Matter is een nieuw protocol voor smarthome-apparaten. Het maakt gebruik van wifi of het mesh-netwerk Thread. Home Assistant ondersteunt Matter-apparaten in beide types netwerken. In dit artikel gaan we ermee aan de slag.

Matter is een nieuwe standaard voor smarthome-apparaten, waar alle grote fabrikanten zich achter hebben geschaard. Google, Apple en Eve zijn enkele van de grote voorvechters. Matter wordt ontwikkeld door de Connectivity Standards Alliance, de nieuwe naam van de Zigbee Alliance.

De standaard is dan ook voor een groot deel gebaseerd op Zigbee, maar werkt onafhankelijk van de onderliggende radiotechnologie. Zo kunnen Matter-apparaten op basis van het mesh-netwerk Thread communiceren, maar ook via wifi. De visie is dat alle Matter-apparaten van verschillende fabrikanten compatibel zijn met elkaar, onafhankelijk van het onderliggende netwerk.

Home Assistant was al vrij vroeg betrokken bij Matter en heeft ondertussen initiële ondersteuning ingebouwd, al wordt die nog als bèta aangeduid. Tijdens het schrijven van dit artikel waren er nog niet zoveel Matter-apparaten op de markt, maar het aantal neemt wel maand na maand toe. Aan de ondersteuning in Home Assistant wordt ook nog volop ontwikkeld.

1 Matter-integratie inschakelen

Voordat je Matter in Home Assistant inschakelt, moet je controleren of je netwerk aan enkele voorwaarden voldoet. Allereerst heeft het Matter-protocol IPv6 en mDNS (multicastverkeer) nodig. IPv6 op je lokale netwerk volstaat; je hoeft dus geen IPv6-adressen van je internetprovider te hebben. Je Matter-apparaten moeten zich ook op hetzelfde LAN of VLAN bevinden als de computer waarop Home Assistant draait.

Als dit alles van toepassing is op je situatie, open dan in Home Assistant Instellingen / Apparaten & diensten en klik rechts onderaan op Integratie toevoegen. Kies Matter (BETA) en bevestig dat je de officiële Matter Server Supervisor-add-on wilt gebruiken. De installatie daarvan kan enkele minuten in beslag nemen. Daarna zie je Matter (BETA) staan in de lijst van geconfigureerde integraties.

Installeer de Matter Server in Home Assistant. 

2 Matter-apparaat over wifi toevoegen

Na de installatie van de Matter-integratie kun je al je Matter-apparaten die over wifi werken toevoegen. We illustreren dit met een Smart Matter LED Bulb van Zemismart. Voor andere producten verloopt de procedure vergelijkbaar. Bekijk zeker de documentatie van je product voor specifieke instructies. Houd ook de QR-code bij de hand die bij je apparaat gevoegd is.

Om een Matter-apparaat toe te voegen aan Home Assistant, gebruik je het best de Home Assistant Companion-app op een iOS- of Android-apparaat. Installeer die en laat hem met je Home Assistant-installatie verbinden door het ip-adres van je installatie in te voeren, en dan in te loggen met je gebruikersnaam en wachtwoord.

Laat de Home Assistant Companion-app op je smartphone met je Home Assistant-installatie verbinden. 

3 Toevoegen in de app

Volg de instructies van je Matter-apparaat om het aan je Matter-netwerk toe te voegen. Voor de Smart Matter LED Bulb is dat bijvoorbeeld dat je de schakelaar vijf keer aan en uit doet tot de lamp begint te knipperen. Open dan de app van Home Assistant op je telefoon en ga naar Instellingen / Apparaten & diensten, klik onderaan op het tabblad Apparaten en dan op Apparaat toevoegen. Kies dan Matter apparaat toevoegen.

Scan de QR-code met de app. De app maakt dan verbinding met het apparaat via bluetooth en voegt het apparaat dan aan je Matter-netwerk toe. Het hele proces kan enkele minuten duren. Zodra je Apparaat verbonden ziet, is het toevoegen gelukt en klik je op Klaar. De app opent nu de pagina met informatie voor je apparaat, en je kunt het vervolgens in Home Assistant gebruiken zoals elk ander apparaat.

