Er zijn tig gratis programma's op het internet te vinden, maar jammer genoeg zit er ook veel kaf tussen het koren. Uit de honderden freewareprogrammaatjes die we bekeken maakten wij een selectie van 25 tools, met een grote verscheidenheid aan toepassingen.

Tip 01: Netwerkberichtjes

Zou je het wel handig vinden om met de andere gebruikers van je thuisnetwerk snel berichten en bestanden te kunnen uitwisselen? Een publieke messenger- of chatservice is een mogelijkheid, maar wie zich daar om privacyredenen niet zo lekker bij voelt, kan een tool als BeeBEEP inzetten. Deze tool opereert geheel serverloos, heeft geen installatie nodig en is beschikbaar voor Windows, macOS en Linux. In het programmavenster duiken meteen de namen op van de andere netwerkgebruikers. Elk bericht dat je naar een van deze personen verstuurt wordt automatisch versleuteld. Je kunt ook een wachtwoord instellen, zodat alleen de gebruikers die met hetzelfde wachtwoord bij BeeBEEP zijn aangemeld, met jou kunnen communiceren. Is iemand afwezig, dan ontvangt die het bericht - of het bestand, want dat kan ook! - zodra die zich opnieuw aanmeldt. BeeBEEP voorziet in een zoekfunctie (met trefwoorden) en houdt tevens een - afdrukbare - chatgeschiedenis bij. Het programma laat zich via plug-ins uitbreiden maar het aanbod is vooralsnog beperkt.

©PXimport

Vooraf checken

©PXimport

Tip 02: Afstandsbediening

Je bevindt je op het werk en je had graag even je computer thuis overgenomen, of omgekeerd. Of een kennis belt je op om je hulp te vragen bij een of ander computerprobleem. In beide gevallen helpt Iperius Remote jou - of je kennis - uit de

nood. Beginnen we met het laatste scenario. De bedoeling is dat beiden de tool opstarten - een installatie is niet eens vereist. Je kennis geeft aan dat die een verbinding wilt toestaan en zodra jij zijn ID en wachtwoord in je eigen programmavenster invult, kun je de computer van je kennis overnemen, inclusief bestanden uitwisselen en chatten.

Over naar het eerste scenario. Hiervoor moet je wel eerst instellen dat je ‘unattended access’ wilt toelaten, waarna de tool zich als een service in je Windows nestelt. Het volstaat nu op afstand het bijhorende ID en wachtwoord van je eigen toestel in te vullen om het systeem te kunnen overnemen.

©PXimport

Tip 03: Gedeelde link

Er bestaan verschillende gratis services waarmee je bestanden kunt delen, zoals WeTransfer. Het kan echter nog iets eenvoudiger, vinden ze bij ShareByLink. Na installatie van de tool (die overigens ook beschikbaar is voor macOS en Linux) vind je naast een bestand of map in het contextmenu van je Verkenner de optie Share file(s) online with IQ ShareByLink. Bij aanklikken verschijnt een uniek webadres voor dat item en wordt het bestand naar de servers van ShareByLink geüpload. Gaat het om een map, dan wordt de inhoud eerst gezipt.

Dat webadres geef je door aan de ontvanger, die dan 30 dagen de tijd heeft om te downloaden. Uploads mogen niet meer dan 2 GB bedragen en worden niet versleuteld, wat de dienst voor privacygevoelige data minder geschikt maakt.

Het door de ontvanger te downloaden bestand krijgt van ShareByLink overigens een aangepaste naam. Als het origineel zonsondergang.jpg heet, dan heet de download bijvoorbeeld zonsondergang_PXH75ULaP08l.jpg. Dat toevoegsel is duidelijk herkenbaar, maar als je upload zelf al een dergelijke cryptische naam had, dan wordt het wel wat lastiger voor de ontvanger dat toevoegsel te herkennen. Die ontvanger moet trouwens ook oppassen om niet op de verkeerde download-button te klikken. Want het downloadscherm bevat een Google banner-ad die regelmatig zelf ook een download-button toont. Voor hij of zij het weet komt de ontvanger dan in verwarring terecht op een site waar deze helemaal niet wil zijn.

Tip 04: AIO communicator

Maak je frequent gebruik van mail-, messenger- of chatservices en vind je het vervelend voortdurend tussen deze diensten te moeten schakelen? Geef dan Franz een kans! Franz, beschikbaar voor Windows, macOS en Linux, is een uitgeklede browser op basis van Chromium en is er specifiek op gericht je heel snel te laten verbinden met een van de 34 ondersteunde webapps, waaronder Slack, Messenger, WhatsApp, Telegram, Skype, Hangouts, TweetDeck, Inbox, Gmail, Outlook.com, Wire, ICQ, Facebook Page en LinkedIn. Het is de bedoeling dat je eerst de gewenste services aan Franz koppelt. Elke toegevoegde dienst verschijnt dan als een afzonderlijk tabblad in het programmavenster, zodat de diensten steeds maar een muisklik van je vandaan zijn. Je bepaalt ook zelf bij welke diensten je bijhorende geluiden en notificaties wilt ontvangen. Voor wie zich zorgen maakt om zijn privacy: alle verbindingen zijn automatisch versleuteld; de makers onderscheppen geen communicatie en slaan evenmin je data op.

©PXimport

Tip 05: Snelle fotoviewer

Er zijn heel wat gratis fotoviewers verkrijgbaar, maar de makers van Maverick Photo Viewer vinden dat hun tool wel erg snel, gebruiksvriendelijk, flexibel en lichtvoetig is. En daar valt eerlijk gezegd ook veel voor te zeggen. De tool is qua features en bediening geïnspireerd door oudere versies van het bekende ACD See, dat voor veel gebruikers inmiddels veel te zwaar is geworden. Indrukwekkend is dat het programma met maar liefst 36 bestandsformaten overweg kan. Wel is de interface behoorlijk minimalistisch. Zozeer zelfs dat het even zoeken was naar hoe we foto’s in de viewer kregen. Een willekeurige foto uit een fotomap naar het programmavenster slepen bleek in elk geval te werken. Maverick Photo Viewer is prima geschikt om Windows Photo Viewer te vervangen, door het te integreren met Windows Shell.

