Freewaremakers zijn enthousiaste computergebruikers die hun programmeervaardigheden inzetten om iets te verbeteren of leuker te maken. We bespreken ook deze maand weer de handigste gratis programma's van dit moment.

Tip 01: Lettertype uitzoeken

Windows XP - Vista - 7 - 8

Lettertypes zijn er in overvloed en dat maakt de keuze niet bepaald gemakkelijk. Het is altijd een gedoe in Word of Photoshop om een lettertje uit te zoeken. Fonticate maakt dit iets eenvoudiger, maar je moet de keuze uiteraard nog steeds zelf maken.

Het programma laadt alle aanwezige lettertypes. Boven in beeld kun je een zinnetje intypen, waarna deze tekst getoond wordt in de verschillende fonts. Vooral het overzicht en de snelheid waarmee dit gebeurt, is heel prettig. Het scrollen gaat soepel en Fonticate helpt bij het inperken van de overvloed aan lettertypes.

©PXimport

Tip 01 Fonticate helpt bij het uitzoeken van een geschikt lettertype, bijvoorbeeld voor een geboortekaartje of uitnodiging voor een feestje.

Tip 02: Ruimte op iPhone

Windows XP - Vista - 7 - 8, Mac

Om te stellen dat PhoneClean een soort CCleaner is voor je iPhone gaat wat ver, maar toch is er overlap. PhoneClean verwijdert tijdelijke bestanden van je smartphone en maakt ruimte vrij. Foto's en andere persoonlijke bestanden blijven onaangetast, het gaat om tijdelijke bestanden die je niet meer nodig hebt. Tijdens de test maakten we moeiteloos meer dan 250 MB vrij op onze iPhone!

Toegegeven: als we een paar filmpjes hadden gewist, haalden we dit resultaat ook. Toch is het fijn om overbodige bestanden op te ruimen: de smartphone was kostbaar, het interne geheugen ook en dat willen we graag volledig benutten! Naast de gratis-versie van PhoneClean bieden de makers een betaalde versie met uitgebreidere schoonmaakroutines.

©PXimport

Tip 02 PhoneClean verwijdert overbodige bestanden van je iPhone en iPad.

Tip 03: Extra's rechtermuisknop

Windows Vista - 7 - 8

De rechtermuisknop is een krachtig hulpmiddel om snel dingen gedaan te krijgen met de Windows Verkenner. Met Right Click Enhancer voeg je extra functies toe. Klik in het hoofdscherm op Right Click Tweaker. Hier kun je bijvoorbeeld Copy to en Move to activeren om bestanden/mappen snel naar een andere locatie te kopiëren. Met Run as Administrator wordt een programma uitgevoerd als beheerder. Klik in het hoofdscherm op Send to manager om de opties van het rechtermuisknopmenu Kopiëren naar aan je wensen aan te passen. Met Right click editor IE kun je het rechtermuisknopmenu in Internet Explorer aanpassen.

Right Click Enhancer is er in twee smaken: betaald (pro-versie met iets meer functies) en gratis. Van beide versies is er een variant die je kunt installeren en een die direct werkt (Portable).

©PXimport

Tip 03 Right Click Enhancer voegt handige functies toe aan het menu achter je rechtermuisknop.

Tip 04: Stuurprogramma back-up

Windows XP - Vista - 7 - 8

Als je weleens een computer repareert en opnieuw installeert, ben je bekend met het probleem: na de verse Windows-installatie blijkt sommige hardware niet meer te werken en zijn de drivers nergens te vinden. Zoeken is zonde van je tijd en te voorkomen!

Maak voordat je een herinstallatie overweegt even een kopietje van al je stuurprogramma's met DriverBackup. Geef het programma even de tijd om alle stuurprogramma's te vinden. Je kunt selectief aanvinken welke stuurprogramma's je wil back-uppen, maar de snelste slag maak je met de knop All. Hiermee selecteer je alle stuurprogramma's. Klik op Start Backup en wijs met Browse een usb-stick aan met voldoende opslagruimte. De vereiste ruimte vind je boven in beeld. Klik nogmaals op Start Backup en de stuurprogramma's worden veiliggesteld naar de usb-stick.

©PXimport

Tip 04 DriverBackup maakt een back-up van alle stuurprogramma's naar een usb-stick.

Tip 05: Vaarwel XP, het waren mooie jaren!

Windows XP - Vista - 7 - 8

In april 2014 stopt Microsoft met de ondersteuning van Windows XP. Dit houdt onder andere in dat er geen beveiligingsupdates meer uitkomen voor het besturingssysteem. Dit is een risico als je Windows XP wil blijven gebruiken. April 2014 is dus een mooi moment (of excuus) om eindelijk een nieuwe computer met Windows 7 of Windows 8 aan te schaffen.

