Je wil je data zo optimaal mogelijk bewaren. In dit artikel geven we je dan ook een aantal overwegingen en tips die je mee kunnen helpen om de beste keuzes te maken voor je dataopslag op een harde schijf. De snelheid, robuustheid en veiligheid van de opslagmethode en het opslagmedium komen daarbij aan bod.

Lees ook: Tips voor het verlengen van de levensduur van je ssd

Wanneer je een schijf in gebruik wilt nemen moet die eerst worden geïnitialiseerd. Dat kan bijvoorbeeld vanuit het Windows Schijfbeheer, via het commando diskmgmt.msc. Je kunt daarbij kiezen uit twee partitiestijlen: mbr (master boot record) en gpt (globally unique identifier partition table).

Verschil gpt en mbr

Tenzij de overweging hieronder je anders doet beslissen is het nieuwere gpt doorgaans de betere oplossing. Gpt kan namelijk met veel meer partities overweg en is in tegenstelling tot mbr niet beperkt tot schijfgroottes van 2,2 TB. Een gpt-systeem is ook corruptiebestendiger, aangezien er twee exemplaren van de gpt-huishouding op schijf worden bewaard, inclusief crc32-controles om corrupties te detecteren en te herstellen.

Houd er echter rekening mee dat je over een 64-bits-versie van Windows 7 of hoger moet beschikken in combinatie met een uefi-systeem om van zo’n gpt-schijf te kunnen opstarten. Omschakelen tussen gpt en mbr is zo gebeurd, maar nadat je de schijf hebt gepartitioneerd, wordt het meteen veel lastiger aangezien je dan eerst alle partities moet verwijderen!

Goed om weten: Installeer je een 64bit-versie van Windows vanaf dvd en laat je de schijf tijdens deze setup partitioneren, dan wordt op een uefi-systeem automatisch voor gpt gekozen. Verschijnt de foutmelding dat Windows niet kan worden geïnstalleerd, dan was de schijf blijkbaar eerder al met mbr gepartitioneerd terwijl Windows dat nu met gpt wil doen of omgekeerd. Partitioneer je de volledige schijf in dat geval opnieuw, of wijzig je de opstartmodus van de pc.

Partities

Tijdens de installatie van Windows wordt standaard een aantal partities aangemaakt. Welke partities dat zijn hangt onder meer van de gekozen partitiestijl (zie boven). Op een mbr-schijf komt een door het systeem gereserveerde partitie (tot circa 350 MB) met onder meer WinRE-tools en een datapartitie (C:). Op een gpt-schijf zijn dat normaliter een herstelpartitie (recovery; tot circa 450 MB), een efi-systeempartitie met de Windows-opstartbestanden (circa 100 MB), een door Microsoft gereserveerde msr-partitie (minimaal 16 MB) en de eigenlijke datapartitie (C:).

De msr-partitie is niet zichtbaar vanuit het Schijfbeheer maar wel wanneer je vanuit de opdrachtregel diskpart uitvoert, gevolgd door de commando’s select disk 0 en list partition. Zo’n partitie vervangt in feite de oudere ‘verborgen sectoren’ die door sommige softwarecomponenten werden gebruikt om data te bewaren. We raden je in elk geval aan deze speciale partities ongemoeid te laten.

©PXimport

Gebruik de C-partitie liefst alleen voor Windows en de applicaties. Je persoonlijke data kun je het best bewaren op een afzonderlijke partitie. Dat heeft het voordeel dat je met minder risico op gegevensverlies een systeemback-up kunt maken en terugplaatsen.

Als we ook de adviezen rond ssd en gpt meenemen, komen we (voor Windows 10) uit op een typische schijf- en partitie-indeling als: schijf 1 (ssd, 250 à 500 GB) – gpt: 450MB-herstelpartitie, 100MB-efs-systeempartitie, 128MB-msr-partitie, 249 à 499 GB ntfs-C-partitie (Windows, en toepassingen)

schijf 2 (harde schijf, bijvoorbeeld 2 TB) – GPT: 2 TB ntfs-D-datapartitie. Eventueel maak je hier tevens een kleine partitie (bijvoorbeeld 50 GB) voor het bewaren van de systeemback-up.