Voeg je Matter-apparaten aan Home Assistant toe via de Home Assistant Companion-app.

4 Thread-netwerk

Heel wat Matter-apparaten werken niet via wifi, maar via Thread. Dit is een mesh-netwerk waardoor apparaten die te ver uit elkaar liggen toch met elkaar kunnen communiceren via tussenliggende apparaten. Thread is bovendien energiezuinig, waardoor batterijgevoede apparaten lang op één batterijlading kunnen meegaan.

Elk apparaat in een Thread-netwerk heeft een IPv6-adres. Een Thread Border Router maakt de verbinding tussen je lokale thuisnetwerk (met ethernet en wifi) en het Thread-netwerk. Dit laatste werkt via een eigen radioprotocol en heeft dan ook een speciale ontvanger nodig. Om Matter-apparaten via Thread te gebruiken in Home Assistant, heb je dus minstens één borderrouter nodig. 

5 Home Assistant SkyConnect

Een borderrouter hoeft niet in Home Assistant ingebouwd te zijn. We leggen in paragraaf 7 uit hoe je een bestaande borderrouter met Home Assistant integreert. Maar als je er nog geen hebt, is de Home Assistant SkyConnect wel handig. Dit is een usb-dongel die zowel Zigbee als Thread ondersteunt en waarmee je van Home Assistant een borderrouter maakt.

Sluit de SkyConnect via een usb-verlengkabel aan op de Raspberry Pi of een andere computer waarop je Home Assistant hebt draaien. De usb-verlengkabel is nodig om te voorkomen dat de usb3.0-poorten het Thread-netwerk verstoren. Zou je de dongel rechtstreeks in een usb-poort steken, dan heb je mogelijk heel wat problemen met het toevoegen en aansturen van Matter-apparaten.

De SkyConnect-dongel is de eenvoudigste manier om een Thread-netwerk voor Home Assistant te maken. 

6 SkyConnect configureren

Standaard ondersteunt de SkyConnect alleen Zigbee-netwerken. Maar zowel Thread als Zigbee werken onderliggend allebei op basis van IEEE 802.15.4-radiotechnologie. De SkyConnect heeft multiprotocol-firmware die zowel Thread als Zigbee tegelijk ondersteunt op een IEEE 802.15.4-netwerk.

Die ondersteuning moet je eerst inschakelen. Ga daarvoor in Home Assistant naar Instellingen / Systeem / Hardware en klik dan naast Home Assistant SkyConnect op Configureren.

Vink Enable multiprotocol support aan en klik op Verzenden. Dit installeert de add-on Silicon Labs multi-protocol, wat enkele minuten kan duren. Als je daarna in Instellingen / Apparaten & diensten gaat kijken, zie je dat er een integratie Open Thread Border Router is geconfigureerd. Er is ook een integratie Thread ontdekt. Klik hierbij op Configureren om het nieuw aangemaakte Thread-netwerk toe te voegen. Klik er daarna op en dan op Configureren. Je ziet nu bij Voorkeursnetwerk een borderrouter met de naam Silicon Labs Multiprotocol en een Thread-netwerk met de naam home-assistant.

Schakel de multiprotocol-ondersteuning van de Home Assistant SkyConnect in. 

7 Bestaande borderrouter gebruiken

Als je al een OpenThread Border Router op je netwerk hebt draaien, bijvoorbeeld op een andere Raspberry Pi, ga dan in Home Assistant naar Instellingen / Apparaten & diensten en klik rechts onderaan op Integratie toevoegen. Kies Open Thread Border Router. Voeg dan de url in voor de REST-API van je borderrouter. Dat is voor een OpenThread Border Router doorgaans http://IP:8081, waarbij IP het ip-adres van je borderrouter is. Klik na de initialisatie op Voltooien.

Je ziet nu bij de geconfigureerde integraties Open Thread Border Router staan. Klik je erop, dan zie je dat er een dienst Open Thread Border Router is toegevoegd. Keer dan terug naar je integraties en klik op de integratie Thread. Klik daarin bij de dienst Thread op Configureren. Je krijgt nu bij Andere netwerken je borderrouter te zien. Klik je daaronder op Make preferred network, dan maakt Home Assistant hiervan je voorkeursnetwerk voor Thread.