Ben je erg gehecht aan je huidige pc/laptop? Dan is het ook mogelijk om te upgraden naar Windows 7 of Windows 8. Zoek van tevoren wel even uit of je hardware en programma's worden ondersteund. Dit kun je uitdokteren met Windows 7 Upgrade Advisor en/of Windows 8 Upgrade Assistant. De programma's controleren je computer en geven advies over de upgrademogelijkheden.

©PXimport

Tip 05 Betekent het einde van Windows XP ook het einde van je computer? Misschien kun je nog upgraden!

Tip 06: Excel-bestanden

Windows XP - Vista - 7 - 8

Soms komen we een programma tegen waarvan het nut ons in eerste instantie ontgaat. Simple MS Excel Documents Converter is zo'n programma. Het converteert bestanden van/naar verschillende Excel-indelingen. Dat kan Excel toch ook? Het antwoord is ja, maar wel omslachtig. Simple MS Excel Documents Converter maakt het converteren eenvoudig bereikbaar in één venster waar juist deze taak centraal staat. Het programma ondersteunt alle bekende indelingen: xls, xlsx, pdf, xps en csv.

Kies bij Convert selected de indeling waar je een bestand naar wil omzetten, bijvoorbeeld pdf. Geef met Select a folder to save aan waar je het doelbestand wil bewaren. Wijs het bestand aan dat je wil omzetten met Select files, je kunt meerdere bestanden kiezen en in één keer laten omzetten. Bevestig met Start convert om je documenten om te zetten.

©PXimport

Tip 06 Simple MS Excel Documents Converter converteert Excel-bestanden van/naar de indelingen xls, xlsx, pdf, xps en csv.

Tip 07: Dubbele verkenner

Windows XP - Vista - 7 - 8, Mac en Linux

Voor dagelijks gebruik voldoen de standaardfuncties van de Windows Verkenner goed. Als we iets meer willen doen, schiet het programma al snel tekort. Een goed voorbeeld is het kopiëren of verplaatsen van bestanden naar andere mappen. Dit komen we tegen als we downloads willen verplaatsen van een downloadmap naar de juiste locatie op de harde schijf. Met Double Commander open je beide locaties in één venster. Vervolgens kun je bestanden en mappen verplaatsen of kopiëren. Dit is slechts de basis van Double Commander. Het programma biedt gevorderde gebruikers handige extra's om taken van de Windows Verkenner nog beter uit te voeren.

Een groot voordeel van Double Commander is dat het programma veel sneller werkt dan de Windows Verkenner. Kleine minpuntjes zijn het ouderwetse uiterlijk de leercurve. Het zal vooral beginners moeite kosten om de werking goed te doorgronden, maar wie even de tijd neemt, kan veel plezier hebben van Double Commander. Double Commander is geen vervanger van de Windows Verkenner, je kunt beide programma's naast elkaar gebruiken.

©PXimport

Tip 07 Double Commander is een aanvulling op de Windows Verkenner en kan twee locaties openen in één venster.

Freeware = spyware?

We krijgen regelmatig meldingen van lezers dat besproken freeware spyware zou bevatten. Uiteraard zijn alle programma's die we bespreken getest en gecontroleerd. Wat gaat er mis? De oorzaak ligt bij de installatieprocedure. Steeds meer softwaremakers (en zelfs download-websites) bundelen extra's in de installatieprocedure. Dit kunnen extra programma's zijn, hinderlijke aanpassingen aan je webbrowser en/of extra zoekbalken.

De extra's staan meestal standaard geactiveerd om te installeren en daar gaat het fout! Gelukkig is de ellende eenvoudig te voorkomen: klik niet klakkeloos op Volgende of Next, maar lees goed door wat je laat installeren en goedkeurt. Wees kritisch en zet altijd de vinkjes uit voor extra software en webbrowseraanpassingen.

©PXimport

Let altijd goed op tijdens de installatie om webbrowseraanpassingen en overbodige software te voorkomen.

Tip 08: Programma's verwijderen

Windows XP - Vista - 7 - 8

Op de redactie installeren we dagelijks nieuwe programma's, onder andere om deze rubriek voor je te kunnen maken. De programma's schonen we ook regelmatig op en de-installeren de software die niet langer nodig is. De standaardfunctie van Windows om programma's te verwijderen is traag. Ook blijven er soms restjes 'bestanden' achter na een de-installatie.

