Matter is een nieuw protocol voor smarthome-apparaten. Het maakt gebruik van wifi of het mesh-netwerk Thread. Home Assistant ondersteunt Matter-apparaten in beide types netwerken. In dit artikel gaan we ermee aan de slag.

Matter is een nieuwe standaard voor smarthome-apparaten, waar alle grote fabrikanten zich achter hebben geschaard. Google, Apple en Eve zijn enkele van de grote voorvechters. Matter wordt ontwikkeld door de Connectivity Standards Alliance, de nieuwe naam van de Zigbee Alliance.

De standaard is dan ook voor een groot deel gebaseerd op Zigbee, maar werkt onafhankelijk van de onderliggende radiotechnologie. Zo kunnen Matter-apparaten op basis van het mesh-netwerk Thread communiceren, maar ook via wifi. De visie is dat alle Matter-apparaten van verschillende fabrikanten compatibel zijn met elkaar, onafhankelijk van het onderliggende netwerk.

Home Assistant was al vrij vroeg betrokken bij Matter en heeft ondertussen initiële ondersteuning ingebouwd, al wordt die nog als bèta aangeduid. Tijdens het schrijven van dit artikel waren er nog niet zoveel Matter-apparaten op de markt, maar het aantal neemt wel maand na maand toe. Aan de ondersteuning in Home Assistant wordt ook nog volop ontwikkeld.

1 Matter-integratie inschakelen

Voordat je Matter in Home Assistant inschakelt, moet je controleren of je netwerk aan enkele voorwaarden voldoet. Allereerst heeft het Matter-protocol IPv6 en mDNS (multicastverkeer) nodig. IPv6 op je lokale netwerk volstaat; je hoeft dus geen IPv6-adressen van je internetprovider te hebben. Je Matter-apparaten moeten zich ook op hetzelfde LAN of VLAN bevinden als de computer waarop Home Assistant draait.

Als dit alles van toepassing is op je situatie, open dan in Home Assistant Instellingen / Apparaten & diensten en klik rechts onderaan op Integratie toevoegen. Kies Matter (BETA) en bevestig dat je de officiële Matter Server Supervisor-add-on wilt gebruiken. De installatie daarvan kan enkele minuten in beslag nemen. Daarna zie je Matter (BETA) staan in de lijst van geconfigureerde integraties.

2 Matter-apparaat over wifi toevoegen

Na de installatie van de Matter-integratie kun je al je Matter-apparaten die over wifi werken toevoegen. We illustreren dit met een Smart Matter LED Bulb van Zemismart. Voor andere producten verloopt de procedure vergelijkbaar. Bekijk zeker de documentatie van je product voor specifieke instructies. Houd ook de QR-code bij de hand die bij je apparaat gevoegd is.

Om een Matter-apparaat toe te voegen aan Home Assistant, gebruik je het best de Home Assistant Companion-app op een iOS- of Android-apparaat. Installeer die en laat hem met je Home Assistant-installatie verbinden door het ip-adres van je installatie in te voeren, en dan in te loggen met je gebruikersnaam en wachtwoord.

3 Toevoegen in de app

Volg de instructies van je Matter-apparaat om het aan je Matter-netwerk toe te voegen. Voor de Smart Matter LED Bulb is dat bijvoorbeeld dat je de schakelaar vijf keer aan en uit doet tot de lamp begint te knipperen. Open dan de app van Home Assistant op je telefoon en ga naar Instellingen / Apparaten & diensten, klik onderaan op het tabblad Apparaten en dan op Apparaat toevoegen. Kies dan Matter apparaat toevoegen.

Scan de QR-code met de app. De app maakt dan verbinding met het apparaat via bluetooth en voegt het apparaat dan aan je Matter-netwerk toe. Het hele proces kan enkele minuten duren. Zodra je Apparaat verbonden ziet, is het toevoegen gelukt en klik je op Klaar. De app opent nu de pagina met informatie voor je apparaat, en je kunt het vervolgens in Home Assistant gebruiken zoals elk ander apparaat.

4 Thread-netwerk

Heel wat Matter-apparaten werken niet via wifi, maar via Thread. Dit is een mesh-netwerk waardoor apparaten die te ver uit elkaar liggen toch met elkaar kunnen communiceren via tussenliggende apparaten. Thread is bovendien energiezuinig, waardoor batterijgevoede apparaten lang op één batterijlading kunnen meegaan.

