ID.nl logo
Steganografie: bestanden verstoppen in andere bestanden
© PXimport
Huis

Steganografie: bestanden verstoppen in andere bestanden

Versleutelde bestanden wekken sowieso nieuwsgierigheid op. Wie kan de verleiding nou niet weerstaan om ze toch even proberen te openen met het vermoedelijke wachtwoord? Misschien kun je je geheimen beter verstoppen in onschuldige familiefoto’s of in je favoriete liedje. Je kunt namelijk bestanden in andere bestanden verstoppen in andere bestanden, dat heet ook wel steganografie.

Tip 01: Steganografie

Om documenten tegen nieuwsgierige ogen te beschermen, zijn er drie mogelijkheden. Je kunt documenten onzichtbaar maken, een tool gebruiken om de boodschap te versleutelen die alleen gelezen kan worden door iemand met de code of je geheim op een locatie opslaan waar niet-ingewijden klakkeloos aan voorbij gaan. De methode om informatie op een ongewone plaats maar in het volle zicht te verstoppen, heet steganografie. Steganos betekent in oud-Grieks verborgen en ‘graffein’ betekent schrijven.

Geheime tatoeage

Steganografie is zo oud als de weg naar Rome. Al in 440 voor Christus liet koning Horodotus een slaaf kaalscheren om daarna een boodschap op diens schedel te tatoeëren. Toen het haar van de slaaf was aangegroeid, smokkelde die via zijn tattoo informatie over een nakende Perzische invasie dwars door de vijandige linies. Dezelfde slimmigheid vind je bij de tv-serie Prison Break waar de hoofdfiguur de blauwdrukken van en vitale informatie over een gevangenis gecodeerd op zijn lichaam liet tatoeëren om op die manier te kunnen ontsnappen.

Tip 02: Rekenen op ruis

Digitale bestanden zijn uitermate geschikt om in andere digitale bestanden te verbergen. Dat komt omdat de menselijke zintuigen nu eenmaal beperkt zijn. Bepaalde kleine onvolmaaktheden, zeg maar ruis, kunnen we niet waarnemen. In alle bestandsformaten die vatbaar zijn voor ruis, is het daardoor mogelijk om verstekelingen te verstoppen. Mediabestanden zijn ideaal voor steganografische omzetting, omdat het meestal grote bestanden zijn. Geen mens heeft het in de gaten wanneer in een plaatje de blauwwaarde van iedere honderdste pixel overeenkomt met een letter van het alfabet, omdat het menselijk oog geen verschil ziet tussen het blauw met de waarden Rood 0, Groen 23, Blauw 127 en het blauw met de waarden Rood 0, Groen 23, Blauw 128.

©PXimport

Tip 03: Boekwerk verstoppen

Een kind van twaalf kan na een instructie van een kwartier een tekst van vijf pagina’s of een blauwdruk in een digitale foto te verbergen om die afbeelding vervolgens naar een website te uploaden. De bezoeker die weet om welke foto het gaat en die over de kennis en software beschikt om de verstopte informatie uit te foto te distilleren, onthult na enkele seconden het geheime bestand. De te verstoppen informatie kan een compleet boekwerk zijn, het hoeft geen klein bestandje te zijn. We namen de proef op de som en verstopten met SilentEye de complete werken van Shakespeare, een pdf-bestand van 2.191 pagina’s, in een afbeelding van de Engelse meester. We zagen geen enkel verschil in de foto.

©PXimport

Voor veiligheidsinstanties is steganografie een nachtmerrie

-

Tip 04: Terroristenmiddel

Voor veiligheidsinstanties is steganografie een nachtmerrie. Niemand verwacht immers dat er in een foto vitale informatie verstopt zit. In het boek Gideon’s Spies – The Secret History of the Mossad legt de auteur uit hoe terroristische organisaties als Al-Qaeda en ISIS met hun leden over aanslagen communiceren via tekstberichten die verborgen zijn in foto’s van aanbiedingen op eBay, in online zoekertjes of in afbeeldingen op pornosites. Het is erg lastig te achterhalen in welke foto’s berichten zijn verstopt … je moet zoeken naar de spreekwoordelijke speld in de hooiberg. Bovendien moet je weten welke techniek de afzender heeft gebruikt om het bericht te verbergen.