Partitiegrootte instellen

In veel gevallen krijg je je computer aangeleverd met één grote partitie. Gezien de bovenstaande informatie is dat meestal niet de optimale situatie. Windows herinstalleren is een optie, maar wel tijdrovend. Veel sneller gaat het als je de bestaande partitie verkleint, met behoud van de bestaande gegevens. Dat kan vanuit het Windows Schijfbeheer (diskmgmt.msc), maar met deze module kun je in principe alleen maar de bestaande partitie verkleinen tot aan de laatst bezette sector van die partitie en daar kunnen zich niet-verplaatsbare bestanden ophouden als het wisselbestand, sluimerstand-bestand, mft-back-up, bestanden voor het systeemherstel, enzovoort.

Het kan dus gebeuren dat je de partitie nauwelijks kunt verkleinen, ook al bevat die nog veel vrije schijfruimte. De elegantste oplossing voor dit probleem is een meer geavanceerde partitiebeheerder als (de gratis) MiniTool Partition Wizard, EaseUS Partition Master of Aomei Partition Assistant. Deze tools laten je tevens toe om partities te verplaatsen, zodat je bijvoorbeeld de vrijgekomen schijfruimte van partitie x kunt verschuiven tot achter partitie y, mocht dat nodig zijn.

Twee bedenkingen toch nog. Het verkleinen van een partitie hoort zonder gegevensverlies te verlopen, maar maak voor alle zekerheid een databack-up! Het kan ook gebeuren dat het besturingssysteem na zo’n operatie niet meer wil starten. Dat valt doorgaans te verhelpen door te starten vanaf de Windows installatie-dvd en daar te kiezen voor Uw computer herstellen / Herstellen en opnieuw opstarten.

Raid

Heb je meerdere schijven in je pc, dan kun je eventueel een raid-configuratie overwegen. Vanwege de prestaties heeft een hardwarematige raid-controller de voorkeur. Vaak zit zo’n controller al ingebouwd op het moederbord, maar deze aanpak heeft het nadeel dat je wellicht niet meer bij je data kunt als die controller ooit de geest geeft. Bij een externe controller kun je in dat geval mogelijk nog een identiek vervangexemplaar vinden.

©PXimport

Voor wie niet over zo’n controller beschikt voorziet Windows zelf ook in softwarematige raid-systemen. In Windows 8 en hoger kan dat via het concept van ‘opslagruimten’. Je zou bijvoorbeeld twee dataschijven in zo’n groep kunnen onderbrengen. In een notendop gaat dat als volgt. Ga naar het Configuratiescherm en kies Systeem en beveiliging, Opslagruimten. Kies Een nieuwe groep en opslagruimte maken, selecteer de stations die je wilt toevoegen en bevestig met Groep maken.

Geef de groep een gepaste naam en wijs een stationsletter toe. Houd er rekening mee dat eventuele data op die schijven zullen worden verwijderd! Het bestandstype laat je op ntfs ingesteld.

Tolerantietype

Bij Tolerantietype geef je de gewenste raid-modus aan. Heb je niet meer dan twee schijven toegevoegd, dan ben je logischerwijze beperkt tot Eenvoudige opslagruimte en Mirror in twee richtingen. Het eerste type is eigenlijke raid 0: dat zorgt voor betere prestaties, maar is niet fouttolerant.

Bij het tweede type daarentegen – feitelijk raid 1 – kunnen je data een crash van één van beide schijven overleven. Heb je meer dan twee schijven toegevoegd, dan komt daar ook nog Mirror in drie richtingen bij (hetzelfde als raid 1, maar dan op drie schijven zodat je data een simultane crash van twee schijven kunnen overleven, dit vereist weliswaar vijf schijven) en Pariteit (vergelijkbaar met raid 5; fouttolerant bij één schijfcrash; vereist drie schijven).

