ID.nl logo
Van A naar B: zo werken IP-adressen
© davidjancik - stock.adobe.com
Huis

Van A naar B: zo werken IP-adressen

Wanneer je iemand wilt bellen, heb je een telefoonnummer nodig. Stuur je een brief, dan kun je niet zonder postadres. Dit geldt ook wanneer je een webserver of een of ander netwerkapparaat wilt bereiken. Zonder (netwerk)adres kom je letterlijk nergens.

Na het lezen van dit artikel weet je alles over het IP-adres:

  • Hoe een IP-adres opgebouwd wordt
  • Het verschil tussen een publiek en privaat IP-adres
  • Wat DHCP en (D)DNS met het IP-adres te maken hebben

Lees zeker ook: Sesam, open u! Kom alles te weten over netwerkpoorten

Als je een website bezoekt of een bestand van je NAS-apparaat wilt opvragen, moet er zowel voor internet als voor je thuisnetwerk een manier zijn om een apparaat eenduidig te identificeren. Dit gebeurt (meestal) met behulp van IP-adressen. We leggen eerst uit hoe een IP-adres is opgebouwd en hoe de adressering werkt, en bekijken daarna enkele belangrijke IP-adrestypes.

IP-adres

Een IP-adres bestaat uit vier getallen, gescheiden door punten, bijvoorbeeld 192.168.1.100. Elk getal kan variëren van 0 tot 255, waardoor het bereik van IP-adressen loopt van 0.0.0.0 tot 255.255.255.255. Dit levert 256×256×256×256 adressen op, oftewel 256⁴ of 2³², wat neerkomt op 4.294.967.296. Meer dan 4 miljard adressen dus, waarvan circa 5% gereserveerd is (zie ook het kader ‘Opbouw IP-adressen’).

IP-adressen worden niet zomaar toegekend, maar toegewezen door het IANA (Internet Assigned Numbers Authority), een onderdeel van Amerikaanse non-profitorganisatie ICANN (Internet Corporation for Assigned Names and Numbers).

Meer dan 4 miljard IP-adressen: het lijkt meer dan het is.

IP-adressering

‘IP’ in IP-adres staat voor Internet Protocol: een set regels die het formaat bepaalt van gegevens die via een netwerkapparaat over internet of een lokaal netwerk worden uitgewisseld. Je kunt het IP-protocol zien als een taal waarmee elke computer met een andere kan communiceren, op basis van IP-adressen. Deze adressering verloopt grotendeels op de achtergrond en gaat ongeveer als volgt.

Je pc verbindt eerst met een netwerk dat met internet is verbonden en dat je pc toegang tot internet verleent. Bij een thuis-pc is dat netwerk normaliter dat van je internetprovider (Internet Service Provider, ISP). Bij een werk-pc is dat wellicht het bedrijfsnetwerk. Het netwerk krijgt een uniek IP-adres van de ISP, die daarvoor uit een grote adressenpool kan putten. Deze werd door het IANA aan de ISP toegewezen, weliswaar via een regionale internet registry (kortweg RIR; in Europa is dit het RIPE NCC, Amsterdam).

Alle internetactiviteit (upstream) die je vervolgens onderneemt, zoals het bezoeken van een website of het benaderen van bestanden, gaat via het netwerk van je ISP, en deze stuurt netjes alle responses (downstream) terug naar je eigen netwerk op basis van je IP-adres.

RIPE NCC is een van de vijf mondiale RIR’s (beeld: Wikipedia, CC BY-SA 3.0).

Publiek IP-adres

Het IP-adres dat door je internetprovider aan je netwerk wordt toegekend, moet van buitenaf via internet bereikbaar zijn om data te kunnen (terug)sturen. Dit noemen we een extern of publiek IP-adres. Om het adres van je eigen netwerk te weten, kun je naar www.whatsmyip.com of www.iplocation.com surfen. Beide sites vermelden ook (de locatie van) je ISP.

