Er zijn tig gratis programma's op het internet te vinden, maar jammer genoeg zit er ook veel kaf tussen het koren. Uit de honderden freewareprogrammaatjes die we bekeken maakten wij een selectie van 25 tools, met een grote verscheidenheid aan toepassingen.

Tip 01: Netwerkberichtjes

Zou je het wel handig vinden om met de andere gebruikers van je thuisnetwerk snel berichten en bestanden te kunnen uitwisselen? Een publieke messenger- of chatservice is een mogelijkheid, maar wie zich daar om privacyredenen niet zo lekker bij voelt, kan een tool als BeeBEEP inzetten. Deze tool opereert geheel serverloos, heeft geen installatie nodig en is beschikbaar voor Windows, macOS en Linux. In het programmavenster duiken meteen de namen op van de andere netwerkgebruikers. Elk bericht dat je naar een van deze personen verstuurt wordt automatisch versleuteld. Je kunt ook een wachtwoord instellen, zodat alleen de gebruikers die met hetzelfde wachtwoord bij BeeBEEP zijn aangemeld, met jou kunnen communiceren. Is iemand afwezig, dan ontvangt die het bericht - of het bestand, want dat kan ook! - zodra die zich opnieuw aanmeldt. BeeBEEP voorziet in een zoekfunctie (met trefwoorden) en houdt tevens een - afdrukbare - chatgeschiedenis bij. Het programma laat zich via plug-ins uitbreiden maar het aanbod is vooralsnog beperkt.

©PXimport

Vooraf checken

©PXimport

Tip 02: Afstandsbediening

Je bevindt je op het werk en je had graag even je computer thuis overgenomen, of omgekeerd. Of een kennis belt je op om je hulp te vragen bij een of ander computerprobleem. In beide gevallen helpt Iperius Remote jou - of je kennis - uit de

nood. Beginnen we met het laatste scenario. De bedoeling is dat beiden de tool opstarten - een installatie is niet eens vereist. Je kennis geeft aan dat die een verbinding wilt toestaan en zodra jij zijn ID en wachtwoord in je eigen programmavenster invult, kun je de computer van je kennis overnemen, inclusief bestanden uitwisselen en chatten.

Over naar het eerste scenario. Hiervoor moet je wel eerst instellen dat je ‘unattended access’ wilt toelaten, waarna de tool zich als een service in je Windows nestelt. Het volstaat nu op afstand het bijhorende ID en wachtwoord van je eigen toestel in te vullen om het systeem te kunnen overnemen.

©PXimport

Tip 03: Gedeelde link

Er bestaan verschillende gratis services waarmee je bestanden kunt delen, zoals WeTransfer. Het kan echter nog iets eenvoudiger, vinden ze bij ShareByLink. Na installatie van de tool (die overigens ook beschikbaar is voor macOS en Linux) vind je naast een bestand of map in het contextmenu van je Verkenner de optie Share file(s) online with IQ ShareByLink. Bij aanklikken verschijnt een uniek webadres voor dat item en wordt het bestand naar de servers van ShareByLink geüpload. Gaat het om een map, dan wordt de inhoud eerst gezipt.

Dat webadres geef je door aan de ontvanger, die dan 30 dagen de tijd heeft om te downloaden. Uploads mogen niet meer dan 2 GB bedragen en worden niet versleuteld, wat de dienst voor privacygevoelige data minder geschikt maakt.

Het door de ontvanger te downloaden bestand krijgt van ShareByLink overigens een aangepaste naam. Als het origineel zonsondergang.jpg heet, dan heet de download bijvoorbeeld zonsondergang_PXH75ULaP08l.jpg. Dat toevoegsel is duidelijk herkenbaar, maar als je upload zelf al een dergelijke cryptische naam had, dan wordt het wel wat lastiger voor de ontvanger dat toevoegsel te herkennen. Die ontvanger moet trouwens ook oppassen om niet op de verkeerde download-button te klikken. Want het downloadscherm bevat een Google banner-ad die regelmatig zelf ook een download-button toont. Voor hij of zij het weet komt de ontvanger dan in verwarring terecht op een site waar deze helemaal niet wil zijn.

Tip 04: AIO communicator

Maak je frequent gebruik van mail-, messenger- of chatservices en vind je het vervelend voortdurend tussen deze diensten te moeten schakelen? Geef dan Franz een kans! Franz, beschikbaar voor Windows, macOS en Linux, is een uitgeklede browser op basis van Chromium en is er specifiek op gericht je heel snel te laten verbinden met een van de 34 ondersteunde webapps, waaronder Slack, Messenger, WhatsApp, Telegram, Skype, Hangouts, TweetDeck, Inbox, Gmail, Outlook.com, Wire, ICQ, Facebook Page en LinkedIn. Het is de bedoeling dat je eerst de gewenste services aan Franz koppelt. Elke toegevoegde dienst verschijnt dan als een afzonderlijk tabblad in het programmavenster, zodat de diensten steeds maar een muisklik van je vandaan zijn. Je bepaalt ook zelf bij welke diensten je bijhorende geluiden en notificaties wilt ontvangen. Voor wie zich zorgen maakt om zijn privacy: alle verbindingen zijn automatisch versleuteld; de makers onderscheppen geen communicatie en slaan evenmin je data op.

©PXimport

Tip 05: Snelle fotoviewer

Er zijn heel wat gratis fotoviewers verkrijgbaar, maar de makers van Maverick Photo Viewer vinden dat hun tool wel erg snel, gebruiksvriendelijk, flexibel en lichtvoetig is. En daar valt eerlijk gezegd ook veel voor te zeggen. De tool is qua features en bediening geïnspireerd door oudere versies van het bekende ACD See, dat voor veel gebruikers inmiddels veel te zwaar is geworden. Indrukwekkend is dat het programma met maar liefst 36 bestandsformaten overweg kan. Wel is de interface behoorlijk minimalistisch. Zozeer zelfs dat het even zoeken was naar hoe we foto’s in de viewer kregen. Een willekeurige foto uit een fotomap naar het programmavenster slepen bleek in elk geval te werken. Maverick Photo Viewer is prima geschikt om Windows Photo Viewer te vervangen, door het te integreren met Windows Shell.

