ID.nl logo
De beste tips en tools voor fotobewerking
© PXimport
Huis

De beste tips en tools voor fotobewerking

Er bestaan nogal wat websites en programma’s waarmee je foto’s kunt bewerken. Regelmatig heb je eigenlijk maar één of twee functies nodig. Een los tooltje of een gespecialiseerde website komt dan prima van pas. Je hebt daarvoor heus niet altijd een zwaar en geavanceerd programma voor fotobewerking nodig.

Tip 01: Vintager

Instagram is in de beginjaren razendsnel populair geworden door de vele filters die erin zitten. Telefooncamera’s waren in die tijd niet bijster goed en met een filter maakte je van de meest simpele foto alsnog een kunstwerkje. Tegenwoordig vind je filters in ontelbaar veel apps en zelfs in programma’s voor de pc terug. Met het programma Vintager geef je een willekeurige foto op je computer met een paar muisklikken snel en eenvoudig een heuse vintage-look. Dat kan zowel met een foto van een smartphone als van een gewone camera. Je hoeft slechts op de voorbeelden te klikken tot je er eentje hebt die bevalt, dus geen ingewikkeld gedoe met schuifregelaars en draaiknoppen. Om het geheel af te maken, kun je een uitsnede maken en eventueel nog een kadertje toevoegen. Staat een foto ondersteboven of op z’n kant? Dat gebeurt vooral regelmatig met telefoonfoto’s. In Vintager zet je hem met een druk op de knop weer netjes rechtop.

©PXimport

Tip 02: Foto’s verkleinen

Foto’s van moderne smartphones en camera’s zijn al snel vele megabytes groot. Lastig als je een aantal van die ruimteverslinders via e-mail wilt versturen. Dat duurt tergend lang en je loopt het risico dat een mailserver het bericht weigert omdat het te groot is. Ook als je veel foto’s op je smartphone of online in bijvoorbeeld Dropbox wilt bewaren, kun je zo tegen ruimteproblemen aanlopen. Verkleinen is een oplossing. Maar dan wel zonder al te veel kwaliteitsverlies, want de foto’s moeten er natuurlijk wel op en top blijven uitzien. Met een ingewikkelde fotobewerker is dat best veel en omslachtig werk, maar deze website regelt alles automatisch voor je. Sleep één of een aantal foto’s naar het aangegeven kader en na even wachten staan de verkleinde foto’s al voor je klaar. De ruimtebesparing is ongelofelijk groot. Dat is mogelijk omdat minieme details en kleurnuances die wij toch niet of amper zien worden weggelaten.

©PXimport

Tip 03: Resolutie verlagen

Digitale foto’s zijn niet alleen groot in megabytes, maar ook in resolutie. De breedte en de hoogte in pixels dus. De plaatjes zijn als snel een paar duizenden pixels groot. Voor zoiets als je website, Instagram, Facebook, of om een foto te e-mailen is dat helemaal niet nodig. Je kunt dan beter een exemplaar met een bescheiden resolutie gebruiken. Met als extra voordeel dat een website met kleinere foto’s veel sneller inlaadt, zodat bezoekers niet tegen een zandloper aanlopen. De resolutie van foto’s verlagen werkt eenvoudig. Je uploadt hier een plaatje en geeft aan welke hoogte en breedte je wilt hebben.

Via knoppen heb je al meteen een groot aantal standaardformaten te pakken, maar je mag ook zelf de exacte waarden intikken. Extra handig is dat je meerdere formaten tegelijk kunt aanklikken. Op die manier download je een compleet pakketje met alle groottes die je mogelijkerwijs nodig hebt. Deze online verkleiner kan ook voorstellen om een bepaalde uitsnede te maken, doordat het slim naar de foto-inhoud kijkt. Een beperking is wel dat de originele foto maar net iets meer dan 1 MB groot mag zijn. Daar zit je tegenwoordig al snel boven. Eerst even door TinyPNG uit tip 2 halen lost dit euvel op.

©PXimport

Met een filter maak je van de meest simpele foto alsnog een kunstwerkje

-

Tip 04: Achtergrond wissen

Je wilt spullen op Marktplaats verkopen, of je hebt een website waarop je producten verkoopt. Of misschien wil je jouw verzameling treintjes, postzegels, uithangborden of antieke serviezen waar je zo trots op bent dolgraag aan de wereld laten zien. Dus je pakt je smartphone of camera en zet elk item keurig op de kiek. Je bladert door je foto’s en dan slaat de schrik je om het hart. Want in webwinkels hebben alle producten een smetteloos witte achtergrond, maar bij jou zie je een vies tafelblad en een enorm rommelige achtergrond. Wat nu? Overnieuw beginnen? Welnee. Even je foto’s uploaden naar http://burner.bonanza.com en deze website peutert die lelijke achtergrond er automatisch voor je vanaf. Denk je dat het resultaat nog net even iets beter kan? Dan verfijn je de selectie met een groene en een rode viltstift. Je krijgt het beste resultaat als de achtergrond zo neutraal mogelijk is.

