ID.nl logo
Op zoek naar een NAS? Deze Synology-NAS past bij jouw wensen
Huis

Op zoek naar een NAS? Deze Synology-NAS past bij jouw wensen

Heb je meer opslagcapaciteit nodig voor je foto’s dan Google of Microsoft je bieden? Of wil je wel online samenwerken, maar niet meteen al je documenten bij een gewone clouddienst zetten, dan kom je al snel uit bij een NAS. En wie NAS zegt … zegt Synology. Het merk stelt zelfverzekerd voor iedere opslagvraag een passende oplossing te hebben. Maar welke Synology past dan bij jouw wensen voor opslag en functionaliteit?

Na het lezen van dit artikel weet je precies welke NAS van Synology bij jouw wensen en situatie past:

  • Scenario 1: Back-uppen en eenvoudig delen met het gezin
  • Scenario 2: Back-uppen, bestanden opslaan en wat extra functionaliteit
  • Scenario 3: Prosumer of amateurfotograaf: meer opslag en functionaliteit
  • Scenario 4: De professionele fotograaf of klein kantoor
  • Scenario 5: Middelgroot kantoor

Een NAS die we niet bespreken in dit artikel: Review Synology DS923+ - Geen Intel, nog wel Synology?

Vier van elke vijf NAS-apparaten die in ons land worden verkocht, is van Synology. Bij consumenten gaat het dan eigenlijk altijd om een model uit de DS-serie. Synology heeft maar liefst twintig modellen in deze serie onderverdeeld in vier productreeksen: J, Value, Plus en XS/XS+.

Een J-model is een budgetmodel met minder schijven, een minder snelle processor en minder geheugen. De Value-serie geldt als de standaardconfiguratie, terwijl de Plus- en de XS/XS+-modellen getrapt steeds zwaardere specificaties hebben.

Of die zwaardere specificaties en andere extra’s ook nodig zijn, hangt af van het gebruik en het aantal gebruikers. Een J-model kan prima voldoen voor een back-up zonder dat de overige extra functionaliteit van de NAS wordt gebruikt. Het is dan een betere aanschaf dan een dure NAS vol ongebruikte hardware, die ook nog eens jarenlang meer elektriciteit verbruikt.

Naamgeving

De modelaanduiding van een Synology-NAS bestaat altijd uit twee letters en daarna enkele cijfers met mogelijk nog een productreeks als aanvulling. De twee letters duiden de modelserie, dan volgt het maximale aantal schijven (waarbij interne en eventuele externe uitbreiding wordt opgeteld), dan het modeljaar en tot slot de productreeks. Zo is de DS120j een torenmodel (DS) met maximaal 1 schijf, uit 2020 in de j-serie. De DS723+ is een torenmodel (DS), met maximaal zeven schijven (2 intern + 5 extern), uit 2023 in de Plus-serie.

Naast de DS-serie zijn er nog allerlei series, maar die zijn voornamelijk bedoeld voor zeer professionele, bedrijfsmatige doeleinden.

Het besturingssysteem

De basis van een Synology-NAS is het DSM-besturingssysteem. DSM (DiskStation Manager) focust op de kerntaken van een NAS, zoals opslagbeheer, gebruikers en groepen, mappen en bestanden delen, maar ook onderhoud en beheer, en gebruik op afstand. DSM gebruik je volledig in een browser en het besturingssysteem is erg gebruiksvriendelijk. De actuele versie 7.2 is beschikbaar voor alle apparaten vanaf DSxx16, dus tot maximaal acht jaar oud.

DSM 7.2 introduceert een aantal nieuwe mogelijkheden, zoals WriteOnce-mappen waarvan de inhoud voor een zelf te kiezen periode niet gewijzigd of verwijderd kan worden. En het biedt meer opties voor gebruik van M.2-NVMe-ssd’s voor snelle opslag, in plaats van alleen voor caching. Verder biedt het met Adaptive MFA (multifactorauthenticatie) extra bescherming van het admin-account wanneer de gebruiker inlogt vanaf een onbekend apparaat of via internet.

Aanvullende software

Aanvullend kun je extra functionaliteit toevoegen vanuit Package Center, de software-bibliotheek op de NAS. Hierin staan bijna honderd toepassingen die functionaliteit toevoegen aan de NAS, zoals back-up, synchronisatie met clouddiensten, het streamen van films en muziek, een eigen Office-suite compleet met chatfunctie en notities, software om foto’s te indexeren mét automatische gezichts- en objectherkenning, en nog veel meer.

De meeste van deze packages zijn van Synology zelf dat daarmee verantwoordelijkheid neemt voor de kwaliteit, stabiliteit en veiligheid ervan. Dit verschilt het duidelijk van andere aanbieders die vooral veel software van derde partijen aanbieden.

Naast de extra packages voor de NAS zelf, biedt Synology ook allerlei extra software om het gebruik in combinatie met de pc, smartphone en tablet te vergemakkelijken. Er zijn vooral veel mobiele apps, die zeer bruikbaar en gebruiksvriendelijk zijn. Synology Secure SignIn is bijvoorbeeld een eigen authenticatie-app, vergelijkbaar met Google of Microsoft Authenticator.

Functionaliteit

Welke packages je precies kunt toevoegen aan de NAS is afhankelijk van de hardware. Specifiek het type processor: Intel of ARM. Het verschil in processorarchitectuur is het meest zichtbaar bij de virtualisatiemogelijkheden van de NAS. Wil je echt een Linux- of Windows-pc kunnen emuleren op de NAS, dan is daarvoor Virtual Machine Manager nodig en dat vereist een Intel-processor. Momenteel is vooral applicatie-virtualisatie op basis van Docker populair en de daarvoor beschikbare Container Manager laat zich ook prima gebruiken op een model met een ARM-processor.

Samen bepalen de processor en de hoeveelheid werkgeheugen hoe soepel geïnstalleerde packages werken en of je één, twee of meer containers kunt draaien. Loop je hierbij tegen grenzen aan, dan is het jammer dat juist bij de lichtere J- en Value-modellen de mogelijkheid ontbreekt om het werkgeheugen uit te breiden. Bij de toch al rijk uitgeruste modellen in de Plus- en XS/XS+-serie is dit namelijk wel mogelijk, net als het toevoegen van een snellere netwerkaansluiting.

