Freewaremakers zijn meestal enthousiaste computergebruikers die niet programmeren uit winstbejag, maar hun vaardigheden inzetten om iets te verbeteren. Dankzij de gratis programma’s wordt computeren leuker en handiger! We bespreken de beste programma’s van dit moment en nieuwe versies van ‘evergreens’.

Tip 01: Digitaliseren

Geschikt voor: Windows 7, 8(.1), 10; macOS

Het lijkt nog niet eens zo heel lang geleden dat die glimmende schijfjes toekomstmuziek leken. Maar inmiddels zijn cd’s hartstikke ouderwets, en luistert bijna iedereen naar muziek via Spotify, of heeft z’n favoriete nummers op z’n telefoon staan. Maar wat doe je met die cd’s die je altijd grijs draaide, maar die nu in een hoekje stof liggen te happen? Rippen! Met fre:ac kun je cd’s gemakkelijk omzetten in mp3-bestanden. Nadat je een cd hebt toegevoegd, zoekt het programma automatisch de naam van het album en de titels van de nummers op. Door op de play-knop te drukken, worden de nummers omgezet in het gewenste formaat (flac, mp3, mp4). Maar fre:ac kent nóg een trucje. Heb je al eerder je cd’s gedigitaliseerd in mp4 via bijvoorbeeld iTunes, dan kan free audio converter ze automatisch voor je omzetten in mp3’s.

Tip 02: Middel tegen vastlopers

Geschikt voor: Windows 7, 8(.1), 10

De producten van Apple worden gezien als de meest gebruiksvriendelijke. Maar dat wil niet zeggen dat er niets mis kan gaan met een iPad of iPhone. Zo kan het voorkomen dat tijdens het updaten of synchroniseren van de telefoon of tablet het apparaat blijft hangen op een zwart scherm (recovery mode). Als resetten niet meer helpt, is er gelukkig nog Reiboot. Dit programma kan je vastgelopen iPhone of iPad weer tot leven wekken. De betaalde versie van Reiboot kent nog een handige mogelijkheid: je telefoon terugbrengen naar een oudere versie van het besturingssysteem. Handig als iOS11 toch niet bevalt of als de update het apparaat aanzienlijk trager heeft gemaakt.

©PXimport

Tip 03 Eerlijk delen

Geschikt voor: Windows 7, 8(.1), 10; macOS

Nerds (zoals wij) hebben vaak niet genoeg aan één pc, maar werken op meerdere computers tegelijk. Bijvoorbeeld een om te gamen en een ander voor de dagelijkse zaken als mailen. Het lastige daarbij is dat je vaak meerdere toetsenborden en muizen op je bureau hebt liggen. Heel eenvoudig en gemakkelijk is het schakelen van de ene naar de andere pc daardoor niet. Met Share Mouse kun je je muis en toetsenbord via je netwerk met de verschillende pc’s verbinden. Stel, je hebt rechts een Windows-computer staan, en links een MacBook. Heb je Share Mouse geïnstalleerd, dan kun je de muis gewoon van het ene scherm naar het andere bewegen en zo schakelen tussen Windows en MacOS. Het werkt naadloos en je kunt zelfs bestanden van het ene besturingssysteem naar het andere slepen.

Tip 04: Vrijheid

Geschikt voor: Windows 7, 8(.1), 10

Facebook, Twitter, Instagram, Flickr, Pinterest… Van hoeveel sociale netwerken ben jij allemaal lid? Het aantal vrienden is dan ook niet meer op twee handen te tellen, laat staan het aantal berichten dat jij voorbij ziet komen. Digi.me kan je een handje helpen. Het programma zet al je sociale kanalen overzichtelijk op een rij en brengt alle posts, likes en reacties bij elkaar, wat maakt dat het allemaal een stuk eenvoudiger te volgen is. Je kunt de posts ook ordenen op datum, contacten of service. Het enige wat je hoeft te doen om digi.me te gebruiken, is eenmalig inloggen bij al je accounts én je moet de beschikking hebben over een Dropbox-account (of er een aanmaken). Want om de data tussen al die platformen te delen, maakt digi.me gebruik van Dropbox. Het programma is niet alleen te gebruiken op Windows en Mac, maar ook beschikbaar als app voor Android en iOS.

