ID.nl logo
Op zoek naar meer opslagruimte? We hebben 29 externe ssd's getest
Huis

Op zoek naar meer opslagruimte? We hebben 29 externe ssd's getest

Zoek je extra opslag voor je pc of Mac? Dan is een externe ssd een goede investering. Externe harde schijven zijn weliswaar spotgoedkoop, maar ook kwetsbaar en traag. Een externe ssd is sneller, compacter, stiller en duurzamer. Bovendien zijn de prijzen de laatste maanden gekelderd, wat ze ook prijstechnisch interessant maakt. Maar welke moet je dan hebben?

In dit artikel bespreken we externe ssd's. Handig voor als je ruimtegebrek ervaart of een snellere schijf wilt om vanaf te werken. We hebben de ssd's getest op drie gebruiksdoeleinden:

  • Bestanden overzetten
  • Vanaf de schijf werken
  • Gamen

Lees ook: 31 ssd's getest om je pc te versnellen

De voordelen van een externe ssd boven een externe harde schijf zijn vergelijkbaar met de voordelen van een interne ssd. In de eerste plaats zijn ze vooral veel en veel sneller. Waar mechanische harde schrijven met een usb2.0-aansluiting rond de 40 MB/s zitten en met usb3.0-schijven rond de 100 MB/s, leveren ssd’s (afhankelijk van het model) snelheden tussen de 500 en 2500 MB/s. Ze zijn ook veel rapper bij random lezen en schrijven, wat vooral belangrijk is als je direct met programma’s vanaf je externe schijf werkt. Kopieer je geregeld bestanden heen en weer of werk je vanaf een externe schijf, dan is een ssd eigenlijk onmisbaar.

Daarnaast zijn de meeste ssd’s veel lichter, en dus draagbaarder. Tevens zijn ze allemaal bestand tegen vallen of trillingen en structureel minder kwetsbaar, wat ze een geschikter medium maakt om ze als extra back-up in te zetten dan mechanische drives.

Gebruik je een laptop en heb je een externe drive nodig om van te werken? Een externe ssd kan ook prima gebruikt worden om de opslag van je laptop mee uit te breiden, bijvoorbeeld voor foto- of videowerk.

Drie klassen

De ssd’s in deze test verdelen we in drie categorieën. In de eerste categorie vinden we de eenvoudigste ssd’s op basis van een interne SATA-interface. SATA beperkt deze modellen intern tot zo’n 550 MB/s. Deze herken je aan het label usb 3.2 gen 1, het oude usb 3.0. Enkele jaren geleden waren de meeste externe ssd’s van binnen SATA-ssd’s, maar de laatste jaren zien we dat SATA plaatsmaakt voor snellere NVMe-ssd’s.

NVMe-modellen

Dat brengt ons bij de tweede ssd-categorie: usb 3.2 gen 2. Deze modellen met intern een snellere NVMe-ssd vormen de meerderheid van het huidige ssd-aanbod. Hier is de snelheid van de usb-poort de beperking. Snellere usb-poorten (usb 3.2 gen 2) laten deze ssd’s data met zo’n 1000 MB/s overzetten. Recente pc’s en laptops beschikken in principe over zo’n snellere poort, alleen op flink oudere apparaten ontbreekt deze aansluiting.

Topsegment

Sinds enige tijd zijn er ook externe ssd’s met een usb3.2-gen2x2-interface, deze ondersteunt snelheden tot 20 Gbit/s, en zijn dus twee keer sneller. Althans in theorie, want 20Gbit/s-poorten zijn extreem zeldzaam; de introductie hiervan wil nog niet vlotten. Zelfs op het gros van de meest recente laptops en moederborden ontbreekt ondersteuning hiervoor. Kortom, deze ssd’s zijn slechts voor een niche doelgroep die over zo’n systeem beschikt, want je betaalt toch net wat meer voor zo’n razendsnelle ssd, en dat is zonde als je er geen gebruik van kunt maken.

In het topsegment komen we ook nog thunderbolt-ssd’s tegen. Thunderbolt-aansluitingen komen iets frequenter voor dan usb 3.2 gen 2x2, maar thunderbolt-apparaten werken in de regel niet op usb-poorten. Zonder specifieke thunderbolt-aansluiting heb je er dus niets aan. En als je een ssd meeneemt naar een ander systeem om wat over te zetten, is de kans groot dat het apparaat niet herkend wordt. De nieuwste thunderbolt-aansluitingen ondersteunen echter overdrachtssnelheden van 40Gbit/s, wat thunderbolt-ssd’s tot de allersnelste opties maakt. Daar hangt dan wel een prijskaartje aan.