©PXimport

Tip 05: Fotocollage

Met een fotocollage à la de traditionele vakantie-ansichtkaart kun je op een leuke manier in één keer een stel foto’s aan je vrienden laten zien. Met deze website gaat dat wel heel makkelijk. Je sleept een stapeltje foto’s vanuit zoiets als Windows Verkenner naar het venster van je browser. Vervolgens sleep je elke foto naar een mooi plekje op het werkblad. Het staat leuk als sommige foto’s een stukje overlappen. Via pictogrammen geef je dan aan welke foto bovenop komt te liggen en van welke een deel verborgen blijft omdat hij onder op de stapel ligt. Dubbelklik op een foto om hem in een bepaalde vorm zoals een hartje of een ster uit te snijden. Een foto deels transparant maken kan ook; je ziet de onderliggende foto er dan alsnog mooi doorheen schemeren. Een tekstje aan je fotocollage toevoegen kan uiteraard ook. Het eindresultaat kun je vervolgens opslaan, printen, of via e-mail versturen.

©PXimport

Tip 06: Visagist

Digitale foto’s rechtstreeks van je telefoon of camera zien er vaak al fraai uit, maar ze kunnen altijd nog verbeterd worden met een fotobewerker. Dat geldt ook voor portretten. Daar speelt wel nog iets extra’s. Want een foto kan technisch nog zo goed zijn, de geportretteerde is misschien minder blij met de wat gelige tanden, bleke huid en dat opvallende rode jeugdpuistje midden op een wang. Je hoeft geen expert te zijn om dit soort onregelmatigheden uit iemands gezicht weg te poetsen. Ga hiernaartoe en zodra je een portretfoto hebt geüpload kies je het tabblad Retouch (met het pictogram van een poppetje). Vervolgens verschijnt een kolom vol met digitale visagie-gereedschappen. Je kunt vlekjes en pukkeltjes wegwerken, glanzende huid matter en tanden witter maken, de kleur van ogen, haar en lippen aanpassen en zelfs digitale plastische chirurgie op maat toepassen. Let wel op dat je niet doorschiet. Het doel is (nemen wij aan) het portret aangenamer maken, niet om iemand om te toveren in een wassen beeld.

©PXimport

De website peutert een lelijke achtergrond er automatisch voor je vanaf

-

Tip 07: Fotoconversie

Er bestaan behoorlijk wat fotoformaten. Denk alleen al aan de meest bekende soorten jpg, gif, tiff en png. Niet elk programma of elke website kan met elk fotoformaat omgaan. Daarom is het soms nodig om een foto om te zetten van het ene naar het andere formaat. Ook als je bijvoorbeeld onderweg bent en even geen fotobewerker tot je beschikking hebt, kun je dat doen door even naar deze website te gaan. Je wijst een foto aan en geeft aan naar welk formaat je dat plaatje wilt omzetten. Optioneel kun je de resolutie nog aanpassen en de foto draaien of spiegelen. Daar houdt het dan ook wel zo’n beetje op, maar het voornaamste doel is dan ook formaatconversie. Handig extraatje is dat de website ook bepaalde soorten raw-bestanden voor je kan omzetten.

©PXimport

Tip 08: HDR

Als er zowel felverlichte gebieden als donkere schaduwen zijn, lukt het een telefoon of camera niet om beide goed vast te leggen. Denk aan een zomerse dag waarop een heideveld mooi in de zon ligt, maar er ook een donker bos is waar het zonlicht niet in doordringt. Je kunt dan of alleen fietsers op het heideveld of alleen een groepje wandelaars onder het bladerdak herkenbaar vastleggen. Het andere raakt onderbelicht of overbelicht.

De oplossing is eenvoudig. Je maakt een paar foto’s. Eentje met de heide, eentje met het bos en misschien nog een derde waar de belichting er een beetje tussenin zit. Nu moet je die twee of drie opnamen alleen nog zien samen te voegen. Daar is het programma AutoHDR Free in gespecialiseerd. Na downloaden kun je het zonder te installeren uitvoeren. Klik op Open image(s) en wijs de fotoreeks aan. Kies Align & Merge zodat het programma de drie foto’s samenvoegt. Klik daarna op Process. Voordat je met Save het eindresultaat wegschrijft, is het verstandig eerst naar More options te gaan. Kies bij Resizing options voor 100% om de foto op volledige grootte te bewaren. Schakel bij Watermark beide watermerken uit. Want die wil niemand hebben, toch?

©PXimport

Tip 09: Kleuren vervangen

Soms kom je kleuren in een foto tegen die je liever anders had gezien. De werkelijkheid kun je niet altijd aanpassen, maar wat je vastgelegd hebt gelukkig wel. Het programma Paint.net heeft daar zelfs een speciaal gereedschap voor en dat kom je echt niet vaak tegen. Eerst geef je in het venster Kleuren aan wat de nieuwe kleur moet worden. Stel dat een rode schemerlamp groen moet worden, dan kies je hier voor een mooie tint groen. Daarna activeer je het gereedschap Kleur vervangen. Stel boven in het scherm een geschikte penseelgrootte in en schilder vervolgens over de lampenkap. Wat rood is wordt ineens groen. Als je buiten de lampenkap komt, verandert daar als het goed is niets. Een bruine kast blijft dus bruin en een witte muur wit. Alleen de kleur waarop je het eerst klikte toen je begon met schilderen wordt vervangen. Al vergist het programma zich heus weleens, dus een beetje voorzichtigheid blijft nodig.