Heb je bijvoorbeeld twee schijven van elk 1 TB toegevoegd aan een groep met Mirror in twee richtingen, dan houd je netto 1TB over, met een totale ‘groepscapaciteit’ van 2 TB. Bevestig je keuze met Opslagruimte maken.

Mocht je naderhand een extra schijf willen toevoegen aan je opslagruimte dan kies je daarna vanuit de beheermodule voor opslagruimten bij voorkeur de optie Stationsgebruik optimaliseren zodat de groepscapaciteit zich optimaal kan aanpassen aan de nieuwe situatie.

Verschil refs en ntfs

Een PCM-lezer staat graag aan de frontlijn van de technologie en we kunnen ons voorstellen dat je graag ook Refs, het nieuwe bestandssysteem van Microsoft, aan de tand voelt. Vanaf Windows 8 is het immers al mogelijk om met Refs te experimenteren, met name via opslagruimten. Beschik je niet meteen over de noodzakelijke extra schijven, dan kun je altijd nog aan de slag met virtuele stations. Die maak je aan via het Schijfbeheer waar je het menu Actie opent en Virtuele harde schijf maken selecteert. Kies bij Type virtuele harde schijf voor Vaste grootte. De gemaakte schijven worden automatisch gekoppeld – dat kan je desnoods altijd nog forceren via Actie, Virtuele harde schijf koppelen. De gekoppelde schijven vind je onderaan het visuele schijfoverzicht.

Over naar de beheermodule voor opslagruimten, waar je de gewenste groep en opslagruimte maakt. Bij Bestandstype kies je echter deze keer voor Refs. Als Tolerantietype stel je Mirror in twee richtingen in (of Mirror in drie richtingen als je minstens vijf schijven hebt gekozen). Kies geen Pariteit, want dan val je automatisch terug op ntfs. Test gerust de kwaliteiten van refs, bijvoorbeeld door zo’n schijf te ontkoppelen op het moment dat je bestanden aan het kopiëren bent.

©PXimport

Refs (Resilient File System – resilient betekent zoveel als veerkrachtig) mag dan door sommigen als de ‘opvolger’ van ntfs worden beschouwd, momenteel werkt refs vaker complementair met ntfs en het is niet meteen bedoeld om ntfs te vervangen. Dat zou trouwens niet zo vanzelfsprekend zijn, aangezien refs vooralsnog geen ondersteuning biedt voor ‘hard links’ en (dus) ook niet kan worden ingezet om Windows te draaien.

Refs ondersteunt evenmin nuttige functies als schijfquota en efs-compressie (op bestandsniveau; BitLocker wordt wél ondersteund). Het bestandssysteem is vooral gericht op het betrouwbaar opslaan van grote hoeveelheden data dankzij een ingebouwd integriteitscontrole- en autocorrectie-systeem en de nagenoeg onbeperkte bestands- en volumegroottes.

Refs mikt dus in eerste instantie op dataservers, maar ook ‘zware’ datagebruikers, zoals videofanaten en fotografen, kunnen er hun voordeel mee doen. Zeker in combinatie met opslagruimten krijg je op deze manier een erg corruptiebestendig opslagsysteem.

Tekst: Toon van Daele

LG blijft verbetert de oled-techniek nog veel verder en dat werpt dit jaar eindelijk zijn vruchten af. De LG OLED EVO 65G56LS is uitgerust met een nieuw type oled-paneel dat aanzienlijk meer piekhelderheid en kleurbereik levert. Daarnaast heeft LG webOS 25 uitgerust met een aantal AI-functies die het gebruiksgemak moeten verbeteren.