©Иван Шенец - stock.adobe.com

Thunderbolt-aansluitingen vind je veelal op duurdere laptops zoals de MacBook Pro.

Backwards compatibel

Thunderbolt is een uitzondering, maar verder zijn usb-apparaten wel allemaal compatibel met elkaar. Langzamere ssd’s werken dus gewoon op recente systemen en snellere ssd’s werken ook op oudere systemen. Je profiteert in dat laatste geval echter niet van de hogere snelheid, dus raden we het ook niet aan als er een meerprijs aan zo’n snellere ssd hangt.

Alle externe ssd’s werken in principe met alle Windows-pc’s en Macs. Usb-ssd’s werken in de regel ook allemaal met andere apparaten, zoals telefoons en moderne spelcomputers.

Verwarring

Wie tussen de regels doorleest, heeft het misschien al opgemerkt: het is een dagtaak om bij te houden hoe usb-poorten vandaag de dag aangeduid worden en wat de mogelijkheden zijn. Voorheen hadden we usb 2.0 en usb 3.0, maar tegenwoordig hebben we het over complexe benamingen als usb 3.2 gen 1, gen 2 en gen 2x2. Het lijkt erop alsof de dames en heren achter de usb-naamgeving er bewust een zooitje van willen maken, want het prima herkenbare usb 3.0 werd omgedoopt naar usb 3.1 gen 1 en later naar usb 3.2 gen 1. Drie verschillende namen voor dezelfde poort.

Helaas bedenken wij de standaarden niet, maar we geven graag het signaal af dat wij van mening zijn dat deze standaard vereenvoudigd moet worden. Het beste wat je als consument kunt doen, is de snelheid van de poort aanhouden als standaard. In dit geval dus 5, 10 of 20 Gbit/s.

Met de introductie van usb 4 is het er overigens niet beter op geworden, want waar het even logisch leek (usb 4 = 40 Gbit/s), is daar inmiddels een usb 4 versie 2.0 (80 Gbit/s) bij bedacht.

Met nieuwe logo’s met daarin de snelheden wordt geprobeerd om meer duidelijkheid te scheppen.

Zo testen wij

De prestaties van externe ssd’s splitsen we op in drie verschillende gebruiksdoeleinden: simpelweg bestanden overzetten, actief van de drive werken en gamen.

In de regel hebben fabrikanten het in hun specificaties bij de prestaties over de maximale snelheid die ze halen bij het overzetten van data, maar een ssd die razendsnel grote videobestanden over kan zetten, hoeft niet per se snel te zijn wanneer je vanaf de drive aan het werken of aan het gamen bent en vice versa. Het is dus zaak je eigen gebruik vooraf in kaart te brengen.

Zoek je vooral een ssd die rap is in het overzetten van bestanden, kijk dan in de tabel aan het einde van dit artikel naar de sequentiële prestaties: hoe hoger het getal, hoe beter, gebaseerd op een dataset van 64 gigabyte.

Zoek je een ssd om vanaf te werken, kijk dan in de tabel naar de prestaties in de PC Mark 10 Storage Benchmark, een combinatie van benchmarks die daadwerkelijk gebruik nabootsen. Daarvan testen we een Quick-variant (licht gebruik) en een Full-variant die zwaarder gebruik nabootst (denk aan videobewerking).

Voor gamedoeleinden hebben we een 3D Mark Storage Benchmark, eveneens een combinatie van verschillende benchmarks die het laden en updaten van je games nabootst.

Je vindt de testresultaten van alle geteste ssd’s in de tabel, maar eerst zullen we enkele opvallende modellen extra uitlichten.

©Diego - stock.adobe.com

Een externe ssd kun je gebruiken om direct vanaf te werken, handig voor een laptop.

Kleine ssd’s oninteressant Net als bij interne ssd’s zijn externe modellen met een geringe capaciteit – 250 gigabyte en minder – zelden interessant. Tegenwoordig zijn 1TB-ssd’s al zo betaalbaar geworden dat je kleine ssd’s gezien de prijs-per-gigabyte al niet eens meer wilt overwegen, maar je levert ook in qua prestaties. Vanaf 500 gigabyte neemt dat effect af, al focussen wij ons gezien de prestaties hier op 1TB- en 2TB-modellen; vanaf 1 TB heeft de capaciteit nauwelijks effect meer op de prestaties, en is de prijs-per-gigabyte optimaal. Grotere ssd’s koop je alleen als je die extra ruimte echt nodig hebt.