Om te weten of een afbeelding een geheim bestand bevat, moet je beschikken over de oorspronkelijke afbeelding, zodat je de grootte van het bestand kunt vergelijken óf je moet een controlecijfer hebben van het origineel. Pas dan kun je discrepanties ontdekken op het niveau van individuele bits. Met het blote oog is het verschil onmogelijk te zien.

©PXimport

Tip 05: Steganalyse

Heb je een verdachte foto ontdekt, dan moet je het bestand nog altijd zien te openen en ontsleutelen met het juiste wachtwoord. Dit proces heet steganalyse. Ook hiervoor zijn verschillende programma’s die allemaal een andere techniek gebruiken om de gegevens te versleutelen en ontsleutelen. Ze verschillen naargelang het type bestand waarin je iets wilt verstoppen. Zo zijn er programma’s die bedoeld zijn om informatie op te slaan in grafische bestanden en andere programma’s kunnen dat beter in audiobestanden.

©PXimport

De meest gebruikte techniek om bestanden te verstoppen, is die van Least Significant Bit

-

Tip 06: Onbelangrijke bit

De meest gebruikte techniek om bestanden te verstoppen in een drager, is die van Least Significant Bit (LSB). De kleur van iedere pixel uit een rgb-afbeelding wordt gedefinieerd door drie bytes, waarvan iedere byte uit 8 bits bestaat. Toch zijn niet alle bits essentieel voor het bepalen van eindresultaat. Door de minst belangrijke bit van elke byte te wijzigen, kun je drie nieuwe bits verstoppen in één pixel. In plaats van de bits van het nieuwe bestand botweg toe te voegen aan de bestaande bits van de drager, zal de software dus zoeken naar bits die onbelangrijk zijn voor de drager. In de LSB-methode worden hierdoor weinig bits toegevoegd, er worden vooral bits vervangen.

©PXimport

Campina-zaak

Een historisch geval van steganografie in de misdaadgeschiedenis van Nederland is de Campina-zaak. Iemand dreigde via anonieme boodschappen om de yoghurt van dit merk te vergiftigen. De afperser stuurde Campina de instructies en de software waarmee het bedrijf het rekeningnummer en een pincode steganografisch moest verpakken in de afbeelding van een rode tweedehands Volkswagen Golf. Die foto zou de zuivelfabrikant tussen de andere autoadvertenties publiceren op de website van (het destijds bestaande) Autotelegraaf.nl. De dader surfte vrolijk via een anoniem account naar de website waarop de advertentie stond en haalde de bankgegevens uit de foto. Hij werd toch in de kraag gevat. Het bleek om een medewerker van het bedrijf te gaan. Hij kreeg vier jaar.

©PXimport

Tip 07: Xiao Steganography

Genoeg theorie voor nu, we gaan de proef op de som nemen met de oude, vertrouwde stegatool Xiao Steganography. Deze mini-applicatie is gratis en bedoeld om bestanden in bmp-afbeeldingen of wav-geluidsbestanden te verpakken. Dat is meteen ook het grootste nadeel van dit programma, want deze bestandsformaten komen steeds minder voor. Om nu daadwerkelijk een bestand in een ander bestand te verstoppen, hoef je weinig anders te doen dan de wizard te volgen. Met de knop Add files kies je eerst een drager, dat is dus de foto of het geluidsbestand. Vervolgens kies je het bestand dat je daarin wilt verbergen, dat kan alleen een txt-bestand of png-afbeelding zijn.

©PXimport

Waarom bmp?

Een bmp-afbeelding is veel lijviger dan een jpg-afbeelding van dezelfde afmetingen. Dat betekent dat een bmp-bestand veel meer bits bevat waar iets in gewijzigd kan worden zonder dat de visuele kwaliteit erop achteruit gaat. Een jpg-bestand is flink gecomprimeerd en bevat daardoor veel minder bits. Je kunt in jpg’jes wel bestanden verbergen, maar die zijn veel gevoeliger voor kwaliteitsverlies.