Wanneer je met de muisaanwijzer boven een foto zweeft verschijnt onderaan een menubalk van waaruit je door de foto’s kunt bladeren, gedetailleerde informatie over de foto kunt opvragen, de foto kunt roteren of schermvullend maken, enz. Vanuit het contextmenu van een getoonde foto komen nog meer opties beschikbaar, zoals (her)sorteren op diverse criteria, in- en uitzoomen, converteren en aanpassen van contrast, helderheid en gamma. Goed nieuws ook voor vingervaardige computeraars: Maverick Photo Viewer laat zich met circa 50 sneltoetsen haarfijn aansturen.

©PXimport

Tip 06: (Meer dan) fotobeheer

StudioLine Photo Basic is gratis, maar wil je er blijvend mee aan de slag dan moet je je wel gratis registreren binnen de 30 dagen. Een van de hoofdcomponenten is een fotobeheermodule, waarbij je zelf beslist of je de geïmporteerde foto’s naar een interne database kopieert of alleen met een koppeling naar de originele foto’s wilt werken. Die foto’s kun je dan in miniatuur of schermvullend bekijken, of in de vorm van een diashow. Naast de EXIF- en IPTC-metadata kun je ook eigen tags aan de foto’s hangen en op basis hiervan kun je dan makkelijk naar foto’s zoeken.

Een ander belangrijk onderdeel van dit programma zijn de 13 bewerkingstools en 15 effecten. Nagenoeg al deze tools en effecten laten zich eenvoudigweg aansturen door middel van schuifknoppen. Het is ook handig dat je foto’s in de gewenste resolutie met een paar muisklikken richting je e-mailclient stuurt. Een leuk extraatje is nog dat je een fotoselectie moeiteloos omzet in een webgalerij. Die upload je vervolgens naar een eigen webserver of je gebruikt daarvoor de gratis 1 GB-webruimte die de ontwikkelaars van deze tool aanbieden.

©PXimport

Tip 07: Vectorieel ontwerpen

Vectr is een vectorieel tekenprogramma – iets als Adobe Illustrator dus, maar dan (veel) minder ambitieus, bekend of duur. Het is beschikbaar als webservice, maar ook als desktopprogramma voor Windows, macOS en Linux. Na je aanmelding kun je aan de slag. Dat doe je met behulp van een gereedschapskist, met ‘klassieke’ tools als de rechthoek (al dan niet met afgeronde hoeken), ellips, pen of potlood (onder meer voor Bézier-curven), tekst en een reeks vooraf klaargemaakte vormen zoals een driehoek, ster, vergrootglas enz. Het is overigens ook mogelijk eigen afbeeldingen en foto’s te importeren. Zodra je het gewenste object selecteert kan je het in de gewenste grootte op het canvas uittekenen. Vanuit een afzonderlijk paneel pas je desgewenst de achtergrondkleur (al dan niet met verloopkleuren), randdikte en -kleur, schaduw en transparantie aan. Het is ook mogelijk meerdere canvassen en ontwerpen tegelijk te openen in het programma. Je ontwerp kun je delen via Facebook of Twitter, of downloaden in jpg-, png- of svg-formaat.

©PXimport

Tip 08: Fotoresoluties

De functionaliteit van Dimensions 2 Folders mag dan erg beperkt zijn, voor wie zijn foto’s wil ordenen op basis van de resolutie (grootte) is het een uitgelezen tool. Het portable programma laat zich vanuit een enkel venster bedienen. Hier leg je de zowel de bronmap van je foto’s als de bestemmingsmap vast. In principe kan dat volstaan om met één druk op de knop alle foto’s in submappen onder te brengen, waarbij alle foto’s met een identieke resolutie (bijvoorbeeld 1920 x 1080) in dezelfde map terechtkomen. Die resoluties zie je trouwens weer terug in de mapnamen.

Je kunt de tool echter op diverse manieren bijsturen. Zo bepaal je zelf of submappen van de bronmap in de operatie meegenomen worden, of foto’s tijdens het herordenen moeten gekopieerd of verplaatst worden, en of de tool zowel de breedte als de hoogte van de foto’s in aanmerking moet nemen of slechts één van beide dimensies. Het is ook mogelijk alleen naar specifieke, zelf op te geven resoluties te laten zoeken en de andere foto’s te negeren. Of je laat het programma alleen kijken naar de beeldverhouding in (16:9 bijvoorbeeld) in plaats van naar de eigenlijke resolutie.

Tip 09: Snelle screencasts

Bij sommige tools worden we blij van de vele functies die het aanbiedt. Bij VClip is dat eigenlijk andersom en zijn we vooral gecharmeerd van de eenvoud van het programma. We kennen namelijk geen andere tool die zich zo makkelijk laat bedienen voor het maken van screencasts (filmpjes van wat er op je scherm gebeurt). Wanneer je het portable programma opstart verschijnt een verplaatsbaar en schaalbaar venster waarvan je het transparante gedeelte moet positioneren boven het schermdeel dat je in je screencast wilt opnemen. De tool is compatibel met HiDPI-schermen en diverse schalingsniveaus. Standaard wordt ook het geluid mee opgenomen dat uit je luidsprekers komt. Je hoeft nu alleen nog maar de opname-knop in te drukken waarbij je wel nog de gewenste framerate kunt aangeven (15, 25 of 30 frames per seconde). Zodra je de opname beëindigt kun je die bewaren in de bestandsformaten avi, gif, mp4, ogg of webm.

En over (animated) gif-bestandjes gesproken: dit ouderwetse bestandstype is weer helemaal hip. De maker vanVClip biedt op dezelfde site diverse leuke animated-gif-tooltjes aan, waarvan vooral GifCam de moeite waard is. Bekijk die dus ook gelijk even als je er toch bent.