©PXimport

Vind je een bepaalde kleur in je foto niet mooi? Je kunt ‘m digitaal overschilderen

-

Tip 10: Tot in de puntjes

Bij sommige foto’s wil je een heel stel fotobewerkingen uitvoeren. De belichting moet bijvoorbeeld verbeterd worden omdat de foto te licht of te donker is, je wilt doffe kleuren sprekender maken, een scheve foto netjes rechtzetten en de compositie verbeteren door een mooiere uitsnede te maken. Als je al dit soort bewerkingen en meer wilt uitvoeren, heeft het weinig zin om per bewerking een apart programma of website te gebruiken. Je wilt dan alles op één plek aanpassen en de foto daarna eenmalig opslaan. Dan is www.pixlr.com een goede oplossing. Je kunt bijna geen bewerking bedenken of hij zit er wel in. Bewerken kan op twee manieren. Als je voor Editor kiest, waan je jezelf in het overbekende Photoshop. Via pictogrammen kies je een gereedschap en de meeste hebben meerdere opties. Kies je voor Express, dan is de interface iets vriendelijker en zie je onder in het scherm maar een paar pictogrammen. Vergis je niet, want klik je op bijvoorbeeld Adjustment, dan krijg je alsnog allerlei mogelijkheden. Ditmaal hebben ze duidelijke namen, zodat je niet hoeft te gokken wat het allemaal is. Het ziet er misschien een beetje overweldigend uit, maar met Pixlr kun jij je helemaal uitleven.

©PXimport

Tip 11: Scherp en onscherp

Alleen met dure en specialistische fotoapparatuur lukt het om selectief met scherpte en onscherpte te werken. Denk aan een mooi portret waarbij iemands ogen loeischerp zijn, maar de achtergrond in een mooie kleurrijke waas verandert. Niet iedereen heeft die apparatuur in huis en met een smartphone lukt het al helemaal niet. De website Fotostars heeft een functie aan boord die aardig in de buurt komt, zodat je altijd achteraf nog delen van een foto onscherp kunt maken. De aandacht van de kijker gaat dan als vanzelf naar het scherpe hoofdonderwerp. Je klikt op het gereedschap Focus en na een tijdje nadenken verschijnen er vier cirkels in beeld. Alles ertussen blijft scherp. De rest van de foto vervaagt. Plaats de rondjes zo goed mogelijk om het gewenste gebied en er ontstaat een foto met selectieve scherpte. Herhaal deze stappen gerust een paar keer voor extra wazigheid. Toegegeven, een spiegelreflex met dure lens doet het beter, maar dit kost je niets.

©PXimport

Tip 12: Miniatuurwereld

Door op een speciale manier onscherpte in een foto aan te brengen, lijkt het net of je plotseling midden in Madurodam staat. Zo’n miniatuurwereld is ook weer een simulatie van het effect dat je eigenlijk alleen met een peperdure lens van een spiegelreflex kunt krijgen. Ditmaal gaan we naar de website van Aviary. Na het openen van een foto kies je bovenin het scherm voor Focus. Standaard is Circular geselecteerd. Hiermee krijg je ongeveer hetzelfde effect als met Fotostars in tip 11. Kies je echter voor Linear, dan verschijnt er een brede balk over de foto. Alleen tussen de twee lijnen is alles scherp. Erbuiten wordt alles wazig. Plaats de balk op wat jij in een miniatuurwereld wilt omtoveren. Je mag de balk breder of smaller maken en zelfs draaien om het juiste gebied te pakken te krijgen. Het effect werkt het beste als je de camera schuin omlaag hebt gericht vanaf een wat hoger gelegen standpunt. Bijvoorbeeld boven aan een (rol)trap of op een etage.

©PXimport

De aandacht gaat als vanzelf naar het scherpe hoofdonderwerp

-

Tip 13: Nik Collection

Misschien werk je toch liever met een uitgebreide alleskunner zoals Photoshop, Lightroom, of zelfs met beide. In dat geval moet je echt even een bezoekje brengen aan de Google Nik Collection. Deze zogenaamde plug-ins waren voorheen peperduur, maar nu is de volledige verzameling helemaal gratis. Elke plug-in is gespecialiseerd in één bepaalde taak. Denk aan zwart-wit, kleurverbetering, HDR, ruisreductie of verscherping. Na installeren roep je ze dus aan vanuit Photoshop of Lightroom.