Maak van een bestaande OpenThread Border Router je voorkeursnetwerk voor Thread.

8 Matter-apparaat over Thread toevoegen

Zodra je een Thread-netwerk hebt, of dat nu via de SkyConnect of een bestaande borderrouter is, gaat het toevoegen van een Matter-apparaat dat over Thread werkt exact hetzelfde zoals je voorheen deed voor een Matter-apparaat dat over wifi werkt. Lees dus allereerst de instructies die bij je Matter-apparaat komen en houd de QR-code bij de hand.

We illustreren dit met een Matter Smart Lightstrip van Nanoleaf. Steek de ledstrip in het stopcontact. Open de Home Assistant-app op je telefoon en ga naar Instellingen / Apparaten & diensten, klik onderaan op het tabblad Apparaten en op Apparaat toevoegen. Kies dan Matter apparaat toevoegen. Scan de QR-code met de app.

De app maakt verbinding met het apparaat via bluetooth en voegt het apparaat vervolgens aan je Matter-netwerk toe. Zodra je Apparaat verbonden ziet, is het toevoegen gelukt en klik je op Klaar. Je kunt het apparaat nu in Home Assistant gebruiken zoals elk ander apparaat.

Voeg een Matter-apparaat dat via Thread werkt toe in Home Assistant.

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom speuren we een paar keer per week binnen een bepaald thema naar zulke deals. Woor wie graag en veel leest en dat ook op vakantie wil doen, loopt al snel tegen de beperkingen aan voor wat betreft het menemen van boeken. Een e-reader is dan een uitkomst: een enkel apparaat kan zo je hele boekencollectie opslaan. Dat scheelt kilo's en kostbare kofferruimte.

Ben je een boekenwurm die graag leest aan het zwembad, aan zee of in bad? Dan is een waterdichte e-reader een absolute uitkomst! We hebben vijf e-readers met een lekker groot scherm voor je gevonden.

Kobo Sage

Deze e-reader is ontworpen voor de serieuze lezer die meer wil dan alleen boeken verslinden. Het grote, haarscherpe E Ink Carta 1200-scherm zorgt ervoor dat tekst er fantastisch uitziet en pagina's vlot omslaan. Handig is ook de ondersteuning voor de Kobo Stylus. Hiermee kun je direct aantekeningen maken in boeken en pdf-bestanden. Daarnaast kun je via Bluetooth ook luisterboeken afspelen, waardoor je moeiteloos wisselt tussen lezen en luisteren. De behuizing is waterdicht, dus een boek lezen in bad of aan het zwembad is geen enkel probleem. Met 32 GB aan opslag heb je bovendien genoeg ruimte voor duizenden boeken en notities.

PocketBook InkPad 4

De PocketBook InkPad heeft een iets kleiner 7,8-inch scherm. Uniek is de ingebouwde luidspreker, waarmee je direct luisterboeken kunt afspelen zonder een koptelefoon te hoeven koppelen, al is die optie er via Bluetooth natuurlijk ook. De InkPad 4 is waterbestendig en het scherm heeft daarnaast ook een extra beschermlaag tegen krassen, dus prettig als je iets minder voorzichtig met je spullen omgaat. Met de SMARTlight-functie pas je niet alleen de helderheid aan, maar ook de kleurtemperatuur van het licht, zodat je op ieder moment van de dag comfortabel kunt lezen. Dankzij de ondersteuning voor een breed scala aan bestandsformaten, inclusief stripboekformaten, hoef je je zelden zorgen te maken over het converteren van bestanden.

Pocketbook InkPad Color 3

Voor wie zijn leeservaring letterlijk meer kleur wil geven, is er de PocketBook InkPad Color 3. De IkPad Color 3 heeft - zoals de naam al doet vermoeden - een 7,8-inch kleurenscherm van de nieuwste generatie dat 4096 kleuren kan weergeven. Dit maakt het apparaat perfect voor het lezen van tijdschriften, graphic novels, en kinderboeken, waarbij illustraties echt tot leven komen. De kleuren zijn weliswaar subtieler dan op een tablet, maar het grote voordeel blijft het rustige, niet-reflecterende e-ink scherm. Net als zijn zwart-wit broertje hierboven heeft dit model een ingebouwde luidspreker, Bluetooth, waterbestendigheid en de aanpasbare SMARTlight-verlichting. Een goede keuze als je vaak content met beeldmateriaal leest.