Wie niet bang is de NAS te verbouwen, vindt online voldoende informatie over manieren om dit ook bij de eenvoudigere modellen te doen, maar vaak vervalt dan wel de garantie. Voor een snellere multigigabit-netwerkaansluiting kan een usb-adapter nog een uitkomst zijn.

Scenario 1: Back-uppen en eenvoudig delen met het gezin

BeeStation

Na de externe BeeDrive-ssd heeft Synology met het BeeStation nu ook een echt NAS-alternatief voor beginners. Het belangrijkste kenmerk hiervan: eenvoud! Het BeeStation is een NAS waarvoor geen technische kennis nodig is. Het back-uppen van foto’s en documenten, of het delen van dergelijke bestanden met een handvol gezinsleden of vrienden is in een handomdraai geregeld.

Met de mobiele apps BeePhotos en BeeFiles synchroniseer je foto’s en bestanden op een smartphone of tablet met het BeeStation, en heb je altijd toegang tot de content op deze NAS. Foto’s worden automatisch geïndexeerd, en voorzien van tags met locatie, datum, personen en objecten. Dit gebeurt zonder dat hiervoor gegevens naar een clouddienst worden gestuurd.

Voor Windows en macOS zijn er de programma’s BeeStation for Desktop en Hyper Backup Explorer. Deze geven toegang tot de bestanden en regelen het maken van back-ups. Je kunt tot acht gebruikers toevoegen die het BeeStation dan ook kunnen gebruiken voor persoonlijke opslag en het delen van documenten en foto’s. Het BeeStation heeft maar één schijf, maar iedere gebruiker kan zelf mappen selecteren en synchroniseren met Dropbox, Google Drive of Microsoft OneDrive. Raakt de opslag vol, dan kun je via de twee usb-poorten een externe schijf aansluiten. Directe toegang via het thuisnetwerk moet, net als een account, apart op het BeeStation worden ingeschakeld.

Geen bureaublad

Anders dan elke andere Synology-NAS draait op het BeeStation niet het DSM-besturingssysteem. Er is geen desktopomgeving en geen Package Center. Iets als een streaming mediaserver ontbreekt bijvoorbeeld, maar je kunt die dus ook niet zelf toevoegen. Dat lijkt een nadeel, maar het past bij de compromisloze focus waarmee Synology dit product heeft ontworpen.

Het BeeStation is een heel nieuw type Synology-NAS, dat bovendien standaard geleverd wordt met 4 TB opslag in de vorm van een Synology HAT3300- of HAT3310-schijf. Eenvoudiger dan dit gaat een NAS niet worden.

Scenario 2: Back-uppen, bestanden opslaan en wat extra functionaliteit

DS223 en DS224+

Op het BeeStation ontbreekt de mogelijkheid zelf extra functionaliteit aan de NAS toe te toevoegen. Wil je dat wel, maar ben je niet op zoek naar een heel zware NAS, dan is de DS223 of de duurdere DS224+ een mogelijkheid. De DS223 is de minder krachtige van de twee en heeft dankzij de ARM-processor ook minder packages beschikbaar dan de DS224+ met zijn Intel-processor.

Of functionaliteit zoals Virtual Machine Manager, Active Backup Suite en Synology MailPlus Server echt gemist worden, is maar de vraag. Vooral omdat Container Manager wél wordt ondersteund en je dus gewoon Docker-applicaties kunt draaien op de DS223.

De DS223 heeft één 1Gbit/s-netwerkaansluiting. De DS224+ heeft er twee en die laten zich desgewenst samenvoegen tot een snellere poort – er zijn overigens niet veel gebruikers die dat doen.

Opvallend genoeg heeft de DS223 drie usb-poorten, terwijl de DS224+ er slechts twee heeft. Verder is de DS224+ op alle fronten beter uitgerust, al gaat het dan wel om abstracte zaken, zoals het aantal gelijktijdige sessies, het maximale aantal gebruikersaccounts en maximale aantal snapshots. Die hoeveelheden zijn bij beide modellen hoog genoeg voor regulier gebruik, het is geen reden de DS224+ te kiezen boven de DS223.

Twee schijven

Met twee schijven bieden beide apparaten behalve de optie om de schijven gewoon los te gebruiken ook RAID 1. RAID 1 is bij twee schijven de enige echte bescherming tegen het stukgaan van een schijf, maar qua opslagruimte wel de meest ongunstige. Het spiegelen van data kost de helft van de opslagruimte.

Het Btrfs-bestandssysteem wordt eveneens door beide modellen ondersteund. Btrfs biedt snapshots en zelfherstel op het niveau van het bestandssysteem. Faalt RAID, of maakt een gebruiker zelf een fout en raakt daardoor een bestand verloren of beschadigd, dan beschikt Btrfs over checksums en metadata waarmee het die gegevens kan herstellen.

Maak je veel foto’s en synchroniseer je die handmatig of via de app met de NAS, dan herkent de DS223 wel gezichten maar geen objecten, terwijl de DS224+ beide herkent. Het snel zoeken binnen de foto’s is daardoor op de DS223 net iets beperkter.

De voor thuisgebruik belangrijke functies, zoals de mediaserver en Synology Office, werken prima. Synology Office is een compleet kantoorpakket met op Word, Excel en PowerPoint lijkende alternatieven, plus een chatfunctie en notities, inclusief apps voor smartphone en tablet. Het is daarmee een prima aanvulling op de beide NAS-apparaten als variant van een eigen cloudomgeving.

De DS223 en DS224+ zijn aan elkaar gewaagd: functioneel ontlopen ze elkaar weinig. De verschillen die er zijn, zijn alleen relevant in heel specifieke situaties. Het prijsverschil is maar zeventig euro, waarmee de DS224+ toch een betere keuze lijkt, vooral omdat het werkgeheugen uitbreidbaar is.