Geek Uninstaller heeft alles in huis om programma's snel en eenvoudig te verwijderen. Er is zelfs een 'after burner'-functie aanwezig. Hiermee gaat Geek Uninstaller op zoek naar 'achterblijvertjes' en verwijdert deze alsnog. Dit kunnen bestanden zijn op je harde schijf, maar ook registerverwijzingen. Geek Uninstaller is snel en heeft geen installatieprocedure: downloaden, starten en je programmalijst verschijnt snel in beeld. Gebruik de rechtermuisknop op een bestand dat je wil verwijderen en kies Verwijderen voor de standaardprocedure.

Geeft dit problemen? Kies dan Geforceerd verwijderen. Als een programma nog wel in de lijst voorkomt maar niet meer op je harde schijf, kun je het uit de lijst laten halen door Geek Uninstaller met Verwijder ingave. Voor de doorgewinterde computerexpert kunnen de opties Installatie map en Item in register handig zijn.

©PXimport

Tip 08 Geek Uninstaller is een snelle hulp als het gaat om programma's grondig te verwijderen.

Tip 09: Verborgen Metro-functies

Windows 8

Er is al veel geklaagd en geschreven over Windows 8 en dan met name over het ontbreken van het klassieke startmenu. Metro UI Tweaker for Windows 8 lost dit euvel niet op, maar richt zijn pijlen wel op ander leed. Sommige mensen kunnen niet wennen aan het lint (ribbon), het nieuwe menu van Windows Verkenner. Ook het gemis van een tegel om je computer mee uit te schakelen ontbreekt. Deze functies zijn eenvoudig in te stellen met Metro UI Tweaker for Windows 8.

Je leest het goed: de functies zijn beperkt, maar Metro UI Tweaker voorziet wel eenvoudig in het oplossen van een gemis!

©PXimport

Tip 09 Metro UI Tweaker is minimalistisch, maar activeert wel enkele handige basisfuncties in Windows 8.

Tip 10: Slimme encryptie

Windows XP - Vista - 7 - 8

Silver Key Free versleutelt bestanden die je privé wil houden en voorziet ze van een wachtwoord. Klik met de rechtermuisknop op een bestand of map en kies Create parcel. Geef een wachtwoord op om het bestand te versleutelen. Er wordt een beveiligde kopie bewaard in een sk-bestand. Dubbelklik op het sk-bestand, geef het wachtwoord op en maak de inhoud weer zichtbaar.

Silver Key Free werkt standaard met kopieën, de originele bestanden blijven dus achter. Je kunt de kopieën verwijderen met de ingebouwde bestandenhakselaar. Klik met de rechtermuisknop op het bestand (of map) en kies Shred. Het bestand wordt meerdere keren overschreven waardoor herstel niet meer mogelijk is.

©PXimport

Tip 10 Silver Key Free beveiligt bestanden met een wachtwoord.

Tip 11: Downloadmanager

Windows XP - Vista - 7 - 8

Een downloadbeheerder was ooit handig omdat internetverbindingen regelmatig haperden. Als je dan een hele tijd gewacht had op een bestand van 10 MB en er ging iets fout, dan kon je weer opnieuw beginnen! EagleGet is een downloadbeheerder, maar wel van deze tijd. Basisfuncties zoals het pauzeren en hervatten van downloads behoren tot de mogelijkheden, maar er zijn meer redenen om EagleGet in te zetten. EagleGet werkt met alle bekende browsers en handelt hiervoor de downloads af. Als je dus meerdere browsers gebruikt, houd je met EagleGet een goed overzicht in je downloads.

EagleGet weet waar al je downloads zijn opgeslagen, dubbelklik op het EagleGet-icoontje in je systeemvak om je downloads te bekijken. Alles wat binnen is, vind je achter de knop Voltooid. Verder maakt EagleGet een slimme sortering van onder andere documenten, programma's en gecomprimeerde downloads. EagleGet toont de voortgang van je downloads in een zevend balkje. Zodra een download volledig binnen is, geeft het programma een geluidssignaal. De ingebouwde YouTube-downloader is een leuke gimmick, maar zal je waarschijnlijk niet dagelijks gebruiken.

©PXimport

Tip 11 EagleGet is een goed beheerprogramma voor je downloads en haalt ook video's van websites binnen.

Tip 12: Mijn lievelingsmappen

Windows XP - Vista - 7 - 8

We hebben op onze harde schijf een aantal mappen die we regelmatig gebruiken. Dit kan een projectmap zijn met werkdocumenten, een mapje met leuke foto's of favoriete map in Dropbox. MyFolders bespaart vele muisklikken naar deze mappen. Je favoriete locaties zijn snel ingesteld. Klik met de rechtermuisknop, bijvoorbeeld op je bureaublad, en kies MyFolders / Settings. Voeg je favoriete mappen toe met Add. Met Add separator kun je een scheidingsstreepje toevoegen, handig als je veel favoriete mappen hebt en overzicht wil houden. Bevestig met Done.

