De 15 gratis softwaretips van januari

Tip 01: Lettertype uitzoeken

Windows XP - Vista - 7 - 8

Lettertypes zijn er in overvloed en dat maakt de keuze niet bepaald gemakkelijk. Het is altijd een gedoe in Word of Photoshop om een lettertje uit te zoeken. Fonticate maakt dit iets eenvoudiger, maar je moet de keuze uiteraard nog steeds zelf maken.

Het programma laadt alle aanwezige lettertypes. Boven in beeld kun je een zinnetje intypen, waarna deze tekst getoond wordt in de verschillende fonts. Vooral het overzicht en de snelheid waarmee dit gebeurt, is heel prettig. Het scrollen gaat soepel en Fonticate helpt bij het inperken van de overvloed aan lettertypes.

Tip 01 Fonticate helpt bij het uitzoeken van een geschikt lettertype, bijvoorbeeld voor een geboortekaartje of uitnodiging voor een feestje.

Tip 02: Ruimte op iPhone

Windows XP - Vista - 7 - 8, Mac

Om te stellen dat PhoneClean een soort CCleaner is voor je iPhone gaat wat ver, maar toch is er overlap. PhoneClean verwijdert tijdelijke bestanden van je smartphone en maakt ruimte vrij. Foto's en andere persoonlijke bestanden blijven onaangetast, het gaat om tijdelijke bestanden die je niet meer nodig hebt. Tijdens de test maakten we moeiteloos meer dan 250 MB vrij op onze iPhone!

Toegegeven: als we een paar filmpjes hadden gewist, haalden we dit resultaat ook. Toch is het fijn om overbodige bestanden op te ruimen: de smartphone was kostbaar, het interne geheugen ook en dat willen we graag volledig benutten! Naast de gratis-versie van PhoneClean bieden de makers een betaalde versie met uitgebreidere schoonmaakroutines.

Tip 02 PhoneClean verwijdert overbodige bestanden van je iPhone en iPad.

Tip 03: Extra's rechtermuisknop

Windows Vista - 7 - 8

De rechtermuisknop is een krachtig hulpmiddel om snel dingen gedaan te krijgen met de Windows Verkenner. Met Right Click Enhancer voeg je extra functies toe. Klik in het hoofdscherm op Right Click Tweaker. Hier kun je bijvoorbeeld Copy to en Move to activeren om bestanden/mappen snel naar een andere locatie te kopiëren. Met Run as Administrator wordt een programma uitgevoerd als beheerder. Klik in het hoofdscherm op Send to manager om de opties van het rechtermuisknopmenu Kopiëren naar aan je wensen aan te passen. Met Right click editor IE kun je het rechtermuisknopmenu in Internet Explorer aanpassen.

Right Click Enhancer is er in twee smaken: betaald (pro-versie met iets meer functies) en gratis. Van beide versies is er een variant die je kunt installeren en een die direct werkt (Portable).

Tip 03 Right Click Enhancer voegt handige functies toe aan het menu achter je rechtermuisknop.

Tip 04: Stuurprogramma back-up

Windows XP - Vista - 7 - 8

Als je weleens een computer repareert en opnieuw installeert, ben je bekend met het probleem: na de verse Windows-installatie blijkt sommige hardware niet meer te werken en zijn de drivers nergens te vinden. Zoeken is zonde van je tijd en te voorkomen!

Maak voordat je een herinstallatie overweegt even een kopietje van al je stuurprogramma's met DriverBackup. Geef het programma even de tijd om alle stuurprogramma's te vinden. Je kunt selectief aanvinken welke stuurprogramma's je wil back-uppen, maar de snelste slag maak je met de knop All. Hiermee selecteer je alle stuurprogramma's. Klik op Start Backup en wijs met Browse een usb-stick aan met voldoende opslagruimte. De vereiste ruimte vind je boven in beeld. Klik nogmaals op Start Backup en de stuurprogramma's worden veiliggesteld naar de usb-stick.

Tip 04 DriverBackup maakt een back-up van alle stuurprogramma's naar een usb-stick.

Tip 05: Vaarwel XP, het waren mooie jaren!

Windows XP - Vista - 7 - 8

In april 2014 stopt Microsoft met de ondersteuning van Windows XP. Dit houdt onder andere in dat er geen beveiligingsupdates meer uitkomen voor het besturingssysteem. Dit is een risico als je Windows XP wil blijven gebruiken. April 2014 is dus een mooi moment (of excuus) om eindelijk een nieuwe computer met Windows 7 of Windows 8 aan te schaffen.