De nieuwe G-serie van LG is verkrijgbaar in twee versies. Een met een centrale voet in doos zoals ons testmodel, te herkennen aan de letters ‘LS’ achteraan en een model met een meegeleverde wandbeugel, die modellen hebben de letters ‘LW’ achteraan. De G-reeks mikt nog steeds in eerste instantie op wandmontage. Het toestel zelf is 24mm diep, dat lijkt misschien veel, maar die dikte heeft het wel over het hele oppervlak. Er is geen behuizing voor elektronica die verder uitsteekt. De rand is afgewerkt met een zilverkleurige strip, en dat geeft deze tv van opzij bekeken echt een premium look. De wandbeugel is verstelbaar, je kunt het toestel beperkt links en rechts draaien. De voet kun je monteren in twee posities, hoog en laag, in de hoge positie is er ruim plaats voor een soundbar. Het moet gezegd ook op een tv-meubel ziet hij er prima uit, wandmontage is zeker geen verplichting. 

Aansluitingen

De selectie aansluitingen die LG gebruikt is al enige tijd onveranderd gebleven, maar is dan ook erg goed. Met vier hdmi-poorten die allemaal de maximale hdmi 2.1-bandbreedte (48Gbps) leveren, zitten gamers in ieder geval gebeiteld. Verdere gamingfuncties zijn ALLM, 4K120 en VRR (AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync). PC-gamers kunnen zelfs tot 4K165 gaan, dat is een duidelijke upgrade ten opzichte van vorig jaar. Input-lag is altijd een sterk punt geweest bij LG, dat is dit jaar niet anders, in 4K60 meten we 10,5ms, in 2K120 zelfs maar 5,5ms. Op poort 2 kan je ARC/eARC gebruiken, gamers die een soundbar willen aansluiten, houden nog steeds drie volwaardige HDMI-poorten over. 

Wil je de opstelling zo netjes mogelijk houden, altijd mooi bij een premium tv, dan kun je de bijgeleverde IR-blaster gebruiken om brontoestellen te besturen met de LG-afstandsbediening, ook als die apparaten bijvoorbeeld in een kast staan. De G5 ondersteunt het WiSA-protocol (Wireless Speaker and Audio Association), maar is beperkt tot 2.1-configuraties. Daarmee is jammer genoeg geen draadloze surroundopstelling mogelijk. Alle kabels kun je via twee clips en twee verzonken kanalen wegleiden naar de voet. 

Nieuw oled-paneel, nieuw record

Nieuwe ontwikkeling op vlak van oled-technologie zijn niet uitzonderlijk. Twee jaar geleden introduceerde LG bijvoorbeeld oled-panelen met een laag microlenzen die voor een mooie verbetering in helderheid zorgden. Die microlenzen zijn op de G5 echter niet meer aanwezig. In ruil gebruikt dit model een gloednieuw paneel dat een andere opbouw van de oled-materialen gebruikt. Onder de naam OLED evo Met Brightness Booster Ultimate belooft de G5 hogere piekhelderheid en een breder kleurbereik. En dat blijken geen loze beloftes. Op het 10%-venster haalt de G5 2409 nits, en op een volledig wit beeld zelfs 356 nits. 

Dat alles gemeten in de uitstekend gekalibreerde HDR Filmmaker mode. Ter verduidelijking, dat is een 50 procent verbetering tegenover de G4 van vorig jaar, en voldoende om de kop van het oled-peloton aan te voeren. Vooral de verbetering op het volledig wit veld is impressionant. Daardoor moet de G5 nu de helderheid veel minder laten dalen als het beeld veel wit bevat, iets wat op vorige generaties nog merkbaar was. Ook het kleurbereik is weer groter geworden, en met 99,9% P3 is de G5 perfect uitgerust voor prachtige HDR-beelden. Het paneel had een uitstekende uniformiteit en weert zeer goed reflecties. De kijkhoek is prima.