©PXimport

Tip 08: Encryptie

Nadat je de beide afbeeldingen toegevoegd hebt, selecteer je het algoritme om het bestand te versleutelen dat je wilt verbergen en geef je het wachtwoord ervoor op. Heb je geen verstand van encryptie-algoritmes, houd het dan rustig bij het standaard algoritme RC2. Xiao Steganography voegt beide bestanden samen tot een nieuw bmp-bestand. Je geeft het nieuwe bestand een naam en selecteert een locatie op de harde schijf. Met de knop See final picture ga je snel na of de aangepaste afbeelding er goed uitziet. In de meeste gevallen is er geen verschil te zien. Klik op Finish en je hebt het ene bestand in een ander bestand verstopt.

©PXimport

Tip 09: Ontsleutelen

Om het samengestelde bestand op te splitsen tot de oorspronkelijke afbeelding en de tekstboodschap open je het programma opnieuw. Je klikt op de knop Extract Files en navigeert naar het samengestelde bestand. Xiao Steganograph vertelt je dat er inderdaad een tekstbestand in verborgen zit. De applicatie verraadt zelfs hoe groot dit bestand is. Geef het wachtwoord op dat je ingesteld had, zodat het programma het tekstbestand uit het samengestelde bestand kan extraheren.

©PXimport

SilentEye is gratis, werkt op Windows, macOS en Linux en ondersteunt bmp, jpg, png, gif en tiff

-

Tip 10: SilentEye

SilentEye, het programmaatje waarmee we het oeuvre van Shakespeare verstopten, is eveneens gratis en werkt op Windows, macOS en Linux. Een ander voordeel is dat deze tool zowel bmp, jpg, png, gif en tiff ondersteunt voor de grafische bestanden en wav voor audio. Bovendien ondersteunt SilentEye drag and drop. Bij de installatie kun je zelf aangeven welke onderdelen SilentEye mee moet installeren. Tenzij je nooit gegevens wilt verstoppen in jpeg-, bmp- of wav-bestanden of geen behoefte hebt aan extra encryptie, kun je beter gewoon alle componenten geselecteerd laten staan.

Het is de bedoeling dat je in het hoofdvenster van SilentEye het beeld- of geluidsbestand sleept waar je een geheime boodschap of een compleet bestand in wilt verstoppen. De knop Properties vertelt je hoeveel octets (bytes) je nog kwijt kunt. Bij het exporteren van afbeeldingen heb je keuze uit bmp en jpg. Je kunt in een bmp veel meer gegevens kwijt dan in een jpg-afbeelding.

©PXimport

Stippen

In de hardware- en softwarewereld doen de fabrikanten zowel aan encryptie als aan steganografie. Laserprinters drukken bijvoorbeeld minuscule gele puntjes af op ieder blad papier dat ze verwerken. Met het blote oog kun je deze puntjes nauwelijks zien, maar onder blauw licht en flink vergroot, worden ze wel duidelijk. Dit is een soort digitale vingerafdruk van laserprinters. De Amerikaanse inlichtingsdienst gebruikt de code om te kunnen achterhalen op welke printer bepaalde documenten werden afgedrukt. De Electronic Frontier Foundation, een Amerikaanse organisatie die zich bekommert om burgerrechten en privacy, legt online uit wat de puntjes betekenen.

©PXimport

OpenStego heeft één interessante eigenschap: het toevoegen van een digitaal watermerk

-

Tip 11: OpenStego

OpenStego is nog zo’n gratis steganografietool om documenten in afbeeldingen in te sluiten. In plaats van over dragers hebben ze het hier over Cover files. De boodschap die je verbergt, heet in het OpenStego-jargon Message file. Daarnaast is er één eigenschap die OpenStego interessant maakt voor wie regelmatig zijn foto’s op het internet publiceert: Digital Watermarking (zie kader ‘Digitaal watermerk’).

Om zelf je eigen watermerk aan je bestanden toe te voegen, maak je eerst een bestandje aan waarin je jouw persoonlijke copyright-informatie zet. Daarvan laat je OpenStego een signatuurbestand maken. Vervolgens selecteer je verschillende foto’s waaraan OpenStego het .sig-bestand moet toevoegen. Ten slotte klik je op de knop Watermark, waarna aan alle bestanden in een keer het watermerk toegevoegd wordt. Met de knop Verify Watermark kun je het toevoegde watermerk laten uitlezen.

