Geen enkel wifi-netwerk is hetzelfde als het andere, waardoor lukraak verbeteringen doorvoeren niet altijd tot het gewenste resultaat leidt. Alleen als je je eigen draadloze netwerk werkelijk kent, kun je de zwakheden blootleggen én verhelpen.

Hoe ver het netwerk van jouw eigen router reikt en in hoeverre wifi-netwerken van je buren voor storing zorgen, hangt van veel omstandigheden af. Helaas is het dus niet zo dat het ophangen van een nieuwe router er automatisch voor zorgt dat al je wifi-problemen opgelost zijn. Heb je problemen, dan zijn er genoeg dingen die je kunt aanpassen om te zorgen voor een betere wifi-dekking. Denk aan het veranderen van het kanaal, het zendvermogen of het verplaatsen van de router naar een andere locatie.

Je leest hier meer over op onze website. Deze veranderingen hebben uiteraard alleen nut als je ook daadwerkelijk kunt aantonen dat modificaties echt voor verbetering zorgen. Hiervoor dien je je wifi-netwerk te analyseren. Zo weet je precies welke aanpassingen ook echt tot verbetering leiden. Wij laten je aan de hand van twee praktijkvoorbeelden zien hoe je je draadloze netwerk na een analyse kunt verbeteren. We vertellen je daarbij hoe je de router, powerline-adapters, repeaters en bekabeling zo inzet dat de reikwijdte en de snelheid zo groot mogelijk zijn.

HeatMapper

Voordat je lukraak naar de winkel gaat om repeaters, powerline-adapters en meters kabel te kopen om je thuisnetwerk te verbeteren, is het handig om de zwakheden in je eigen netwerk op te sporen. Dit doe je door een zogenoemde 'site survey' te maken. Dit is een dekkingskaart die precies laat zien hoe het met de dekking van je netwerk gesteld is. Er zijn diverse oplossingen voor het maken van een site survey, maar de meeste zijn nogal prijzig. Een mooie en gratis oplossing is het freewareprogramma HeatMapper. Dit programma bepaalt aan de hand van de signaalsterkte van je draadloze netwerk de reikwijdte van je draadloze netwerk.

Houd er wel rekening mee dat een wat duurdere notebook met een betere wifi-kaart en antenneconfiguratie wellicht een betere ontvangst heeft dan een goedkopere notebook of smartphone. Je kunt HeatMapper hier downloaden. Je dient hiervoor een werkend e-mailadres op te geven omdat de downloadlink per e-mail wordt verstuurd. Installeer het programma op een laptop. Als je meerdere laptops hebt, gebruik dan die met de beste wifi-kaart. Tijdens de installatie wordt een speciaal wifi-stuurprogramma geïnstalleerd waar je toestemming voor moet geven.

Gebruik een plattegrond

Met HeatMapper stel je vast hoe het bereik van je wifi-netwerk in je woning is. Om een zo optimaal mogelijk resultaat te halen kun je het beste een plattegrond van je woning gebruiken. Zo weet je in welke kamers je wifi-netwerk een goede of juist slechte dekking biedt. Als je het programma opstart, vraagt het je daarom of je een plattegrond wilt importen of niet. HeatMapper ondersteunt verschillende bestandsformaten waaronder jpg, bmp, png en gif. Heb je geen plattegrond, dan kun je het beste zelf een simpele plattegrond maken in bijvoorbeeld Paint en die gebruiken in HeatMapper. Het is echter ook mogelijk om met een leeg blad beginnen, maar dan is het als de dekkingskaart gegenereerd is lastiger om te zien waar je in huis een goede of slechte dekking hebt.

©PXimport

Heb je geen plattegrond, dan kun je met Paint snel een simpele plattegrond maken.

Rondlopen

In het hoofdvenster van HeatMapper zie je aan de linkerzijde de draadloze netwerken die herkend worden. Je eigen router zou bovenaan in deze lijst moeten staan, het programma sorteert de ontvangen netwerken immers op volgorde van ontvangststerkte. Meldt HeatMapper dat er geen draadloze netwerken gevonden kunnen worden, probeer dan je laptop opnieuw op te starten.

Werkt dat niet, dan is je wifi-kaart wellicht niet compatibel met het programma. Je zou dan een andere laptop of een usb-wifi-adapter kunnen proberen. Bij HeatMapper is het de bedoeling dat je met de laptop in je huis rondloopt, zodat het programma kan registreren wat de signaalsterkte overal is.

Voordat je begint met rondlopen, verberg je de linkerkolom met de gevonden netwerken en de rechterkolom met uitleg door op de pijltjes te klikken. Vervolgens klik je met de linkermuisknop de plaats op de plattegrond aan waar je je momenteel bevindt. Begin langzaam te lopen en klik ongeveer elke twee meter met de linkermuisknop op je huidige locatie op de plattegrond. Ben je klaar met rondlopen, klik dan op de rechtermuisknop om de 'opname' te stoppen. HeatMapper laat precies zien waar je gelopen hebt en in welke richting.