De Filmmaker Mode is er voor wie minimale beeldverwerking wil, en de mooiste beelden getrouw aan de intentie. In SDR laat dat prachtige resultaten zien, maar de echte pracht van de G5 komt tevoorschijn bij HDR-beelden. Ook hier is de kalibratie nagenoeg perfect met enorm veel witdetail, intense kleuren, en dankzij de hoge piekhelderheid tintelende lichtaccenten. Kleuren worden goed bewaard als ze zeer helder zijn, dat dankt de tv aan het nieuwe paneel. Enkel in de donkerste beelden laat de G5 wat steken vallen. Er is veel schaduwdetail, maar in sommige beelden merken we veel ruis die het beeld ruw maakt en detail verbergt. In een ander geval was er wat blokvorming en bandvorming zichtbaar. We hopen dat LG nog wat aan de software kan sleutelen. 

Prima beeldverwerking

De Alpha11 beeldprocessor is aan zijn tweede generatie toe, maar nieuwe features lijken er niet te zijn. De upscaling en ruisonderdrukking zijn erg goed. In deinterlacing van 1080i-beeld merkten we op een testpatroon opnieuw een foutje waardoor kamvorming zichtbaar was, al bleek dat bij de meeste content niet tot problemen te leiden. Kleurstroken in zachte gradiënten elimineer je met de Vloeiende Gradatie-instelling, maar activeer die enkel als je het echt nodig acht, en dan alleen in de laagste stand. In een van onze testclips veegde die instelling ook wolken uit de lucht. Ook de dynamische tonemapping waar we gebruikelijk erg tevreden over zijn, laat je op dit model beter uit inactief.

Die maakte het beeld te helder, waardoor het aan contrast en impact verliest. Bovendien levert de G5 ook zonder dynamische tonemapping knap beeld. Goede punten waren er voor de bewegingsscherpte. Het oled-paneel laat nauwelijks of geen dubbele rand optekenen rond bewegende voorwerpen. Wie in 24Hz-filmmateriaal te veel last heeft van judder bij snelle camerabewegingen, activeert best TruMotion, bijvoorbeeld in ‘Cinematografische Beweging’ als je minimale invloed wenst. Maar ook hogere instellingen leverden goede resultaten, en de G5 toonde erg weinig beeldfouten zelfs met TruMotion in de Vloeiend-stand. 

Geen DTS-ondersteuning meer

Het is jammer, maar de G5 ondersteunt alleen nog maar Dolby Atmos, geen DTS meer. Vooral voor mensen met een uitgebreide bibliotheek Blu-ray schijven is dat een tegenvaller. Streaming gebruikt overwegend Dolby Atmos, dus daar weegt dat gebrek minder. De 60 Watt 4.2 kanaalsoplossing leek ons onveranderd. De klank is goed gebalanceerd, met een warm karakter en duidelijke baslijn. Zelfs surround is goed hoorbaar. Voor veel mensen zal dit volstaan, maar voor echte bioscoop audio zal een soundbar toch vereist zijn. Nieuw dit jaar is de Personal Sound Wizard. Die laat je een aantal keer in groepen van vier fragmenten horen met verschillende geluidsinstellingen, jij duidt aan wat je het best vindt klinken. Na de test bepaalt de processor op basis van je keuzes je geprefereerde klankinstellingen. Iets gelijkaardig bestond vorig jaar al voor beeld, maar we vinden dat je daar beter voor Filmmaker Mode of Cinema beeldmode kiest. Bij audio mogen persoonlijke voorkeuren wat meer doorwegen. 

WebOS 25, AI als persoonlijk hulpje

Kunstmatige intelligentie moet de nieuwe troef zijn van webOS 25, maar al deze nieuwe functies bleken niet te werken in het Nederlands. Voice ID, waarbij de tv je herkent op basis van je stem is nog niet beschikbaar in Nederlands. Maar ook andere functies, zoals de AI Chatbot die je moet helpen bij eenvoudige vragen zoals het aanpassen van beeldkwaliteit of aanbevelingen geven voor content, leek zelden te weten wat hij met onze vragen moest doen. LG kondigde ook generatieve kunst aan die je kan gebruiken in de screensaver, maar ook dit was nog niet beschikbaar. Nu missen we die AI-functies wel niet, de G5 is zo ook gebruiksvriendelijk, maar we hopen toch dat dit via software updates verbeterd wordt. 

