Jouw privégegevens zouden altijd privé moeten blijven. Om je te beschermen, maar ook omdat je nu eenmaal niet alles zomaar met iedereen wilt delen. Gegevensinbreuken en datalekken brengen die privacy echter helaas in gevaar. Met als gevolg dat er misbruik gemaakt kan worden van jouw gegevens, waarmee cybercriminelen zelfs identiteitsfraude kunnen plegen. Hoe voorkom je dat dit jou overkomt? Dat lees je in dit artikel.
Partnerbijdrage - In samenwerking met Bitdefender
Wat is identiteitsfraude?
Identiteitsfraude houdt in dat iemand persoonlijke gegevens van een ander steelt (ook wel identiteitsdiefstal genoemd) om zich vervolgens geloofwaardig voor te doen als deze persoon. Deze gegevens kunnen variëren van gebruikersnamen en wachtwoorden tot burgerservicenummers (BSN), adressen en zelfs betalingsgegevens. Zo is de dief in staat mensen en bedrijven op te lichten en bijvoorbeeld toegang te krijgen tot iemands computersysteem en bankrekeningen door bijvoorbeeld nieuwe toegangsgegevens aan te vragen namens de bestolen persoon.
Identiteitsdiefstal kan offline gebeuren via bijvoorbeeld inbraak, het stelen van post of het kopiëren van kaartgegevens bij een betaling in een winkel of geldautomaat (skimmen). In steeds meer gevallen worden gegevens echter digitaal gestolen door bijvoorbeeld inbraak op een computer (hacken) of het gebruik van valse mails en websites (phishing) om informatie van mensen te achterhalen.
Datalekken, een digitaal gevaar
Een andere manier waarop privégegevens in de verkeerde handen terecht kunnen komen, is via een datalek. Datalekken draaien vaak om foutieve verwerking of het delen van persoonsgegevens zonder dat dit de bedoeling was en/of daar toestemming voor is gegeven. Het is dus een inbreuk op de beveiliging van iemands persoonsgegevens. Wat flinke schade kan veroorzaken. Voorbeelden van datalekken zijn het kwijtraken van een usb-stick met daarop persoonsgegevens of het doorsturen van privégegevens naar een verkeerde ontvanger.
Datalekken komen helaas steeds vaker voor. In 2021 ontving de Autoriteit Persoonsgegevens maar liefst 24.866 datalekmeldingen. Dat is een stijging van 4 procent vergeleken met het jaar ervoor. Het aantal meldingen van digitale datalekken door cyberaanvallen zoals hacken, malware of phishing was daarbij fors gestegen: 88 procent meer dan in 2020. De jaren ervoor was deze stijging nog een aanzienlijk stuk lager: in 2019 steeg het aantal cyberaanvallen met 25 procent en in 2020 met 30 procent vergeleken met het jaar ervoor.
Welke impact hebben gegevensinbreuken?
In 2021 gaven bijna 2,5 miljoen Nederlanders van 15 jaar of ouder (17 procent van de bevolking) aan slachtoffer te zijn geworden van cybermisdaad, zo blijkt uit een rapport van het Centraal Bureau voor de Statistiek. Datzelfde rapport toont een verhoging van 72 procent van accounts die aangetast werden als gevolg van gegevensinbreuken. Het risico dat jij wordt geraakt is daarmee dus groter dan je misschien denkt.
Belangrijk om te weten over datalekken en identiteitsfraude:
- De meeste mensen komen er pas achter wanneer het al te laat is, dat ze het slachtoffer zijn van een datalek of identiteitsfraude.
- Als jouw financiële gegevens zijn uitgelekt, is je geld niet langer veilig.
- Blijk je een slachtoffer te zijn van een cyberaanval? Dan zou je kunnen ontdekken dat je hebt betaald voor het shoppen, de vakantie of de investering van iemand anders.
- Wanneer jouw gegevens worden gebruikt kunnen deze gestolen gegevens impact hebben op jouw (recht op) studiebeurzen, pensioen of ziekteverzekeringen.