©PXimport

Om de paar meter klik je op de linkermuisknop zodat HeatMapper weet waar je loopt.

Ontvangstkaart

HeatMapper zal de plattegrond nu inkleuren. Hoe groener de kleur is, hoe beter de dekking van je netwerk is. Geel duidt op een problematische ontvangst terwijl oranje en zeker rood erg slechte ontvangst aanduiden. Standaard laat HeatMapper een gecombineerde heatmap zien van alle routers die het kon zien terwijl je rondliep, maar je kunt in de kaart op je eigen router klikken voor een heatmap van alleen je eigen router. Nu je een idee hebt van de situatie, kun je werken aan het verbeteren van je netwerk.

Om je een beter idee te geven van wat je kunt verwachten, hebben we HeatMapper gebruikt om twee huizen geheel in kaart te brengen. De zullen deze resultaten gebruiken om tips te geven waarmee je het netwerk kan verbeteren. Op de volgende pagina van dit artikel vind je deze praktijkvoorbeelden terug.

©PXimport

De kaart die HeatMapper genereert, laat je met kleuren duidelijk zien waar je wel goed bereik hebt en waar niet.

Snelheid testen

De kleurrijke heatmaps die je met HeatMapper kunt maken, vertellen je al veel over de toestand van je wifi-netwerk. Wil je echter nog meer weten, dan kun je aanvullend de snelheid meten. Heb je een snel internetabonnement van meer dan 50 Mbit/s, dan kom je al een heel eind met de website www.speedtest.net. Meet met je laptop op verschillende plaatsen de snelheid van de internetverbinding en schrijf dit bijvoorbeeld per kamer op. Later kun je de gevonden snelheden zelf in een afbeelding van je site survey zetten, zodat je nog beter weet hoe het met je netwerk gesteld is. Als alternatief kun je ook de Speedtest.net-app gebruiken op je Android- of iOS-apparaat.

©PXimport

Heb je een snelle internetverbinding, dan is Speedtest.net een handig hulpmiddel om de snelheid van je netwerk te meten.

Het ideale netwerk

Met dit artikel willen we je vooral laten zien hoe je je bestaande situatie kunt verbeteren zonder al te ingrijpende handelingen. Ga je echter verhuizen naar een nieuwe huis, dan kun je beter direct nadenken over je thuisnetwerk door bijvoorbeeld in iedere kamer netwerkaansluitingen te plaatsen. Wil je meer lezen over het aanleggen van een thuisnetwerk, dan lees je daar meer over op onze website.

Lokale snelheid testen

Heb je een minder snelle internetverbinding of denk je dat je draadloze netwerk sneller is dan je internetverbinding, dan kun je de snelheid meten met behulp van software die alleen lokaal gebruikmaakt van je thuisnetwerk. Hiervoor heb je een laptop en een pc of tweede laptop nodig.

De pc of tweede laptop verbind je bedraad (het liefst via een gigabitverbinding) met je netwerk. Hierop installeer je software die dienstdoet als server, terwijl je op je eerste notebook software installeert die dienstdoet als client. Een gratis programma waarmee je op deze manier je netwerk kunt testen, is Netstress. Installeer het programma op de pc of laptop die als server dient en houd het programma actief. Kies de juiste netwerkadapter, in het geval van een laptop kies je voor de normale netwerkaansluiting.

Mogelijk vraagt de firewall toestemming voor netwerkverkeer. Installeer Netstress nu op de laptop die je gaat gebruiken om de snelheid te meten. Start het programma, kies de draadloze netwerkadapter en geef de toestemming voor netwerkverkeer als je firewall daarom vraagt. Klik op Remote Receiver IP in de menubalk en kies de pc waarop je NetStress ook hebt draaien. Klik vervolgens op Settings / Data Flow en selecteer Downlink. Klik nogmaals op Settings, kies Display Units en kies Mbps. Stel tot slot de snelheid van je netwerk in via Settings / TCP & UDP Settings / Packets Per Second. Kies hier voor 1 Gigabits/s als je een gigabit-netwerkverbinding hebt. Druk op Start om de snelheid van je netwerk te meten.

©PXimport

Met NetStress kun je de snelheid van je netwerk meten, onafhankelijk van je internetverbinding.

Testen met mobiel apparaat

Heb je niet de beschikking over een tweede pc of laptop voor de netwerktest, maar ben je wel in het bezit van een pc of laptop en een Android-smartphone of -tablet? Dan biedt de app WiFi Speed Test een eenvoudige oplossing. Deze Android-app communiceert met een programma dat je op een Windows-pc of -laptop installeert. Deze pc of laptop moet je bedraad op je netwerk aansluiten. Zo is de snelheidsmeting niet afhankelijk van je internetverbinding.