©PXimport

Tip 10: Audiostroom

Soms maak je een audio-opname of bots je op een leuk muzieknummer waarvan je het leuk zou vinden om dat naar een upnp/dlna-apparaat in je woning te streamen. Om daar een heuse mediastreamer voor op te zetten is wat overkill, maar met Stream What You Hear hoeft dat ook niet. Meteen na de installatie kun je al aan de slag (wel even je firewall geruststellen). Stem bijvoorbeeld je browser af op een of andere YouTube-muziekclip en speel die af. Over naar het beoogde upnp/dlna-apparaat (of een Windows Media Player op een van je andere pc’s). Als het goed is vind je hier Stream What You Hear terug en kun je de audio beluisteren. Standaard wordt de audio als MP3 (48000 Hz, 16 bit, stereo, 192 Kbit/s) doorgestuurd, maar je kunt ook het PCM/L16-formaat kiezen. Leuk is nog dat je ook audio van een ingevoerde url kunt streamen (http live streaming) en dat je audio van je lokale pc als mp3 kunt opnemen (Record What You Hear), waarna je die eveneens kunt streamen (of gewoon opslaan als bestand). Op de website van de makers staat met welke apparaten de tool compatibel is.

©PXimport

Tip 11: Bewakingscamera

Wie zijn ip-camera of webcam wil omturnen tot een heuse bewakingscamera heeft aan Netcam Studio een solide en semiprofessionele tool. Allereerst start je de servermodule op waarin je de gewenste videobronnen aangeeft. In de gratis versie zijn dat er maximaal twee en verschijnt er op de beelden ook een bescheiden watermerk – maar alle functies uit de betaalde variant zijn voor het overige wel aanwezig. Zo kun je vanuit een ‘rule manager’ heel nauwkeurig de acties vastleggen die moeten worden uitgevoerd onder bepaalde omstandigheden. Dat kan bijvoorbeeld bewegings- of geluidsdetectie zijn, waarna automatisch de beelden moeten worden opgenomen of een e-mail moet worden verstuurd. In een ingebouwde ‘scheduler’ kun je aangeven wat op welke tijdstippen actief moet zijn, zoals bewegingsdetectie alleen buiten kantooruren.

Je kunt de beelden en de bibliotheek met opnames ook op elk moment op afstand bekijken vanaf een clientmodule, die ook beschikbaar is voor Android en iOS en als webapp. Via een ingebouwde module voor gebruikersbeheer leg je bovendien haarfijn vast wie wat mag doen op welke camera(‘s).

©PXimport

Tip 12: Tabbladen (1)

Wanneer je voor een of ander project de hele tijd heen en weer moet schakelen tussen enkele programma’s zoals bijvoorbeeld een spreadsheet, een tekstdocument en een website, dan kom je al snel schermruimte tekort. Met TidyTabs kan het ook een stuk compacter. Je brengt al deze toepassingen gewoon onder in hetzelfde programmavenster, elk op een ander tabblad. Om het venster van de ene applicatie als tabblad in het venster van een andere toepassing te krijgen houd je de muisaanwijzer boven de linkerbovenhoek van het eerste venster waarna je het versleept naar de bovenrand van de andere toepassing. Je kunt deels zelf het uiterlijk en het gedrag van de tabbladen bepalen. Zo kun je bijvoorbeeld aangeven hoe transparant je zo’n tabblad wilt. Houd wel rekening met enkele beperkingen in de gratis versie: die werkt slechts binnen één monitor, met maximaal drie applicaties tegelijk en het is niet mogelijk tabbladen te hernoemen of te verplaatsen.

©PXimport

Tip 13: Tabbladen (2)

Met deze tip blijven we nog even bij tabbladen. Deze keer beperken we ons echter tot MS Office-applicaties. In deze kantoorsuite verschijnt elk nieuw geopend document namelijk in een afzonderlijk miniatuurvenster op de Windows taakbalk. Office Tabs zorgt ervoor dat die documenten voortaan als tabbladen binnen hetzelfde programmavenster te zien zijn. Tijdens de installatie moet je even aangeven of je met Office 2003-2010 of met een hogere versie werkt, zoals Office 2016 of Office 365. Je geeft tevens aan in welke applicaties je met tabbladen wilt werken: Word, Excel en/of PowerPoint. Via het mee geïnstalleerde Office Tab Center kun je heel nauwkeurig aangeven hoe de tabbladen in de Office-applicaties zich moeten gedragen en hoe die er moeten uitzien. Je stelt bijvoorbeeld zelf de sneltoetsen in om een tabblad te selecteren of te verbergen en je geeft aan wat er gebeurt wanneer je op een tabblad (dubbel)klikt.

Tip 14: Schermafbeeldingen

Windows voorziet weliswaar in een Knipprogramma voor schermafdrukken, maar de opties zijn beperkt. Met SniPaste daarentegen komt een heel scala aan bewerkingsmogelijkheden naar boven. Zodra je op F1 drukt verandert je muisaanwijzer in een kruisje met in het kielzog een paneel dat als vergrootglas fungeert en je onder andere ook de schermcoördinaten en de rgb-kleuren van dat punt meedeelt. Ga je met dit kruisje over een bepaald object, zoals een venster, knop, menu of balk, dan zal SniPaste dat object automatisch selecteren. Maar uiteraard kun je ook een ander (rechthoekig) schermgebied selecteren door er met het kruisje over te slepen.

Als je de selectie gemaakt hebt verschijnt een knoppenbalk met verschillende bewerkingsmogelijkheden. Je kunt bijvoorbeeld allerlei vormen op je schermafbeeldingen tekenen en die van een opvulkleur voorzien. Een markeerstift en een teksttool ontbreken evenmin. SniPaste laat je bovendien toe bepaalde delen wazig te maken. Je afbeelding kun je naar het klembord kopiëren, maar ook bewaren als bmp, jpg of png. Verder zijn er nog een reeks instelbare sneltoetsen, bijvoorbeeld om je selectie tot op de pixel nauwkeurig te positioneren of om een wachttijd in te stellen.

©PXimport

Tip 15: Extra scherm

Zit je af en toe krap in de schermruimte maar wil je geen aparte tweede monitor, dan kun je Spacedesk overwegen. Dit programma zorgt er voor dat het scherm van een tweede pc of laptop als een extra, virtuele monitor voor je andere systeem fungeert. De tool werkt volgens een client/servermodel. Je installeert eerst de serversoftware op je hoofd-pc. Die bestaat uit een Windows service (zodat die op de achtergrond actief blijft) en een speciale driver die ervoor zorgt dat zo’n tweede scherm als een virtuele monitor in Windows ter beschikking komt. Aan clientzijde heb je de keuze tussen twee methodes: of je gaat voor een heuse Windows-applicatie, of je kiest voor een html5-client die vanuit je browser opereert.