©PXimport

▼ Volgende artikel
Consumenten testen: de Philips 5000 Series CX5120/11 energiebesparende verwarming
Huis

Consumenten testen: de Philips 5000 Series CX5120/11 energiebesparende verwarming

Ben je op zoek naar een energiezuinige bijverwarming die snel en efficiënt warmte levert? Dan is een keramische verwarming wel iets voor jou: die combineert moderne technologie met gebruiksgemak. Zoals de Philips 5000 Series CX5120/11 keramische verwarming. Wat zijn de praktijkervaringen van de testers van Review.nl? Lees hier hun bevindingen.

Ben je op zoek naar een snelle, slimme en veilige manier om je huis te verwarmen? Met deze krachtige keramische verwarming zit je binnen twee seconden al lekker warm! En het beste? Je bespaart tot wel 50% energie vergeleken met een gewone verwarmingsventilator. Via de handige Philips Air+-app heb je altijd en overal controle over je verwarming. Bovendien zorgt de 5-voudige veiligheidsbescherming ervoor dat je je nergens zorgen over hoeft te maken. Warmte, gemak én gemoedsrust – wat wil je nog meer? Testers van Review.nl mochten de Philips 5000 Series CX5120/11 gedurende een periode testen. Hier lees je hun bevindingen.

Het slanke, zwarte design van deze Philips verwarming past goed in een modern interieur. Met een hoogte van minder dan 60 centimeter is het apparaat compact genoeg om onder een bureau te plaatsen. "Door het slanke en zwarte design is deze verwarming overal te plaatsen", aldus Rob, één van de testers. Het apparaat is daarnaast licht van gewicht, wat het makkelijk maakt om hem van kamer naar kamer te verplaatsen wanneer nodig.

Snelle en effectieve verwarming

De CX5120/11 overtuigt met zijn krachtige verwarmingsprestaties. "Het apparaat verwarmt de kamer verrassend snel, wat ideaal is op koude dagen", schrijft GeertK, die de CX5120/11 een 8,0 geeft. De oscillerende voet zorgt voor een goede warmteverdeling in de ruimte. Rob is blij met het vermogen: "Hierdoor is het mogelijk om in een korte periode een fijne warmte te verspreiden". Daar is tester Cindyver het mee eens. Ook wordt gewaardeerd dat de keramische verwarming geen vieze geurtjes verspreidt.

De Philips 5000 Series CX5120/11 kan ook in een thuisnetwerk worden gebruikt, waardoor app-bediening ingesteld kan worden en een koppeling met Google Home en Alexa mogelijk is. Wel kan er nog iets worden verbeterd aan het proces voor het maken van een verbinding met het draadloze netwerk. Roberto073: "Het koppelen met de Air+ app verliep zonder gedoe, al bleef het wifi-icoontje wit in plaats van oranje, zoals de handleiding aangaf. Dat was echter geen probleem, want alles werkte naar behoren." AnneliesD hierover: "De installatie was even puzzelen omdat er verwezen werd naar het netwerk van Philips in plaats van ons thuis wifi-netwerk. Maar dit was zo gewijzigd in de app."

Slim en gebruiksvriendelijk

Een groot pluspunt is de bediening via de bijbehorende app. Hiermee kun je de verwarming op afstand bedienen en programma's instellen. 'Via deze app is het mogelijk om zelf een programma te maken wanneer, hoe laat en hoe warm de verwarming moet werken', licht een enthousiaste gebruiker toe. De Auto+ modus regelt de verwarming automatisch voor optimale energiebesparing. Het touchscreen op het apparaat zelf biedt een gebruiksvriendelijk alternatief voor de app-bediening.

Tester Har74 is blij met de slimme functies van de verwarming en de app: "In de kinderkamer is de verwarming een keer omgevallen, maar de app gaf meteen een melding dat het apparaat was omgevallen en automatisch was uitgeschakeld. "

Tester AnneliesD is blij met de CX5120/11: "Vooral met thuiswerken is het ideaal om één ruimte te verwarmen en de cv-installatie niet te hoeven gebruikenm. wat dus ook aanzienlijk scheelt in de kosten! "

Geschikt voor kleinere ruimtes

De verwarming is vooral effectief in kleinere ruimtes tot ongeveer 20 m². 'In mijn studeerkamer komt de verwarming tot zijn recht', schrijft een tester. Verschillende gebruikers zetten het apparaat specifiek in als bijverwarming voor een thuiswerkplek. Een minpunt van de Philips 5000 Series CX5120/11 is volgens Max546 de lengte van het snoer. "Zonder verlengsnoer kun je hem niet zomaar overal neerzetten", aldus de tester.

Tester Har74 merkt dat deze verwarming minder geschikt is voor grotere ruimtes, want volgens de specificaties is hij vooral geschikt voor kamers tot 20 m³. Ook vindt hij het jammer dat de verwarming niet in andere kleuren dan zwart verkrijgbaar is.

Conclusie

Met een gemiddelde score van 8,7 is de Philips 5000 Series CX5120/11 een overtuigende keuze voor wie op zoek is naar een slimme bijverwarming voor kleinere ruimtes. De combinatie van snelle warmte, app-bediening en energiezuinige werking maakt het een praktisch apparaat voor bijvoorbeeld een thuiswerkplek of slaapkamer. Het compacte formaat en stille werking zijn extra pluspunten. Enige minpunten zijn de relatief korte stroomkabel en het feit dat de temperatuurmeting bij het apparaat niet altijd overeenkomt met de werkelijke kamertemperatuur.