Wanneer je met de muisaanwijzer boven een foto zweeft verschijnt onderaan een menubalk van waaruit je door de foto’s kunt bladeren, gedetailleerde informatie over de foto kunt opvragen, de foto kunt roteren of schermvullend maken, enz. Vanuit het contextmenu van een getoonde foto komen nog meer opties beschikbaar, zoals (her)sorteren op diverse criteria, in- en uitzoomen, converteren en aanpassen van contrast, helderheid en gamma. Goed nieuws ook voor vingervaardige computeraars: Maverick Photo Viewer laat zich met circa 50 sneltoetsen haarfijn aansturen.

©PXimport

Tip 06: (Meer dan) fotobeheer

StudioLine Photo Basic is gratis, maar wil je er blijvend mee aan de slag dan moet je je wel gratis registreren binnen de 30 dagen. Een van de hoofdcomponenten is een fotobeheermodule, waarbij je zelf beslist of je de geïmporteerde foto’s naar een interne database kopieert of alleen met een koppeling naar de originele foto’s wilt werken. Die foto’s kun je dan in miniatuur of schermvullend bekijken, of in de vorm van een diashow. Naast de EXIF- en IPTC-metadata kun je ook eigen tags aan de foto’s hangen en op basis hiervan kun je dan makkelijk naar foto’s zoeken.

Een ander belangrijk onderdeel van dit programma zijn de 13 bewerkingstools en 15 effecten. Nagenoeg al deze tools en effecten laten zich eenvoudigweg aansturen door middel van schuifknoppen. Het is ook handig dat je foto’s in de gewenste resolutie met een paar muisklikken richting je e-mailclient stuurt. Een leuk extraatje is nog dat je een fotoselectie moeiteloos omzet in een webgalerij. Die upload je vervolgens naar een eigen webserver of je gebruikt daarvoor de gratis 1 GB-webruimte die de ontwikkelaars van deze tool aanbieden.

©PXimport

Tip 07: Vectorieel ontwerpen

Vectr is een vectorieel tekenprogramma – iets als Adobe Illustrator dus, maar dan (veel) minder ambitieus, bekend of duur. Het is beschikbaar als webservice, maar ook als desktopprogramma voor Windows, macOS en Linux. Na je aanmelding kun je aan de slag. Dat doe je met behulp van een gereedschapskist, met ‘klassieke’ tools als de rechthoek (al dan niet met afgeronde hoeken), ellips, pen of potlood (onder meer voor Bézier-curven), tekst en een reeks vooraf klaargemaakte vormen zoals een driehoek, ster, vergrootglas enz. Het is overigens ook mogelijk eigen afbeeldingen en foto’s te importeren. Zodra je het gewenste object selecteert kan je het in de gewenste grootte op het canvas uittekenen. Vanuit een afzonderlijk paneel pas je desgewenst de achtergrondkleur (al dan niet met verloopkleuren), randdikte en -kleur, schaduw en transparantie aan. Het is ook mogelijk meerdere canvassen en ontwerpen tegelijk te openen in het programma. Je ontwerp kun je delen via Facebook of Twitter, of downloaden in jpg-, png- of svg-formaat.

©PXimport

Tip 08: Fotoresoluties

De functionaliteit van Dimensions 2 Folders mag dan erg beperkt zijn, voor wie zijn foto’s wil ordenen op basis van de resolutie (grootte) is het een uitgelezen tool. Het portable programma laat zich vanuit een enkel venster bedienen. Hier leg je de zowel de bronmap van je foto’s als de bestemmingsmap vast. In principe kan dat volstaan om met één druk op de knop alle foto’s in submappen onder te brengen, waarbij alle foto’s met een identieke resolutie (bijvoorbeeld 1920 x 1080) in dezelfde map terechtkomen. Die resoluties zie je trouwens weer terug in de mapnamen.

Je kunt de tool echter op diverse manieren bijsturen. Zo bepaal je zelf of submappen van de bronmap in de operatie meegenomen worden, of foto’s tijdens het herordenen moeten gekopieerd of verplaatst worden, en of de tool zowel de breedte als de hoogte van de foto’s in aanmerking moet nemen of slechts één van beide dimensies. Het is ook mogelijk alleen naar specifieke, zelf op te geven resoluties te laten zoeken en de andere foto’s te negeren. Of je laat het programma alleen kijken naar de beeldverhouding in (16:9 bijvoorbeeld) in plaats van naar de eigenlijke resolutie.

Tip 09: Snelle screencasts

Bij sommige tools worden we blij van de vele functies die het aanbiedt. Bij VClip is dat eigenlijk andersom en zijn we vooral gecharmeerd van de eenvoud van het programma. We kennen namelijk geen andere tool die zich zo makkelijk laat bedienen voor het maken van screencasts (filmpjes van wat er op je scherm gebeurt). Wanneer je het portable programma opstart verschijnt een verplaatsbaar en schaalbaar venster waarvan je het transparante gedeelte moet positioneren boven het schermdeel dat je in je screencast wilt opnemen. De tool is compatibel met HiDPI-schermen en diverse schalingsniveaus. Standaard wordt ook het geluid mee opgenomen dat uit je luidsprekers komt. Je hoeft nu alleen nog maar de opname-knop in te drukken waarbij je wel nog de gewenste framerate kunt aangeven (15, 25 of 30 frames per seconde). Zodra je de opname beëindigt kun je die bewaren in de bestandsformaten avi, gif, mp4, ogg of webm.

En over (animated) gif-bestandjes gesproken: dit ouderwetse bestandstype is weer helemaal hip. De maker vanVClip biedt op dezelfde site diverse leuke animated-gif-tooltjes aan, waarvan vooral GifCam de moeite waard is. Bekijk die dus ook gelijk even als je er toch bent.

