Kinderen die surfen op het internet zijn altijd slechts enkele muisklikken verwijderd van voor hen schadelijke informatie. Geweld en porno, maar ook oproepen tot extremisme of een bedreiging tijdens het chatten, kunnen zowel gevraagd als ongevraagd in beeld verschijnen. Voor ouders zijn er echter mogelijkheden genoeg om kinderen onbezorgd te laten internetten.

01 Ga het gesprek aan

Kinderen brengen gemiddeld elf uur per week door op internet. Tweederde doet daarbij negatieve ervaringen op, zoals het zien van pornografie of het worden bedreigd tijdens chatten. Minder dan de helft van de kinderen deelt die negatieve ervaringen met de ouders. Ouders kunnen daardoor het kind niet helpen de gebeurtenis te verwerken en volharden ook in de gedachte dat actief beschermen niet nodig is. Ouders hebben echter een belangrijke rol wanneer hun kinderen leren omgaan met media. Belangrijker dan elk technisch hulpmiddel is daarom het met het kind bespreken wat het doet op internet en wat het daar overkomt. Goede handvatten voor deze gesprekken zijn te vinden op www.mijnkindonline.nl.

©PXimport

Wat voor een volwassene gewoon nieuws is, kan op een kind al snel meer impact hebben.

02 Kindvriendelijke browser

Voor kinderen tot 8 of 9 jaar kunnen ouders een speciale browser installeren, die de kinderen afschermt voor sites met ongewenste inhoud. Een voorbeeld hiervan is de MyBee-browser die gratis te downloaden is via www.mybee.nl. MyBee is een product van telecomprovider KPN die het gratis aanbiedt en zo mee wil werken aan een 'beter internet voor kinderen'. Inmiddels zijn er versies voor Windows en Mac en nog deze zomer zou de iPad-versie moeten verschijnen. Binnen MyBee kunnen gebruikers worden aangemaakt die op basis van leeftijd, de voor hen geschikte websites kunnen bezoeken. MyBee onderscheidt kinderen van 0 tot 3 jaar, 3 tot 7 jaar en 7 tot 10 jaar.

©PXimport

MyBee ondersteunt meerdere gebruikers met elk eigen internettoegang op basis van leeftijd en regels.

03 Ontwikkeling naar positieve content

Voor kinderen moet niet alleen naar veilige websites, maar ook naar websites gezocht worden die aansluiten bij het niveau en de belangstelling. Wat is leuk voor welke leeftijd? Een belangrijk aspect van MyBee is dat het helpt geschikte websites te vinden. MyBee kent drie soorten sites: sites goedgekeurd door de eigen ouders, sites goedgekeurd door de redactie van MyBee en sites goedgekeurd door andere ouders. Per kind kan worden ingesteld welke categorie het kan bezoeken. Ouders die een leuke site ontdekken kunnen die via Website evalueren beoordelen. Ze geven een leeftijd en laten weten of de beoordeling met andere ouders mag worden gedeeld.

©PXimport

De leeftijd en instellingen gekozen door de ouders bepalen welke sites een kind kan bezoeken met de MyBee-browser.

04 Techniek als oplossing

Mediaopvoeding is dat deel van de ouderlijke opvoeding dat ertoe bijdraagt dat een kind bewust, prettig en veilig leert omgaan met media zoals televisie, films, games en internet. Mediaopvoeding gaat om het gebruik stimuleren, vaardigheden aanleren om media te hanteren en beperkingen stellen aan inhoud en tijdsduur. Alle ouders doen meer of minder bewust aan mediaopvoeding. Eigenlijk vereist een kind op internet bijna continu meekijken, maar dat is natuurlijk lastig en vaak ook niet gewenst. Software voor ouderlijk toezicht kan die taak deels overnemen.

©PXimport

Software voor ouderlijk toezicht is vooral bekend vanwege het blokkeren van foute websites, maar kan zoveel meer doen en betekenen.

05 Veel aanbod

Het aanbod aan programma's voor ouderlijk toezicht is erg groot én erg divers. Toch verdwijnen er nog weleens producten van de markt die blijkbaar onvoldoende aanslaan. Belangrijk bij de keuze van een product voor ouderlijk toezicht is daarom dat het zich liefst al een aantal jaren heeft bewezen. Daarvan zijn er genoeg. Bekende producten voor ouderlijk toezicht zijn het Nederlandse YourSafetynet (proefversie via www.yoursafetynet.com), Windows Live Family Safety van Microsoft (te installeren via download.live.com), en het Engelstalige Net Nanny wat in verschillende beveiligingssuites is inbegrepen (te downloaden via www.netnanny.com).