Eigen harde schijven en ssd’s Sinds drie jaar verkoopt Synology harde schijven en ssd’s onder het eigen merk. Het bedrijf maakt deze niet echt zelf, maar koopt ze (na uitvoerige tests) in grote aantallen bij bijvoorbeeld Seagate of Toshiba.

“Dat is niet anders dan wat bijvoorbeeld HP, Dell en Lenovo doen. De eerste Synology-schijven kwamen van Toshiba. De 4TB- en 6TB-Plus-modellen zijn gebaseerd op Seagate IronWolf-modellen. Terwijl Synology de grotere 8TB- en 12TB-schijven ook weer bij Toshiba inkoopt”, aldus Barber Brinkman, die lang bij Western Digital werkte en nu verbonden is aan opslagspecialist Real Solutions. “Synology-schijven hebben echter eigen firmware, die Synology ook bijwerkt wanneer er bijvoorbeeld een DSM-update is. Zo zorgt het bedrijf voor maximale compatibiliteit. Synology wil gewoon minder problemen door defecte schijven en hoopt dat op deze manier te bereiken.”

Dat Synology bij sommige van zijn NAS-apparaten alleen nog het eigen merk harde schijven op de compatibiliteitslijst heeft staan en zelfs groot alarm slaat als de gebruiker consumentenschijven (óók die van het eigen merk) in een high-end NAS stopt, heeft volgens Brinkman nog niet echt tot problemen geleid. “We zien Synology de laatste drie jaar alleen maar verder groeien, dus Synology’s diskstrategie heeft nog geen negatieve invloed op de verkoopcijfers van het bedrijf. We krijgen weleens een opmerking van klanten over de compatibiliteitseis, maar de klant die al jarenlang met Synology in combinatie met WD Red of Seagate Ironwolf werkt, blijft dat ook gewoon doen.”

Scenario 3: Prosumer of amateurfotograaf: meer opslag en functionaliteit

DS423+

Kies je een NAS vanwege de mogelijkheid om via RAID de gegevens tegen hardwarefalen te beschermen, dan verlies je altijd een deel van de totale opslagcapaciteit omdat RAID extra gegevens bewaart. Hierbij geldt dat hoe minder schijven er zijn, hoe groter het relatieve verlies. In de praktijk betekent dit dat de totale opslagcapaciteit van twee schijven met RAID 1 gehalveerd wordt. Dat kan een beetje zuur voelen als je veel geld hebt betaald voor schijven met veel opslagcapaciteit. Sommige gebruikers die toch een bepaalde opslagcapaciteit nodig hebben, zullen nóg grotere en duurdere schijven kopen. Maar een andere oplossing is een NAS met ruimte voor meer schijven. De DS423+ biedt ruimte voor vier schijven en daarmee is het mogelijk de opslag met RAID 5 (of RAID 6 of 10) te configureren. RAID 5 bijvoorbeeld beschermt tegen het verlies van één schijf en dat gaat ten koste van de opslagcapaciteit van één schijf. Relatief gezien houd je dus meer opslagcapaciteit over: bij vier schijven van 10 TB houd je effectief 27 TB over.

M.2-sloten als extra

De DS423+ heeft dezelfde Intel Celeron J4125-processor als de DS224+. Ook hetzelfde zijn: de 2 GB DDR4-geheugen (uitbreidbaar tot maximaal 6 GB), twee 1Gbit/s-ethernetpoorten, en de selectie apps en packages. De enige verschillen zijn ruimte voor vier schijven in plaats van twee en twee extra M.2-sloten voor snelle NVMe-opslag. Deze bevinden zich onderop de NAS en zijn eenvoudig te bereiken. De NVMe-ssd’s plaats je zonder te hoeven schroeven. Heb je daarna de NAS weer opgestart, dan heb je in het Opslagbeheer van DSM de mogelijkheid deze snelle opslag als ssd-cache in te richten of als snelle opslagpool met een eigen volume.

Een cache is altijd gekoppeld aan een ander volume en functioneert afhankelijk van de configuratie als snel tussenstation voor lezen en schrijven van de trage harde schijven. Het nadeel is dat de snelheidswinst erg onvoorspelbaar is, terwijl de kosten er wel zijn. Volgens kenners worden vooral functies als virtualisatie en databasemanagement sneller, maar zal een amateurfotograaf die vooral zijn foto’s veilig wil bewaren en indexeren er weinig tot niets van merken. Inrichten als eigen volume in plaats van cache is dan de betere keuze.

Scenario 4: De professionele fotograaf of klein kantoor

DS1522+

De DS1522+ lijkt veel op de DS423+, maar schijn bedriegt. Het verschil is groter dan de vijfde baai voor een extra harde schijf. Wel is die schijf belangrijk, want deze maakt het verlies aan opslagcapaciteit bij RAID 5 wel flink kleiner.

Die vijf schijven zijn niet het maximum dat de DS1522+ aankan, want zoals de productnaam al aangeeft zijn dat er vijftien. Achterop de DS1522+ zitten twee eSATA-poorten waar je maar liefst twee DX517-uitbreidingsunits op kunt aansluiten. Zo’n uitbreidingsunit heeft geen eigen processor of geheugen, maar breidt de NAS wel uit met ruimte voor vijf extra schijven – en bij twee dus zelfs tien. Of dit een valide scenario is of dat je dan toch beter een nog grotere NAS neemt, is weer sterk afhankelijk van eisen en budget. Goedkoop is het zeker niet.

Wat ook opvalt aan de DS1522+ is de voeding, die fors groter is en voorbereid op een hoger elektriciteitsverbruik. Dat komt naast de vijfde schijf door de AMD Ryzen R1600-processor en het werkgeheugen van 8 GB (met een maximum van 32 GB). Deze Synology is duidelijk al geen aaibare NAS meer, maar een enorme krachtpatser.