©PXimport

Digitaal watermerk

Wat wint de gewone computergebruiker die niet zo nodig de geheime agent hoeft uit te hangen bij steganografie? Net zo veel als de industrie die er al jarenlang van gebruikmaakt, in ieder geval als je veel foto’s maakt en verspreidt (en wie doet dat tegenwoordig nou niet?). Heel wat professionele beeldbanken verkopen hun beelden via het internet en ontvangen er geld voor, afhankelijk van de oplage waarin het beeld verschijnt. Op die manier pikt de fotograaf een graantje mee. Hun afbeeldingen worden namelijk van een onzichtbaar watermerk voorzien om te vermijden dat het beeld zomaar van eigenaar wisselt.

©PXimport

Tip 12: OpenPuff

OpenPuff 4.0 doet weinig anders dan de andere besproken stegatools, met als uitzondering dat je het verborgen bestand kunt opsplitsen over verschillende draagbestanden. Als je merkt dat die ene foto of dat ene audiobestand onvoldoende capaciteit heeft als drager, selecteer je gewoon een tweede of derde drager … Bovendien is voor het paranoïde gebruikers mogelijk om de veiligheid extra op te schroeven door bijvoorbeeld ook nog eens met drie verschillende wachtwoorden te werken.

©PXimport

Monitoring

Met digitale watermerken traceren grote bedrijven hun afbeeldingen, audio en video’s op het internet of bij distributie. Ze doen dit om te volgen of hun duurbetaalde reclame wel degelijk op de afgesproken tijdstippen op internet of op tv komt. Met behulp van een monitoring-tool kan d.m.v. het watermerk worden gezien wanneer de publicatie uitgezonden is.

Tip 13: DeepSound

Wil je een audio-cd maken met muziek die verborgen bestanden draagt? DeepSound is een veelzijdige steganografische tool voor Windows waarmee je meerdere bestanden in audiobestanden kunt verbergen om die daarna te exporteren naar het wav-, flac- of ape-formaat. Interessant aan DeepSound is dat het aangeeft hoeveel ruimte vrij is voor de bestanden die je in de audiobestanden kunt verstoppen. Die ruimte is afhankelijk van de Output audio file quality. Als we bijvoorbeeld een mp3-bestand van 2,4 MB openen en in hoge kwaliteit willen uitvoeren, dan is er slechts 3,3 MB vrij voor geheime bestanden. Kiezen we voor een lage audiokwaliteit, dan rest er 13,4 MB, en houden we het bij een normale kwaliteit, dan houden we 6,7 MB ruimte over.

DeepSound ondersteunt geen wma-output. Wil je toch een wma-bestand met je verborgen gegevens, voeg dan eerst het geluid en het geheim samen in het wav-formaat. Daarna kun je dit bestand met bijvoorbeeld Zamzar omzetten naar wma. Let op! Kies bij het omzetten van wav naar wma dat je voor ‘wma lossless audio’ kiest om te vermijden dat het geheime bestand wordt beschadigd.

©PXimport

Het resultaat: een wav-bestand waar we zelfs met de hoofdtelefoon geen ruis in kunnen ontdekken

-

Tip 14: Verstop van alles

DeepSound is een van de weinige stegatools waar je de drager en de verborgen bestanden in hetzelfde venster te zien krijgt. Het maakt voor DeepSound ook niets uit welk soort bestanden je wilt verbergen. Wij stoppen in één liedje een jpg-bestand, een doc-bestand, een pdf-bestand en een png-afbeelding. Via de knop Encode secret files, kies je een uitvoerformaat en geef je een locatie op de harde schijf aan waar het nieuwe audiobestand terecht moet komen. Eventueel kun je de geheime bestanden nog versleutelen met de AES 256-encryptie. Het resultaat van ons voorbeeld is een wav-bestand van 26,7 MB waar we zelfs met de hoofdtelefoon geen enkele ruis in kunnen ontdekken.

©PXimport

Converter

In plaats van louter bestanden verbergen, kun je DeepSound ook gebruiken om bestanden om te zetten naar een ander audioformaat. Wil je bijvoorbeeld wav-bestanden omzetten naar mp3, klik dan op de knop Audio Converter. Op die manier win je uiteraard veel ruimte, maar je bent dan wel de verborgen informatie kwijt.