De beste prijs-prestatieverhouding

Zoek je een ssd die niet al te veel kost, maar wel topprestaties levert? Dan springt de Crucial X8 eruit. Prijstechnisch behoort deze ssd tot de goedkopere opties, maar desondanks doet hij wat prestaties betreft nauwelijks onder voor de top. Er zijn weliswaar enkele ssd’s die het hier en daar iets beter doen, maar die kosten dan ook (veel) meer.

De Crucial X8 is een ssd die eigenlijk nergens steken laat vallen: de sequentiële prestaties zijn goed, de prestaties bij werken vanaf de ssd zijn goed en ook de gameprestaties zijn prima. Met zijn stevige metalen behuizing is het niet de kleinste of de lichtste, maar kan hij wel tegen een stootje. Luxe extra’s zoals waterdichtheid ontbreken echter.

Met zijn prijs maakt hij zelfs oudere usb3.2-gen1-ssd’s met een snelheid van 5 Gbit/s overbodig, want die kosten vaak meer dan deze usb 3.2 gen 2 die 10 Gbit/s haalt. Kortom, een prima ssd met een prima prijs.

Crucial X8

Pluspunten

  • Uitstekende allround prestaties

  • Zeer scherpe prijs

Minpunten

  • Geen IP-rating

De kleinste en lichtste

De door ons geteste ssd’s variëren flink wat betreft formaat en gewicht. Sorteren we onze tabel op gewicht en formaat, dan staat één model afgetekend aan de top: de Transcend ESD310C. Dit is de eerste ssd uitgevoerd als usb-stick (usb-a en usb-c) met als gevolg dat geen van de andere modellen ook maar in de buurt komt als je externe ssd écht klein moet zijn.

Waar een usb-stick wat prestaties betreft normaal gesproken niet bij ssd’s in de buurt komt, stelt deze ‘ssd-stick’ niet teleur. Hij positioneert zich ergens in de middenklasse, wat keurig is gezien het beperkte formaat. Belangrijk is ook dat hij prijstechnisch goed meekomt; hij behoort zelfs tot de goedkopere opties in het veld.

Het voornaamste nadeel dat wij hebben kunnen ontdekken, is je het kleinood eerder kwijt kunt raken, maar dat rekenen wij onszelf meer aan dan Transcend. Let er ook op dat je dit apparaat als stick gebruikt, dus niet met een losse kabel, dat kan zowel een voordeel als nadeel zijn.

Transcend ESD310C

Pluspunten

  • Klein en licht

  • Opvallend goede prestaties

  • Vrij scherp geprijsd

Minpunten

  • Geen IP-rating

  • Andere ssd’s sneller

Eenvoudige encryptie

Verschillende ssd’s bieden encryptie aan. Vaak gaat dat via een wachtwoord en een bijbehorende applicatie. De Samsung T7 Touch maakt versleuteling net wat makkelijker door de ingebouwde vingerafdruklezer. Eenmaal ingesteld kun je hem eenvoudig unlocken met je vingerafdruk, waardoor de encryptie ook eenvoudig te gebruiken is op verschillende computers, inclusief werk-pc’s waarbij installatie van software niet is toegestaan. Verlies je de ssd en prikt iemand anders hem in zijn of haar pc, dan doet hij niets zonder de juiste vingerafdruk.

Het gemak waarmee Samsung encryptie mogelijk én praktisch maakt, zorgt ervoor dat dit onze keuze is wanneer je encryptie belangrijk vindt. Beveiliging die moeite kost, wordt immers vaak overgeslagen.

Los van de encryptie is de T7 Touch overigens niet heel interessant; zo is hij een stuk duurder dan de Crucial X8, die door de bank genomen ook nog iets sneller is. Je moet dus voor jezelf overwegen of die beveiliging belangrijk genoeg is om er een paar tientjes extra voor neer te leggen.