©PXimport

Yoursafetynet is een Nederlands product voor veilig internet voor kinderen.

06 Norton Online Family

Norton Online Family is de naam voor de software voor ouderlijk toezicht van Symantec. Het lijkt veel op Family Safety van Microsoft, maar is uitgebreider en werkt naast Windows ook op Mac OS X, Android- en iOS-apparaten. Het is overduidelijk een Amerikaans product; sterk gericht op controle, met veel opties voor meekijken en rapportage. U kunt de software downloaden via http://onlinefamily.norton.com. Instellen en configureren kan via de Online Family-website. Uitgebreider dan Norton Online Family is Online Family Premier. Daarvoor moet u apart betalen en het is voorlopig alleen in de VS beschikbaar.

©PXimport

Norton Online Family biedt veel filtering en opties voor controle.

07 Filterende ISP onzeker

In plaats van een product op elke computer te installeren en te configureren, lijkt het wellicht veel handiger dit direct bij de internetprovider te regelen. Het kan dan in één keer voor alle computers en gebruikers in huis gelden en ook voor apparaten zoals iPods en iPads, waarvoor weinig of geen software voor ouderlijk toezicht beschikbaar is. Een aantal internetproviders biedt daarom ook gefilterd internet aan, in Nederland bijvoorbeeld Kliksafe en Solcon. De nieuwe wet op de netneutraliteit verbiedt echter filtering van het internet, ook wanneer de gebruiker dat zelf om ideologische of religieuze redenen wil. De situatie rondom deze producten is daarom onduidelijk.

©PXimport

Kliksafe is een van de aanbieders van gefilterd internet, die getroffen lijkt door de nieuwe wet op de netneutraliteit.

08 Meerdere gebruikers

In software voor ouderlijk toezicht kunt u veelal zelf de verschillende gebruikers aanmaken. Maar vaak is het handiger wanneer het de gebruikers­accounts van Windows overneemt. Iedere gebruiker logt dan in op zijn eigen werkomgeving en valt automatisch onder de regels die voor hem in het ouderlijk toezicht zijn opgesteld. Gebruikers aanmaken onder Windows gaat via Start / Configuratiescherm. Klik op Gebruikersaccounts toevoegen of verwijderen en dan op Een nieuw account maken. Typ nu de naam van de gebruiker in en ga verder. Om een account te beveiligen kunt u verplichten in te loggen met een wachtwoord. Klik daarvoor op het account en kies dan Een wachtwoord instellen. Typ tweemaal het wachtwoord en bevestig via Wachtwoord instellen.

©PXimport

Voorkom dat gebruikers accounts met meer internettoegang gebruiken door elk account van een wachtwoord te voorzien.

09 Verschillende rechten

Wanneer u na de invoer van de gebruikersnaam op Enter hebt gedrukt, hebt u automatisch de nieuwe gebruiker tot Standaardgebruiker gedegradeerd. En dat is goed, standaardgebruikers hebben minder rechten dan de Administrator. Als standaardgebruiker kan een kind de software voor ouderlijk toezicht niet uitschakelen. Ook kan het geen software installeren om de software voor ouderlijk toezicht te ontregelen, wordt het aan de regels gehouden en dus beschermd door de software, ook als het dat een keer niet zou willen. Zelf kunt u de computer trouwens ook beter gebruiken als standaardgebruiker, alleen voor aanpassingen aan de software hebt u een account met administratorrechten nodig.

©PXimport

Maak van iedere gebruiker die onder ouderlijk toezicht valt een standaardgebruiker.

10 Ouderlijk toezicht in Windows 7

Windows 7 beschikt, zo lijkt het, standaard over functionaliteit voor ouderlijk toezicht. Via Start / Configuratiescherm / Gebruikersaccounts en Ouderlijk toezicht kunt u Ouderlijk toezicht voor elke gebruiker instellen. Selecteer de gebruiker en klik op Ingeschakeld om de opties voor die gebruiker te activeren. Die opties blijken echter beperkt tot Tijdslimieten en het selecteren of blokkeren van Spellen en andere Specifieke programma's. Webfiltering ontbreekt. Wie dergelijke functionaliteit wil, klikt op Hoe kan ik aanvullende toezichtsfuncties installeren. Windows opent dan een helptekst met een link naar Zoekt u webfilters en activiteitenrapporten voor Ouderlijk toezicht in Windows? Windows stelt vervolgens voor om Windows Live Family Safety te downloaden en installeren.