©PXimport

Tip 15: Cd uitlezen

Voor wie eraan denkt een cd op te nemen met muziek waarin verborgen foto’s, teksten en kleine filmpjes zitten, let erop dat DeepSound zelf geen functie kent om de schijf te branden. Je moet hiervoor dus een beroep doen op een extern brandprogramma nadat je je lijst met liedjes hebt samengesteld waarin je al je bestanden verstopt hebt. DeepSound kan vervolgens wel de verborgen documenten uit de cd-tracks lezen en ze extraheren.

©PXimport

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 koel-vriescombinaties met een zuinig energielabel
© africa-studio.com (Olga Yastremska and Leonid Yastremskiy)
Huis

Waar voor je geld: 5 koel-vriescombinaties met een zuinig energielabel

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Een koel-vriescombinatie is de ideale koelkast voor wie veel ruimte nodig heeft voor het bewaren van vers eten en drinken en voor het langer bewaren van bevroren producten. Wij zochten naar vijf energiezuinige modellen met een grote capaciteit.

De moderne koel-vriescombinatie met vriezer onder bieden een praktische indeling: je dagelijkse producten op ooghoogte in het koelgedeelte bovenin, terwijl de vriezer onderin zit met handige lades. Helemaal ideaal zijn de 'no-frost' varianten – eindelijk verlost van het vervelende ontdooien . Sommige modellen hebben speciale zogeheten BioFresh-zones waardoor je groenten en fruit langer vers blijven .

ETNA KCV520NZWA 

De ETNA KCV520NZWA is een energiezuinige koel-vriescombinatie met energielabel A en een jaarlijks energieverbruik van slechts 109 kWh. De netto inhoud bedraagt 336 liter, verdeeld over 238 liter koelruimte en 98 liter vriesruimte.

Deze vrijstaande koelkast heeft een strak zwart design en is uitgerust met NoFrost, waardoor handmatig ontdooien overbodig is. De zogeheten MultiFlow 360°-ventilatietechniek zorgt voor een gelijkmatige koeling, terwijl de Convert FreshZone-lade in te stellen is voor het bewaren van vlees, vis, groenten of fruit. Daarnaast heeft deze koelkast functies als superkoelen en supervriezen voor het snel op de juiste temperatuur brengen van nieuwe producten.

Opgegeven jaarlijks energieverbruik: 109 kWh
Geluidsniveau: 35 dB
Inhoud koelgedeelte: 238 liter
Inhoud vriesgedeelte: 98 liter

Samsung RB38C7B5AB1-EF 

Deze stijlvolle en energiezuinige koel-vriescombinatie uit de Bespoke-serie, ontworpen voor moderne huishoudens die waarde hechten aan zowel functionaliteit als design. Met een royale netto inhoud van 387 liter biedt dit apparaat voldoende ruimte voor al je etenswaren.

Dankzij de SpaceMax-technologie heeft de koelkast dunnere wanden, waardoor er meer binnenruimte ontstaat zonder dat de buitenafmetingen toenemen. De No Frost+-functie voorkomt ijsvorming, maakt. Met Twin Cooling Plus worden het koel- en vriesgedeelte afzonderlijk gekoeld, wat zorgt voor optimale luchtvochtigheid en voorkomt geurvermenging.

De Digital Inverter Compressor past zich automatisch aan op basis van de koelbehoefte, wat resulteert in een stille werking van slechts 35 dB en een laag jaarlijks energieverbruik van 108 kWh. Deze koelkast kun je bedienen met de SmartThings-app, en hiermee het energieverbruik monitoren.

Opgegeven jaarlijks energieverbruik: 108 kWh
Geluidsniveau: 35 dB
Inhoud koelgedeelte: 273 liter
Inhoud vriesgedeelte: 114 liter

Bosch KGN392LAF 

Deze koel-vriescombinatie van Bosch biedt een totale netto inhoud van 363 liter, verdeeld over een koelgedeelte van 260 liter en een vriesgedeelte van 103 liter . Dankzij de NoFrost-technologie is handmatig ontdooien verleden tijd, terwijl het MultiAirflow-systeem zorgt voor een gelijkmatige luchtverdeling, waardoor voedsel langer vers blijft.

Het VitaFresh XXL 0°C-systeem biedt optimale bewaarcondities voor vlees, vis, groente en fruit, waardoor de versheid en voedingswaarde behouden blijven . Met een geluidsniveau van slechts 29 dB is dit apparaat uitzonderlijk stil, ideaal voor open keukens en woonruimtes.