De kans is reëel dat je publieke IP-adres na een tijd verandert. Dit komt omdat een internetprovider de meeste klanten een dynamisch IP-adres toekent (via DHCP, zie ook de paragraaf ‘IP-configuratie’) dat altijd kan wijzigen, bijvoorbeeld nadat je het modem hebt uit- en ingeschakeld. Een voordeel van een wisselend IP-adres is dat het iets moeilijker wordt in je netwerk in te breken. Een nadeel is dat het ook voor jezelf lastiger wordt een eigen server in je netwerk van buitenaf te bereiken (lees meer in de paragraaf ‘DDNS’).

Het publieke IP-adres van ons netwerk en de internetprovider waarmee we verbonden zijn.

Privaat IP-adres

Je weet nu hoe je het publieke IP-adres van je netwerk kunt opvragen, maar hoe zit het met de IP-adressen van apparaten binnen dit netwerk? Ook die moeten tenslotte over een uniek IP-adres beschikken. Op een Windows-pc kun je dit IP-adres opvragen via de Opdrachtprompt met het commando ipconfig. Je leest het IP-adres af bij de actieve netwerkadapter, achter IPv4 Address. Het interne IP-adres van je router staat vermeld achter Default Gateway.

Om snel de IP-adressen van alle apparaten op je netwerk te zien, moet je bij je router zijn. Typ het IP-adres van je router in de adresbalk van je browser, meld je aan en open een sectie als Attached Devices of Connected Clients. Deze IP-adressen zijn uniek binnen jouw netwerk, maar de kans is groot dat dezelfde IP-adressen ook op veel andere lokale netwerken worden gebruikt. We noemen dit interne of private IP-adressen. Ze kunnen niet worden doorgegeven door een router en zijn daarom niet bereikbaar vanuit een ander netwerk. Ze werden door het IANA vastgelegd en liggen binnen de volgende adresbereiken: 10.0.0.0 tot 10.255.255.255, 172.16.0.0 tot 172.32.255.255 en – vooral ook voor thuisnetwerken – 192.168.0.0 tot 192.168.255.255.

Stel, je bezoekt een website met je pc met het interne IP-adres 192.168.0.138. Via je router, die met het netwerk van je internetprovider is verbonden, wordt je publieke IP-adres doorgegeven en alle antwoorden keren terug naar dit publieke adres. Je router houdt ondertussen in een zogeheten NAT-tabel (Network Address Translation) bij welke pc de aanvraag heeft gedaan, zodat de antwoorden naar de juiste pc (in ons voorbeeld 192.168.0.138) doorgestuurd kunnen worden.

Je router somt de private IP-adressen op van de aangesloten netwerkapparaten.

IP-configuratie

Voor wie zich afvraagt hoe netwerkapparaten aan een uniek intern IP-adres komen: dit kan op twee manieren. Je kunt dit zelf instellen of het overlaten aan de router via zijn DHCP-service (Dynamic Host Configuration Protocol).

Op een Windows 11-pc kun je dit als volgt controleren en instellen. Start het Configuratiescherm op en ga via Netwerk en internet naar het Netwerkcentrum. Onder De actieve netwerken weergeven lees je de naam van je netwerkverbinding af. Klik aan de linkerkant op Adapterinstellingen wijzigen, klik met rechts op de actieve netwerkverbinding en kies Eigenschappen. Zoek naar Internet Protocol versie 4 (TCP/IPv4), selecteer dit en kies Eigenschappen. Als Automatisch een IP-adres laten toewijzen is ingesteld, zorgt de DHCP-service van je router voor de adrestoewijzing. Je kunt dit ook zelf doen door Het volgende IP-adres gebruiken te selecteren en een statisch, maar binnen je netwerk wel uniek IP-adres, Subnetmasker en Standaardgateway (het interne IP-adres van je router) in te vullen. Meer over het subnetmasker lees je in het kader ‘Opbouw IP-adressen’.

Je kunt ook zelf het IP-adres van een netwerkapparaat instellen. 