©PXimport

Het serverprogramma van WiFi Speed Test laat het IP-adres van je pc zien.

WiFi Speed Test gebruiken

Start WiFi Speed Test op je smartphone of tablet en controleer of je apparaat met het juiste draadloze netwerk is verbonden. De app laat bovenin zien met welk netwerk je verbonden bent. Scrol vervolgens helemaal naar beneden en klik op More options. Klik vervolgens op Network settings. Vink de optie Speed: Use Mbit aan en klik vervolgens op Transfer settings. Kies Transferred data size en kies voor Limitless: until stop. Bevestig de instellingen en keer terug naar het hoofdscherm van de app. Ongeveer halverwege het scherm zie je Select mode staan. Zorg dat hier de eerste optie TCP Client geselecteerd is en tik onder Remote Server address het IP-adres in dat je in het venster op je pc of laptop ziet staan. Selecteer vervolgens de optie Current speed, hierdoor zie in je realtime hoe de snelheid verandert als je rondloopt.

Boven in beeld zie je een metertje, selecteer hier de optie Download. In de praktijk gebruik je je draadloze netwerk namelijk voornamelijk om te downloaden. Heb je alles ingesteld, klik dan op Start. Het programma laat nu realtime zien wat de snelheid is terwijl je rondloopt. Deze informatie kun je eventueel zelf combineren met de heatmap die je met HeatMapper hebt gemaakt.

©PXimport

Een Android-apparaat kun je de app WiFi Speed Test gebruiken om lokaal de snelheid te meten.

Wifi verbeteren

Er zijn drie manieren om het draadloze netwerk dat je router biedt te boosten. De beste, maar meestal niet gemakkelijkste oplossing is om een bedrade netwerkaansluiting aan te leggen en daar een wifi-toegangspunt op aan te sluiten. Helaas is bekabelen vaak niet mogelijk. In dat geval vormt een powerline-adapter met ingebouwd wifi-toegangspunt een goede oplossing. De derde oplossing is een repeater die het draadloze netwerk oppikt en versterkt weer uitzendt. Deze oplossing is het goedkoopste, maar heeft als nadeel dat de bandbreedte van het versterkte netwerk lager wordt.

©PXimport

Een powerline-adapter met ingebouwd wifi-toegangspunt is een handige oplossing om wifi uit te breiden als het niet mogelijk is om netwerkkabels te trekken.

Praktijkvoorbeeld 1: Huis met een tuin

We hebben HeatMapper gebruikt in een huis met meerdere verdiepingen een tuin. Een dergelijk huis vraagt veel van een router. De afstanden en gebruikte bouwmaterialen zoals gewapend beton, kunnen ervoor zorgen dat je router niet in alle ruimten in je huis voldoende dekking geeft. Aan de hand van nummers op de site survey zullen we je vertellen hoe je de situatie kunt verbeteren.

©PXimport

Stap 01

De router staat op de eerste verdieping aan de rand van het huis. Het is beter de router centraler in huis te plaatsen. Bovendien stoort ons netwerk dan minder het netwerk van de buren. We raden je aan na het verplaatsen van de router eerst een nieuwe site survey te maken.

Stap 02

In de kinderkamer begint het bereik van de router al problematisch te worden. Mogelijk helpt het verplaatsen van de router. Is dat niet mogelijk, dan is een powerline-adapter met wifi-toegangspunt een goede oplossing. Zo hebben de kinderen gelijk een normale netwerkaansluiting voor bijvoorbeeld een spelcomputer.

Stap 03

De woonkamer bevindt zich direct onder de router en heeft hierdoor een goed bereik. Heb je een router met externe antennes, dan kun je het bereik op de begane grond wellicht verbeteren door de antenne parallel met de vloer (of het plafond) uit te lijnen.

Stap 04

Je zou de mindere dekking in de woonkamer kunnen oplossen met een wifi-repeater, die je plaatst in het gedeelte van de woonkamer waar de dekking nog wel goed is.

Stap 05

Zelfs in de keuken kun je behoefte hebben aan een goede draadloze dekking voor bijvoorbeeld audiostreamer. Je kunt een repeater echter niet in de keuken hangen omdat het bereik al niet meer goed genoeg is. Werk daarom met een powerline-adapter met wifi-toeganspunt of hang de repeater in de woonkamer.

Stap 06

In de tuin is het bereik van ons draadloze netwerk grotendeels rood. Hier wordt ons draadloze netwerk weggedrukt door netwerken van buren. Wellicht biedt de repeater die we bij punt 4 al aanstipten al voldoende bereik voor de tuin. Anders kun je wederom werken met een powerline-adapter met ingebouwd wifi-toegangspunt.

Praktijkvoorbeeld 2: Woning met een multimedianetwerk

©PXimport

Op het eerste gezicht is de router in deze woning perfect gepositioneerd. Alle kamers zijn groen gekleurd en hebben een goede dekking. Dit voldoet ruimschoots voor een doorsnee netwerk waarin je draadloos wilt surfen met een paar notebooks, tablets en smartphones. Voor intensief gebruik van de NAS, internet-televisie en streaming voldoet de bandbreedte echter niet.