De Bosch KGN392LAF is afgewerkt met RVS-design met geïntegreerde handgrepen en is voorzien van verstelbare glazen legplateaus, LED-verlichting en een digitale temperatuurregeling.

Opgegeven jaarlijks energieverbruik: 104 kWh
Geluidsniveau: 29 dB
Inhoud koelgedeelte: 260 liter
Inhoud vriesgedeelte: 103 liter

Hisense RB440N4AFA

De Hisense RB440N4ACA is een energiezuinige koel-vriescombinatie met een A-label en een jaarlijks energieverbruik van slechts 109 kWh. Met een geluidsniveau van 35 dB is dit apparaat fluisterstil, ideaal voor open keukens of kleinere woonruimtes. De totale netto inhoud bedraagt 336 liter, verdeeld over 238 liter koelruimte en 98 liter vriesruimte.​

Deze vrijstaande koelkast heeft een strak roestvrijstalen design en is uitgerust met moderne technologieën zoals Total No Frost, waardoor handmatig ontdooien overbodig is. De Multi Air Flow-technologie zorgt voor een gelijkmatige koeling, terwijl de Super Freeze-functie snel nieuwe producten invriest. Daarnaast beschikt het apparaat over een Holiday Mode voor energiebesparing tijdens afwezigheid.

Opgegeven jaarlijks energieverbruik: 109 kWh
Geluidsniveau: 35 dB
Inhoud koelgedeelte: 238 liter
Inhoud vriesgedeelte: 95 liter

LG GBV7280BPY

De LG GBV7280BPY is een stijlvolle en energiezuinige koel-vriescombinatie die uitblinkt in zowel design als functionaliteit. Met een totale netto inhoud van 387 liter biedt deze combinatie voldoende ruimte voor de opslag van al je verse en diepgevroren producten.

Het vriesgedeelte van 110 liter is voorzien van drie transparante lades, waardoor je gemakkelijk overzicht houdt over je diepvriesproducten. Dankzij de Total No Frost-technologie is handmatig ontdooien niet meer nodig. De Smart Inverter Compressor zorgt niet alleen voor energie-efficiëntie, maar ook voor een stille werking met een geluidsniveau van slechts 33 dB. Het apparaat heeft een energieklasse B en een jaarlijks energieverbruik van 138 kWh.

Opgegeven jaarlijks energieverbruik: 138 kWh
Geluidsniveau: 33 dB
Inhoud koelgedeelte: 233 liter
Inhoud vriesgedeelte: 110 liter

▼ Volgende artikel
Help, mijn wasmachine centrifugeert niet! Wat nu? (Spoiler: geen paniek!)
© AK | ID.nl
Huis

Help, mijn wasmachine centrifugeert niet! Wat nu? (Spoiler: geen paniek!)

Als je wasmachine het programma keurig afwerkt, maar de was kletsnat uit de trommel komt, is de kans groot dat het centrifugeren niet goed is gegaan. Frustrerend, zeker als je net een volle trommel beddengoed hebt gedraaid. Gelukkig is vaak goed te achterhalen wat er aan de hand is. In dit artikel lees je waar het misgaat, hoe je het herkent en wat je eraan kunt doen.

Was nog steeds nat? Dit kan er aan de hand zijn:

  • De trommel raakt uit balans
  • Problemen met de afvoer
  • Verkeerd toerental gekozen
  • Technische mankementen
  • Elektronica en foutmeldingen

Lees ook: Zelf de afvoerslang van je wasmachine vervangen: zo doe je dat

Dat het centrifugeren niet of niet helemaal goed gaat, kan een aantal oorzaken hebben. Hieronder vind je de meest voorkomende – uiteraard mét oplossing!

De trommel raakt uit balans

Een van de meest voorkomende oorzaken is een ongelijke verdeling van het wasgoed. Grote stukken zoals dekbedhoezen of badmatten trekken tijdens het centrifugeren naar één kant, waardoor de trommel uit balans raakt. De machine detecteert dat en besluit het toerental niet of nauwelijks op te voeren. Je merkt het aan het zachte ronddraaien aan het einde van het programma en het feit dat er nog behoorlijk wat water in de trommel staat. Je voorkomt dit probleem meestal door zware stukken over meerdere wasbeurten te verdelen of er wat lichtere kleding bij te doen. Een goed gevulde trommel met een combinatie van groot en klein wasgoed draait namelijk een stuk stabieler.