Sneller netwerk

Ook bij de netwerkpoorten zien we een duidelijke upgrade. Behalve dat er standaard al vier 1Gbit/s-ethernetpoorten met link-aggregatie zijn, beschikt de DS1522+ ook over een PCIe-uitbreidingspoort. Hier kan voor 140 euro de E10G22-T1-Mini in geplaatst worden: een 10Gbit/s-netwerkkaart specifiek voor dit type NAS. Dit kan de prestaties van de DS1522+ een flinke boost geven, op voorwaarde dat óók de netwerkapparatuur deze snelheid ondersteunt en de opslag in de NAS geoptimaliseerd is om op deze snelheid data te verwerken. De twee NVMe-sloten aan de onderkant van de behuizing kunnen daar als ssd-cache een bijdrage aan leveren.

Ook zonder deze uitbreiding is de DS1522+ een zeer krachtige NAS die wanneer deze ‘gewoon’ gebruikt wordt voor het opslaan van bestanden en het delen van documenten binnen een kantoor eigenlijk alles heeft wat je kunt wensen.

Scenario 5: Middelgroot kantoor

DS1823xs+

Gaat het om veel data en veel gebruikers? Bijvoorbeeld in een middelgroot kantoor dat wil samenwerken, back-ups wil maken en misschien ook wel aanvullende diensten zelf wil hosten (zoals mail en het intranet)? Dan komt de DS1823xs+ in beeld. Voor privégebruik veel te duur, daar kun je alleen van dromen. De AMD Ryzen V1780B is een krachtige processor, maar mist de Vega 3-gpu die andere AMD-processors in dezelfde lijn wel hebben.

Verder biedt de NAS alles wat je kunt wensen: zoals 8 GB werkgeheugen (uitbreidbaar tot 32 GB), drie usb-poorten, een PCIe-uitbreidingsslot, twee 1Gbit/s-netwerkpoorten, plus nog één extra 1Gbit/s-poort voor beheer én een 10Gbit/s-netwerkpoort. De DS1823xs+ biedt ruimte voor acht schijven en door er nog twee DX517-units aan te sluiten, zijn dat er maximaal achttien. Ook heeft deze NAS twee M.2-NVMe-sloten.

Veel packages en gelijktijdige taken

Wat de software betreft, is ook alles mogelijk. Alle packages worden ondersteund en met maximale mogelijkheden: Download Station kan tot 80 gelijktijdige taken aan, Synology Photo doet gezichts- én objectherkenning, binnen Surveillance Station kun je tot 75 camera’s aansluiten. Ga je virtualiseren, dan is acht virtuele machines het aanbevolen maximum.

De DS1823xs+ is voor dit artikel vooral een showcase van wat er mogelijk is wanneer Synology de teugels laat vieren (juist waar het bedrijf qua hardware vaak wat terughoudend is). En dat zonder in te leveren op gebruiksgemak door ineens een veel complexer product aan te bieden. Het gebruik en beheer van deze krachtpatser is niet heel veel anders dan die van de andere apparaten in dit artikel.

Resultaten

Conclusie

Met twintig DS-modellen heeft Synology een NAS voor eigenlijk elke wens en portemonnee. De aanduidingen J-, Value-, Plus en XS/XS+ zijn daarbinnen een prima indicatie van mogelijkheden van elke NAS. Met het BeeStation toont Synology aan het innoveren niet verleerd te zijn en gewaagde stappen te durven zetten.

Het zou mooi zijn wanneer Synology dat lef ook bij de andere modellen durft te tonen. Usb-c-poorten ontbreken nog volledig, terwijl alleen de allerduurste modellen een multigigabit-netwerkaansluiting hebben. In menig huis en kantoor is inmiddels snellere netwerkinfrastructuur te vinden en die blijft nu onbenut.

Een compliment verdient Synology voor de software die stabiel is, veel mogelijkheden heeft en ook bij professionelere NAS-modellen gebruiksvriendelijk en duidelijk blijft.

▼ Volgende artikel
Review LG 65QNED91T6A - Kan hij  tippen aan de concurrentie?
Huis

Review LG 65QNED91T6A - Kan hij tippen aan de concurrentie?

QNED, het antwoord van LG op quantum dots, wordt toegepast in deze miniled lcd-tv. Dit type televisie is inmiddels erg populair geworden, ook in het subtop- en middensegment van het tv-aanbod. Heeft deze LG 65QNED91T6A genoeg in huis om de concurrentie de baas te blijven?

Uitstekend
Conclusie

De 65QNED91T6A kan zijn miniled-beloftes niet echt waarmaken. Het aantal zones in de achtergrondverlichting is vrij laag, waardoor er maar een beperkte verbetering van het contrast is. Ook op het gebied van piekhelderheid scoort hij niet overdreven goed. Als we naar concurrenten in deze categorie kijken, zoals Hisense of TCL, dan bieden die meer zones, beter contrast en meer piekhelderheid. LG slaat de plank verder ook mis door reclame op het Home-scherm toe te laten, dat zetten we onverbiddelijk uit. Ondanks die beperking levert de tv nog voldoende contrast en piekhelderheid, en gecombineerd met een ruim kleurbereik en zeer goede beeldverwerking levert dat alsnog erg mooie beelden. De tv is op zijn best in verlichtte woonkamer. Hij ondersteunt Dolby Vision, maar geen HDR10+. LG vangt dat uitstekend op door zijn eigen dynamische tonemapping. Dat illustreert dat goede beeldverwerking net zo belangrijk als puur contrast of piekhelderheid. WebOS is een prima smart tv-systeem met ruim aanbod apps en functies en nu ook met de garantie voor vijf jaar nieuwe versies voor het OS. De prijs is wat ons betreft echter nog iets te hoog.