Stap 01

In de kinderkamer staat een game-pc en eigenlijk is de matige pingsnelheid van een draadloos netwerk niet toereikend voor intensief online gamen. Hier moet dus echt een bedrade netwerkaansluiting worden aangelegd. Het mooiste is natuurlijk een loze leiding, maar anders kun je creatief gebruik maken van holle plinten, kabelplinten en de boormachine.

Stap 02

In de slaapkamer is het bereik van de het wifi-netwerk nog prima, dus hier kun je probleemloos gebruikmaken van een tablet of smartphone om in bed te surfen.

Stap 03

In de woonkamer waar in dit huis helaas geen netwerkaansluitingen zijn aangebracht, vormt een powerline-adapter in de buurt van de televisie een goede oplossing. Je kunt een smart-tv of mediaspeler vervolgens met een netwerkkabel aansluiten op deze powerline-adapter. In de praktijk bieden dergelijke adapters genoeg doorvoersnelheid om te streamen. Gebruik wel een powerline-adapter uit de 500- of 600Mbit/s-generatie.

Stap 04

We hebben in de woonkamer een powerline-adapter met ingebouwd wifi-toeganspunt geplaatst. Zo slaan we twee vliegen in één klap: we kunnen onze smart-tv en mediaspeler aansluiten en hebben betere dekking voor de notebooks, tablets en smartphones die we op de bank gebruiken.

Niet alleen het saaie en repetitieve werk wordt vervangen door AI. Je bent óók als kenniswerker niet meer zeker van een baan. Software wordt al grotendeels door AI geschreven. Gelukkig kun je daar als hobbyprogrammeur ook enorm van profiteren. Het brengt naast tijdwinst ook veel gemak. We helpen je op weg met drie praktische tools: ChatGPT, Aider en de Windsurf Editor. We maken enkele eenvoudige voorbeelden, zodat je een helder beeld hebt van je potentiële workflow.

Grote taalmodellen zijn al zo goed dat je comfortabel complete programma’s door AI kunt laten maken, zelfs zonder enige programmeerkennis. Afhankelijk van de tools die je gebruikt, voelt dat toch alsof je samen aan code werkt, ook wel pair-programmeren genoemd. Je houdt dus enige controle en kunt er, als je oplet, veel van leren. Ook al wordt het harde werk door AI gedaan.

Een bijkomend voordeel is dat je heel gericht aanpassingen kunt laten doen of vragen kunt stellen over de code, zonder dat je de documentatie of websites als Stack Overflow hoeft door te spitten. Het is geen verrassing dat laatstgenoemde website met fors dalende bezoekersaantallen te maken heeft. Ook andere taken, zoals het schrijven van de documentatie, zijn snel geregeld.

In dit artikel gaan we een eenvoudig programma maken met AI, zodat je een goed beeld hebt van de workflow. We gebruiken drie verschillende tools. We starten met het vertrouwde ChatGPT, al kun je ook bijvoorbeeld voor Claude of Gemini kiezen. Daarna gaan we met Aider in combinatie met Git aan de slag. Daarmee werk je ‘samen’ aan programmacode via de opdrachtprompt, in ons voorbeeld binnen het vertrouwde Visual Studio Code. Tot slot gaan we met de Windsurf Editor aan de slag, een completere grafische ontwikkelomgeving met geïntegreerde AI-features, die je van begin tot eind ondersteunt bij het maken van je programma. 

ChatGPT

Chatbot

Grote taalmodellen (LLM’s) vormen de basis voor chatbots als OpenAI’s ChatGPT en Anthropics Claude, maar óók voor de tools die we hierna behandelen. Feitelijk benaderen we de chatbots in dit eerste deel van het artikel rechtstreeks, via een browser of app. De andere tools gebruiken de API van deze bedrijven. Raadpleeg eventueel voor het starten met ChatGPT deze basiscursus.

De nieuwere modellen (we gebruiken overwegend ChatGPT 4o en Claude 3.5 Sonnet) laten heel goede resultaten zien voor programmeertaken. Ze helpen uiteraard niet alleen om programmacode te schrijven maar kunnen code ook uitleggen, fouten oplossen en de documentatie schrijven. Ook kun je uitstekend brainstormen over een project of ideeën. Het is daarom, óók als je andere tools voor programmeren gebruikt, enorm praktisch om erbij te hebben! Toegang tot ChatGPT is gratis met beperkingen. Een abonnement is minder gelimiteerd en geeft vaak toegang tot nieuwere modellen (zoals o1 of o3-mini). Zo’n abonnement is niet bruikbaar voor de andere tools, die gebruiken namelijk de API waarvoor je aparte credits moet aanschaffen.