Ben je erg gehecht aan je huidige pc/laptop? Dan is het ook mogelijk om te upgraden naar Windows 7 of Windows 8. Zoek van tevoren wel even uit of je hardware en programma's worden ondersteund. Dit kun je uitdokteren met Windows 7 Upgrade Advisor en/of Windows 8 Upgrade Assistant. De programma's controleren je computer en geven advies over de upgrademogelijkheden.

Tip 05 Betekent het einde van Windows XP ook het einde van je computer? Misschien kun je nog upgraden!

Tip 06: Excel-bestanden

Windows XP - Vista - 7 - 8

Soms komen we een programma tegen waarvan het nut ons in eerste instantie ontgaat. Simple MS Excel Documents Converter is zo'n programma. Het converteert bestanden van/naar verschillende Excel-indelingen. Dat kan Excel toch ook? Het antwoord is ja, maar wel omslachtig. Simple MS Excel Documents Converter maakt het converteren eenvoudig bereikbaar in één venster waar juist deze taak centraal staat. Het programma ondersteunt alle bekende indelingen: xls, xlsx, pdf, xps en csv.

Kies bij Convert selected de indeling waar je een bestand naar wil omzetten, bijvoorbeeld pdf. Geef met Select a folder to save aan waar je het doelbestand wil bewaren. Wijs het bestand aan dat je wil omzetten met Select files, je kunt meerdere bestanden kiezen en in één keer laten omzetten. Bevestig met Start convert om je documenten om te zetten.

Tip 06 Simple MS Excel Documents Converter converteert Excel-bestanden van/naar de indelingen xls, xlsx, pdf, xps en csv.

Tip 07: Dubbele verkenner

Windows XP - Vista - 7 - 8, Mac en Linux

Voor dagelijks gebruik voldoen de standaardfuncties van de Windows Verkenner goed. Als we iets meer willen doen, schiet het programma al snel tekort. Een goed voorbeeld is het kopiëren of verplaatsen van bestanden naar andere mappen. Dit komen we tegen als we downloads willen verplaatsen van een downloadmap naar de juiste locatie op de harde schijf. Met Double Commander open je beide locaties in één venster. Vervolgens kun je bestanden en mappen verplaatsen of kopiëren. Dit is slechts de basis van Double Commander. Het programma biedt gevorderde gebruikers handige extra's om taken van de Windows Verkenner nog beter uit te voeren.

Een groot voordeel van Double Commander is dat het programma veel sneller werkt dan de Windows Verkenner. Kleine minpuntjes zijn het ouderwetse uiterlijk de leercurve. Het zal vooral beginners moeite kosten om de werking goed te doorgronden, maar wie even de tijd neemt, kan veel plezier hebben van Double Commander. Double Commander is geen vervanger van de Windows Verkenner, je kunt beide programma's naast elkaar gebruiken.

Tip 07 Double Commander is een aanvulling op de Windows Verkenner en kan twee locaties openen in één venster.

Freeware = spyware?

We krijgen regelmatig meldingen van lezers dat besproken freeware spyware zou bevatten. Uiteraard zijn alle programma's die we bespreken getest en gecontroleerd. Wat gaat er mis? De oorzaak ligt bij de installatieprocedure. Steeds meer softwaremakers (en zelfs download-websites) bundelen extra's in de installatieprocedure. Dit kunnen extra programma's zijn, hinderlijke aanpassingen aan je webbrowser en/of extra zoekbalken.

De extra's staan meestal standaard geactiveerd om te installeren en daar gaat het fout! Gelukkig is de ellende eenvoudig te voorkomen: klik niet klakkeloos op Volgende of Next, maar lees goed door wat je laat installeren en goedkeurt. Wees kritisch en zet altijd de vinkjes uit voor extra software en webbrowseraanpassingen.

Let altijd goed op tijdens de installatie om webbrowseraanpassingen en overbodige software te voorkomen.

Tip 08: Programma's verwijderen

Windows XP - Vista - 7 - 8

Op de redactie installeren we dagelijks nieuwe programma's, onder andere om deze rubriek voor je te kunnen maken. De programma's schonen we ook regelmatig op en de-installeren de software die niet langer nodig is. De standaardfunctie van Windows om programma's te verwijderen is traag. Ook blijven er soms restjes 'bestanden' achter na een de-installatie.

Geek Uninstaller heeft alles in huis om programma's snel en eenvoudig te verwijderen. Er is zelfs een 'after burner'-functie aanwezig. Hiermee gaat Geek Uninstaller op zoek naar 'achterblijvertjes' en verwijdert deze alsnog. Dit kunnen bestanden zijn op je harde schijf, maar ook registerverwijzingen. Geek Uninstaller is snel en heeft geen installatieprocedure: downloaden, starten en je programmalijst verschijnt snel in beeld. Gebruik de rechtermuisknop op een bestand dat je wil verwijderen en kies Verwijderen voor de standaardprocedure.