©PXimport

Tip 05: Tot in de details

Geschikt voor: Windows 7, 8(.1), 10

CPU-Z bestaat al een tijdje, maar het blijft een nuttig programma. Het geeft een zeer gedetailleerd overzicht van vrijwel alle hardware in je computer. Op die manier weet je niet alleen precies wat je aan boord hebt, maar ook of het functioneert. Handig als je wilt kijken wat precies het model van je moederbord is, als je bijvoorbeeld overweegt om een nieuwe processor te kopen. Of nuttig als je wilt checken of de processor niet te warm wordt en op welke snelheid het draait. CPU-Z is vooral een uitkomst voor mensen die zelf hun computer van nieuwe hardware willen voorzien of de processor willen overclocken.

Tip 06: Opstartlijst

Geschikt voor: Windows 7, 8(.1), 10

Vraag je je ook weleens af waarom het opstarten van Windows zo lang duurt? Het besturingssysteem voert op de achtergrond allerlei taken uit die het nodig acht om de pc zonder problemen op te starten. Het probleem is dat het dus niet inzichtelijk is en je niet kunt bepalen of het allemaal wel echt nodig is. Autoruns kan je dat inzicht wel bieden. Echter, heel gebruiksvriendelijk is het niet. Nadat je het programma hebt gedownload, uitgepakt en de juiste versie gestart hebt, gaat Autoruns direct je pc scannen. In een ellenlange waslijst krijg je vervolgens te zien welke programma’s en drivers tijdens het opstarten worden aangezwengeld. Door gebruik te maken van de categorieën boven aan het programma, wordt de lijst iets overzichtelijker. Zie je er iets tussen staan wat écht niet meteen hoeft te worden opgestart als je je pc aan zet, haal dan het vinkje voor het programma weg.

©PXimport

Tip 07: Deel je internet

Geschikt voor: Windows 7, 8(.1), 10

Je hebt van die momenten dat het nodig is om je internetverbinding even te delen. Bijvoorbeeld omdat de databundel van je mobiel op is, of omdat je internet wilt delen met vrienden in een hotel. Baidu Hotspot is een van de gemakkelijkste manieren om zoiets voor elkaar te krijgen. Het programma scant tijdens het opstarten naar de beschikbare hardware en maakt meteen een wifi-hotspot aan. Het maakt daarbij gebruik van WPA2 PSK. Zodra je vrienden contact maken met het netwerk, kun je zien wie er op het netwerk zitten en hoe lang ze er al gebruik van maken. Het is ook mogelijk om bestanden over en weer te sturen. En vind je dat je vrienden lang genoeg van jouw verbinding gesnoept hebben, dan kun je ze gewoon blokkeren.

Tip 08: Printen op afstand

Geschikt voor: Windows 7, 8(.1), 10; macOS

Heb je weleens geprobeerd om contact te maken met een netwerkprinter? Het is een gedoe van jewelste. PrinterShare zorgt ervoor dat het allemaal automatisch verloopt. En het programma maakt niet alleen het delen van een printer binnen je eigen netwerk mogelijk, je kunt er ook printers mee delen op internet. Nadat je de software hebt geïnstalleerd, detecteert het vanzelf de beschikbare printers. Je hoeft alleen maar op Delen te klikken om de machine beschikbaar te maken. Wil je de printer online delen, dan moet je je eerst even (gratis) registreren. Het is ook mogelijk om een printer te delen met een mobieltje of tablet, maar daarvoor moet je betalen.

Tip 09: Instructievideo

Geschikt voor: Windows 7, 8(.1), 10; macOS

Wanneer je aan iemand wil uitleggen hoe iets werkt, kan het nuttig zijn om daar beeld bij te hebben. Screen Recorder is een uitkomst. Het programma geeft in een duidelijk menu een paar opties weer. Zo kun je een screenshot maken of een video van wat u op het scherm doet. Het programma kan het hele scherm opnemen, of een specifiek deel als je dat wenst. Tijdens de opname kun je audio opnemen van een microfoon – handig als je instructies wilt inspreken – of de beelden van je webcam toevoegen. Ook kun je live tekst of tekeningen toevoegen. De gratis versie laat het helaas niet toe meer dan vijf minuten op te nemen. Ben je langer bezig om iets duidelijk te maken, dan moet je 30 euro betalen.

©PXimport

Gevaarlijk?

Niet te snel klikken

©PXimport

Veel mensen denken dat een luchtreiniger vooral nuttig is in het voorjaar en de zomer, als het pollenseizoen in …uhm volle bloei staat. Maar ook – of juist – in de herfst is zo’n apparaat een echte hulp voor een gezonder binnenklimaat in huis. Hoe dat precies zit, lees je in dit artikel.