Een chatbot biedt goede ondersteuning bij al je programmeervragen.

Eerste stappen

We beginnen met een eenvoudig voorbeeld en vragen aan ChatGPT om een spelletje boter-kaas-en-eieren te maken, ook wel bekend als tic-tac-toe. Hoewel het Engels soms betere resultaten kan geven, werken we voor dit artikel volledig in het Nederlands. We starten met deze prompt: “Maak een volledig functionele boter-kaas-en-eieren voor in een browser. Maak de HTML-structuur, voeg CSS-stijlen toe en implementeer de JavaScript-logica. Maak een scheiding tussen HTML, CSS en JavaScript. Zorg dat het programma responsief is zodat het bij elke schermgrootte werkt.”

ChatGPT genereert de gevraagde code. Je kunt individueel de HTML, CSS en JavaScript kopiëren. Om het te proberen, kun je alles plakken op websites als www.jsfiddle.net en www.codepen.io. Voor dit voorbeeld hebben we bij JSFiddle een projectpagina aangemaakt. We gaan dit voorbeeld in de volgende stappen verder verbeteren, steeds met links naar de verbeterde versie.

De eerste versies van het spel boter-kaas-en-eieren.

Geluiden toevoegen

We vragen ChatGPT om het programma aan te passen, zodat er een geluid wordt afgespeeld bij elke zet. ChatGPT voegt daarop een audio-element toe aan de HTML-code. Het past ook het script aan om dit aan te roepen bij elke zet. Je moet nog wel zelf het mp3-bestand plaatsen in de uiteindelijke programmamap of een volledige link naar het mp3-bestand invullen in de HTML-code:

Er zijn overigens veel websites waar je leuke geluidseffecten kunt vinden die je vrij kunt gebruiken, waaronder Pixabay. Op deze pagina zie je onze aangepaste versie.

De aangepaste HTML-code bevat een verwijzing naar een mp3-bestand.

Computertegenstander

We vragen ChatGPT vervolgens om een slimme computertegenstander toe te voegen, waarbij aan het begin van het spel wordt gekozen wie er mag beginnen. Via deze webpagina kun je deze versie zien. De computertegenstander blijkt in eerste instantie overigens helemaal niet zo slim, waardoor je makkelijk je potjes wint. Maar dat is snel opgelost. Na ons verzoek om de computertegenstander slimmer te maken, controleert het programma voortaan eerst op mogelijke winnende zetten en blokkeert het de tegenstander indien nodig. Als er geen direct winnende of blokkerende zetten zijn, kiest het een willekeurige lege cel. Deze slimmere versie kun je hier bekijken.

Het aangepaste script op een canvas in ChatGPT.

Uiterlijk verfraaien

Als laatste hebben we gevraagd het uiterlijk wat mooier te maken. Hierbij wordt voornamelijk de CSS-code aangepast om de visuele stijl van het spel te verbeteren. Het resultaat is geslaagd: ChatGPT geeft de achtergrond een mooi kleurverloop. Ook zijn de stijlen van de knoppen en speelvelden aangepast. Het levert een veel moderner en aantrekkelijker uiterlijk op.

Je kunt ChatGPT uiteraard steeds vragen om het script of een deel daarvan uit te leggen. Ben je het overzicht over de wijzigingen kwijt, dan kun je uiteraard ook vragen om de laatste HTML-code in te zien, of de laatste versie van het script. Eventueel op een canvas. Toch misten wij in ChatGPT soms wat overzicht en is het bovendien lastig om een stapje terug te doen als een aanpassing niet het gewenste resultaat oplevert. Dit zijn zaken die we in het volgende deel gaan aanpakken met Aider.

De gemoderniseerde versie van boter-kaas-en-eieren.

Aider

Opdrachtprompt

Voor grotere programmeerprojecten is het werken met een chatbot al snel vervelend en verwarrend. Veel praktischer is een tool die met jouw eigen projectbestanden werkt en zelf of samen de gewenste aanpassingen maakt. Als je geen moeite hebt met het werken met een opdrachtprompt, is Aider een uitstekende optie. Die tool helpt met het schrijven en aanpassen van code.

Aider is opensource en werkt met heel veel LLM’s samen. Hier gebruiken we de API voor Claude 3.5 Sonnet, maar je kunt ook de API van OpenAI gebruiken of een LLM die je zelf lokaal draait of elders, zoals via OpenRouter. De integratie met Git is enorm praktisch. Voor elke aangebrachte wijziging voert het een ‘commit’ uit, voorzien van een duidelijke omschrijving, zodat je achteraf een goed overzicht met alle veranderingen hebt en ook stapjes terug kunt doen. Niet alle alternatieven bieden dit en dat is vooral een gemis als er iets fout gaat en je geen idee meer hebt hoe je dat moet oplossen.

Aider werkt samen met alle gangbare LLM’s.