©PXimport

Standaard biedt Windows 7 wel ouderlijk toezicht maar bijvoorbeeld geen webfiltering.

11 Software voor de Mac

Ook Mac OS X beschikt standaard over uitgebreide functionaliteit voor ouderlijk toezicht. Net als bij Windows is het belangrijk dat elke gebruiker van de computer dat onder een eigen account doet. Gebruikers aanmaken kan via Systeemvoorkeuren / Gebruikers en groepen. Via het plusteken onder de lijst met gebruikers kan een nieuwe gebruiker worden toegevoegd en een wachtwoord ingesteld. Keer dan terug naar de Systeemvoorkeuren en open Ouderlijk toezicht. Selecteer de gebruiker en klik op Schakel ouderlijk toezicht in. Daarmee wordt het mogelijk voor die gebruiker onder meer het Web te filteren, Programma's te beperken en Tijdslimieten in te stellen.

©PXimport

Apples Mac OS X beschikt standaard over de mogelijkheid computer- en internetgebruik door gebruikers te beperken.

12 Software voor iPad, iPod, Android

De snelle opkomst van mobiele apparaten zoals smartphones en de iPod/iPad, heeft de aanbieders van producten voor ouderlijk toezicht duidelijk verrast. Om kinderen ook op die apparaten veilig te laten internetten, zouden zij al deze platformen moeten ondersteunen. Veel van de apparaten bieden echter geen mogelijkheid meerdere gebruikers aan te maken of gebruikers aan te duiden met verschillende rechten. Ook ouders staan hiermee voor een uitdaging die het belang van het voeren van goede gesprekken alleen maar groter heeft gemaakt. Van de kindvriendelijke browser MyBee verschijnt deze zomer een iPad-versie, het Amerikaanse Net Nanny biedt al een versie voor Android en binnenkort iOS.

©PXimport

Net Nanny voor Android werkt met een aparte webbrowser en voorkomt dat andere browsers worden gestart.

13 Black- en whitelisten

Software voor ouderlijk toezicht maakt gebruik van zwarte en/of witte lijsten (ook wel blacklist en/of whitelist) om informatie te filteren. Op een whitelist staan goedgekeurde sites, op een blacklist staan afgekeurde sites. Whitelists werken tot ongeveer 12/14 jaar, daarna wordt het te bewerkelijk de snel veranderende informatiebehoefte van het kind in een whitelist te vangen. Een puber die iets over voorbehoedsmiddelen wil lezen, moet niet de ouders hoeven te vragen de site te whitelisten. Vanaf 12/14 jaar werkt een blacklist daarom beter, die voorkomt bewuste en onbewuste confrontaties met ongewenste informatie. Houd bij blacklists rekening met cultuurverschillen, Nederlanders zijn gemiddeld toleranter in wat zij goed achten voor een 12-jarige dan Amerikanen. De software en de lijsten worden vaak in Amerika gemaakt.

©PXimport

Een whitelist bevat sites die zijn toegestaan om te bezoeken, een blacklist sites die niet mogen worden bezocht.

14 Remote whitelisten

Wordt een site door een filter geblokkeerd en wil het kind de site toch bezoeken, dan zal het de ouders moeten vragen de site aan de whitelist toe te voegen. Het is handig als de software de mogelijkheid biedt dit direct te regelen. Bij Family Safety van Microsoft heeft elke gebruiker een Live ID. Een webpagina die niet geschikt is bevonden, wordt door Family Safety vervangen door een pagina met de optie een verzoek tot het aanpassen van de whitelist te versturen. De ouders krijgen dit verzoek via e-mail binnen en kunnen dan ongeacht waar ze zijn, het via het Family Safety-portaal aanpassen. Het Amerikaanse NetNanny biedt nog een alternatief: kinderen kan het recht gegeven worden een geblokkeerde site toch te bekijken, de ouders krijgen dan alleen bericht achteraf.