©PXimport

Tip 10: Audiostroom

Soms maak je een audio-opname of bots je op een leuk muzieknummer waarvan je het leuk zou vinden om dat naar een upnp/dlna-apparaat in je woning te streamen. Om daar een heuse mediastreamer voor op te zetten is wat overkill, maar met Stream What You Hear hoeft dat ook niet. Meteen na de installatie kun je al aan de slag (wel even je firewall geruststellen). Stem bijvoorbeeld je browser af op een of andere YouTube-muziekclip en speel die af. Over naar het beoogde upnp/dlna-apparaat (of een Windows Media Player op een van je andere pc’s). Als het goed is vind je hier Stream What You Hear terug en kun je de audio beluisteren. Standaard wordt de audio als MP3 (48000 Hz, 16 bit, stereo, 192 Kbit/s) doorgestuurd, maar je kunt ook het PCM/L16-formaat kiezen. Leuk is nog dat je ook audio van een ingevoerde url kunt streamen (http live streaming) en dat je audio van je lokale pc als mp3 kunt opnemen (Record What You Hear), waarna je die eveneens kunt streamen (of gewoon opslaan als bestand). Op de website van de makers staat met welke apparaten de tool compatibel is.

©PXimport

Tip 11: Bewakingscamera

Wie zijn ip-camera of webcam wil omturnen tot een heuse bewakingscamera heeft aan Netcam Studio een solide en semiprofessionele tool. Allereerst start je de servermodule op waarin je de gewenste videobronnen aangeeft. In de gratis versie zijn dat er maximaal twee en verschijnt er op de beelden ook een bescheiden watermerk – maar alle functies uit de betaalde variant zijn voor het overige wel aanwezig. Zo kun je vanuit een ‘rule manager’ heel nauwkeurig de acties vastleggen die moeten worden uitgevoerd onder bepaalde omstandigheden. Dat kan bijvoorbeeld bewegings- of geluidsdetectie zijn, waarna automatisch de beelden moeten worden opgenomen of een e-mail moet worden verstuurd. In een ingebouwde ‘scheduler’ kun je aangeven wat op welke tijdstippen actief moet zijn, zoals bewegingsdetectie alleen buiten kantooruren.

Je kunt de beelden en de bibliotheek met opnames ook op elk moment op afstand bekijken vanaf een clientmodule, die ook beschikbaar is voor Android en iOS en als webapp. Via een ingebouwde module voor gebruikersbeheer leg je bovendien haarfijn vast wie wat mag doen op welke camera(‘s).

©PXimport

Tip 12: Tabbladen (1)

Wanneer je voor een of ander project de hele tijd heen en weer moet schakelen tussen enkele programma’s zoals bijvoorbeeld een spreadsheet, een tekstdocument en een website, dan kom je al snel schermruimte tekort. Met TidyTabs kan het ook een stuk compacter. Je brengt al deze toepassingen gewoon onder in hetzelfde programmavenster, elk op een ander tabblad. Om het venster van de ene applicatie als tabblad in het venster van een andere toepassing te krijgen houd je de muisaanwijzer boven de linkerbovenhoek van het eerste venster waarna je het versleept naar de bovenrand van de andere toepassing. Je kunt deels zelf het uiterlijk en het gedrag van de tabbladen bepalen. Zo kun je bijvoorbeeld aangeven hoe transparant je zo’n tabblad wilt. Houd wel rekening met enkele beperkingen in de gratis versie: die werkt slechts binnen één monitor, met maximaal drie applicaties tegelijk en het is niet mogelijk tabbladen te hernoemen of te verplaatsen.

©PXimport

Tip 13: Tabbladen (2)

Met deze tip blijven we nog even bij tabbladen. Deze keer beperken we ons echter tot MS Office-applicaties. In deze kantoorsuite verschijnt elk nieuw geopend document namelijk in een afzonderlijk miniatuurvenster op de Windows taakbalk. Office Tabs zorgt ervoor dat die documenten voortaan als tabbladen binnen hetzelfde programmavenster te zien zijn. Tijdens de installatie moet je even aangeven of je met Office 2003-2010 of met een hogere versie werkt, zoals Office 2016 of Office 365. Je geeft tevens aan in welke applicaties je met tabbladen wilt werken: Word, Excel en/of PowerPoint. Via het mee geïnstalleerde Office Tab Center kun je heel nauwkeurig aangeven hoe de tabbladen in de Office-applicaties zich moeten gedragen en hoe die er moeten uitzien. Je stelt bijvoorbeeld zelf de sneltoetsen in om een tabblad te selecteren of te verbergen en je geeft aan wat er gebeurt wanneer je op een tabblad (dubbel)klikt.

Tip 14: Schermafbeeldingen

Windows voorziet weliswaar in een Knipprogramma voor schermafdrukken, maar de opties zijn beperkt. Met SniPaste daarentegen komt een heel scala aan bewerkingsmogelijkheden naar boven. Zodra je op F1 drukt verandert je muisaanwijzer in een kruisje met in het kielzog een paneel dat als vergrootglas fungeert en je onder andere ook de schermcoördinaten en de rgb-kleuren van dat punt meedeelt. Ga je met dit kruisje over een bepaald object, zoals een venster, knop, menu of balk, dan zal SniPaste dat object automatisch selecteren. Maar uiteraard kun je ook een ander (rechthoekig) schermgebied selecteren door er met het kruisje over te slepen.

Als je de selectie gemaakt hebt verschijnt een knoppenbalk met verschillende bewerkingsmogelijkheden. Je kunt bijvoorbeeld allerlei vormen op je schermafbeeldingen tekenen en die van een opvulkleur voorzien. Een markeerstift en een teksttool ontbreken evenmin. SniPaste laat je bovendien toe bepaalde delen wazig te maken. Je afbeelding kun je naar het klembord kopiëren, maar ook bewaren als bmp, jpg of png. Verder zijn er nog een reeks instelbare sneltoetsen, bijvoorbeeld om je selectie tot op de pixel nauwkeurig te positioneren of om een wachttijd in te stellen.