Voorbereiding

We willen weer laten zien hoe je het spelletje boter-kaas-en-eieren met Aider zou kunnen maken. We gebruiken het voor velen vertrouwde programma Visual Studio Code onder Windows en installeren Aider via een opdrachtprompt binnen die ontwikkelomgeving. Binnen de editor kun je uiteraard alle gegenereerde bestanden bekijken en handmatig aanpassen. Voor de installatie van Aider heb je Python nodig. Zet tijdens de installatie van Python een vinkje bij Add python.exe to PATH, zodat je Python vanuit elke map kunt aanroepen.

Installeer ook Visual Studio Code als je dat nog niet eerder hebt gedaan. Visual Studio Code biedt een mogelijkheid om Copilot als assistent te gebruiken, maar dat slaan we hier over.

Installeer ook Git, zodat versiebeheer mogelijk is. Kies tijdens de installatie van Git voor het gebruik van Visual Studio Code als standaardeditor. Verder kun je alle standaardinstellingen accepteren. Als je Python, Visual Studio Code en Git hebt geïnstalleerd, kun je door met de installatie van Aider.

Installeer Python onder Windows voordat je met Aider aan de slag gaat.

Installatie Aider

We kunnen nu Aider installeren. Open daarvoor Visual Studio Code en kies in het menu de optie Terminal / New Terminal. Verander de terminal, via de optie rechtsboven in het venster, naar Git Bash. Installeer daarna Aider met de volgende twee opdrachten:

Sluit de terminalvenster via het kruisje rechtsboven. Open dan een nieuwe terminal en wissel weer naar Git Bash. Als je Aider niet kunt aanroepen met aider zul je het PATH moeten uitbreiden met de aangegeven opdracht, zoals in het voorbeeld hieronder:

Zorg dat je in dit voorbeeld voor Claude 3.5 Sonnet een API-sleutel hebt en voldoende credits om mee te beginnen (zie het kader ‘API-sleutel maken voor Claude’). Exporteer deze API-sleutel zodat Aider deze direct kan gebruiken:

Maak nu een nieuwe map voor je toepassing, blader naar die map en maak een Git-repository:

Je kunt nu beginnen met programmeren, met de ondersteuning van Aider!

We installeren Aider om het binnen Visual Studio Code te gebruiken.

Programma maken

We gaan ons eerste programma maken. Zorg dat je een terminalvenster hebt geopend en bent gewisseld naar Git Bash. De assistent start je dan met de volgende opdracht:

Er wordt de eerste keer gevraagd om .aider* en .env toe te voegen aan .gitignore. Dat raden we aan! Hiermee voorkom je dat deze bestanden, vaak met wachtwoorden en dergelijke, per ongeluk in je Git-repository worden opgenomen en daardoor in potentie online komen, als je de repository via GitHub beschikbaar maakt.

Via de prompt kun je nu je opdrachten afvuren. We vragen zoals eerder om een volledig functionele en responsieve boter-kaas-en-eieren voor in een browser met de vereiste HTML-structuur, CSS-stijlen en JavaScript-logica in aparte bestanden.

Aider gaat direct aan de slag en laat heel overzichtelijk alle aanpassingen zien, met een beschrijving van de uiteindelijke functionaliteit. Het vraagt netjes of het de nieuwe bestanden mag maken (index.html, styles.css en script.js) en daarna of het deze mag openen in een browser. Het spel is in deze eerste versie volledig responsief met een duidelijke gebruikersinterface, houdt de speelstatus bij, detecteert wanneer iemand wint of als het een gelijkspel is, heeft een knop om het spel opnieuw te starten en is helemaal in het Nederlands. Een goed begin!

Aider heeft het programma voor ons uitgewerkt.

Aanpassingen maken

We vragen opnieuw in natuurlijke taal om wijzigingen te maken. De workflow is erg prettig. Aider geeft eerst aan welke bestanden waarschijnlijk moeten worden gewijzigd. Voor het geluid stelt het bijvoorbeeld wijzigingen in index.html en script.js voor. Dan vraagt Aider of het deze bestanden mag toevoegen aan de chat.

Als de radartjes zijn uitgedraaid, na interactie met Claude, geeft Aider heel nauwkeurig aan welke regels in welke bestanden moeten worden gewijzigd. Ook geeft Aider aan dat je een mp3-bestand genaamd move.mp3 in dezelfde map moet plaatsen.

We vragen Aider daarna ook om een slimme computertegenstander toe te voegen. Die is meteen heel slim en probeert direct te winnen als dat kan, blokkeert winnende zetten van de tegenstander, probeert het centrum te veroveren en kiest anders voor hoeken of willekeurige zetten.

Tot slot vragen we Aider om het programma te verfraaien met een moderner uiterlijk. Dat levert een flinke metamorfose op. Bekijk hier het resultaat.

Via een comfortabel proces maakt het alle gewenste aanpassingen.