©PXimport

Bij NetNanny kunnen kinderen ook zelf beslissen een geblokkeerde site toch te bekijken. Ouders krijgen bericht achteraf.

15 Meer dan websites

Ook games kunnen gewelddadig zijn en slapeloze nachten bij de kinderen zorgen. Het ouderlijk toezicht in Windows kan ook gebruik van games beperken. Het gebruikt daarvoor de PEGI-classificatie die aan spellen gegeven wordt. Helaas is het geen waterdicht systeem en evenmin iets waar alle producenten aan meewerken. Toch kan Windows helpen het gamen in goede banen te leiden. U kunt het instellen via het onderdeel Ouderlijk toezicht. Selecteer de gebruiker, klik op Spellen. Antwoord Ja op de vraag of deze speler spellen mag spelen en kies daarna voor Spelclassificatie instellen om de categorie te bepalen. Wilt u games blokkeren die op de pc geïnstalleerd staan, dan kan dat via Specifieke spellen blokkeren of toestaan.

©PXimport

Via Ouderlijk toezicht van Windows kunt u spellen toestaan of juist blokkeren.

16 Tijdslimieten

Eenmaal online, vergeten kinderen snel de tijd. Om de tijd dat kinderen online zijn te beperken, kan een tijdslimiet worden ingesteld. Dat kan bijvoorbeeld met Ouderlijk toezicht in Windows 7. Als de tijdslimiet bereikt is, kan een kind de gehele computer echter niet meer gebruiken. Niet handig als er net huiswerk gemaakt moet worden. Het Nederlandse Yoursafetynet maakt onderscheid tussen toegang tot de computer, toegang tot internet en toegang tot zaken als games, chat, sociale netwerken. Het kan allemaal precies worden ingesteld, zowel met tijden waarop het genoemde item wel en juist niet toegankelijk is, maar ook in totalen waarbij het kind zelf kan bepalen wanneer het de toegestane tijd gebruikt.

©PXimport

Het Nederlandse YourSafetynet kent zeer uitgebreide opties voor het opstellen van intelligente schema's voor gebruik van computer en internet.

17 Apparaten blokkeren

Met een iPod of iPad kunnen veel jeugdigen de beveiliging op de computer ontwijken. Maar ook op deze apparaten laat zich het een en ander instellen dat het gebruik beperkt. Via Instellingen / Beperkingen kunt u aangeven of bijvoorbeeld Safari en YouTube gebruikt mogen worden. Ook kunnen sociale applicaties zoals FaceTime en Ping worden uitgeschakeld. Ook kunt u een Leeftijdskeuring kiezen en aangeven voor welke leeftijd films en tv-programma's en muziek genoten mogen worden. Bovendien kunt u voor de apps een leeftijdsgrens opgeven en bepalen of multiplayergames zijn toegestaan.

©PXimport

Zelfs iPod en iPad kennen voorzieningen om jonge gebruikers te beschermen tegen onverwachte apps en informatie.

18 Tijdslimieten in de router

Internetten de kinderen volgens u teveel en gebruiken ze bij voorkeur hun eigen mobiele apparaten? Kijk dan eens of uw router ook de mogelijkheid voor Toegangsbeperkingen heeft. U kunt dan een apparaat uit het netwerk toevoegen en daar tijden voor instellen wanneer het apparaat geen verbinding met het internet mag maken. Bijvoorbeeld niet doordeweeks wanneer de jonge gebruiker in bed ligt. Urenlang 's avonds nog FaceTimen of Twitteren met klasgenootjes is dan niet mogelijk. Dat komt de nachtrust wel ten goede.

©PXimport

Apparaten die verder niet te beheren zijn, kunnen soms via de router worden gecontroleerd.

19 Ouderlijk toezicht op de router

Behalve de mogelijkheid het gebruik in de tijd te reguleren, bieden routers voor thuisgebruik steeds vaker ook functies voor webfiltering en andere ouderlijk toezicht-opties. Dat kan heel specifiek via de mogelijkheid om in de router Specifieke websites te blokkeren. Maar het kan ook veel uitgebreider met software die op de pc en Mac geïnstalleerd kan worden en waarmee gebruikersprofielen aangemaakt kunnen worden, gekoppeld aan richtlijnen voor het filteren van internetpagina's. Dat laatste gebeurt op de router en geldt voor alle apparaten in het huis, dus ook voor de Xbox en de via wifi verbonden smartphone.