©PXimport

Tip 15: Extra scherm

Zit je af en toe krap in de schermruimte maar wil je geen aparte tweede monitor, dan kun je Spacedesk overwegen. Dit programma zorgt er voor dat het scherm van een tweede pc of laptop als een extra, virtuele monitor voor je andere systeem fungeert. De tool werkt volgens een client/servermodel. Je installeert eerst de serversoftware op je hoofd-pc. Die bestaat uit een Windows service (zodat die op de achtergrond actief blijft) en een speciale driver die ervoor zorgt dat zo’n tweede scherm als een virtuele monitor in Windows ter beschikking komt. Aan clientzijde heb je de keuze tussen twee methodes: of je gaat voor een heuse Windows-applicatie, of je kiest voor een html5-client die vanuit je browser opereert.

Het is in elk geval de bedoeling dat je in de clientmodule het ip-adres van de pc met de servermodule invult. Dat werkt zolang server en client al dan niet draadloos met hetzelfde netwerk zijn verbonden. Er zijn verder nog een aantal instellingen beschikbaar, zoals een hogere resolutie, meer kleuren en de keuze tussen het dupliceren of uitbreiden van het primaire naar het virtuele scherm.

©PXimport

Tip 16: Pdf’s

Wie pdf hoort, denkt spontaan aan Adobe Reader. Alleen is deze tool nogal zwaar, niet bepaald karig met systeembronnen en bovendien een gewilde prooi voor exploits. Er zijn echter degelijke alternatieven, zoals het relatief onbekende Gaaiho PDF Reader. Deze tool biedt een aantal aantrekkelijke extra’s. Zo is het mogelijk op willekeurige plaatsen in je document bladwijzers toe te voegen voor snelle navigatie. Er staat ook een heel arsenaal aan andere tools voor je klaar: je kunt eigen tekst(kaders) toevoegen, eigen stempels, handtekeningen, geometrische figuren, memoblaadjes, call-outs, enz. Het is zelfs mogelijk externe documenten en geluidsfragmenten aan een pdf-document te hangen. Een conversietool (bijvoorbeeld pdf naar Word of naar jpg) is er ook, maar die blijkt weinig meer dan een link naar een online service. De ingebouwde pdf-manager maakt wel een en ander goed. Die doorzoekt je schijf naar pdf-documenten en presenteert die in een lijst, inclusief een flexibele zoekfunctie met voorbeeldweergave.

©PXimport

Tip 17: Diagrammen

Informatie die op een of andere manier logisch samenhangt wordt meteen een stuk begrijpelijker als je die visualiseert. Dat kan perfect met yEd Graph Editor, beschikbaar voor Windows, macOS, Linux en als webapplicatie. In eerste instantie is het canvas natuurlijk leeg, maar dankzij een rijk gevulde objectenbibliotheek, met rubrieken als Shape Nodes, Edge Types, People, Computer Network, Flowchart enz., krijg je die snel gevuld. Ook bij complexe ontwerpen behoud je altijd goed het overzicht, dankzij een compleet miniatuuroverzicht, een paneel dat inzoomt op het geselecteerde object en de daarmee verbonden objecten, en een hiërarchische boomstructuur van je objecten. Verder zorgt een slim algoritme ervoor dat je objecten zich altijd optimaal positioneren ten opzichte van elkaar. Meerdere ontwerpen tegelijk openen kan ook: elk ontwerp krijgt dan zijn eigen tabblad. Je kunt je ontwerp naar diverse formaten exporteren, waaronder graphml(z), (x)gml, tgf en ygf. Het is ook mogelijk GED-bestanden te importeren, maar voor genealogische structuren kun je toch beter aankloppen bij tip 25 hieronder.

©PXimport

Tip 18: Snelle macro’s

Je zou ervan versteld staan hoeveel repetitieve taken je op een pc uitvoert, zoals het intikken van je e-mailadres, het surfen naar een favoriete site of het opstarten van een programma. Met Macro keys kun je dergelijke handelingen in een sneltoets of tekenreeks opslaan, zodat je die veel sneller kunt uitvoeren. Het programma bevat drie tabbladen en is erg gebruiksvriendelijk. Op het eerste tabblad definieer je tekstmacro’s, zodat je bijvoorbeeld maar in een willekeurige applicatie iets als ‘,e’ hoeft in te tikken om die tekstmacro automatisch door je volledige e-mailadres te zien vervangen. Met behulp van een virtueel toetsenbord kun je hierin ook speciale toetsen als PgUp, Tab enz. opnemen.

Op een volgende tabblad leg je de sneltoetsen vast waarmee je een programma wilt opstarten, een map, station of document wilt openen, een site wilt bezoeken of een bepaalde persoon wilt e-mailen.

Ten slotte is er ook een tabblad waarin een geschiedenis van de inhoud van het Windows-klembord wordt bijgehouden, zodat je met een bepaalde sneltoets (zoals /c06) snel een specifiek item kunt plakken. Deze laatste functie bleek echter niet altijd goed te werken.

©PXimport

Tip 19: Tablet-view

Vind je het startscherm van je smartphone of tablet handig om snel apps op te kunnen starten en zie je zoiets ook wel voor je Windows-bureaublad zitten? Met PaperPlane kan dat! Na de installatie hoef je de F12-toets of een andere, zelf in te stellen sneltoets maar in te drukken om tussen je vertrouwde bureaublad en de pictogramweergave van PaperPlane te schakelen. Omschakelen kan trouwens ook door op een lege plek in je bureaublad te dubbelklikken. Handig is ook dat je meerdere pictogrammen in één mapje kunt onderbrengen, net zoals op je smartphone dus. Uiteraard kun je ook zelf nieuwe snelkoppelingen creëren naar een applicatie, bestand, map of webadres. Kan één scherm niet al je pictogrammen huisvesten? Geen nood, PaperPlane kan overweg met virtuele bureubladen en verder is er nog een ingebouwde zoekfunctie. Kijk zeker ook even het instellingenvenster van de tool na, want hier kun je tig opties aanpassen.

©PXimport

Tip 20: Wifi-analyse

Thuis kunnen internetten via een wifi-verbinding is comfortabel, althans wanneer de verbinding vlot en betrouwbaar werkt. Immers, een naburig netwerk kan je verbinding storen, of je draadloze router is wellicht niet optimaal gepositioneerd. NetSpot, beschikbaar voor macOS en Windows, maakt je dat snel duidelijk. De tool biedt twee modi operandi aan, op afzonderlijke tabbladen.