©CIDimport

Samsung T7 Touch

Pluspunten

  • Handige vingerafdrukscanner

  • Redelijke prestaties

Minpunten

  • Geen IP-rating

  • Relatief duur 

De snelste

De SanDisk Extreme Pro Portable staat op eenzame hoogte als het op prestaties aankomt. Hij behoort consequent tot de snelste opties, zelfs wanneer je geen gebruikmaakt van de 20Gbit/s-aansluiting (usb 3.2 gen2x2), en combineert die prestaties ook nog eens met een handzame, lichte behuizing.

De behuizing is IP65-rated en dus stofdicht en redelijk waterbestendig. Het is niet de bedoeling dat je ermee gaat zwemmen, maar je hoeft je geen zorgen te maken wanneer je er per ongeluk een glas water overheen gooit of ermee door de regen fietst. Voor een externe ssd zeker een pluspuntje.

In de regel is de SanDisk redelijk geprijsd, maar waar veel ssd’s de laatste tijd een stuk goedkoper zijn geworden, loopt SanDisk op dat vlak nog een beetje achter. Dat maakt de huidige meerprijs boven bijvoorbeeld de Crucial X8 lastig te verteren, maar in de veronderstelling dat de prijzen binnenkort weer redelijk in lijn met de concurrentie komen te liggen, behoort deze SanDisk tot de beste opties.

SanDisk Extreme Pro Portable

Pluspunten

  • Snelste usb-ssd

  • IP65-rating

Minpunten

  • Relatief duur

De beste thunderbolt-ssd

In onze test hebben we ook enkele thunderbolt-ssd’s meegenomen. Deze zijn in principe sneller, maar ook veel prijziger. Dat maakt thunderbolt-ssd’s een echte nicheoplossing voor gebruikers voor wie prestaties cruciaal zijn en een meerprijs geen probleem is.

Mocht je voor thunderbolt gaan, dan is de SanDisk Professional PRO-G40 een prima keuze. Hij is bloedsnel wanneer je hem via thunderbolt aansluit, maar kan ook via reguliere usb-poorten aangesloten worden. De concurrentie werkt daar simpelweg niet op.

Daarnaast is het een IP68-behuizing, oftewel stof- en waterdicht, biedt hij drie meter valbescherming en 1814 kg drukbestendigheid. Je kunt er bij wijze van spreken een tank overheen laten rijden. De prijs is fors, te fors voor de meeste consumenten, maar daarvoor krijg je wel een ultiem snelle én de meest degelijke oplossing op de markt.

SanDisk Professional PRO-G40

Pluspunten

  • Thunderbolt én usb

  • Uitstekende prestaties

  • IP68-rating

Minpunten

  • Extreem prijzig

SanDisk Professional PRO-G40

Supersnelle ssd met thunderbolt en usb

Doe het zelf

De regel die wij voor deze test stellen, is dat het product als kant-en-klare oplossing wordt verkocht. Daarmee vallen losse behuizingen en losse ssd’s veelal buiten de boot. Cooler Master is echter begonnen met het verkopen van een combinatie van behuizing en ssd. Zo krijg je hun Oracle Air ssd-behuizing, met daarbij bijvoorbeeld de Kingston NV2-ssd ingebouwd.

Ondanks de combinatie met een relatief goedkope interne ssd, komen de prestaties toch uitstekend uit de verf, gemiddeld genomen is het als we naar de praktijktests kijken zelfs de op een na snelste. Het enige puntje waarop hij wat achterblijft, is in de sequentiële schrijftest. Een snellere ssd dan de NV2 had hier vermoedelijk het verschil gemaakt.

De metalen behuizing is chic, maar wel relatief log en zwaar vergeleken met de rest. Daar staat tegenover dat je de interne ssd eenvoudig kunt vervangen zonder gereedschap, mocht je in de toekomst bijvoorbeeld een grotere externe ssd willen.

Cooler Master Oracle Air – Kingston NV2 bundel

Pluspunten

  • Stevige metalen behuizing

  • Vervangbare ssd

  • Redelijke prijs

  • Goede praktijkprestaties

Minpunten

  • Relatief groot en zwaar

  • Sequentiële schrijfprestaties

Resultaten

In onderstaande afbeeldingen vind je de testresultaten van de geteste ssd's.

Klik op de afbeelding voor een grotere weergave.

Klik op de afbeelding voor een grotere weergave.