Geeft dit problemen? Kies dan Geforceerd verwijderen. Als een programma nog wel in de lijst voorkomt maar niet meer op je harde schijf, kun je het uit de lijst laten halen door Geek Uninstaller met Verwijder ingave. Voor de doorgewinterde computerexpert kunnen de opties Installatie map en Item in register handig zijn.

Tip 08 Geek Uninstaller is een snelle hulp als het gaat om programma's grondig te verwijderen.

Tip 09: Verborgen Metro-functies

Windows 8

Er is al veel geklaagd en geschreven over Windows 8 en dan met name over het ontbreken van het klassieke startmenu. Metro UI Tweaker for Windows 8 lost dit euvel niet op, maar richt zijn pijlen wel op ander leed. Sommige mensen kunnen niet wennen aan het lint (ribbon), het nieuwe menu van Windows Verkenner. Ook het gemis van een tegel om je computer mee uit te schakelen ontbreekt. Deze functies zijn eenvoudig in te stellen met Metro UI Tweaker for Windows 8.

Je leest het goed: de functies zijn beperkt, maar Metro UI Tweaker voorziet wel eenvoudig in het oplossen van een gemis!

Tip 09 Metro UI Tweaker is minimalistisch, maar activeert wel enkele handige basisfuncties in Windows 8.

Tip 10: Slimme encryptie

Windows XP - Vista - 7 - 8

Silver Key Free versleutelt bestanden die je privé wil houden en voorziet ze van een wachtwoord. Klik met de rechtermuisknop op een bestand of map en kies Create parcel. Geef een wachtwoord op om het bestand te versleutelen. Er wordt een beveiligde kopie bewaard in een sk-bestand. Dubbelklik op het sk-bestand, geef het wachtwoord op en maak de inhoud weer zichtbaar.

Silver Key Free werkt standaard met kopieën, de originele bestanden blijven dus achter. Je kunt de kopieën verwijderen met de ingebouwde bestandenhakselaar. Klik met de rechtermuisknop op het bestand (of map) en kies Shred. Het bestand wordt meerdere keren overschreven waardoor herstel niet meer mogelijk is.

Tip 10 Silver Key Free beveiligt bestanden met een wachtwoord.

Tip 11: Downloadmanager

Windows XP - Vista - 7 - 8

Een downloadbeheerder was ooit handig omdat internetverbindingen regelmatig haperden. Als je dan een hele tijd gewacht had op een bestand van 10 MB en er ging iets fout, dan kon je weer opnieuw beginnen! EagleGet is een downloadbeheerder, maar wel van deze tijd. Basisfuncties zoals het pauzeren en hervatten van downloads behoren tot de mogelijkheden, maar er zijn meer redenen om EagleGet in te zetten. EagleGet werkt met alle bekende browsers en handelt hiervoor de downloads af. Als je dus meerdere browsers gebruikt, houd je met EagleGet een goed overzicht in je downloads.

EagleGet weet waar al je downloads zijn opgeslagen, dubbelklik op het EagleGet-icoontje in je systeemvak om je downloads te bekijken. Alles wat binnen is, vind je achter de knop Voltooid. Verder maakt EagleGet een slimme sortering van onder andere documenten, programma's en gecomprimeerde downloads. EagleGet toont de voortgang van je downloads in een zevend balkje. Zodra een download volledig binnen is, geeft het programma een geluidssignaal. De ingebouwde YouTube-downloader is een leuke gimmick, maar zal je waarschijnlijk niet dagelijks gebruiken.

Tip 11 EagleGet is een goed beheerprogramma voor je downloads en haalt ook video's van websites binnen.

Tip 12: Mijn lievelingsmappen

Windows XP - Vista - 7 - 8

We hebben op onze harde schijf een aantal mappen die we regelmatig gebruiken. Dit kan een projectmap zijn met werkdocumenten, een mapje met leuke foto's of favoriete map in Dropbox. MyFolders bespaart vele muisklikken naar deze mappen. Je favoriete locaties zijn snel ingesteld. Klik met de rechtermuisknop, bijvoorbeeld op je bureaublad, en kies MyFolders / Settings. Voeg je favoriete mappen toe met Add. Met Add separator kun je een scheidingsstreepje toevoegen, handig als je veel favoriete mappen hebt en overzicht wil houden. Bevestig met Done.