Open deur: minder ventilatie = minder frisse lucht

Waar in de zomer ramen en deuren openstaan, houden we in de herfst juist alles vaker dicht. Dat houdt de warmte binnen, maar doordat de lucht minder goed circuleert blijven vocht, stof en geuren langer hangen. In badkamers, keukens en woonkamers met goed sluitende kozijnen merk je dat direct: de lucht voelt wat bedompter aan en ruikt sneller muf. Een luchtreiniger helpt dat te voorkomen door fijnstof, pollen en andere kleine deeltjes actief uit de lucht te filteren. Zo blijft het binnenklimaat merkbaar frisser, ook wanneer de ramen dicht blijven.

Minder allergieklachten

Wie gevoelig is voor huisstofmijt of schimmelsporen, merkt dat klachten vaak toenemen in de herfst. Dat komt doordat vocht en temperatuur in huis precies de omstandigheden bieden waarin deze allergenen goed gedijen. Een luchtreiniger helpt door de lucht continu in beweging te houden en allergenen te vangen. Wat je wel moet weten: schimmelsporen worden door een filter grotendeels uit de lucht gehaald, maar de bron – vaak vochtige muren of slecht geventileerde ruimtes – moet je nog steeds aanpakken. Zonder die bronbestrijding blijft het probleem terugkomen. Een luchtreiniger helpt dus vooral bij de symptomen, niet bij de oorzaak.

©Philips

Ventileren en luchtvochtigheid

Een luchtreiniger is geen vervanger voor ventilatie. Ventileren blijft nodig om koolstofdioxide, vocht en geur af te voeren. Wie de ramen regelmatig openzet en daarnaast een luchtreiniger laat draaien, houdt de lucht zowel vers als schoon. De luchtreiniger pakt de fijne stofdeeltjes aan, terwijl ventilatie zorgt dat nieuwe zuurstof binnenkomt.

In de herfst speelt ook de luchtvochtigheid een rol. Door de verwarming kan de lucht binnen te droog worden, en daar doet een luchtreiniger weinig aan. Wil je het binnenklimaat prettig houden, combineer hem dan met een luchtbevochtiger.

Betere lucht, beter binnenklimaat

Een luchtreiniger is geen wondermiddel, maar wel een apparaat dat in de herfst meer doet dan veel mensen denken. Hij haalt stof, pollen en schimmelsporen uit de lucht, helpt muffe geur te voorkomen en ondersteunt de ventilatie in huis. Zeker in goed geïsoleerde woningen, waar de lucht snel stil komt te staan, merk je het verschil. De lucht voelt frisser aan, je ademt prettiger en het binnenklimaat blijft in balans – precies wat je nodig hebt in het seizoen waarin we het liefst binnen blijven.

Mediabestanden, zoals foto’s, audio en diverse documenten, bevatten vaak extra informatie over het bestand zelf, de zogeheten metadata. Niet al die gegevens hoeven natuurlijk voor iedereen leesbaar te zijn. Hoe pas je die gegevens aan, en kun je ze ook helemaal verwijderen?

Metadata betekent letterlijk gegevens over gegevens. Het gaat namelijk om informatie die iets over het bestand zelf zegt, maar geen deel uitmaakt van de hoofdinhoud. Bij foto’s kan dit bijvoorbeeld de opnamedatum zijn, maar ook de locatie, cameramodel en instellingen. Muziekbestanden bevatten dan weer gegevens zoals titel, artiest, album, jaartal, albumhoes en songteksten. In video’s vind je informatie terug zoals gebruikte software, resolutie en lengte. Ook in pdf’s en Office-documenten als pdf zitten vaak extra data, zoals auteursnaam, aanmaakdatum en revisies.

Metadata zijn vaak erg handig. Je kunt je vakantiefoto’s bijvoorbeeld automatisch sorteren op locatie of datum, en als fotoliefhebber kun je instellingen zoals iso of sluitertijd analyseren. In muziekbestanden toont je mediaspeler alle informatie in de afspeellijst (inclusief gesynchroniseerde lyrics) en kun je snel tracks per genre of jaar terugvinden. Bij documenten zie je naast de auteur onder meer ook wanneer het bestand is aangemaakt en welke revisies zijn doorgevoerd.