Conclusie

Een bekende uitspraak is dat er weinig echt slechte producten zijn, maar vooral slechte prijzen. En zeker bij externe ssd’s, die vooral door hun aansluitingen en interne interfaces worden beperkt, zit daar een kern van waarheid in. Ze kunnen zich op het gebied van prestaties slechts beperkt onderscheiden. Tegelijkertijd zijn prestaties en prijs onze voornaamste wegingsfactoren; subjectieve elementen komen immers maar beperkt voor, al kunnen die de doorslag geven als ze voor jou belangrijk zijn: denk aan encryptie of een laag gewicht.

Kijk dus goed naar de dagprijzen en mogelijke aanbiedingen. We hebben in dit artikel enkele ssd’s met een goede prijs-prestatieverhouding besproken, maar ook de ssd’s die we niet hebben uitgelicht, kunnen de beste koop zijn als ze in de aanbieding zijn.

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 smartphones met eSim voor minder dan 400 euro
© Farknot Architect - stock.adobe.
Huis

Waar voor je geld: 5 smartphones met eSim voor minder dan 400 euro

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Op zoek naar een betaalbare smartphone, maar dan wel eentje met een virtuele simkaart? De redactie van ID.nl is voor je op zoek gegaan naar smartphones met een prijskaartje van onder de 400 euro.

Met een eSim ben je niet meer afhankelijk van een fysiek simkaartje en heb je geen gepriegel meer met het plaatsen van je sim in de telefoon. Je kunt daardoor snel van provider wisselen zonder gedoe. Dit bespaart niet alleen tijd, maar ook ruimte in je apparaat. Perfect voor wie veel reist, omdat je eenvoudig internationale abonnementen kunt activeren. Daarnaast kun je op die manier ook gebruik maken van meerdere telefoonnummers op een enkel toestel, bijvoorbeeld eentje voor werk en prive.

Samsung Galaxy A26 5G

De Galaxy A26 5G combineert een slank ontwerp met krachtige prestaties. Het 6,7-inch FHD+ Super AMOLED-display biedt levendige kleuren en vloeiende beelden dankzij de 120 Hz verversingssnelheid. Onder de motorkap bevindt zich de Exynos 1380-chipset, ondersteund door 4 tot 8 GB RAM, wat zorgt voor soepele multitasking.

De 50 MP hoofdcamera met optische beeldstabilisatie legt scherpe foto's vast, zelfs bij weinig licht. Met een batterijcapaciteit van 5000 mAh en IP67-certificering is dit toestel zowel duurzaam als betrouwbaar. Bovendien belooft Samsung tot zes jaar beveiligingsupdates, wat de levensduur van het apparaat verlengt

Redmi Note 13 Pro

De Redmi Note 13 Pro 5G is een krachtpatser in het middensegment. Met een indrukwekkende 200 MP hoofdcamera met optische beeldstabilisatie leg je elk detail vast. Het 6,67-inch AMOLED-display met een resolutie van 1220x2712 pixels en een verversingssnelheid van 120 Hz zorgt voor een meeslepende kijkervaring.

Aangedreven door de Snapdragon 7s Gen 2-chipset en beschikbaar met tot 16 GB RAM, biedt dit toestel uitstekende prestaties. De 5100 mAh batterij ondersteunt 67W snelladen, waardoor je snel weer op pad kunt.​

Motorola Moto G35 5G

De Motorola Moto G35 5G biedt solide prestaties voor een betaalbare prijs. Het 6,72-inch LCD-scherm met een verversingssnelheid van 120 Hz zorgt voor vloeiende beelden. De 50 MP Quad Pixel-camera levert scherpe foto's, zelfs bij weinig licht.

Met een batterijcapaciteit van 5000 mAh en ondersteuning voor 5G-connectiviteit blijf je de hele dag verbonden. Hoewel de Unisoc T760-processor niet de snelste is, biedt het toestel voldoende kracht voor dagelijks gebruik

Sony Xperia 10 VI

De Sony Xperia 10 VI is een compacte smartphone met een focus op multimedia. Het 6,1-inch FHD+ OLED-scherm met een 21:9 beeldverhouding is ideaal voor het bekijken van films. Aangedreven door de Snapdragon 6 Gen 1-chipset en uitgerust met 8 GB RAM, biedt het toestel soepele prestaties.