Vanaf nu heb je overal vanuit de Windows Verkenner toegang tot je favoriete mappen. Klik bijvoorbeeld met de rechtermuisknop op een bestand, kies MyFolders / Copy en selecteer de bestemming. De optie MyFolders / Move to is ook beschikbaar om bestanden/mappen te verplaatsen.

Tip 12 MyFolders maakt kopiëren/verplaatsen naar je favoriete mappen eenvoudiger.

Tip 13: Kopieermachine

Windows XP - Vista - 7

Waarom worden eenvoudige dingen soms zo moeilijk ontworpen? Dit zien we vaak bij de kopieerfuncties van scanner-software. Voor wie nog een losse printer en scanner heeft is Photocopier handig. Het programma komt van Nederlandse bodem en toont een soort bedieningspaneel van een kopieermachine.

Standaard maakt Photocopier een zwart/wit kopie, maar je kunt eenvoudig kiezen voor grijstinten met Greyscale of voor een kleurenkopie met Color. Druk op de groene knop Copy om je scanner te activeren. Niet veel later rolt de kopie keurig uit de printer. Was dat nou zo moeilijk? Wij zeggen: "Bedankt Photocopier!".

Tip 13 Photocopier maakt van je printer en scanner een eenvoudige kopieermachine.

Tip 14: Extra cafeïne

Windows Vista - 7 - 8

Insomnia is een handig programma met maar één doel: de slaapstand van je computer blokkeren. Dit klinkt nutteloos, maar Insomnia lost hiermee een energieprobleem op: je hoeft niet langer te kiezen tussen twee kwaden. Windows energiebeheer zorgt ervoor dat we het onderste uit de kan kunnen halen als we met de computer werken. Lopen we even weg? Dan zorgt het zelfde energiebeheer voor energiebesparende maatregelen. Als we bijvoorbeeld iets aan het downloaden zijn, is dit laatste niet wenselijk.

Je hoeft de energie-instellingen niet aan te passen als je Insomnia achter de hand hebt. Start het programma en hiermee zijn alle handelingen gedaan! Zolang Insomnia actief is, blijft je computer wakker. Sluit je het Insomnia-venster, dan neemt Windows Energiebeheer het stokje weer over.

Tip 14 Insomnia voorkomt (tijdelijk) dat je computer in slaap valt.

Tip 15: 'Alle' Firefox-instellingen

Windows XP - Vista - 7 - 8

Firefox is zeer geliefd vanwege de veiligheid, uitbreidingen (add-ons) en niet te vergeten: de instellingen. De standaardinstellingen vind je via het menu Extra / Opties. Als het menu Extra niet zichtbaar is, druk dan eerst op de Alt-toets. Gevorderde gebruikers kunnen in de adresbalk de opdracht about:config geven. Na een extra waarschuwing geeft Firefox alle instellingen bloot, ook die diep verscholen gaan onder de motorkap. Het voordeel hiervan is dat je werkelijk alles kunt aanpassen, de keerzijde is het gebruiksgemak. De instellingen staan in een lange lijst met cryptische omschrijvingen: je moet weten wat je zoekt!

Configuration Mania is een slimme uitbreiding van Firefox die de toegang tot geavanceerde instellingen eenvoudiger toegankelijk maakt. Configuration Mania is nog steeds niet voor beginners, maar wel voor iedereen die graag iets wil aanpassen maar voor wie about:config net een brug te ver is. Na de installatie is Configuration Mania terug te vinden als gelijknamig menuonderdeel in het menu Extra.

Tip 15 Configuration Mania maakt geavanceerde Firefox-instellingen toegankelijker.

Gevaarlijke website?

Soms krijgen we klachten dat een website die we hier vermelden gevaarlijk is of dat een downloadprogramma voor een virus wordt aangezien. Het probleem ligt bij overijverige beveiligingssoftware. Dit is vergelijkbaar met de uitsmijter bij een discotheek. De ene portier vindt dat iedereen naar binnen mag, de ander weigert mensen met gele sokken en rode schoenen. We testen alle programma's uitgebreid, dus meestal zal de waarschuwing 'vals positief' zijn.

Bij twijfel kun je het programma binnenhalen via een goede downloadwebsite als www.softpedia.com of www.snapfiles.com. Een verdacht bestand, dus ook downloads van freeware, kun je altijd aan een second opinion laten onderwerpen op www.virustotal.com. Deze website laat 20 beveiligers een oordeel vellen over het programma.

Sommige websites en programma's worden onterecht aangezien als 'kwaadaardig' of 'gevaarlijk'.