Het is in elk geval de bedoeling dat je in de clientmodule het ip-adres van de pc met de servermodule invult. Dat werkt zolang server en client al dan niet draadloos met hetzelfde netwerk zijn verbonden. Er zijn verder nog een aantal instellingen beschikbaar, zoals een hogere resolutie, meer kleuren en de keuze tussen het dupliceren of uitbreiden van het primaire naar het virtuele scherm.

©PXimport

Tip 16: Pdf’s

Wie pdf hoort, denkt spontaan aan Adobe Reader. Alleen is deze tool nogal zwaar, niet bepaald karig met systeembronnen en bovendien een gewilde prooi voor exploits. Er zijn echter degelijke alternatieven, zoals het relatief onbekende Gaaiho PDF Reader. Deze tool biedt een aantal aantrekkelijke extra’s. Zo is het mogelijk op willekeurige plaatsen in je document bladwijzers toe te voegen voor snelle navigatie. Er staat ook een heel arsenaal aan andere tools voor je klaar: je kunt eigen tekst(kaders) toevoegen, eigen stempels, handtekeningen, geometrische figuren, memoblaadjes, call-outs, enz. Het is zelfs mogelijk externe documenten en geluidsfragmenten aan een pdf-document te hangen. Een conversietool (bijvoorbeeld pdf naar Word of naar jpg) is er ook, maar die blijkt weinig meer dan een link naar een online service. De ingebouwde pdf-manager maakt wel een en ander goed. Die doorzoekt je schijf naar pdf-documenten en presenteert die in een lijst, inclusief een flexibele zoekfunctie met voorbeeldweergave.

©PXimport

Tip 17: Diagrammen

Informatie die op een of andere manier logisch samenhangt wordt meteen een stuk begrijpelijker als je die visualiseert. Dat kan perfect met yEd Graph Editor, beschikbaar voor Windows, macOS, Linux en als webapplicatie. In eerste instantie is het canvas natuurlijk leeg, maar dankzij een rijk gevulde objectenbibliotheek, met rubrieken als Shape Nodes, Edge Types, People, Computer Network, Flowchart enz., krijg je die snel gevuld. Ook bij complexe ontwerpen behoud je altijd goed het overzicht, dankzij een compleet miniatuuroverzicht, een paneel dat inzoomt op het geselecteerde object en de daarmee verbonden objecten, en een hiërarchische boomstructuur van je objecten. Verder zorgt een slim algoritme ervoor dat je objecten zich altijd optimaal positioneren ten opzichte van elkaar. Meerdere ontwerpen tegelijk openen kan ook: elk ontwerp krijgt dan zijn eigen tabblad. Je kunt je ontwerp naar diverse formaten exporteren, waaronder graphml(z), (x)gml, tgf en ygf. Het is ook mogelijk GED-bestanden te importeren, maar voor genealogische structuren kun je toch beter aankloppen bij tip 25 hieronder.

©PXimport

Tip 18: Snelle macro’s

Je zou ervan versteld staan hoeveel repetitieve taken je op een pc uitvoert, zoals het intikken van je e-mailadres, het surfen naar een favoriete site of het opstarten van een programma. Met Macro keys kun je dergelijke handelingen in een sneltoets of tekenreeks opslaan, zodat je die veel sneller kunt uitvoeren. Het programma bevat drie tabbladen en is erg gebruiksvriendelijk. Op het eerste tabblad definieer je tekstmacro’s, zodat je bijvoorbeeld maar in een willekeurige applicatie iets als ‘,e’ hoeft in te tikken om die tekstmacro automatisch door je volledige e-mailadres te zien vervangen. Met behulp van een virtueel toetsenbord kun je hierin ook speciale toetsen als PgUp, Tab enz. opnemen.

Op een volgende tabblad leg je de sneltoetsen vast waarmee je een programma wilt opstarten, een map, station of document wilt openen, een site wilt bezoeken of een bepaalde persoon wilt e-mailen.

Ten slotte is er ook een tabblad waarin een geschiedenis van de inhoud van het Windows-klembord wordt bijgehouden, zodat je met een bepaalde sneltoets (zoals /c06) snel een specifiek item kunt plakken. Deze laatste functie bleek echter niet altijd goed te werken.

©PXimport

Tip 19: Tablet-view

Vind je het startscherm van je smartphone of tablet handig om snel apps op te kunnen starten en zie je zoiets ook wel voor je Windows-bureaublad zitten? Met PaperPlane kan dat! Na de installatie hoef je de F12-toets of een andere, zelf in te stellen sneltoets maar in te drukken om tussen je vertrouwde bureaublad en de pictogramweergave van PaperPlane te schakelen. Omschakelen kan trouwens ook door op een lege plek in je bureaublad te dubbelklikken. Handig is ook dat je meerdere pictogrammen in één mapje kunt onderbrengen, net zoals op je smartphone dus. Uiteraard kun je ook zelf nieuwe snelkoppelingen creëren naar een applicatie, bestand, map of webadres. Kan één scherm niet al je pictogrammen huisvesten? Geen nood, PaperPlane kan overweg met virtuele bureubladen en verder is er nog een ingebouwde zoekfunctie. Kijk zeker ook even het instellingenvenster van de tool na, want hier kun je tig opties aanpassen.

©PXimport

Tip 20: Wifi-analyse

Thuis kunnen internetten via een wifi-verbinding is comfortabel, althans wanneer de verbinding vlot en betrouwbaar werkt. Immers, een naburig netwerk kan je verbinding storen, of je draadloze router is wellicht niet optimaal gepositioneerd. NetSpot, beschikbaar voor macOS en Windows, maakt je dat snel duidelijk. De tool biedt twee modi operandi aan, op afzonderlijke tabbladen.