Elk apparaat in een Thread-netwerk heeft een IPv6-adres. Een Thread Border Router maakt de verbinding tussen je lokale thuisnetwerk (met ethernet en wifi) en het Thread-netwerk. Dit laatste werkt via een eigen radioprotocol en heeft dan ook een speciale ontvanger nodig. Om Matter-apparaten via Thread te gebruiken in Home Assistant, heb je dus minstens één borderrouter nodig. 

5 Home Assistant SkyConnect

Een borderrouter hoeft niet in Home Assistant ingebouwd te zijn. We leggen in paragraaf 7 uit hoe je een bestaande borderrouter met Home Assistant integreert. Maar als je er nog geen hebt, is de Home Assistant SkyConnect wel handig. Dit is een usb-dongel die zowel Zigbee als Thread ondersteunt en waarmee je van Home Assistant een borderrouter maakt.

Sluit de SkyConnect via een usb-verlengkabel aan op de Raspberry Pi of een andere computer waarop je Home Assistant hebt draaien. De usb-verlengkabel is nodig om te voorkomen dat de usb3.0-poorten het Thread-netwerk verstoren. Zou je de dongel rechtstreeks in een usb-poort steken, dan heb je mogelijk heel wat problemen met het toevoegen en aansturen van Matter-apparaten.

6 SkyConnect configureren

Standaard ondersteunt de SkyConnect alleen Zigbee-netwerken. Maar zowel Thread als Zigbee werken onderliggend allebei op basis van IEEE 802.15.4-radiotechnologie. De SkyConnect heeft multiprotocol-firmware die zowel Thread als Zigbee tegelijk ondersteunt op een IEEE 802.15.4-netwerk.

Die ondersteuning moet je eerst inschakelen. Ga daarvoor in Home Assistant naar Instellingen / Systeem / Hardware en klik dan naast Home Assistant SkyConnect op Configureren.

Vink Enable multiprotocol support aan en klik op Verzenden. Dit installeert de add-on Silicon Labs multi-protocol, wat enkele minuten kan duren. Als je daarna in Instellingen / Apparaten & diensten gaat kijken, zie je dat er een integratie Open Thread Border Router is geconfigureerd. Er is ook een integratie Thread ontdekt. Klik hierbij op Configureren om het nieuw aangemaakte Thread-netwerk toe te voegen. Klik er daarna op en dan op Configureren. Je ziet nu bij Voorkeursnetwerk een borderrouter met de naam Silicon Labs Multiprotocol en een Thread-netwerk met de naam home-assistant.

7 Bestaande borderrouter gebruiken

Als je al een OpenThread Border Router op je netwerk hebt draaien, bijvoorbeeld op een andere Raspberry Pi, ga dan in Home Assistant naar Instellingen / Apparaten & diensten en klik rechts onderaan op Integratie toevoegen. Kies Open Thread Border Router. Voeg dan de url in voor de REST-API van je borderrouter. Dat is voor een OpenThread Border Router doorgaans http://IP:8081, waarbij IP het ip-adres van je borderrouter is. Klik na de initialisatie op Voltooien.

Je ziet nu bij de geconfigureerde integraties Open Thread Border Router staan. Klik je erop, dan zie je dat er een dienst Open Thread Border Router is toegevoegd. Keer dan terug naar je integraties en klik op de integratie Thread. Klik daarin bij de dienst Thread op Configureren. Je krijgt nu bij Andere netwerken je borderrouter te zien. Klik je daaronder op Make preferred network, dan maakt Home Assistant hiervan je voorkeursnetwerk voor Thread.

8 Matter-apparaat over Thread toevoegen

Zodra je een Thread-netwerk hebt, of dat nu via de SkyConnect of een bestaande borderrouter is, gaat het toevoegen van een Matter-apparaat dat over Thread werkt exact hetzelfde zoals je voorheen deed voor een Matter-apparaat dat over wifi werkt. Lees dus allereerst de instructies die bij je Matter-apparaat komen en houd de QR-code bij de hand.

We illustreren dit met een Matter Smart Lightstrip van Nanoleaf. Steek de ledstrip in het stopcontact. Open de Home Assistant-app op je telefoon en ga naar Instellingen / Apparaten & diensten, klik onderaan op het tabblad Apparaten en op Apparaat toevoegen. Kies dan Matter apparaat toevoegen. Scan de QR-code met de app.