Opbouw IP-adressen

Je weet nu dat een IP-adres uit vier getallen van elk 0 tot 255 bestaat, maar dit gebeurt niet willekeurig. Een IP-adres bestaat namelijk uit twee delen. Neem bijvoorbeeld het adres 192.168.0.138 met het subnetmasker 255.255.255.0, zoals gebruikelijk is in thuisnetwerken. Dit masker geeft aan dat de eerste drie getallen het netwerkadres vormen en het laatste getal is het hostadres. Binnen dit netwerk zijn dus maximaal 256 hosts oftewel netwerkapparaten mogelijk (van 0 tot 255), maar in de praktijk zijn dit er slechts 254, omdat 0 en 255 gereserveerd zijn.

Stel dat je binnen je netwerk ongeveer 300 unieke IP-adressen nodig hebt, dan kun je het subnetmasker instellen op 255.255.254.0, omdat je dan 512 (verminderd met 2 gereserveerde) hostadressen hebt. Dit wordt duidelijk als je het masker in binaire vorm noteert: 11111111.11111111.11111110.00000000. De 23 1’en geven het netwerk-id aan en de 9 0’en de host-id, wat dus 29 oftewel unieke 512 hosts toelaat.

Een subnetmasker wordt vaak in de zogeheten CIDR-notatie weergegeven (Classless Inter-Domain Routing). In ons voorbeeld wordt dit dan 255.255.254.0/23, waarbij de netwerkprefix 23 het aantal bits voor het netwerkadres aangeeft.

Handig weetje: je kunt de optie Programmeur in de Rekenmachine van Windows gebruiken om met decimale en binaire getallen te rekenen.

Een overzicht van de IPv4 CIDR-adressering (ons voorbeeld is rood omkaderd).

Url’s en hostnamen

Al deze kennis over IP-adressering is dan wel interessant, maar de kans is groot dat je zelf niet eerder een IP-adres in je browser hebt ingetikt. Daarvoor gebruik je tenslotte altijd een url (https://www.site.nl/index.html?lang=nl). Hoewel je er eigenlijk niets van merkt, wordt ook dan onderliggend met IP-adressen gewerkt.

De url in ons voorbeeld bevat vier delen: https:// (het netwerkprotocol), www.site.nl (de hostnaam), index.html (de specifieke bron of pagina op de server) en ?lang=nl (extra parameters zoals een zoekstring).

Het belangrijkste deel om te weten welke pagina de browser moet openen, is de hostnaam. Intern moet deze naam hiervoor eerst worden omgezet naar het bijbehorende IP-adres en dat doet een DNS-server (Domain Name System), tenzij dit adres zich nog in het cachegeheugen van je browser, besturingssysteem of router bevindt. Normaliter zorgt de DNS-server van je internetprovider daarvoor, maar als het nodig is, geeft deze het verzoek door aan een hiërarchische keten van DNS-servers tot het juiste IP-adres is gevonden. Via je internetprovider wordt dit adres dan naar je browser teruggekoppeld.

Je kunt zo’n DNS-verzoek bekijken door in de Opdrachtprompt het commando nslookup <hostnaam> uit te voeren, zoals nslookup www.dig.nl. Of geef op Linux in: dig <hostnaam>. Met dig <hostnaam> +trace kun je de opeenvolgende stappen in de hiërarchische DNS-bevraging bekijken.

Een DNS-bevraging: links het korte antwoord; rechts nagenoeg het volledige antwoord.

DDNS

Als je de paragrafen ‘Publiek IP-adres’ en ‘Privaat IP-adres’ hebt gelezen, begrijp je waarom het lastig kan zijn om vanaf een andere locatie via het internet een eigen server (op een pc of NAS) in je thuisnetwerk te bereiken. Want eerst moet je het (dynamisch toegekende) publieke IP-adres van je router of netwerk bereiken, maar wat als je internetprovider dat inmiddels heeft gewijzigd?

Om dit probleem te omzeilen, kun je een DDNS-service gebruiken (dynamisch DNS), zoals het gratis Duck DNS (meld je aan met X of Google). Hiermee koppel je een hostnaam, zoals mijnservice.duckdns.org, aan het actuele publieke IP-adres van je netwerk. Vul hier gewoon je hostnaam in en bevestig met add domain. Ga vervolgens naar www.duckdns.org/install.jsp, selecteer je hostnaam en klik op het gewenste installatietype, zoals windows-gui. Volg de instructies op om de software (DuckDnsInst.exe) van www.etx.ca te downloaden en te configureren. Deze DuckDNS Updater zorgt ervoor dat elke wijziging aan je publieke IP-adres meteen aan de dienst wordt gemeld, zodat de koppeling tussen de hostnaam en het IP-adres intact blijft.