Integratie met Git

De standaard integratie met Git biedt veel voordelen. Als Aider aanpassingen maakt aan een bepaald bestand zal het in Git een heldere beschrijving toevoegen aan de zogeheten commit. In Visual Studio Code kun je deze historische aanpassingen eenvoudig terugzien. Klik daarvoor op een bestand en open in de balk aan de linkerkant Timeline. Zorg dat de filterinstelling is ingesteld op Git History.

Nu zie je de commit-geschiedenis van het geselecteerde bestand. Door op een specifieke commit te klikken, kun je de aangebrachte wijzigingen bekijken. Binnen Aider zijn er ook nog wat trucjes. Zo kun je met /diff zien wat de laatste veranderingen zijn. Met /undo kun je die eenvoudig ongedaan maken.

We hebben de repository op GitHub gezet. Ook hier kun je alle veranderingen bekijken. Open daarvoor een bestand, zoals script.js, en ga dan rechtsboven naar History. Hier zie je de verschillende wijzigingen. Als je op een van de aanpassingen klikt, zie je netjes welke veranderingen in de code zijn gemaakt.

Je kunt handig zien welke historische wijzigingen zijn aangebracht in bestanden.

Git en GitHub

Aider gebruikt een git-repository. Sommige mensen verwarren dit met GitHub. Je kunt met Git prima alleen een lokale repository maken, op het systeem waarop je met Aider werkt. Optioneel kun je deze repository met GitHub verbinden, zodat je in feite een kopie in de cloud hebt. Dat is voor jezelf wel heel praktisch, omdat je veel makkelijker de wijzigingen kunt bijhouden en bestuderen. En je kunt ook met anderen samenwerken aan code.

Ook interessant om te lezen: GitHub Codespaces: altijd de juiste tools bij de hand

We hebben de repository gedeeld met GitHub, zodat je alle veranderingen kunt inzien.

Windsurf Editor

 Complete ontwikkelomgeving

Zoek je een completere ontwikkelomgeving met geïntegreerde AI, dan zijn Cursor AI en Windsurf Editor twee populaire opties. Cursor AI is een gevestigde speler, maar krijgt steeds meer concurrentie van het nieuwere Windsurf Editor. Beide ontwikkelteams blijven verbeteringen doorvoeren om niet voor elkaar onder te doen.

Beide programma’s zijn bovendien klonen van Visual Studio Code, de bekende editor van Microsoft die we ook voor Aider hebben gebruikt. Daarom lijken ze in veel opzichten op elkaar. Het kan handig zijn om verschillende thema’s te gebruiken als je ze naast elkaar gebruikt, zodat je ze uit elkaar kunt houden.

Windsurf Editor werkt met een ingebouwde assistent genaamd Cascade.

Cascade

We hebben ook in Windsurf geprobeerd om het spelletje boter-kaas-en-eieren uit dit artikel te maken. De assistent in Windsurf Editor heet Cascade; via het Cascade-deelvenster kun je hem direct aan het werk zetten. Een leuk detail is dat niet alleen code wordt gegenereerd, maar dat er ook veel aanvullende acties voor je worden uitgevoerd, zoals het aanmaken van een map voor je project en voor de geluiden, en het maken van een mp3-bestand.

Bij elke stap kun je zien welke bestanden worden aangepast en de voorgestelde wijzigingen controleren en bevestigen. Je hoeft niet, zoals bij Aider, zelf een API-sleutel te regelen voor toegang. Je gebruikt steeds het model van Cascade en de administratieve kant wordt via je account geregeld, op basis van credits (zie volgende paragraaf). Zo’n diepere integratie is heel praktisch. Toch heeft de workflow veel overeenkomsten met Aider.

Via een deelvenster kun je een conversatie met Cascade voeren.

Werken met credits

Windsurf werkt met credits voor verschillende taken. Zo worden User Prompt-credits voor elke interactie met de assistent gebruikt en Flow Action-credits voor alle acties die worden uitgevoerd. Als je de limiet bereikt voor het premiummodel, wordt overgeschakeld naar het basismodel. De proefperiode van 14 dagen geeft je ruim voldoende credits om het voorbeeldprogramma uit dit artikel te maken. Sterker nog, je hebt ongeveer vijftien keer meer credits dan nodig, dus je kunt ook grotere en complexere programma’s proberen te maken.

Buiten die proefperiode is, om het premiummodel te gebruiken, een upgrade naar de Pro-versie bijna onvermijdelijk (ca. 18 euro per maand). Je hebt dan wel elke maand een ruime hoeveelheid credits en kunt vrij voordelig credits bijkopen.

Windsurf Editor werkt met een systeem van credits.

Of je nu graag uitgebreid kookt of elke avond snel klaar wilt zijn: een slimme keukenindeling maakt het verschil. Alles moet logisch op zijn plek staan, zodat je moeiteloos overal bij kunt en na afloop ook weinig tijd kwijt bent aan opruimen.