Vanaf nu heb je overal vanuit de Windows Verkenner toegang tot je favoriete mappen. Klik bijvoorbeeld met de rechtermuisknop op een bestand, kies MyFolders / Copy en selecteer de bestemming. De optie MyFolders / Move to is ook beschikbaar om bestanden/mappen te verplaatsen.

©PXimport

Tip 12 MyFolders maakt kopiëren/verplaatsen naar je favoriete mappen eenvoudiger.

Tip 13: Kopieermachine

Windows XP - Vista - 7

Waarom worden eenvoudige dingen soms zo moeilijk ontworpen? Dit zien we vaak bij de kopieerfuncties van scanner-software. Voor wie nog een losse printer en scanner heeft is Photocopier handig. Het programma komt van Nederlandse bodem en toont een soort bedieningspaneel van een kopieermachine.

Standaard maakt Photocopier een zwart/wit kopie, maar je kunt eenvoudig kiezen voor grijstinten met Greyscale of voor een kleurenkopie met Color. Druk op de groene knop Copy om je scanner te activeren. Niet veel later rolt de kopie keurig uit de printer. Was dat nou zo moeilijk? Wij zeggen: "Bedankt Photocopier!".

©PXimport

Tip 13 Photocopier maakt van je printer en scanner een eenvoudige kopieermachine.

Tip 14: Extra cafeïne

Windows Vista - 7 - 8

Insomnia is een handig programma met maar één doel: de slaapstand van je computer blokkeren. Dit klinkt nutteloos, maar Insomnia lost hiermee een energieprobleem op: je hoeft niet langer te kiezen tussen twee kwaden. Windows energiebeheer zorgt ervoor dat we het onderste uit de kan kunnen halen als we met de computer werken. Lopen we even weg? Dan zorgt het zelfde energiebeheer voor energiebesparende maatregelen. Als we bijvoorbeeld iets aan het downloaden zijn, is dit laatste niet wenselijk.

Je hoeft de energie-instellingen niet aan te passen als je Insomnia achter de hand hebt. Start het programma en hiermee zijn alle handelingen gedaan! Zolang Insomnia actief is, blijft je computer wakker. Sluit je het Insomnia-venster, dan neemt Windows Energiebeheer het stokje weer over.

©PXimport

Tip 14 Insomnia voorkomt (tijdelijk) dat je computer in slaap valt.

Tip 15: 'Alle' Firefox-instellingen

Windows XP - Vista - 7 - 8

Firefox is zeer geliefd vanwege de veiligheid, uitbreidingen (add-ons) en niet te vergeten: de instellingen. De standaardinstellingen vind je via het menu Extra / Opties. Als het menu Extra niet zichtbaar is, druk dan eerst op de Alt-toets. Gevorderde gebruikers kunnen in de adresbalk de opdracht about:config geven. Na een extra waarschuwing geeft Firefox alle instellingen bloot, ook die diep verscholen gaan onder de motorkap. Het voordeel hiervan is dat je werkelijk alles kunt aanpassen, de keerzijde is het gebruiksgemak. De instellingen staan in een lange lijst met cryptische omschrijvingen: je moet weten wat je zoekt!

Configuration Mania is een slimme uitbreiding van Firefox die de toegang tot geavanceerde instellingen eenvoudiger toegankelijk maakt. Configuration Mania is nog steeds niet voor beginners, maar wel voor iedereen die graag iets wil aanpassen maar voor wie about:config net een brug te ver is. Na de installatie is Configuration Mania terug te vinden als gelijknamig menuonderdeel in het menu Extra.

©PXimport

Tip 15 Configuration Mania maakt geavanceerde Firefox-instellingen toegankelijker.

Gevaarlijke website?

Soms krijgen we klachten dat een website die we hier vermelden gevaarlijk is of dat een downloadprogramma voor een virus wordt aangezien. Het probleem ligt bij overijverige beveiligingssoftware. Dit is vergelijkbaar met de uitsmijter bij een discotheek. De ene portier vindt dat iedereen naar binnen mag, de ander weigert mensen met gele sokken en rode schoenen. We testen alle programma's uitgebreid, dus meestal zal de waarschuwing 'vals positief' zijn.