©PXimport

Netgear is een van de routerfabrikanten die een eigen service voor ouderlijk toezicht aanbiedt bij zijn netwerkapparaten.

20 Bescherming privégegevens

De onschuld van kinderen maakt dat ze minder waakzaam zijn bij het weggeven van gegevens op internet die u liever privé houdt. Bijvoorbeeld naam, adres, telefoonnummer, maar ook bankrekeningnummers of pincodes. Kinderen zijn sneller te verleiden de gegevens die ze weten door te geven aan onbekenden wanneer die vertellen van de politie te zijn of iets namens de ouders te vragen. Sommige programma's voor ouderlijk toezicht bieden privacybescherming, maar soms is hiervoor software uit een internetsecuritysuite nodig.

©PXimport

Als het ouderlijk toezicht geen bescherming biedt van privégegevens, dan helpt een suite voor internetbeveiliging wel voorkomen dat de kinderen die gegevens vrijgeven.

Ga je een nieuwe elektrische tandenborstel kopen? Gooi vooral de oude niet weg! Met een nieuw setje (goedkope) opzetborstels heb je ineens een ultieme schoonmaakhulp in handen. Je krijgt 10 tips voor lastige schoonmaakklusjes waar je nu moeiteloos je tanden in zet.

Lees ook: Dé 15 dingen die je altijd vergeet schoon te maken (maar nu niet meer!)

1. Lichtschakelaars

Bij het normale schoonmaakrondje worden lichtknoppen vaak over het hoofd gezien. Maar na verloop van tijd worden ze toch echt smoezelig, vooral als je ze vaak met vette of natte vingers aan en uit zet. Met een elektrische tandenborstel met een droge(!) opzetborstel maak je de schakelaar eenvoudig schoon: het vuil wordt als het ware losgetrild. De ronddraaiende borstelkop komt ook in de kiertjes rond de schakelaar, waar je met een doek lastig bij komt. Klaar? Neem dan af met een (weer droge) microvezeldoek om echt alle viezigheid weg te vegen.

2. Spoelbakken en werkbladranden

In de kier tussen spoelbak en keukenblad verzamelt zich vuil dat nauwelijks weg te krijgen is met een spons. Gebruik een elektrische borstel met een drupje afwasmiddel of ontvetter om dit randje schoon te maken. Laat de borstelkop rustig draaien langs de randen, spoel na met warm water en droog af.

3. Zolen en randen van sneakers

Witte zolen, rubberen randen en reliëflogo’s op schoenen fris je eenvoudig op met een elektrische tandenborstel en een papje van baking soda en water. Breng het mengsel aan op de vieze plekken en laat de draaiende borstel het vuil loswerken. Zo hoef je niet te schrobben met kracht. Werkt goed bij sportschoenen, sneakers en kinderschoenen.

4. Tussen toetsen of knopjes

Op toetsenborden, afstandsbedieningen en andere elektronische apparaten blijven stof en kruimels hangen. Met een droge borstelkop kun je vuil los trillen tussen de knoppen. Gebruik geen water, maar veeg het losgeborstelde vuil weg met een doek of zuig het op met een stofzuiger met smal mondstuk.

©splitov27

5. Fietsketting

Een elektrische tandenborstel is ook handig bij het onderhoud van je fiets. Smeer de ketting in met een ontvetter die specifiek geschikt is voor fietsonderdelen en laat de borstelkop het opgehoopt vuil, oude smeermiddelen en roest losmaken. Gebruik een opzetkop die je specifiek voor dit soort klussen bewaart. Spoel daarna grondig af en droog. Vergeet niet om daarna de ketting opnieuw in te smeren met een geschikte fietskettingolie of -vet.

6. Randen van douchedeuren of -wanden

Kalkaanslag en zeepresten hechten zich aan de rubbers en randen van douchedeuren. De elektrische tandenborstel werkt deze aanslag moeiteloos weg, vooral in combinatie met schoonmaakazijn. Laat kort inwerken, borstel schoon, en spoel na.

7. Ventilatieroosters

Ventilatieroosters of luchtopeningen zijn lastig schoon te houden. Met een droge borstelkop borstel je stof van de lamellen zonder dat het alle kanten op vliegt. Je kunt de borstel ook licht vochtig maken en daarna alles afnemen met een doek.