✅ Pluspunten
Snel en efficiënt verwarmen
Stille werking
Prettige app-bediening
Energiezuinig
Val- en aanraakbeveiliging

❌ Minpunten
Voor kleinere ruimtes tot 20 m³
Stroomkabel in sommige situaties te kort
Soms verschil in gemeten en werkelijke temperatuur

Meer over de Philips 7000 Series HR3760/10

Op Kieskeurig.nl

▼ Volgende artikel
Calibre via Docker: boekenplank op je server
© Paolese
Huis

Calibre via Docker: boekenplank op je server

Verzamel je je e-books het liefst centraal op een server? Dan ligt het voor de hand om die verzameling daar ook te beheren. Een van de beste beheerprogramma’s is Calibre. Hoewel dit vaak onder Windows wordt gebruikt, kun je het ook via Docker installeren en gebruiken. Daarna beheer je alles via een browser. We laten zien hoe dat werkt.

Na het lezen van dit artikel weet je hoe je e-books via Calibre Web kunt beheren. Daarvoor ondernemen we de volgende stappen:

  • Docker installeren
  • Calibre instellen
    • Database maken
    • E-books toevoegen
  • Calibre Web configureren
  • Draadloos synchroniseren met Kobo-e-readers

Lees ook: Bladeren in stijl: Hoe kies je de perfecte e-reader?

Code downloaden

In dit artikel staat een voorbeeld van wat YAML-code (en diverse andere commando’s). Omdat YAML erg gevoelig is voor foute spaties, kun je die code beter downloaden en daarna bekijken of kopiëren. Zie het bestand code-calweb.txt.

Calibre is een populair en voor velen vertrouwd programma voor het beheren van e-books, dat al heel lang mee gaat (zie het kader ‘Calibre vereenvoudigt je e-bookbeheer’). De meeste mensen gebruiken het op een pc, maar daar kleven wel wat nadelen aan. Een installatie op een server is praktischer. Een centrale installatie zorgt ervoor dat je gemakkelijker toegang tot Calibre hebt, vanaf verschillende apparaten en met verschillende gebruikers.

Ook de regelmatige software-updates zijn eenvoudiger te installeren, desgewenst zelfs automatisch. Het maken van back-ups is eveneens makkelijker. Op een pc vergeten mensen dat vaak, waardoor bij een crash of herinstallatie van Windows de zorgvuldig opgebouwde verzameling verloren gaat.

In dit artikel gaan we Calibre via Docker draaien. Je kunt de software daarna via een browser gebruiken, met dezelfde vertrouwde gebruikersinterface. We combineren het met Calibre Web. Daarmee kun je, ook weer via de browser, comfortabel je e-books lezen.

Ook de communicatie met e-readers komt aan bod. We laten zien hoe je via Calibre Web rechtstreeks synchroniseert met een Kobo e-reader. En vanuit Calibre gaan we e-books naar een Kindle sturen.

Calibre vereenvoudigt je e-bookbeheer

Calibre is een populair programma voor het beheren van je verzameling e-books. Het is beschikbaar voor Windows, macOS en Linux. Calibre kan op basis van metadata alle relevante informatie over e-books voor je ophalen, zoals beschrijvingen en een omslagafbeelding.

Je kunt de details ook handmatig aanpassen, per bestand of op groepsniveau. Ook converteer je e-books direct in Calibre om ze compatibel te maken met jouw e-reader. Bovendien zijn er de nodige extra’s, zoals het omzetten van nieuwsartikelen naar een e-book op basis van rss-feeds.

De eerste versie van Calibre verscheen in oktober 2006. Dat was kort na de release van de Sony PRS-500, een van de eerste op e-ink gebaseerde e-readers. Aanvankelijk lag de kracht bij de conversie van e-books tussen verschillende formaten. Tegenwoordig staan vooral de beheerfuncties centraal, en de uitgebreide zoek- en sorteeropties. De software is gratis, opensource en vrij aanpasbaar.

Calibre is veruit het bekendste programma voor het beheren van e-books.

1 Calibre (Web) en Docker (Compose)

We gaan in dit artikel Calibre en Calibre Web installeren op een server. Hierbij maken we gebruik van Docker en Docker Compose. Hiervoor gebruiken we een Linux-server met Ubuntu 24.04 LTS. Voor het werken met Docker installeren we Docker CE (Community Edition). Daar zijn installatiegidsen voor. Hierna kun je zowel Docker als Docker Compose gebruiken.

Zorg dat het systeem dat je gaat gebruiken genoeg geheugen heeft. Er is geen schokkende hoeveelheid voor nodig, maar 2 GB is geen overbodige luxe. Dit heeft vooral te maken met de ‘remote desktop’-opzet: op de achtergrond wordt een VNC-verbinding opgezet om de gebruikersinterface van Calibre weer te geven. Gebruik je een container in Proxmox VE, dan is 4 GB een veilige bovengrens. Meestal ligt het geheugengebruik rond 500 MB, maar tijdens het gebruik loopt dat snel op naar 1 GB met wat uitschieters naar boven.