Op het ene tabblad krijg je een realtime overzicht van alle gedetecteerde draadloze netwerken, met informatie als (B)SSID, signaalsterkte (in grafieken en in dBM-waarden), wifi-band, kanaal, kanaalbreedte, beveiliging en netwerkmodus (802.11ac bijvoorbeeld).

Op het andere tabblad kun je een heuse site survey uitvoeren. Je laadt bijvoorbeeld het grondplan van je kantoor of woning-met-tuin in en je wandelt rond met je NetSpot-laptop. Tijdens je rondgang duid je regelmatig aan waar je je precies bevindt. Na afloop tekent NetSpot dan een heatmap uit zodat je een goed inzicht krijgt in de signaalsterkte op elke locatie. Op basis hiervan kun je je draadloze router dan eventueel een betere plaats geven.

©PXimport

Tip 21: Extra controle

Je hebt als het goed is een up-to-date antivirusprogramma draaien, maar het kan nooit kwaad je systeem af en toe extra te laten controleren op allerlei ongein. ZHPCleaner is een tool die het in eerste instantie op hijackers, nukkige toolbars en adware heeft gemunt. De werking is heel eenvoudig. In feite hoef je weinig meer te doen dan op de knop Scanner te drukken en het oordeel af te wachten. Als je goed toekijkt kun je min of meer volgen welke systeemonderdelen worden gescand, zoals je browsers, registeronderdelen, services, bepaalde (systeem)mappen, firewallregels enz. Een tellertje vertelt je hoeveel verdachte items er gevonden zijn. Na afloop krijg je dan een totaaloverzicht evenals de locaties waarin die items zich hadden genesteld. Vanuit het contextmenu kun je meer feedback krijgen. Hiervan kun je trouwens ook een rapport in txt-format opvragen. Via de Repareer-knop kun je dan selectief items verwijderen. Die zijn netjes verdeeld over tabbladen als bestand, map, sleutel, browser enz. Ondanks de Engels klinkende naam van de maker gaat het om een Fransman. Dat zie je terug in het enigszins gebrekkige Engels. Maar dat doet niets af aan de software zelf.

©PXimport

Tip 22: Meervoudige encryptie

De beste manier om data tegen onbevoegden te beschermen blijft nog altijd stevige encryptie. Met Challenger, van Duitse origine en ook als portable tool te gebruiken, kun je zowel afzonderlijke bestanden en mappen, als alle bestanden van een station versleutelen. Het werkingsprincipe komt aanvankelijk wel wat ongewoon over. De tool werkt namelijk met acht ‘kanalen’, wat zoveel betekent als: je kunt data met acht verschillende wachtwoorden afschermen. Zo kun je bestanden voor strikt eigen gebruik met kanaal (wachtwoord) A versleutelen, en bestanden die je met bepaalde medewerkers wilt delen bijvoorbeeld met kanaal C. Overigens is het wel zo dat wie de wachtwoorden van kanaal A of B kent extra mogelijkheden heeft (het initiële standaardwachtwoord is hier trouwens ‘Berlin’). Die kan namelijk wachtwoorden van andere kanalen wijzigen of verwijderen, en ook andere instellingen van Challenger aanpassen. Houd er wel rekening mee dat de gratis versie van Challenger je data met 128-bits versleutelt, waar de betaalde versie 256-bits gebruikt. Let er ook op dat Challenger de originele bestanden verwijdert zodra er een versleutelde versie van is gecreëerd, maar deze instelling is gelukkig wel aanpasbaar.

©PXimport

Tip 23: Versleuteld & virtueel

Net als Challenger hierboven is ook EncFS MP een encryptietool, maar de opzet ervan is wel helemaal anders. Met EncFS MP is het de bedoeling dat je op je lokale schijf eerst een lege map creëert. Dat kan bijvoorbeeld een submap zijn van de synchronisatiemap van een cloud-opslagdienst als OneDrive, Dropbox of Google Drive. Vervolgens geef je aan dat je de toekomstige inhoud van die map wilt versleutelen. Standaard is dat met AES 192-bits, maar de encryptiemethode is instelbaar. Nadat je een stevig wachtwoord hebt toegekend kun je aan deze map een stationsletter koppelen. De bedoeling mag duidelijk zijn: deze map duikt dan even later als een virtueel station in je verkenner op. Alles wat je hier opslaat wordt automatisch versleuteld, maar zolang het virtuele station (na het invullen van je wachtwoord) gekoppeld blijft, is de inhoud toegankelijk. Zodra het station ontkoppeld is blijven alleen nog versleutelde data achter. EncFS MP is beschikbaar voor Windows en macOS.

©PXimport

Tip 24: Driverupdates

Doet een programma of je systeem nukkig dan heeft dat soms te maken met verouderde stuurprogramma’s. Je doet er daarom goed aan regelmatig te checken of alle drivers wel helemaal up-to-date zijn. Een tijdrovende klus, maar niet als je SnailDriver inzet. De werking is uiterst eenvoudig. Installeer de tool, start die op en druk op de Scan-knop. SnailDriver toetst je eigen drivers nu aan een database van meer dan 300.000 (!) stuurprogramma’s. Dat gebeurt trouwens verrassend snel en na afloop toont het programma je een lijst met drivers die blijkbaar niet up-to-date zijn. Je verneemt de naam van de driver en de producent, de geïnstalleerde en de actuele versie. Tenzij je het vinkje naast specifieke drivers weghaalt worden alle drivers uit de lijst geüpdatet zodra je de Update-knop indrukt. Na deze updateronde krijg je dan een overzicht van de geüpdatete stuurprogramma’s te zien. Standaard creëert SnailDriver eerst een systeemherstelpunt, maar dat blijkt niet (altijd) te werken. Je kunt dus het beste zelf eentje aanmaken voor je zo’n update laat uitvoeren.

