is dat een teken dat iemand heeft geknoeid met je iPhone.

7: Je ziet vreemde uitgaande oproepen

Een gehackt toestel kan worden ingezet om spam te versturen of te bellen naar dure servicenummers. Kijk in je berichten en belgeschiedenis of er iets geks tussen staat.

Denk je dat je iPhone besmet is? Dit kun je doen

Merk je dat je iPhone zich vreemd gedraagt, begin dan met een eenvoudige reset van je browsergegevens. Open Instellingen > Apps > Safari en kies Wis geschiedenis en websitedata. Daarmee verwijder je tijdelijke bestanden en scripts die schadelijk kunnen zijn. Herstart daarna het toestel.

Blijven de problemen terugkomen, herstel dan een eerdere iCloud-reservekopie van vóór het moment waarop het misging. Helpt dat ook niet, dan is een fabrieksreset de veiligste manier om alle sporen van malware te verwijderen. Dat doe je via Instellingen > Algemeen > Stel opnieuw in > Wis alle inhoud en instellingen. Je iPhone wordt dan teruggezet naar de oorspronkelijke staat. Omdat alles gewist wordt, verdwijnt ook eventuele malware verdwijnt mee.

Zoals altijd geldt: voorkomen is beter dan genezen

De beste beveiliging blijft een combinatie van gezond verstand en actuele software. Zet automatische updates aan via Instellingen > Algemeen > Software-update > Automatische updates. Zo worden veiligheidslekken gedicht voordat ze misbruikt kunnen worden.

Gebruik op openbare netwerken altijd een VPN, en controleer verdachte links met een analyse-tool voordat je klikt. Wie extra zekerheid wil, kan een beveiligingsapp installeren die phishinglinks en onveilige wifi-verbindingen blokkeert.

Conclusie

Een iPhone is goed beveiligd, maar niet onschendbaar. De meeste risico's ontstaan niet door fouten in iOS, maar door wat jij doet: op een verkeerde link tikken, een uitnodiging openen of een netwerk gebruiken dat niet te vertrouwen is.

Wie zijn toestel up-to-date houdt, links kritisch bekijkt en een VPN gebruikt op openbare wifi, verkleint de kans op misbruik of datadiefstal aanzienlijk. iOS doet veel om je te beschermen, maar waakzaamheid blijft nodig.