De app maakt verbinding met het apparaat via bluetooth en voegt het apparaat vervolgens aan je Matter-netwerk toe. Zodra je Apparaat verbonden ziet, is het toevoegen gelukt en klik je op Klaar. Je kunt het apparaat nu in Home Assistant gebruiken zoals elk ander apparaat.

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je op zoek naar een betaalbare printer met navulbare inktreservoirs? Vandaag hebben we vijf interessante modellen voor je gespot.

Epson EcoTank ET-2860

De scherp geprijsde Epson EcoTank ET-2860 is gegarandeerd een goede aankoop. Deze all-in-one-printer is op het moment van schrijven goedkoper dan ooit. Bovendien sleepte dit product onlangs het Beste Koop-predicaat van de Consumentenbond in de wacht. Volgens de Japanse fabrikant bespaar je met de EcoTank ET-2860 tot negentig procent op de inktkosten ten opzichte van een reguliere printer met cartridges. Er is een flessenset bijgesloten, zodat je meteen aan de slag kunt. Hiermee vul je de vier beschikbare kleuren zonder morsen na. Aan de voorzijde kun je het actuele inktniveau aflezen.

Dankzij een hoge printresolutie van 5760 × 1440 dpi leent de EcoTank ET-2860 zich goed voor het afdrukken van foto's. Dat kan in verschillende formaten, bijvoorbeeld 15 × 10 (randloos) en 20 × 13 centimeter. De geïntegreerde scanner ondersteunt een respectabele resolutie van 2400 × 1200 dpi. Daarnaast maak je met dit apparaat eventueel kopietjes. Als je de printer op wifi aanmeldt, voer je vanaf elke computer, tablet en smartphone afdruktaken uit. Voor een bekabelde aansluiting gebruik je als alternatief de usb-poort.

Epson EcoTank ET-4800

Als je geregeld meerdere paperassen scant of kopieert, is de Epson EcoTank ET-4800 een goede keuze. Bovenop bevindt zich namelijk een houder voor automatische documentinvoer. Leg hierin maximaal dertig A4'tjes van pakweg een verslag of rapport. De vellen worden vervolgens een voor een gescand of gekopieerd. Hierdoor hoef je niet elk A4'tje eigenhandig op de glasplaat te leggen. Een pluspunt is dat je de EcoTank ET-4800 zowel draadloos als bekabeld op jouw (thuis)netwerk kunt aansluiten. Op die manier kun je vanaf elk (mobiel) apparaat afdruktaken starten.

Met de bijgesloten flessenset kun je wel een tijdje vooruit. De fabrikant claimt dat de inhoud hiervan overeenkomt met maximaal 72 cartridges. Ga uit van ongeveer 4500 pagina's in kleur. Net zoals de meeste Epson-printers ondersteunt ook dit exemplaar een maximale resolutie van 5760 × 1440 dpi. Je kunt dus foto's scherp uitprinten. Gebruik je fotopapier van 15 × 10 centimeter, dan hebben de uitgeprinte kiekjes geen witranden. Tot slot is er ook nog een fax ingebakken.

HP Smart Tank 5107

Deze prijsvriendelijke inkttankprinter van HP neemt nauwelijks ruimte in beslag, want de Smart Tank 5107 meet slechts 43,5 × 15,7 × 36,2 centimeter. Plaats hem bijvoorbeeld in een kast of op het hoekje van je bureau. Ondanks het compacte formaat hebben de vier navulbare inktreservoirs een gezamenlijke capaciteit van duizenden pagina's. Verder kun je tot zo'n honderd vellen in de papierlade kwijt. De maximale afdrukresolutie bedraagt 4800 × 1200 dpi. Je print foto's in een formaat van maximaal 29,7 × 21 centimeter zonder witranden.

De Smart Tank 5107 heeft een wifi-adapter. Zodra je het apparaat met het thuisnetwerk verbindt, kun je vanaf een willekeurige computer, tablet of smartphone afdrukken. Je hoeft hiervoor niet per se de print-app van HP te installeren. Deze all-in-one-printer kan namelijk overweg met Apple AirPrint en Mopria. Hierdoor benader je de Smart Tank 5107 rechtstreeks vanuit het menu van jouw mobiele toestel. Voor een rechtstreekse verbinding met een pc of laptop is er ook nog een usb-poort beschikbaar.