Bij twijfel kun je het programma binnenhalen via een goede downloadwebsite als www.softpedia.com of www.snapfiles.com. Een verdacht bestand, dus ook downloads van freeware, kun je altijd aan een second opinion laten onderwerpen op www.virustotal.com. Deze website laat 20 beveiligers een oordeel vellen over het programma.

©PXimport

Sommige websites en programma's worden onterecht aangezien als 'kwaadaardig' of 'gevaarlijk'.

Bij ID.nl zijn we gek op producten met een mooie prijs of die iets extra's of bijzonders te bieden hebben. Daarom gaan we een paar keer per week voor jullie op zoek naar leuke deals. Nu de avonden weer steeds vroeger donker worden en je vaker binnen zit, is lezen bij een leuke bezigheid. En met een mooie e-reader kan dat ook in kleur. Wij bekeken vijf betaalbare e-readers met kleurenscherm.

Kleuren‑e‑readers zijn relatief nieuw; ze combineren de batterijzuinigheid van elektronische inkt met een kleurenfilter dat magazines, strips en geïllustreerde kinderboeken tot leven brengt. Voor de Nederlandse markt zijn er nog niet heel veel modellen beschikbaar. Wij hebben vijf mooie exemplaren voor minder dan 250 euro op een rijtje gezet voor je.

Kobo Libra Colour - 7 inch

De Kobo Libra Colour is een 7 inch e‑reader met een E Ink Kaleido 3‑scherm. De zwart‑wit resolutie bedraagt 1264 × 1680 pixels en 300 ppi, terwijl kleuren worden weergegeven met 150 ppi. Je beschikt over 32 GB intern geheugen en een dual‑core processor van 2,0 GHz, waardoor pagina’s vlot worden ververst. Voor draadloze audioboeken of Bluetooth‑oortjes biedt de Libra Colour wifi (2,4 en 5 GHz) en Bluetooth 5.0, en bestanden worden geladen via USB‑C. Het apparaat is waterbestendig volgens IPX8 (tot 60 minuten op 2 m diepte). De geïntegreerde ComfortLight PRO‑verlichting heeft instelbare helderheid en kleurtemperatuur.

Dankzij de fysieke bladerknoppen heb je maar één hand nodig om te lezen en met de instelbare lettertypes en paginamarges pas je het leescomfort aan. De accu van 2050 mAh levert volgens Kobo een leestijd van enkele weken per lading. Het toestel meet 144,6 × 161 × 8,3 mm en weegt 199,5 g. Dankzij het kleurenscherm is dit model aantrekkelijk voor strips, tijdschriften en kleurrijke kinderboeken, terwijl hij ook standaard ePub‑, PDF‑ en audiobookbestanden ondersteunt.

Kobo Clara Colour - 6 inch

Zoek je een compacte kleurene‑reader, dan is de Kobo Clara Colour met een 6 inch E Ink Kaleido 3‑scherm interessant. Het scherm biedt een resolutie van 1448 × 1072 pixels met 300 ppi voor zwart‑wit en 150 ppi voor kleuren. Dankzij een dual‑core processor (2,0 GHz) en 16 GB opslagruimte is er genoeg vermogen om romans of stripboeken te laden. De reader ondersteunt wifi (dual band) en Bluetooth zodat je audioboeken kunt streamen, en hij gebruikt USB‑C om op te laden. Kobo past ComfortLight PRO toe met instelbare kleurtemperatuur, en de reader is waterdicht volgens IPX8 (tot 60 minuten op 2 m).

De accu heeft een capaciteit van 1 500 mAh en levert bij gemiddeld gebruik tot zes weken leestijd. Dankzij 13 lettertypen en verschillende lettergroottes pas je het scherm volledig aan. Met afmetingen van 112 × 160 × 9,2 mm en een gewicht van 174 g past de Clara Colour in een jaszak. Het apparaat ondersteunt onder meer EPUB, PDF, MOBI en CBZ/CBR en kan via Bluetooth naar audioboeken luisteren. Het kleurenscherm maakt hem geschikt voor geïllustreerde kinderboeken, kaarten en kookboeken terwijl het compacte formaat ideaal is voor onderweg.

PocketBook Verse Pro Color - 6 inch

PocketBook positioneert de Verse Pro Color als een robuuste kleuren‑e‑reader voor veel lezers. Het 6 inch E Ink Kaleido 3‑scherm beschikt over een grijstintenresolutie van 1072 × 1448 pixels en een kleurenlaag met 536 × 724 pixels. Daardoor krijgen stripillustraties en grafieken 4 096 kleuren te zien terwijl zwart‑wittekst scherp blijft met 300 ppi. De quad‑core processor (1,8 GHz) en 1 GB RAM zorgen voor soepele bladwisselingen, en met 16 GB opslagruimte kun je duizenden e‑books bewaren. Via de USB‑C‑poort en wifi en Bluetooth laad je gemakkelijk bestanden of luister je naar audioboeken.