Lees ook: Fornuis op maat: kies het aantal pitten dat bij je past

Vaatwasser, gootsteen en vuilnisbak

Heb je plannen voor een nieuwe keuken? Denk dan nu al na over welke slimme keuzes je kunt maken met de indeling. Plaats bijvoorbeeld de vaatwasser, de spoelbak en de afvalemmer dicht bij elkaar. Je hoeft dan nooit ver te lopen met vieze borden en je kunt ze makkelijk leegschrapen, eventueel afspoelen en direct inruimen. Staat de afvalbak in een kastje direct naast de vaatwasser? Let er dan op dat je het deurtje nog goed kunt openen als de deur van de vaatwasser omlaag staat. Dat werkt makkelijker bij het inruimen. Plaats verder de vaatwasser niet direct tegen een zijmuur. Tijdens het inruimen loop je dan sneller kans op spetters tegen de muur.

Werkblad en kookplaat

Het werkblad is meer dan alleen een plek om iets op te zetten. Je gebruikt het om te snijden, te mixen, spullen neer te leggen en borden op te scheppen. Zorg daarom dat je voldoende vrije werkruimte overhoudt – dus niet alles volbouwen met apparatuur. Plaats de spoelbak of kookplaat liever niet op een hoek. Je hebt aan beide kanten plek nodig, zodat je je handen vrij kunt houden en spetters opvangt. Reken aan weerszijden minimaal veertig centimeter. Dat oogt niet alleen rustiger, het werkt ook prettiger. Handig om te weten: bij je keukenspecialist wordt hiervoor vaak de term aflegruimte gebruikt. En nog even over de kookplaat: plaats die bij voorkeur niet pal naast de koelkast of een hoge kast; dat geeft weinig bewegingsvrijheid en maakt het lastig om met meerdere mensen tegelijk in de keuken te staan.

©Olga Yastremska and Leonid Yastremskiy

Koelkast

Een koelkast gebruik je vaker dan je denkt – gemiddeld zo'n 35 keer per dag. Zet 'm daarom op een plek waar je er makkelijk bij kunt, ook als je vanuit de woonkamer even snel iets wilt pakken. Zet de koelkast liever niet helemaal achterin of op een plek waar je niet vanzelf langsloopt; dat is al snel onhandig in het dagelijks gebruik. Let ook op de temperatuur rondom de koelkast. Zet hem niet naast een oven, radiator of op een plek waar veel zonlicht komt. Kan het echt niet anders, zorg dan voor een isolerende tussenplaat en houd minstens drie centimeter ruimte vrij tussen warmtebron en koelkast.

Gebruik de keuken-driehoek

In de basis draait een keuken om drie functies: koken, spoelen en koelen. Je fornuis, gootsteen en koelkast vormen samen een denkbeeldige driehoek. Als de afstanden tussen deze drie goed gekozen zijn, werk je prettiger. Staan ze te ver van elkaar, dan loop je onnodig veel. Staan ze te dicht bij elkaar, dan dan wordt het al snel krap en onhandig. Een keukenspecialist kan helpen bij het vinden van een goede verhouding, maar je merkt het zelf vaak ook al als iets net niet lekker werkt.

Optimale werkhoogte

Ook de hoogte van je werkplekken telt mee. Een oven op armhoogte is een stuk prettiger dan op kniehoogte, zeker als je vaak bakt. Het voorkomt bukken. Heb je een kleine keuken? Kies dan voor een compacte oven of voor een fornuis met geïntegreerde oven. Datzelfde geldt voor de vaatwasser: als je die wat hoger plaatst, spaar je je rug en knieën. Voor de kookplaat geldt een andere regel: meet de afstand van je onderarm tot het werkblad. Is die ongeveer twaalf centimeter, dan zit je goed qua houding en belast je je schouders niet onnodig.

Apparatuur wat hoger plaatsen (als dat kan) heeft nog een voordeel. Wanneer je kleine kinderen hebt rondlopen, kunnen die er minder makkelijk bij. Wel zo veilig!

©lev dolgachov

Opbergruimte

Tot slot: denk na over hoe je spullen opbergt. Onderkastjes bieden veel ruimte, maar vragen vaak veel van je rug. Bovenkastjes kunnen juist weer te hoog zijn. Een buffetkast biedt uitkomst: wat je dagelijks gebruikt zet je op ooghoogte, wat minder vaak nodig is kan best wat lager of juist hoger.

Slim indelen = een fijnere keuken!

Een goede keuken draait niet alleen om de juiste apparatuur, maar vooral ook om slimme keuzes die het koken makkelijker maken. Denk na over looproutes, werkhoogtes en voldoende bewegingsruimte. Positioneer alles op logische plekken, zorg voor een werkblad met voldoende vrije ruimte en let op kleine details zoals de draairichting van kastdeurtjes. Daarmee wordt de keuken (nog meer) het hart van je huis!