In dit overzichtsartikel vind je alle informatie over webOS. WebOS 25 is van uitzicht niet echt veranderd op wat details na. Zo kan je live tv en HDMI-ingangen nu als tegels toevoegen in de rij met apps op het Home-scherm. Apps en Quick Cards die je niet gebruikt, kan je verbergen. Het app-aanbod is erg ruim en de G5 ondersteunt Airplay2 en Google Cast. LG toont helaas reclame op het Home-scherm en in de screensaver, lees in dit artikel hoe je reclame verwijdert.

De ‘Magic Remote’ heeft een nieuw ontwerp gekregen. Een rechthoekige vorm met afgeronde hoeken, en vooral minder toetsen. Weg zijn de cijfer- en kleurtoetsen, de volume- en kanaaltoetsen zijn nu kanteltoetsen. De mute-toets is verdwenen, muten doe je door de volume knop lang naar beneden te duwen. De ingangen-toets is vervangen door een Home Hub-toets, maar wanneer je die lang indrukt, toont de tv de ingangen. De aanwijsfunctie is gebleven, je kan de cursor op het scherm besturen door de afstandsbediening te bewegen. De afstandsbediening oogt moderner, en het gebruiksgemak is prima, maar we zouden hem niet beter noemen dan de oude versie. 

Conclusie

LG toont met de G5 dat er nog flink wat vooruitgang geboekt kan worden in oled-technologie. Perfect is deze tv echter nog niet, vooral in heel donkere beelden moet LG de software nog aanpassen om ruis en zichtbare gradaties te vermijden.  De OLED65G56LS haalt uit het nieuwe oled-paneel echter wel een indrukwekkende piekhelderheid, en erg ruim kleurvolume. We durven bijna zover gaan om te zeggen dat hij de klassieke zwakke punten van oled elimineert. Samen met de uitstekende kalibratie geniet je zo in Filmmaker Mode van bijna referentie beeldkwaliteit.

De ingebouwde luidsprekers leveren een aangename klank, wel jammer dat LG DTS-ondersteuning geschrapt heeft. De nieuwe AI-features in webOS 25 moeten duidelijk nog verder rijpen, voorlopig leveren ze geen meerwaarde, maar webOS blijft wel erg gebruiksvriendelijk. De nieuwe afstandsbediening sluit aan bij de moderne trend met minder toetsen. Gamers tot slot vinden op de G5 alles wat ze maar kunnen wensen. Dit is een topmodel, met een bijhorend prijskaartje, maar hij is het zeker waard.

Het is misschien niet het eerste waar je aan denkt, maar ook Android heeft – net als Windows – een klembord. Daarmee kun je gemakkelijk tekst kopiëren van de ene app naar de andere. Maar hoe open je dat klembord eigenlijk? En waar vind je wat erop staat? Je leest het in dit artikel!

Tekst of afbeeldingen kopiëren en plakken: het is een van de basisfuncties van elk besturingssysteem. Ook Android ondersteunt dit natuurlijk. Je kunt iets kopiëren in de ene app en het vervolgens plakken in een andere. Maar het Android-klembord kan meer dan alleen dat. Alles wat je kopieert, wordt daar namelijk tijdelijk opgeslagen. Handig als je per ongeluk iets hebt weggehaald, iets wilt terugvinden of gewoon even wilt kijken wat je allemaal hebt gekopieerd.

Let wel: hoe je precies bij het klembord komt, hangt af van je toestel en de Android-versie die je gebruikt. Zo hebben merken als Samsung en LG hun eigen klembordfunctie ingebouwd. Andere toestellen vereisen meestal een specifieke toetsenbord-app om het klembord te kunnen openen. In dit artikel leggen we je uit hoe je dat doet met zo’n toetsenbord-app.

