De beste tips en tools voor fotobewerking
Er bestaan nogal wat websites en programma’s waarmee je foto’s kunt bewerken. Regelmatig heb je eigenlijk maar één of twee functies nodig. Een los tooltje of een gespecialiseerde website komt dan prima van pas. Je hebt daarvoor heus niet altijd een zwaar en geavanceerd programma voor fotobewerking nodig.
Tip 01: Vintager
Instagram is in de beginjaren razendsnel populair geworden door de vele filters die erin zitten. Telefooncamera’s waren in die tijd niet bijster goed en met een filter maakte je van de meest simpele foto alsnog een kunstwerkje. Tegenwoordig vind je filters in ontelbaar veel apps en zelfs in programma’s voor de pc terug. Met het programma Vintager geef je een willekeurige foto op je computer met een paar muisklikken snel en eenvoudig een heuse vintage-look. Dat kan zowel met een foto van een smartphone als van een gewone camera. Je hoeft slechts op de voorbeelden te klikken tot je er eentje hebt die bevalt, dus geen ingewikkeld gedoe met schuifregelaars en draaiknoppen. Om het geheel af te maken, kun je een uitsnede maken en eventueel nog een kadertje toevoegen. Staat een foto ondersteboven of op z’n kant? Dat gebeurt vooral regelmatig met telefoonfoto’s. In Vintager zet je hem met een druk op de knop weer netjes rechtop.
©PXimport
Tip 02: Foto’s verkleinen
Foto’s van moderne smartphones en camera’s zijn al snel vele megabytes groot. Lastig als je een aantal van die ruimteverslinders via e-mail wilt versturen. Dat duurt tergend lang en je loopt het risico dat een mailserver het bericht weigert omdat het te groot is. Ook als je veel foto’s op je smartphone of online in bijvoorbeeld Dropbox wilt bewaren, kun je zo tegen ruimteproblemen aanlopen. Verkleinen is een oplossing. Maar dan wel zonder al te veel kwaliteitsverlies, want de foto’s moeten er natuurlijk wel op en top blijven uitzien. Met een ingewikkelde fotobewerker is dat best veel en omslachtig werk, maar deze website regelt alles automatisch voor je. Sleep één of een aantal foto’s naar het aangegeven kader en na even wachten staan de verkleinde foto’s al voor je klaar. De ruimtebesparing is ongelofelijk groot. Dat is mogelijk omdat minieme details en kleurnuances die wij toch niet of amper zien worden weggelaten.
©PXimport
Tip 03: Resolutie verlagen
Digitale foto’s zijn niet alleen groot in megabytes, maar ook in resolutie. De breedte en de hoogte in pixels dus. De plaatjes zijn als snel een paar duizenden pixels groot. Voor zoiets als je website, Instagram, Facebook, of om een foto te e-mailen is dat helemaal niet nodig. Je kunt dan beter een exemplaar met een bescheiden resolutie gebruiken. Met als extra voordeel dat een website met kleinere foto’s veel sneller inlaadt, zodat bezoekers niet tegen een zandloper aanlopen. De resolutie van foto’s verlagen werkt eenvoudig. Je uploadt hier een plaatje en geeft aan welke hoogte en breedte je wilt hebben.
Via knoppen heb je al meteen een groot aantal standaardformaten te pakken, maar je mag ook zelf de exacte waarden intikken. Extra handig is dat je meerdere formaten tegelijk kunt aanklikken. Op die manier download je een compleet pakketje met alle groottes die je mogelijkerwijs nodig hebt. Deze online verkleiner kan ook voorstellen om een bepaalde uitsnede te maken, doordat het slim naar de foto-inhoud kijkt. Een beperking is wel dat de originele foto maar net iets meer dan 1 MB groot mag zijn. Daar zit je tegenwoordig al snel boven. Eerst even door TinyPNG uit tip 2 halen lost dit euvel op.
©PXimport
Met een filter maak je van de meest simpele foto alsnog een kunstwerkje
-
Tip 04: Achtergrond wissen
Je wilt spullen op Marktplaats verkopen, of je hebt een website waarop je producten verkoopt. Of misschien wil je jouw verzameling treintjes, postzegels, uithangborden of antieke serviezen waar je zo trots op bent dolgraag aan de wereld laten zien. Dus je pakt je smartphone of camera en zet elk item keurig op de kiek. Je bladert door je foto’s en dan slaat de schrik je om het hart. Want in webwinkels hebben alle producten een smetteloos witte achtergrond, maar bij jou zie je een vies tafelblad en een enorm rommelige achtergrond. Wat nu? Overnieuw beginnen? Welnee. Even je foto’s uploaden naar http://burner.bonanza.com en deze website peutert die lelijke achtergrond er automatisch voor je vanaf. Denk je dat het resultaat nog net even iets beter kan? Dan verfijn je de selectie met een groene en een rode viltstift. Je krijgt het beste resultaat als de achtergrond zo neutraal mogelijk is.