Waarom bewerken?

Metadata zijn dus zeker handig, maar soms bevatten ze informatie die je liever niet deelt of die simpelweg niet klopt. Denk aan foto’s die je online plaatst: je wilt dan meestal geen locatiegegevens meegeven zoals je thuisadres. En misschien ook liever niet welk toestel je gebruikt of dat je bewerkingen hebt uitgevoerd. Anderzijds wil je voor archiveringsdoelen misschien nog trefwoorden toevoegen of locatiegegevens invoeren bij foto’s die je binnenshuis nam.

In veel muziekbestanden zitten onjuiste tags, zoals verkeerd gespelde album- of artiestnamen. Of je wilt ontbrekende albumhoezen of lyrics aanvullen, of extra tags toevoegen om je collectie beter te structureren per jaar, genre of tracknummer.Bij documenten kan het juist gaan om het verbergen van de auteur of doorgevoerde aanpassingen, of om het wissen van revisies met gevoelige inhoud. Soms wil je ook bepaalde metadata eenduidiger gebruiken in meerdere bestanden, bijvoorbeeld voor professionele doeleinden.

Locatiegegevens in foto's

Laten we starten met foto’s en in het bijzonder met locatiegegevens, want deze kunnen voor veel gebruikers belangrijk zijn. De kans is groot dat je smartphone deze informatie standaard bewaart bij elke foto. Je kunt dit controleren en aanpassen. Op Android open je de camera-app, tik je op het tandwielpictogram voor Instellingen, zoek je naar Locatie opslaan, GPS-tags of Geotagging en schakel je de functie uit. Op sommige toestellen kun je ook instellen dat telkens eerst om je toestemming wordt gevraagd.

Op een iPhone open je Instellingen en ga je naar Privacy en beveiliging. Tik op Locatievoorzieningen, scrol naar Camera en kies Nooit of Vraag volgende keer of wanneer ik deel, om telkens zelf te beslissen.

Bij de meeste digitale fotocamera’s werkt het net zo. Ze gebruiken een gps-module of bluetooth met je smartphone om locatiegegevens toe te voegen. Via het menu kun je deze functie ook hier uitschakelen.

Locatie aanpassen

Sommige apps en diensten verwijderen locatiegegevens automatisch uit foto’s. WhatsApp bijvoorbeeld stript standaard alle metadata. Toch is het veiliger om gevoelige informatie vooraf zelf te wissen. Op een iPhone doe je dat vanuit de Foto’s-app: selecteer de foto, tik op het info-icoon of veeg omhoog. Je ziet een kaart met locatie, en via Pas aan kun je de locatie wijzigen of instellen op Geen locatie. Met Voeg een locatie toe kun je ook zelf gegevens toevoegen. Op Android is dit wat lastiger. Google Foto’s biedt geen optie om locatiegegevens te verwijderen of aan te passen als die al in de EXIF-metadata zitten. Zelf locatiegegevens toevoegen kan wel, maar slechts beperkt. Externe apps bieden dan meer mogelijkheden.

Photo Metadata Remover geeft je de mogelijkheid om een of meerdere foto’s tegelijk te strippen van locatie en andere metadata. Je kiest de bronmap en de doellocatie voor de opgeschoonde bestanden. Wil je metadata wijzigen in plaats van verwijderen, dan gebruik je een gratis app als Photo EXIF Editor - Metadata. Open een fotomap, selecteer een foto en je ziet een reeks EXIF-tags, zoals Geolocation, Captured time, Aperture en Exposure time. Tik op een tag om deze aan te passen. Bij Geolocation krijg je een kaart te zien waarop je een nieuwe locatie aanduidt, die je bevestigt met het vinkje en het diskette-icoontje.

Losse bestanden in XnView

Het is prettiger om de metadata van je foto’s op je pc te bewerken. In beperkte mate kan dat via Verkenner: klik met rechts op een foto, kies Eigenschappen, open het tabblad Details en beweeg je muis over de kolom Waarde om te zien welke items je kunt aanpassen. Voor meer mogelijkheden zijn er gratis externe tools beschikbaar. We denken bijvoorbeeld aan de uitgebreide opdrachtregeltool ExifTool, de flexibele fotobeheerder XnView MP of het Adobe Lightroom-alternatief darktable.Hier focussen we op de handigste functies binnen XnView MP. Start de tool (ook als portable versie beschikbaar) en open een foto via het menu Bestand of de ingebouwde bestandsbrowser. Icoontjes op de miniatuur tonen welke metadata aanwezig zijn (xmp, ipct-iim en exif). Helemaal onderaan vind je het tabblad Info met de metadata op aparte tabbladen. Op het tabblad Kaart bekijk je de locatie. Controleer in het menu Beeld of alle gewenste opties bij Info panelen zijn aangevinkt.