Alle e-books staan bij onze opzet op een NAS. Daarom koppelen (‘mounten’) we die map aan het systeem, op de locatie /mnt/nas/boeken. Die locatie gaan we (in de volgende paragraaf) als volume toevoegen aan Calibre. Het voordeel is dat je vanuit Calibre gemakkelijk door die map kunt bladeren om e-books toe te voegen aan de bibliotheek in Calibre zelf.

Zorg dat je op het systeem over Docker en Docker Compose beschikt.

2 Docker Compose

Op het systeem maken we een mapje voor Calibre en plaatsen daarin een bestand docker-compose.yml met de onderstaande inhoud. We kiezen voor zowel Calibre als Calibre Web het Docker-image van het bekende LinuxServer.io.

Mogelijk zijn voor jouw situatie wat aanpassingen nodig. De belangrijkste opties nemen we in de volgende twee paragrafen met je door. Bij twijfel kun je ook de documentatie voor de genoemde Docker-images raadplegen. Bij de uitleg maken we onderscheid tussen de host en de container. De host is daarbij uiteraard jouw server met Docker.

Met de hulp van Docker Compose beheren we de instellingen voor beide containers.

3 Volumes koppelen

Volumes zorgen feitelijk voor de mogelijkheid bestanden uit te wisselen tussen de host en container. Voor Calibre maken we onder volumes: een koppeling tussen de map ./config op de host en /config in de container. Hier bewaart Calibre de configuratie en straks ook de Calibre-bibliotheek.

Verder koppelen we de gemounte map /mnt/nas/boeken met daarin alle ongesorteerde e-books aan /media. Binnen Calibre kun je straks door de map /media bladeren om eenvoudig e-books aan je bibliotheek toe te voegen.

Optioneel kun je een map, zoals de hier voorgestelde map /mnt/nas/boeken/Toevoegen, koppelen aan de container onder bijvoorbeeld /toevoegen. We laten in paragraaf 7 zien hoe je met een kleine aanpassing de e-books in die map automatisch aan Calibre kunt toevoegen. Bij de container voor Calibre Web zie je onder volumes: alleen de koppeling met de lokale map ./config. Daar staat straks de bibliotheek van Calibre, die we bij de configuratie van Calibre Web alleen nog hoeven aan te wijzen. Controleer voor beide containers onder environment: de waardes bij PUID en PGID. Dat is de ID van respectievelijk de eigenaar en groep van de gekoppelde volumes. Deze waardes kun je nagaan met de opdracht id gebruiker. Dit voorkomt problemen met rechten bij bestandstoegang.

In een onderliggende map worden de configuratie en bibliotheek bewaard.

Back-up maken van Calibre

Het is raadzaam om af en toe een back-up te maken van Calibre en Calibre Web. Het gaat hierbij om het bestand docker-compose.yml en de onderliggende map config. In de map met het bestand docker-compose.yml kun je daarvoor de onderstaande opdracht geven. Bewaar vervolgens het bestand calibre.tar op een veilige plek. Gebruik deze opdracht:

tar --exclude=config/.cache -cvf calibre.tar docker-compose.yml config/

Hierbij sluiten we overigens de folder .cache die in de map config te vinden is uit.

4 Poorten configureren

Er zijn voor beide containers poorten gekoppeld. Dit zie je onder ports:. Het poortnummer links is steeds de poort op de host. Die mag je eventueel veranderen, bijvoorbeeld omdat een poort (zoals de populaire poort 8080) al in gebruik is. Het poortnummer rechts is de poort in de container. Die mag je niet veranderen. We houden hier dezelfde poortnummers aan. Bij de container voor Calibre geeft poort 8080 toegang tot Calibre zelf en poort 8081 dient voor de ingebouwde contentserver (zie paragraaf 8 en het kader ‘Inhoudsserver van Calibre gebruiken’). Calibre Web maken we via poort 8083 toegankelijk.

Poort 8083 geeft toegang tot Calibre Web, waarmee je e-books via een browser kunt lezen.

5 Beheer van de containers

Als je alle gewenste aanpassingen hebt gemaakt en de configuratie hebt bewaard, kun je beide containers starten met één opdracht:

docker compose up -d

Om de containers te stoppen, geef je deze opdracht:

docker compose down

Merk op dat er regelmatig updates verschijnen voor Calibre, waar je ook een melding van zult krijgen. Je hoeft dan in Calibre zelf niets te doen. Enkele commando’s vanaf de opdrachtregel volstaan. Stop als eerste de containers met:

docker compose down

Haal dan de nieuwe images op waarop de containers zijn gebaseerd. Dit kan in één keer met:

docker compose pull

Daarna kun je de containers opnieuw starten met:

docker compose up -d

Daarbij zullen de containers op basis van de nieuwe images worden opgebouwd. Controleer eventueel de status met:

docker ps

Dit laat zien welke containers actief zijn en welke poorten ze gebruiken.