Problemen met de afvoer

Als water niet snel genoeg uit de kuip kan worden gepompt, blijft het niveau te hoog om veilig te centrifugeren. De machine slaat die stap dan over of draait op een laag toerental. Dit komt vaak door een verstopt filter, een propje stof in de afvoerpomp of een geknikte afvoerslang. De pomp moet met kracht het water wegwerken, en als dat niet lukt, stopt de elektronica het proces. Maak het filter schoon, controleer of de pomp vrij kan draaien en kijk of de slang niet geknikt is of te hoog hangt. Meestal lost dit het probleem op.

KIJK GOED NAAR HET TOERENTAL Niet elke was draait standaard op het hoogste toerental. Veel programma's – zoals die voor fijne was of eco-instellingen – beperken automatisch het centrifugeren om kleding te beschermen of energie te besparen. Dat is vaak ingesteld op 800 of 1000 toeren, terwijl je was pas echt droog wordt bij 1400 of 1600 toeren. Controleer dus voor je start welk toerental is gekozen. Je kunt dit handmatig aanpassen via het display of de draaiknop, afhankelijk van het model.

©Oriol Roca

Technische mankementen

Soms zit het probleem dieper in de machine. Versleten koolborstels kunnen ervoor zorgen dat de motor niet genoeg kracht levert voor de centrifugeersnelheid. Ook een versleten aandrijfsnaar (ook wel aandrijfriem genoemd) of een kapotte trommellager kan de boel verstoren. In zulke gevallen hoor je vaak een brommend geluid of zie je dat de trommel moeizaam beweegt. Om dit op te lossen, zul je vaak een reparateur moeten inschakelen. De kosten voor vervanging hangen af van het merk en de leeftijd van je machine. Op de websites van fabrikanten en verkopers van wasmachines vind je meer informatie over de garantieperiode en waar je terechtkunt met vragen. Tip: zorg dat je altijd de aankoopbon bewaart!

Elektronica en foutmeldingen

Tot slot kan een storing in de software de boosdoener zijn. Moderne wasmachines meten voortdurend of alles volgens plan verloopt. Bij afwijkingen geven ze een foutcode, bijvoorbeeld bij waterproblemen, een deur die niet goed sluit of een motor die geen terugkoppeling geeft. In zulke gevallen loont het om de handleiding erbij te pakken of de foutcode op te zoeken op de website van de fabrikant. Resetten van het systeem kan soms al voldoende zijn. Verhelpt dat het probleem niet, dan zal er een reparateur bij moeten komen.

WISSELEND RESULTAAT? LET OP DE BELADING Als je merkt dat het soms wel goed gaat en soms niet, dan kun je ervan uit gaan dat het geen technisch mankement is, maar dat de belading de boosdoener is. Eerder in dit artikel heb je kunnen lezen wat je kunt doen om dat op te lossen.

Checklist centrifugeerproblemen
ProbleemMogelijke oorzaakOplossing
Was blijft natTrommel uit balansWasgoed verdelen, trommel evenwichtig vullen
Centrifugeert niet of halfVerstopte afvoer of geknikte slangFilter schoonmaken, slang controleren
Brommend geluid, geen snelheidVersleten motoronderdelenKoolborstels of aandrijfsnaar vervangen
Foutmelding bij starten centrifugeSoftwarefout of sensorsignaal ontbreektHandleiding checken, eventueel resetten
Programma draait te langzaamLaag ingestelde centrifugeersnelheidToerental verhogen in programma-instellingen
Wisselend resultaat per wasbeurtAfhankelijk van beladingZware en lichte stukken mengen

Wat controleer je als eerste?

Wil je zeker weten waar het aan ligt, begin dan met het controleren van de makkelijke dingen: het filter, de slang, de trommelverdeling. Vaak hoef je geen technicus te zijn om het op te lossen. Gaat het dan nog niet goed, dan moet je bepalen of reparatie zinvol is of dat het tijd is voor een nieuwe wasmachine.