De 48 MP hoofdcamera legt gedetailleerde foto's vast, terwijl de 5000 mAh batterij zorgt voor langdurig gebruik. Met IP68-certificering is het toestel bestand tegen water en stof

Samsung Galaxy A35 5G

De Galaxy A35 5G biedt premium functies in een betaalbaar jasje. Het 6,6-inch FHD+ Super AMOLED-display met een verversingssnelheid van 120 Hz zorgt voor heldere en vloeiende beelden. De 50 MP hoofdcamera met optische beeldstabilisatie legt scherpe foto's vast, terwijl de 13 MP selfiecamera zorgt voor duidelijke zelfportretten.

Aangedreven door de Exynos 1380-chipset en beschikbaar met tot 12 GB RAM, biedt het toestel krachtige prestaties. De 5000 mAh batterij ondersteunt 25W snelladen, en Samsung belooft tot vijf jaar beveiligingsupdates.

▼ Volgende artikel
Review LG OLED65C54LA – Een kleine update voor de iconische C-serie
Huis

Review LG OLED65C54LA – Een kleine update voor de iconische C-serie

De OLED C-reeks van LG is inmiddels bijna een icoon. Het model situeert zich in de line-up net onder het topmodel, maar biedt nog steeds topprestaties voor games, films en sport. De C5 vertoont echter bijzonder veel gelijkenissen met de C4. Heeft deze LG C5 dan wel iets extra's te bieden?

Uitstekend
Energy label
Samenvatting

De LG OLED65C5 bouwt voort op de C4 met hetzelfde design, betere piekhelderheid en uitstekende kalibratie. De tv biedt sterke gamefeatures, prima beeldverwerking en Dolby Atmos-audio, maar mist DTS. WebOS 25 is snel en uitgebreid, al bevat het storende reclame. Dankzij de goede prestaties, breed app-aanbod en vijf jaar updates blijft de C5 een goede keuze.

Plus- en minpunten
  • Uitstekende piekhelderheid
  • Prachtige HDR-beelden in HDR10 en Dolby Vision
  • Goede kijkhoek en anti-reflectie
  • Zeer goede gamer-ondersteuning, met vier HDMI 2.1-poorten
  • Niet content-gerelateerd advertenties op het Home-scherm
  • Geen ondersteuning voor HDR10+ en DTS
  • Dynamische tonemapping maakt het beeld te helder
LG OLED65C54LA

Adviesprijs: 2.099 euro
Wat: Ultra HD 4K 144 Hz W-OLED-tv
Schermformaat: 65 inch (164 cm)
Aansluitingen: 4x HDMI (4x v2.1 (48 Gbps), ARC/eARC, ALLM, VRR, HFR), 3x USB, 1x optisch digitaal uit, 2x antenne, 1x IR-blaster, WiFi 6 (802.11ax), ethernet, Bluetooth 5.3
Extra’s: HDR10, HLG, Dolby Vision IQ, Dolby Atmos, WebOS 25, AirPlay 2, Google Cast, USB/DLNA-mediaspeler, DVB-T2/C/S2, CI+-slot, Alpha 9 processor
Afmetingen: 1441 x 880 x 230 mm (incl. voet)
Gewicht: 18,5 kg (incl. voet)
Verbruik (per 1000 uur): SDR 95 kWh (F) / HDR 234 kWh (G)

LG heeft voor de C5 heeft het ontwerp van de C4 overgenomen, maar daar hebben we geen bezwaar tegen; het is mooi en stijlvol. Het scherm heeft een dunne, metalen rand en aan de achterzijde zit de behuizing relatief diep achter het scherm. De structuur op de rug doet nog steeds aan stof of leder denken, alleen is deze nu grijs-zwart in plaats van bruin. Zonder voet is deze televisie 45mm diep, dus als hij aan de muur zou hangen ziet hij er fraai uit. Kies je voor een opstelling op tv-meubel, dan staat hij op een centrale voet. Veel ruimte onder het scherm heb je dan niet, de soundbar kan idealiter maar 5,5cm hoog zijn.