PocketBook levert SMARTlight, een voorgrondverlichting waarmee je zowel helderheid als kleurtemperatuur aanpast. De reader draait op Linux en ondersteunt talloze formaten zoals ACSM, EPUB, PDF, DOCX en CBR/CBZ. Dankzij text‑to‑speech kun je boeken laten voorlezen. De 2100 mAh‑batterij biedt volgens PocketBook tot een maand leesplezier. De behuizing (108 × 156 × 7,6 mm, 182 g) is waterdicht volgens IPX8, zodat je bij het zwembad kunt lezen. Een G‑sensor draait pagina’s automatisch mee als je het apparaat kantelt. Kortom, de Verse Pro Color levert kleuren‑e‑ink in een handzaam formaat met brede bestands­ondersteuning.

PocketBook Era Color - 7 inch

Met een groter kleurenscherm en ingebouwde luidspreker richt de PocketBook Era Color zich op lezers die audioboeken willen luisteren zonder externe headset. Het 7 inch E Ink Kaleido 3‑display heeft een grijstintenresolutie van 1264 × 1680 pixels en een kleurresolutie van 632 × 840 pixels met 300/150 ppi. Dit zorgt voor scherpe tekst en kleurrijke afbeeldingen. De reader gebruikt een quad‑core processor (1,8 GHz) met 1 GB RAM en biedt 32 GB interne opslag. Het besturingssysteem is gebaseerd op Linux en ondersteunt een groot aantal ebook‑ en stripformaten.

Met dual‑band wifi, Bluetooth 5.4 en USB‑C met OTG‑functie koppel je eenvoudig draadloze hoofdtelefoons, luister je naar audioboeken of speel je muziek via de ingebouwde mono‑luidspreker. De SMARTlight‑voorgrondverlichting laat je zowel helderheid als kleurtemperatuur instellen. Dankzij de 2500 mAh accu en het efficiënte E‑Ink‑scherm is volgens PocketBook een maand gebruik mogelijk. Het apparaat is IPX8‑waterbestendig en uitgerust met een g‑sensor, coversensor en speakers. Met afmetingen van 134,3 × 155 × 7,8 mm en een gewicht van 235 g is de Era Color iets groter maar nog steeds draagbaar. De fysieke bladerknoppen zorgen voor comfortabel lezen, terwijl de ingebouwde spraakfunctie tekst kan voorlezen.

Tolino Vision Color - 7 inch

De Tolino Vision Color is een Duitse die dezelfde hardware heeft als de Kobo Libra Colour maar een eigen Android‑softwarelaag gebruikt. Volgens een productaankondiging biedt het apparaat een 7 inch E Ink Kaleido 3‑scherm met een zwart‑witresolutie van 1264 × 1680 pixels (300 ppi) en 150 ppi voor kleuren. De reader heeft fysieke bladerknoppen naast het aanraakscherm en gebruikt een MediaTek MT8113T‑dual‑core processor (2,0 GHz), 1 GB RAM en 32 GB interne opslag. Een 2050 mAh batterij voorziet de Vision Color van stroom, terwijl de ComfortLight PRO‑verlichting de kleurtemperatuur aanpast.

Het toestel biedt wifi en Bluetooth 5.0 zodat je audioboeken kunt streamen, en het is IPX8‑waterbestendig. Tolino gebruikt Android, waardoor je afhankelijk bent van de Tolino‑boekwinkel maar via de Tolino‑cloud kunt synchroniseren met diverse Duitse boekhandels. Een stylus is optioneel verkrijgbaar voor handschrift en aantekeningen. De Vision Color ondersteunt ePub, PDF en andere standaard‑e‑bookformaten en biedt toegang tot de HotSpots van Deutsche Telekom. Dit apparaat is in Nederland nog beperkt verkrijgbaar; een Duitse webwinkel verkoopt het voor ongeveer € 180,68 (incl. btw). Omdat Kieskeurig nog geen productpagina heeft, is het toestel alleen via buitenlandse winkels te vinden.

Om maar meteen met de deur in huis te vallen: ja en nee. Een iPhone wordt niet snel besmet met traditionele malware, maar dat betekent niet dat hij onkwetsbaar is voor hackers en cybercriminelen. En daarbij is het grootste risico niet iOS. Nee, het grootste risico ben je zelf…

Hoe raakt je iPhone besmet?