Via enkele eenvoudige commando’s kun je de Docker-containers beheren.

6 Eerste stappen in Calibre

We gaan nu verder in de browser en beginnen met het instellen van Calibre. Log in op het ip-adres van het systeem waarop Calibre staat en poort 8080, zoals http://ipadres:8080. Kies in het eerste scherm Nederlands als taal. Kies daarna de locatie voor de bibliotheek voor Calibre. Hier worden alle toegevoegde boeken naartoe gekopieerd. We accepteren de standaardlocatie /config/Calibre Bibliotheek.

In het volgende scherm kies je je type e-reader. We kiezen voor een model van Kobo. Klik op Volgende om verder te gaan en dan Voltooien. Je komt nu direct in Calibre. Als je eerder met deze software hebt gewerkt, zal de gebruikersinterface vertrouwd zijn. Je ziet nog maar één boek in je Calibre-bibliotheek: de snelstartgids voor het werken met Calibre. Tijd dus voor wat extra leesvoer!

Bij het eerste gebruik moet je enkele instellingen aanpassen.

7 Boeken toevoegen

Om een e-book toe te voegen aan Calibre ga je naar Boeken toevoegen. Blader via de bestandsbeheerder vervolgens naar /media. Hier zie je de gemounte map met alle e-books. Wil je ook automatisch boeken aan Calibre kunnen toevoegen? Dit kun je instellen onder Voorkeuren. Kies onder Importeren/Exporteren de optie Boeken toevoegen. Op het tabje Automatisch toevoegen kun je naar de map bladeren waar de automatisch toe te voegen e-books staan. In ons voorbeeld is dat /toevoegen. Alle boeken die je in die map zet, zullen automatisch aan Calibre worden toegevoegd en daarna uit die map worden verwijderd. Kies na deze wijziging voor het herstarten van Calibre.

Boeken in deze speciale map worden automatisch aan Calibre toegevoegd.

8 Calibre Web

Met Calibre Web kun je een Calibre-database via een browser toegankelijk maken, zodat je door je verzameling e-books kunt bladeren en deze kunt lezen of downloaden. Het geeft je meer mogelijkheden dan de contentserver van Calibre (zie kader ‘Inhoudsserver van Calibre gebruiken’). Zo kun je in Calibre Web boekenplanken maken en beheren. Deze kun je vervolgens synchroniseren met een Kobo e-reader.

Open om te beginnen Calibre Web op poort 8083, zoals http://ipadres:8083. Hier log je in met het initiële gebruikersaccount (gebruikersnaam admin en wachtwoord admin123). Eerst wordt gevraagd naar de locatie van de database van Calibre. Blader hiervoor naar /config/Calibre Bibliotheek en kies Select. Bewaar de instelling met Save. Als je naar Books gaat, zie je nu ook de eerdergenoemde gids voor Calibre en de boeken die je mogelijk zelf al had toegevoegd.

Voeg je in het vervolg in Calibre een boek toe, dan verschijnt deze ook direct in Calibre Web, omdat ze de database delen. Het is raadzaam om de taal van de gebruikersinterface op Nederlands te zetten. Klik daarvoor op je naam (admin) om je profiel te openen. Bij Language kies je Nederlands. Klik daarna op Save.

In Calibre Web verwijzen we naar de bibliotheek van Calibre.

Inhoudsserver van Calibre gebruiken

Calibre heeft een ingebouwde contentserver ofwel inhoudsserver. Schakel je deze in, dan kun je met een browser door je bibliotheek bladeren, en e-books te lezen of downloaden. Er is wat functionaliteit betreft wat overlap met Calibre Web. Je kunt ze eventueel naast elkaar gebruiken.

Voor de inhoudsserver hebben we poort 8081 op de host gekoppeld met poort 8081 in de container. Om de inhoudsserver te starten, ga je in Calibre naar Verbinden/delen en kies je Inhoudsserver starten. Open je browser en bezoek het ip-adres met poort 8081. Hier kun je je Calibre-bibliotheek bekijken. Dat kan ook direct vanaf de browser van een e-reader.

Er zijn ook andere, handigere methodes om e-books over te zetten. In dit artikel komt een directe synchronisatie met Kobo aan bod (paragrafen 9 en 10) en het versturen naar een Kindle vanuit Calibre (paragraaf 11).

De inhoudsserver maakt je bibliotheek beschikbaar via een browser.

9 Boekenplanken maken

Calibre Web kent het principe van boekenplanken, waarvan het beheer overigens los staat van Calibre. Begin hiervoor in het menu aan de linkerkant met Boekenplank maken. Open je vervolgens een e-book, dan kun je deze toevoegen aan een of meerdere boekenplanken. Handig aan de e-reader van Kobo is dat hij je boekenplanken met inhoud weergeeft in je bibliotheek als je naar het tabje Verzamelingen gaat. Hiervoor moet je de e-reader synchroniseren met Calibre Web. Je zou bijvoorbeeld een boekenplank kunnen maken voor boeken die je binnenkort wilt lezen. Of een boekplank voor elk genre. Ook kun je voor een specifieke e-reader een boekenplank maken. In de volgende paragrafen leggen we uit hoe je boekenplanken met je Kobo-e-reader kunt synchroniseren.