- Gegevensinbreuken gebeuren elke dag. En het terughalen van gegevens of herstellen van de schade is een lang en moeizaam proces.
Ontdek of je slachtoffer bent van een datalek of identiteitsfraude
Signaleer je verdachte (digitale) activiteiten, zoals mailverkeer dat je niet herkent, post of telefoontjes van schuldeisers of bankafschrijvingen die niet overeenkomen met je eigen aankopen? Dan is het risico groot dat je het slachtoffer bent geworden van een datalek en/of identiteitsfraude. Om te voorkomen dat het zo ver komt, is het belangrijk je gegevens zo goed mogelijk te beschermen en alert te zijn op verdachte activiteiten.
Controleer je veiligheid regelmatig met digitale webscans
Webscans, zoals Bitdefender Digital Identity Protection, helpen je te allen tijde in de gaten te houden of de gegevens van jouw onlineaccounts betrokken zijn bij een datalek en/of andere verdachte gebeurtenissen. Zo ben je sneller op de hoogte wanneer jouw persoonsgegevens op de digitale straat liggen en kun je actie ondernemen om te voorkomen dat je gegevens gebruikt worden voor criminele activiteiten. Ook krijg je via deze cyberbeveiligingsoplossing aanbevelingen van experts hoe je, in het geval van een probleem, dit kunt oplossen en hoe je hackers en gegevensmakelaars een stap voor kunt blijven.
Voordelen van een webscantool
Er zitten de nodige voordelig aan een webscantool als Bitdefender Digital Identity Protection:
De installatie duurt slechts één minuut. Je logt simpelweg in op jouw account en voert de activeringscode in.
Miljoenen websites worden gescand en het Dark Web wordt gecontroleerd op gelekte persoonlijke informatie, zoals mailadressen en bankgegevens.
Je hebt direct toegang tot een overzicht van al je digitale accounts en je openbaar beschikbare gegevens. Daarbij legt de webscan eventuele zwaktes in je webaccounts bloot, zodat jij maatregelen kunt treffen voordat cybercriminelen toehappen.
Je ontvangt realtime waarschuwingen in het geval van gegevensinbreuken en advies voor het beveiligen van je accounts.
Bitdefender Digital Identity Protection controleert ook op imitators op social media die zich via nepprofielen als jou voordoen, en helpt je hen te stoppen.
Bescherm je persoonlijke gegevens
Het is makkelijker om jouw betrokkenheid bij een datalek te voorkomen dan het is om de eventuele gevolgen ervan te herstellen. Neem daarom de controle over jouw online privacy en persoonlijke gegevens door deze goed te beschermen. Webscans, zoals hierboven genoemd, helpen daarbij, maar er zijn meer dingen die jij kunt doen om jouw persoonlijke gegevens zo goed mogelijk te beveiligen tegen betrokkenheid bij datalekken en cyberaanvallen:
Bescherm je apparaten
Zorg er om te beginnen voor dat niet iedereen zomaar toegang heeft tot jouw computer, telefoon of tablet. Beveilig je apparaten met een wachtwoord, vingerafdruk of Face ID en het liefst een combinatie daarvan. Zo voorkom je dat iemand met kwade bedoelingen eenvoudig toegang heeft wanneer jij even niet oplet.Vermijd onveilige mails en websites
Cybercriminelen gebruiken vaak nepsites om privégegevens te verzamelen. Door jou te benaderen via nepmails, bijvoorbeeld uit naam van bekende merken of bedrijven, proberen ze je te verleiden tot het klikken op links naar valse websites waar jij vervolgens je gegevens moet invullen. Gelukkig zijn er diverse manieren om te checken of een mail en/of website te vertrouwen is:
Kijk of een website een beveiligingscertificaat heeft. Dit zie je aan het slotje links van de url. Het webadres begint met https in plaats van http. Een beveiligde verbinding verkleint de kans dat iemand jouw gegevens kan onderscheppen tijdens een betaling.