©PXimport

Tip 25: Familiestamboom

Ben je geïnteresseerd in genealogie en zou je graag een stamboom van je familie uittekenen, dan zijn er twee obstakels te overwinnen: informatie opsporen en alles in een overzichtelijke hiërarchie uittekenen. Voor dit laatste kun je gelukkig een beroep doen op My Family Tree, dat na de installatie van een taalpakket ook in het Nederlands te gebruiken is. De hoeveelheid informatie die je kunt toevoegen is overweldigend. Uiteraard zijn dat de namen, geboorte- en sterfdatums, evenals de relaties tussen de verschillende personen. Maar je kunt bijvoorbeeld ook de geboorte- of woonplaats vermelden (inclusief ingebouwde kaart) en documenten, foto’s en zelfs filmpjes aan een persoon koppelen.

Standaard krijg je een stamboom uitgetekend van de ganse familie, maar via een miniatuurpaneel kan je ook snel in- en uitzoomen op de boomhiërarchie. My Family Tree blinkt bovendien uit in de rapportering. Er zijn rapporten over een persoon, over een familie of over een specifiek onderwerp, zoals verjaardagen of huwelijksaangiftes. Je bepaalt telkens zelf wat je precies te zien wilt krijgen in zo’n (html-)rapport. Om Murphy voor te blijven voorziet het programma in diverse back-up en exportmogelijkheden.

©PXimport

Vroeg of laat moet je bepaalde informatie digitaal delen. Denk aan contracten, medische gegevens of vertrouwelijke rapporten. Dat is vaak ook precies het moment waarop het mis kan gaan. Eén foutieve klik en je bestand belandt in verkeerde handen. Gelukkig zijn er slimme en relatief eenvoudige manieren om het risico te beperken, zonder paranoïde toestanden.

Lees ook: 20 tips om je online privacy te waarborgen

Om te voorkomen dat vertrouwelijke informatie terechtkomt bij onbevoegden, gebruik je bij voorkeur een combinatie van beveiligingsmaatregelen. Versleutel je bestanden vóór verzending, gebruik wachtwoorden of toegangsrechten en kies voor veilige overdrachtsdiensten in plaats van standaardmail. Beperk daarnaast de toegang tot enkel de juiste personen of groepen. Zo houd je je data echt privé, ook na verzending. 

Metadata verwijderen

Welke versie van Windows je ook gebruikt: als je gevoelige bestanden deelt, is het verstandig om eerst de metadata te wissen. Wanneer je een bestand aanmaakt, slaat het systeem automatisch extra gegevens op, zoals de naam van de auteur, de datum van de laatste wijziging, de computernaam en meer. Deze metadata kunnen onbedoeld gevoelige informatie prijsgeven.

Gelukkig kun je deze metadata in Windows Verkenner eenvoudig verwijderen. Navigeer naar het bestand dat je wilt delen. Klik er met de rechtermuisknop op en kies Eigenschappen. Of gebruik de toetscombinatie Alt+Enter. Ga naar het tabblad Details. Klik onderaan op Eigenschappen en persoonlijke gegevens verwijderen. Hier kun je ook de optie Maak een kopie waarbij alle mogelijke eigenschappen zijn verwijderd selecteren. Bevestig met OK. Hierdoor ontvang je een kopie van het bestand zonder de metadata.

➡️7-Zip

Installeren

Ben je van plan om een bestand via internet te versturen? Dan is versleuteling een slimme zet. Door een bestand te versleutelen, voorkom je dat onbevoegden toegang krijgen tot de inhoud, zelfs als ze dat per ongeluk in handen krijgen. Hoewel Windows 11 zelf versleutelingsopties biedt, zijn die alleen bedoeld voor lokale opslag en dus niet geschikt voor bestanden die je wilt delen. Gebruik daarom een externe tool zoals 7-Zip, een gratis, opensource-programma dat uitstekend werkt voor veilige compressie én encryptie.

7-Zip installeer je via de Opdrachtprompt: Open het Startmenu en zoek naar Opdrachtprompt. Klik met de rechtermuisknop op het resultaat en kies Als administrator uitvoeren. Typ de volgende opdracht en druk op Enter: winget install --id 7zip.7zip.

De tool wordt automatisch gedownload en geïnstalleerd. Zodra 7-Zip klaarstaat, kun je je bestand inpakken in een met een wachtwoord beveiligd archief (7z of zip) met sterke AES-256-encryptie. Op die manier kun je het bestand veilig versturen, bijvoorbeeld via e-mail of een cloudservice, mits je het wachtwoord apart en veilig deelt.

Versleutelen

Om 7-Zip te starten, zoek je via Startmenu naar 7-Zip File Manager. Open de app en navigeer naar het bestand dat je wilt beveiligen. Selecteer dat en klik op de groene knop Toevoegen. Onderaan, in het gedeelte Versleuteling, vul je een wachtwoord in om het bestand te beveiligen. Typ het wachtwoord twee keer ter bevestiging.

Je kunt ervoor kiezen om het wachtwoord zichtbaar te maken, zodat je zeker weet dat je geen typfouten maakt. Daarnaast kun je ook de bestandsnaam versleutelen. Dat zorgt ervoor dat zelfs de naam van het bestand niet meer herkenbaar is, wat de inhoud extra goed afschermt voor nieuwsgierige ogen. Het resultaat is een versleuteld archiefbestand - een soort digitale container - dat alleen geopend kan worden met het ingestelde wachtwoord.

Standaard blijft het originele, niet-versleutelde bestand behouden. Wil je dat automatisch laten verwijderen? Vink dan in het venster Toevoegen aan archief de optie Bestanden na inpakken verwijderen aan. Zo blijft enkel de beveiligde versie over.

Versleutelen en splitsen

Wil je nog een extra beveiligingslaag toevoegen? Dan kun je het bestand niet alleen versleutelen met 7-Zip, maar ook opsplitsen in meerdere delen. Vervolgens kun je elk deel apart versturen, eventueel zelfs op verschillende momenten of via verschillende kanalen.

Open opnieuw 7-Zip en voeg het bestand toe dat je op deze manier wilt beveiligen. Stel een encryptiewachtwoord in en bevestig dat. In het veld Opsplitsen in volumes, bytes kies je de gewenste bestandsgrootte per deel. Dit is vooral handig voor grote bestanden. Stel dat het originele bestand 40 MB groot is. Als je 10 MB opgeeft, maakt 7-Zip er automatisch vier gelabelde delen van.