Aansluitingen

De C-reeks is al jaar en dag bijzonder goed uitgerust en zeker voor gamers heeft deze televisie flink wat te bieden. De vier HDMI-poorten ondersteunen allemaal de maximale 48Gbps bandbreedte van HDMI 2.1, en leveren ook ALLM, 4K144 (voor pc, gameconsoles zijn zelf beperkt tot 4K120) en VRR (AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync). Op poort 2 kan je ARC/eARC gebruiken. Met andere woorden: geen probleem om zowel een soundbar als meerdere high-end gamebronnen aan te sluiten. Dankzij de erg lage input-lag, 10,8ms voor 4K60 en 5,9ms voor 2K120, is een responsieve game-ervaring gegarandeerd. Er is een IR-blaster poort voorzien om tv's die uit het zicht staan te besturen met de LG-afstandsbediening, maar de IR-blaster zelf zit niet in de doos. De C5 ondersteunt WiFi 6 (802.11ax), terwijl op de C4 nog WiFi 5 werd toegepast. De WiSA-ondersteuning (Wireless Speaker and Audio Association) is geschrapt, maar dat is geen enorm verlies. Alle aansluitingen wijzen naar opzij zodat ze wandmontage niet storen. 

De aansluitingen op de LG OLED65C54LA

Premium piekhelderheid

Het nieuwe, helderste paneel blijft voorbehouden voor de G5, de C5 is nog steeds voorzien van een OLED evo paneel met Brightness Booster. LG vermeldt officieel geen verbetering, maar we meten een iets hogere piekhelderheid op het 10%-venster, die bedraagt nu 1214 nits. Op de C4 was dat nog 1060 nits. Het volledig wit beeld haalt 195 nits, dat is onveranderd, net als het kleurbereik dat nu 98,7% P3 haalt. Toch moet je van die 20% verbetering op het kleinere testvenster geen grote impact verwachten. De C5 staat daarmee wel in de top van het helderheidsklassement in zijn categorie, hij moet enkel de Samsung S90F voorlaten. En uiteraard mag je rekenen op een prima kijkhoek, en redelijke anti-reflectie. Ons testexemplaar had ook een goede uniformiteit.

Zo worden televisies getest voor ID.nl

Voor ID.nl testen we met regelmaat televisies, maar lang niet iedereen is bekend met de gebruikte terminologie en testmethodes. Hoe televisies voor ID.nl precies worden getest, kun je in dit artikel lezen.

We schakelen naar de Filmmaker Mode om de kalibratie te beoordelen, en die blijkt al snel bijzonder goed te zijn. De SDR-weergave is uitstekend, met goed schaduwdetail, accurate kleuren en natuurlijke huidtinten. In HDR ondersteunt de LG naast HDR10 en HLG ook Dolby Vision, en die laatste beelden zijn fantastisch. Maar ook met standaard HDR10 is het resultaat bijzonder knap. De kalibratie is ook hier uitstekend, met zeer mooie kleuren en goede witnuances. In de donkerste scènes is hij iets te donker, waardoor er nuance kan ontbreken. Gelukkig kun je dat met de ‘Dark Detail’-instelling verbeteren. De optionele dynamische tonemapping voor HDR10 lieten we uitgeschakeld staan. Deze maakt het beeld helderder en dat is niet goed voor de contrastperceptie. 

Goede beeldverwerking

Met zoveel verschillende contentformaten is goede beeldverwerking erg belangrijk om elke bron optimaal weer te geven. De Alpha 9 Gen 8-processor krijgt deze taak goed voor elkaar. De ruisonderdrukking en upscaling zorgen voor mooie, scherpe beelden, zelfs als je vertrekt van relatief lage kwaliteit als dvd. De beste resultaten krijg je weliswaar als er van HD-beelden wordt uitgegaan. Voor live tv-beelden (1080i) is deinterlacing een noodzakelijke stap. Op een van onze testpatronen zagen we iets meer karteling dan gebruikelijk op een bijna horizontale lijn, maar in echte content lijkt het gelukkig toch een zeldzaam probleem. Zijn er kleurstroken zichtbaar in zachte kleurgradiënten, dan kan je die met de optie 'Vloeiende gradatie' in de laagste stand vrij goed wegwerken.

Op de G5 ging het daar soms mis, maar dat probleem zagen we hier niet. In heel lastige donkere scènes kan die strookvorming wel zichtbaar blijven. De bewegingsscherpte is uitstekend, OLED-panelen scoren hier dankzij hun snelle responstijd altijd goed. Het is een prima troef voor sport en games. Het nadeel is wel dat de typische 24fps judder in films beter zichtbaar is. Je kan Trumotion gebruiken om dat weg te werken, al blijft het een kwestie van persoonlijke smaak. In de ‘Vloeiend’ stand elimineert dat bijna alle gestotter maar zijn er mogelijk wel beeldfouten zichtbaar tegen complexe achtergronden. Beweegt de camera erg snel, dan laat de processor gemakkelijker steken vallen en stottert het beeld nog steeds. 