Via de hostnaam kun je nu al (het publieke IP-adres van) je router bereiken. Om ervoor te zorgen dat de router je aanvraag netjes doorstuurt naar (het interne IP-adres van) je server, gebruik je op je router de functie ‘poortdoorschakeling’. In het artikel Sesam, open u! Kom alles te weten over netwerkpoorten hebben we dit uitgebreid toegelicht, en op www.portforward.com vind je instructies voor talrijke routers.

Verbind een hostnaam aan je IP-adres en laat een updater deze koppeling intact houden.

VPN

Uit dit artikel is je ook duidelijk geworden dat hosts die je op het internet bezoekt, zoals webservers, over je publieke IP-adres moeten beschikken om op je verzoeken te kunnen reageren. Misschien voel je je hier niet altijd comfortabel bij als het om je privacy gaat, vooral omdat je internetprovider technisch gezien je identiteit aan dat publieke IP-adres kan koppelen.

Wil je liever niet je eigen IP-adres bekend maken, dan kun je een VPN (Virtual Private Network) gebruiken. Bij de meeste gratis diensten heb je te maken met snelheidsbeperkingen of restricties in de hoeveelheid te gebruiken data. Betaalde diensten zijn doorgaans betrouwbaarder en kosten ongeveer 5 euro per maand. Hiermee zet je een versleutelde verbinding op met een speciale VPN-dienst, en het is deze server die zijn IP-adres bekend maakt aan de bezochte websites. De antwoorden worden dan versleuteld naar jouw pc teruggestuurd. Je internetprovider weet dat je een VPN-dienst gebruikt, maar heeft geen inzage in wat je doet of waar je naartoe surft. Alleen de VPN-provider weet dit, maar als het goed is, houdt deze geen logs bij. Vergeet dit niet te checken!

Lees ook: Surf anoniem met de gratis VPN-dienst van Opera

Bij de meeste VPN-diensten kun je zelf de locatie van de VPN-server kiezen.

IPv6

In het artikel zijn we uitgegaan van IPv4-adressen, de vierde versie van het IP-protocol dat al meer dan 40 jaar in gebruik is. IPv4 gebruikt 32-bit adressen (4x8 bits), wat neerkomt op ruim 4 miljard unieke adressen. Dankzij interne adressen en NAT-routers heeft men de levensduur kunnen rekken, maar met miljarden apparaten op het internet zijn deze adressen bijna op.

IPv6 gebruikt daarom 128-bits adressen, zoals 2002:0db8:0000:0000:34f4:0000:0000:F3dd, wat neerkomt op een getal met 39 cijfers in decimale vorm, en theoretisch voldoende is om elk klein object op aarde een uniek adres te geven. Een ander voordeel van IPv6 is dat apparaten dankzij de automatische configuratie zichzelf eenvoudig een adres kunnen toewijzen. Bovendien heeft IPv6 ingebouwde end-to-endbeveiliging, zoals IPsec, zonder dat NAT nodig is. Helaas hebben we hier niet de ruimte om dieper in te gaan op de implementatie van IPv6.

De typische opbouw van een 128-bits IPv6-adres.

▼ Volgende artikel
Consumenten testen: de Philips 7000 Series PerfectDraft Thuistap HD3770/90
© Philips
Huis

Consumenten testen: de Philips 7000 Series PerfectDraft Thuistap HD3770/90

Met de Philips 7000 Series PerfectDraft Thuistap HD3770/90 haal je een authentieke tapervaring in huis. Dit apparaat houdt een 6-litervaatje tot 30 dagen vers en gekoeld, met een instelbare temperatuur tussen 0 en 12 graden. Maar hoe presteert deze biertap volgens gebruikers? Biedt hij echt de café-ervaring thuis? Het Review.nl Testpanel deelt zijn ervaringen.