Plus- en minpunten
  • Voldoende piekhelderheid en goed contrast
  • Mooie HDR-beelden in HDR10 en Dolby Vision
  • Te weinig zones voor een miniled
  • Advertenties op het Home-scherm
  • Beperkte kijkhoek

OVER DIT TOESTEL

  • Adviesprijs: 1.799 euro
  • Wat: Ultra HD 4K 120 Hz Full Array miniled QNED LCD-tv met lokale dimming
  • Schermformaat: 65 inch (164 cm)
  • Aansluitingen: 4x HDMI (4x v2.1 (48 Gbps), ARC/eARC, ALLM, VRR, QMS), 2x USB, 1x optisch digitaal uit, 2x antenne, WiFi 5 (802.11ac), ethernet, Bluetooth 5.1, WiSA
  • Extra’s: HDR10, HLG, Dolby Vision IQ, Dolby Atmos, WebOS 24, AirPlay 2, USB/DLNA-mediaspeler, DVB-T2/C/S2, CI+-slot, Alpha 8 processor
  • Afmetingen: 1452 x 907 x 285 mm (incl. voet)
  • Gewicht: 35,0 kg (incl. voet)
  • Verbruik (per 1000 uur): SDR 84 kWh (E) / HDR 167 kWh (G)

ENERGIELABEL

MEER INFORMATIE

Deze LG-televisie past perfect in het rijtje van moderne, prima afgewerkte televisies die we dit jaar al vaker voorbij zagen komen. Het toestel is vrij slank dankzij het profiel van slechts 45mm, heeft een mooie metaalkleurige rand rondom en een vlakke rug. Aan de zijdes is de rug zoals bij de meeste toestellen wat afgeschuind. De centrale voet biedt geen verschillende draaiposities, maar het scherm staat desondanks toch 7cm hoog boven het tv-meubel, zodat een soundbar goed onder het scherm past. Het enige echt opvallende kenmerk? Het toestel is relatief zwaar, namelijk 35kg inclusief voet.

De tv beschikt over vier HDMI-poorten die allemaal de maximale HDMI 2.1-bandbreedte van 48Gbps bieden. Dat is nog steeds vrij zeldzaam, maar is wel goed nieuws voor gamers met meerdere high-end gaming-bronnen. Er is ondersteuning voor ALLM, 4K120 en VRR (AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync) en op één poort kun je ARC/eARC gebruiken. De input-lag is iets hoger dan bij de oled-modellen, maar blijft zeer goed, 17,0ms (4K60) en 7,6ms (2K120). Wie de tv wil uitbreiden met draadloze luidsprekers, kan gebruik maken van het WiSA-protocol (Wireless Speaker and Audio Association). Je bent wel beperkt tot 2.1-configuraties, een WiSA surround-opstelling is dan helaas niet mogelijk.

Niet alle minileds zijn gelijk

Het gebruik van minileds voor de achtergrondverlichting is iets waar fabrikanten graag mee uitpakken, maar het resultaat per merk en model kan sterk uiteenlopen. Minileds verdelen de achtergrondverlichting in meer segmenten dan wanneer er gewone leds worden toegepast. Het aantal zones kan sterk verschillen, van 100 tot meer dan 1.000. Dat heeft uiteraard impact op de prestaties wat betreft contrast en helderheid.

Deze LG heeft een achtergrondverlichting met 16x10 (160) zones, en dat is vandaag de dag toch redelijk weinig. Concurrenten zitten in dit segment al op 1.500 zones. Het eigen contrast van het VA-paneel is goed, 4.800:1, maar met dat beperkt aantal zones stijgt dat nauwelijks naar 5.000:1, en dat is vooral ook omdat LG erg voorzichtig is met de dimming. Op eenvoudigere testen kan dit wel naar 35.000:1 stijgen. Naar een reden hoeven we niet ver te zoeken, agressief dimmen met zo weinig zones maakt de zonegrenzen zichtbaar, ook omdat ze soms wat traag reageren. Dat stoort erg en hierdoor is een vage halo rond heldere voorwerpen op een donkere achtergrond dan ook onvermijdelijk.

©LG Electronics

Ook op het vlak van helderheid doet de LG op veel vlakken onder voor de concurrentie. Op een 10% venster meten we in de goed gekalibreerde HDR Filmmaker mode 1.099 nits, en op het volledig wit beeld haalt hij nog 644 nits. Dat was twee jaar geleden weliswaar nog acceptabel, maar nu concurrenten vlot over de 2.000 nits gaan, is dat toch wat te beperkt. Het kleurbereik scoort wel uitstekend, daar meten we 95% P3.

Toch heeft LG nog een sterke troef in handen, namelijk de uitstekende kalibratie af fabriek. De Filmmaker mode is zowel in SDR als HDR bijzonder goed gekalibreerd. Dat betekent dat je kunt rekenen op veel schaduwnuances, een neutrale grijsschaal en mooie, natuurlijke kleurweergave. Met HDR10-beeld kan LG’s dynamische tone mapping prachtige resultaten opleveren en daarmee maakt de tv het beste van zijn kleurbereik en helderheid. Witnuances en intense kleuren worden uitstekend bewaard. Alleen heel donkere HDR10-scènes lijden wat onder het beperkte aantal zones, die beelden worden iets té donker. De QNED91 ondersteunt ook Dolby Vision, maar geen Dolby Vision IQ zoals bij de oled-modellen.

Uitstekende beeldverwerking

Naast een uitstekende kalibratie toont deze LG ook sterke prestaties voor beeldverwerking. Dat dankt de tv aan zijn Alpha 8-processor die verbeterd werd met eigenschappen en functies die vorig jaar nog exclusief voor de Alpha 9-processor waren. We kunnen zelfs zeggen dat de LG geen echte zwakke plekken meer heeft. Deinterlacen van 1080i-beelden zoals die van live tv, doet hij prima zodat je zelden nog een gekartelde rand ziet. Upscaling en ruisonderdrukking maken van oudere content mooie 4K-beelden, al kun je van oudere videocontent zoals dvd’s geen wonderen verwachten. Via een superresolutie-bewerking kan de tv wat fijn extra detail toevoegen, dat werkt goed voor HD-materiaal, maar kan bij dvd’s bijvoorbeeld wel voor een wat overbewerkt resultaat zorgen. De ruisonderdrukking kan ook kleurstroken in zachte gradiënten wegnemen.