Dolby Atmos, maar geen DTS meer

De 2.2-kanaals 40W audioconfiguratie is overgenomen van de C4, met een belangrijk verschil. De tv ondersteunt nog steeds Dolby Atmos, maar geen DTS meer. Dat zagen we ook al op de G5. Streamingdiensten gebruiken bijna altijd Dolby Atmos, het zijn vooral de eigenaars van een eigen (Ultra HD) Blu-ray-collectie die DTS zullen missen. Heb je een externe audio-oplossing, weet dan dat ook pass-through van DTS via eARC/ARC onmogelijk is.

Je moet je speler aansluiten op bijvoorbeeld je soundbar, en het beeldsignaal doorgeven aan de tv. De C5 heeft een rijke klank met mooie balans, en is goed genoeg om van zowel film als muziek te genieten. Er is redelijk wat bas te horen, dat ondersteunt de filmervaring goed. Hoogte-effecten ontbreken wel, maar je krijgt wel wat surroundgevoel. Experimenteer met de standaard-, muziek- of bioscooppreset afhankelijk van wat je kijkt of luistert, maar blijf weg van de AI Sound-modus die veel te scherp klinkt.

WebOS 25 en een nieuwe afstandsbediening

Een negatieve trend die we merken is de opkomst van niet-content gerelateerde reclame in smart-tv's. En helaas speelt LG webOS daar duidelijk op in. Zowel op het Home-scherm als in de screensaver, als in bepaalde banners verderop tussen de aanbevelingen kun je reclame tegenkomen. Wil je dat uitschakelen, lees dan in dit artikel hoe je reclame verwijdert.

Afgezien van dat minpunt heeft webOS heel wat te bieden. Het app-aanbod is erg uitgebreid, en de tv ondersteunt Google Cast en Apple Airplay2. Quick Cards op het Home-scherm groeperen bepaalde functies, en er is een rij met favoriete apps. Beide kan je customiseren door items die je niet interesseren te verbergen (of volledig te verwijderen). In dit overzichtsartikel (weliswaar nog van webOS23) vind je alle info over webOS. Dankzij vijf jaar gegarandeerde upgrades aan de nieuwste versie, blijft het smart-tv-systeem up-to-date.

WebOS 25 op de LG OLED65C54LA

De afstandsbediening is na vele jaren volledig vernieuwd. De aanwijsfunctie is gebleven, maar de vorm en lay-out zijn volledig aangepast. LG kiest net als veel andere fabrikanten voor een eenvoudigere afstandsbediening. De afgeronde vorm heeft nu plaats gemaakt voor een meer klassieke rechthoekig remote. Daarnaast is het cijferblok verdwenen en is er gekozen voor kanteltoetsen voor volume en kanaal. Op zich niets mis mee, maar er is ook een aantal twijfelachtige keuzes gemaakt. Zo is de ingangentoets vervangen door de Thuis Hub, al kan je de ingangen wel nog bereiken door lang op die toets te duwen. De mute-toets is weg, het geluid uitzetten doe je nu door de volumeknop naar beneden gedrukt te houden. Dat is echt onhandig. De microfoon is nu gelabeled als AI, totaal overbodig. En tot slot, de meeste toetsen vereisen te veel druk om ze in te drukken. Zeker bij de ok-toets die ook een scrollwiel is, leidt dat wel eens tot foute aanslagen. 

De opnieuw ontworpen afstandsbediening van LG

Conclusie

De LG OLED65C5 bevestigt andermaal zijn plaats als een uitstekende keuze in de subtop van OLED-tv’s. De gelijkenissen met de C4 zijn aanzienlijk, en dat toestel blijft zeker ook een goede keuze. Als we de C5 een minpunt zouden moeten geven, dan is dat het overmatig gebruik van niet-content gerelateerde reclame binnen webOS. Dat is onaanvaardbaar, maar gelukkig kun je het wel uitschakelen. Het verlies van DTS-ondersteuning en het uitblijven van HDR10+ rekenen we veel minder zwaar aan. De C5 levert prachtige prestaties voor film en sport, en is rijkelijk uitgerust voor gamers. De uitstekende kalibratie brengt topbeelden binnen handbereik. WebOS biedt vijf jaar updates, heeft een ruim app-aanbod en ondersteunt Google Cast en Apple Airplay2.