Kobo Libra Colour

Deze Kobo Libra Colour met zijn 7-inch kleurenscherm biedt een prachtige middenweg als je een iets kleinere e-reader zoekt. Dit model brengt de voordelen van een kleurenscherm naar een compacter en betaalbaarder niveau. Je kunt er niet alleen boekomslagen in kleur op zien, maar ook direct in je boeken arceren en notities maken met de los verkrijgbare Kobo Stylus 2. Het ergonomische ontwerp met fysieke bladerknoppen wordt als zeer prettig ervaren, omdat je de e-reader stevig kunt vasthouden zonder het scherm aan te raken. Uiteraard is ook dit model waterdicht. Hij is ook voorzien van ComfortLight PRO dat blauw licht filtert zodat het prettiger is voor je ogen.

PocketBook Era

De PocketBook Era is een andere goede kandidaat in de 7-inch categorie. Het model is robuust en strak vormgegeven, met een dunne rand en fysieke bladerknoppen aan de zijkant voor de bediening. Dit model leest vrijwel alle bestandsformaten die je maar kunt bedenken, heeft een ingebouwde luidspreker voor audioboeken en is waterdicht. Hoewel het een zwart-wit scherm heeft, is de schermkwaliteit uitstekend dankzij de E Ink Carta 1200-technologie, wat zorgt voor een hoog contrast en snelle reactietijden. Als je geen behoefte hebt aan een kleurenscherm of stylus-ondersteuning, dan is de PocketBook Era een prima keuze.

De Fairphone 6 is de meest duurzame smartphone die je kunt kopen, maar ook de meest toegankelijke telefoon van het - Nederlandse! - merk tot dusver. De Fairphone 6 is een smartphone die voor iedereen boeiend is, vertelt de fabrikant vol trots. Is dat echt zo? Je leest het in deze Fairphone 6-review.

Het verhaal van Fairphone is nobel: het maakt smartphones (en audioproducten) met respect voor mens en milieu, onder andere door zoveel mogelijk duurzaam gewonnen grondstoffen te gebruiken en Chinese fabrieksarbeiders goed te behandelen en te betalen. De telefoons zelf zijn deels door jou als gebruiker te repareren en krijgen vele jaren software-updates. Alles voor een zo duurzaam mogelijke smartphone die jij zo lang mogelijk kunt gebruiken. Een streven waar niemand op tegen kan zijn, maar een groot verkoopsucces zijn Fairphones nooit geworden. Wij denken dat dat onder andere komt omdat Fairphone vaak koos voor technisch wat minder goede onderdelen, waardoor een Fairphone op papier en in de praktijk minder goed presteerde dan even dure – maar veel minder duurzame – smartphones van andere merken. 

©Rens Blom

De batterij kun je zelf uit de smartphone halen.

©Rens Blom

De batterij uit de behuizing.

©Rens Blom

Een nieuwe batterij is zo in de smartphone te stoppen.

De Fairphone 6 moet dat verhaal veranderen. Het 193 gram wegende toestel is net als zijn voorgangers erg duurzaam, krijgt updates tot 2033 en is grotendeels zelf te repareren. Fairphone belooft die reserve-onderdelen ook te blijven verkopen tot 2033. Bovendien krijg je vijf jaar garantie op de hardware van de smartphone, tegenover twee jaar die de meeste andere merken bieden. Tot zover de aspecten die Fairphone interessant maken voor de bekende doelgroep. 