Op het ene tabblad krijg je een realtime overzicht van alle gedetecteerde draadloze netwerken, met informatie als (B)SSID, signaalsterkte (in grafieken en in dBM-waarden), wifi-band, kanaal, kanaalbreedte, beveiliging en netwerkmodus (802.11ac bijvoorbeeld).

Op het andere tabblad kun je een heuse site survey uitvoeren. Je laadt bijvoorbeeld het grondplan van je kantoor of woning-met-tuin in en je wandelt rond met je NetSpot-laptop. Tijdens je rondgang duid je regelmatig aan waar je je precies bevindt. Na afloop tekent NetSpot dan een heatmap uit zodat je een goed inzicht krijgt in de signaalsterkte op elke locatie. Op basis hiervan kun je je draadloze router dan eventueel een betere plaats geven.

©PXimport

Tip 21: Extra controle

Je hebt als het goed is een up-to-date antivirusprogramma draaien, maar het kan nooit kwaad je systeem af en toe extra te laten controleren op allerlei ongein. ZHPCleaner is een tool die het in eerste instantie op hijackers, nukkige toolbars en adware heeft gemunt. De werking is heel eenvoudig. In feite hoef je weinig meer te doen dan op de knop Scanner te drukken en het oordeel af te wachten. Als je goed toekijkt kun je min of meer volgen welke systeemonderdelen worden gescand, zoals je browsers, registeronderdelen, services, bepaalde (systeem)mappen, firewallregels enz. Een tellertje vertelt je hoeveel verdachte items er gevonden zijn. Na afloop krijg je dan een totaaloverzicht evenals de locaties waarin die items zich hadden genesteld. Vanuit het contextmenu kun je meer feedback krijgen. Hiervan kun je trouwens ook een rapport in txt-format opvragen. Via de Repareer-knop kun je dan selectief items verwijderen. Die zijn netjes verdeeld over tabbladen als bestand, map, sleutel, browser enz. Ondanks de Engels klinkende naam van de maker gaat het om een Fransman. Dat zie je terug in het enigszins gebrekkige Engels. Maar dat doet niets af aan de software zelf.

©PXimport

Tip 22: Meervoudige encryptie

De beste manier om data tegen onbevoegden te beschermen blijft nog altijd stevige encryptie. Met Challenger, van Duitse origine en ook als portable tool te gebruiken, kun je zowel afzonderlijke bestanden en mappen, als alle bestanden van een station versleutelen. Het werkingsprincipe komt aanvankelijk wel wat ongewoon over. De tool werkt namelijk met acht ‘kanalen’, wat zoveel betekent als: je kunt data met acht verschillende wachtwoorden afschermen. Zo kun je bestanden voor strikt eigen gebruik met kanaal (wachtwoord) A versleutelen, en bestanden die je met bepaalde medewerkers wilt delen bijvoorbeeld met kanaal C. Overigens is het wel zo dat wie de wachtwoorden van kanaal A of B kent extra mogelijkheden heeft (het initiële standaardwachtwoord is hier trouwens ‘Berlin’). Die kan namelijk wachtwoorden van andere kanalen wijzigen of verwijderen, en ook andere instellingen van Challenger aanpassen. Houd er wel rekening mee dat de gratis versie van Challenger je data met 128-bits versleutelt, waar de betaalde versie 256-bits gebruikt. Let er ook op dat Challenger de originele bestanden verwijdert zodra er een versleutelde versie van is gecreëerd, maar deze instelling is gelukkig wel aanpasbaar.

©PXimport

Tip 23: Versleuteld & virtueel

Net als Challenger hierboven is ook EncFS MP een encryptietool, maar de opzet ervan is wel helemaal anders. Met EncFS MP is het de bedoeling dat je op je lokale schijf eerst een lege map creëert. Dat kan bijvoorbeeld een submap zijn van de synchronisatiemap van een cloud-opslagdienst als OneDrive, Dropbox of Google Drive. Vervolgens geef je aan dat je de toekomstige inhoud van die map wilt versleutelen. Standaard is dat met AES 192-bits, maar de encryptiemethode is instelbaar. Nadat je een stevig wachtwoord hebt toegekend kun je aan deze map een stationsletter koppelen. De bedoeling mag duidelijk zijn: deze map duikt dan even later als een virtueel station in je verkenner op. Alles wat je hier opslaat wordt automatisch versleuteld, maar zolang het virtuele station (na het invullen van je wachtwoord) gekoppeld blijft, is de inhoud toegankelijk. Zodra het station ontkoppeld is blijven alleen nog versleutelde data achter. EncFS MP is beschikbaar voor Windows en macOS.

©PXimport

Tip 24: Driverupdates

Doet een programma of je systeem nukkig dan heeft dat soms te maken met verouderde stuurprogramma’s. Je doet er daarom goed aan regelmatig te checken of alle drivers wel helemaal up-to-date zijn. Een tijdrovende klus, maar niet als je SnailDriver inzet. De werking is uiterst eenvoudig. Installeer de tool, start die op en druk op de Scan-knop. SnailDriver toetst je eigen drivers nu aan een database van meer dan 300.000 (!) stuurprogramma’s. Dat gebeurt trouwens verrassend snel en na afloop toont het programma je een lijst met drivers die blijkbaar niet up-to-date zijn. Je verneemt de naam van de driver en de producent, de geïnstalleerde en de actuele versie. Tenzij je het vinkje naast specifieke drivers weghaalt worden alle drivers uit de lijst geüpdatet zodra je de Update-knop indrukt. Na deze updateronde krijg je dan een overzicht van de geüpdatete stuurprogramma’s te zien. Standaard creëert SnailDriver eerst een systeemherstelpunt, maar dat blijkt niet (altijd) te werken. Je kunt dus het beste zelf eentje aanmaken voor je zo’n update laat uitvoeren.