©LG Electronics

Een lcd-paneel heeft minder bewegingsscherpte dan een oled-paneel, en dus maskeert het fijn detail in snelle actiescènes. Bewegende voorwerpen hebben soms een wazige rand of tonen een beperkt sleepspoor. LG biedt met Motion Pro verschillende opties om dat te elimineren, maar introduceren op hun beurt juist weer andere problemen, dus deze functie kun je beter uit laten staan. Heb je een hekel aan schokken in het beeld wanneer de camera snel beweegt, activeer dan de Trumotion-functie. Zeker voor sport is dat prettig, maar voor film blijft het vaak een kwestie van smaak.

Degelijke audio

De QNED91 is uitgerust met een 2.2-systeem van 40 watt, en ondersteuning voor Dolby Atmos en DTS:X. Onze filmfragmenten klonken prima met een aangename warme klank en een vleugje ruimtelijkheid. Die echte surround sound-ervaring kan je uit dit soort systeem niet halen, zelfs niet met ondersteuning voor de modernste audioformaten. Dat AI niet altijd de juiste resultaten geeft, werd hier bevestigd. De tv heeft een AI-Pro mode voor geluid, maar die klonk erg slecht, zeker voor muziek. In de muziek audiomode konden we het resultaat wél waarderingen, als loop je daar wel tegen beperkingen aan wanneer je voor hardere muziekgenres zoals metal kiest. Met het volume op ongeveer driekwart hoor je de woofer trillen in het chassis en gaat de bas uit de bocht. Al bij al een degelijk resultaat, in lijn met deze categorie. 

WebOS 24, helaas met reclame

De smart tv-omgeving van LG, WebOS, heeft veel goede punten. Zo vind je nagenoeg alle streaming-apps op dit platform, zowel internationaal als lokaal. Daarnaast heeft LG op de 2024-versie van webOS naast Airplay 2 ook Google Cast geïmplementeerd zodat je vanaf je smartphone, Android of iOS, moeiteloos content naar de tv kunt streamen. Apps en andere functies zijn gegroepeerd in zogeheten Quick Cards, zodat je gemakkelijk bepaalde functies kunt terugvinden.

©Eric Beeckmans | ID.nl

Er zijn Quick Cards voor Thuis-hub, Sport, Thuiskantoor, Games, Muziek, Toegankelijkheid en sinds kort ook voor Leren en Groeien. De lay-out van WebOS zelf is vrij eenvoudig en ook redelijk compact zodat je niet nodeloos hoeft te scrollen om iets te vinden. De Magic Remote van LG waarmee je een cursor bestuurt door naar het scherm te wijzen blijft ook een belangrijke factor in het gebruiksgemak. Aangezien smart tv-platformen nog steeds evolueren is het ook erg fijn om te weten dat LG nu vijf jaar lang de nieuwste versie van WebOS op je tv belooft te plaatsen. In dit overzichtsartikel vind je alle info over webOS.

Toch heeft LG wat ons betreft een foute beslissing genomen. De fabrikant toont namelijk nu reclame op het Home-scherm, en die reclame is in tegenstelling tot bij andere fabrikanten niet beperkt tot content, maar kan bijvoorbeeld ook een sportwinkel of automerk tonen. Dat is echt wel het laatste wat we willen. Zelfs de screensaver kan reclame tonen (al zagen daar gelukkig alleen LG’s eigen LG Channel-dienst). Je kunt de reclame uitschakelen via de instellingen, iets dat we dan ook van harte aanraden.

Conclusie

De 65QNED91T6A kan zijn miniled-beloftes niet echt waarmaken. Het aantal zones in de achtergrondverlichting is vrij laag, waardoor er maar een beperkte verbetering van het contrast is. Ook op het gebied van piekhelderheid scoort hij niet overdreven goed. Als we naar concurrenten in deze categorie kijken, zoals Hisense of TCL, dan bieden die meer zones, beter contrast en meer piekhelderheid. LG slaat de plank verder ook mis door reclame op het Home-scherm toe te laten, dat zetten we onverbiddelijk uit.

Ondanks die beperking levert de tv nog voldoende contrast en piekhelderheid, en gecombineerd met een ruim kleurbereik en zeer goede beeldverwerking levert dat alsnog erg mooie beelden. De tv is op zijn best in verlichtte woonkamer. Hij ondersteunt Dolby Vision, maar geen HDR10+. LG vangt dat uitstekend op door zijn eigen dynamische tone mapping. Dat illustreert dat goede beeldverwerking net zo belangrijk als puur contrast of piekhelderheid. WebOS is een prima smart tv-systeem met ruim aanbod apps en functies en nu ook met de garantie voor vijf jaar nieuwe versies voor het OS. De prijs is wat ons betreft echter nog iets te hoog.

▼ Volgende artikel
Virtuele webcams: special effects voor je videogesprekken
Huis

Virtuele webcams: special effects voor je videogesprekken

Je bent aan het videobellen, maar de achtergrond ziet er slordig uit. Of misschien wil je tussendoor een kort filmpje tonen, het beeld optimaliseren of opfleuren met enkele effecten. Software die je als virtuele webcam gebruikt, maakt dit en nog veel meer mogelijk.

In dit artikel stellen we enkele virtuele webcam-applicaties aan je voor:

  • FineCam
  • ManyCam
  • OBS Studio

Lees ook: Geen pottenkijkers meer! Zo schakel je de webcam uit

Er zijn al langer applicaties beschikbaar waarmee je filters, effecten en virtuele achtergronden aan je videogesprek toevoegt. De populaire mobiele app Snapchat was een van de eerste. Met uitgebreide filters en lenzen kun je in realtime beelden aanpassen. Je geeft jezelf bijvoorbeeld kattenoren of verandert de omgeving. Snapchat gebruikt Augmented Reality (AR) om digitale elementen over echte beelden te plaatsen.

Inmiddels heeft ook Artificiële Intelligentie (AI) zijn intrede gedaan om effecten nauwkeurig op bewegende gebruikers toe te passen. Videoconferentietools zoals Teams en Zoom, gebruiken AI. Denk aan machinelearning-technologieën en convolutionele neurale netwerken. Daarmee is de gebruiker van zijn achtergrond te scheiden en kan er een virtuele achtergrond worden getoond. Een green screen is niet meer nodig.