Partnerbijdrage - in samenwerking met Philips

De Philips 7000 Series PerfectDraft Thuistap HD3770/90 is ideaal voor bierliefhebbers die thuis willen genieten van vers getapt bier. Met een digitaal display waarop de temperatuur, versheid en het resterende biervolume af te lezen zijn, is het een heel gebruiksvriendelijk apparaat. De tap kan bier op een gewenste temperatuur tussen 0 en 12 graden houden en zorgt met een constante druk voor een stevige schuimkraag.

De Philips 7000 Series PerfectDraft Thuistap HD3770/90 heeft van de testers een gemiddelde reviewscore van 8,5 gekregen. Vooral de gebruiksvriendelijkheid, de smaak van het bier en de temperatuurregeling worden geprezen. Hieronder worden de ervaringen van de testers uitgebreid besproken.

Installatie

Veel testers noemen de eenvoudige installatie als een groot pluspunt. MaikeZ zegt: "Het installeren van het apparaat is erg eenvoudig. Dankzij de bijgevoegde afbeeldingen kun je stap voor stap zonder problemen het vaatje plaatsen." Tester G. is het hier helemaal mee eens: "De onderdelen waren eenvoudig in elkaar te plaatsen. Ook het plaatsen van een vaatje gaat vlug. Even goed doorduwen zodat het tapsysteem op het vat klikt, in de machine plaatsen en klaar."

©Philips

Temperatuurregeling en koelproces

Een van de belangrijkste aspecten van een thuistap is de temperatuurregeling, en hier zijn de meeste testers positief over. Tester G. zegt: "Het bier blijft mooi koel op de ingestelde temperatuur." Ook KevinH merkt op dat het bier altijd perfect koel is.

Wel vinden testers dat het koelen van een nieuw vaatje tijd kost. Tester MaikeZ zegt: "Na het installeren duurt het even voordat je kunt genieten, want het duurt ongeveer 12 uur om een vaatje op kamertemperatuur volledig te koelen." Tester B. vult aan: "Bij het plaatsen van het eerste vat duurt het ongeveer 12-14 uur voordat het vat gekoeld was."

Smaak en kwaliteit van het bier

Bijna alle testers zijn enthousiast over de smaak van het bier uit de PerfectDraft HD3770/90. Tester R. zegt: "Qua smaak is het beter dan het flesje of blikje, en dat hebben al mijn gasten en vrienden gemerkt." KevinH noemt het "een droom voor thuis: het  smaakt als vers bier van de tap." Tester R. zegt: "De schuimlaag is top!" Tester E. voegt toe: "De biertjes hebben een constante druk, en daardoor krijg je keer op keer een perfect getapt glas." Een enkeling vindt dat de keuze in bier niet groot genoeg is. Zo zegt Tester B.: "Het aanbod aan biersoorten is niet zo groot als in de supermarkt, en je bent gebonden aan de merken die geschikt zijn voor de PerfectDraft." Tester M. wijst echter op de site PerfectDraft.com: "Daar heb je een heel ruim assortiment aan bier dat je kunt bestellen." Dat kun je overigens ook doen via de handige PerfectDraft-app.

©Philips

Schoonmaak en hygiëne

De meeste testers vinden het schoonmaken van deze thuistap makkelijk. Tester H. zegt: "Bakjes kunnen in de vaatwasser." Tester G. merkt op: "Na het tappen lekken er wat druppels uit de tap die worden opgevangen in een lekbakje. Dit kun je er heel eenvoudig uithalen en reinigen." Jos vult nog aan: "Het hygiënische systeem, waarbij je voor elk vat een nieuwe tapbuis gebruikt, is een pluspunt."

"Het bier is altijd perfect koel en smaakt als vers bier van de tap."