©PXimport

Tip 25: Familiestamboom

Ben je geïnteresseerd in genealogie en zou je graag een stamboom van je familie uittekenen, dan zijn er twee obstakels te overwinnen: informatie opsporen en alles in een overzichtelijke hiërarchie uittekenen. Voor dit laatste kun je gelukkig een beroep doen op My Family Tree, dat na de installatie van een taalpakket ook in het Nederlands te gebruiken is. De hoeveelheid informatie die je kunt toevoegen is overweldigend. Uiteraard zijn dat de namen, geboorte- en sterfdatums, evenals de relaties tussen de verschillende personen. Maar je kunt bijvoorbeeld ook de geboorte- of woonplaats vermelden (inclusief ingebouwde kaart) en documenten, foto’s en zelfs filmpjes aan een persoon koppelen.

Standaard krijg je een stamboom uitgetekend van de ganse familie, maar via een miniatuurpaneel kan je ook snel in- en uitzoomen op de boomhiërarchie. My Family Tree blinkt bovendien uit in de rapportering. Er zijn rapporten over een persoon, over een familie of over een specifiek onderwerp, zoals verjaardagen of huwelijksaangiftes. Je bepaalt telkens zelf wat je precies te zien wilt krijgen in zo’n (html-)rapport. Om Murphy voor te blijven voorziet het programma in diverse back-up en exportmogelijkheden.

©PXimport

D-Link heeft twee nieuwe apparaten aangekondigd voor gebruikers die onderweg, thuis of op tijdelijke locaties een snelle en stabiele internetverbinding nodig hebben: de DWM-222W 4G LTE AX300 Wi-Fi 6 USB-adapter en de F518 5G NR AX1800 Wi-Fi 6 mobiele hotspot.

De DWM-222W is een compacte, lichtgewicht USB-adapter die direct toegang geeft tot mobiel internet via 4G LTE. Het apparaat biedt downloadsnelheden tot 150 Mbps en uploadsnelheden tot 50 Mbps. Dankzij Wi-Fi 6-technologie kunnen maximaal acht apparaten tegelijkertijd verbinding maken met snelheden tot 286 Mbps. De adapter heeft een ingebouwd simkaartslot en interne antennes, evenals WPA3-beveiliging en een ingebouwde firewall voor goede bescherming. Door de USB plug-and-play-functionaliteit is het een praktische oplossing voor reizigers, studenten en thuiswerkers die snel en eenvoudig internet nodig hebben.

De F518 hotspot gaat verder door 5G-internet te combineren met Wi-Fi 6 AX1800. Met downloadsnelheden tot 2,6 Gbit/s en ondersteuning voor maximaal zestien gelijktijdige verbindingen is dit apparaat geschikt voor intensieve toepassingen zoals HD-streaming, online gaming en professionele videoconferenties. De F518 heeft een 8000 mAh-batterij die tot zestien uur meegaat en kan ook dienst doen als powerbank via de USB-C Power Delivery-poort. Hiermee kunnen smartphones, tablets en andere apparaten worden opgeladen terwijl de hotspot in gebruik is.

Beide nieuwe producten zijn ontworpen met het oog op flexibiliteit en betrouwbaarheid. Ze kunnen dienen als noodoplossing bij internetproblemen, als veilige verbinding tijdens zakenreizen of als tijdelijk netwerk voor een evenement. De DWM-222W USB-adapter en de F518 mobiele hotspot zijn nu verkrijgbaar in Europa via onder meer Kieskeurig.nl.

.

Of het nu voor presentaties, wenskaarten, avatars, reels, stickers of video's zijn, met 2D-animaties breng je alles tot leven. In dit artikel maak je kennis met een paar toegankelijke en overwegend gratis tools waarmee je snel leuke animaties kunt maken.

Lees ook: 4 daadwerkelijk handige AI-functies voor je smartphone

✍🏻 PowerPoint

PowerPoint: animatiepad

Zolang je het subtiel houdt, kan een kleine animatie in je presentatie een leuke gimmick zijn. We starten met PowerPoint, omdat veel mensen Microsoft Office gebruiken. We tonen eerst hoe je eigen animatiepaden gebruikt.

Ga naar Invoegen / Afbeeldingen / Online afbeeldingen, kies bijvoorbeeld Dieren en klik eventueel op het filtericoon om alleen Illustraties te tonen. Selecteer een figuur, plaats die op je dia en ga naar Animaties. Open het Animatiedeelvenster, klik op Animatietoevoegen en scrol naar Animatiepaden, waar je Aangepast kiest. Teken met de muis het gewenste bewegingspad, dat je ook deels buiten het zichtbare diagebied kunt laten lopen.

Bekijk het resultaat via de knop Afspelen vanaf. Dubbelklik op de animatie in het deelvenster en stel effecten in zoals Einde stuiteren, Automatisch omkeren of Geluid (bij Ander geluid kies je een eigen wav-bestand). Op het tabblad Tijdsinstelling kun je onder meer de duur instellen (standaard 2 seconden). Bevestig met OK.

PowerPoint: morphing

Morphing is een techniek die dicht tegen animatie aan leunt: je laat objecten vloeiend overgaan van de ene naar de andere dia.

Plaats een afbeelding op een dia, rechtsklik op de miniatuur en kies Dia dupliceren. Selecteer de tweede dia en verplaats of schaal de afbeelding, of pas de kleur aan (bijvoorbeeld via Afbeeldingsindeling /Kleur).

Open het tabblad Overgangen en kies Morphing bij Overgang naar deze dia. Bekijk het resultaat. Wil je de animatieduur aanpassen, selecteer dan opnieuw de tweede dia en stel op het tabblad Overgangen een andere duur in bij Tijdsinstellingen.

✍🏻 Krita

Krita: achtergrondlaag maken

Voor we met specifieke animatietools aan de slag gaan, tonen we hoe je met veelzijdige teken- en schilderprogramma's ook leuke 2D-animaties maakt. We gaan hier uit van het uitstekende gratis, opensource Krita (beschikbaar voor meerdere platformen). Download en installeer de software, en start deze op.