Een iPhone is goed beveiligd, maar niet tegen wat je zelf doet – en daar spelen kwaadwillenden op in. Het gaat vaak mis bij iets wat volkomen normaal lijkt: een link openen, een QR-code scannen of een agenda-uitnodiging accepteren kan al genoeg zijn om gegevens prijs te geven. Dit zijn de zes meest voorkomende manieren waarop je iPhone geïnfecteerd kan worden:

1: Zero-click en zero-day-aanvallen

De meest geavanceerde aanvallen gebruiken lekken in iOS die nog niet door Apple of beveiligingsonderzoekers zijn ontdekt. Via zo'n kwetsbaarheid kan spyware worden geïnstalleerd nog vóórdat er een update beschikbaar is.

Een zero-click-aanval gaat nog verder: jij hoeft niets aan te raken. Eén kwaadaardig iMessage-bericht of zelfs een gemiste FaceTime-oproep kan al genoeg zijn om toegang tot je toestel te krijgen.

De beste verdediging is simpel maar belangrijk: installeer updates direct zodra ze beschikbaar zijn (Instellingen > Algemeen > Software-update) en zet Automatische updates aan.

2: Quishing: malafide QR-codes

QR-codes worden soms vervangen door valse exemplaren die naar een nepsite met gemeentelogo of parkeerdienst leiden. Controleer altijd de link die de Camera-app toont voordat je op 'open' tikt, en laat dubieuze adressen desnoods scannen met een tool zoals Scamio.

Lees ook: Zo herken je verdachte QR-codes op parkeerautomaten en laadpalen

 3: Kwaadaardige configuratieprofielen

Een configuratieprofiel is een bestand waarmee instellingen op een iPhone of iPad in één keer kunnen worden aangepast. Zo'n profiel bepaalt bijvoorbeeld welke wifi-netwerken worden gebruikt, welke apps mogen worden geïnstalleerd of welke websites worden geblokkeerd. Bedrijven en scholen gebruiken configuratieprofielen vaak om meerdere toestellen tegelijk te beheren.

Ook kwaadwillenden kunnen zo'n profiel aanbieden, bijvoorbeeld via een link in een phishingbericht. Zodra je het installeert, krijgt de afzender toegang tot je netwerkverkeer of kan hij extra apps laten installeren. Controleer daarom altijd de herkomst voordat je een profiel accepteert, en verwijder onbekende profielen via Instellingen > Algemeen > VPN en apparaatbeheer.

4: Nagemaakte wifi-netwerken

Criminelen zetten daarnaast nepwifinetwerken op met namen als 'Airport_Free_WiFi' of 'NS_Gratis_Wifi_In_De_Trein'. Maak je daar verbinding mee, dan kan al je internetverkeer worden onderschept en kunnen je wachtwoorden of persoonlijke gegevens eenvoudig worden buitgemaakt. Gebruik op openbare wifi een VPN, bijvoorbeeld via Bitdefender Mobile Security, zodat je verbinding versleuteld blijft.

5: Malafide agenda-uitnodigingen

Krijg je een vreemde agenda-uitnodiging die je niet herkent? Verwijder die, want er zitten vaak phishinglinks in. De veiligste manier is om de hele ongewenste agenda te wissen zonder op links of knoppen in de afspraak te tikken. Druk ook niet op 'Weiger', want daarmee laat je de afzender weten dat je account actief is, wat juist tot meer spam leidt. Controleer bij twijfel onderaan in je agenda-instellingen welke kalenders zijn toegevoegd en verwijder alles wat je niet herkent.

6: AirDrop-spam

AirDrop is ideaal wanneer je snel en draadloos foto's, documenten, video's of zelfs wachtwoorden of passkeys wilt delen – of ontvangen. Voor hackers is dit ook een aantrekkelijke ingang in je iPhone. Stel, je hebt net iets gedeeld of ontvangen via AirDrop, bijvoorbeeld foto's tijdens een concert. Misschien heb je daarvoor in de instellingen Iedereen gedurende 10 minuten geselecteerd. Zet je dat na het delen of ontvangen niet uit, dan blijft je iPhone dus nog tien minuten zichtbaar voor iedereen. Beter is het om, vooral op drukke plekken, AirDrop in te stellen op Alleen contacten of zelfs te kiezen voor Ontvangen uit.

Zo merk je dat er iets mis is met je iPhone

Als je iPhone besmet of gehackt is, verschijnt er geen knipperende pop-up om je dat te vertellen. De signalen zijn subtiel – maar herkenbaar als je weet waar je op moet letten. Dit zijn de zeven meest voorkomende aanwijzingen dat je iPhone geïnfecteerd kan zijn.