- KevinH

Geluidsniveau en formaat

Hoewel de meeste testers tevreden zijn, wordt het geluidsniveau af en toe als een minpunt genoemd. Tester G. zegt: "Het lawaai is aanwezig, je hoort het, maar het is acceptabel. Omdat het in de keuken staat is het niet storend." Zo zegt een van de testers: "Het is een vrij groot apparaat en de biervaatjes (6l) zijn ook vrij groot. " Of de tap iets voor je is, zal dus ook afhangen van hoeveel plaats er in de keuken is." Bij Tester B. is dat in ieder geval geen probleem: "Het design van het apparaat vind ik persoonlijk geslaagd. Het oogt mooi en de afmetingen zijn ideaal voor mijn keuken, niet te groot en niet te klein."

©Philips

✅ Pluspunten

  • Makkelijk te installeren

  • Perfect gekoeld bier

  • Duidelijke display

  • Smaak beter dan uit fles of blik

❌ Minpunten

  • Lange koeltijd

  • Geluid bij koelen en tappen

Eindoordeel

De Philips 7000 Series PerfectDraft Thuistap HD3770/90 is een gebruiksvriendelijke en stijlvolle biertap waarmee bierliefhebbers thuis kunnen genieten van een vers getapt glas bier. Testers waarderen vooral de smaak, temperatuurregeling en het gemak van installatie. Het gemiddelde cijfer van een 8,5 laat zien dat zij dik tevreden zijn.

Ontdek de Philips 7000 Series PerfectDraft Thuistap HD3770/90

Op Kieskeurig.nl
▼ Volgende artikel
Zo vind je altijd en overal toegankelijke routes met Google Maps
© Aga Rad
Huis

Zo vind je altijd en overal toegankelijke routes met Google Maps

Wist je dat je met Google Maps toegankelijke plekken in de buurt kunt opzoeken? In dit korte tipartikel leggen we uit waar je de instelling binnen de app vindt. Dan kun je wellicht jezelf of een ander daarmee helpen.

Mocht je meteen willen weten waar je moet zijn, volg dan de onderstaande stappen:

  • Open Google Maps
  • Tik op je profielfoto
  • Ga naar de instellingen
  • Tik op Toegankelijkheidsinstellingen
  • Zet de grijze schuifregelaar om
  • Nu kun je met deze extra filter zoeken

Google Maps heeft een verborgen instelling waarmee plekken die verschillende toegankelijkheidsopties bieden zichtbaar worden. Je kunt die om verschillende redenen nodig hebben: je loopt bijvoorbeeld achter een kinderwagen, je zit in een rolstoel of je wilt juist iemand in een rolstoel begeleiden. Wat de reden ook is, met deze handige tip maak je het jezelf en een ander gemakkelijker.

Zodra je de toegankelijkheidsmogelijkheden in de app hebt geactiveerd, krijg je toegang tot een aantal nieuwe filters, zoals een rolstoel. Zo kun je dus van tevoren bekijken of een bepaalde plek ruimte biedt voor objecten met grote en kleine wielen.

Toegankelijkheidsopties Google Maps activeren

Het activeren van die verborgen Toegankelijkheidsopties is zo gepiept. Open de app Google Maps op je Android-toestel, iPhone of iPad en tik vervolgens op je profielfoto. Er verschijnt een contextueel menu waarin je onderin Instellingen ziet staan. Tik daarop en scrol daarna naar beneden voor het kopje Toegankelijkheidsopties. In dit venster zie je tekst en uitleg staan, evenals een enkele schuifregelaar. Als het goed is, is die grijs. Door er één keer op te tikken, verplaats je de schuif naar rechts en krijgt die een kleurtje.

Hiermee heb je de extra filters binnen Google Maps geactiveerd. Als je nu op zoek gaat naar een plek die je wilt bezoeken, kun je bijvoorbeeld de rolstoelknop selecteren om te zien of het gebouw toegankelijk is voor mensen die niet of moeizaam lopen. Mocht je een plek of stad willen verkennen, dan staat er voortaan ook een rolstoelpictogram bij de standaardinformatie, zodat je in één oogopslag kunt zien waar je terechtkunt. Selecteer de plek die je wilt bezoeken en druk op het informatieknopje. Vervolgens kun je zien wat de plek dan rolstoeltoegankelijk maakt.