Lees ook: Mobiel printen vanaf je smartphone of tablet: zo werkt het

HP Smart Tank 7605

De HP Smart Tank 7605 heeft erg veel te bieden. Zo ondersteunt deze all-in-one-printer automatisch dubbelzijdig afdrukken. Zeker wanneer je regelmatig lange documenten uitprint, bespaar je op het papierverbruik. Kopieer of scan je weleens een stapeltje documenten? In dat geval komt de automatische documentinvoer voor maximaal 35 A4'tjes goed van pas. Maak op die manier in één klap een (digitale) kopie. De bovenzijde bevat diverse aanraaktoetsen. Start hiermee bijvoorbeeld een scan- of kopieertaak. Dankzij een respectabele resolutie van 4800 × 1200 dpi is de Smart Tank 7605 voor fotoafdrukken een goede keuze. Er is ook nog een fax ingebouwd.

Fijn is dat de inkttankprinter met 2,4GHz- en 5GHz-netwerken uit de voeten kan. Hiermee vergroot je de kans op een stabiele draadloze verbinding. Je kunt trouwens ook een internetkabel in de netwerkpoort prikken. Dankzij AirPrint-ondersteuning maak je vanaf een iPhone, iPad of ander geschikt Apple-apparaat rechtstreeks printjes. Op andere mobiele apparaten kun je de gebruiksvriendelijke HP Smart-app installeren. Mooi meegenomen is de ruime invoerlade voor maximaal 250 vellen. Voorkom zo dat je steeds papier moet bijvullen.

Canon PIXMA G550

Voor (hobby)fotografen is de Canon PIXMA G550 een uitstekende kandidaat. In tegenstelling tot de andere besproken inkttank-printers heeft dit exemplaar niet vier, maar zes navulbare inktreservoirs. Naast zwart, cyaan, magenta en geel zijn er 'vakjes' voor grijze en rode inkt beschikbaar. Daardoor hebben fotoafdrukken natuurgetrouwe kleuren. Canon belooft dat je met een enkele flessenset maar liefst 3800 kiekjes in een standaardformaat van 15 × 10 centimeter kunt afdrukken. Let op: je kunt met deze fotoprinter niet kopiëren en scannen. Op de iets duurdere Canon PIXMA G650 zijn deze functies wél beschikbaar.

Een voordeel is dat de uitgeprinte kiekjes geen witrand hebben. Zelfs fotoafdrukken op A4-formaat zijn randloos. De maximale afdrukresolutie bedraagt 4800 × 1200 dpi. Je kunt de PIXMA G550 met wifi verbinden en vervolgens vanaf een computer, tablet, smartphone of geschikt fototoestel afdrukken. Ondersteuning voor AirPrint en Mopria is ingebakken, waardoor je de Canon PRINT-app in feite links kunt laten liggen. Print in plaats daarvan gewoon vanuit de standaardmenu's van je smartphone of tablet.

De Apple AirPods zijn razend populaire draadloze oordoppen, de Apple TV is dan weer een geslaagde mediaspeler. Voeg de twee samen en je kunt films, tv-series en games beleven in meeslepend 3D-ruimtelijke audio. Dit is hoe je dat doet!

In dit artikel hebben we het over de Ruimtelijke audio-ervaring die je kunt beleven als je bepaalde oordoppen of koptelefoons aan een Apple TV koppelt. Het is enorm indrukwekkend, met geluidseffecten die driedimensionaal rond je worden afgespeeld. Net als in de bioscoop, maar dan bij je thuis. Het werkt even goed of beter dan een soundbar, en is ideaal voor wie alleen tv-kijkt en echt ondergedompeld wil worden in de actie.

Wat kun je verwachten?

Ruimtelijke audio is niet helemaal hetzelfde als Dolby Atmos en ander surroundgeluid. Maar het doel is wel hetzelfde: jezelf onderdompelen in een geluidsbubbel waarbij bijvoorbeeld geluidseffecten van een film 360 graden om je heen te horen zijn. De AirPods voegen daar bovendien headtracking aan toe, waarbij het geluid aan het scherm wordt 'verankerd'. Hierdoor blijven onder meer dialogen altijd uit het beeld komen, wat de kijkervaring realistischer maakt.

Wat heb je nodig?