Kijk goed welke e-mails je opent en waar je op klikt, want voor je het weet zit er een nepmail tussen waarmee cybercriminelen misbruik maken van je enthousiasme. Als je even niet oplet, klik je zo op een onveilige link en wordt er malware geïnstalleerd waarna al je surfgedrag, inclusief wachtwoorden en online bankieren, gevolgd kan worden.
Let op de teksten op een website en in mails. Zie je slordige spelfouten of rare teksten? Dan is het risico groot dat je met een valse website of mail te maken hebt.
Ken je een online bedrijf nog niet (goed)? Check dan de recensies en let er daarbij op of die recensies niet door nepaccounts zijn geschreven. Controleer ook wat voor contactmogelijkheden het bedrijf heeft en of er bijvoorbeeld ook fysieke kantoren of vestigingen zijn. En test eens of er wordt gereageerd op een chatfunctie of dat de telefoon wordt opgenomen als je het bijbehorende nummer belt.
Via whois.domaintools.com kun je informatie opvragen over de registratie van het domein waarop de website draait. Is een websiteadres pas recentelijk en/of in het buitenland geregistreerd? Dan kan dit verdacht zijn.
Beveilig je online-accounts
Naast je digitale apparaten is het ook belangrijk je digitale accounts goed te beveiligen. Creëer veilige wachtwoorden, gebruik een uniek wachtwoord voor ieder account én heel belangrijk: wijzig je wachtwoorden regelmatig. Mochten je gegevens dan toch ergens uitlekken, voorkom je zo sneller dat deze toegang geven tot je accounts. Een wachtwoordmanager, zoals de Bitdefender Password Manager, helpt je jouw accounts te beschermen met veilige wachtwoorden die je er eenvoudig mee creëert en opslaat.
Stel daarnaast, wanneer mogelijk, tweestapsverificatie in. Zo zorg je ervoor dat er naast een wachtwoord nog een tweede handeling nodig is om in te loggen. Deze tweede handeling kan het invullen van een beveiligingscode zijn die je per mail of sms ontvangt. Het risico dat cybercriminelen ook daar toegang toe hebben is een stuk kleiner, waardoor je met tweestapsverificatie je accounts nog beter beveiligt.
Gebruik beveiligde internetverbindingen
Maak je op een openbare locatie gebruik van internet? Gebruik dan altijd een beveiligde verbinding om hackers buiten te houden. Onbeveiligde netwerken vormen voor hackers namelijk een eenvoudige toegang tot jouw systeem, waarbij ze je gegevens kunnen stelen. Een veilig netwerk creëer je eenvoudig door van je smartphone een beveiligd wifi-netwerk, ook wel een hotspot genoemd, te maken. Zo surf je binnen de Europese Unie veilig via het mobiele abonnement dat je ook in Nederland gebruikt.
Is het gebruik van je mobiele abonnement geen optie? Dan kun je op een veilige manier gebruikmaken van een openbaar netwerk door middel van een VPN (Virtual Private Network). Door software, zoals Bitdefender Premium VPN, op je apparaat te installeren zorg je ervoor dat jouw internetverkeer wordt versleuteld en beveiligd.
Update je software (het liefst automatisch)
Het updaten van software voorkomt niet alleen dat software veroudert, maar zorgt er ook voor dat je de nieuwste functionaliteiten van de software kunt gebruiken. Vaak bevatten updates voor bijvoorbeeld Windows of macOS, maar ook voor apps en besturingssystemen op je telefoon en tablet, ook bugfixes en wijzigingen die zwakke plekken in de software beveiligen. Door de software altijd up-to-date te houden zorg je er dus voor dat je laptop, telefoon of tablet minder toegankelijk is voor cybercriminelen.
Ontdek of je slachtoffer bent van een datalek
Wil je naar aanleiding van dit artikel weten of jouw privégegevens betrokken zijn geraakt en op de digitale straat liggen? Voer dan een webscan uit met Bitdefender Digital Identity Protection en controleer direct al je onlineaccounts. Je ziet in één oogopslag hoe veilig jouw gegevens zijn en kunt zo nodig direct actie ondernemen om jouw persoonlijke gegevens beter te beschermen.