In het gratis Microsoft Teams start je bijvoorbeeld een videogesprek via Nu vergaderen / Vergadering starten. Als je op Meer en Achtergrondeffecten klikt, kun je uit tientallen achtergronden kiezen of je achtergrond vervagen. Via Nieuwe toevoegen importeer je een specifieke achtergrond, bijvoorbeeld ontworpen door een AI-beeldgenerator.

Mogelijkheden

Virtuele webcams kun je gebruiken om speciale effecten, filters en grafische overlays aan je live-video toe te voegen, of om de achtergrond te vervagen of te vervangen. Als de gebruikte software dit toelaat, kun je ook afbeeldingen of andere video’s als webcam-uitvoer gebruiken. Zo kun je bijvoorbeeld je computerscherm delen. Tijdens je live-gesprek of -stream wissel je dan tussen video’s, afbeeldingen en zelfs verschillende camera’s, zoals een HDMI-camera die je gebruikelijke videoconferentietool mogelijk niet als (web)camera herkent.

Dit alles maakt dat virtuele webcam-software niet alleen leuk is voor persoonlijk gebruik, maar ook efficiëntere videoconferenties in een zakelijke context, of professionelere videostreams naar platforms als YouTube Live en Twitch mogelijk maakt. Je kunt zelfs de camera van je smartphone als webcam gebruiken. Dat is handig als je een optimaal beeld wilt hebben of als je computer niet over een webcam beschikt.

DroidCam Heb je geen webcam op je pc en wil je alleen je mobiele telefoon als webcam gebruiken tijdens live-videoconferenties? Dan kun je het gratis DroidCam gebruiken, beschikbaar in de officiële appstore van zowel Android als Apple. Op de website van de makers vind je ook een desktopclient voor Linux en Windows. Gebruik eventueel versie 6.x als versie 7.0 nukkig doet, zoals op onze pc.

Start de mobiele app en de desktop-client op. Zorg dat beide apparaten met hetzelfde netwerk zijn verbonden. Op je mobiele app zie je een ip-adres en poortnummer. Beide voer je in op je desktop-app (bijvoorbeeld 192.168.0.165 met standaardpoort 4747). Start daarna je videoconferentie-software en selecteer DroidCam als webcam. In Teams start je bijvoorbeeld een videovergadering, klik je op Meer en kies je Instellingen / Apparaatinstellingen. Bij zowel Microfoon als Camera selecteer je DroidCam (bijvoorbeeld Source 2 of Source 3). Wil je HD-resolutie? Dan heb je de betaalde Pro-versie van DroidCam nodig (ongeveer 5 euro).

Geen webcam? Met Droidcam maak je een virtuele webcam van je mobiele apparaat.

Applicaties

Er zijn verschillende programma’s voor virtuele webcams. In dit artikel focussen we ons op software die onder Windows draait en ook beschikbaar is als mobiele app. Op die manier kun je je smartphone of tablet als webcam gebruiken. Populaire applicaties zijn onder meer FineCam en ManyCam, die we beide kort voorstellen. Daarnaast besteden we aandacht aan een gratis opensource-alternatief: OBS Studio. Met deze tool combineer je meerdere videobronnen en creëer je scènes en overgangen. Dit maakt het bij uitstek geschikt voor live-streaming en schermopnames. OBS Studio ondersteunt bovendien een virtuele webcamfunctie, waardoor je OBS-uitvoer in videoconferentie-apps kunt gebruiken.

FineCam: set-up

Download FineCam. Met een druk op Install zet je de software op je pc. De gratis versie heeft een watermerk in de video. Wil je deze weg hebben? Dan heb je de betaalde Pro-versie nodig. Deze kost eenmalig zo’n 60 euro en ondersteunt ook resoluties van 1080p en hoger.

Na het opstarten kun je via het pijlknopje linksboven je aangesloten webcam selecteren. Een andere optie is om een mobiel Apple- of Android-apparaat te kiezen. Je moet dan wel de mobiele app van FineCam op dit apparaat draaien. Als het apparaat met hetzelfde netwerk is verbonden, druk je op de mobiele app op Connect en bevestig je met Agree in de desktop-app om een verbinding te maken. Het camerabeeld verschijnt dan direct in het applicatievenster.

FineCam: configuratie

FineCam kun je op verschillende manieren aansturen. We beperken ons tot de opties die ook in de gratis versie beschikbaar zijn. Zo kun je bijvoorbeeld het camerabeeld verplaatsen over de achtergrond, maar niet schalen. Bovenaan vind je knoppen om in- en uit te zoomen, het beeld te keren of te roteren en de vorm in te stellen, zoals Rectangle of Circle. Met Adjustment onderaan optimaliseer je de licht- en kleurinstellingen met schuifregelaars, zoals Brightness, Contrast, Saturation en White Balance.

Je kunt ook op Filter klikken om een van de ruim dertig vooraf ingestelde beeldweergaves te selecteren. Is je eigen fysieke achtergrond niet geschikt voor videobellen? Kies dan via Background uit twintig virtuele achtergronden. Of ontwerp je eigen achtergrond door bij AI Generated Background een prompt voor de AI-beeldgenerator in te voeren.

Kies je via Theme een lay-out waarbij je eigen webcambeeld niet het volledige scherm bedekt, dan kun je met Content tegelijkertijd andere inhoud tonen. Denk aan een webpagina, applicatievenster, video (ook via een YouTube-url), iPhone-beeld, PowerPoint-presentatie, tekst of eigen foto. In je videoconferentietool selecteer je FineShare FineCam om de virtuele camera te gebruiken. Mogelijk moet je nog bevestigen met de blauwe knop Virtual Camera rechtsonder in FineCam.

ManyCam: set-up

FineCam bevat ook de knop Multi-scenes waarmee je meerdere virtuele opzetten klaarzet en snel schakelt. Helaas is deze functie alleen beschikbaar in de Pro-versie. Een goed alternatief is dan ManyCam voor Windows en macOS. De betaalde versies zijn er vanaf ongeveer 45 euro per jaar. Je hebt dan geen watermerk en meer effecten, hogere resoluties (full HD tot 4K) en meerdere simultane videobronnen.