In het menu Metagegevens kies je bij Opschonen welke soorten metadata je wilt verwijderen. Andere opties, die geen verdere toelichting behoeven, zijn GPS-gegevens bewerken en Tijdstempel wijzigen. Met IPTC bewerken en XMP bewerken pas je metadata aan via meerdere tabbladen. Klik hier op Schrijven om je wijzigingen toe te passen. In het Info-paneel zul je merken dat veel aanpassingen tegelijk op zowel ITPC-IIM- als XMP-niveau doorgevoerd worden.

Batch-aanpassingen in XnView

Met XnView MP kun je metadata ook in meerdere foto’s tegelijk aanpassen of verwijderen. Open Hulpmiddelen / Reeks converteren (Ctrl+U) en voeg bestanden of een hele map toe met Bestanden toevoegen of Map toevoegen. Ga daarna naar het tabblad Acties, klik op Actie toevoegen, kies Metagegevens en selecteer een optie als IPTC-IMM/XMP, Metagegevens wissen of XMP. We gaan even uit van deze laatste. Vul de tagvelden die verschijnen naar wens in.

Op het tabblad Uitvoer bepaal je waar de gewijzigde bestanden terechtkomen (dit hoeft zeker niet de bronmap te zijn). Bevestig met Converteren om de aangepaste metadata op te slaan in de geselecteerde foto’s. Je controleert dit via het Info-paneel op het tabblad XMP (onder meer bij het onderdeel dc). Op vergelijkbare manier kun je ook IPTC-IIM-metadata aan meerdere foto’s toevoegen of aanpassen.

Metadata in audio

Net als bij foto’s kunnen ook audiobestanden metadata opslaan, in verschillende headers en op uiteenlopende manieren. Het bekendste formaat is ID3 (voornamelijk bij mp3), met informatie als titel, artiest, album, genre en jaar. De latere versie, ID3v2, ondersteunt ook songteksten, albumhoezen en eigen velden. Andere populaire formaten zijn APE en Vorbis Comments, onder meer gebruikt bij FLAC- en OGG-bestanden.

Zoals eerder genoemd zijn er verschillende praktische redenen om metadata in audiobestanden aan te passen of toe te voegen. Twee uitstekende en gratis tools hiervoor zijn TagScanner en Mp3tag. We nemen deze laatste als voorbeeld. Laat je niet afschrikken door de naam: de tool ondersteunt verschillende audio- en metadataformaten, waaronder de drie hierboven genoemde.

Losse bestanden in Mp3tag

Download en installeer Mp3tag onder Windows (eventueel als portable versie) en start de app. Sleep een audiobestand naar het hoofdvenster en selecteer het. In het linkerdeelvenster zie je de metadata zoals Titel, Artiest, Album en Jaar. In de kolom Tag verneem je het type metadata, bijvoorbeeld Vorbis Comment, ID3v2.4 of APE. Je past de metadata aan door in een tagveld te klikken en de inhoud te wijzigen of aan te vullen. Klik met rechts op het veld met het cd-icoon, kies Cover toevoegen en verwijs naar een geschikte afbeelding. Gebruik Bestand / Tag opslaan (Ctrl+S) om je wijzigingen te bewaren.

Je kunt ook metadata ophalen via online databases. Mp3tag ondersteunt standaard drie bronnen: freedb (of beter: opvolger gnudb, aangezien freedb niet langer operationeel is), Discogs en MusicBrainz. Deze opties vind je in het menu Tagbronnen. Bij het eerste gebruik van Discogs meld je je aan met een gratis account en autoriseer je Mp3tag met een code. Voor MusicBrainz en freedb is dat niet nodig, al vul je voor freedb wel bij voorkeur een (willekeurig) e-mailadres in via Bestand / Opties bij Tagbronnen / Freedb (de overige gegevens kun je ongewijzigd laten). Je kunt nu allerlei metadata, inclusief coverart, opvragen via deze bronnen.