Je kunt boekenplanken maken voor synchronisatie met je e-reader.

10 Synchronisatie

Je kunt een e-reader van Kobo draadloos synchroniseren met Calibre Web. Hiervoor ga je naar het menu Beheer. Kies onder Instellingen de optie Bewerk basisconfiguratie. Onder het kopje Geavanceerde opties zet je vinkjes bij Zet Kobo sync aan en Proxy onbekende verzoeken naar Kobo winkel. Met die laatste optie zul je op je e-reader bij synchronisatie ook nog steeds boeken ontvangen die je bijvoorbeeld via bol.com hebt gekocht.

Op zoek naar leesvoer?

Koop een e-book bij bol

Controleer of de correcte poort is ingesteld voor Calibre Web (wij gebruiken de standaardpoort 8083). Als je een ander poortnummer hebt gekozen, moet je dat hier wijzigen. Kies daarna Opslaan. Open nu je profiel door op je gebruikersnaam te klikken (standaard is dat admin). Klik bij Kobo Sync Token op Aanmaken/Bekijken. Kopieer nu de regel die er als volgt uitziet:

api_endpoint=http://10.0.10.37:8083/kobo/faa613c4e5d334a3d82210b157bb0e

Sluit je Kobo e-reader aan op de pc. Blader naar de map .kobo/Kobo en open het bestand Kobo eReader.conf. Zoek naar de regel met api_endpoint. De standaardconfiguratie ziet er meestal als volgt uit:

api_endpoint=https://storeapi.kobo.com

Verander deze regel naar de voorgestelde configuratie van Calibre Web. Als de bewuste regel (nog) niet bestaat, moet je deze aanmaken onder de groep [OneStoreServices].

We maken een aanpassing aan de configuratie van Calibre Web.

Selectief boekenplanken synchroniseren

Standaard worden met een Kobo-e-reader alle boekenplanken gesynchroniseerd. Wil je alleen één of enkele boekenplanken synchroniseren? Ga dan naar je profiel (veelal admin). Zet een vinkje bij Synchroniseer alleen boeken op geselecteerde boekenplanken met Kobo en kies Opslaan. Open daarna een boekenplank en kies Bewerk boekenplank eigenschappen. Met een vinkje kun je kiezen of die boekenplank met een boekenplank met een Kobo-apparaat moet worden gesynchroniseerd.

Naar voorkeur kun je ook één of enkele boekenplanken synchroniseren.

11 Kindle-e-reader

De Kindle van Amazon is een populair alternatief voor Kobo, dat wel werkt met een eigen ecosysteem. Heb je e-books in een afwijkend formaat, bijvoorbeeld drm-vrije epub-bestanden, dan kun je deze per e-mail naar een Kindle sturen. Dit gaat via de servers van Amazon, waar ze worden geconverteerd naar een geschikt formaat. Het e-mailadres waar je boeken naar kunt sturen kun je achterhalen door op je Kindle de instellingen te openen. Je ziet het @kindle.com-adres onder E-mail voor versturen naar Kindle. Je kunt hier direct vanuit Calibre e-books naar sturen.

Ga daarvoor in Calibre naar Voorkeuren. Kies onder Delen de optie Deel boeken via e-mail. Vul onder E-mail het e-mailadres van de Kindle in. Vul ook je e-mailadres als afzenderadres in onder Afzender e-mail. Je kunt eventueel een server instellen voor het versturen, maar het werkt meestal ook zonder.

Klik nu in Calibre met rechts op een e-book. Het menu Verbinden/delen geeft de optie voor het versturen per er-mail. Je e-book verschijnt hierna vanzelf op je Kindle. Mislukt de conversie, dan ontvang je een e-mailbericht van Amazon. Het is vrijwel altijd op te lossen met een trucje: converteer het e-book binnen Calibre naar het formaat .mobi. Converteer het daarna terug van .mobi naar .epub. Probeer vervolgens opnieuw het e-book naar je Kindle te sturen.

Je kunt per e-mail boeken delen met bijvoorbeeld een Kindle-e-reader.

Inspiratie voor extra leesvoer

Hebban is een leuke website om inspiratie voor nieuwe boeken op te doen. Je vindt er een enorme catalogus met Nederlandstalige boeken, voorzien van meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies. Er zijn ook veel lijstjes, zoals de tiplijst met boeken van de laatste dertig dagen, de Hebban Rank met de duizend populairste boeken van dit moment en een lijst met de duizend mooiste boeken aller tijden. Die laatste lijst wordt samengesteld op basis van de persoonlijke tiplijsten van duizenden leden. Je kunt op de website ook zelf een lijstje bijhouden met boeken die je interessant vindt. De meeste boeken zijn uiteraard ook als e-book verkrijgbaar. Een internationaal alternatief is Goodreads.