Ruimtelijke audio (of Spatial Audio) is een Apple-technologie voor hoofdtelefoons die ingebouwd is in de AirPods 3, AirPods 4 (beide modellen) en alle AirPods Pro. Ook de over-ear AirPods Max-hoofdtelefoon is ermee uitgerust. Ruimtelijke audio is er ook bij de Beats Fit Pro, de Beats Studio Pro of de Beats Solo 4. Je hebt dus een van deze toestellen nodig. Om het eenvoudig te houden, spreken we verder in dit artikel alleen over 'AirPods'.

©Apple

Daarnaast moet je beschikken over een Apple TV 4K (alle versies); de nagenoeg identieke Apple TV HD is helaas niet geschikt. Hier ontdek je hoe je het verschil kunt zien. De Ruimtelijke audio-functie is al even beschikbaar, maar voor alle veiligheid kun je via de Instellingen het best even je Apple TV updaten naar de nieuwste versie van tvOS.

©Jamie Biesemans

Hoe moet je alles instellen?

Apple heeft het heel eenvoudig gemaakt om je AirPods met een Apple TV te verbinden. Schakel eerst de Apple-mediaspeler in. Als het hoofdscherm alle apps toont, open je het doosje van je AirPods (of schakel je de hoofdtelefoon in). Bijna onmiddellijk verschijnt er in de bovenhoek een melding. Druk je op de knop met het tv-icoon, dan wordt het geluid van je Apple TV afgespeeld via je oortjes of koptelefoon. Ben je net te laat om de melding te bevestigen? Dan druk je lang op de tv-knop op de Apple-remote en kies je Audio. Hier zie je een lijst van AirPlay-speakers én als het goed is ook je AirPods. 

©Apple

Ruimtelijke audio wordt standaard ingeschakeld. Maar als je zelf in de opties wilt duiken, dan kan dat. Druk opnieuw lang op de tv-knop en klik op het pictogram van de hoofdtelefoon of oortjes (net rechts van de klok). Je ziet dan verschillende opties in een lijst, terwijl de content verder speelt. Zo kun je ook tijdens het bekijken van een film ruisonderdrukking of gespreksdetectie instellen. Iets lager zie je een pictogram van de actieve app (bijvoorbeeld Netflix of Disney+) en in welke kwaliteit audio wordt aangeleverd (bijvoorbeeld Dolby Atmos). Je kunt dan Ruimtelijke audio instellen, met of zonder headtracking. De optie Vast wil zeggen dat je ruimtelijke audio krijgt zonder hoofdtracking. 

©Jamie Biesemans

Welke apps bieden Ruimtelijke audio? 

Niet alle apps en diensten ondersteunen Ruimtelijke audio, maar de meerderheid wél. Nagenoeg alle streamingdiensten, waaronder Netflix, HBO Max en Disney+, bieden deze optie. Via Apple Music op je Apple TV kun je ook veel muziek in surround beleven. Daarnaast zijn er games die het ondersteunen, wat heel fijn werkt. Is de audio die de app levert toch in stereo (bijvoorbeeld oudere muziek), dan kun je nog altijd van ruimtelijke audio genieten door in de Instellingen te kiezen voor Maak stereo ruimtelijk.

©Apple

Zo personaliseer je Ruimtelijke audio

Om geluid realistisch om je heen te creëren, gebruikt het algoritme achter de Ruimtelijke audio-functie een model van het hoofd van een mens. Dat werkt meestal prima. Maar je kunt de ervaring nog natuurlijker maken door het algoritme informatie te geven over jezelf (onder meer over je hoofd- en oorvorm). Dat gebeurt via beelden gemaakt met een TrueDepth-camera. Zo'n camera vind je op recente iPhones (vanaf de iPhone X) waarop minstens iOS 16 draait. 

Het instellen van Gepersonaliseerde ruimtelijke audio doe je door de Instellingen op een geschikte iPhone te openen. Tik op je AirPods of AirPods Pro. Ook de Beats Fit Pro, Beats Solo 4 of Beats Studio Pro zijn compatibel met deze functie. Je ziet vervolgens de optie Gepersonaliseerde ruimtelijke audio. Selecteer dit en kies daarna Personaliseer ruimtelijke audio. Er verschijnt een stappenplan waarbij gevraagd wordt om je gezicht op een afstand van 30 cm in beeld te brengen. Daarna moet je langzaam je hoofd heen en weer bewegen om een afbeelding te maken van je oren. Het klinkt misschien wat merkwaardig, maar met deze informatie kan het Ruimtelijke audio-algoritme een betere inschatting maken van hoe je exact hoort.