©PXimport
Tip 05: Fotocollage
Met een fotocollage à la de traditionele vakantie-ansichtkaart kun je op een leuke manier in één keer een stel foto’s aan je vrienden laten zien. Met deze website gaat dat wel heel makkelijk. Je sleept een stapeltje foto’s vanuit zoiets als Windows Verkenner naar het venster van je browser. Vervolgens sleep je elke foto naar een mooi plekje op het werkblad. Het staat leuk als sommige foto’s een stukje overlappen. Via pictogrammen geef je dan aan welke foto bovenop komt te liggen en van welke een deel verborgen blijft omdat hij onder op de stapel ligt. Dubbelklik op een foto om hem in een bepaalde vorm zoals een hartje of een ster uit te snijden. Een foto deels transparant maken kan ook; je ziet de onderliggende foto er dan alsnog mooi doorheen schemeren. Een tekstje aan je fotocollage toevoegen kan uiteraard ook. Het eindresultaat kun je vervolgens opslaan, printen, of via e-mail versturen.
©PXimport
Tip 06: Visagist
Digitale foto’s rechtstreeks van je telefoon of camera zien er vaak al fraai uit, maar ze kunnen altijd nog verbeterd worden met een fotobewerker. Dat geldt ook voor portretten. Daar speelt wel nog iets extra’s. Want een foto kan technisch nog zo goed zijn, de geportretteerde is misschien minder blij met de wat gelige tanden, bleke huid en dat opvallende rode jeugdpuistje midden op een wang. Je hoeft geen expert te zijn om dit soort onregelmatigheden uit iemands gezicht weg te poetsen. Ga hiernaartoe en zodra je een portretfoto hebt geüpload kies je het tabblad Retouch (met het pictogram van een poppetje). Vervolgens verschijnt een kolom vol met digitale visagie-gereedschappen. Je kunt vlekjes en pukkeltjes wegwerken, glanzende huid matter en tanden witter maken, de kleur van ogen, haar en lippen aanpassen en zelfs digitale plastische chirurgie op maat toepassen. Let wel op dat je niet doorschiet. Het doel is (nemen wij aan) het portret aangenamer maken, niet om iemand om te toveren in een wassen beeld.
©PXimport
De website peutert een lelijke achtergrond er automatisch voor je vanaf
-
Tip 07: Fotoconversie
Er bestaan behoorlijk wat fotoformaten. Denk alleen al aan de meest bekende soorten jpg, gif, tiff en png. Niet elk programma of elke website kan met elk fotoformaat omgaan. Daarom is het soms nodig om een foto om te zetten van het ene naar het andere formaat. Ook als je bijvoorbeeld onderweg bent en even geen fotobewerker tot je beschikking hebt, kun je dat doen door even naar deze website te gaan. Je wijst een foto aan en geeft aan naar welk formaat je dat plaatje wilt omzetten. Optioneel kun je de resolutie nog aanpassen en de foto draaien of spiegelen. Daar houdt het dan ook wel zo’n beetje op, maar het voornaamste doel is dan ook formaatconversie. Handig extraatje is dat de website ook bepaalde soorten raw-bestanden voor je kan omzetten.
©PXimport
Tip 08: HDR
Als er zowel felverlichte gebieden als donkere schaduwen zijn, lukt het een telefoon of camera niet om beide goed vast te leggen. Denk aan een zomerse dag waarop een heideveld mooi in de zon ligt, maar er ook een donker bos is waar het zonlicht niet in doordringt. Je kunt dan of alleen fietsers op het heideveld of alleen een groepje wandelaars onder het bladerdak herkenbaar vastleggen. Het andere raakt onderbelicht of overbelicht.
De oplossing is eenvoudig. Je maakt een paar foto’s. Eentje met de heide, eentje met het bos en misschien nog een derde waar de belichting er een beetje tussenin zit. Nu moet je die twee of drie opnamen alleen nog zien samen te voegen. Daar is het programma AutoHDR Free in gespecialiseerd. Na downloaden kun je het zonder te installeren uitvoeren. Klik op Open image(s) en wijs de fotoreeks aan. Kies Align & Merge zodat het programma de drie foto’s samenvoegt. Klik daarna op Process. Voordat je met Save het eindresultaat wegschrijft, is het verstandig eerst naar More options te gaan. Kies bij Resizing options voor 100% om de foto op volledige grootte te bewaren. Schakel bij Watermark beide watermerken uit. Want die wil niemand hebben, toch?