Klembord binnen toetsenbord-apps

Om toegang te krijgen tot het klembord, heb je een toetsenbord-app nodig die die functie ondersteunt. Populaire keuzes zijn Gboard van Google en SwiftKey van Microsoft. Beide bieden vergelijkbare klembordfuncties, dus je kunt zelf kiezen welke je het prettigst vindt. Download en installeer de app, en stel deze daarna in als je standaard toetsenbord.

©PXimport

Met een ander toetsenbord in Android heb je meer mogelijkheden.

Dat instellen doe je via het instellingenmenu van je Android-telefoon. Gebruik het zoekveld bovenin het scherm en typ 'toetsenbord'. Je krijgt dan een lijst met resultaten. Kies de optie waarmee je het standaard toetsenbord kunt wijzigen en tik daarop.

Kies vervolgens de toetsenbord-app die je net hebt geïnstalleerd, zoals Gboard of SwiftKey. Let op: de vormgeving van de instellingen kan per toestel verschillen. Gebruik je liever een andere toetsenbord-app met klembordfunctie? Geen probleem – zolang je maar de juiste app selecteert bij het instellen.

Tekst kopiëren en plakken

Het klembord werkt meestal alleen met tekst. Wil je iets kopiëren naar een andere app? Selecteer dan een stuk tekst en kopieer het. Open bijvoorbeeld WhatsApp, ga naar een chat en houd het tekstveld even ingedrukt om de tekst direct te plakken. Soms zie je ook een klembordsymbooltje verschijnen, net boven het toetsenbord en onder het tekstveld. Tik daarop om het volledige klembord te openen.

Zie je dat symbooltje niet meteen? Dan krijg je waarschijnlijk eerst de suggestie om alleen de laatst gekopieerde tekst te plakken. Tik in dat geval op het witte rondje met het pijltje naar rechts – zo krijg je alle opties te zien.

Onder het kopje Recent zie je een lijstje met wat je als laatste hebt gekopieerd. Tik op een item om het direct in het tekstveld te plakken. Let wel: deze lijst wordt na een tijdje automatisch geleegd. Gebruik je vaak dezelfde tekst? Dan kun je die vastpinnen, zodat hij bewaard blijft. Zowel Gboard als SwiftKey ondersteunen deze functie: houd het item ingedrukt en kies voor Vastpinnen.

Klembord sinds Android 13

Sinds Android 13 is het klembord flink verbeterd. De basis is nog steeds hetzelfde: je kopieert tekst of een afbeelding in de ene app en plakt die in een andere. Maar de manier waarop je het klembord gebruikt, is een stuk handiger en overzichtelijker geworden. Dat maakt het werken met meerdere fragmenten tegelijk een stuk efficiënter.

Een van de grootste vernieuwingen is dat je nu meerdere items kunt bewaren – zowel tekst als afbeeldingen. Alles wat je kopieert, verschijnt in een nieuw klembordpaneel. Je opent dat paneel via het meldingscentrum of door een tekstveld lang ingedrukt te houden. Daar kun je door je gekopieerde items bladeren, kiezen wat je wilt plakken, en dingen die je niet meer nodig hebt, direct verwijderen. Je kunt zelfs een tekstfragment nog aanpassen voordat je het plakt.

Het klembordpaneel dat in Android 13 zijn intrede heeft gemaakt.

Met de komst van Android 13 werden er ook meteen een aantal nieuwe privacyfuncties voor het klembord geïntroduceerd. In eerdere versies konden apps op de achtergrond soms ongemerkt meelezen wat je had gekopieerd – met alle risico’s van dien. Nu heb je als gebruiker veel meer controle. Zo is er een nieuwe toestemmingsvraag voor klembordtoegang én krijg je een melding als een app probeert mee te kijken. Een stuk veiliger dus.