Batch-aanpassingen in Mp3tag

Soms wil je metadata van meerdere muziekbestanden tegelijk aanpassen of toevoegen, bijvoorbeeld nummers van dezelfde cd. Dat kan ook in Mp3tag: sleep een map met nummers naar het hoofdvenster of open die via Bestand / Map toevoegen. Selecteer de bestanden die je tegelijk wilt aanpassen; met Ctrl+A selecteer je alles. In het linkerdeelvenster verschijnt dan standaard <houden> bij tagvelden die al ingevuld zijn. Laat je <houden> staan, dan wijzigt Mp3tag dat veld niet. Klik je op het pijlknopje, dan kun je <wissen> kiezen om het veld te legen, een bestaande tag selecteren of zelf iets invoeren. Bevestig ook hier met Ctrl+S om je wijzigingen op te slaan.

Je kunt metadata ook automatisch laten invullen op basis van bestandsnamen. Die bevatten soms bruikbare informatie terwijl de metatags zelf leeg zijn. Selecteer de juiste bestanden en kies Converteren / Bestandsnaam - Tag. Pas het veld Formattering aan zodat het overeenkomt met de structuur van je bestandsnamen, bijvoorbeeld %track% - %artist% - %title%. Onderaan zie je de overeenkomende tags. Klik op Voorbeeld en bevestig met OK. Het omgekeerde kan trouwens ook, via Tag - Bestandsnaam.

Metadata in documenten

Niet alleen mediabestanden bevatten metadata, dit geldt net zo goed voor ‘gewone’ documenten. Deze informatie kan bijvoorbeeld handig zijn bij het ordenen, zoals op auteur of trefwoorden, en bij het archiveren en zoeken. We beperken ons hier tot twee populaire formaten: pdf en docx. Om de metadata van een pdf te bekijken, open je die in een gratis applicatie als Adobe Acrobat Reader. Klik met rechts op het document en kies Document properties (Ctrl+D). Op het tabblad Description kun je tags invullen zoals Title, Author, Subject en Keywords.

Voor docx-bestanden kun je Verkenner gebruiken: klik met rechts op het bestand, kies Eigenschappen en blader op het tabblad Details door de metadata. Je kunt dit uiteraard ook rechtstreeks in Microsoft Word doen: open het document, ga naar Bestand, kies Info en klik op Alle eigenschappen weergeven.

Documenten bewerken

Bij docx-bestanden kun je metadata niet alleen bekijken, maar vaak ook aanpassen, zowel via Verkenner als in Word. Beweeg je muiscursor over een veld en verschijnt er een kader, dan kun je de inhoud wijzigen of wissen. Wil je meerdere metadata tegelijk verwijderen, dan kies je beter een andere aanpak. Dit kan via het tabblad

Details in het eigenschappenvenster van het bestand. Klik onderaan op Eigenschappen en persoonlijke gegevens verwijderen. In het dialoogvenster staat standaard ingesteld dat er een kopie wordt gemaakt zonder eigenschappen, maar je kunt ook de optie De volgende eigenschappen uit dit bestand verwijderen kiezen. Vink dan de gewenste metadata aan of klik op Alles selecteren, en bevestig met OK.

Je kunt ook bewerken vanuit Word: ga naar Bestand, kies Info en klik op Controleren op problemen / Document controleren. Laat alle onderdelen aangevinkt en klik op Controleren. Vervolgens kies je Alles verwijderen bij de onderdelen die je uit het document wilt halen. Rond af met Sluiten.

PDF-bestanden bewerken

Voor het gratis bewerken van metadata in een pdf-bestand gebruik je bijvoorbeeld PDF24 Creator. Start de tool na installatie. In de toolbox onderaan zie je onder meer de knoppen Remove PDFMetadata en Edit PDF metadata. Sleep een of meerdere pdf’s naar het venster. Met de eerste knop verwijder je alle metadata in één keer, met de tweede pas je velden aan zoals Title, Author, Subject en Keywords. Je kunt hiermee helaas geen eigen metadata toevoegen.

Dat kan wel met een zeldzame gratis (online-)tool zoals Sejda. Klik op Change metadata (ook Remove all metadata is hier beschikbaar), vul de gewenste velden in of klik op + Add new field, en geef een naam en waarde op. Bevestig met Add Field en Update PDF Metadata, en download de aangepaste pdf. Je kunt deze eigen velden bekijken met Acrobat Reader, via Document properties op het tabblad Custom.