1: De batterij raakt opvallend snel leeg

Malware kan continu draaien en daardoor veel stroom verbruiken. Controleer in Instellingen > Batterij welke apps dat doen. Let vooral op apps die veel actief zijn op de achtergrond, zeker als ze daar geen reden voor hebben. Een weerapp die acht uur blijft draaien terwijl je hem niet gebruikt, is bijvoorbeeld niet normaal.

2: Je dataverbruik schiet omhoog

Spyware stuurt ongemerkt gegevens door naar servers van aanvallers. Dat zie je vaak terug in Instellingen > Mobiel netwerk. Daar kun je, als je een stukje naar onder scrolt, bij Mobiele data zien of het dataverbruik ineens hoger ligt dan normaal. Let op opvallende pieken in datagebruik, onbekende apps of vreemde pictogrammen. Een simpele tool of een spel dat je zelden opent, hoort geen gigabytes aan data te verbruiken.

3: Apps crashen of lopen vast

Malware kan problemen geven met iOS of andere apps. Als apps vaak opnieuw opstarten of het toestel warm wordt, is dat verdacht.

4: Er verschijnen pop-ups of advertenties buiten Safari om

iOS hoort reclamevrij te zijn. Zie je ineens advertenties op je beginscherm of in instellingen, dan zit er waarschijnlijk adware achter.

5: Er staan onbekende apps of profielen op je toestel

Sommige aanvallers installeren via een lek of misleidende link een app die er betrouwbaar uitziet, maar in werkelijkheid data doorstuurt of instellingen wijzigt. Kijk daarom regelmatig in de Appbibliotheek of er iets tussen staat wat je niet kent. Verwijder verdachte apps meteen; op een iPhone worden daarmee ook de bijbehorende gegevens gewist. Heb je het toestel tweedehands gekocht of vertrouw je het niet helemaal, dan is een volledige fabrieksreset de veiligste keuze.

6: Je toestel is mogelijk gejailbreakt

Bij een jailbreak wordt een deel van Apple's beveiliging uitgezet om functies vrij te geven die normaal niet zijn toegestaan. Dat lijkt handig, maar maakt het systeem kwetsbaar voor apps met te veel rechten. Als je nooit bewust een jailbreak hebt uitgevoerd en toch apps als Cydia, Sileo, or Checkra1n ziet, is dat een teken dat iemand heeft geknoeid met je iPhone.

7: Je ziet vreemde uitgaande oproepen

Een gehackt toestel kan worden ingezet om spam te versturen of te bellen naar dure servicenummers. Kijk in je berichten en belgeschiedenis of er iets geks tussen staat.

Denk je dat je iPhone besmet is? Dit kun je doen

Merk je dat je iPhone zich vreemd gedraagt, begin dan met een eenvoudige reset van je browsergegevens. Open Instellingen > Apps > Safari en kies Wis geschiedenis en websitedata. Daarmee verwijder je tijdelijke bestanden en scripts die schadelijk kunnen zijn. Herstart daarna het toestel.

Blijven de problemen terugkomen, herstel dan een eerdere iCloud-reservekopie van vóór het moment waarop het misging. Helpt dat ook niet, dan is een fabrieksreset de veiligste manier om alle sporen van malware te verwijderen. Dat doe je via Instellingen > Algemeen > Stel opnieuw in > Wis alle inhoud en instellingen. Je iPhone wordt dan teruggezet naar de oorspronkelijke staat. Omdat alles gewist wordt, verdwijnt ook eventuele malware verdwijnt mee.

Zoals altijd geldt: voorkomen is beter dan genezen

De beste beveiliging blijft een combinatie van gezond verstand en actuele software. Zet automatische updates aan via Instellingen > Algemeen > Software-update > Automatische updates. Zo worden veiligheidslekken gedicht voordat ze misbruikt kunnen worden.

Gebruik op openbare netwerken altijd een VPN, en controleer verdachte links met een analyse-tool voordat je klikt. Wie extra zekerheid wil, kan een beveiligingsapp installeren die phishinglinks en onveilige wifi-verbindingen blokkeert.

Conclusie

Een iPhone is goed beveiligd, maar niet onschendbaar. De meeste risico's ontstaan niet door fouten in iOS, maar door wat jij doet: op een verkeerde link tikken, een uitnodiging openen of een netwerk gebruiken dat niet te vertrouwen is.

Wie zijn toestel up-to-date houdt, links kritisch bekijkt en een VPN gebruikt op openbare wifi, verkleint de kans op misbruik of datadiefstal aanzienlijk. iOS doet veel om je te beschermen, maar waakzaamheid blijft nodig.