We beperken ons hier tot de gratis versie mét watermerk. Start de tool en klik op de plusknop in het hoofdvenster. In het uitklapvenster bij Camera’s selecteer je de gewenste (web)cam. In het rechtervenster kun je allerlei beeldinstellingen aanpassen, zoals Zoomen, Corner Radius, Ondoorzichtigheid en diverse opties bij Color Adjustment.

ManyCam: configuratie

In de gratis versie van ManyCam kun je maximaal twee presets klaarzetten, elk met verschillende beelden en instellingen. Klik op de plusknop in het tweede vakje onderaan het camerabeeld. Je kunt nu een andere camera selecteren of kiezen uit diverse opties, zoals Afbeeldingen en video’s, PowerPoint, PDF, YouTube URL en Desktop. Bij meerdere beeldschermen kun je zelf aangeven welk scherm je live wilt tonen. Andere opties zijn hier onder meer Gebied onder cursors (handig voor het volgen van je muisbewegingen) en App-venster. Net als bij FineCam kun je hier ook een mobiel apparaat gebruiken, waarmee je smartphone of tablet als webcam werkt.

Een preset verwijder je eenvoudig via het prullenbakicoon. Met het knopje met de drie puntjes stel je een visueel overgangseffect in bij het schakelen tussen presets. Er zijn nog vele andere effecten beschikbaar via de toverstaf bovenaan. Kies uit verschillende rubrieken, zoals GIFS (druk op het plusknopje om eigen afbeeldingen te gebruiken), Animals, Emojis en Face Accessories. Via Asset Store download je extra items.

OBS Studio: set-up

Zowel FineCam als ManyCam zijn gebruiksvriendelijke programma’s, maar helaas zijn de mogelijkheden in de gratis versies beperkt en wordt je video ontsierd door een watermerk. Een volledig gratis alternatief is OBS Studio. Download de tool (beschikbaar voor Windows, macOS en Linux) en installeer deze. Bij de opstart merk je al snel dat er veel functies zijn. We beperken ons hier tot enkele leuke opties voor het gebruik van een virtuele camera.

Allereerst controleer je de videoresolutie. Klik rechtsonder op Instellingen en open de rubriek Video. Stel de Basisresolutie bij voorkeur in op die van je monitor (bijvoorbeeld 1920x1080 en 16:9). De Uitvoerresolutie stel je normaal gesproken op dezelfde waarden in, tenzij je videoconferentietool andere waarden voorstelt. Bevestig met OK.

Linksonder in het hoofdvenster merk je dat OBS Studio al één scène heeft aangemaakt. Rechtsklik op deze scène en noem deze bijvoorbeeld Virtuele webcam. Nu moet je natuurlijk nog de gewenste bronnen aan je virtuele webcambeeld toevoegen.

OBS Studio: bronnen

Standaard heeft OBS Studio al één bron toegevoegd: Vensteropname. Je mag deze selecteren en met het prullenbakicoon verwijderen. Druk vervolgens op de plusknop en kies Video opname-apparaat om je fysieke webcam toe te voegen. Kies Nieuwe maken en geef deze als naam bijvoorbeeld Mijn webcam. Bevestig met OK en kies de juiste webcam bij Apparaat. Resolutie/FPS Type staat standaard op die van het apparaat, maar je kunt hier ook Aangepast kiezen. Klik op Video Instellen om allerlei beeldinstellingen te optimaliseren.

Na je bevestiging met OK verschijnt het webcambeeld op je canvas en kun je dit met de muis verplaatsen, roteren en schalen. Dit is vooral interessant als je nog andere content (bronnen) wilt toevoegen. Klik op (De)activeren om de video in één keer zichtbaar of onzichtbaar te maken.

Voor extra content klik je op het plusknopje bij Bronnen en voeg je onderdelen toe zoals Afbeelding, Beeldschermopname, Browser, Diashow, Vensteropname (van een nader te bepalen app) of Mediabron (om bijvoorbeeld een eigen videobestand te tonen). Elk van de toegevoegde bronnen kun je vervolgens positioneren en schalen op je canvas.

Wil je snel kunnen afwisselen tussen een beeld waarin je zelf prominent op de voorgrond staat met een applicatievenster verkleind op de achtergrond, en andersom? Maak dan twee scènes aan. Klik met rechts op je eerste scène, kies Dupliceren en noem deze bijvoorbeeld Applicatie (webcam). Vervolgens schaal je de objecten (bronnen) van de andere scène naar wens. Klik ook met rechts op zo’n object, want er zijn nog veel meer opties. Zo kun je bijvoorbeeld via Volgorde / Naar boven verplaatsen een object in één keer naar de voorgrond halen.

OBS Studio: camera

Vanuit ditzelfde contextmenu kun je nog veel andere bewerkingen uitvoeren. Bij Transformeren bijvoorbeeld vind je opties om het geselecteerde beeld te spiegelen of te draaien, en bij Filters kun je via de plusknop allerlei beeldeffecten toepassen.

Hoe krijg je de klaargemaakte scènes uit OBS Studio in je videoconferentie-app? Dit is wellicht eenvoudiger dan je denkt. Druk rechtsonder in OBS Studio op Start virtuele camera en selecteer in de videoconferentie-app OBS Virtual Camera (bij Skype bijvoorbeeld via Instellingen / Audio en Video, in het uitklapmenu bij Camera). De scène die op dat moment binnen OBS Studio actief is, komt nu in beeld. Een scène-wissel is niet moeilijker dan in OBS Studio de gewenste scène te selecteren.

Onder het camerabeeld bij Scène-overgangen kun je bovendien een transitie-effect instellen dat bij een scène-wissel ook binnen je videoconferentie-app te zien zal zijn. Je kunt op elk moment op Stop virtuele camera drukken om de videostream vanuit OBS Studio te onderbreken.