Ga naar Bestand, kies Nieuw en stel een geschikte afbeeldingsgrootte en resolutie in. Bevestig met Aanmaken. Open daarna het tabblad Venster en kies Werkruimte /Animation om de juiste vensters te laden.

Stel dat je een tekening, zoals een stripfiguur, over een realistische achtergrond wilt laten bewegen. Selecteer dan via de Verkenner een geschikt afbeeldingsbestand (bijvoorbeeld een foto), versleep dit naar het canvas en kies Als nieuwe bestandslaaginvoegen. In het Lagen-venster (links) zie je dat dit op de Achtergrond-laag terechtkomt. Klik op het hangslotje om deze laag vast te zetten.

Krita: figuur maken

Nu plaats je een animatiefiguur op de achtergrond. Dat kan op twee manieren: zelf tekenen of importeren.

Wil je zelf tekenen, maak dan eerst een extra laag aan: klik op het pijlknopje naast de plus linksonder in het Lagen-venster en kies Tekenlaagtoevoegen. Gebruik daarna de knoppenbalk om aan de slag te gaan met penseel, vrij pad, Bezierkromme of geometrische figuren. Je kiest de kleuren in het Palet-venster.

Wil je een bestaande figuur gebruiken (zoals een AI-gegenereerde Ghibli-animatie), dan importeer je deze eenvoudig. In het kader Transparantie lees je hoe je een storende achtergrond verwijdert. Versleep het bestand met de animatiefiguur naar het canvas en kies deze keer Als nieuwe laag invoegen. Dubbelklik op de laag en geef bijvoorbeeld de naam Animatiefiguur.

Wat je op deze laag tekent of invoegt, kun je altijd aanpassen. Gebruik de selectiegereedschappen rechts op de knoppenbalk: je kunt met de vrije hand rond een figuur tekenen (met Ctrl+Shift+A verwijder je een selectie). Klik op de knop Transformeer eenlaag of selectie om te positioneren en schalen. Houd hierbij de Shift-toets ingedrukt om de geometrische verhoudingen te bewaren. Je kunt ook specifieke delen selecteren en die verwijderen met de Delete-toets, of je gebruikt de knop Gum-modusinstellen en 'tekent' met de gum.

Krita: animatie

Tijd om de figuur te animeren via de Tijdlijn van animatie onderaan. Selecteer de laag met de animatiefiguur en rechtsklik op het oranje vakje op frame 0. Kies Blanco frame aanmaken. Rechtsklik dan op frame 1 en kies Gedupliceerde frame aanmaken. Beide frames bevatten nu dezelfde grafische inhoud. Je kunt ook Vasthoudframes kiezen om de figuur meerdere frames lang te behouden.

Om de figuur te verplaatsen in frame 2, selecteer je dat frame en gebruik je de Transformeer-knop zoals eerder beschreven. Je herhaalt dit op frame 3, 4 enzovoort om de beweging voort te zetten.

Klik op het lamp-icoontje links van frame 0 om de functie 'onion skin' te activeren. Gebruik je daarna de afspeelknoppen bovenaan de tijdlijn, dan zie je de vorige frames in oranje en de volgende in groen. Dit helpt om de beweging precies af te stemmen.

Je kunt ook animeren door delen van de figuur te wissen en met het penseel een aangepaste vorm te tekenen. Of door bijvoorbeeld onderdelen een andere kleur te geven.

Sla je project regelmatig op als Krita-document (*.kra).

Krita: export

Is je animatie klaar, dan wil je die natuurlijk in een geschikt formaat bewaren. Open Bestand en kies Animatie renderen. Geef het eerste en laatste frame op. Je zou kunnen kiezen voor Als afbeeldingensequentie exporteren, maar dan krijg je elk frame als apart afbeeldingsbestand (je kiest zelf het type), wat waarschijnlijk niet de bedoeling is.

Kies daarom Als video exporteren en stel het gewenste formaat in bij Renderen als. Je hebt keuze uit onder meer Matroska-video, MPEG4-video, WebM Video, maar ook GIF-afbeelding of Geanimeerde PNG-afbeelding.

Via het knopje met de drie puntjes open je meer opties. Geef ook de gewenste breedte en hoogte op, en stel de snelheid in via FPS (frames per seconde).

✍🏻 Pencil2D 

Pencil2D: interface

Een tool als Krita is ideaal als je animatie wilt combineren met eigen digitale schilderwerk en soortgelijke creaties. Heb je een eenvoudigere animatie voor ogen, dan kun je beter kiezen voor een intuïtieve animatietool als het gratis en opensource Pencil2D Animation (beschikbaar voor Windows, macOS en Linux).

Pak het zip-bestand uit en start het portable pencil2d.exe. Open het menu Vensters en vink bij voorkeur alle opties aan. Linksonder op de Timeline kun je via de groene plusknop meerdere lagen toevoegen: Bitmap (voor pixeltekeningen), Vector (voor strakke lijnen), Camera (voor zichtveldbeweging) en Geluid (voor audio). Net boven de tijdlijn vind je het fps-veld, waarin je de afspeelsnelheid van de frames instelt (bijvoorbeeld 12 fps).

We houden het hier eenvoudig: we tekenen zelf een achtergrond (zoals een straat) en laten daarop een fotorealistische afbeelding (zoals een auto) bewegen.

Weet dat je met de Hand-tool het canvas kunt verschuiven en dat je met het scrolwiel snel kunt in- en uitzoomen.

Pencil2D: frames

We starten met de achtergrond. Kies eerst Nieuwe vectorlaag of Nieuwe bitmaplaag. Vector is geschikt voor strakke lijnen zonder kartelranden bij uitvergroting, bitmap gebruik je als je kleurrijke of lossere figuren wilt tekenen. Het is ook mogelijk je vectorfiguren op een afzonderlijke bitmaplaag in te kleuren.

Afhankelijk van het laagtype maak je de achtergrond met tools als Pencil, Pen, Polyline, Brush of PaintBucket.