8. Sieraden

Sieraden met steentjes of fijne details kun je voorzichtig schoonmaken met een elektrische tandenborstel. Gebruik wat lauw water met een drupje afwasmiddel, laat de borstelkop zacht draaien, en werk vuil uit de randjes. Ideaal voor ringen, oorbellen of kettingen die je niet wilt beschadigen.

9. Kinderstoel

Kruimels, sap en plak verdwijnen niet zomaar uit de kieren van een kinderstoel. Met een elektrische borstel en een beetje afwasmiddel werk je dat vuil er makkelijk uit. Let op: niet te nat maken bij houten stoelen.

10. Douchekoppen, kraanonderdelen en bevestigingen

Op en rondom de douchekraan, de glijstang of de wandbevestiging van de douchekop blijven vaak vette zeepresten zitten. Met een elektrische tandenborstel en wat allesreiniger kom je makkelijk langs de randjes en rubbers. Even borstelen, naspoelen en droogwrijven.

💪 Schrobben zonder stress

Een elektrische tandenborstel met een aparte opzetkop is eigenlijk onmisbaar als je houdt van snel en grondig schoonmaken. Perfect voor randjes, kieren, rubber, profiel en reliëf. Reserveer een borstel alleen voor schoonmaak en je hebt een nieuwe favoriet in het keukenkastje!

Af en toe heb je in Excel willekeurige getallen nodig voor een steekproef, om formules te testen of om een voorbeeld samen te stellen. Uiteraard kun je zelf wat cijfers op het toetsenbord roffelen, maar veel gemakkelijker is dit door Excel zelf te laten uitvoeren.

Stap 1: Willekeurige decimalen

Wanneer je in een cel de formule =ASELECT() typt, zal Excel een willekeurig getal tussen 0 en 1 vormen. Sleep die formule naar beneden om de kolom verder te vullen met lukrake getallen tussen 0 en 1. Dit zullen telkens waarden zijn van vijftien decimalen. Als je niet zover na de komma wilt werken, dan kun je de cellen selecteren en in het tabblad Start in de groep Getal de knop Minder decimalen gebruiken.

Wil je andere getallen, druk dan op de functietoets F9 zodat alles opnieuw berekend wordt. Je moet er wel rekening mee houden dat iedere keer dat je iets in dit rekenblad toevoegt of wijzigt, alle random waarden opnieuw worden berekend. Dus als je ergens in een cel bijvoorbeeld Hallo typt en je drukt op Enter, zullen alle ASELECT-waarden wijzigen. Dat los je op door al deze waarden te selecteren, te kopiëren en op dezelfde plaats te plakken met Plakken speciaal / Waarden plakken.

De formule =ASELECT() vormt willekeurige getallen tussen 0 en 1.

Stap 2: Reeks begrenzen

Dit zijn dus allemaal getallen kleiner dan 1. Wil je getallen tussen 1 en 10, dan kun je in de kolom daarnaast de formule =1+9*(A1) toepassen, in de veronderstelling dat het eerste gegenereerde getal van daarnet in A1 staat. Sleep dan het resultaat naar beneden en dan krijg je ook daar een kolom met waarden tussen 1 en 10.

Wil je willekeurige getallen tussen 1 en 100, dan wordt de formule =1+99*(A1). Voor getallen tussen 1 en 1000 is de formule =1+999*(A1) enzovoort.

In kolom C vragen we random waarden tussen 1 en 100, gebaseerd op de waarden van kolom A.

Stap 3: Raster vullen

Wil je gehele getallen tussen twee grenswaarden laten vormen door Excel, dan combineer je ASELECT met GEHEEL. Deze formule zal bijvoorbeeld willekeurige gehele getallen vormen kleiner dan 1000: =GEHEEL(ASELECT()*1000)

Het getal 1000 zal er zelf nooit bij staan. Sleep deze formule naar beneden om de kolom met willekeurige getallen te vullen en in dit voorbeeld hebben we de formule ook naar enkele kolommen daarnaast gesleept.

Ook hier dezelfde opmerking: om de random waarden te fixeren, moet je ze kopiëren en plakken als waarden.

Wanneer we de cellen naar beneden en naar rechts kopiëren, krijgen we een rooster met willekeurige getallen.