Voor maximale veiligheid kun je elk deel via een andere dienst of e-mailaccount verzenden. De ontvanger selecteert alle delen in 7-Zip (houd hiervoor de Ctrl-toets ingedrukt tijdens het aanklikken) en kiest daarna Uitpakken. Zodra het juiste wachtwoord wordt ingevoerd, worden de delen automatisch samengevoegd en ontsleuteld.

➡️OneDrive

Machtigingen

Met OneDrive stel je eenvoudig machtigingenin waarmee je bepaalt wie er toegang krijgt tot het bestand dat je eerder met 7-Zip hebt versleuteld. Het delen kun je op elk moment weer stopzetten. Open OneDrive via verkenner en navigeer naar de map waarin de versleutelde container staat. Klik met de rechtermuisknop op het bestand en kies voor Delen.

In het pop-upvenster voer je het e-mailadres in van de persoon met wie je het bestand wilt delen. Je kunt ook meerdere e-mailadressen of een mailgroep invoeren. Klik vervolgens op het potloodicoon om aan te geven of de ontvanger het bestand mag Bewerken of Alleen mag bekijken. Ben je klaar? Klik dan op Verzenden. De ontvanger krijgt een e-mail met een link om het bestand te downloaden.

➡️Outlook

E-mailversleuteling

Heb je een Microsoft 365-abonnement? Dan kun je gebruikmaken van de ingebouwde versleutelfunctie in Outlook om je e-mails en bijlagen extra te beveiligen.

Open de Outlook-app en klik op Nieuwe e-mail om een nieuw bericht op te stellen.Ga eventueel naar het tabblad Invoegen en kies Bestand bijvoegen.Selecteer via Op deze computer zoeken het gewenste bestand en klik op Openen.

Daarnaga je naar het tabblad Opties bovenaan het Lint.Klik op de knop Versleutelen. Je kunt hier ook kiezen uit verschillende beveiligingsniveaus.Maak je bericht af zoals gewoonlijk en klik op Verzenden.De e-mail wordt nu automatisch versleuteld verstuurd. De inhoud is onderweg beschermd en kan alleen worden geopend door de bedoelde ontvanger.

Beveiligingsopties

Onder de knop Versleuteling zie je drie opties als je een Microsoft 365 Family- of Personal-abonnement gebruikt. De eerste optie is Niet doorsturen. Hierdoor blijft je bericht versleuteld binnen Microsoft 365 en kan de ontvanger het niet kopiëren of naar anderen doorsturen. Kies je Versleutelen, dan kunnen ontvangers met een Outlook.com- of Microsoft 365-account de bijlagen downloaden vanuit Outlook.com of de mobiele Outlook-app.

Wie een andere e-mailclient gebruikt, zoals Gmail, Thunderbird of Apple Mail, ontvangt een bericht dat er een Microsoft Office 365-versleutelde e-mail op hem wacht. Als de ontvanger op de link Bericht lezen klikt, dan schakelt hij naar het Microsoft 365 Portal voor berichtversleuteling en daar moet hij zich aanmelden met een eenmalige wachtwoordcode. Die code ontvangt hij in zijn e-mailclient en daarmee kan hij dan het bericht op de portal openen.

De derde optie is Geen machtiging ingesteld en daarmee verwijder je eerdere machtigingen. De versleutelfunctie in Outlook is ideaal voor wie snel en zonder technische omwegen gevoelige informatie wil delen binnen een professionele context. Je hoeft geen extra tools te installeren.

➡️Gmail

Vertrouwelijke modus

De extra beveiliging in Gmail heet Vertrouwelijke modus. Hiermee versleutel je je berichten, zodat alleen de bedoelde ontvanger ze kan lezen, zelfs als iemand anders toegang krijgt tot diens mailbox. Klik op Opstellen om een nieuw bericht te maken. Vul het e-mailadres van de ontvanger in, kies een onderwerp en typ je bericht. Voor je op Verzenden klikt, activeer je de extra beveiliging. Onderaan het berichtvenster zie je een aantal grijze knoppen. Helemaal rechts staat een pictogram van een slot met een wijzerplaat. Klik daarop om de Vertrouwelijke modus in te schakelen.

Gebruik je de mobiele app? Tik dan op de drie puntjes rechtsboven en kies daar het slotje. Ontvangers kunnen deze mail vervolgens niet doorsturen, kopiëren, afdrukken of downloaden. Er verschijnt ook een pop-upvenster waarin je de vervaltijd van het bericht instelt. Je kunt kiezen uit: 1 dag, 1 week, 1 maand, 3 maanden of 5 jaar. Na afloop van de gekozen periode verdwijnt het bericht automatisch uit de postbus.

Sms-beveiliging

In hetzelfde pop-upvenster kun je een extra beveiligingslaag toevoegen via de optie Toegangscode vereisen. Vink hier de optie Sms-toegangscode aan. De ontvanger kan het bericht dan pas lezen nadat hij of zij een code invoert die via sms op de mobiele telefoon wordt bezorgd. Hiermee voeg je een tweede beveiligingsfactor toe, wat het voor een indringer vrijwel onmogelijk maakt om toegang te krijgen. Die moet immers niet alleen de mailbox, maar ook de sms-berichten van de ontvanger onderscheppen. Dat is een bijzonder lastige combinatie.

Klik op Opslaan en vervolgens op Verzenden. Op dit moment kun je eventueel nog de vervaltijd van het bericht aanpassen. Dan verschijnt er nu een tweede pop-upvenster waarin je het telefoonnummer van de ontvanger moet invoeren. Klik opnieuw op Verzenden. De ontvanger krijgt vervolgens een e-mail met daarin een knop om het vertrouwelijke bericht in de browser te openen. Is sms-verificatie ingeschakeld? Dan ziet de ontvanger ter bevestiging de laatste twee cijfers van zijn of haar gsm-nummer. Na een klik op Send passcode wordt de toegangscode per sms verstuurd.