©Rens Blom

Prima specificaties

Fairphone heeft echter ook stappen gezet om zijn nieuwste smartphone interessanter te maken voor een grotere doelgroep. In de Fairphone 6 zitten meer gangbare specificaties, zoals een prima Qualcomm-processor en — net als in de Fairphone 5 – 8 GB werkgeheugen en 256 GB opslagcapaciteit. De Fairphone 6 heeft een beter oledscherm gekregen. Dat scherm is met 6,3 inch redelijk goed met één hand te bedienen, oogt soepel dankzij de 120Hz-verversingssnelheid en kan ook op andere vlakken aardig meekomen met de concurrentie. 

©Rens Blom

De camera's zijn ook vernieuwd en bevallen ons heel aardig. Met de 50megapixel-hoofdcamera schiet je in veel omstandigheden realistische foto's en de 13megapixel-groothoekcamera doet ook keurig zijn werk. Er zijn in dit prijssegment wel smartphones met nog betere camera's. Voor de batterij geldt hetzelfde. De Fairphone 6 beschikt over een 4415mAh-accu die probleemloos een dag meegaat, maar daar houdt het op. Veel concurrerende toestellen hebben grotere accu's en gaan langer mee. Opladen doet de Fairphone 6 met maximaal 30 watt via usb-c, waardoor de accu snel genoeg vol zit. 

Rustgevende modus

Om een bredere doelgroep aan te spreken, heeft Fairphone meer gedaan dan een technisch fijne smartphone maken. De Fairphone 6 heeft echt een eigen smoel, komt – ondanks dat je hem grotendeels uit elkaar kunt schroeven – degelijk over en houdt prettig vast. Een speciale knop laat je overschakelen naar een rustgevende modus met slechts vijf apps, zonder meldingen. Helaas ervaren wij nogal wat bugs in deze modus.

©Rens Blom

De rustgevende modus.

©Rens Blom

Met deze gele knop schakel je de rustgevende modus in en uit.

We vinden het ook leuk en slim bedacht dat je officiële accessoires kunt kopen om op de achterkant te schroeven. Denk aan een kaarthouder, nekkoord en verticaal rubber handvat voor meer grip. De accessoires bevestigen en verwijderen gaat erg eenvoudig en doet ons veel denken aan de aanpak van de concurrerende CMF Phone 1 die begin 2024 uitkwam. 

©Rens Blom

©Rens Blom

©Rens Blom

Wat CMF niet doet en andere merken vrijwel ook niet, is jou de telefoon laten openschroeven om onderdelen als het scherm, de batterij en luidspreker te vervangen bij schade of een defect. Fairphone doet dit wel en profileert zich zo niet alleen als een duurzaam merk, maar ook als een merk dat jou als gebruiker verder helpt bij problemen. Die filosofie waarderen we.

Software nog met bugs

Fairphone belooft zijn nieuwste smartphone tot 2033 software-updates te geven, een belofte die bij oude toestellen is waargemaakt. Het merk heeft langer nodig dan andere fabrikanten om updates uit te rollen, maar heeft wel een lange adem. Opmerkelijk is dat wij en veel andere vroege gebruikers nogal wat softwareprobleempjes ervaren met de Fairphone 6. Een topman van Fairphone (h)erkent de bugs en belooft deze zomer updates met oplossingen. Fijn, maar als vroege koper kunnen de eerste weken tot maanden met je nieuwe Fairphone 6 dus ook frustrerend zijn.  

©Rens Blom

Dan blijft alleen nog de prijs over. De eerste Fairphones waren niet heel duur, maar technisch ook niet zo geavanceerd. De Fairphone 5 uit 2023 was technisch een stuk beter, maar kostte een serieuze 699 euro. We vinden het dan ook een goede stap dat de Fairphone 6 verschijnt voor 599 euro – een prijs die in potentie meer mensen aanspreekt. Zeker omdat de smartphone technisch echt prima bevalt.

Conclusie: Fairphone 6 kopen?

De Fairphone 6 is de meest duurzame smartphone die je kunt kopen, wat een goed gevoel geeft. Je profiteert er zelf ook van, want het toestel is eenvoudig te repareren en krijgt liefst acht jaar software-updates. Tel daar een prima gebruikservaring bij op en je kunt voor 599 euro een erg interessante smartphone kopen. Een smartphone die wij om de combinatie van genoemde redenen veel mensen kunnen aanraden, al moeten vroege kopers dus rekening houden met bugs in de software.