©PXimport
Tip 09: Kleuren vervangen
Soms kom je kleuren in een foto tegen die je liever anders had gezien. De werkelijkheid kun je niet altijd aanpassen, maar wat je vastgelegd hebt gelukkig wel. Het programma Paint.net heeft daar zelfs een speciaal gereedschap voor en dat kom je echt niet vaak tegen. Eerst geef je in het venster Kleuren aan wat de nieuwe kleur moet worden. Stel dat een rode schemerlamp groen moet worden, dan kies je hier voor een mooie tint groen. Daarna activeer je het gereedschap Kleur vervangen. Stel boven in het scherm een geschikte penseelgrootte in en schilder vervolgens over de lampenkap. Wat rood is wordt ineens groen. Als je buiten de lampenkap komt, verandert daar als het goed is niets. Een bruine kast blijft dus bruin en een witte muur wit. Alleen de kleur waarop je het eerst klikte toen je begon met schilderen wordt vervangen. Al vergist het programma zich heus weleens, dus een beetje voorzichtigheid blijft nodig.
©PXimport
Vind je een bepaalde kleur in je foto niet mooi? Je kunt ‘m digitaal overschilderen
-
Tip 10: Tot in de puntjes
Bij sommige foto’s wil je een heel stel fotobewerkingen uitvoeren. De belichting moet bijvoorbeeld verbeterd worden omdat de foto te licht of te donker is, je wilt doffe kleuren sprekender maken, een scheve foto netjes rechtzetten en de compositie verbeteren door een mooiere uitsnede te maken. Als je al dit soort bewerkingen en meer wilt uitvoeren, heeft het weinig zin om per bewerking een apart programma of website te gebruiken. Je wilt dan alles op één plek aanpassen en de foto daarna eenmalig opslaan. Dan is www.pixlr.com een goede oplossing. Je kunt bijna geen bewerking bedenken of hij zit er wel in. Bewerken kan op twee manieren. Als je voor Editor kiest, waan je jezelf in het overbekende Photoshop. Via pictogrammen kies je een gereedschap en de meeste hebben meerdere opties. Kies je voor Express, dan is de interface iets vriendelijker en zie je onder in het scherm maar een paar pictogrammen. Vergis je niet, want klik je op bijvoorbeeld Adjustment, dan krijg je alsnog allerlei mogelijkheden. Ditmaal hebben ze duidelijke namen, zodat je niet hoeft te gokken wat het allemaal is. Het ziet er misschien een beetje overweldigend uit, maar met Pixlr kun jij je helemaal uitleven.
©PXimport
Tip 11: Scherp en onscherp
Alleen met dure en specialistische fotoapparatuur lukt het om selectief met scherpte en onscherpte te werken. Denk aan een mooi portret waarbij iemands ogen loeischerp zijn, maar de achtergrond in een mooie kleurrijke waas verandert. Niet iedereen heeft die apparatuur in huis en met een smartphone lukt het al helemaal niet. De website Fotostars heeft een functie aan boord die aardig in de buurt komt, zodat je altijd achteraf nog delen van een foto onscherp kunt maken. De aandacht van de kijker gaat dan als vanzelf naar het scherpe hoofdonderwerp. Je klikt op het gereedschap Focus en na een tijdje nadenken verschijnen er vier cirkels in beeld. Alles ertussen blijft scherp. De rest van de foto vervaagt. Plaats de rondjes zo goed mogelijk om het gewenste gebied en er ontstaat een foto met selectieve scherpte. Herhaal deze stappen gerust een paar keer voor extra wazigheid. Toegegeven, een spiegelreflex met dure lens doet het beter, maar dit kost je niets.
©PXimport
Tip 12: Miniatuurwereld
Door op een speciale manier onscherpte in een foto aan te brengen, lijkt het net of je plotseling midden in Madurodam staat. Zo’n miniatuurwereld is ook weer een simulatie van het effect dat je eigenlijk alleen met een peperdure lens van een spiegelreflex kunt krijgen. Ditmaal gaan we naar de website van Aviary. Na het openen van een foto kies je bovenin het scherm voor Focus. Standaard is Circular geselecteerd. Hiermee krijg je ongeveer hetzelfde effect als met Fotostars in tip 11. Kies je echter voor Linear, dan verschijnt er een brede balk over de foto. Alleen tussen de twee lijnen is alles scherp. Erbuiten wordt alles wazig. Plaats de balk op wat jij in een miniatuurwereld wilt omtoveren. Je mag de balk breder of smaller maken en zelfs draaien om het juiste gebied te pakken te krijgen. Het effect werkt het beste als je de camera schuin omlaag hebt gericht vanaf een wat hoger gelegen standpunt. Bijvoorbeeld boven aan een (rol)trap of op een etage.
©PXimport
De aandacht gaat als vanzelf naar het scherpe hoofdonderwerp
-
Tip 13: Nik Collection
Misschien werk je toch liever met een uitgebreide alleskunner zoals Photoshop, Lightroom, of zelfs met beide. In dat geval moet je echt even een bezoekje brengen aan de Google Nik Collection. Deze zogenaamde plug-ins waren voorheen peperduur, maar nu is de volledige verzameling helemaal gratis. Elke plug-in is gespecialiseerd in één bepaalde taak. Denk aan zwart-wit, kleurverbetering, HDR, ruisreductie of verscherping. Na installeren roep je ze dus aan vanuit Photoshop of Lightroom.
©PXimport