Lees ook: 20 (écht) onmisbare tips voor Gmail

Documenten ondertekenen op je iPhone? Zo maak je een handtekening aan

➡️Proton Mail

Zwitserse veiligheid

De grote mailproviders maken er geen geheim van dat ze het e-mailverkeer scannen. Volgens eigen zeggen doen ze dat om hun dienstverlening te verbeteren. Daarbij richten ze zich vooral op de metadata van berichten: wie met wie communiceert, wanneer en hoe vaak. Ben je op je privacy gesteld, dan geeft dit idee een onbehaaglijk gevoel, zeker wanneer het om vertrouwelijke informatie gaat.

In dat geval kun je overstappen naar een ultraveilige aanbieder zoals Proton Mail (https://proton.me), een dienst die privacy centraal stelt. De servers staan in Zwitserland, waardoor de dienst onderworpen is aan een van de strengste privacywetgevingen ter wereld. Proton Mail werkt standaard met end-to-end-encryptie. Bij gewone e-mails is de verbinding tussen jou en de server meestal wel versleuteld met TLS (Transport Layer Security), maar de e-mail zelf wordt op de server in leesbare vorm opgeslagen.

End-to-end-encryptie (E2EE) bij e-mail betekent dat alleen de afzender en de beoogde ontvanger de inhoud van het bericht kunnen lezen. Zelfs de e-maildienst zelf kan niet zien wat er in de e-mail staat, omdat de versleuteling pas wordt verwijderd op het toestel van de ontvanger.

De gratis versie, Proton Free, biedt dezelfde sterke beveiliging als de betaalde formules, maar met enkele beperkingen. Je beschikt over één e-mailadres en 1 GB e-mailopslag. Daar staat tegenover dat je volledig reclamevrij werkt, niet gevolgd wordt en je berichten niet worden geanalyseerd of gelogd. Wie meer nodig heeft, kan upgraden naar een betaald abonnement, zoals Mail Plus (3,99 euro per maand bij jaarlijkse betaling).

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom gaan we een paar keer per week voor je op zoek naar zulke aanbiedingen. Met Kerst en Oud en Nieuw voor de deur is het weer tijd om te bedenken wat je wil gaan eten. Wat dacht je van fondueen? Met deze vijf fonduesets maak je indruk op je vrienden en familie.

Met een fondueset smelt je de lekkerste kazen en dep je je broodje of vlees in bouillon of kaas. Fonduesets zijn de ultieme sfeermakers voor de feestdagen, of het nu met vrienden is of familie en of je kiest voor romige kaas, bouillon of chocolade; het is op en top genieten. Een absolute must-have voor elke levensgenieter en perfect voor de feestdagen. Wij vonden vijf betaalbare fonduesets voor je.

Boska Elektrische Fondueset Pro - 8 personen

De Boska Elektrische Fondueset Pro is ontworpen voor liefhebbers van kaas‑ en vleesfondue. De set bestaat uit een geëmailleerde gietijzeren pot met een inhoud van circa 2,15 liter, waardoor je genoeg ruimte hebt voor een volledige kaasfondue of bouillon. Het verwarmingselement is elektrisch en beschikt over een instelbare thermostaat; hierdoor kun je de temperatuur naar wens aanpassen voor verschillende soorten fondue. Een handig indicatielampje laat zien wanneer het element aan staat. De pot staat op een stevige basis en heeft een extra lang snoer van twee meter, zodat je hem makkelijk midden op tafel plaatst. Bij de set worden acht fonduevorken geleverd die zijn voorzien van gekleurde markeringen. De combinatie van gietijzer en emaille zorgt voor een gelijkmatige warmteverdeling en eenvoudige reiniging.

Swissmar Lausanne 11‑delige fondueset - 6 personen

De Zwitserse fabrikant Swissmar levert met de Lausanne een 11‑delige fondueset die is gericht op traditioneel fonduen. De set bestaat uit een koperen pan met een geëmailleerde binnenkant en een zware RVS‑branderschaal. Doordat koper de warmte snel opneemt en verdeelt, is de fondue snel op temperatuur. De pan staat op een robuuste stalen houder waarin een brander met regelaar zit; hiermee pas je de vlamsterkte aan voor kaas‑, bouillon‑ of chocoladefondue. In de doos zitten verschillende accessoires, waaronder zes vorkjes en een branderschaal. Deze set is niet elektrisch, waardoor je hem zelfs buiten of op de camping kunt gebruiken.

Mäser Fondueset - 4 personen

De fondueset van Mäser bestaat uit een roestvrijstalen pan met bijbehorende brander. Roestvrij staal is slijtvast en eenvoudig te reinigen; je kunt de pan na gebruik in de vaatwasser zetten. De set heeft een inhoud van rond één liter, voldoende voor een kaas‑ of chocoladefondue voor een klein gezelschap. Er worden meerdere fonduevorkjes meegeleverd met gekleurde puntjes om ze te onderscheiden. Dankzij de stevige basis staat de pan stabiel op tafel, terwijl de gelijkmatige warmteverdeling voorkomt dat de inhoud aanbrandt. Omdat het geen elektrisch toestel is, gebruik je de brander met brandgel of spiritus.

Baumalu 385050 fondueset - 6 personen

Deze fondueset van Baumalu bestaat uit een zware gietijzeren pan die op een decoratieve houten plaat staat. Gietijzer houdt de warmte goed vast en is geschikt voor zowel kaas‑ als chocoladefondue. De bijgeleverde brander plaats je onder de pan; je regelt de vlamsterkte met een draaiknop. Omdat de pot stevig op de houten plaat staat, blijft hij stabiel en kras je niet op de tafel. In de set zitten fonduevorkjes met houten handvatten.

Tristar FO‑1107 Fonduepan - 8 personen

De Tristar FO‑1107 is een elektrische fondueset met een inhoud van ongeveer 1,5 liter. Je gebruikt deze pan voor verschillende soorten fondue, zoals kaas, bouillon of chocolade. Het verwarmingselement levert circa 1000 watt en heeft een instelbare thermostaat, zodat je de temperatuur kunt aanpassen aan het type fondue. Een indicatielampje geeft aan wanneer het apparaat actief is. De pan heeft een antiaanbaklaag, een cool‑touch handgreep en staat op een antislipvoet voor extra stabiliteit. Er worden acht fonduevorkjes meegeleverd en door de ring bovenop blijven de vorkjes op hun plek tijdens het fonduen.