Klaar? Maak dan een nieuwe bitmaplaag voor je animatiefiguur. Je kunt bijvoorbeeld een foto importeren met transparante achtergrond (zie ook kader Transparantie). Ga naar Bestand / Importeren / Afbeelding en kies bijvoorbeeld Center of canvas (0,0).

Om de afbeelding te schalen, trek je een kader met de Select Tool en gebruik je de Move tool om het object te verplaatsen en te schalen (houd Shift ingedrukt om de verhoudingen te behouden).

Selecteer de figuur en kies Bewerken / Kopiëren (Ctrl+C) om deze te kopiëren. Klik op het groene plusknopje bij Keys (boven de tijdlijn) en selecteer het tweede frame op de laag met je figuur. Je ziet nu dat de figuur uit frame 1 half transparant wordt. In het venster Onion Skins (linksonder) klik je op het rode lampje om eerdere frames rood te tonen, en op het blauwe om latere frames blauw te tonen.

Plak met Ctrl+V het object in frame 2 en verplaats en/of schaal het naar wens. Bevestig met Enter. Herhaal dit voor de volgende frames tot je animatie klaar is.

Pencil2D: audio en export

Je kunt ook geluid aan je animatie toevoegen. Kies daarvoor eerst Nieuwegeluidlaag. Selecteer deze laag en haal een kort audiofragment op via Bestand / Importeren /Geluid. Een geschikt bestand vind je mogelijk op een site als FreeSound (aanmelden vereist).

De audio strekt zich vaak over te veel frames uit, maar bij Bereik, net boven de tijdlijn, bepaal je eenvoudig het begin- en eindframe.

Is alles in orde, ga dan naar Bestand en kies Exporteren. Je kunt kiezen uit opties als Film en Animated GIF, al dan niet met ingeschakelde loop. Bij beide kun je eronder ook de resolutie en het framebereik instellen.

✍🏻 Pivot Animator

Pivot Animator: achtergrond toevoegen

De gratis tool Pivot Animator is te leuk om niet even kort voor te stellen. Hiermee maak je animaties met grappige stokfiguren. We gaan uit van versie 5. Op de site vind je overigens ook handleidingen. Klik tijdens de installatie op Skip All om extra software te vermijden. Stel bij de eerste opstart de taal in, waaronder Dutch. Je ziet meteen een poppetje, maar dat kun je verwijderen met het rode kruisje.

Laten we eerst een achtergrond toevoegen. Ga naar Bestand, kies Achtergrond laden en selecteer een geschikt afbeeldingsbestand (bijvoorbeeld een AI-gegenereerde afbeelding). Klik daarna op Dia toevoegen om een extra frame te maken.

Klik nu op Plaats figuur en sleep dit via het oranje draaipunt naar de gewenste beginpositie, of gebruik de pijltoetsen. Met de Alt-toets kun je een rood draaipunt gebruiken om de figuur te schalen of te roteren rond dat punt. Houd je Ctrl ingedrukt, dan maak je een lijnsegment korter of langer. Bevestig met Dia toevoegen.

Pivot Animator: animatie

Je kunt ook extra figuren toevoegen en met Ctrl+A of door een rechthoek rond de figuren te tekenen alles in één keer selecteren en verplaatsen. Via de knopjes links plaats je geselecteerde figuren meer naar de achtergrond of voorgrond (houd Ctrl ingedrukt om dit per laag te doen).

Rechts van dit venster pas je met een schuifknop de transparantie aan. Je vindt er ook knoppen om een figuur te verwijderen, te centreren, te kopiëren of te plakken. Met het potloodicoon open je een dialoogvenster waarin je een figuur volledig zelf samenstelt, bewerkt en bewaart voor hergebruik. We hebben helaas niet de ruimte om hier verder op in te gaan. Klik telkens op Dia Toevoegen om de aangepaste situatie in een nieuw frame op te slaan.

Wil je niet telkens zelf de tussenliggende frames tekenen, maak dan één frame met de beginpositie en één met de eindpositie. Selecteer het beginframe en stel linksboven het aantal gewenste inbetweens in (ook zichtbaar via het knopje op de groene lijn rechts van het miniatuurframe). De app berekent dan automatisch de tussenframes, wat voor een vloeiendere (en tragere) beweging zorgt.

Om je animatie op te slaan kies je Bestand / Exporteren. Je kunt exporteren als Animated GIF of Video. Vul een naam in, klik op Opslaan en stel in het dialoogvenster opties in als hoogte, loop, videoformaat en bitrate. Bevestig met Export: de poppetjes gaan aan het dansen.

🤖 AI: animatie

We hebben al een paar keer vermeld hoe je AI kunt gebruiken bij het maken van 2D-animaties. Hier leggen we kort uit hoe je dat aanpakt.

Begin met een AI-chatbot als Grok of ChatGPT. We nemen ChatGPT als voorbeeld. Meld je aan, klik op het plus-knopje en kies Uploadenvanaf computer. Verwijs naar een afbeelding waarop bijvoorbeeld twee personen duidelijk zichtbaar zijn. Tik onder de geüploade foto je prompt in, bijvoorbeeld: 'Maak een leuke Ghibli-anime van deze beide personen, waarbij beiden hand in hand wandelen op een bosweg'. Bevestig met Enter. Klik na afloop op het pijlknopje rechtsboven de afbeelding en bewaar deze als png-bestand.

🤖 AI: van plaatje naar animatie

Ga nu naar Pixverse AI. Maak een gratis account aan en meld je aan. In het venster onderaan klik je (bij Image or Text) op het afbeeldingsicoon en verwijs je naar de Ghibli-afbeelding op je pc. Vul hiernaast een prompt in als: 'Beide figuren wandelen hand in hand over de bosweg, richting camera. Met de vrije hand wuiven beide personen tijdens de wandeling.' Klik op de Create-knop rechtsonder en houd de muisaanwijzer over het resultaat. Eventueel kun je in het linkervenster Auto Sound inschakelen en het gewenste geluid omschrijven (bijvoorbeeld 'Vogelgezang'). Bevestig nogmaals met Create voor de aangepaste animatie. Klik op het resultaat: via de Download-knop haal je deze op (met watermerk in de gratis versie).